рдорд╣ेрд╢ рдЪंрдж्рд░ рдж्рд╡िрд╡ेрджी

рдЬрди्рдо: рдоाрдиीрдХोрдаी, рдЗрдЯाрд╡ा / 07 рдЬुрд▓ाрдИ, 1941

рд╢िрдХ्рд╖ाः
  • рдПрдо. рдПрд╕. рд╕ी./рднैрддिрдХी/-рд▓рдЦрдирдК рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп/рдЧोрд▓्рдб рдоेрдбрд▓िрд╕्рдЯ/
  • рдПрдо. рдПрд╕. рд╕ी./рд╕ोрд╢рд▓ рдк्рд▓ाрдиिंрдЧ/-рд▓ंрджрди рд╕्рдХूрд▓ рдЖрдл़ рдЗрдХोрдиोрдоिрдХ्рд╕
  • рдбिрдк्рд▓ोрдоा рдЗрди рдкрдм्рд▓िрдХ рдПрдбрдоिрдиिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди
  • рд╡िрд╢ाрд░рдж

рд╕ेрд╡ाрд╡ृрдд्рддः
  • 1961-1962 - рдЕрдШ्рдпाрдкрди, рдЖрдИ. рдЯी. рдХाрд▓िрдЬ, рд▓рдЦрдирдК
  • 1963- рд╕ाрдЗंрдЯिрд╕्рдЯ, рдбी. рдЖрд░. рдбी. рдУ., рджिрд▓्рд▓ी
  • 1963- 2001- рдЖрдИ. рдкी. рдПрд╕.- рдкुрд▓िрд╕ рдорд╣ाрдиिрджेрд╢рдХ рдХे рдкрдж рд╕े рд╕ेрд╡ाрдиिрд╡ृрдд

рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдкुрд╕्рддрдХें;
  • рдЙрд░्рдоि- рдЙрдкрди्рдпाрд╕
  • рд╕рд░्рдЬрдиा рдХे рд╕्рд╡рд░- рдХрд╡िрддा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣
  • рдПрдХ рдмौрдиा рдоाрдирд╡- рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣
  • рд╕рдд्рдпрдмोрдз- рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣
  • рдХ्рд▓िрдпрд░ рдл़ंрдбा- рд╡्рдпंрдЧ्рдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣
  • рднрдЬ्рдЬी рдХा рдЬूрддा- рд╡्рдпंрдЧ्рдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣
  • рдк्рд░िрдп рдЕрдк्рд░िрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рдХीрдп рдк्рд░рд╕ंрдЧ- рд╕ंрд╕्рдорд░рдг
  • рдЕрдирдЬाрдиे рдЖрдХाрд╢ рдоें- рдХрд╡िрддा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣
  • рд▓рд╡ рдЬिрд╣ाрдж- рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣  
  • рднीрдЧे рдкंрдЦ- рдЙрдкрди्рдпाрд╕
  • рдоाрдиिрд▓ा рдХी рдпोрдЧिрдиी- рдЙрдкрди्рдпाрд╕
  • рдЗрдорд░ाрдиा рд╣ाрдЬिрд░ рд╣ो- рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ 
  • рдорд╣ेрд╢ рдЪंрдж्рд░ рдж्рд╡िрд╡ेрджी рдХे 51 рд╡्рдпंрдЧ्рдп
  • рд╡ीрд░рдк्рдкрди рдХी рдоूंрдЫेँ - рд╡्рдпंрдЧ्рдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣
  • Interesting Exposures of Administration (ENGLISH)
  • рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡ рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкрдд्рд░-рдкрдд्рд░िрдХाрдУं рдоें рдоें рдЕрдиेрдХ рд░рдЪрдиाрдпें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд

рдк्рд░рд╕ाрд░рдгः
  • рдХрд╣ाрдиिрдпों рд╡ рдХрд╡िрддाрдУँ рдХा рдЖрдХाрд╢рд╡ाрдгी рдкрд░ рдк्рд░рд╕ाрд░рдг
  • рдХрд╡िрддा рдХा рджूрд░рджрд░्рд╢рди рдкрд░ рдк्рд░рд╕ाрд░рдг
  • рд╡рд░्рд╖ 2001 рдоें рджूрд░рджрд░्рд╢рди рджिрд▓्рд▓ी рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХा рдк्рд░рд╕ाрд░рдг
  • рд╡рд░्рд╖ 1998 рдоें рдмी. рдмी. рд╕ी., рдмрд░्рдоिंрдШрдо рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХा рдк्рд░рд╕ाрд░рдг
  • рдИ. рдЯी. рд╡ी., рд╕рд╣ाрд░ा рд╕рдордп рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдПрд╡ं рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рдк्рд░рд╕ाрд░рдг

