рдиेрд╣рд░ू рдХी рдХिрддाрдм рдФрд░ рдЖрдЗрди्рд╕्рдЯीрди

рдоेрд╣ेрд░ рд╡ाрди

- рдоेрд╣ेрд░ рд╡ाрди

рд╕рди 1949 рдХा рд╕рдордп рдеा, рднाрд░рдд рдХो рдЖреЫाрдж рд╣ुрдП рджूрд╕рд░ा рд╕ाрд▓ рд╣ो рд░рд╣ा рдеा। рднाрд░рдд рдХे рддрдд्рдХाрд▓ीрди рдк्рд░рдзाрдирдорди्рдд्рд░ी рдкंрдбिрдд рдЬрд╡ाрд╣рд░ рд▓ाрд▓ рдиेрд╣рд░ू рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рджेрд╢ рдХी рдкрд╣рдЪाрди рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╕ंрдмंрдзों рдХी рдиींрд╡ рдбाрд▓рдиे рд╕рдоृрдж्рдз рджेрд╢ों рдХी рдпाрдд्рд░ाрдПँ рдХрд░ рд░рд╣े рдеे। рдЗрди्рд╣ीं рдпाрдд्рд░ाрдУं рдоें рд╡े рдЕрдк्рд░рд╡ाрд╕ी рднाрд░рддीрдпों рд╕े рднी рдоिрд▓рддे рдФрд░ рд╕рдорд░्рде рд▓ोрдЧों рд╕े рднाрд░рдд рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХा рднाрдЧीрджाрд░ рд╣ोрдиे рд╣ेрддु рдЖрдЧ्рд░рд╣ рдХрд░рддे। рдирдпा рджेрд╢ рдЕрдкрдиा рдЖрдХाрд░ рд▓े рд░рд╣ा рдеा। рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдЖрдо рдиिрдпрдоों рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рджेрд╢ рдХे рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХे рд╕рдкрдиे рд▓ोрдЧों рдХी рдЖँрдЦों рдоें рдеे। рдЗрд╕ी рдмीрдЪ рдЬрд╡ाрд╣рд░ рд▓ाрд▓ рдиेрд╣рд░ू рдиे рднाрд░рдд рдкрд░ рдПрдХ рдирдпी рдХिрддाрдм рд▓िрдЦी рдеी, рдЬिрд╕рдХा рдиाрдо рдеा, “рдбिрд╕्рдХрд╡рд░ी рдСреЮ рдЗрди्рдбिрдпा”। рд╕рди 1949 рдХी рдЕрдоेрд░िрдХी рдпाрдд्рд░ा рдХे рджौрд░ाрди рдиेрд╣рд░ू рдХी рдоुрд▓ाреШाрдд рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдЕрдоेрд░िрдХी рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЕрд▓рдмрд░्рдЯ рдЖрдЗрди्рд╕्рдЯीрди рд╕े рд╣ुрдпी рдеी рдФрд░ рдЗрд╕ी рдоुрд▓ाрдХाрдд рдХे рджौрд░ाрди рдиेрд╣рд░ू рдиे рдЕрдкрдиी рдкुрд╕्рддрдХ “рдбिрд╕्рдХрд╡рд░ी рдСреЮ рдЗрдг्рдбिрдпा” рдХी рдПрдХ рдк्рд░рддि рднेंрдЯ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЕрд▓рдмрд░्рдЯ рдЖрдЗрди्рд╕्рдЯीрди рдХो рджी рдеी। рдЕрд▓рдмрд░्рдЯ рдЖрдЗрди्рд╕्рдЯीрди рдиे рдпрд╣ рдкुрд╕्рддрдХ рди рд╕िрд░्рдл рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд░ोрдЪрдХ рдвंрдЧ рд╕े рдкреЭी, рдмрд▓्рдХि рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдиेрд╣рд░ू рдХो рдПрдХ рдкрдд्рд░ рд▓िрдЦрдХрд░ рдЗрд╕рдХे рдмाрд░े рдоें рдЕрдкрдиे рд╡िрдЪाрд░ों рд╕े рдЕрд╡рдЧрдд рдХрд░ाрдпा।

