เคฎुเคेเคถ เคुเคฎाเคฐ
เค्เคฐाเคฎ เคนเคฅเคฒाเคจा, เคชो. เคฎंเคूเคฐा, เคिเคฒा เคเคฐเคจाเคฒ। (เคนเคฐिเคฏाเคฃा)เคเคฒเคญाเคท: +91 989 600 4680
เคฎाเคจเคต เคธเคญ्เคฏเคคा เคเคฐ เคธंเคธ्เคृเคคि เคे เคตिเคाเคธ เคฎें เคฎूเคฒ्เคฏों เคा เคฎเคนเคค्เคค्เคต เคธเคฐ्เคตोเคชเคฐि เคนै। เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคชเคฐिเคตेเคถ เคฎें เคตैเค्เคाเคจिเค เคเคจ्เคจเคคि เคคเคฅा เคจीเคคि เคฎूเคฒ्เคฏों เคे เคตैเคตिเคง्เคฏ เคे เคाเคฐเคฃ เคชुเคฐाเคจे เคฎूเคฒ्เคฏ เคเค เคเค เคเคฐ เคจเค เคฎूเคฒ्เคฏ เคเคธ เคธ्เคฅाเคจ เคชเคฐ เค เคुเคे เคนैं। เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคจे เค เคชเคจी เคตाเคฃी เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฎाเคจเคต เคो เคเคถ्เคตเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคคि เคे เคฒिเค เคจीเคคि เคฎूเคฒ्เคฏों เคा เคชाเค เคชเฅाเคฏा। เคเคจเคी เคตाเคฃी เคी เคฎूเคฒ เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคฎाเคจเคต เคเคฒ्เคฏाเคฃ เคเคฐ เคฒोเคเคฎंเคเคฒ เคนी เคนै। เคเคธ เคฆृเคท्เคि เคธे เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคी เคตाเคฃी ‘เคธเคฐ्เคตเคเคจ เคธुเคाเคฏ’ เคเคฐ เคธเคฐ्เคตเคเคจเคนिเคคाเคฏ’ เคी เคญाเคตเคจा เคธे เค เคจुเคช्เคฐाเคฃिเคค เคนै।
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคा เคช्เคฐाเคฆुเคฐ्เคญाเคต เคตैเคถाเค เคชूเคฐ्เคฃिเคฎा เคธंเคตเคค् 1744 เคตि. เคคเคฆ्เคจुเคธाเคฐ เคธเคจ् 1717 เค. เคो เคนเคฐिเคฏाเคฃा เคฐाเค्เคฏ เคे เคเค्เคเคฐ เค्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคुเฅाเคจी เคจाเคฎเค เคाँเคต เคฎें เคเค เคธंเคญ्เคฐांเคค เคाเค เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฎें เคนुเค। เคเคนाँ เคเคจเคे เคจाเคจा เคी เคा เคเคฐ เคฅा। เคเคจเคे เคชिเคคा เคी เคा เคจाเคฎ เคฌเคฒिเคฐाเคฎ เคฅा เคเคฐ เคฎाเคคा เคा เคจाเคฎ เคถ्เคฐीเคฎเคคी เคฐाเคจी เคฅा। เคिเคจเคे เคธाเคฅ เคตिเคตाเคน เคे เคชเคถ्เคाเคค् เคตเคน เค เคชเคจी เคธเคธुเคฐाเคฒ เคฎें เคฐเคนเคจे เคฒเคे เคฅे। เคिเคฐเคाเคฒ เคคเค เคเคจเคी เคोเค เคธंเคคाเคจ เคจเคนीं เคนुเค। เคฌाเคฐเคน เคตเคฐ्เคท เคฌाเคฆ เคเค เคธिเคฆ्เคง เคชुเคฐुเคท เคे เคเคถीเคฐ्เคตाเคฆ เคธे เคเคจ्เคนें เคเค เคชुเคค्เคฐ เคฐเคค्เคจ เคी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคนुเค। เคฎाเคคा-เคชिเคคा เคจे เค เคชเคจी เคตिเคจเคฏเคถीเคฒเคคा เคช्เคฐเคเค เคเคฐเคคे เคนुเค เคฌाเคฒเค เคा เคจाเคฎ เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคฐเคा เคคाเคि เคตเคน เคฌเฅा เคนोเคเคฐ เคเคฐीเคฌों, เคฆीเคจ-เคฆुःเคिเคฏों เคी เคธेเคตा เคเคฐ เคธเคे। เคฌाเคฒ्เคฏเคाเคฒ เคธे