เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เค•े เค†เคˆเคจे เคฎें เคธ्เคค्เคฐी (‘เคเค• เคฌเคŸा เคฆो’ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•े เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ เคฎें)

เคฎเคงुเคฎिเคคा เค“เคा

เคถोเคงाเคฐ्เคฅी, เคช्เคฐेเคธीเคกेंเคธी เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ, เค•ोเคฒเค•ाเคคा
เคˆเคฎेเคฒ: honeyojha525@gmail.com
เคšเคฒเคญाเคท: +91 629 047 0145

เค†เคœ เค•े เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ เคฎें เค†เคœ เค•ी เคธ्เคค्เคฐी เค•े เคฌाเคนเคฐ เค”เคฐ เคญीเคคเคฐ เค•े เคธंเค˜เคฐ्เคท เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•े เคฒिเค เคฒेเค–िเค•ा เคธुเคœाเคคा เค•ा เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคเค• เคฌเคŸा เคฆो’ เคเค• เคฎुเค•เคฎ्เคฎเคฒ เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคนै। เคธ्เคค्เคฐी เค•्เคฏा เคšाเคนเคคी เคนै? เค•ैเคธे เคšाเคนเคคी เคนै? เค”เคฐ เค•्เคฏों เคšाเคนเคคी เคนै? เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ो เคชเฅเคจे เค•े เค•्เคฐเคฎ เคฎें เค‡เคจ เคธเคตाเคฒों เค•े เคœเคตाเคฌ เคฎिเคฒเคคे เคšเคฒे เคœाเคคे เคนैं।

‘เคเค• เคฌเคŸा เคฆो’ เคฆो เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•ी เคฆो เค•เคนाเคจिเคฏाँ เคนैं। เคฆोเคจों เคชाเคค्เคฐों เค•ा เค†เคชเคธ เคฎें เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เคธे เค•ोเคˆ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคจเคนीं เคนै। เคธ्เค•ूเคฒ เคถिเค•्เคทिเค•ा เคจिเคตेเคฆिเคคा เคคเคฅा เคฌ्เคฏूเคŸी เคชाเคฐ्เคฒเคฐ เคšเคฒाเคจे เคตाเคฒी เคฎीเคจा เค•ा เค†เคชเคธ เคฎें เค•ोเคˆ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคจ เคนोเคคे เคนुเค เคญी เค‰เคจเค•ी เค•เคนाเคจिเคฏों เคฎें เคเค• เคธเคฎाเคจเคคा เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคी เคนै –‘เคธ्เคค्เคฐी เคธंเค˜เคฐ्เคท เค•ी’।