************************************************************

рдк्рд░िंрд╕рдЯрди, рди्рдпू рдЬрд░्рд╕ी, рдЕрдоेрд░िрдХा
18 рдлрд░рд╡рд░ी, 1950

рдк्рд░िрдп рд╢्рд░ी рдиेрд╣рд░ू,

рдоैंрдиे рдЖрдкрдХी рдЕрдж्рднुрдд рдкुрд╕्рддрдХ “рднाрд░рдд рдПрдХ рдЦोрдЬ” рдХो рдЕрдд्рдпंрдд рд░ुрдЪि рд▓ेрдХрд░ рдкреЭा। рдПрдХ рдкрд╢्рдЪिрдоी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕рдХा рдкрд╣рд▓ा рднाрдЧ рдкреЭ рдкाрдиा рдеोреЬा рдХрдаिрди рд╣ै। рд▓ेрдХिрди, рдпрд╣ рдЖрдкрдХे рдорд╣ाрди рджेрд╢ рдХी рднрд╡्рдп рдмौрдж्рдзिрдХ рдФрд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдкрд░рдо्рдкрд░ाрдУं рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕рдордЭрджाрд░ी рдмрдиाрддा рд╣ै। рдкुрд╕्рддрдХ рдХे рдж्рд╡िрддीрдп рднाрдЧ рдоें, рдд्рд░ाрд╕рджिрдХ рдк्рд░рднाрд╡ों рдФрд░ рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдж्рд╡ाрд░ा рдмрд▓рдкूрд░्рд╡рдХ рдеोрдкे рдЧрдП рдЖрд░्рдеिрдХ, рдиैрддिрдХ рдФрд░ рдмौрдж्рдзिрдХ рд╡िрдШрдЯрдиों , рддрдеा рднाрд░рддीрдп рд▓ोрдЧों рдХे рд╢ाрддिрд░ рддрд░ीрдХों рд╕े рдХिрдпे рдЧрдП рд╢ोрд╖рдг рдХे, рдЖрдкрдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпे рдЧрдпे рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рд╕े рдоैं рдЧрд╣рд░ा рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ुрдЖ рд╣ूँ। рдЕрд╣िंрд╕ा рдФрд░ рдЕрд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे реЫрд░िрдпे рдоुрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдЧांрдзी рдФрд░ рдЖрдкрдХे рдХाрд░्рдпों рдХे рд▓िрдП рдоेрд░ी рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдЕрдм рдЙрд╕рд╕े рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рдмреЭ рдЧрдпी рд╣ै рдЬिрддрдиी рдХि рдпрд╣ рдЗрд╕ рдкुрд╕्рддрдХ рдХो рдкрдврдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдеी। рдмाрд╣рд░ी рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ों рдХे рджрдмाрд╡ рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рд╡рд╕्рддुрдиिрд╖्рда рд╕рдордЭрджाрд░ी рдХे рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдоें рдЖрддंрд░िрдХ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдФрд░ рдЖंрддрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдЕрдкрдоाрди, рдХ्рд░ोрдз рдФрд░ рдШृрдгा рдХे рд╢िрдХाрд░ рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рд╕ंрдШрд░्рд╖ - рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдмрд╣ुрдд рд╣ी рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЕрдкрдиी рд╕рд░ाрд╣рдиाрдпोрдЧ्рдп-рдкुрд╕्рддрдХ рдоुрдЭे рджेрдиे рдоें рд▓िрдП рдоैं рдЖрдкрдХा рдЧрд╣рд░ाрдИ рд╕े рдЖрднाрд░ी рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддा рд╣ूँ।

рдЖрдкрдХे рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдФрд░ рд▓ाрднрдХाрд░ी рдХाрд░्рдп рдХे рд▓िрдП рдоेрд░ी рд╕рд░्рд╡ोрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд╢ुрднрдХाрдордиाрдУं рдФрд░ рд╕ाрджрд░ рдЕрднिрд╡ाрджрди рд╕рд╣िрдд,

рд╕рд╣ृрджрдп рдЖрдкрдХा,
рдЕрд▓рдмрд░्рдЯ рдЖрдЗрди्рд╕्рдЯीрди

рдХृрдкрдпा, рдЕрдкрдиी рдмेрдЯी рдХो рдоेрд░ी рдпाрдж рджिрд▓ाрдЗрдпेрдЧा।

***********************************
(From the Letter printed on the back-cover of Discovery of India (Oxford edition, 1981).
************************

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।