рдоंрдЪीрдп рдХрд╡िрддा рдкाрдаः
  • рднाрд░рдд рдоें рд▓рдЦрдирдК, рдЧाрдЬि़рдпाрдмाрдж, рдЧрдв़, рдордеुрд░ा, рдЖрдЧрд░ा, рдмрджाрдпूं, рдмिрдЬрдиौрд░, рдлрд░्рд░ुрдЦाрдмाрдж, рдЧोрд▓ा, рдЗрдЯाрд╡ा, рдЦीрд░ी, рдЗрд▓ाрд╣ाрдмाрдж, рдХрдЯрдиी, рд╕ोрдирднрдж्рд░ рдЖрджि рдоें рдоँрдЪीрдп рдХाрд╡्рдпрдкाрда
  • рд▓ंрджрди/1998/,рдбिрдЯ्рд░ौрдЗрдЯ/2002/,рд╕िрди्рд╕िрдиाрдЯी/2002/, рд░ाрд▓ी/2002/, рд╢िрдХाрдЧो/2007/, рдПрдЯрд▓ांрдЯा/2002 рдПрд╡ं 2007/ рдмрд░्рдоिंрдзрдо/2002 рдПрд╡ं 2007/, рд╡ूрд▓्рд╡рд░рд╣ैрдо्рдк्рдЯрди/1998/, рд╕्рд╡िрдЯ्рдЭрд░рд▓ैंрдб/2011/ рдоें рдоंрдЪीрдп рдкाрда   
рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕рдо्рдоेрд▓рди рдоें рднाрдЧीрджाрд░ीः

  • рд░ाрдоाрдпрдг рдЬ्рдЮाрди рдХेрди्рдж्рд░, рдпू. рдХे. /рдмрд░्рдоिंрдШрдо-2007/
  • рд╡िрд╢्рд╡ рд╣िंрджी рд╕рдо्рдоेрд▓рди, /рди्рдпूрдпाрд░्рдХ-2007/
  • рд╢рддो рдж рд▓ाрд╡िрдиी /рд╕्рд╡िрдЯ्реЫрд░рд▓ैंрдб/ рдоें рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд▓ेрдЦрдХों рдХे рд╕ाрде 21 рджिрди рдХी  рд░ेрдЬीрдбेंрд╕ी- 201
  • рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╕рдо्рдоेрд▓рди, рджुрдмрдИ – 2013
  • рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╕рдо्рдоेрд▓рди, рдЪाрдЗрдиा- 2014
  • рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╕рдо्рдоेрд▓рди, рдоिрд╕्рд░- 2016  
рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдПрд╡ं рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдХाрд░्рдпः

  • ‘рд╢्рд░ी рдорд╣ेрд╢ рдЪंрдж्рд░ рдж्рд╡िрд╡ेрджी рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░рд╕ाрд░ рд╕ंрд╕्рдеाрди’ рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рдиिрд░्рдзрди рдмрдЪ्рдЪोँ рдХो рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рд╢िрдХ्рд╖ा, рд╕рдж्рдЧुрдгों рдХा рд╡िрдХाрд╕, рд╡рд╕्рдд्рд░ рд╡िрддрд░рдг рдПрд╡ं рдЪिрдХिрдд्рд╕ीрдп рд╕рд╣ाрдпрддा
  • рдЕрдкрдиे рдЧ्рд░ाрдо рдоाрдиीрдХोрдаी рдПрд╡ं рдХुрджрд░рдХोрдЯ рдоें рд╡ाрдЪрдиाрд▓рдп рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдПрд╡ं рдмрдЪ्рдЪों рдХी рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддाрдУं рдХा рдЖрдпोрдЬрди
  • рд▓рдЦрдирдК рдоें рдд्рд░ैрдоाрд╕िрдХ рддрдеा рдЧ्рд░ाрдо рдоाрдиीрдХोрдаी рдоें рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдЧोрд╖्рдаी рдХा рдЖрдпोрдЬрди
  • рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ /рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢/- рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ा рдк्рд░рддिрд╖्рдаाрдкрди рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкрд░िрд╖рдж
  • рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖, рд╡ाрдирдк्рд░рд╕्рде рд╕ेрд╡ा рд╕ंрд╕्рдеाрди, рд▓рдЦрдирдК
  • рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ /рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢/- рд░ाрдЗрдЯрд░्рд╕ рдРंрдб рдЬрд░्рдирд▓िрд╕्рдЯ рдПрд╕ोрд╕िрдПрд╢рди

рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдПрд╡ं рд╕рдо्рдоाрдиः
 рдЕः 1. рд╕рд░ाрд╣рдиीрдп рд╕ेрд╡ाрдУं рд╣ेрддु рдкुрд▓िрд╕ рдкрджрдХ
    2. рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╕ेрд╡ाрдУं рд╣ेрддु рд░ाрд╖्рдЯ्рд░्рдкрддि рдХा рдкुрд▓िрд╕ рдкрджрдХ
    3. рдоाрдирд╡ाрдзिрдХाрд░ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рд╕рдоिрддि, рдЫрдд्рддीрд╕рдЧрдв़- рднाрд░рдд рд╢्рд░ी
    4. рд▓рдЦрдирдК рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдоेँ рдЧोрд▓्рдб рдоेрдбрд▓

 рдм. 1. рдЖрд▓ рдЗंрдбिрдпा рдХाрди्рдл़рд░ेंрд╕ рдЖрдл़ рдЗंрдЯेрд▓ेрдХ्рдЪुрдЕрд▓्рд╕- рдпू. рдкी. рд░рдд्рди
    2. рдЖрдерд░्рд╕ рдЧिрд▓्рдб рдЖрдл़ рдЗंрдбिрдпा, рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी
    3. рднाрд░рдд рд╡िрдХाрд╕ рдкрд░िрд╖рдж, рдЗрдЯाрд╡ा
    4. рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рдд рд╡ैрдЪाрд░िрдХ рдХ्рд░ांрддि рдоंрдЪ, рд▓рдЦрдирдЙू
    5. рдк्рд░ोрдЧ्рд░ेрд╕िрд╡ рдХрд▓्рдЪुрд░рд▓ рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी, рд▓рдЦрдирдЙू
    6. рд╕рд░्рд╡рдзрд░्рдо рдЪेрддрдиा рд╕ेрд╡ा рд╕ंрд╕्рдеाрди рдж्рд╡ाрд░ा рдШोंрдШा-рд╢िрд░ोрдордгि рд╕рдо्рдоाрди
    7. рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рднाрд░рддी- рдлрд░्рд░ुрдЦाрдмाрдж
    8. рдорд╣ाрдХोрд╢рд▓ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдПрд╡ं рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдкрд░िрд╖рдж- рднाрд░рдд рднाрд░рддी
    9. рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╕рдо्рдоेрд▓рди- рдЧрдв़-рдЧंрдЧा рд╢िрдЦрд░ рд╕рдо्рдоाрди
    10. рд╣िंрджी рдПрд╡ं рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдк्рд░рд╕ाрд░ рд╕рдоिрддि /рднाрд░рдд/- рд╣िंрджी рд░рдд्рди
    11. рдЗрдЯाрд╡ा рд╣िंрджी рд╕ेрд╡ाрдиिрдзि- рдЧंрдЧрджेрд╡ рд╕рдо्рдоाрди
    12. рд╢рдм्рдж рд╕рд░िрддा- рдХाрд╡्рдп рд░рдд्рди
    13. рдбा. рд╕ुрд░ेрд╢ рдЪंрдж्рд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рд░ाрд╖्рдЯ्рднाрд╖ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░
    14. рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рдм्рд░рдЬ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╕ंрдЧрдо, рдордеुрд░ा- рдХрд▓ा рд░рдд्рди
   15. рдЕ. рднा. рдЕрдЧीрдд рдкрд░िрд╖рдж, рд▓рдЦрдирдК- рдбा. рд╢िрд╡ рдоंрдЧрд▓ рд╕िंрд╣ рд╕ुрдорди рдкुрд░рд╕्рдХाрд░
   16. рдЕ. рднा. рдЕрдо्рдмिрдХा рдк्рд░рд╕ाрдж ‘рджिрд╡्рдп’ рд╕्рдоृрддि рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░, рд╕ाрдЧрд░/рдордШ्рдп рдк्рд░рджेрд╢/
   17. ‘рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि’. рдИ-рдкрдд्рд░िрдХा рдоें рдХрдеा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░
   18. рд╕ोрдиांрдЪрд▓ рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рд╕ंрд╕्рдеाрди, рд╕ोрдирднрдж्рд░
   19. рд╕ाрд╣िрдд्рдпाрдиंрдж рдкрд░िрд╖рдж, рдЦीрд░ी
   15. рд╣िंрджी рдк्рд░рд╕ाрд░ рдиिрдзि, рдмिрдзूрдиा
   16. рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рд╡ाрдЧीрд╢्рд╡рд░ी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдкрд░िрд╖рдж, рд▓рдЦрдирдК
   17. рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди, рд▓рдЦрдирдК
   18. рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдкрд░िрд╖рдж, рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди -рдк्рд░рдердо рдкुрд░рд╕्рдХाрд░
   19. рдЕрдирд╣рдж рдХृрддि рдХाрд╡्рдп рдЙрди्рдоेрд╖ – рд╡िрд╢ेрд╖ рдоाрди्рдпрддा рд╕рдо्рдоाрди
   20. рдк्рд░ो. рд╕рд╣рджेрд╡ рд╕िंрд╣ рд╕्рдоृрддि рд╕рдо्рдоाрди- (рдоिрд╕्рд░ рдоेँ рдк्рд░ाрдк्рдд)- 2016
   21. рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╢ाрд╕рди - рд╣िंрджी рд╕ंрд╕्рдеाрди- рд╢рд░рдж рдЬोрд╢ी рдкुрд░рд╕्рдХाрд░- 2004
   22. рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╢ाрд╕рди - рд╣िंрджी рд╕ंрд╕्рдеाрди- рд╣рд░ि рд╢ंрдХрд░ рдкрд░рд╕ाрдИ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░- 2014
   23. рд▓рдЦрдирдК рдоैрдиेрдЬрдоेँрдЯ рдПрд╕ोрд╕िрдПрд╢рди рд╡्рдпंрдЧ्рдп-рд╕рдо्рдоाрди
   24- рд░ोрдЯрд░ी-рдХ्рд▓рдм, рд▓рдЦрдирдК рдж्рд╡ाрд░ा рд╡्рдпंрдЧ्рдп-рдкाрда рд╕рдо्рдоाрди рдЖрджि, рдЖрджि