เคฆो เคชाเคค्เคฐों เค•ी เคฆो เค•เคนाเคจिเคฏों เคฎें เคตिเคญाเคœिเคค เคเค• เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค…เคฐ्เคฅाเคค् ‘เคเค• เคฌเคŸा เคฆो’ เคฌเคฆเคฒเคคे เคฆौเคฐ เค•ी เคฌเคฆเคฒเคคी เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เคธे เคฎुเค เคญेเฅœ เค•เคฐเคคी เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•ी เค•เคนाเคจी เคนैं। เคœเคนाँ เค•เคญी เคœिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐिเคฏों เค•े เคฌीเคš เคชिเคธเคคी เคธ्เคค्เคฐी เค•ी เคธुเค—เคฌुเค—ाเคนเคŸ เคธुเคจाเคฏी เคฆेเคคी เคนै, เคคो เค•เคญी เคคเคจाเคตों เคธे เคฌเคš เคจिเค•เคฒเคจे เค•ी เค›เคŸเคชเคŸाเคนเคŸ เคฆिเค–ाเคฏी เคฆेเคคी เคนै। เคฌเคšเคชเคจ เคธे เคเคกเคœเคธ्เคŸ เค•เคฐเคคी เคธ्เคค्เคฐी เค•ैเคธे เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เคเคธी เค†เค•ाเคฐเคนीเคจ เคช्เคฐाเคฃी เคฌเคจा เคฆी เคœाเคคी เคนै เคœो เคธ्เคตเคฏं เคนी เคธ्เคตเคฏं เค•ो เค•िเคจाเคฐे เคขเค•ेเคฒ เค…เคจ्เคฏ เคต्เคฏเค•्เคคिเคฏों เค•े เค•े เคนिเคคाเคฐ्เคฅ เคœीเคคी เคšเคฒी เคœाเคคी เคนै เค”เคฐ เคฌेเค–เคฌเคฐ เคธी เคฌँเคŸเคคी เคšเคฒी เคœाเคคी เคนै เคฆो เคนिเคธ्เคธों เคฎें। เค•ुเค› เค‡เคธी เคคเคฐเคน เคจिเคตेเคฆिเคคा เค”เคฐ เคฎीเคจा เคญी เคฌँเคŸเคคी เคšเคฒी เคœाเคคी เคนै เค…เคชเคจे-เค†เคช เคฎें। “เคถाเคฆी เค•े 15 เคธाเคฒ เคฌाเคฆ เคฎैंเคจे เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เฅ™ुเคฆ เค•ो เค†เคˆเคจे เคฎें เคฆेเค–ा เคฅा। เคชूเคฐी เคฎीเคจा। เคจिเคฐ्เคตเคธ्เคค्เคฐ। เคฎोเคฎ เคธे เคฌเคจा เคนुเค† เคฌเคฆเคจ। เคฌเคธ เคจाเคญि เค•े เคจीเคšे เค•ा เคฎांเคธ เคกเคฌ्เคฒ्เคฏू เค•े เค†เค•ाเคฐ เคฎें เคฒเคŸเค•ा เคนुเค† เคœिเคธ เคชเคฐ เค•िเคธी เคฌเคš्เคšे เคจे เค•ुเค› เค–เคฐोंเคšें เคกाเคฒ เคฆी เคฅीं। เคซिเคฐ เคเค• เคธเค˜เคจ เคตเคจ। เค‰ँเค—เคฒिเคฏाँ เคซिเคฐाเคˆ เคคो เค—ुเคฆเค—ुเคฆी เคธी เคนुเคˆ। เคœंเค—เคฒ เค…ंเค—เฅœाเคˆ เคฒेเคจे เคฒเค—ा... เคนाเคฅ เคŸเคŸोเคฒ เค†เคฏा... เคœिเคคเคจी เคจाเคญि เค•े เคŠเคชเคฐ เคนूँ เค‰เคคเคจी เคนी เคœीเคตिเคค เคจाเคญि เค•े เคจीเคšे เคญी। เค…เคœीเคฌ เคธा เฅ™เคฏाเคฒ เค†เคฏा। เค…เค—เคฐ เคจाเคญि เค•े เคŠเคชเคฐ-เคจीเคšे เค•ी เคฆेเคน เค•ी เค…เคชเคจी-เค…เคชเคจी เค…เคฒเค— เคธเคค्เคคा เคนो เคœाเค เคคो เคเค• เคฆेเคน เคฎें เคจिเคตाเคธ เค•เคฐเคจा เค•ैเคธा เคนोเค—ा? เคŠเคชเคฐ เคตाเคฒा เค•เคนेเค—ा เคจीเคšे เคตाเคฒे เค•े เค•เคฐ्เคฎों เค•े เคฒिเค เคฎैं เคœिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคจเคนीं เค”เคฐ เคจीเคšे เคตाเคฒा เค•เคนेเค—ा เคŠเคชเคฐ เคตाเคฒे เค•े เคซैเคธเคฒे เคฎुเค เคชเคฐ เคฎเคค เคฅोเคชो। เคนเคฎाเคฐा เคคो เค•ाเคฎ เคจเคนीं เคšเคฒेเค—ा เคญैเคฏा। เคนเคฎ เค•เคนेंเค—े เคฆोเคจों เค•ो เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคฆिเคฒ-เคฆिเคฎाเค— เคฆे เคฆिเคฏा เคœाเค เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐเคจे เค•ो। เคฏा เคฆोเคจों เค•े เคฆिเคฒ-เคฆिเคฎाเค— เค›ीเคจ เคฒिเค เคœाเคँ। เค†เฅ™िเคฐ เคšैเคจ เคธे เคœीเคจा เคญी เคคो เคšाเคนเคคी เคนै เคซीเคฎेเคฒ เคฌॉเคกी!”1 เคธ्เคค्เคฐी เค•ेเคตเคฒ เคฆेเคน เคจเคนीं, เคฎเคจ เคญी เคนै। เคฒेเค–िเค•ा เค•เคฅाเคจเค•, เคชाเคค्เคฐों เค•े เคฌीเคš เค•े เคธंเคตाเคฆ เคคเคฅा เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เค•े เคนเคตाเคฒे เคธ्เคค्เคฐी เคธे เคœुเฅœे เค‰เคจ เคคเคฎाเคฎ เคฌिเคจ्เคฆुเค“ं เค•ो เค‰เคญाเคฐเค•เคฐ เคธाเคฎเคจे เคฒाเคคी เคนैं เคœिเคธเคธे เคœूเคเคคी เคนुเคˆ เคตเคน เค†เค—े เคฌเฅเคคी เคนै। เค‰เคจ เคธूเค•्เคท्เคฎ เคธे เคธूเค•्เคท्เคฎ เคฆिเค–เคจे เคตाเคฒे เคชเคนเคฒुเค“ं เคชเคฐ เคช्เคฐเคถ्เคจ เค•เคฐเคคी เคšเคฒी เคœाเคคी เคนैं เคœो เค…เคฎूเคฎเคจ เคชिเคคृเคธเคค्เคคाเคค्เคฎเค• เคฒेंเคธ เคธे เคฌाเคนเคฐ เค›ूเคŸ เคœाเคฏा เค•เคฐเคคा เคนै।