เคนी เคเคจเคे เคจाเคฎ เคे เคธाเคฅ เค เคจेเค เคเคฎเคค्เคाเคฐ เคुเฅ เคเค। เค เคชเคจे เคธเคฎเคตเคฏเคธ्เคों เคे เคธाเคฅ เคตเคน เคธाเคฐा-เคธाเคฐा เคฆिเคจ เคेเคฒเคคे เคเคฐ เคเคจ्เคนें เค्เคाเคจ เคी เคฌाเคคें เคธुเคจाเคคे। เคฒเคเคญเค 12 เคตเคฐ्เคท เคी เคเคฏु เคฎें เคชिเคคाเคी เคจे เคเคจ्เคนें เคोเคाเคฐเคฃ เคा เคฆाเคฏिเคค्เคต เคธौंเคชा। เคตเคน เค เคจ्เคฏ เคฌाเคฒเคों เคे เคธाเคฅ เคंเคเคฒ เคฎें เคौ เคเคฐाเคจे เคाเคคे। เคตเคน เคธाเคงु เคธंเคคों เคी เคธेเคตा เคเคฐเคคा เคฐเคนा เคिเคธเคธे เคเคจเคा เคธ्เคตเคฏं เคा เคเคฒ्เคฏाเคฃ เคนो เคเคฏा। เคฏोเคी, เคคเคค्เคค्เคตเคตेเคค्เคคा, เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เค्เคाเคจी, เค เคตเคงूเคค, เคค्เคฏाเคी เคตैเคฐाเคी เคเคฆि เคुเคฃों เคा เค्เคाเคจ เคช्เคฐाเคช्เคค เคिเคฏा เคเคฐ เคธ्เคตเคฏं เคธिเคฆ्เคง เคนुเค।
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคจे เคฎाเคจเคตीเคฏ เคीเคตเคจ เคฎें เคจीเคคि เคฎूเคฒ्เคฏों เคी เคจिเคคांเคค เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคชเคฐ เคोเคฐ เคฆिเคฏा เคนै। เคฎाเคจเคต เคीเคตเคจ เคा เคฒเค्เคท्เคฏ เคฎोเค्เคท เคช्เคฐाเคช्เคคि เคคเค เคชเคนुँเคเคจा เคนै। เคฎเคจ เคा เคตिเคाเคฐ เคฐเคนिเคค เคนोเคจा เคนी เคฎुเค्เคคि เคนै। เคจीเคคि เคฎूเคฒ्เคฏों เคा เคฒเค्เคท्เคฏ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคो เคธเคจ्เคฎाเคฐ्เค เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा เคฐเคนा เคนै। เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคชเคฐिเคตेเคถ เคฎें เคฎเคจुเคท्เคฏ เคจीเคคि เคฎूเคฒ्เคฏों เคो เคญूเคฒ เคुเคा เคนै। เคเคธเคฎें เคเค เคจैเคคिเคเคคा เคा เคญाเคต เคฆिเคाเค เคฆेเคคा เคนै। เคเคจ्เคนें เคธเคेเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคตाเคฃी เคฌเคนुเคค เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญूเคฎिเคा เคจिเคญाเคคी เคนै।
เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคธ्เคृเคคि เคฎें เคो เคช्เคฐेเคฎ เคฌเคนुเคค เคนी เคชเคตिเคค्เคฐ เคตเคธ्เคคु เคนैं เคเคธเคा เคเคฆเคฏ เคนोเคคे เคนी เค เค्เคाเคจ เคเคจिเคค เค เคจ्เคงเคाเคฐ เคจเคท्เค เคนो เคाเคคा เคนै। เคเคค्เคฎ เคจिเคฐ्เคฎเคฒ เคนोเคเคฐ เคเคถ्เคตเคฐोเคจ्เคฎुเค เคนोเคจे เคฒเคเคคी เคนै। เคช्เคฐेเคฎ เคी เคช्เคฐเคฎुเค เคตिเคถेเคทเคคा เคเคเคจिเคท्เค เคคा เคนै। เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เคเคถ्เคตเคฐ เคी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคฎें เคिเคธी เคฌाเคน्เคฏเคाเคฐ เคा เค เคตเคฒंเคฌ เคจ เคเคฐเคจे เคी เคธเคฒाเคน เคฆेเคคे เคนुเค เคธाเคงเค เคฏा เคญเค्เคค เคे เคชाเคธ เคช्เคฐेเคฎ เคा เคนोเคจा เคเคตเคถ्เคฏเค เคฎाเคจा เคนै। เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคธ्เคชเคท्เค เคงाเคฐเคฃा เคนै เคि เคช्เคฐेเคฎ เคฎाเคฐ्เค เคी เคธाเคงเคจा เคฎें เคเคค्เคฎ-เคค्เคฏाเค เคเคฐ เคเคค्เคฎ-เคฌเคฒिเคฆाเคจ เคเคฐเคจा เคชเฅेเคा।
เคฎाเคจเคตीเคฏ เคीเคตเคจ เคฎें เคช्เคฐेเคฎ เคे เคธाเคฅ ‘เคธเคค्เคฏाเคเคฐเคฃ’ เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนोเคคी เคนै। เคเค เคे เคฐाเคเคจीเคคि เคे เคชเคฐिเคตेเคถ เคฎें เคธเคค्เคฏ เคฌोเคฒเคจे เคตाเคฒा เคถाเคฏเคฆ เคนी เคोเค เคฎिเคฒ เคाเคเคा। เคธเคค्เคฏ เคฌोเคฒเคจे เคตाเคฒे เคฎเคจुเคท्เคฏ เคो เคธเคฎाเค เคชाเคเคฒ เค เคนเคฐाเคคा เคนै।
เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เคฎाเคจเคต เคเคฒ्เคฏाเคฃ เคा เคธเคฌเคธे เคฌเฅा เคฐाเคธ्เคคा เคฌเคคाเคฏा เคนै เคि เคตเคน เคธเคคเคुเคฐु เคे เคเคฐเคฃों เคी เคธेเคตा เคต เคเคธเคी เคฎเคนिเคฎा เคा เคुเคฃเคाเคจ เคเคฐे เค्เคฏोंเคि เคเคธเคे เคจाเคฎ เคी เคฎเคนिเคฎा เคฎें เคนी เค เคจเคจ्เคค เคฎเคนिเคฎा เคนै। เคตเคน เคฌिเคจा เคेเฅे เคฎเคนเคเคคा เคนै। เคตเคน เคจिเคฐंเคाเคฐी เค เคจुเคชเคฎ เคนै। เคेเคตเคฒ เคค्เคฐिเคुเคी เคฎें เคง्เคฏाเคจ เคธ्เคฅिเคฐ เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคฆिเคเคฒाเค เคฆेเคคा เคนै। เคเคธเคे เคเคे เคค्เคฐिเคुเคी เคญृเคुเคी เคฎें เคญेเคฆ เคฎिเคाเคเคฐ เคเค-เคฎเค เคธे เค เคฒเค เคเคธเคा เค เคจाเคฆि เค เคจเคจ्เคค เคธ्เคตเคฐूเคช เคนै। เคเคธเคो เคเคจเคจी เคธे เคเคจा เคจเคนीं เคเคธเคे เคोเค เคฎाเคคा เคชिเคคा เคจเคนीं। เคตเคน เคค्เคฐिเคคเคซ เคธे เคฎुเค्เคค เคชिंเคก-เคฌ्เคฐเคน्เคฎाเคฃ्เคก เคธे เคฐเคนिเคค, เคธ्เคตเคฏंเคญू เคนै-
”เคจ เคธเคคเคुเคฐु เคเคจเคจी เคเคจ्เคฏा, เคाเคे เคฎाเคฏा เคจ เคฌाเคช।
เคชिंเคก เคฌ्เคฐเคน्เคฎाเคฃ्เคก เคธे เคฐเคนिเคค เคนै, เคจा เคตเคนाँ เคคीเคจों เคคाเคช।।“1
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคจे เคुเคฐु เคी เคฎเคนिเคฎा เคो เค เคชเคฐเคฎ्เคชाเคฐ เคฎाเคจा เคนै। เคตे เคเคฌीเคฐเคฆाเคธ เคो เคนी เค เคชเคจी เคตाเคฃी เคฎें เคुเคฐु เคธ्เคตीเคाเคฐ เคเคฐเคคे เคนैं। เคिเคจเคा เคธ्เคฅाเคจ เคธเคญी เคธเคจ्เคคों เคฎें เคธเคฐ्เคตเคถ्เคฐेเคท्เค เคนै। เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคเคนเคคे เคนैं-
”เคเคฐीเคฌ เคเคธा เคธเคคเคुเคฐु เคนเคฎ เคฎिเคฒ्เคฏा, เคธुเคฐเคคि เคธिंเค เคे เคคीเคฐ।
เคธเคฌ เคธเคจ्เคคเคจ เคธिเคธाเค เคนै, เคธเคฆ्เคुเคฐु เค เคฆเคฒ เคเคฌीเคฐ।।
เคเคช्เคชเคจ เคญोเค เคตिเคฒाเคธ, เคंเคฆ เคจिเค เคीเคฐा เคนै।
เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคा เคธเคคเคुเคฐु-เคชुเคฐुเคท เคเคฌीเคฐा เคนै।।“2
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เค เคชเคจी เคตाเคฃी เคฎें เคธเคฆाเคाเคฐ เคเคฐ เคจैเคคिเคเคคा เคชเคฐ เคฌเคฒ เคฆिเคฏा। เคเคจ्เคนोंเคจे เคธเคฎाเค เคฎें เคต्เคฏเค्เคคि เคो เคธुเคงाเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคธเคฆाเคाเคฐ, เคเคตं เคจैเคคिเคเคคा เคा เคชाเค เคชเฅाเคฏा। เคเคจเคी เคตाเคฃी เคฎें เค เคจेเค เคธ्เคฅเคฒों เคชเคฐ เคธเคฆाเคाเคฐ เคเคฐ เคเคเคฐเคฃ เคी เคธुเคจ्เคฆเคฐ เคเค्เคคिเคฏाँ เคฎिเคฒเคคी เคนैं। เคฏเคฆि เคเคจเคी เคตाเคฃी เคฎें เคเคाเคฐ เคธंเคนिเคคा เคเคนा เคाเค เคคो เคोเค เค เคค्เคฏुเคคि เคจเคนीं เคนोเคी। เคธंเคค เคी เคจे เคนเคฎेเคถा เคธเคค्เคฏ เคी เคช्เคฐเคถंเคธा เคी เคนै। เคूเค เคो เคค्เคฏाเคเคจे เคो เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคเคนा เคนै।
”เคเคฐीเคฌ เคธाเคे เคुं เคช्เคฐเคฃाเคฎ เคนै, เคूเค े เคे เคถिเคฐ เคกंเคก।
เคंเคฆ เคธूเคฐ เคी เคเคฏु เคฒเค, เคฆोเคเค เคจिเคเคธे เคจाเคนि।।”3
เคो เคฒोเค เคธเคฎाเค เคฎें เคจเคถा, เคฎांเคธ, เคฎเคฆिเคฐा เคเคฆि เคा เคธेเคตเคจ เคเคฐเคคा เคนै। เคเคธเคा เคกเคเคเคฐ เคตिเคฐोเคง เคिเคฏा। เคो เคเคจ เคต्เคฏเคธเคจों เคा เคธेเคตเคจ เคเคฐเคคा เคนै เคตเคน เคชเคฐเคฎाเคค्เคฎा เคो เคนी เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคा เคนै-
”เคธुเคฐाเคชाเคจ เคญंเคी เคฎीเค เคฎांเคธ เคाเคนिं
เคเค्เคเฅ เคเคฐเคธ เคชीเคฏ เคฏเคฎเคฒोเค เคाเคนिं।।“4
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เค्เคाเคจเคฎाเคฐ्เคी เคงाเคฐा เคे เคธंเคค เคนोเคคे เคนुเค เคญी เคธंเคธ्เคाเคฐ เคต เคตिเคญिเคจ्เคจ เคธंเคธ्เคाเคฐों เคเคตं เคฎाเคจ्เคฏเคคाเคं เคธे เคुเฅे เคนुเค เคฅे। เคเคจ्เคนोंเคจे เคฎाเคจเคต เคीเคตเคจ เคे เคทोเคกเคถ เคธंเคธ्เคाเคฐों เคो เคฌเคคाเคฏा। เคเคจเคी เคตाเคฃी เคฎें เคฎंเคเคฒाเคเคฐเคฃ เคฎिเคฒเคคा เคนै। เคธเคคเคुเคฐु เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เคเคฐ เคुเคฐु เคिเคจ्เคนोंเคจे เคธुเคฐ, เคจเคฐ, เคฎुเคจि, เคธाเคงु-เคธंเคคों เคो เคธเคฌ เคुเค เคช्เคฐเคฆाเคจ เคिเคฏा।
”เคจเคฎो เคจเคฎो เคธเคค्เคชुเคฐुเคท เคूं, เคจเคฎเคธ्เคाเคฐ เคुเคฐु เคीเคจ्เคนीं।
เคธुเคฐ, เคจเคฐ, เคฎुเคจि, เคเคจ เคธाเคงเคตा, เคธंเคคों เคธเคฐเคฌเคธ เคฆीเคจ्เคนी।।“5
เคญเค्เคคि เคा เคเค เคฐूเคช เคा เคจाเคฎ เคธ्เคฎเคฐเคฃ เคญी เคนै। ‘เคธुเคฎเคฐเคจ เคा เค ंเค’ เคฎें เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคจे เค เคชเคจे เคเคท्เค เคा เค เคจेเค เคฐूเคชों เคฎें เคธ्เคฎเคฐเคฃ เคिเคฏा เคนै। เคตเคน เค เคตिเคฐ्เคเคค, เค เคจाเคฆि, เค เคจเคจ्เคค, เค เคชाเคฐ, เค เคฎोเคฒ, เค เคเคฒ, เคถाเคถ्เคตเคค เคนै। เคाเคฆเคฐ, เคเคฐीเคฎ, เคธเคฌเคा เคฎाเคฒिเค เคฐเคฎเคคा เคฐाเคฎ เคนै। เคตเคน เคจिเคฐ्เคुเคฃ-เคธเคुเคฃ เคธे เคชเคฐे เคถเคฌ्เคฆเคคीเคค เคนै। เคตเคน เคนเคฎाเคฐे เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคต्เคฏाเคช्เคค เคนै। เคเคธเคจे เค เคจेเค เคญเค्เคคों เคा เคเคฆ्เคงाเคฐ เคिเคฏा เคนै। เคตเคน เคเคจ्เคนीं เคे เคฒिเค เคธเคฆा เคช्เคฐเคเค เคนोเคคा เคนै। เค เคจेเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคเคถ्เคตเคฐीเคฏ เคธ्เคฎเคฐเคฃ เคเคฐเคคे เคนुเค เคเคจ्เคนें เคฎाเคจเคต เคो เคจैเคคिเคเคคा, เคธเคฆाเคाเคฐ เคเคตं เคญाเคเคाเคฐे เคा เคชाเค เคชเฅाเคฏा เคนै-
”เคฐाเคฎ เคฐเคธाเคเคจ เคชीเคिเค, เคฏौเคน เคเคธเคฐ เคฏौเคน เคฆाเคต।
เคซिเคฐ เคชीเคे เคชเคเคคाเคเคा, เคเคฒा เคเคฒी เคนोเค เคाเคต।
เคฐाเคฎ เคฐเคธाเคเคจ เคชीเคिเค, เคैเคฌा เคซूเคฒ เคुเคตाเค।।
เคธुเคจि เคธเคฐोเคตเคฐ เคนंเคธ เคฎเคจ, เคชीเคฏा เคช्เคฐेเคฎ เค เคงाเค।।“6
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคตाเคฃी เคฎें เค्เคाเคจ, เคฏोเค เคे เคธाเคฅ เคญเค्เคคि เค เคจ्เคฐ्เคงाเคฐा เคธी เคช्เคฐเคตाเคนिเคค เคนै। เคญाเคเคตเคค เคฎें เคถ्เคฐเคตเคฃ, เคीเคฐ्เคคเคจ, เคธ्เคฎเคฐเคฃ, เคชाเคฆ เคธेเคตเคจ, เค เคฐ्เคเคจा เคตंเคฆเคจ, เคฆाเคธ्เคฏ, เคธเค्เคฏ เคเคฆि เคญเค्เคคि เคे เคจौ เคช्เคฐเคाเคฐ เคฌเคคเคฒाเคฏे เคเคฏे เคนैं। เคเคจ्เคนोंเคจे เคฎाเคจเคต เคो เคญเค्เคคि เคे เคธ्เคฎเคฐเคฃ เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคฌเคฒ เคฆिเคฏा-
”เคฐाเคฎ เคฐเคเคค เคจเคนिं เคขीเคฒ เคเคฐ, เคนเคฐ เคฆเคฎ เคจाเคฎ เคเคाเคฐ।
เค เคฎी เคฎเคนाเคฐเคธ เคชीเคिเค, เคฏो เคคเคค เคฌाเคฐंเคฌाเคฐ।।“7
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคชเคฐोเคชเคाเคฐ เคो เคธเคฌเคธे เคฌเฅा เคชुเคฃ्เคฏ เคเคฐ्เคฎ เคฎाเคจเคคे เคนैं। เคเคจเคे เค เคจुเคธाเคฐ เคชเคฐोเคชเคाเคฐ เคเคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคชाเคค्เคฐ-เค เคชाเคค्เคฐ เคा เคตिเคाเคฐ เคเคฐเคจा เคต्เคฏเคฐ्เคฅ เคนै। เคฎेเค เคฌเคฐเคธเคคे เคธเคฎเคฏ เคฏเคน เคจเคนीं เคฆेเคเคคे เคि เค เคฎुเค เคญूเคฎि เคเคชเคाเค เคนै เคฏा เค เคจुเคชเคाเค, เคตเคน เคฆोเคจों เคो เคธเคฎाเคจ เคฐूเคช เคธे เคธंเคिเคค เคเคฐเคคा เคนै। เคंเคा เคा เคชเคตिเคค्เคฐ เคชाเคจी เคเคค्เคคเคฎ เคเคฐ
เค เคงเคฎ เคा เคตिเคाเคฐ เคिเค เคฌिเคจा เคธเคฌเคी เคช्เคฏाเคธ เคฌुเคाเคคा เคนै-
”เคจाเคนी เคตिเคाเคฐीเคค। เคฎेเค เคนाเคเคฃเคฆाเคฐी เคธेเคค
เคจเคฏे เคชाเคนे เคค्เคฏाเคा เค ंเคค। เค ेเคตी เคाเคฐเคฃाเคे เคिเคค्เคค।
เคตเคฐ्เคीเคค เคंเคा। เคจाเคนी เคเคค्เคคเคฎ เค เคงเคฎ เคเคा।।“8
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคจे เคเคถ्เคตเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคคि เคा เคเคธाเคจ เคฎाเคฐ्เค เคญเค्เคคि เคो เคฌเคคाเคฏा เคนै। เคถ्เคฐเคฆ्เคงा เคเคฐ เคช्เคฐेเคฎ เคे เคฏोเค เคธे เคญเค्เคคि เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคนोเคคा เคนै। เคเคถ्เคตเคฐ เคो เคช्เคฐेเคฎ เคे
เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
”เคช्เคฐेเคฎ เคคेเคฅे เคตाเคธ เคเคฐी। เคธुเคी เคเค्เคाเคฐिเคคा เคนเคฐी।
เคช्เคฐेเคฎ เคชाเคคि เคฒाเคे เคฌเคฒे। เคญเค्เคค เคฆेเคाเคจिเคฏा เคญोเคฒे।।“9
เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคจे เคฎाเคฏा เคธे เคुเคเคाเคฐा เคชाเคจे เคे เคฒिเค เคธเค्เคे เคुเคฐु เคी เคช्เคฐाเคช्เคคि เค เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคนै เคो เคธाเคงเค เคो เคฎाเคฏा เคฐूเคช เคตिเคทเคฎाเคจ เคเคฐเคจे เคธे เคฆूเคฐ เคฐเค เคธเคเคคा เคนै। เคธเคฆ्เคुเคฐु เคे เคฌिเคจा เคธाเคงเค เคी เค्เคाเคจ เคฐूเคชी เคँเคें เค เค्เคाเคจ เคฐूเคชी เคตिเคท เคे เคช्เคฐเคฏोเค เคธे เคตिเคทเคฏ เคตिเคाเคฐ เคฐूเคชी เค เคจ्เคงเคค्เคต เคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคนो เคाเคคी-
”เคเคฐीเคฌ เคฎाเคฏा เคा เคฐเคธ เคชीเคฏ เคเคฐ, เคซूเคि เคเคฏे เคฆो เคจैเคจ।
เคเคธा เคธเคคเคुเคฐु เคนเคฎ เคฎिเคฒ्เคฏा, เคตाเคธ เคฆिเคฏा, เคธुเค เคैเคจ।।
เคเคฐीเคฌ เคฎाเคฏा เคा เคฐเคธ เคชीเคฏ เคเคฐ, เคนो เคเคฏे เคญूเคค เคเคฌीเคธ।।
เคเคธा เคธเคคเคुเคฐु เคนเคฎ เคฎिเคฒ्เคฏा, เคญเค्เคคि เคฆเค เคฌเคเคธीเคธ।
เคเคฐीเคฌ เคฎाเคฏा เคा เคฐเคธ เคชीเคฏเคเคฐ, เคนो เคเค เคกाเคฎा เคกोเคฒ।
เคเคธा เคธเคคเคुเคฐु เคนเคฎ เคฎिเคฒ्เคฏा, เค्เคाเคจ เคฏोเค เคฆिเคฏा เคोเคฒ।।“10
เคोเค เคญी เคธंเคค เคฌुเคฐे เคฎाเคฐ्เค เคชเคฐ เคाเคจे เคी เคธเคฒाเคน เคจเคนीं เคฆेเคคा เคนै। เคธเคฎाเค เคฎें เคฎเคจुเคท्เคฏ เคो เคเค เคฆूเคธเคฐे เคे เคธाเคฅ เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคเคฐเคคे เคนुเค เคจेเค เคเคเคฐเคฃ เคเคฐเคจा เคाเคนिเค। เคธเคฆाเคाเคฐी เคฎเคจुเคท्เคฏ เคนी เคเคถ्เคตเคฐ เคो เคธเคฌเคธे เคช्เคฐिเคฏ เคฒเคเคคा เคนै। เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เคธเคฆाเคเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคเคฅเคจी เคเคฐ เคเคฐเคจी เคฎें เคธाเคฎ्เคฏ เคนोเคจा เคเคตเคถ्เคฏเค เคฎाเคจा เคนै। เคฒोเค เคเคถ्เคตเคฐ เคी เคชूเคा เค เคฐ्เคเคจा เคเคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคฌाเคน्เคฏाเคाเคฐ เคคเคฅा เคเคฐ्เคฎเคांเคก เคเคฐเคคे เคนैं เคชเคฐเคจ्เคคु เคเคธเคฎें เคธเคฆाเคाเคฐ เคจเคนीं เคนोเคคा। เคธเคฆाเคाเคฐी เคฎเคจुเคท्เคฏ เคธเคฌเคे เคธाเคฅ เคธเคค्เคฏ เคคเคฅा เคช्เคฐेเคฎเคชूเคฐ्เคตเค เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคเคฐเคคा เคนै। เคฒेเคिเคจ เคเค เคे เคเคธ เคเคชाเคงाเคชी เคญौเคคिเคเคตाเคฆी เคฏुเค เคฎें เคฎเคจुเคท्เคฏ เคी เคเคฅเคจी-เคเคฐเคจी เคฎें เคญिเคจ्เคจเคคा เคชैเคฆा เคนो เคเค। เคฒेเคिเคจ เคเคธे เคฒोเค เคธเคฆाเคाเคฐ เคเคตं เคเคถ्เคตเคฐ เคธे เคोเคธों เคฆूเคฐ เคाเคคे เคนैं। เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เค เคชเคจे เคฏुเค เคी เคธाเคฎाเคिเค เคคเคฅा เคงाเคฐ्เคฎिเค เคธเคฎเคธ्เคฏाเคं เคे เคช्เคฐเคคि เคธเคเค เคฐเคนे। เคเคจเคे เคเคชเคฆेเคถ เคถाเคถ्เคตเคค เคीเคตเคจ เคฎूเคฒ्เคฏों เคธे เค เคจुเคช्เคฐाเคฃिเคค เคนै। เคเคจเคे เคเคชเคฆेเคถ เคธाเคฐ्เคตเคญौเคฎिเค เคธเคค्เคฏ เคे เคฐूเคช เคฎें เคธเคฐ्เคตเค्เคฐाเคน्เคฏ เคนै। เคฎाเคจเคต เคงเคฐ्เคฎ เคธे เคฌเฅเคเคฐ เค เคจ्เคฏ เคो เคงเคฐ्เคฎ เคจเคนीं เคนोเคคा, เคฏเคน เคจเคธीเคนเคค เคเคจ्เคนोंเคจे เคธเคฎเค्เคฐ เคตिเคถ्เคต เคो เคฆी เคนै। เคिเคจเคी เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคชเคฐिเคตेเคถ เคฎें เคญी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนै।
(1) เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคจे เคฎเคจुเคท्เคฏों เคฎें เคจीเคคि เคฎूเคฒ्เคฏों เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคชเคฐ เคฌเคฒ เคฆिเคฏा।
(2) เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เคช्เคฐेเคฎ, เคฆเคฏा, เคถांเคคि, เคธเคค्เคฏ เคो เคเคถ्เคตเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคคि เคा เคฎाเคฐ्เค เคฌเคคाเคฏा เคนै। เคเคจ्เคนीं เคคเคค्เคค्เคตों เคธे เคฎเคจुเคท्เคฏ เคฎें เคธंเคिเคค เค เคนंเคाเคฐ เคจเคท्เค เคนो เคाเคคा เคนै।
(3) เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เคธเคฎाเค เคฎें เค เค्เคे เคฒोเคों เคा เคธंเค เคเคฐเคे เคเคจเคे เคธเคฆ्เคुเคฃों เคो เค्เคฐเคนเคฃ เคเคฐเคจे เคी เคธเคฒाเคน เคฆी เคนै।
(4) เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคจे เค เคนिंเคธा เคो เคฎเคจुเคท्เคฏ เคा เคชเคฐเคฎ เคงเคฐ्เคฎ เคฎाเคจเคคे เคนुเค เคนिंเคธा เคเคฐเคจे เคตाเคฒों เคा เคตिเคฐोเคง เคिเคฏा।
เคธाเคฐांเคถ เคฐूเคช เคฎें เคเคนा เคा เคธเคเคคा เคนै เคि เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคตाเคฃी เคจे เคฒोเคों เคो เคจैเคคिเคเคคा เคा เคชाเค เคชเฅाเคฏा। เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคถ्เคตเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคคि เคे เคฒिเค เคญเค्เคค เคเคจों เคो เคจीเคคि เคฎूเคฒ्เคฏों เคा เคเคธเคจ เคฎाเคฐ्เค เคฌเคคाเคฏा เคो เคเคจเคी เคตाเคฃी เคा เคตिเคทเคฏ เคฌเคจ เคเคฏा। เคช्เคฐेเคฎ, เคธเคค्เคฏ, เคฆเคฏा, เคฆाเคจ, เคธเคนเคจเคถीเคฒเคคा, เค เคนिंเคธा, เคธเคฆाเคाเคฐ, เคชเคฐोเคชเคाเคฐ, เคจिंเคฆा เคा เคตिเคฐोเคง เคैเคธे เคฎूเคฒ्เคฏों เคा เคชाเค เคชเฅाเคฏा। เคเคธी เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคธंเคค เคธुंเคฆเคฐเคฆाเคธ เคी เคจे เคจैเคคिเค-เคจिเคฏเคฎों เคा เคตเคฐ्เคฃเคจ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅिเคค เคฐीเคคि เคธे เคเคฐเคคे เคนुเค เคเคนเคคे เคนैं-