рдЕрди्рдпः
  • рдбा. рдЬिрддेंрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рд╕िंрд╣ ‘рд╕ंрдЬрдп’ рдж्рд╡ाрд░ा рд╢्рд░ी рдорд╣ेрд╢ рдЪंрдж्рд░ рдж्рд╡िрд╡ेрджी рдПрд╡ं рдЙрдирдХी рдкрдд्рдиी рдиीрд░рдЬा рдж्рд╡िрд╡ेрджी рдХे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдкрд░ ‘рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдж्рд╡िрд╡ेрджी рджрдо्рдкрддि’ рд╢ीрд░्рд╖рдХ рд╕े рдкुрд╕्рддрдХ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд 
  • рдПрдо. рдлि़рд▓, рд▓рдЦрдирдК рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдХी рдЫाрдд्рд░ा рдХु. рд╢्рд░ुрддि рд╢ुрдХ्рд▓ा рдж्рд╡ाрд░ा рд╢्рд░ी рдорд╣ेрд╢ рдЪंрдж्рд░ рдж्рд╡िрд╡ेрджी рдХे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдкрд░ рд╢ोрдз
  • рдИрдХрд╡िрддा / рдХाрд╡्рдпрдзाрд░ा / рдХрд╡िрддाрдХोрд╖ / рдХрд╣ाрдиी рдоंрдЪ рд╕рдоूрд╣ोँ рдХी рд╕рджрд╕्рдпрддा
     
рд╕рдо्рдкрд░्рдХ:
  • рдкрддाः ‘рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░рд╕ाрд░ рд╕ंрд╕्рдеाрди’, 1/137, рд╡िрд╡ेрдХрдЦंрдб, рдЧोрдорддीрдирдЧрд░, рд▓рдЦрдирдК-226010 
  • рдлोрдиः 0522 2304276 / 9415063030; рдоोрдмाрдЗрд▓: 9415063030
  • рдИрдоेрд▓;  mcdewedy@yahoo.com
  • рдм्рд▓ॉрдЧ: http://maheshdewedy.blogspot.in