“เคฎैं เคธिเคฐ्เคซ เคšाเคนเคคी เคนूँ เค•ोเคˆ เคเคธा เคนो เคœिเคธเค•े เคฒिเค เคฎैं เคฆेเคน เคธे เค…เคฒเค— เคญी เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เคฐเค–เคคी เคนोเคŠँ। เคตเคน เคฎेเคฐे เคชाเคธ เคฌैเค ा เคฌเคคिเคฏाเคคा เคฐเคนे, เคฎेเคฐी เคœुเคฒ्เคซें เคธเคนเคฒाเค•เคฐ เคฎुเคे เคธुเคฒा เคฆे, เคœเคฌ เคธो เคœाเคŠँ เคคो เคšुเคชเค•े เคธे เคฎाเคฅा เคšूเคฎ เคฒे। เคœเคฌ เคœाเค—ूँ เคคो เค‰เคธเค•ी เคฎुเคธ्เค•ुเคฐाเคนเคŸ เคฎेเคฐी เคจींเคฆ เค•ी เคชเคนเคฐेเคฆाเคฐी เค•े เคฌाเคฆ เค–िเคฒเค–िเคฒाเคนเคŸ เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคœाเค เค•ि เค•ैเคธे เคฌเคš्เคšों เค•ी เคคเคฐเคน เคŸाँเค—े เคซैเคฒाเค•เคฐ เคธोเคคी เคนो เคคुเคฎ! เคฎैं เค…ँเค—เฅœाเคˆ เคฒेเคคी เค‰เค ूँ เคคो เค‰เคธे เคเค• เค•े เคฌाเคฆ เคเค• เค…เคชเคจे เคธाเคฐे เค…เคœीเคฌ เคธเคชเคจे เคธुเคจाเคŠं เค•ि เค•ैเคธे เคฎैं เคชเคฐीเค•्เคทा เคญเคตเคจ เคจเคนीं เคขूँเคข़ เคชा เคฐเคนी เคฅी। เค•ि เคฎुเคे เค…เคชเคจा เคฐोเคฒ เคจंเคฌเคฐ เคนी เคจเคนीं เคฆिเค– เคฐเคนा เคฅा” 2

เคœेंเคกเคฐ เคญूเคฎिเค•ा เคชिเคคृเคธเคค्เคคाเคค्เคฎเค• เคธเคฎाเคœ เค•ी เค†เคค्เคฎा เคนै। เคœेंเคกเคฐ เคญूเคฎिเค•ा เค•े เคฌाเคนเคฐ เคชाँเคต เคชเคธाเคฐเคคी เคธ्เคค्เคฐी เคชिเคคृเคธเคค्เคคाเคค्เคฎเค• เคธเคฎाเคœ เค•ो เคซूเคŸे เค†ँเค– เคจเคนीं เคธुเคนाเคคी। “เค•ैเคธे เคŸाँเค—ें เคซाเฅœเค•เคฐ เคธोเคคी เคนो ...เค•िเคคเคจा เคญเคฆ्เคฆा เคฒเค—เคคा เคนै...เค•เคฎ เคธे เค•เคฎ เคธोเคจा เคธीเค– เคฒो เคขंเค— เคธे... เค”เคฐเคคों เค•ी เคคเคฐเคน”3 เคธीเคฎोเคจ เค•เคนเคคी เคนैं เค•ि “เคชुเคฐुเคท เค”เคฐเคค เค•ो, เค”เคฐเคค เค•े เคฒिเค เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เคจเคนीं เค•เคฐเคคा ... เคตเคน เคชुเคฐुเคท เค•े เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคนी เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เคคเคฅा เคตिเคญेเคฆिเคค เค•ी เคœाเคคी เคนै” 4

เคญाเคฐเคคीเคฏ เคจाเคฐी เค•ो เคธเคนเคšเคฐी เค”เคฐ เค…เคฐ्เคงांเค—िเคจी เคœैเคธे เค•เคˆ เคธंเคฌोเคงเคจ เคฎिเคฒे เค•िเคจ्เคคु เคชुเคฐुเคท เค•ी เคธเคนเคฏोเค—ी เคตเคน เค†เคœ เคญी เคจเคนीं เคนो เคธเค•ी เคนै। เคธ्เคค्เคฐी เคธाเคฅ เคšाเคนเคคी เคนै เคช्เคฐेเคฎ เค•ा, เค…เคชเคจाเคชเคจ เค•ा เค”เคฐ เคธเคนเคฏोเค— เค•ा। เคจिเคตेเคฆिเคคा เค…เคชเคจे เคฎाँ เคฌเคจเคจे เค•े เค‰เคธ เค•्เคทเคฃ เค•ो เคฏाเคฆ เค•เคฐเคคी เคนै -

“เคฎुเคे เคธिเคฐ्เฅž เคธिเคฆ्เคงांเคค เค•ा เคธाเคฅ เคนोเคจा เคนी เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐเคจा เคฅा। เคฎाँ-เคฌाเคช เคนเคฎ เคฆोเคจों เคฌเคจे เคฅे เคจ! เคนเคฎ เค‡เคธ เคธुเค– เค•ो เคฏा เคฆुःเค– เค•ो เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เค•्เคฏों เคจเคนीं เคญोเค— เคฐเคนे เคฅे”5

