เคฌเฅœे เคญाเคˆ เค•ा เคชเคค्เคฐ เค›ोเคŸे เค•ो

เคฎेเคนेเคฐ เคตाเคจ

- เคฎेเคนेเคฐ เคตाเคจ

เคฐॉเคฌเคฐ्เคŸ เค“เคชेเคจเคนाเค‡เคฎเคฐ (เคœเคจ्เคฎ 1904) เค…เคฎेเคฐिเค•ी เคชเคฐเคฎाเคฃु เคฌเคฎ เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เค•े เคช्เคฐเคฎुเค– เค”เคฐ เคชเคฐเคฎाเคฃु เคฌเคฎ เค•े เคœเคจเค• เค•เคนे เคœाเคคे เคนैं। เค‰เคจเค•े เค›ोเคŸे เคญाเคˆ เฅž्เคฐैंเค• เค“เคชेเคจเคนाเค‡เคฎเคฐ (เคœเคจ्เคฎ 1912) เคฐॉเคฌเคฐ्เคŸ เคธे เคฒเค—เคญเค— เค†เค  เคธाเคฒ เค›ोเคŸे เคฅे। เฅž्เคฐैंเค• เค“เคชेเคจเคนाเค‡เคฎเคฐ เคญी เคฌाเคฆ เคฎें เคญौเคคिเค•เคตिเคฆ เคฌเคจे เค”เคฐ เค•ोเคฒेเคฐोเคกो เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคฎें เคช्เคฐोเฅžेเคธเคฐ เคฐเคนे। เคธเคจ 1929 เคฎें เคœเคฌ เฅž्เคฐैंเค• เคฒเค—เคญเค— 17 เคธाเคฒ เค•े เคฅे เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เคฏुเคตाเคตเคธ्เคฅा เคถुเคฐू เคนो เคฐเคนी เคฅी เคคเคฌ เคตเคน เคฏुเคตा-เคœीเคตเคจ เค•ी เคธเคนเคœ เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เคธे เคœूเค เคฐเคนे เคฅे, เคœिเคจเคฎें เคชเฅाเคˆ, เคฒเฅœเค•िเคฏों เคธे เคฐिเคถ्เคคे เค”เคฐ เค˜ुเฅœเคธเคตाเคฐी เคœैเคธे เคฎाเคฎเคฒे เคถाเคฎिเคฒ เคฅे। เคนाเคฒांเค•ि เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เคฌเฅœे เคญाเคˆ เคฐॉเคฌเคฐ्เคŸ เค•ी เค‰เคฎ्เคฐ เคญी เคฒเค—เคญเค— 25 เคนी เคฅी เคฎเค—เคฐ เคตเคน เคเค• เคฌเฅœे เคญाเคˆ เค•ी เคคเคฐเคน เค…เคชเคจे เค›ोเคŸे เคญाเคˆ เค•ो เคฌेเคนเคคเคฐ เคœीเคตเคจ เคœीเคจे เค•े เคฒिเค เค•ुเค› เคธเคฒाเคนें เคฆे เคฐเคนे เคฅे। เฅž्เคฐैंเค• เค•े เคธเคตाเคฒों เค•े เคœเคตाเคฌ เคฎें เคฒिเค–ा เค—เคฏा เคฏเคน เคชเคค्เคฐ เคฆो เคญाเค‡เคฏों เค•े เคฌीเคš เคฒिเค–ा เค—เคฏा เคเค• เคฌेเคนเคคเคฐीเคจ เคชเคค्เคฐ เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।     

****************************************
เค‘เคชैเคจเคนाเค‡เคฎเคฐ เคฌंเคงु, เคธเคจ 1915
14 เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ, 1929

เคช्เคฐिเคฏ เฅž्เคฐैंเค•,

เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคชिเค›เคฒे เคฒเคฎ्เคฌे เค”เคฐ เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เคชเคค्เคฐ เค•े เคฒिเค เคฌเคนुเคค เคถुเค•्เคฐिเคฏा। เคฎुเคे เคคुเคฎ्เคนें เค‡เคธเคธे เคชเคนเคฒे เคนी เคชเคค्เคฐ เคฒिเค–เคจा เคšाเคนिเค เคฅा; เคฎเค—เคฐ เคฎैं เคฌเคนुเคค เคนी เค…เคงिเค• เคต्เคฏเคธ्เคค เคฅा; เค”เคฐ เคคुเคฎ เค‰เคจ เคฒोเค—ों เคฎें เคธे เคญी เคจเคนीं เคนो เคœिเคจ्เคนें เคฎैं เค…เคชเคจे เค–เคฐाเคฌ เคธเคฎเคฏ เคฎें เคชเคค्เคฐ เคฒिเค– เคธเค•ूँ। เคฎैं เคคुเคฎ्เคนें เค‡เคธเคฒिเค เคญी เคถुเค•्เคฐिเคฏा เค•เคนเคจा เคšाเคนเคคा เคนूँ เค•ि เคคुเคฎเคจे เคฎुเคे เค—เคฐ्เคฎिเคฏों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค…เคชเคจी เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เคญेเคœी, เค”เคฐ เค–เคฐ्เคš เค”เคฐ เคญंเคกाเคฐे เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคญी। เค•्เคฏा เคคुเคฎเคจे เคนाเคฐ्เคตे เค•ो เคฎเคฐเคฎ्เคฎเคค เค•े เค–เคฐ्เคšों เค•ा เคฌ्เคฏौเคฐा เคญेเคœा เคนै? เคฏเคฆि เคจเคนीं เคคो เคฎैं เค‰เคธเค•े เคฒिเค เคเค• เคนเคฒเคซเคจाเคฎा เคญेเคœ เคธเค•เคคा เคนूँ। เค…เค—เคฒी เค—เคฐ्เคฎिเคฏों เค•ी เค–เคฐीเคฆाเคฐी เค•े เคฒिเค เคฎैं เค‡เคธ เคธाเคฒ เค•े เค…ंเคค เคฎें เค‘เคฐ्เคกเคฐ เคฆूंเค—ा; เคนเคฎ เค‡เคธ เคฌाเคฐे เคฎें เคฌाเคฆ เคฎें, เคธเคฎเคฏ เค†เคจे เคชเคฐ เคชเคค्เคฐाเคšाเคฐ เค•เคฐ เคฒेंเค—े। เค•्เคฏा เคคुเคฎ เค˜เคฐ เค•े เคฌाเคนเคฐ เคธीเคขिเคฏाँ เคฌเคจाเคจे เค•ी เคฏोเคœเคจा เค•ो เค ीเค• เคธเคฎเคเคคे เคนो? เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เค‡เคจเคฎें เคธे เค•ोเคˆ เคญी เคธंเคถोเคงเคจ เคฌเคนुเคค เฅ›เคฐूเคฐी เคจเคนीं เคนै।

เค†เค“, เคนเคฎ เคจเคฆी เค•े เค˜ाเคŸ เคชเคฐ เค…เค—เคฒी เค—เคฐ्เคฎिเคฏों เคฎें เค•เคฎ เคธे เค•เคฎ เคเค• เคฎเคนीเคจा เคธाเคฅ เค—ुเฅ›ाเคฐเคจे เค•ी เคฏोเคœเคจा เคฌเคจाเคฏें। เคฎैं เคจเคนीं เคธोเคšเคคा เค•ि เคฎैं “เคเคจ เค†เคฐ्เคฌเคฐ” เคœाเคŠँเค—ा, เค”เคฐ เค‡เคธเค•ी เคตเฅ›เคน เคธे เคฎैं เค†เคงे-เคœूเคจ เคธे เค†เคงी-เคœुเคฒाเคˆ เคคเค• เค•े เคฒिเค เค–ाเคฒी เคนो เคœाเคŠँเค—ा। เคคुเคฎ เค•เคฌ เค† เคชाเค“เค—े? เคฎेเคฐे เคนिเคธाเคฌ เคธे เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคชเคฐीเค•्เคทाเคँ เคœुเคฒाเคˆ เคคเค• เคšเคฒेंเค—ी, เค”เคฐ เคญเค—เคตाเคจ เค•े เคฒिเค เค‰เคจเคฎें เค…เคจुเคค्เคคीเคฐ्เคฃ เคฎเคค เคนो เคœाเคจा เค…เคฅเคตा เคนเคฎाเคฐी เค—เคฐ्เคฎिเคฏां เคฌเคฐ्เคฌाเคฆ เคนो เคœाเคฏेंเค—ी। เคฎैं เคฏเคน เคญी เคธोเคšเคคा เคนूँ เค•ि เคฏเคน เค”เคฐ เคญी เค…เคš्เค›ा เคนोเค—ा เค•ि เคœเคฌ เคนเคฎ เคฎिเคฒें เคคो เคนเคฎाเคฐे เคธाเคฅ เค•ोเคˆ เค”เคฐ เคจ เคนो। เคฏเคฆि เคคुเคฎ เคšाเคนเคคे เคนो เค•ि เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฆोเคธ्เคค เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคธाเคฅ เคฐเคนें เคคो เค‰เคจ्เคนें เค…เค—เคธ्เคค เค•े เคฌाเคฆ เค†เคจे เค•ो เคฌोเคฒो; เค”เคฐ เคฏเคฆि เคฎैं เค•िเคธी เค•ो เคฌुเคฒाเคจा เคšाเคนूँเค—ा เคœिเคธเคฎें เคฎुเคे เคญ्เคฐเคฎ เคนै เคคो เคฎैं เค‰เคจ्เคนें เค‡เคธ เคธाเคฒ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคฎें เคฌुเคฒा เคฒूँเค—ा। เคŸोเคฒเคฎेเคจ เค•े เคชเคฐिเคตाเคฐ เคจे เค…เคชเคจी เคฏाเคค्เคฐा เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเฅœी เคนी เค—เคฐ्เคฎเคœोเคถी เคธे เคฌाเคคเคšीเคค เค•ी เคนै, เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎुเคे เคคुเคฎ्เคนें เคซिเคฐ เคธे เคถुเคญเค•ाเคฎเคจाเคँ เค”เคฐ เคงเคจ्เคฏเคตाเคฆ เค•เคนเคจे เค•ा เค†เค—्เคฐเคน เค•िเคฏा เคนै। เคฎुเคे เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคฎुเคे ‘เคชेเคฐो เค•ेเคฒिเคฏेंเคŸे’ เค•ो เฅ›เคฐूเคฐ เคฏाเคฆ เค•เคฐเคจा เคšाเคนिเค- เคฏเคน เค‰เคธ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคฎें เคนैं เค•ि เค‰เคจเค•ा เคจाเคฎ เคฌเคนुเคค เฅ™เคฐाเคฌ เคนै เค”เคฐ เคคुเคฎเคจे เค‰เคจ्เคนें เคœिเคคเคจा เคญी เคนो เคธเค•เคคा เคนै เค‰เคคเคจा เคจเฅ›เคฐเค…ंเคฆाเคœ เค•เคฐเค•े เคธเคนी เค•िเคฏा। เคฒेเค•िเคจ เคนเคฎ เคœเคฒ्เคฆी เคนी เค…เค—เคฒी เค—เคฐ्เคฎिเคฏों เค•ी เค›ुเคŸ्เคŸिเคฏों เค•ी เคฏोเคœเคจा เคฌเคจा เคฒेंเค—े, เค”เคฐ เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคนเคฎ, เค‡เคธे เคชिเค›เคฒी เค›ुเคŸ्เคŸिเคฏों เคธे เค”เคฐ เค…เคงिเค• เคฌेเคนเคคเคฐ, เค•ाเคฎ เค•ी เค”เคฐ เคตैเคšाเคฐिเค• เคฌเคจाเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐेंเค—े।

เคคुเคฎ เคœो เคญाเคตเคจाเคँ เค˜ोเฅœों เค•े เคฒिเค เคฒिเค–เค•เคฐ เคญेเคœ เคฐเคนे เคนो เคตเคน เคฌเคนुเคค เคนी เคœिเคœ्เคžाเคธाเคชूเคฐ्เคฃ เคนै। เคฏเคน เคฎेเคฐी เคธोเคš เคธे เคชเคฐे เคนै เค•ि เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เค˜ोเฅœों เค•े เคฒिเค เคธเคนเคจเคถเค•्เคคि เคฏा เคคो เคฌเคนुเคค เค…เคงिเค• เค…เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคนै เคฏा เคซिเคฐ เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคฌเคนुเคค เค…เคงिเค• เคญเคฏंเค•เคฐ เคนै; เคฎैं เคจเคนीं เคธोเคš เคธเค•เคคा เค•ि เคฏเคน เคฎेเคฐे เคฒिเค เค•เคนเคจा เคกเคฐाเคตเคจा เคนोเค—ा เค”เคฐ เคฏเคน เคฏเคฆा-เค•เคฆा เคธเคค्เคฏ เคญी เคนै เค•ि- เคฎुเคे เคฆोเคธ्เคคों เคธे เค…เคงिเค• เคญौเคคिเค•ी เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนोเคคी เคนै; เค”เคฐ เคนเคฎ เคฆोเคจों เคฒोเค—ों เค•े เค‰เคชเคฐोเค•्เคค เคฆाเคตे เคเค• เคนी เคคเคฐเคน เค•े เคนी เคฎเคนเคธूเคธ เคนोเคคे เคนैं। เคœैเคธा เค•ि เค˜ोเฅœों เค•े เคธाเคฅ เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฆुเคฐ्เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เค•ा เคธเคตाเคฒ เคนै, เคคुเคฎ्เคนें เค–ुเคฆ เค•ो เคชเคนเคšाเคจเคจा เคšाเคนिเคฏे; เค”เคฐ เคฏเคฆि เค˜ोเฅœों เค•ो เคงเคฎเค•ाเคจे เค•ी เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคตाเคธ्เคคเคตिเค• เคนै เคคो เคฎैं เคธोเคšเคคा เคนूँ เค•ि เคคुเคฎ เคธเคนी เค•เคน เคฐเคนे เคนो – เค‡เคš्เค›ाเค“ं เคชเคฐ เคชैเคจी เคจเฅ›เคฐ เคฐเค–ी เคœाเคจी เคšाเคนिเค เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เค…เคจुเคถाเคธเคจ เคฎें เคฐเค–ा เคœाเคจा เคšाเคนिเค। เคฒेเค•िเคจ เคฏเคน เค†เคธाเคจ เคจเคนीं เคนै- เค•เคฎ เคธे เค•เคฎ เคฎेเคฐे เคฒिเค เค…เคชเคจी เค‡เคš्เค›ाเค“ं เคธे เคฎुเค•्เคค เคนोเค•เคฐ เค•िเคธी เค•ो เคงเคฎเค•ाเคจा เค†เคธाเคจ เคจเคนीं เคนै; เคถाเคฏเคฆ เคฏเคน เค‡เคธเคฒिเค เคญी เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคฎेเคฐी เคธเคฎเค เคธे เค…เคชเคจे เคฐिเคถ्เคคों เคฎें เคนเคฎ เค…เคจंเคค เคช्เคฐเคถंเคถเคจीเคฏ เคคเคฐीเค•े เคธे เค‡เคคเคจी เค•เคฎ เคงเคฎเค•िเคฏां เคฆेเคคे เคนैं เค•ि เคเคธे เคฎें เคนเคฎें เค–ुเคฆ เค…เคชเคจे เค…เคจ्เคฆเคฐ เค•े เคœाเคจเคตเคฐ เค•े เค…ंเคถों เค•ो เค–ोเคœเค•เคฐ เคกเคฐเคจा เคšाเคนिเค।

เคฎेเคฐे เคชाเคธ เคญเคŸเค•ाเคตों เค•े เคