เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เค”เคฐ เคช्เคฐเคตाเคธी เคนिเคจ्เคฆी เค•เคนाเคจी

(เคฎเคนिเคฒा เค•เคนाเคจीเค•ाเคฐों เค•े เคตिเคถेเคท เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें)
เคฎเคงु เคธंเคงु

เคฎเคงु เคธंเคงु

เคตिเคตाเคน เคฎूเคฒเคค: เคธंเคธ्เค•ृเคค เคถเคฌ्เคฆ เคนै। ‘เคตि’ เค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคนै- เคตिเคถेเคท เคฐूเคช เคธे เค”เคฐ ‘เคตाเคน’ เค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคนै– เคตเคนเคจ เค•เคฐเคจा- เคฏाเคจि เคตिเคตाเคน เค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคธ्เคค्เคฐी-เคชुเคฐुเคท เคฆ्เคตाเคฐा เคตिเคถेเคท เคฐूเคช เคธे เคเค• เคฆूเคธเคฐे เค•ा เค‰เคค्เคคเคฐเคฆाเคฏिเคค्เคต เค—्เคฐเคนเคฃ/ เคตเคนเคจ เค•เคฐเคจा เคนै। เคฏเคน เคช्เคฐเคคिเคœ्เคžा เคธเคฎाเคฐोเคน เคนै, เคงเคฐ्เคฎाเคจुเคท्เค ाเคจ เคนै। เคตिเคตाเคน เค•ो เคถ्เคฐेเคท्เค  เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เคธाเคงเคจा, เค”เคฐ เคธाเคฎाเคœिเค• เค•เคฐ्เคคเคต्เคฏ เคฎाเคจเคคे เคนुเคฏे ‘เคงเคจ्เคฏो เค—ृเคธ्เคฅाเคถ्เคฐเคฎ’ เค•เคนा เค—เคฏा เคนै। เคช्เคฐेเคฎ, เคธเคฎเคฐ्เคชเคฃ, เคธเคนเคจเคถीเคฒเคคा, เค†เคค्เคฎीเคฏเคคा, เคตिเคถ्เคตाเคธ เค‡เคธเค•ा เคฎूเคฒ เคนैं। เคฏเคน เคฆो เค†เคค्เคฎाเค“ं เค•ा เคชเคตिเคค्เคฐ เคฌंเคงเคจ เคนै। เคถाเคฐीเคฐिเค•, เคฎाเคจเคธिเค•, เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เคชूเคฐ्เคฃเคคा เค•ा เค†เคน्เคตाเคจ เคนै। เคฆो เคช्เคฐाเคฃिเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคตเค›ंเคฆ เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เค•ो เคตिเคฒीเคจ เค•เคฐ เคธเคฎ्เคฎिเคฒिเคค เค‡เค•ाเคˆ เคฎें เคเค•ीเค•ृเคค เคนो เคœीเคจे เค•ा เคจाเคฎ เคนै। เค‹เค—्เคตेเคฆ เค•े เคตिเคตाเคน เคธूเค•्เคค, เค…เคฅเคฐ्เคตเคตेเคฆ เค•े เคชाเคฃिเค—्เคฐเคนเคฃ เคธूเค•्เคค, เคฎเคจु เคธ्เคฎृเคคि เคฎें เค‡เคธเค•ा เคตเคฐ्เคฃเคจ เคฎिเคฒเคคा เคนैं। เค—्เคฐเคจ्เคฅों เคฎें เคตिเคตाเคน เคญी เค…เคจेเค• เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เคฎाเคจे เค—เค เคนैं- เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เคตिเคตाเคน, เคฆैเคต เคตिเคตाเคน, เค†เคฐ्เคท เคตिเคตाเคน, เคช्เคฐเคœाเคชเคค्เคฏ เคตिเคตाเคน, เค—ंเคงเคฐ्เคต เคตिเคตाเคน, เค…เคธुเคฐ เคตिเคตाเคน, เคฐाเค•्เคทเคธ เคตिเคตाเคน, เคชिเคถाเคš เคตिเคตाเคน เค†เคฆि। เคตिเคถ्เคต เค•े เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคธเคญ्เคฏ เคฆेเคถ, เคงเคฐ्เคฎ เค”เคฐ เคœाเคคि เคฎें เคตिเคตाเคน เค•ा เคธเคฐ्เคตोเคชเคฐि เคธ्เคฅाเคจ เคนै। เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏ เคฎें เคคाเคœเค—ी เคญเคฐเคจे เคเคตं เคธुเคฆृเฅเคคा เคฒाเคจे เค•े เคฒिเค เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคตเคฐ्เคท เคซเคฐเคตเคฐी เค•े เคฆूเคธเคฐे เคธเคช्เคคाเคน เค•े เคฐเคตिเคตाเคฐ เค•ो ‘เคตिเคถ्เคต เคตिเคตाเคน เคฆिเคตเคธ’ เคฎเคจाเคฏा เคœाเคคा เคนै। 

เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เค•े เคชเคฐिเคช्เคฐेเค•्เคท्เคฏ เคฎें เคชौเคฐाเคฃिเค• เคธंเคฆเคฐ्เคญों เคฎें เคœाเคँ เคคो เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคฎें เคงृเคคเคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ी เคถाเคฆी เค…เคซเค—ाเคจिเคธ्เคคाเคจ เคคเค• เคซैเคฒे เค•ंเคงाเคฐ เคฆेเคถ เค•े เคฐाเคœा เคธांเคฌเคฒ เค•ी เคฌेเคŸी เค—ांเคงाเคฐी เคธे เคนुเคˆ เคฅी। เค‡เคคिเคนाเคธ เคฎें เคฏूเคจाเคจी เค†เค•्เคฐเคฎเคฃเค•ाเคฐी เคธेเคฒ्เคฏूเค•เคธ เค•ी เคฌेเคŸी เคนेเคฒेเคจा เค”เคฐ เคšเคจ्เคฆ्เคฐเค—ुเคช्เคค เค•े เคตिเคตाเคน เค•ा เคช्เคฐเคธंเค— เคฎिเคฒเคคा เคนै। เคœเคฌเค•ि เคšाเคฃเค•्เคฏ เคจे เค‰เคธे เคฆेเคถ เค•ी เคฐाเคœเคจीเคคि เคธे เคฆूเคฐ เคฐเคนเคจे เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคธंเคคाเคจ เค•ो เค‰เคค्เคคเคฐाเคงिเค•ाเคฐ เคธे เคตंเคšिเคค เค•เคฐเคจे เค•ी เคถเคฐ्เคค เคฐเค–ी เคฅी। เคฐाเคœीเคต เค—ांเคงी เค”เคฐ เคธोเคจिเคฏा เค…ंเคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคธเคซเคฒ เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏ เค•ा เคœ्เคตเคฒंเคค เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं। เคถเคฐीเคฐ เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคญी เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เคธे เค‰เคค्เคชเคจ्เคจ เคธंเคคเคคि เค•ा เคฌौเคฆ्เคงिเค•, เคฎाเคจเคธिเค•, เคถाเคฐीเคฐिเค• เคธ्เคคเคฐ เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคธे เคŠँเคšा เคฎाเคจा เค—เคฏा เคนै। เค†เคœ เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เคช्เคฐเคตाเคธी เคœीเคตเคจ เค•ी เคฎांเค— เคนै। เค‰เคธเค•ा เค…เคญिเคจ्เคจ เค…ंเค— เคนै। เค…เคชเคจी เคงเคฐเคคी เคธे เคฆूเคฐ เคฌเคธे เคญाเคฐเคคिเคฏों เค•ी เคฏเคน เคœเคฐूเคฐเคค เคญी เคนै เค”เคฐ เค‰เคธ เคœीเคตเคจ เค•ा เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เค…ंเค— เคญी। 

เค‰เคทा เคช्เคฐिเคฏเคฎ्เคตเคฆा, เคธोเคฎเคตीเคฐा, เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी, เคธुเคงा เค“เคฎ เคขींเค—เคฐा, เคฒाเคตเคฃ्เคฏा เคฆीเคชเค• เคถाเคน, เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी, เค…เคจिเคฒ เคช्เคฐเคญा เค•ुเคฎाเคฐ, เคธुเคจीเคคा เคœैเคจ, เคธ्เคจेเคน เค ाเค•ुเคฐ, เค…เคฐ्เคšเคจा เคชेเคจ्เคฏूเคฒी, เค‰เคทा เคตเคฐ्เคฎा, เคฆिเคต्เคฏा เคฎाเคฅुเคฐ, เคจीเคจा เคชॉเคฒ, เค…เคฐुเคฃा เคธเคฌเคฌเคฐเคตाเคฒ, เค•ाเคฆเคฎ्เคฌเคฐी เคฎेเคนเคฐा, เคญाเคตเคจा เคธเค•्เคธेเคจा เคœैเคธी เคช्เคฐเคตाเคธी เคฎเคนिเคฒा เค•เคนाเคจीเค•ाเคฐ เค…เคฎेเคฐिเค•ा, เค•ैเคจेเคกा, เคฌ्เคฐिเคŸेเคจ, เคกेเคจเคฎाเคฐ्เค•, เคธूเคฐीเคจाเคฎ - เคฏाเคจी เคตिเคถ्เคต เค•े เค‡เคธ-เค‰เคธ เคนเคฐ เค•ोเคจे เคธे เคฒिเค–เคคी เคนुเคˆ เคช्เคฐเคตाเคธी เคœीเคตเคจ เค•े เคญिเคจ्เคจ เคชเคนเคฒुเค“ं เคธे เคนिเคจ्เคฆी เคœเค—เคค เค•ो เคธเคฎृเคฆ्เคง เค•เคฐ เคฐเคนी เคนैं। เคช्เคฐเคตाเคธी เค•े เคœीเคตเคจ เค•ा เค…เคชเคจा เคนी เค…เคฒเคœเคฌเคฐा, เค•ैเคฎिเคธ्เคŸ्เคฐी, เคซिเคœिเค•्เคธ เคนै เค”เคฐ เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เค‰เคธ เคœीเคตเคจ เค•ा เค…เคญिเคจ्เคจ เค…ंเค— เคฌเคจเคคा เคœा เคฐเคนा เคนै। 