เคนเคฐ เคฏुเค— เคฎें เคฆ्เคตเคจ्เคฆ เค•ा เคถिเค•ाเคฐ เคธ्เคค्เคฐी เค•ो เคนी เคนोเคจा เคชเฅœा เคนै। เคคเคฌ เคญी เคœเคฌ เคตเคน เค†เคฐ्เคฅिเค• เคฐूเคช เคธे เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคฅी เค”เคฐ เค…เคฌ เคญी เคคเคฌ เคœเคฌ เคตो เค†เคฐ्เคฅिเค• เคฐूเคช เคธे เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคนै। เค†เคœ เคญी เค…เคชเคจे เคนिเคธ्เคธे เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคตเคน เคธ्เคตเคฏं เคจเคนीं เคฒे เคชाเคคी। “เคฎैंเคจे เคूเค  เคฌोเคฒे เคฅे เคœเค—เคœीเคค เคธे। เคฒेเค•िเคจ เคฏเคน เคนเคฎेเคถा เคธे เคฅा। เคूเค  เคจ เคฌोเคฒเคคी เคคो เฅ›िเคจ्เคฆा เคฐเคนเคจा เคนी เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคฅा। เค…เคฌीเคฐ เคธे เคญी เคूเค  เคฌोเคฒे เคฅे เค•เคญी-เค•เคญी เค”เคฐ เคตเคน เค…เค•्เคธเคฐ เคธเคฎเค เคญी เคœाเคคा เคฅा। เคूเค  เคฎेเคฐे เคฒिเค เคธเคš เค•ो เคฌเคšाเคจे เค•ी เคคเค•เคจीเค• เคฌเคจ เค—เคฏा เคฅा। เคœैเคธे เคฏเคน เคธเคฌเคธे เคฌเฅœा เคธเคš เค•ि เคธเคฌเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคฎुเคे เค…เคชเคจा เคธाเคฅ เคชเคธंเคฆ เคฅा। เคूเค  เคฏเคน เค•ि เค‡เคคเคจा เฅ›เคฐूเคฐी เค•ाเคฎ เคนै เค•ि เค…เคญी เคฎिเคฒเคจा เฅžोเคจ เคชเคฐ เคฌाเคค เค•เคฐเคจा เคธंเคญเคต เคจเคนीं। เคœो เค•ाเคฎ เคฎेเคฐे เคฒिเค เค—ंเคญीเคฐ เคนोเคคा เค…เค•्เคธเคฐ เคตเคน เค…เคฌीเคฐ เค•ो เค‡เคคเคจा เค…เค—ंเคญीเคฐ เคฒเค—เคคा เค•ि เคตเคน เค‰เคธे เค›ोเฅœ เคฆेเคจे เค•ा เค†เค—्เคฐเคน เค•เคฐเคคा। ... เค–ुเคฒे เคฎुँเคน เคธे เคจเคนीं เค•เคน เคชाเคคी เคฅी เค•ि เค†เคœ เค˜เคฐ เค†เคจे เค•ा เคฎเคจ เคจเคนीं ... .เค•िเคธी เค•ाเคฎ เค•ा เคฌเคนाเคจा เค•เคฐเค•े เคฎाँ เค•े เคฏเคนाँ เคœाเคคी เคฅी” 6

เค•เคนाเคจी เค•ी เคชाเคค्เคฐ เคฎीเคจा เค•ा เคตिเคฆ्เคฐोเคน เค…เคšाเคจเค• เคจเคนीं เคชैเคฆा เคนोเคคा। เค˜เคฐ-เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•ी เคœिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐीเคจुเคฎा เคถ्เคฐृंเค–เคฒा เคธे เคนोเคคे เคนुเค เคธ्เคตเคฏं เค•ो เคชเคนเคšाเคจเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เค•े เคฐूเคช เคฎें เค‰เคญเคฐเค•เคฐ เคธाเคฎเคจे เค†เคคा เคนै। เคฎीเคจा เค•ा เคฏเคน เค•เคฆเคฎ เคฎुเค•्เคค เคนोเคจे เค•ा เคธाเคนเคธिเค• เค‰เคฆ्เค˜ोเคท เคนै। เคฎीเคจा เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฒेเค–िเค•ा เคœिเคธ เคธ्เคค्เคฐी เค•ो เค—เฅเคคी เคนै เคตเคน เคชिเคคृเคธเคค्เคคाเคค्เคฎเค• เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคธे เคธीเคงे เคŸเค•्เค•เคฐ เคฒेเคคी เคนै -

เค…เคฌीเคฐ- เคฎैं เค‡เคคเคจा เคจिเคฐเคฐ्เคฅเค• เคนूँ เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคœीเคตเคจ เคฎें เค•ि เฅ›เคฐूเคฐी เฅžैเคธเคฒों เคธे เคฎुเคे เคฌाเคนเคฐ เค•เคฐ เคฆिเคฏा เคœाเค?

เคฎीเคจा- เคเค• เค”เคฐเคค เคœเคฌ เค…เคชเคจे เคฒिเค เคฒเฅœเคจे เค•ो เค–เฅœी เคนोเคคी เคนै เคคो เค‰เคธเค•े เคชเค•्เคท เคฎें เค–เฅœे เคฐเคนเคจे เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เค†เคช เฅ™ुเคฆ เค•ो เค‰เคธเคธे เคฌाเคนเคฐ เคฐเค–ें เคฏเคน เคฌेเคนเคคเคฐ เคนै। เคฎैंเคจे เค†เคœ เคคเค• เค•िเคธी เค•ा เคธเคนाเคฐा เคจเคนीं เคฒिเคฏा।

เค…เคฌीเคฐ- เค”เคฐ เคฎेเคฐी เคšाเคนเคค? เคฎैंเคจे เคญी เค…เคชเคจा เคธเคฌ เค•ुเค› เคฆाँเคต เคชเคฐ เคฒเค—ा เคฆिเคฏा เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฒिเค เคฎीเคจा। เค”เคฐ เคชเคคा เคšเคฒเคคा เคนै เค•ि เคฏเคน เคธिเคฐ्เฅž เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคฒเฅœाเคˆ เคนै เค”เคฐ เคฎैं เค‡เคธเคฎें เคฌाเคนเคฐ เคนूँ। เค•เคน เคฆो เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคœीเคตเคจ เคฎें เคฎेเคฐी เค•ोเคˆ เคธाเคฐ्เคฅเค•เคคा เคจเคนीं!

