рджो рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ: рджिрд▓ीрдк рдХुрдоाрд░ рд╕िंрд╣

рджिрд▓ीрдк рдХुрдоाрд░ рд╕िंрд╣
рджेрд╢рднрдХ्рддि

рдЬुрд▓ूрд╕ рдоें рдкрд╣ुँрдЪрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡ рдиे рдм्рдпूрдЯी рдкाрд░्рд▓рд░ рдЬाрдиा рддрдп рдХिрдпा। рдм्рдпूрдЯी рдкाрд░्рд▓рд░ рдоें рдЙрдирдХे рдЪेрд╣рд░े рдкрд░ рдпुрд╡рддिрдпों рдЬैрд╕ी рд▓ाрд▓िрдоा рдЖ рдЧрдпी। рдЖрдЬ рдЙрди्рд╣ें рд╢рд╣ीрджों рдХे рд╕рдо्рдоाрди рдоें рдиिрдХाрд▓े рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдЬुрд▓ूрд╕ рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ोрдиा рдеा। рдЬрдмрд╕े рдХрд╢्рдоीрд░ рдоें рд╣рдорд▓ा рд╣ुрдЖ рддрдм рд╕े рдЙрдирдХी рджेрд╢рднрдХ्рддि рд╣िрд▓ोрд░ें рдоाрд░ рд░рд╣ी рдеी। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд░рдХ्рддрджाрди рд╢िрд╡िрд░ рдЖрдпोрдЬिрдд рдХрд░рд╡ाрдпा, рдордЧрд░ рдЦुрдж рд░рдХ्рддрджाрди рдирд╣ीं рдХिрдпा। рдЕрд▓рдмрдд्рддा рд░рдХ्рддрджाрди рдХी реЮोрдЯो рдЬрд░ूрд░ рдлेрд╕рдмुрдХ рдкрд░ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░ рджी।
рдЪेрд╣рд░े рдкрд░ рд▓ाрд▓िрдоा рдХुрдЫ рдЬ्рдпाрджा рд╣ी рд▓рдЧ рд░рд╣ी рдеी। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдоुँрд╣ рдкрд░ рд▓рдЧी рдХ्рд░ीрдо рдХो рдкोंрдЫ рдбाрд▓ा। рдЕрд░े рдпे рдХ्рдпा? рдЪेрд╣рд░े рдХे рджाрдЧ-рдзрдм्рдмे, рдЭाрдЗрдпाँ, рдЭुрд░्рд░िрдпाँ рдирдЬрд░ рдЖрдиे рд▓рдЧीं рдЬो рдХि рдЙрдирдХी рдЕрд╕рд▓ी рдЙрдо्рд░ рдХी рдЧрд╡ाрд╣ी рджे рд░рд╣े рдеे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рд╣ैंрдб рдмैрдЧ рд╕े рдПрдХ рдХ्рд░ीрдо рдиिрдХाрд▓ी рдФрд░ рдоोрдмाрдЗрд▓ рдоें рдЪेрд╣рд░ा рджेрдЦрдХрд░ рджुрдмाрд░ा рдоेрдХрдЕрдк рдХिрдпा। рдЕрдм рд╡ो рдПрдХ рд╕ंрдШрд░्рд╖рд╢ीрд▓ рдЕрднिрдЬाрдд्рдп рдорд╣िрд▓ा рдирдЬрд░ рдЖрдиे рд▓рдЧीं рдеीं।
рдЕрдЪाрдирдХ рдЙрди्рд╣ें рдЦ्рдпाрд▓ рдЖрдпा рдХि рдЙрди्рд╣ें рд░ैрд▓ी рдоें рди рдЬाрдиे рдХिрддрдиे рдиाрд░े рд▓рдЧाрдиे рдкреЬें рдФрд░ рди рдЬाрдиे рдХिрддрдиी рджेрд░ рддрдХ рдмोрд▓рдиा рдкреЬे। рдЗрд╕рд▓िрдпे рд░ैрд▓ी рд╕्рдерд▓ рд╕े рдХुрдЫ рджूрд░ рдкрд╣рд▓े рдСрдЯो рд╕े рдЙрддрд░рдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЫрдХ рдХрд░ рдиाрд╢्рддा рдХिрдпा рдФрд░ рдлिрд░ рджो-рддीрди рдЧिрд▓ाрд╕ рдЬूрд╕ рдкिрдпा। рдоुँрд╣ рдкोंрдЫ рдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╣ाрде рдоें рджрдоे рд╡ाрд▓ा рдЗрди्рд╣ेрд▓рд░ рд▓े рд▓िрдпा рдФрд░ рд╣ाँрдлрддे рд╣ुрдП рд░ैрд▓ी рд╕्рдерд▓ рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪी। рдЙрди्рд╣ें рджेрдЦрдХрд░ рд▓ोрдЧ рдПрдХрдд्рд░िрдд рд╣ो рдЧрдпे рдФрд░ рд╡ो рд╣ाँрдлрдиे рдХा рдЕрднिрдирдп рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдмोрд▓ीं,
“рдЕрдорд░ рд╢рд╣ीрджों рдХा рдЕрдкрдоाрди,  рдирд╣ीं рд╕рд╣ेрдЧा рд╣िंрджुрд╕्рддाрди”
рд▓ोрдЧों рдиे рдХोрд░рд╕ рдоें рдЙрдирдХे рд╕ाрде рдиाрд░े рдХो рджोрд╣рд░ाрдпा। рдмреЬी рджेрд░ рддрдХ рдиाрд░ेрдмाрдЬी рдЪрд▓рддी рд░рд╣ी। рдлिрд░ рд╕рджрд░ рдПрд╕рдбीрдПрдо рдХो рдЬ्рдЮाрдкрди рджिрдпा рдЧрдпा। рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡ рдХी рд╕ेрд▓्рдлिрдпाँ рдлेрд╕рдмुрдХ рдФрд░ рд╡्рд╣ाрдЯ्рд╕рдПрдк्рдк рдкрд░ рдШूрдордиे рд▓рдЧीं। рдЬिрд╕рдоें рд╢рд╣ीрджों рдХे рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдХे рд▓िрдП рджिрд▓ рдЦोрд▓рдХрд░ рдорджрдж рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдкीрд▓ рдХी рдЧрдИ рдеी рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдЯ्рд░рд╕्рдЯ рдХा рдПрдХाрдЙंрдЯ рдиंрдмрд░ рджे рджिрдпा рдеा। рдЙрдирдХी рдЕрдкीрд▓ рджрд░-рдм-рджрд░ рдЬाрд░ी рд░рд╣ी рдФрд░ рд╢ाрдо рд╣ोрддे–рд╣ोрддे рдЙрдирдХे рдоोрдмाрдИрд▓ рдоें рдЗрд╕ рдмाрдд рдХे рдоैрд╕ेрдЬ рдзреЬाрдзреЬ рдЖрдиे рд▓рдЧे рдХि рджाрди рдЖ рд░рд╣े рд╣ैं।
рдЕрдЧрд▓ी рд╕ुрдмрд╣ рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡ рдЕрд▓рд╕ाрдпी рд╕ी рдеीं। рдлिрд░ рднी рдХрдИ рдЬрдЧрд╣ рдлोрди рдХрд░рддी рд░рд╣ीं। рдЙрдирдХे рдкрддि рдиे рдХрд╣ा, “рдЕрдм рдмрд╕ рднी рдХрд░ो, рдмрд╣ुрдд рд╣ो рдЧрдпी рддुрдо्рд╣ाрд░ी рджेрд╢рднрдХ्рддि। рдХिрд╕े рдлोрди рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ो?”
рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡ рдиे рдХрд╣ा, “рджुрдХाрдирджाрд░ рдХो рдлोрди рдХрд░ рд░рд╣ी рдеी рдХि рдЖрдХрд░ рдШрд░ рдХी рдЦिреЬрдХिрдпों рдХे рдкрд░्рджे рдФрд░ рд╕ोрдлे рдХा рдХрд╡рд░ рдмрджрд▓ рджे, рдкुрд░ाрдиे рд▓рдЧ рд░рд╣े рд╣ैं। рддीрди рдмрдЬे рдХे рдмाрдж рдоुрдЭे рдм्рдпूрдЯी рдкाрд░्рд▓рд░ рдЬाрдиा рд╣ै рдХрд▓ рдоेрд░ा рдХॉрдо्рдкрд▓ेрдХ्рд╢рди рдЦрд░ाрдм рд╣ो рдЧрдпा рдзूрд▓, рдзूрдк рдоें।” рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡ рдиे рдЕрдкрдиे рдкрддि рдХो рд╢рд░ाрд░рдд рд╕े рдЖँрдЦ рдоाрд░ी।
рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡ рдиे рдкॉрдкрдХॉрд░्рди рдЦाрддे рд╣ुрдП рдПрдХ рдЧीрдд рдЧुрдирдЧुрдиाрдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा “рдоेрд░े рджेрд╢ рдХी рдзрд░рддी।”
рдкрддि рдХो рд╡рдиिрддा рдХे рдЪेрд╣рд░े рдоें рд╢рд╣ीрджों рдХे рдоाँрд╕ рдХे рд▓ोрдереЬे рдирдЬрд░ рдЖрдиे рд▓рдЧे। рдЙрд╕рдиे рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡ рдХी рддрд░рдл рдШृрдгा рд╕े рджेрдЦा рдФрд░ рдХрд╣ा, “рдкाрдкрдХॉрд░्рди рджेрд╢рднрдХ्рддि।”
***

рдХрд░्рдл्рдпू

рд╢рд╣рд░ рдоें рдХрд░्рдл्рдпू рд▓рдЧा рдеा। рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдкрд░ेрд╢ाрди рдеीं। рдмрдЪ्рдЪी рдХा рдСрдкрд░ेрд╢рди рд╣ुрдЖ рдеा рд╣ोрдаों рдХा। рд╡े рдХुрдЫ рднी рдЦा рдирд╣ीं рдкा рд░рд╣ी рдеी। рд╕िрд░्рдл рдЪрдо्рдордЪ рдпा рд╕्рдЯ्рд░ॉ рд╕े рдХुрдЫ рдкी рдкाрддी рдеी। рд╕ुрдмрд╣ рд╕े рд╢ाрдо рд╣ुрдИ, рд╢ाрдо рд╕े рд░ाрдд рдФрд░ рдлिрд░ рдЕрдЧрд▓ी рд╕ुрдмрд╣ рдЖ рдЧрдпी। рдмेрдЯी рд░िрдиी рдХा рдЖрд╣ाрд░ рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЪुрдХा рдеा। рд╕ुрдмрд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд╕िрд░्рдл рдкाрдиी рдкрд░ рдЧुрдЬाрд░ा рдХрд░ рд░рд╣ी рдеी। рд╕िंрдЧрд▓ рдорджрд░ рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдмेрдмрд╕ рдеीं।
рдЖрдзे рдШрдг्рдЯे рдХे рд▓िрдпे рдХрд░्рдл्рдпू рдЦुрд▓ा рддो рд▓ोрдЧ рдРрд╕े рдЯूрдЯ рдкреЬे рдЦाрдиे-рдкीрдиे рдХे рд╕ाрдоाрди рдкрд░ рдЬैрд╕े рднूрдЦी рдЪीрд▓ рдЧोрд╢्рдд рдкрд░ рдЭрдкрдЯ्рдЯा рдоाрд░рддी рд╣ै। рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рд╣ाрде рдоें рд░ुрдкрдП рд▓िрдпे рдЦреЬी рд░рд╣ рдЧрдИं рдордЧрд░ рдмрдЪ्рдЪी рдХे рд▓िрдП рджूрдз рдХी рджो рдмोрддрд▓ें рд╣ाрд╕िрд▓ рдиा рдХрд░ рд╕рдХीं।
рдеोреЬी рджेрд░ рдмाрдж рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдХे рджрд░рд╡ाрдЬे рдкрд░ рджрд╕्рддрдХ рд╣ुрдИ। рджрд░рд╡ाрдЬे рдкрд░ рджाрд░ू рднрдЯ्рдаी рдХा рдоाрд▓िрдХ рднрдЯ्рдЯू рдЦрдб़ा рдеा। рдЙрд╕े рджेрдЦрддे рд╣ी рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдХी рдд्рдпोрд░िрдпाँ рдЪреЭ рдЧрдИं, рд╡े рдЪिрд▓्‍рд▓ाрдпीं, рдХрд╣ा ‘‘рддुрдо्рд╣ाрд░ी рд╣िрдо्рдордд рдХैрд╕े рд╣ुрдИ рдпрд╣ाँ рдЖрдиे рдХी। рдЬाрдУ рд╡рд░рдиा рдкुрд▓िрд╕ рдмुрд▓ाрдКँрдЧी।”
рднрдЯ्рдЯू рдиे рджूрдз рдХी рджो рдмोрддрд▓ рдЙрдирдХे рджрд░рд╡ाрдЬे рдкрд░ рд░рдЦ рджी рдФрд░ рд╡рд╣ाँ рд╕े рдЪुрдкрдЪाрдк рдЪрд▓ा рдЧрдпा। рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдХुрдЫ рдмोрд▓рддीं, рд╕рдордЭ рдкाрддीं, рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рд░िрдиी рдиे рджूрдз рдХी рдмोрддрд▓ें рдЙрдаा рд▓ीं।
рдкреЬोрд╕ рдоें рднрдЯ्рдЯू рдХी рджेрд╕ी рджाрд░ू рдХी рднрдЯ्рдаी рдеी рдЬिрд╕рдоें рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдмрд╣ुрдд рдЪिреЭрддी рдеीं। рджाрд░ूрдмाрдЬ рдЖрддे рд╢ाрдо рдХो рддो рдЭूрдорддे-рдЗрддрд░ाрддे рдХрдИ рдмाрд░ рдЧिрд░рддे-рдкреЬрддे рднी рдеे। рдХрдИ рдмाрд░ рджाрд░ूрдмाрдЬ рдЖрдкрд╕ рдоे рдЧाрд▓ी-рдЧрд▓ौрдЬ рднी рдХрд░рддे рдеे। рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдХो рдЗрд╕ рдмाрдд рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╣рдХрддрд▓्реЮी рдеी। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрдИ рдмाрд░ рдкुрд▓िрд╕ рд╕े рд╢िрдХाрдпрдд рдХी, рдФрд░ рднрдЯ्рдЯू рдХрдИ рдмाрд░ рдЬेрд▓ рднी рдЧрдпा। рд▓ेрдХिрди рдмाрд╣рд░ рдиिрдХрд▓ рдХрд░ рд╡ो рдлिрд░ рд╡рд╣ी рд╕рдм рдзंрдзा рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддा। рдХрд░्рдл्рдпू рдоें рднी рд╢рд░ाрдм рдХे рддрд▓рдмрдЧाрд░ рдЖрддे рд░рд╣े рдеे। рд╢рд░ाрдм рд╣рд░ рдХाрдиूрди рдХी рдмрди्рджिрд╢ рд╕े рд▓ोрд╣ा рд▓ेрддी рд╣ै рд╣ाрд▓ाрдд рдХैрд╕े рднी рд╣ों ?
рд░िрдиी рдХो рджूрдз рдкिрд▓ाрдиे рдХे рдмाрдж рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдЦुрдж рд╕े рдЬूрдЭрддी рд╣ुрдИ рднрдЯ्рдЯू рдХे рджрд░рд╡ाрдЬे рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪीं। рдЙрд╕рдХे рджрд░рд╡ाрдЬे рдкрд░ рджрд╕्рддрдХ рджी। рджрд░рд╡ाрдЬा рднрдЯ्рдЯू рдиे рдЦोрд▓ा। рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдиे рдЭेंрдкрддे рд╣ुрдП рдкूрдЫा, “рддुрдо्рд╣ाрд░े рдШрд░ рдоें рддो рдХोрдИ рджूрдз рдкीрддा рдирд╣ीं, рддुрдо्рд╣ें рджूрдз рдХрд╣ाँ рд╕े рдоिрд▓ा? рдЦैрд░ рд╢ुрдХ्рд░िрдпा, рдпे рд▓ो рджूрдз рдХे рдкैрд╕े।”
рднрдЯ्рдЯू рдиे рд╕рд░्рдж рд╕्рд╡рд░ рдоें рдХрд╣ा, “рд╢рд░ाрдм рдХी рдмोрддрд▓ों рдХे рдмрджрд▓े рджूрдз рдХी рдмोрддрд▓ें рдоिрд▓ीं। рджाрд░ू рдоेрд░ी рд░ोрдЬी рд╣ै। рдЖрдкрдиे рдоेрд░े рдмрдЪ्рдЪों рдХे рдкेрдЯ рдкрд░ рд▓ाрдд рдоाрд░ी। рдПрдХ рдмाрд░ рдирд╣ीं, рдХрдИ-рдХрдИ рдмाрд░। рдоैं рдмрдЪ्рдЪे рдХी рднूрдЦ рдФрд░ рддреЬрдк рд╕рдордЭ рд╕рдХрддा рд╣ूँ। рдЬैрд╕े рдоेрд░ी рдФрд▓ाрдж рд╡ैрд╕े рдЖрдкрдХी।”
рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдиे рд╕ौ-рд╕ौ рдХे рджो рдиोрдЯ рднрдЯ्рдЯू рдХी рддрд░рдл рдмреЭाрдпे рддो рдЙрд╕рдиे рдзीрдоे рд╕े рдХрд╣ा- “рдоैं рд╢рд░ाрдм рдмेрдЪрддा рд╣ूँ, рджूрдз рдирд╣ीं।”
рдоिрд╕ेрдЬ рд╢ुрдХ्рд▓ा рдиे рдХुрдЫ рдХрд╣рдиा рдЪाрд╣ा। рд▓ेрдХिрди рддрдм рддрдХ рджрд░рд╡ाрдЬा рдмंрдж рд╣ो рдЪुрдХा рдеा।