เคตिเคฆेเคถ เค•े เค–ुเคฒे เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคฎें เคฐเคนเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคญाเคฐเคค เค•े เคธंเคฏुเค•्เคค เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เคฌंเคงเคจों เคฎें เคœीเคจे/เคฌเคธเคจे เค•ी เคคो เคฏुเคตเคคिเคฏाँ เค•เคฒ्เคชเคจा เคนी เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคी। เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी เค•ी ‘เคฌीเคš เค•ी เคญเคŸเค•เคจ’ เค•ी เคฌेเคฌी เค…เคชเคจी เคฌเคนเคจ เคฌीเคจा เค•े เคชाเคธ เคนाเคฒैंเคก เค•ी เคฐाเคœเคงाเคจी เคนेเค— เคฎें เคคीเคจ เคฎเคนीเคจे เค•े เคฒिเค เค†เคคी เคนै, เค•िเคจ्เคคु เคธ्เคตเคฆेเคถ เคฒौเคŸเคจे เค•ा เคฎเคจ เคนी เคจเคนीं เคนोเคคा। เค•เคญी เคฌेเคฌी เคธिเคŸिंเค— เค•เคฐเค•े, เค•เคญी เคŸ्เคฐेเคก เคซेเคฏเคฐ เคฎें เคฒเค—เคจे เคตाเคฒे เคชैเคตिเคฒिเคฏเคจ เคฎें เคจौเค•เคฐी เค•เคฐเค•े เค•ुเค› เคจ เค•ुเค› เค•เคฎा เคฒेเคคी เคนै। เค•เคนเคคी เคนै- “เคฆीเคฆी เคนिंเคฆुเคธ्เคคाเคจ เคฎें เค•्เคฏा เคฐเค–ा เคนै। เคตเคนाँ เคฎเคนीเคจा เคญเคฐ เคจौเค•เคฐी เค•เคฐเค•े เคœो เคฎिเคฒเคคा เคนै, เคฏเคนाँ เคนเคซ्เคคे เคญเคฐ เค•े เคซेเคฏเคฐ เค•ी เค…เคธाเค‡เคจเคฎेंเคŸ เคฎें เคนी เคฎिเคฒ เคœाเคคा เคนै। เค‰เคธเค•े เคธाเคฅ เคจเค-เคจเค เคฆेเคถ เค˜ूเคฎों, เคจเค-เคจเค เคฒोเค—ों เคธे เคฎिเคฒो। เคนोเคŸเคฒ เคฎें เคฐเคนเคจा, เคจ เค•ोเคˆ เคฐोเค•-เคŸोเค•, เคจ เค•ोเคˆ เคฌंเคงเคจ। ” เคนเคฐ เคซेเคฏเคฐ เคธे เคฒौเคŸी เคฌेเคฌी เค•ोเคˆ เคจ เค•ोเคˆ เคซोเคจ เคชीเค›े เคฒเค—ा เคฒेเคคी เคนै। เค•เคญी เคฐेเคธ्เคคเคฐां เค•ा เคฌाเคฐ เคฎैเคจ เคฌिเคฒ्เคฒू, เค•เคญी เค•ोเคˆ เคธ्เคชेเคจिเคถ เคฒเฅœเค•ा, เค•เคญी เคœॉเคจ, เค•เคญी เคนเคฎीเคฆ। เคฌेเคฌी เค•े เค…เคชเคจे เคตिเคšाเคฐ เคนै। เคธोเคšเคคी เคนै- เคจ เคชเคŸी เคคो เค•्เคฏा, เค•เคชाเคŸ เคฌंเคฆ เคฅोเฅœे เคนी เคนो เคœाเคंเค—े, เค•ोเคˆ เค“เคฐ เคŸเค•्เค•เคฐ เคœाเคเค—ा। เค‰เคธे เคญाเคฐเคค เค•े เคกॉเค•्เคŸเคฐ เค‡ंเคœीเคจिเคฏเคฐ เคธे เคตเคนाँ เค•ा เคฌाเคฐเคฎैเคจ เค‡เคธเคฒिเค เคชเคธंเคฆ เคนै เค•ि เคตเคนाँ เคธंเคฏुเค•्เคค เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เคฌंเคงเคจ เค”เคฐ เคฆाเคฏिเคค्เคต เคจเคนीं เคนै। 

เค‰เคทा เคตเคฐ्เคฎा เค•ी ‘เค‰เคธเค•ी เฅ›เคฎीเคจ’ เคฎें เคเค• เคตเคฐ्เคท เค•ी เคธाเคฌिเคฏा เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคชिเคคा เค…เคถเคฐเคซ เค”เคฐ เคฎाँ เคฐौเคถเคจ เค‡ंเค—्เคฒैंเคก เค† เค—เค เคฅे। เค‡ंเค—्เคฒैंเคก เค•े เค–ुเคฒे เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคฎें เคชเคฒी เคฌเฅी เคฌेเคŸी เคฆो เคธंเคธ्เค•ृเคคिเคฏो เค•े เคฌीเคš เคชिเคธ เคฐเคนी เคนै। เคจ เคตเคน เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจी เคตिเคตाเคน เค•ी เค˜ुเคŸเคจ เค•े เคฒिเค เคคैเคฏाเคฐ เคนै เค”เคฐ เคจ เคจीเคฒ เค•े เคธाเคฅ เคฒिเคต-เค‡เคจ เคฎें เคฐเคน เคธเค•เคคी เคนै। เค‡ंเค—्เคฒैंเคก เคฎें เคช्เคฐेเคฎी เคจीเคฒ เค‰เคธे เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจी เคนोเคจे เค•े เคคाเคจे เคฎाเคฐเคคा เคนै เค”เคฐ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เค† เคœाเค เคคो เค•्เคฏा เคฌंเคŸी เค…ंเค—्เคฐेเฅ› เคนोเคจे เค•े เคคाเคจे เคจเคนीं เคฎाเคฐेเค—ा। เคช्เคฐเคถ्เคจ เคนै เค•ि เคตเคน เคธเคฎाเคœ, เคงเคฐ्เคฎ เค”เคฐ เค˜เคฐ เคฎें เคธाเคฎंเคœเคธ्เคฏ เค•ैเคธे เคฌिเค ाเคฏे। 

เคตिเคฆेเคถी เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเคจा เค”เคฐ เคจिเคญाเคจा เค•ोเคˆ เคธเคฐเคฒ เค•ाเคฎ เคจเคนीं เคนै। เค•ाँเคŸों เค•ी เคถैเคฏ्เคฏा เคชเคฐ เคธोเคจे เคฏा เคคเคฒเคตाเคฐ เค•ी เคงाเคฐ เคชเคฐ เคšเคฒเคจे เคธा เคฆुเคท्เค•เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เคนै। เคฆोเคจों เคธंเคธ्เค•ृเคคिเคฏों เค•े เค…เคจ्เคคเคฐ เค•े เค‡เคฒाเคตा เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค•/ เคธाเคฎाเคœिเค• เค…เคธ्เคตीเค•ृเคคिเคฏां, เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เคคोเฅœ เคฆेเคคी เคนैं, เคจिเคชเคŸ เค…เค•ेเคฒेเคชเคจ เค•ो เคจिเคฏเคคि เคฌเคจा เคฆेเคคी เคนैं। เคฏเคนाँ เค”เคฐ เคตเคนाँ - เค•เคนीं เคญी เคจ เคนोเคจे เค•ा เคฆเคฐ्เคฆ เค‰เคธे เค•ोंเคšเคคा เคฐเคนเคคा เคนै। เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी เค•ी ‘เค…เคœेเคฒिเคฏा เค•े เคซूเคฒ’ เค•ी เคจाเคฏिเค•ा เคจे เคฌीเคธ เคตเคฐ्เคท เคชเคนเคฒे เคจिเค• เคธे เคถाเคฆी เค•ी เคฅी। เคจिเค• เค†เคœ เค•ॉเคฒेเคœ เค•ा เคช्เคฐिเคจ्เคธिเคชเคฒ เคนै। เคธเคฎ्เคฎाเคจिเคค เคœीเคตเคจ เคนै, เค•िเคจ्เคคु เคจाเคฏिเค•ा เคฎिเคธेเคœ เคฎिเคฒเคฐ เค…เคชเคจे เค•ो เคฏเคนाँ-เคตเคนाँ เค•เคนीं เคจเคนीं เคชाเคคी। เคจिเค• เค•े เคฎाँ-เคฌाเคช เคจे เค•เคญी เค‡เคธ เคถाเคฆी เค•ो เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เคนी เคจเคนीं เค•िเคฏा। เค•เคนเคคा เค•ोเคˆ เค•ुเค› เคจเคนीं, เคชเคฐ เคธเคฌ เคเคธे เคฆेเค–เคคे เคนैं, เคฎाเคจों เคตเคน เคจिเค• เค•ी เค•ोเคˆ เคญूเคฒ เคนै। 