เคฎीเคจा- เคฎैं เคšाเคนเค•เคฐ เคญी เคจเคนीं เคธเคฎเคा เคชा เคฐเคนी เคคुเคฎ्เคนें เค…เคฌीเคฐ ... เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคนोเคจे เคจे เคฎुเคे เค•िเคคเคจी เคคाเฅ˜เคค เคฆी เคนै... เคฒेเค•िเคจ เคฏเคน เคฎेเคฐी เคฒเฅœाเคˆ เคนै ... 7

เคฎीเคจा เคธเคฎเค เคฐเคนी เคนै เค•ि เคธเคตाเคฒ เคœเค—เคœीเคค เคฏा เค…เคฌीเคฐ เค•ा เคจเคนीं เคฌเคฒ्เค•ि เค‰เคธ เคจीเคคि -เคจिเคฐ्เคงाเคฐเคฃ เคธे เคนै เคœिเคธเค•ी เคœเฅœे เคชिเคคृเคธเคค्เคคाเคค्เคฎเค• เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคฎें เค›िเคชी เคนै –

“เค–ैเคฐाเคค! เคเค• เค”เคฐเคค เฅ›เคฐा เคธी, เคเค•เคฆเคฎ เฅ›เคฐा เคธी เคคเคฐเค•्เค•ी เค•เคฐ เคฒे เคคो เค•्เคฏा เคตเคน เค‰เคธे เค•िเคธी เคชुเคฐुเคท เค•ी เค…เคจुเค•เคฎ्เคชा เค•े เคฌเคฆเคฒे เคฎिเคฒी เคนै? เค•्เคฏा เคฎेเคฐा เค…เคชเคจा เค•िเคฏा เคฎेเคฐी เค…เคชเคจी เคฎेเคนเคจเคค เคœिเคธे เค‡เคคเคจे เคฌเคฐเคธों เคธे เคœिเคœ्เคœी เคฆेเค– เคฐเคนी เคนै เคตเคน เค•ुเค› เคจเคนीं?”8

“เค‡เคธเคฒिเคฏे เคฎीเคจा เค•เคŸเค˜เคฐे เคฎें เคนै। เคตเคนी เค”เคฐเคค-เคฎเคฐ्เคฆ เค•ा เคญेเคฆเคญाเคต। เคฎเคฐ्เคฆ เค†เค—े เคฌเฅे เคคो เคนोเคถिเคฏाเคฐ เคนै เค”เคฐ เค”เคฐเคค เคคเคฐเค•्เค•ी เค•เคฐे เคคो เค•िเคธी เคฎเคฐ्เคฆ เค•ी เค•ृเคชा เคนै। เคตเคนी เคขाँเคšा เคธเคฎाเคœ เค•ा เคœिเคธเคฎें เค”เคฐเคค เค•ो เค‡เคคเคจी เคฌेเคšाเคฐी เคธเคฎเคा เคœाเคคा เคนै เค•ि เคœเคฌ เคคเค• เคตเคน เค•िเคธी เคเค• เคฎเคฐ्เคฆ เค•ा เคนाเคฅ เคจ เคฅाเคฎ เคฒे, เค‰เคธเค•ी เคฎुเคนเคฐ เฅ™ुเคฆ เค•े เคšेเคนเคฐे เคชเคฐ เค ुเค•เคตा เคจ เคฒे, เคคเคฌ เคคเค• เค‰เคธे เคธ्เคตीเค•ृเคคि เคจเคนीं เคฎिเคฒเคคी” 9 เคเคธा เคจเคนीं เค•ि เค‡เคธ เค‰เคงेเฅœเคฌुเคจ เคธे เคจिเค•เคฒ เคชाเคจा เคธ्เคค्เคฐी เค•े เคฒिเค เคธเคนเคœ เค”เคฐ เคธเคฐเคฒ เคนै। เคเค• เคคเคฐเคซ เค…เคชเคจे เคธ्เคชेเคธ เค•ो เคชाเคจे เค•ी เค‡เคš्เค›ा เคคो เคฆूเคธเคฐी เค“เคฐ เคญाเคตुเค•เคคा เค•ा เคตเคน เคกोเคฐ เคœो เค‰เคธे เค…เคชเคจी เค“เคฐ เค–ींเคšें เคฐเค–เคคा เคนै। “เคคीเคจ เคฌเคš्เคšे เคœिเคจเค•ा เคšेเคนเคฐा เคฆेเค–เค•เคฐ เค‰เคธ เค˜เคฐ เคฎें เคฒौเคŸเคคी เคฐเคนी เค‰เคจ्เคนें เคธाเคฅ เคฒिเค เคฌिเคจा เค•เคนाँ เคญाเค—ूँ? เคœเคฐा เค†ँเค– เคฌंเคฆ เค•ी เคคो เคเคŸเค•ा เคธा เคฒเค—ा เคฎाเคจो เคฆเคฐเคตाเคœे เคฎें เค˜ुเคธเคคे เคนी เคœเค—เคœीเคค เคจे เคฎेเคฐे เคฎुँเคน เคชเคฐ เคฅเคช्เคชเฅœ เคฎाเคฐा เคนै เฅ›ोเคฐ เคธे। เคฌเคš्เคšिเคฏाँ เคฐोเคจे เคฒเค—ी เคนैं ...เคšिंเคšिเคฏाเคจे เคฒเค—ी เคนैं เคจเคˆं เคชाเคชा เคจเคˆं ... เค›ोเคŸू เค–ौเฅžเคœเคฆा เคธा เค•ोเคจे เคฎें เคฆुเคฌเค• เค—เคฏा เคนै ... ” 10

เคฎीเคจा เค”เคฐ เคจिเคตेเคฆिเคคा เค…ंเคค เคคเค• เค…เคชเคจे เคฒिเค เคธ्เคชेเคธ เคคเคฒाเคถเคคी เคนैं। เคธ्เคค्เคฐी เค•े เคช्เคฐเคฅเคฎ เคฒเค•्เคท्เคฏ เคชเคค्เคจीเคค्เคต เค”เคฐ เค…ंเคคिเคฎ เคฒเค•्เคท्เคฏ เคฎाเคคृเคค्เคต เค•ी เค•เฅœเคตी เค•िเคจ्เคคु เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคฎाเคจ्เคฏเคคा เค•ो เคชเคšा เคจเคนीं เคชाเคคी เคนैं। เคฎीเคจा เค•เคนเคคी เคนै “เคฎेเคฐा เคธाเคฐा เคธंเค˜เคฐ्เคท เค‰เคธ เคชเคนเคšाเคจ เค•े เคฒिเค เคฅा เคœिเคธे เคฐौंเคฆเคจे เค•ी เคคเคฎाเคฎ เค•ोเคถिเคถें เคฌเคšเคชเคจ เคธे เคฒेเค•เคฐ เค…เคฌ เคคเค• เคนोเคคी เคฐเคนीं। เค…เค—เคฐ เคฏเคน เคฎेเคฐे เค…เคชเคจों เค•ो เคจเคนीं เคฆिเค– เคฐเคนा เคฅा เคคो เคชเคฐाเคฏों เค•ी เคŸेเฅी เค†ँเค– เค•ो เคฆेเค–เค•เคฐ เค•्เคฏा เคชเคฐเคตाเคน เค•เคฐเคจा?”11 เคคो เคฆूเคธเคฐी เค“เคฐ เคจिเคตेเคฆिเคคा เค•เคนเคคी เคนै “เคฎुเคเคฎें เค•เคฎिเคฏाँ เคนैं เค”เคฐ เค•เคนीं เคเค• เคงीเคฎी เคธी เฅ›िเคฆ เค•ि เคฎुเคे เคเคธे เคนी เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•िเคฏा เคœाเค। เคฎुเคे เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เค•े เคฒिเค เคญूเคฒ เคœाเค“ เคคाเค•ि เคฎैं เฅ™ुเคฆ เค•ो เคฏाเคฆ เค•เคฐ เคธเค•ूँ। เคœीเคตเคจ เค•ी เค•िเคคाเคฌ เค‡เคคเคจे เคนाเคฅों เคฎें เค‡เคคเคจी เคฒाเคชเคฐเคตाเคนी เคธे เคชเฅœเคคी เคนै เค•ि เคฎुเค เคคเค• เคฒौเคŸเคคी เคนै เคคो เคฆेเค–เค•เคฐ เคฐुเค†ँเคธी เคนो เคœाเคคी เคนूँ। เค…เคชเคจे เคนी เค˜เคฐ เคฎें เค•िเคธी เคฐाเคค เคคเฅœเคชเค•เคฐ เค•เคนเคคी เคฅी-เค“เคน, เคฎाँ เคฎुเคे เค˜เคฐ เคœाเคจा เคนै... เค”เคฐ เคตเคน เค˜เคฐ เค•เคนीं เคจเคนीं เคนोเคคा เคฅा। เคฎाँ เค•े เค˜เคฐ เคญी เคจเคนीं” 12