8 comments :

  1. рдмрд╣ुрдд рдЙрдо्рджा рд▓рдШुрдХрдеाрдПं। рд╕ाрдзुрд╡ाрдж!

    ReplyDelete
  2. рдмेрд╣рддрд░ीрди рд▓рдШुрдХрдеाрдПं। рджोрдиों рдиे рдЕрдкрдиे рдЕрдкрдиे рдЕंрджाреЫ рдоें рд╕ोрдЪрдиे рдкрд░ рд╡िрд╡рд╢ рдХрд░ рджिрдпा। рдмрд╣ुрдд рдмрдзाрдИ

    ReplyDelete
  3. рдоाрд░्рдоिрдХ рдХрдеाрдПं।рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा।

    ReplyDelete
  4. рджिрд▓ рдХो рдЫू рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рд╕ंрджेрд╢рдпुрдХ्рдд рдЦूрдмрд╕ूрд░рдд рд▓рдШुрдХрдеाрдПं
    рдзрди्рдпрд╡ाрдж।

    ReplyDelete
  5. рд╕ुंрджрд░ рдорд░्рдорд╕्рдкрд░्рд╢ी рд╕ंрджेрд╢ рдпुрдХ्рдд рд▓рдШुрдХрдеाрдПं। рдзрди्рдпрд╡ाрдж

    ReplyDelete
  6. Artificial рджेрд╢рднрдХ्рддि рдХी рд╣рд╡ा рдиिрдХाрд▓ рджी рдЖрдкрдиे
    - рдордпंрдХ рдоुрд╕ाреЮिрд░