เค‰เคจเค•ी ‘เคœเคฎी เคฌเคฐ्เคซ เค•ा เค•เคตเคš’ เคฎें เคฆिเคฒ्เคฒी เค•ी เค…เคจीเคทा เคจे เคœเคฐ्เคฎเคจ เคซเคฐ्เคฎ เค•े เค…เคธिเคธ्เคŸेंเคŸ เคฎेเคจेเคœเคฐ เคœाเคฎिเคถेเคฒ เคธे เคตเคฐ्เคทों เคชเคนเคฒे เคถाเคฆी เค•ी เคฅी। เค…เคฌ เคตเคน เคธเคชเคฐिเคตाเคฐ เคฏूเคฐोเคช เค•े เคฌ्เคฐเคธเคฒ्เคธ เคถเคนเคฐ เค•े เคธौ เค…เคชाเคฐ्เคŸเคฎेंเคŸเคธ เคตाเคฒी เคฌिเคฒ्เคกिंเค— เคฎें เคตเคฐ्เคทों เคธे เคฐเคน เคฐเคนी เคนै। เคฏเคน เค‰เคธ เคฎुเค•्เคค เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ी เค•เคนाเคจी เคนै, เคœเคนाँ เค…เคชเคจे เค•ो เคฆूเคธเคฐों เคธे เค•ाเคŸ เค•เคฐ เคนी เคช्เคฐเคธเคจ्เคจเคคा เคฎเคนเคธूเคธ เคนोเคคी เคนै। เคฒोเค— เค˜เคฐों เคฎें เคนी เคฌंเคฆ เคจเคนीं เคนोเคคे, เคธเฅœเค• เคชเคฐ เค˜ूเคฎเคคे เคญी เคฎाเคจो เค…เคชเคจे เคฎें เคฌंเคฆ เคฐเคนเคคे เคนैं। เคฏเคนी เคธเคฌ เค…เคจीเคทा เค•ो เค…เค•ेเคฒा เค•เคฐ เคœाเคคा เคนै। เคธुเคทเคฎ เค•ी ‘เคคเคฒाเคถ เค…เคชเคจी’ เค•ी เคงीเคฐा เค•ी เคญी เคฏเคนी เคธ्เคฅिเคคि เคนै। 

เค‰เคทा เคช्เคฐिเคฏเคฎ्เคตเคฆा เค•ी ‘เคŸ्เคฐिเคช’ เค•ी เคธ्เคค्เคฐी เคชूเคฐ्เคฃ เคธ्เคตाเคตเคฒंเคฌी เคช्เคฐोเคซेเคธเคฐ เคชเคคि เคธे เคจिเคญाเคจे, เค…เค•ेเคฒेเคชเคจ เคธे เค›ुเคŸเค•ाเคฐा เคชाเคจे เค”เคฐ เคคเคจाเคต เคฎुเค•्เคค เคนोเคจे เค•े เคฒिเค เคก्เคฐเค—्เคธ เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐเคคी เคนै। เค‰เคจเค•ी ‘เคธाเค—เคฐ เคชाเคฐ เค•ा เคธंเค—ीเคค’ เค•ी เคฆेเคตเคฏाเคจी เค…เคชเคจे เค˜เคฐ, เคชเคฐिเคตाเคฐ, เคฆेเคถ เคธे เค•เคŸเค•เคฐ เค•ैเคจेเคกिเคฏเคจ เค†เคธ्เค•เคฐ เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเคคी เคนै, เค•िเคจ्เคคु เคœैเคธे เคนी เค†เคธ्เค•เคฐ เค…เคชเคจे เค•ाเคฎ เคฎें เคต्เคฏเคธ्เคค เคนोเคจे เคฒเค—เคคा เคนै, เคตเคน เค‡เคคเคจा เค…เค•ेเคฒाเคชเคจ เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐเคจे เคฒเค—เคคी เคนै เค•ि เค‰เคธे เคฎเคจोเคตिเคฆ เค•े เคชाเคธ เคญी เคœाเคจा เคชเฅœเคคा เคนै। 

เค…ंเคคเคฐ्เคฆेเคถीเคฏ เคตिเคตाเคน เค•ी เคธเคฌเคธे เคฌเฅœी เคค्เคฐाเคธเคฆी เค…เคธुเคฐเค•्เคทा เคนै เค”เคฐ เค•เคˆ เคฌाเคฐ เคชเคฐाเคˆ เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เคธुเคฐเค•्เคทा เค•ी เค–ोเคœ เคฎें เค…ंเคคเคฐ्เคฆेเคถीเคฏ เคตिเคตाเคน เค•เคฐเคจे เค•ा เคญी เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคจा เคชเฅœเคคा เคนै। เคฒเค•्เคท्เคฎी เคถुเค•्เคฒ เค•ी ‘เค…เคจเคนिเคคा’ เคฎें เคกॉ เคฎเคฒ्เคนोเคค्เคฐा, เค‰เคจเค•ी เค–ूเคฌเคธूเคฐเคค เคˆเคฐाเคจी เคชเคค्เคจी เค…เคจเคนिเคคा เค”เคฐ เคฌेเคŸा เคธिเคฆ्เคงाเคฐ्เคฅ เคนैं। เค•เคˆ เคฌाเคฐ เค…เคจเคนिเคคा เค•े เคฐोเคจे เคฏा เค‰เคธเค•े เคชเคคि เค•े เคšिเคฒ्เคฒाเคจे เค•ी เค†เคตाเคœें เค†เคคी เคนैं। เค…เคจเคนिเคคा เคเค• เคฌाเคฐ เค›เคค เคธे เค•ूเคฆ เค•เคฐ เค†เคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เค•ा เค…เคธเคซเคฒ เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคคी เคนै। เคซिเคฐ เค‰เคธเค•ी เคฆुเคฐ्เค˜เคŸเคจा เคฎृเคค्เคฏु เค•ा เคเคฒाเคจ เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคกॉ เคฎเคฒ्เคนोเคค्เคฐा เค•เคนเคคे เคนैं เค•ि เค‰เคธเค•ा เคเค•्เคธीเคกेंเคŸ เคคेเคนเคฐाเคจ เคฎें เคนुเค† เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เคฌเคนเคจ เค•เคนเคคी เคนै เค•ि เค…เคฎेเคฐिเค•ा เคฎें। เคฆिเคต्เคฏा เคฎाเคฅुเคฐ เค•ी ‘เฅ™เคฒ्เคฒाเคธ’ เค‡ंเค—्เคฒैंเคก เค•ी เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เฅ›เคฎीเคจ เคชเคฐ เคฐเคนเคจे เคตाเคฒी เค…เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เคฏुเคตเคคी เคจीเคฐा เค•ी เค•เคนाเคจी เคนै। เคฏเคนाँ เค…ंเคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เค•ा เค•ाเคฐเคฃ เคธुเคฐเค•्เคทा เคนै। เคจीเคฐा เค—ुंเคกे เคฌเคฆเคฎाเคถों เค•े เคถเคนเคฐ เคนाเคฐ्เคฒ्เคธเคกเคจ เคฎें เค…เคชเคจी เคฎाँ เค•े เคธाเคฅ เคฐเคนเคคी เคนै। เคเค• เค“เคฐ เคœॉเคจी เคœैเคธे เค—ुंเคกों เค•ी เคจเฅ›เคฐ เค‰เคธ เคชเคฐ เคนै เคคो เคฆूเคธเคฐी เค“เคฐ เคœเคฎाเค‡เคฎा เคซเคฐीเคฆ เค‰เคธे เคงंเคงे เคฎें เคงเค•ेเคฒเคจा เคšाเคนเคคी เคนै। เคเคธे เคฎें เคจीเคฐा เค—ुंเคกों เค•े เคฌाเคฆเคถाเคน เคฎाเคฐ्เคŸिเคจ เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเค•े เค…เคชเคจे เคœीเคตเคจ เค•ो เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เค•เคฐเคจे เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคคी เคนै। 

เคญाเคฐเคค เคฎें เคถाเคฆी เคเค• เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค• เคธाเคฎाเคœिเค• เค…เคจुเคท्เค ाเคจ เคนै, เคœเคฌเค•ि เคชเคถ्เคšिเคฎ เคฎें เคฏเคน เคถाเคฆी เคฆूเคฒ्เคนा-เคฆुเคฒ्เคนเคจ เค•ा เคตैเคฏเค•्เคคिเค• เคฎाเคฎเคฒा เคนै। เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी เค•ी ‘เคฆेเคถांเคคเคฐ’ เคฎें เคœॉเคจ เค†เคฏเคฐिเคถ เคฒเฅœเค•ी เคœेเคจी เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै। เคตเคฐ्เคทों เคธे เคฆोเคจों เคฒिเคต-เค‡เคจ เคฎें เคฅे। เคถाเคฆी เคญाเคฐเคคीเคฏ เค”เคฐ เค•्เคฐिเคถ्เคšिเคฏเคจ เคฆोเคจों เคตिเคงिเคฏों เคธे เคนोเค—ी, เคฒेเค•िเคจ เค•ाเคฐ्เคก เคฎें เคฒเฅœเค•े เค•े เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค•ा เคจाเคฎ เคคเค• เคจเคนीं। เค•ाเคฐ्เคก เคฎें เคฒเฅœเค•ी เค•ी เค‰เคธ เคฎाँ เค•ा เคจाเคฎ เคนै, เคœिเคธเค•ा เคธเคฐเคจेเคฎ เคนी เคฆूเคธเคฐी เคถाเคฆी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคญिเคจ्เคจ เคนै। 