เคธ्เคค्เคฐी เค…เคชเคจी เคœिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐिเคฏों เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เค…เคชเคจे เคฒिเค เค…เคชเคจा เคธ्เคชेเคธ เคญी เคšाเคนเคคी เคนै। เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคšाเคนเคคी เคนै। เคฌेเคฌाเค•ी เคธे เคœीเคจा เคญी เคšाเคนเคคी เคนै “เคเค• เคชूเคฐा เค•เคฎเคฐा! เค‡เคธเค•े เคธोเฅžे, เค‡เคธเค•ा เค•เคฐीเคจे เคธे เคฒเค—ाเคฏा เคนुเค† เคฌिเคธ्เคคเคฐ, เคคौเคฒिเค, เคชूเคฐा เคฌाเคฅเคฐूเคฎ, เคŸीเคตी เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เคฐिเคฎोเคŸ, เคธเคฌ เคฎेเคฐे เคฒिเค เคฅा। เคธिเคฐ्เฅž เคฎेเคฐे เคฒिเค। เคเค• เคชเคฒ เค•ो เค…เคชเคจे เค‡เคธ เฅ™เคฏाเคฒ เคชเคฐ เคถเคฐ्เคฎ เค†เคˆ। เคฒेเค•िเคจ เค…เคฌ เคฎैं เคฏเคนाँ เคซैเคฒ เคœाเคจा เคšाเคนเคคी เคฅी। เคฎाเคจเคธूเคจ เคฎें เคœैเคธे เคธोเฅžा, เคฎेเฅ›, เค•ुเคฐ्เคธी, เคฌเคš्เคšे เค•ी เคธाเค‡เค•िเคฒ, เค–िเฅœเค•ी เค•ी เคฐॉเคก เคธเคฌ เคœเค—เคนें เค•เคชเฅœे เค•เคชเฅœे เคธुเค–ाเคจे เค•े เค•ाเคฎ เค†เคคी เคนै เคเคธे เคนी เคเค•-เคเค• เคชुเคฐ्เฅ›ा เคฆेเคน เค•ा เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคธुเค–ाเคจे เค•े เคฒिเค เคกाเคฒ เคฆेเคจा เคšाเคนเคคी เคนूँ เคธเคฌ เค“เคฐ เค”เคฐ เคซिเคฐ เคคेเฅ› เคชंเค–ा เคšเคฒाเค•เคฐ เคเค• เคšाเคฏ เคชीเคคी เคนुเคˆ เคฌाเคฒเค•เคจी เคฎें เคธे เคเคฐเคจे เค•ा เคธौเคจ्เคฆเคฐ्เคฏ เคจिเคนाเคฐเคจा เคšाเคนเคคी เคนूँ। เคœเคฌ เคธเคฌ เคชुเคฐ्เฅ›े เคนเคตा เค–ा เคšुเค•े เคนोเคคे เคคो เค‰เคจ्เคนें เคตाเคชเคธ เคธเคฎेเคŸเค•เคฐ เค•ुเค› เคฆेเคฐ เค•े เคฒिเค เคธो เคœाเคคी เคฎैं เคจिเคถ्เคšिเคจ्เคค!”13

เคธिเคฎोเคจ เค•เคนเคคी เคนै “เคช्เคฐเคถ्เคจ เค‰เค เคคा เคนै เค•ि เค•ैเคธे เคเค• เคต्เคฏเค•्เคคि เคธ्เคค्เคฐी เค•ी เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคฐเคนเคคे เคนुเค เคชเคฐिเคคोเคท เคชा เคธเค•เคคा เคนै? เค•ौเคจ เคธे เคฐाเคธ्เคคे เค‰เคธเค•े เคฒिเค เค–ुเคฒे เคนोเคคे เคนैं เค”เคฐ เค•ौเคจ เคธे เคฌंเคฆ? เคตเคน เค•ैเคธे เค‰เคธ เค†เคค्เคฎเคจिเคฐ्เคญเคฐเคคा เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐे, เคœिเคธเคธे เคธ्เคค्เคฐी เค•ी เคธ्เคตाเคงीเคจเคคा เค•ो เคธीเคฎिเคค เค•เคฐเคจे เคตाเคฒी เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เค•ा เคธाเคฎเคจा เค•िเคฏा เคœा เคธเค•े। เคฏे เค•ुเค› เคเคธे เคฎौเคฒिเค• เคช्เคฐเคถ्เคจ เคนैं, เคœिเคจเค•ा เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคธ्เคค्เคฐी เค•े เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธे เคนै” 14 เคธ्เคค्เคฐी เคธเคฎाเคจเคคा เคต เคธเคถเค•्เคคीเค•เคฐเคฃ เค•े เคฒिเค เค†เคฐ्เคฅिเค• เคธ्เคตाเคตเคฒंเคฌเคจ เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคคो เคนै เคฒेเค•िเคจ เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เคฐाเคธ्เคคा เคจเคนीं। เค†เคฐ्เคฅिเค• เคฐूเคช เคธे เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคนोเคจे เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคญी เคธ्เคค्เคฐी เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•ी เคšौเคนเคฆ्เคฆिเคฏों เคธे เคฌाเคนเคฐ เคจเคนीं เคจिเค•เคฒ เคชाเคคी। เคธंเคญเคตเคคः เค‡เคธी เค•ाเคฐเคฃ เคœเคฐ्เคฎेเคจ เค—्เคฐीเคฏเคฐ เค•เคนเคคी เคญी เคนै เค•ि เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคธ्เคค्เคฐी เค•ा เคชเคนเคฒा เค…เคญ्เคฏाเคธ เคนै, เคตिเคฆ्เคฐोเคน เค•ा เค…เคชเคจा เคคเคฐीเค•ा, เคเค• เคเคธी เคชเคฆ्เคงเคคि เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐเคจा, เคœो เค‰เคธเค•ी เค…เคชเคจी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค”เคฐ เคฎौเคฒिเค•เคคा เค•ो เคช्เคฐเคคिเคฌिंเคฌिเคค เค•เคฐे 15 ।

เคธ्เคค्เคฐी เค•ी เค…เคชเคจी เค‡เคš्เค›ाเคँ, เคœीเคตเคจ เค•े เคช्เคฐเคคि เค‰เคธเค•ी เคจिเคœी เค…เคญिเคฐुเคšि เค•ो เคฎเคนเคค्เคค्เคต เคฆिเค เคฌिเคจा เคจ เคคो เคธ्เคค्เคฐी เค•ो เคธเคฎเคा เคœा เคธเค•เคคा เคนै, เคจ เคฒैंเค—िเค•-เคธเคฎाเคจเคคा เค•ो, เคจ เคธ्เคค्เคฐी เค•े เคช्เคฐेเคฎ เค•ो เค”เคฐ เคจ เคนी เคธ्เคค्เคฐी-เคตिเคฎเคฐ्เคถ เค•ो। เคธ्เคค्เคฐी-เคตिเคฎเคฐ्เคถ เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•े เคฒिเค เคธ्เคค्เคฐी เค•ी เค‘เคŸोเคจोเคฎी เค•ो เคธเคฎเคเคจा เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคนै। เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เคฒेเค–िเค•ा เคธ्เคค्เคฐी เค•ो เค‰เคธเค•ी เคธ्เคตाเคฏเคค्เคคเคคा เค•े เคช्เคฐเคคि เคœाเค—เคฐूเค• เค•เคฐเคคी เคนैं। เค…เคชเคจे เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ी เคจाเคฏिเค•ा เคฎीเคจा เค”เคฐ เคจिเคตेเคฆिเคคा เค•ो เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค‡เคธी เคธ्เคตเคช्เคจ เคนेเคคु เค—เฅा เคนैं। เค…เคคः เคธ्เคค्เคฐी เค•े เค…เคธ्เคฎिเคคा เคธे เคœुเฅœे เคธเคตाเคฒों เค•ो เคจเคˆ เคฐौเคถเคจी เคฎें เคจเคˆ เคฆृเคท्เคŸि เคธे เคฆेเค–เคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै।

เคฒेเค–िเค•ा เคจे เคธ्เคค्เคฐी เคœीเคตเคจ เคธे เคœुเฅœे เคฏเคฅाเคฐ्เคฅเคฌोเคง เค•ो เค—เคนเคฐी เคธंเคตेเคฆเคจเคถीเคฒเคคा เคต เคฌेเคฌाเค•ी เค•े เคธाเคฅ เคšिเคค्เคฐिเคค เค•िเคฏा เคนै। เคจिเคตेเคฆिเคคा เค”เคฐ เคฎीเคจा เค•ी เค•เคนाเคจी เคชเฅเคคे เคนुเค เคนเคฎाเคฐे เค†เคธ-เคชाเคธ เค•ी เค•เคˆ เค•เคนाเคจिเคฏाँ เค–ुเคฒเคคी เคœाเคคी เคนै।

เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคฒेเค–िเค•ा เค•ी เคชैเคจी เคฆृเคท्เคŸि เคคเคฅा เค•เคฒ्เคชเคจाเคถीเคฒเคคा เค•ा เฅšเคœเคฌ เคธเคฎाเคฏोเคœเคจ เคฆिเค–เคคा เคนै। เคตเคน เคšाเคนे เคšिเฅœिเคฏों เค•ी เคšिเค•-เคšिเค• เค”เคฐ เค—िเคฒเคนเคฐी เค•ी เค–เคŸเคชเคŸ เคนो เคฏा เคธोเคซे เค•ी เคธीเคŸ เค”เคฐ เคฆीเคตाเคฐ เค•े เคฌीเคš เคซँเคธे เคธिเค•्เค•ों เค•ा เค…ंเคฆाเคœे เคฌเคฏाँ เคนी เค•्เคฏों เคจ เคนो।

เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ-เค—्เคฐเคจ्เคฅ
1. เคธुเคœाเคคा, เคเค• เคฌเคŸा เคฆो, เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคชเคนเคฒा เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2019, เคชृเคท्เค -27
2. เคธुเคœाเคคा, เคเค• เคฌเคŸा เคฆो, เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคชเคนเคฒा เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2019, เคชृเคท्เค -28
3. เคธुเคœाเคคा, เคเค• เคฌเคŸा เคฆो, เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคชเคนเคฒा เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2019, เคชृเคท्เค -33
4. เคธीเคฎोเคจ เคฆ เคฌोเค‰เคตाเคฐ, เคธ्เคค्เคฐी เค‰เคชेเค•्เคทिเคคा, 2002, เคนिंเคฆी เคชॉเค•ेเคŸ เคฌुเค•्เคธ, เคชृเคท्เค -23
5. เคธुเคœाเคคा, เคเค• เคฌเคŸा เคฆो, เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคชเคนเคฒा เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2019, เคชृเคท्เค -41
6. เคตเคนी, เคชृเคท्เค -107
7. เคตเคนी, เคชृเคท्เค -106
8. เคตเคนी, เคชृเคท्เค -97
9. เคตเคนी, เคชृเคท्เค -112 103
10. เคตเคนी, เคชृเคท्เค -99
11. เคตเคนी, เคชृเคท्เค -95
12. เคตเคนी, เคชृเคท्เค - 134
13. เคตเคนी, เคชृเคท्เค - 126
14. เคธिเคฎोเคจ เคฆ เคฌोเค‰เคตाเคฐ, เคธ्เคค्เคฐी เค‰เคชेเค•्เคทिเคคा, เค…เคจुเคตाเคฆ -เคกॉ เคช्เคฐเคญा เค–ेเคคाเคจ, 2002, เคนिंเคฆी เคชॉเค•ेเคŸ เคฌुเค•्เคธ, เคชृเคท्เค -31
15. เคœเคฐ्เคฎेเคจ เค—्เคฐीเคฏเคฐ, เคตिเคฆ्เคฐोเคนी เคธ्เคค्เคฐी, เค…เคจुเคตाเคฆ-เคฎเคงु.เคฌी.เคœोเคถी., เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, 2001, เคชृเคท्เค -21

เคธेเคคु, เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ 2020

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।