    ReplyDelete
  7. kathaa rochak hai , interesting bhi, badhai dilip ji

    ReplyDelete
  8. рдкाрдЦрдг्рдб рдХो рдЙрдШाреЬрдиा рдмेрд╣рдж рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै। рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХे рдЬрд░िрдпे рдЗрд╕ рд╕ुрдХाрд░्рдп рдХो рдХрд░рдиा ,рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдХा рджाрдпिрдд्рд╡ рд╣ै। 'рджेрд╢рднрдХ्рддि' рд▓рдШुрдХрдеा рдХे рдЬрд░िрдпे рдк्рд░рдкंрдЪी рдФрд░ рдкांрдЦрдбी рд▓ोрдЧों рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХрд░рддी рд╣ै рд╡рдиिрддा рд░ाрд╡, рдЬो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╕ोрдЪ рдХो рдЖрдЗрдиा рджिрдЦा рд░рд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕ рд▓िрд╣ाрдЬ рд╕े рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рднрд▓ा рдк्рд░рдпाрд╕ рд╕िрдж्рдз рд╣ोрддी рд╣ै।
    рд╣िंрджी рд╕िрдиेрдоा рдоें рдиाрдпрдХों рдХे рдХрдИ рджौрд░ рдЖрдпे рдФрд░ рдЧрдП। рдПрдХ рджौрд░ рдРрд╕ा рднी рд░рд╣ा рдЬिрд╕рдоें рдЧ्рд░े рд╢ेрдб рдоें рдиाрдпрдХ рдирдЬрд░ рдЖрддे рдеे। рдРрд╕े рдкाрдд्рд░ рдЧैрд░рдХाрдиूрдиी рдпा рдЕрдиैрддिрдХ рдХाрд░्рдп рдоें рд▓िрдк्рдд рд╣ोрддे рд╣ुрдП рднी ,рдЦрд▓рдиाрдпрдХ рдирд╣ीं рдиाрдпрдХ рд╣ी рдоाрдиे рдЬाрддे рдеे। рдЬिрд╕рдХा рдХाрд░рдг рдЙрдирдХे рдЪрд░िрдд्рд░ рдоें рдХुрдЫ рдЕрдЪ्рдЫे рдЧुрдгों рдХा рд╣ोрдиा рднी рд╣ोрддा рдеा। рдХрд░्рдл्рдпू рдРрд╕े рд╣ी рдПрдХ рдкाрдд्рд░ рдХा рдиाрдпреШीрдХрд░рдг рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै। рдХрдЪ्рдЪी рд╢рд░ाрдм рдХी рднрда्рдаी рд▓рдЧाрдиे рд╡ाрд▓े рдФрд░ рдХрдЪ्рдЪी рд╢рд░ाрдм рдХो рдмेрдЪрдиे рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рдоें рдмрдЪ्рдЪे рдХी рднूрдЦ рдХे рдк्рд░рддि рд╕ंрд╡ेрджрдиा рд╣ै। рдЕрдЪ्рдЫा рдЧुрдг рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ी рд╢рд░ाрдм рдмрд╣ुрддेрд░े рд▓ोрдЧों рдХे рдмрдЪ्рдЪों рдХा рдиिрд╡ाрд▓ा рд╣ी рдирд╣ीं рдЫीрдирддी рдЕрдкिрддु рдЙрди рдХे рд╕िрд░ рд╕े рдкिрддा рдХा рд╕ाрдпा, рд╡ांрдЫिрдд рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдкрд░िрд╡ेрд╢ рднी рдЫीрди рд▓ेрддी рд╣ै। рдмрдЪ्рдЪों рдХे рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдПрд╡ं рдмौрдж्рдзिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдоें рд╕рдмрд╕े рдмрдиी рд░ुрдХाрд╡рдЯ рдмрдирддी рд╣ै। рд╢рд░ाрдм рдХे рдЕрд╡ैрдз рдХाрд░ोрдмाрд░ी рдХा рдиाрдпреШीреШрд░рдг рдХिрдпा рдЬाрдиा рдпрд╣ाँ рдЕрд╕рд╣рдЬ рдЕрд╡рд╢्рдп рдк्рд░рддीрдд рд╣ुрдЖ। рд╕ाрджрд░

    ReplyDelete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।