เคต्เคฏเค•्เคคि เค…เคชเคจे เค•ो เคšाเคนे เคœिเคคเคจा เคญी เค†เคงुเคจिเค• เคฌเคจा เคฏा เคฎाเคจ เคฒे, เคฒेเค•िเคจ เคฎเคจ เคฎें เคฌीเคœ เค•ी เคคเคฐเคน เคงँเคธे เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคธंเคธ्เค•ाเคฐों เคธे เคฎुเค•्เคค เคนोเคจा เคธंเคญเคต เคจเคนीं। เคฏเคนी เคนเคฎाเคฐी เคธीเคฎा เคนै। เคฌเคนुเคค เคฌाเคฐ เคตैเคตाเคนिเค• เคœीเคตเคจ เคฎें เคฆเคฐाเคฐें เคฒाเคจे เคฏा เค‰เคธे เคคเคนเคธ-เคจเคนเคธ เค•เคฐเคจे เคฎें เคฏเคนी เคธ्เคฅिเคคिเคฏाँ เคฌเฅœा เคฐोเคฒ เคจिเคญाเคคी เคนैं। เคธ्เคจेเคน เค ाเค•ुเคฐ เค•ी ‘เค•्เคทเคฎा’ เค•े เคฎैं เคจे เค•िเคถोเคฐाเคตเคธ्เคฅा เคฎें เคœूเคฒी เคธे เคถाเคฆी เค•ी เคฅी เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เคงเคฐ्เคฎ เค…เคชเคจा เค•เคฐ เคช्เคฐเคšाเคฐเค• เคฌเคจ เค—เคฏा เคฅा। เคฆो เคฌเคš्เคšे เคญी เคนुเค। เค“เฅे เคนुเค เคงเคฐ्เคฎ เค•ो เคœैเคธे เคนी เค›ोเคกเคจा เคšाเคนा, เคœूเคฒी เคธे เคญी เคคเคฒाเค• เคฒेเคจा เคชเฅœा। เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी เค•ी ‘เคธेंเคง’ เคฎें เคนिเคจ्เคฆू เค‹เคทเคญ, เคˆเคธाเคˆ เคŸीเคจा เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเคคा เคนै। เคคเคฌ เคฎाँ เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคฎเคจ เคฎें เคฅा เค•ि เคงเคฐ्เคฎ เคคो เคŠเคชเคฐी เคšीเคœ เคนै। เคœเคฌ เคฌเคš्เคšा เคนोเคคा เคนै เคคो เคเค• เคคเคฐเคซ เคธे เคฐाเคœू เคฏा เคฐाเคœा เค”เคฐ เคฆूเคธเคฐी เคคเคฐเคซ เคธे เคจिเค•ोเคฒुเคธ เคจाเคฎ เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคฌเฅœा เคนोเคจे เคชเคฐ เคชिเคคा เค‰เคธเค•े เคฎुंเคกเคจ เค•เคฐเคตाเคจा เคšाเคนเคคा เคนै เค”เคฐ เคฎाँ เคฌेเคชเคŸिเคธ्เคฎ। 

เคฌเคนुเคค เคฌाเคฐ เค…ंเคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคถाเคฆी เค•े เคฎूเคฒ เคฎें เค—्เคฐीเคจ เค•ाเคฐ्เคก, เค…เคตเคธเคฐเคตाเคฆिเคคा, เคซाเคฏเคฆे เค•ा เคธौเคฆा เค…เคฅเคตा เคตैเคฏเค•्เคคिเค• เคธ्เคตाเคฐ्เคฅ เคฐเคนเคคा เคนै। เค—्เคฐीเคจ เค•ाเคฐ्เคก เคจे เคจเค เค‰เคชเคจिเคทเคฆों เค•ा เคธृเคœเคจ เค•िเคฏा เคนै। เคœिเคจเค•ी เคธंเคนिเคคाเค“ं เคฎें เค…ंเคคเคฐ-เคฆेเคถीเคฏ, เค…ंเคคเคฐ-เคงाเคฐ्เคฎिเค•, เค…ंเคคเคฐ-เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคตिเคตाเคนों เค•ी เค†เคšाเคฐ เคธंเคนिเคคा เคชเคฐ เค…เคฒिเค–िเคค เคนเคธ्เคคाเค•्เคทเคฐ เคญी เค†เคคे เคนैं। เคธ्เคฅिเคคिเคฏाँ เคฆोเคจों เคนैं- เคญाเคฐเคค เคธे เคตिเคฆेเคถ เค—เค เคชाเคค्เคฐ เค”เคฐ เคตिเคฆेเคถ เคธे เคญाเคฐเคค เค†เค เคชाเคค्เคฐ। เคญाเคตเคจा เคธเค•्เคธेเคจा เค•ी ‘เคเคช्เคฒीเค•्เคธ’ เคฎें เคฎाเคฐिเคถเคธ เคธे เคญाเคฐเคค เค†เคˆ เคจाเคฏिเค•ा เคเค• เคฏोเค— เค†เคถ्เคฐเคฎ เค•े เคฎैเคจेเคœเคฐ เค•ी เคญाเคฐเคคीเคฏเคคा เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนो เค‰เคธเคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเคคी เคนै। เคตเคน เคคो เคญाเคฐเคคीเคฏเคคा เค•े เคฐंเค— เคฎे เคฐंเค— เคœाเคคी เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคฅोเฅœे เคธเคฎเคฏ เคฎें เคŠँเคšाเคˆเคฏाँ เค›ूเคจे เค•ी เค†เค•ांเค•्เคทाเค“ं เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค‰เคธเค•ा เคชเคคि เค˜เคฐ-เคชเคฐिเคตाเคฐ, เคธ्เคจेเคน-เคตिเคถ्เคตाเคธ, เคธเคญ्เคฏเคคा-เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เค…เคชเคจी เคญाเคทा เคธเคฌ เคญूเคฒเคจे เคฒเค—เคคा เคนै। เคœเคฒ्เคฆी เคนी เคตเคน เคœाเคจ เคœाเคคी เคนै เค•ि เค‰เคธเค•े เคชเคคि เค•े เคธाเคฐे เคฏเคค्เคจ เค—्เคฐीเคจ เค•ाเคฐ्เคก เค•े เคฒिเค เคฅे। เค†เคฒเคฐाเค‡เคŸ, เคกाเคฐ्เคฒिंเค—, เคกोंเคŸ เคตเคฐी เคœैเคธे เคถเคฌ्เคฆों เค•ा เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคช्เคฐเคฏोเค— เค‰เคธเค•ी เค—ुเคฒाเคฎ เคฎाเคจเคธिเค•เคคा เค•ा เคชเคฐिเคšाเคฏเค• เคนै। 

เคตिเคฆेเคถ เคฎें เคตीเฅ›ा เค”เคฐ เคจाเค—เคฐिเค•เคคा เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฌเคนुเคค เคธे เคฒोเค— เคตिเคถेเคทเคค: เคชंเคœाเคฌी เค…เคชเคจी เค”เคฐ เคตเคนाँ เค•ी เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ो เคงोเค–ा เคฆे เคถाเคฆिเคฏाँ เคฐเคšाเคคे เค”เคฐ เคจिเคญाเคคे เคนै เค”เคฐ เคนเคœाเคฐों เค…เคตैเคง เค…เคช्เคฐเคตाเคธी เคตिเคฆेเคถ เคฌเคธเคจे เค•े เคธ्เคตเคช्เคจ เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคตเคนाँ เคœेเคฒों เคฎे เคฌंเคฆ เคนैं। เคธुเคจीเคคा เคœैเคจ เค•ी ‘เค•ाเคซी เคจเคนीं’ เคฎें เคตिเคฎाเคจ เคฏाเคค्เคฐा เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคจाเคฏिเค•ा เคœाเคจเคคी เคนै เค•ि เค‰เคธเค•ी เคธเคนเคฏाเคค्เคฐी เค•ा เคชเคคि เคตिเคฆेเคถ เคฎें เคตीเฅ›ा เค”เคฐ เคจाเค—เคฐिเค•เคคा เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค…เคชเคจे เคธे เค•ाเคซी เคฌเฅœी เคธ्เคค्เคฐी เค•ा เคฆเคธ เคธाเคฒ เคชเคคि เคฌเคจเค•เคฐ เคฐเคนा। เค…เคชเคจे เคนी เคฌेเคŸे เค•ो เคญांเคœा เคฌเคคाเค•เคฐ เค—ोเคฆ เคฒिเคฏा เค”เคฐ เคซिเคฐ เค›ोเคŸे เคฌेเคŸे เค•े เคœเคจ्เคฎ เค•े เคฌाเคฆ เคชเคค्เคจी เคธे เค•ोเคฐ्เคŸ เคฎैเคฐिเคœ เค•เคฐ เค‰เคธे เคญी เค•ुเค› เคฆेเคฐ เค•े เคฒिเค เคฌुเคฒा เคฒिเคฏा। เคตिเคฆेเคถ เคœाเคจे เค•े เคฒिเค เค‰เคจเค•े เคฏเคนाँ เคฒोเค— เคซเคฐ्เคœी เคถाเคฆिเคฏाँ เค”เคฐ เคคเคฒाเค• เคฒेเคคे เคนी เคฐเคนเคคे เคนैं। เคธुเคงा เค“เคฎ เคขींเค—เคฐा เค•ी ‘เคซंเคฆा เค•्เคฏों’ เค•ा เคจाเคฏเค• เคฎेเค•्เคธिเค•เคจ เคฒเฅœเค•िเคฏों เค•े เคธाเคฅ เคซเคฐ्เคœी เคถाเคฆी เค•เคฐเค•े เค—्เคฐींเคจ เค•ाเคฐ्เคก เคœुเคŸाเคคा เคนै। เค…เคฐ्เคšเคจा เคชेเคจ्เคฏूเคฒी เค•ी ‘เคฎीเคฐा เคฌเคจाเคฎ เคธिเคฒ्เคตिเคฏा’ เคฎें เคธเคฆ्เคญाเคต เค”เคฐ เคธिเคฒ्เคตिเคฏा เค•ी เคถाเคฆी เคตीเฅ›ा เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ा เคธเคฎाเคงाเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคนै। 