”เคช्เคฐเคฅเคฎ เค เคนिंเคธा เคธเคค्เคฏ, เคนि เคाเคจि เคธोเคฏ เคธुเคจ्เคฏाเคै।
เคฌ्เคฐเคน्เคฎเคเคฐ्เคฏ เคฆृเฅ เคเคนै เค्เคทเคฎा, เคงृเคคि เคธों เค เคจुเคฐाเคै।।
เคฆเคฏा เคฌเฅो เคเคจु เคนोเค, เคฎाเค्เคฐ्เคเคต เคนृเคฆเคฏ เคธुเคเคจे।
เคฎिเคคाเคนाเคฐ เคชुเคจि เคเคฐै, เคถौเค เคจीเคी เคตिเคงि เคाเคจें।।“11
เคธंเคคों เคी เคตाเคฃी เคฎें เคตเคน เค เคฒौเคिเค เคถเค्เคคि เคเคตं เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคตिเคฆ्เคฏเคฎाเคจ เคฐเคนเคคी เคนै เคो เค เคชเคตिเคค्เคฐ เคนृเคฆเคฏों เคो เคญी เคชเคตिเคค्เคฐ เคเคฐ เคฆेเคจे เคी เค्เคทเคฎเคคा เคฐเคเคคी เคนै। เคเคธी เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคตाเคฃी เคธंเคค เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐा เคो เคธเคฎृเคฆ्เคง เคเคฐ เคชुเคท्เค เคเคฐเคคी เคนै। เคเคจเคी เคตाเคฃी เคงเคฐ्เคฎ เคเคฐ เคธเคฎाเค เคी เคเคเคคा เคเคตं เคตिเคถ्เคตเคฌंเคงुเคค्เคต เคा เคธंเคฆेเคถ เคฆे เคฐเคนी เคนै เคเคฐ เคจीเคคि เคे เคฎाเคฐ्เค เคชเคฐ เคเคฒเคจे เคी เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคฆे เคฐเคนी เคนै।
เคธंเคฆเคฐ्เคญ-
1. เค्เคाเคจ เคंเคฆ เคถเคฐ्เคฎा, เคเคाเคฐ्เคฏ เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคी เคตाเคฃी, เคชृเคท्เค 9
2. เคตเคนी, เคชृเคท्เค 12
3. เคกॉ. เคฐเคฃเคงीเคฐ เคธिंเคน, เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคฆเคฐ्เคถเคจ เคเคฐ เคฐเคนเคธ्เคฏเคตाเคฆ, เคชृเคท्เค 122
4. เคตเคนी, เคชृเคท्เค 122
5. เค्เคाเคจเคंเคฆ เคถเคฐ्เคฎा, เคเคाเคฐ्เคฏ เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคเคฐ เคเคจเคी เคตाเคฃी, เคชृเคท्เค 13-14
6. เคตเคนी, เคชृเคท्เค 23
7. เคตเคนी, เคชृเคท्เค 25
8. เคตเคนी, เคชृเคท्เค 27
9. เคตเคนी, เคชृเคท्เค 36
10. เคกॉ. เคฐเคฃเคงीเคฐ เคธिंเคน, เคธंเคค เคเคฐीเคฌเคฆाเคธ เคฆเคฐ्เคถเคจ เคเคฐ เคฐเคนเคธ्เคฏเคตाเคฆ, เคชृเคท्เค 126
11. เคกॉ. เคธुเคจीเคคा เคงाเคจुเคा เค เค्เคฐเคตाเคฒ, เคฎเคง्เคฏเคाเคฒीเคจ เคธंเคค เคธाเคนिเคค्เคฏ เคเคฐ เคฎाเคจ เคต เคฎूเคฒ्เคฏ, เคชृเคท्เค 105
No comments:
Post a Comment
We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเคाเคถिเคค เคฐเคเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เคा เคธ्เคตाเคเคค เคนै।