เคฏौเคจ เคงाเคฐเคฃाเค“ं, เคฒเค•्เคทเคฎเคฃ เคฐेเค–ाเค“ं, เคตैเคง-เค…เคตैเคง เคธीเคฎाเค“ं เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคญाเคฐเคคीเคฏ เค”เคฐ เคชाเคถ्เคšाเคค्เคฏ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคฎें เคฎूเคฒ เคญूเคค เค…ंเคคเคฐ เคนै। เค…เคฎेเคฐिเค•เคจ เคฒเฅœเค•ी เคธे เคถाเคฆी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค‰เคทा เคช्เคฐिเคฏเคฎ्เคตเคฆा เค•ी ‘เคšाँเคฆเคจी เคฎें เคฌเคฐ्เคซ เคชเคฐ’ เคฎें เคชเคฐिเคตाเคฐ เคจे เคนेเคฎ เคธे เคธाเคฐे เคธंเคฌंเคง เคคोเฅœ เคฒिเค เคนैं। เคค्เคฐाเคธเคฆी เคฏเคน เคนै เค•ि เคตिเคตाเคนोเคชเคฐाเคจ्เคค เคญी เคชเคค्เคจी เคฎेเคฐी เคชिเคฏเคฐ เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคฒเฅœเค•ों เคธे เคฎिเคฒเคคी เคนै। เคตเคน เค‰เคธे เค•ुเค› เคจเคนीं เค•เคน เคธเค•เคคा। เคเค• เคฌाเคฐ เคชूเค›เคจे เคชเคฐ เค‰เคธเคจे เคเค• เคเคธी เคฒเฅœเค•ी เค•ी เคฌाเคค เค•ी เคฅी, เคœो เคตिเคตाเคนिเคค เคนोเคจे เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคตीเค•ेंเคก เคฎिเคค्เคฐों เค•े เคธाเคฅ เคฌिเคคाเคคी เคนै। เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी เค•ी ‘เค•ुंเคตाเคฐी เคฌเคนू’ เคฎें เค‰เคฆเคฏเคถंเค•เคฐ เคถाเคธ्เคค्เคฐी เค…เคฎेเคฐिเค•ा เค•ी เคจाเค—เคฐिเค•เคคा เคฒेเคจे เค”เคฐ เค…เคชเคจा เค•เคฆ เคŠँเคšा เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค…เคฎेเคฐिเค•เคจ เคธ्เคŸेเคซเคจी เคธे เค…เคฎेเคฐिเค•เคจ เคฐीเคคि เคฐिเคตाเคœ เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเคคा เคนै। เคธ्เคŸेเคซเคจी เค•ी เคธ्เคŸेเคชเคจी เคฌเคจ เคฌเคš्เคšों เค•े เคœเคจ्เคฎ เคชเคฐ เคฎाँ-เคฌाเคช เค•ो เค•ाเคฎ-เค•ाเคœ เค•े เคฒिเค เค…เคฎेเคฐिเค•ा เคฌुเคฒाเคคा เคนै। เค‰เคจเค•े เค…เคฎेเคฐिเค•ा เคฎे เคฐเคนเคจे เค•े เคธाเคฐे เค†เคฐ्เคฅिเค• เคซाเคฏเคฆे เคญी เคฒेเคคा เคนै, เคซिเคฐ เคญी เคตเคน เค‰เคธे เค›ोเฅœ เคฆेเคคी เคนै। เค‰เคจเค•ी ‘เค†เคšाเคฐ เคธंเคนिเคคा’ เคฎें เค•ैเคฅी เคธे เคตिเคตाเคน เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เคจाเคนเคฐ เคเคธी เคนी เคธंเคนिเคคाเค“ं เค•ा เคชाเคฒเคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคฌाเคง्เคฏ เคนै। เคœैเคธे เคฎेเคนเคฎाเคจों เค•ा เค†เคจा, เคญाเคฐเคคीเคฏ เคญाเคทा, เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค†เคฆि เคฌเคš्เคšों เคชเคฐ เคฅोเคชเคจा, เคญाเคฐเคคीเคฏ เค–ाเคจा, เคญाเคฐเคค เคœाเคจा, เคชเคค्เคจी เค•ो เคฆोเคธ्เคคों เค•े เคธाเคฅ เคœाเคจे เคธे เคฐोเค•เคจा - เคธเคฌ เคตเคฐ्เคœिเคค เคนै। เคตเคน เคจाเคนเคฐ เคจ เคฐเคน เค•เคฐ เคฎाเคจों เคญीเค—ी เคฌिเคฒ्เคฒी เคฌเคจ เค•เคฐ เคฐเคน เคœाเคคा เคนै। เค‰เคธे เคฎाँ เคฏा เคฌเคนเคจ เคธเคฐिเคคा เคธे เคซोเคจ เคชเคฐ เคฌाเคค เค•เคฐเคจे เคธे เคญी เคฎเคจाเคนी เคนै। เค‰เคจเค•े เค†เคจे เคชเคฐ เค‰เคจ्เคนें เค˜เคฐ เคธे เคจिเค•ाเคฒ เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคธोเคฎเคตीเคฐा เค•ी ‘เค–िเฅœเค•ी เคชเคฐ เคฌैเค ी เคšिเฅœिเคฏा’ เค•ी เคชเคตिเคค्เคฐा เค…เคชเคจे เคฆेเคถ เคคเคฅा เคธंเคฌंเคงिเคฏों เคธे เคนเคŸเค•เคฐ เคซ्เคฐेंเคš เคฏुเคตเค• เคฎिเคถेเคฒ เคธे เค‰เคธเค•ी เคญाเคฐเคค เคญ्เคฐเคฎเคฃ เค•ी เค•เคนाเคจिเคฏों, เค•เคฒा เคตเคธ्เคคुเค“ं เค•े เคธंเค—्เคฐเคน เค”เคฐ เคนिเคจ्เคฆी เคญाเคทा เค•े เคช्เคฐเคคि เคธ्เคจेเคน เคธे เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เคนो เคตिเคตाเคน เค•เคฐเคคी เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคนเคจीเคฎूเคจ เคธे เคฒौเคŸเคจे เคคเค• เคตเคน เคœाเคจ เคฒेเคคी เคนै เค•ि เค‰เคจเค•ी เคฆिเคถाเคँ เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคนैं। เค‰เคจเค•ी ‘เคฒांเคก्เคฐोเคฎेเคŸ’ เคฎें เคจिเคฐ्เคฎเคฒ เคฎाเคฐเค—्เคฐेเคŸ เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเคจे เคธे เค‡เคธเคฒिเค เค‡ंเค•ाเคฐ เค•เคฐ เคฆेเคคा เคนै, เค•्เคฏोंเค•ि เคญाเคˆ เคตिเคฎเคฒ เค•े เคชเคฎेเคฒा เคธे เคถाเคฆी เค•े เคฌाเคฆ เคชเคฐिเคตाเคฐ เคธे เคธंเคฌंเคง เค›ूเคŸ เค—เค เคนैं। เคฎोเคนเคญंเค— เค•ी เคฏเคนी เคธ्เคฅिเคคि เค‰เคจเค•ी ‘เคกाเคฏเคจा เค•ी เคชเคฐเค›ाเคˆं’ เคฎें เคนै। 

เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคตैเคญिเคจ्เคฏ เค•े เคฆूเคฐเค—ाเคฎी เคช्เคฐเคญाเคต เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เคชเคฐ เคฆेเค–े เคœा เคธเค•เคคे เคนैं। เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी เค•ी ‘เค…เคตเคธाเคจ’ เค•ी เคค्เคฐाเคธเคฆी เคฎृเคค्เคฏु เคธंเคธ्เค•ाเคฐों เคคเค• เคซैเคฒी เคนुเคˆ เคนै। เค›เคช्เคชเคจ-เคธเคค्เคคाเคตเคจ เค•ी เค‰เคฎ्เคฐ เคฎें เค…เคฎेเคฐिเค•ा เค•े เคเค• เค…เคธ्เคชเคคाเคฒ เค•े เคธเคฌเคธे เคฌเฅœे เคกॉเค•्เคŸเคฐ เคฆिเคตाเค•เคฐ เค•ी เคฎृเคค्เคฏु เคนो เคœाเคคी เคนै เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคฎृเคค्เคฏु เคชเคฐ เคจ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•ाเคฐ เคตिเคงि เค”เคฐ เคจ เค•िเคธी เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเค—े เคธंเคฌंเคงी เค•ी เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि। เค‰เคธเค•े เค…เคจ्เคค्เคฏेเคท्เคŸि เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคฎें เคšเคฐ्เคš เคฎें เคชाँเคš เคธौ เค•े เค†เคธเคชाเคธ เคฒोเค— เคœुเคŸเคคे เคนैं, เคชเคฐ เคฎिเคค्เคฐ เคถंเค•เคฐ เค•ो เค›ोเฅœ เค•ोเคˆ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคจเคนीं। เค‰เคธเคจे เคคीเคจ เคถाเคฆिเคฏाँ เค•ी เคฅी। เคชाँเคš เคฌเคš्เคšे เคนैं। เคคीเคจों เคชเคค्เคจिเคฏाँ เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคชเคฐिเคตाเคฐ เคนैं, เคชเคฐ เค‰เคธเค•े เคชिเคคा เคชเคฐिเคตाเคฐ เคธे เค•ोเคˆ เคจเคนीं। เคšเคฐ्เคš เคฎें เคฌाเค‡เคฌเคฒ เคธे เคฎृเคค्เคฏु เคธंเคธ्เค•ाเคฐ เค•े เคช्เคฐเคตเคšเคจों เค•ा เคชाเค  เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै, เคชเคฐ เค—ीเคคा, เคฎเคนाเคญाเคฐเคค, เคฐाเคฎाเคฏเคฃ เคธे เค•ुเค› เคจเคนीं। เคฏเคน เคธเคฌ เค‰เคธเค•े เคฎिเคค्เคฐ เคถंเค•เคฐ เคธे เคฌเคฐ्เคฆाเคถ्เคค เคจเคนीं เคนो เคชाเคคा, เคฎिเคค्เคฐ เค•ी เค†เคค्เคฎा เค•ी เคถांเคคि เค•े เคฒिเค เคตเคน เคกाเคฏเคธ เคชเคฐ เคœा เค—ीเคคा เค•े เค•ुเค› เคถ्เคฒोเค• เคชเฅ, เค‰เคจเค•ा เค…ँเค—्เคฐेเคœी เค…เคจुเคตाเคฆ เค•เคฐเคคा เคนै। เคฌेเคŸे-เคญाเคˆ เค•ी เคฎृเคค्เคฏु เคชเคฐ เคฎाँ เคฏा เคฌเคนเคจ เค•ा เค†เคจा เค‰เคธเค•ी เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคชเคค्เคจी เคนेเคฒेเคจ เค•ो เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เคจเคนीं। 

เคงเคฐ्เคฎ, เคญाเคทा, เคฆेเคถ, เคธเคญ्เคฏเคคा-เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•े เคตैเคญिเคจ्เคฏ เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เค†เคฆเคฐ्เคถ, เคจैเคคिเค•เคคा เค”เคฐ เคช्เคฐเค—ाเฅ เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏ เค•ी เคช्เคฐेเคฎ เค•เคนाเคจिเคฏाँ เคญी เคฌเคนुเคค เคฎिเคฒเคคी เคนैं। เค…เคฐुเคฃा เคธเคฌ्เคฌเคฐเคตाเคฒ เค•ी ‘เค‡ंเค—्เคฒिเคถ เคฐोเฅ›’ เคฎें เคชैंเคคीเคธ เคตเคฐ्เคทीเคฏ เคตिเคงि เคคเคฒाเค• เค•े เคฌाเคฆ เค…เคชเคจी เคฌเคนเคจ เค•े เคชाเคธ เคฒंเคฆเคจ เค†เคคी เคนै เค”เคฐ เคตाเคชเคธी เคชเคฐ เคนเคตाเคˆ เคœเคนाเคœ เค•े เค†เค  เค˜ंเคŸे เคฒเคฎ्เคฌे เคธเคซเคฐ เคฎें เค‰เคธเค•ी เคญेंเคŸ เคธाเค  เคตเคฐ्เคทीเคฏ เคฐिเคŸाเคฏเคฐ्เคก เคนै, เคตिเคงुเคฐ เคœॉเคจ เคธे เคนोเคคी เคนै। เคฆเค•्เคทिเคฃ เคฏाเคค्เคฐा เคฎें เคตिเคงि เคชเคฐ्เคฏเคŸเคจ เคฎें เค‰เคธเค•ी เค—ाเค‡เคก เคฌเคจเคคी เคนै। เคตเคน เคฒंเคฆเคจ เคฒौเคŸเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคตिเคงि เค•े เคธเคฎเค•्เคท เคตिเคตाเคน เค•ा เคช्เคฐเคธ्เคคाเคต เคฐเค–เคคा เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคตिเคงि เค‰เคฎ्เคฐ, เคงเคฐ्เคฎ, เคญाเคทा, เคฆेเคถ เค”เคฐ เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคธเคญ्เคฏเคคा- เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคธोเคš เคฎें เคชเฅœ เคœाเคคी เคนै। เคฒेเค•िเคจ เคœॉเคจ เคธे เคตिเคตाเคน เค•े เคฌाเคฆ เคฒंเคฆเคจ เคฎें เคตिเคงि เค•ा เคนเคฐ เคฆिเคจ เค‰เคค्เคธเคต เคธा เคฌीเคคเคจे เคฒเค—เคคा เคนै। 

เคจीเคจा เคชॉเคฒ เค•ी’เค–เคคเคฐा’ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคชเคค्เคจी เค”เคฐ เค…ंเค—्เคฐेเฅ› เคชเคคि เค•ी เค•เคนाเคจी เคนै। เค•เคนाเคจी เคฌเคคाเคคी เคนै เค•ि เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคฐंเค—, เคœाเคคि เค”เคฐ เคฆेเคถ เคฎें เคชเคฐिเคตाเคฐเค—เคค เคฎूเคฒ्เคฏ, เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏเค—เคค เคฎूเคฒ्เคฏ, เคธंเคคाเคจเค—เคค เคฎूเคฒ्เคฏ เคธเคฎाเคจ เคนोเคคे เคนैं। เคชเคคि เคฎाเค‡เค• เคชเคค्เคจी เค‡เคถिเคคा เค•े เคธाเคฅ เคถाเคฆी เค•ी 15 เคตीं เคตเคฐ्เคทเค—ांเค  เฅž्เคฐांเคธ เคฎें เคฎเคจाเคจा เคšाเคนเคคा เคนै। เค‰เคจเค•ी เคเค• เค—्เคฏाเคฐเคน เคตเคฐ्เคทीเคฏ เคฌेเคŸी เคฐोเคœी เคนै। เคตเคฏ: เคธंเคงि เคชเคฐ เค–เฅœी เคฌेเคŸी เคฐोเคœी เค•ो เคเค• เคธเคช्เคคाเคน เค•े เคฒिเค เค•เคนाँ เค›ोเฅœा เคœाเคฏे, เค‡เคธी เคฌाเคค เคชเคฐ เคฎाเค‡เค• เค‰เคธे เคŸिเคชिเค•เคฒ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคชเคค्เคจी เค•เคนเค•เคฐ เคเค—เฅœ เคชเฅœเคคा เคนै। เคธ्เคฅिเคคि เคธे เค…เคตเค—เคค เคนोเคคे เคนी เคธाเคธ เคฐोเคนेเคฒा เคฌेเคŸे เค•े เค˜เคฐ เคชเคนुँเคš เคชोเคคी เค•ी เคœिเคฎ्เคฎेเคตाเคฐी เคฒेเคคी เคนै เค”เคฐ เคฌाเคค เคฌเคจ เคœाเคคी เคนै। 
เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी เค•ी ‘เค‡ंเคฆ्เคฐเคงเคจुเคท’ เคเค• เคชिเคคा เค•ा เคฆเคฐ्เคฆ เคฒिเค เคนै। เคฌेเคŸे เคฐोเคนเคฃ เค•ी เคœैเค•เคฒीเคจ เคธे เคถाเคฆी เคชเคฐ เค‰เคธे เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคฐिเคถ्เคคे เคจเคฆी เค•े เคฆो เค•िเคจाเคฐों เคฏा เคฐेเคฒ เค•ी เคชเคŸเคฐिเคฏो เคธे เคนो เคšुเค•े เคฅे, เคฏเคน เคตเคน เคฆेเคถ เคนै, เคœเคนाँ เคฌिเคจा เค‡เคœाเคœเคค เค•े เคฌेเคŸे เค•े เค˜เคฐ เค†เคจा เคญी เค…เคชเคฐाเคง เคธा เคนै। เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเค•े เค†เคจे เคชเคฐ เคฌेเคŸा เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคฌเคš्เคšे เค–ुเคถिเคฏों เค•े เค‡เคจ्เคฆ्เคฐ เคงเคจुเคท เคฌिเค–ेเคฐ เคฆेเคคे เคนैं। เคจिเคฐ्เคฒिเคช्เคคเคคा เค–ूเคจ เค•े เคฐिเคถ्เคคों เคฎे เคจिเคธंเค—เคคा เคจเคนीं เคฒा เคธเค•เคคी। เคฌेเคŸा เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคฌเคš्เคšे เค–ुเคถिเคฏों เค•े เค‡เคจ्เคฆ्เคฐ เคงเคจुเคท เคฌिเค–ेเคฐ เคนी เคฆेเคคे เคนैं। เคฆिเคต्เคฏा เคฎाเคฅुเคฐ ‘เคเค• เคถाเคฎ เคญเคฐ เคฌाเคคें’ เคฎें เคฒिเค–เคคी เคนैं เค•ि เคฌ्เคฐिเคŸेเคจ เคฎें เค—ोเคฐा เคฆाเคฎाเคฆ เคนोเคจा เคช्เคฐเคตाเคธी เคญाเคฐเคคिเคฏों เค•े เคฒिเค เคช्เคฐเคคिเคท्เค ा เค•ा เคช्เคฐเคคीเค• เคฎाเคจा เค—เคฏा เคนै। เคฐिเคšเคฐ्เคก เคชเคค्เคจी เค”เคฐ เคธाเคธ เค•ो เค‡เคคเคจा เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคฆेเคคा เคนै เค•ि เคฒोเค— เคฆेเค–เคคे เคฐเคน เคœाเคคे เคนैं เค”เคฐ เคŠเคชเคฐ เคธे เคฆเคนेเคœ เค•ा เคंเคเคŸ เคญी เคจเคนीं। เคธुเคงा เค“เคฎ เคขींเค—เคฐा เค•ी ‘เคเคธी เคญी เคนोเคฒी’ เค•ा เค…เคญिเคจเคต เคถเคฐ्เคฎा เค…เคชเคจे เคธाเคฅ เคชीเคเคš॰ เคกी॰ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒी เคฏเคนूเคฆी เคตेเคจेเคธा เคธे เค†เคฐ्เคฏเคธเคฎाเคœी เคตिเคงि เคธे เคตिเคตाเคน เค•เคฐเคคा เคนैं। เคชूเคฐा เคชเคฐिเคตाเคฐ เคจाเคฐाเคœ เคนो เคœाเคคा เคนै। เคœैเคธे เคนी เคฆाเคฆा เค‰เคจ्เคนें เคœाเคฏเคฆाเคฆ เคธे เคฌेเคฆเค–เคฒ เค•เคฐเคจे เค•ा เคˆเคฎेเคฒ เคญेเคœเคคे เคนैं, เค…เคญिเคจเคต เค†เคˆเคกी, เคˆเคฎेเคฒ, เคซोเคจ เคจเคฎ्เคฌเคฐ เคธเคฌ เคฌเคฆเคฒ เค‰เคจเคธे เคจाเคคा เคคोเฅœ เคฒेเคคे เคนैं। เคฒेเค•िเคจ เคตेเคจेเคธा เค‰เคจเคธे เคธเคฎ्เคชเคฐ्เค• เคฌเคจाเค เคฐเค–เคคी เคนै เค”เคฐ เคนोเคฒी เค•े เคฆिเคจ เค‰เคธเค•े เคชूเคฐे เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•ो เค…เคฎेเคฐिเค•ा เคฌुเคฒा เคช्เคฐेเคฎ เคตाเคค्เคธเคฒ्เคฏ เค•े เคฐंเค—ों เคธे เคธเคญी เค•ो เคธเคฐाเคฌोเคฐ เค•เคฐ เคฆेเคคी เคนै। 

เค…เคฐ्เคšเคจा เคชेเคจ्เคฏूเคฒी เค•ी ‘เคกेเคฐिเค• เค•ी เคคीเคฐ्เคฅเคฏाเคค्เคฐा’ เคตिเค–ंเคกिเคค เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏ เค•ी เค…เค–ंเคกिเคค เคช्เคฐेเคฎ เค•เคฅा เคนै। เคชूเคฐ्เคต เคชเคค्เคจी เคจीเคจा เค•ी เคฌเคฐเคธी เคชเคฐ เคชเคนुँเคšเคจे เค•े เคฒिเค เคกेเคฐिเค• เค•ो เคจीเคจा เค•ी เคฎाँ เค•ा เคซोเคจ เค†เคคा เคนै เค”เคฐ เคตเคน 90 เค•िเคฒोเคฎीเคŸเคฐ เคฆूเคฐ เคธिเคฆ्เคงि เคตिเคจाเคฏเค• เค•े เคฎंเคฆिเคฐ เคคเค• 15 เค˜ंเคŸे เค•ी เคชเคฆเคฏाเคค्เคฐा เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เค•เคฐเคคा เคนै। เค‡เคธ เค•เค िเคจ เคชเคฆเคฏाเคค्เคฐा เคฆ्เคตाเคฐा เคตเคน เค…เคชเคจी เคชूเคฐ्เคต เคชเคค्เคจी เค•े เคช्เคฐเคคि เค…เคชเคจा เคช्เคฐेเคฎ เค”เคฐ เคถ्เคฐเคฆ्เคงांเคœเคฒि เค…เคฐ्เคชिเคค เค•เคฐเคคा เคนै। 

 เค†เคค्เคฎिเค• เค”เคฐ เค†ंเคคเคฐिเค• เคช्เคฐेเคฎ เค—ोเคฐे เค•ाเคฒे เคฎें เคญेเคฆ เคจเคนीं เค•เคฐเคคा। เคฒाเคตเคฃ्เคฏा เคฆीเคชเค• เคถाเคน เค•ी ‘เคฎเคจเคฎीเคค’ เคฎें เคฐाเคœเค•ुเคฎाเคฐी เคฐเคคเคจा เค•े เคชिเคคा เคธ्เคตिเคŸเคœเคฐเคฒैंเคก เคฎें เคถเคฐाเคฌ เค•े เคต्เคฏाเคชाเคฐी เค•ी เคฌेเคŸी เคธ्เคŸेเคฒा เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐ เคตเคนीं เคฌเคธ เคœाเคคे เคนैं। เค•ाเคฆंเคฌเคฐी เคฎेเคนเคฐा เค•ी ‘เคฐंเค—ो เค•े เค‰เคธ เคชाเคฐ’ เค•ी เค†เคฌเคจूเคธ เคธी เค•ाเคฒी เค—ुเคœเคฐाเคคी เค•ैเคฐेเคจ เค”เคฐ เค…ंเค—्เคฐेเฅ› เคฎाเคฐ्เคŸिเคจ เคถाเคฆी เค•เคฐเค•े เคธเคซเคฒ เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เค•เคฐเคคे เคนैं। เค…เคจिเคฒ เคช्เคฐเคญा เค•ुเคฎाเคฐ เค•ी ‘เคœिเคจ เค•ी เค—ोเคฆ เคญเคฐाเคˆ เคจเคนीं เคนोเคคी’ เคฎें เคฎाเคฐ्เคŸिเคจ เค”เคฐ เคธूเคฐ्เคฏा, เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी เค•ी ‘เคชเฅœोเคธ เคฎें’ เค•ी เคฏเคนूเคฆी เคเคฎा เค”เคฐ เค…เคฎेเคฐिเค•เคจ เค…เคฐเคตिเคจ เคธเคซเคฒ เคฆंเคชเคคि เคนैं। 

 เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เค†เคœ เค•ा เคธเคฎเคฏ เคธเคค्เคฏ เคนै, เคธ्เคฅाเคจ เคธเคค्เคฏ เคนै, เคœीเคตเคจ เคธเคค्เคฏ เคนै। เคตिเคฆेเคถ เค•े เค–ुเคฒे เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เค•े เคฌाเคฆ เคฏुเคตเคคिเคฏों เค•े เคฒिเค เค…เคชเคจे เคฆेเคถ เค•े เคฌंเคงเคจों เค”เคฐ เคฐूเฅिเคฏो เค•ी เค“เคฐ เคฒौเคŸเคจा เคธंเคญเคต เคนी เคจเคนीं, เคœเคฌ เค•ि เคชिเคคृเคธเคค्เคคाเค• เค•े เคชुเคฐुเคท เค•े เคฒिเค เคตเคนाँ เค•ी เคธ्เคตเค›ंเคฆ เคชเคค्เคจी เคธे เคธाเคฎंเคœเคธ्เคฏ เคฌिเค ाเคจा เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคนो เคฐเคนा เคนै। เคเค• เคธเคš เคฏเคน เคญी เคนै เค•ि เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค•, เคธाเคฎाเคœिเค•, เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคงाเคฐเคฃाเค“ं เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค…ंเคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เคฌเคนुเคค เคฌाเคฐ เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เคจिเคคांเคค เค…เค•ेเคฒा เค›ोเฅœ เคœाเคคे เคนैं। เคฏौเคจ เคงाเคฐเคฃाเค“ं, เคฒเค•्เคท्เคฎเคฃ เคฐेเค–ाเค“ं, เคตैเคง-เค…เคตैเคง เคธीเคฎाเค“ं เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคญाเคฐเคคीเคฏ เค”เคฐ เคชाเคถ्เคšाเคค्เคฏ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคฎें เคฎूเคฒเคญूเคค เค…ंเคคเคฐ เคญी เคนै। เคเคธे เคตिเคตाเคนों เค•े เคฎूเคฒ เคฎें เคธुเคฐเค•्เคทा เค”เคฐ เค…เคธुเคฐเค•्เคทा เค•े เคคเคฅ्เคฏ เคญी เคธเคฎाเคฏे เคนैं เค”เคฐ เค—्เคฐीเคจ เค•ाเคฐ्เคก เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคญी। เคเค• เคธเคš्เคšाเคˆ เคฏเคน เคญी เคนै เค•ि เคงเคฐ्เคฎ, เคญाเคทा, เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ, เคธเคญ्เคฏเคคा-เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ी เคธाเคฐी เคฒเค•्เคท्เคฎเคฃ เคฐेเค–ाเค“ं เค”เคฐ เคตैเคญिเคจ्เคฏ เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เค…เคงिเค•เคคเคฐ เค…ंเคคเคฐเคฆेเคถीเคฏ/ เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคตाเคน เค•ी เค•เคนाเคจिเคฏाँ เคช्เคฐเค—ाเฅ เคเคตं เคธเคซเคฒ เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏ เค•ी เค•เคนाเคจिเคฏाँ เคนैं। 


เคธंเคฆเคฐ्เคญ
  1. เคตिเคถ्เคต เคตिเคตाเคน เคฆिเคตเคธ m.bharatdiscovery.org  
  2. เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी, เคฌीเคš เค•ी เคญเคŸเค•เคจ, เคšिเฅœिเคฏा เค”เคฐ เคšीเคฒ, เคชเคฐाเค—, เคฆिเคฒ्เคฒी, 1995. 
  3. เค‰เคทा เคตเคฐ्เคฎा, เค‰เคธเค•ी เฅ›เคฎीเคจ, เคช्เคฐเคตाเคธी เคฆुเคจिเคฏा, 21 เคฎเคˆ 2011. 
  4. เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी, เค…เคœेเคฒिเคฏा เค•े เคซूเคฒ, เคšिเฅœिเคฏा เค”เคฐ เคšीเคฒ, เคชเคฐाเค—, เคฆिเคฒ्เคฒी, 1995.
  5. เคตเคนी, เคœเคฎी เคฌเคฐ्เคซ เค•ा เค•เคตเคš. . 
  6. เคตเคนी, เคคเคฒाเคถ เค…เคชเคจी. 
  7. เค‰เคทा เคช्เคฐिंเคฏเคฎ्เคตเคฆा,เคŸ्เคฐिเคช, เค•िเคคเคจा เคฌเฅœा เคूเค , เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ, เคฆिเคฒ्เคฒी, เคชाँเคšเคตाँ เคธंเคธ्เค•ाเคฐเคฃ, 1989. 
  8. เคตเคนी, เคธाเค—เคฐ เคชाเคฐ เค•ा เคธंเค—ीเคค. 
  9. เคตเคนी, เคฒเค•्เคท्เคฎी เคถुเค•्เคฒ, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि, 9 เค…เค•्เคคूเคฌเคฐ, 2013.  
  10. เคฆिเคต्เคฏा เคฎाเคฅुเคฐ, เค–เคฒ्เคฒाเคธ, เคชंเค—ा เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เค•เคนाเคจिเคฏाँ, เคฎेเค˜ा เคฌुเค•्เคธ, เคฆिเคฒ्เคฒी, 2009.  
  11. เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी, เคฆेเคถाเคจ्เคคเคฐ, http://gadyakosh.org/Gk/เคฆेเคถाเคจ्เคคเคฐ/-เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ-เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी  
  12. เคธ्เคจेเคน เค ाเค•ुเคฐ, เค•्เคทเคฎा, เคตเคธुเคงा-47, เคœुเคฒाเคˆ-เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 2015. 
  13. เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी, เคธेंเคง, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि, 7 เค…เคช्เคฐैเคฒ 2014. 
  14. เคญाเคตเคจा เคธเค•्เคธेเคจा, เคเคช्เคฒीเค•्เคธ, เค—เคฐ्เคญเคจाเคฒ, เค…เคช्เคฐैเคฒ 2011. 
  15. เคธुเคจीเคคा เคœैเคจ, เค•ाเคซी เคจเคนीं, เคนाเคฐिเค—ंเคงा-241, เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 2014. 
  16. เคธुเคงा เค“เคฎ เคขींเค—เคฐा, เคซंเคฆा เค•्เคฏों, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि, 4 เคœเคจเคตเคฐी 2009. 
  17. เค…เคฐ्เคšเคจा เคชेเคจ्เคฏूเคฒी, เคฎीเคฐा เคฌเคจाเคฎ เคธिเคฒ्เคตिเคฏा, เค†เคงाเคฐเคถिเคฒा-97, เคฆिเคธเคฎ्เคฌเคฐ 2011. 
  18. เค‰เคทा เคช्เคฐिंเคฏเคฎ्เคตเคฆा, เคšाँเคฆเคจी เคฎें เคฌเคฐ्เคซ เคชเคฐ, เคเค• เค•ोเคˆ เคฆूเคธเคฐा, เค…เค•्เคทเคฐ, เคฆिเคฒ्เคฒी, 1966. 
  19. เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी, เค•ुंเคตाเคฐी เคฌเคนू, เคนंเคธ, เค…เค—เคธ्เคค 2014. 
  20. เคตเคนी, เค†เคšाเคฐ เคธंเคนिเคคा, http://gadyakosh.org/Gk/เค†เคšाเคฐ_เคธंเคนिเคคा/-เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ-เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी
  21. เคธोเคฎा เคตीเคฐा, เค–िเฅœเค•ी เคชเคฐ เคฌैเค ी เคšिเฅœिเคฏा, เคธाเคฐिเค•ा, เคฆिเคธเคฎ्เคฌเคฐ 1967. 
  22. เคตเคนी, เคฒांเคก्เคฐोเคฎेเคŸ, เคฆो เค†ँเค–ों เคตाเคฒे เคšेเคนเคฐे, เคจेเคถเคจเคฒ เคชเคฌ्เคฒिเคถिंเค— เคนाเค‰เคธ, เคฆिเคฒ्เคฒी, 1968. 
  23. เคตเคนी, เคกाเคฏเคจा เค•ी เคชเคฐเค›ाเคˆं 
  24. เคธुเคทเคฎ เคฌेเคฆी, เค…เคตเคธाเคจ, เคธเฅœเค• เค•ी เคฒเคฏ, เคจेเคถเคจเคฒ, เคฆिเคฒ्เคฒी, 2007. 
  25. เค…เคฐुเคฃा เคธเคฌ्เคฌเคฐเคตाเคฒ, เค‡ंเค—्เคฒिเคถ เคฐोเคœ, เคธเคฐिเคคा, 
  26. เคจीเคจा เคชॉเคฒ, เค–เคคเคฐा, เค†เคงाเคฐเคถिเคฒा, เคœเคจเคตเคฐी 2016. 
  27. เคธुเคฆเคฐ्เคถเคจ เคช्เคฐिเคฏเคฆเคฐ्เคถिเคจी, เค‡ंเคฆ्เคฐเคงเคจुเคท, เค…เคจเคนเคฆ เค•ृเคคि-2, 23 เคœूเคจ 2013. 
  28. เคฆिเคต्เคฏा เคฎाเคฅुเคฐ, เคเค• เคถाเคฎ เคญเคฐ เคฌाเคคें, เค†เค•्เคฐोเคถ, เคนिเคจ्เคฆी เคฌूเค• เคธेंเคŸเคฐ, เคฆिเคฒ्เคฒी, 2000 .  
  29. เคธुเคงा เค“เคฎ เคขींเค—เคฐा, เคเคธी เคญी เคนोเคฒी, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि, 1 เคฎाเคฐ्เคš 2010. 
  30. เค…เคฐ्เคšเคจा เคชेเคจ्เคฏूเคฒी, เคกेเคฐिเค• เค•ी เคคीเคฐ्เคฅเคฏाเคค्เคฐा, เคนंเคธ, เคธिเคคंเคฌเคฐ 2014.
  31. เคฒाเคตเคฃ्เคฏा เคถाเคน, เคฎเคจเคฎीเคค, เค…เคงूเคฐे เค…เคซเคธाเคจे, เคถिเคตเคจा, เคธीเคนोเคฐ, เคฎเฅฆ เคช्เคฐเฅฆ, 2016. 
  32. เค•ाเคฆเคฎ्เคฌเคฐी เคฎेเคนเคฐा, เคฐंเค—ो เค•े เค‰เคธ เคชाเคฐ, เคœเคฏ เคตिเคœเคฏ, 24 เคจเคตเคฎ्เคฌเคฐ 2015. 
  33. เค…เคจिเคฒ เคช्เคฐเคญा เค•ुเคฎाเคฐ, เคœिเคจ เค•ी เค—ोเคฆ เคญเคฐाเคˆ เคจเคนीं เคนोเคคी, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि, 15 เคจเคตเคฎ्เคฌเคฐ, 2016. 

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।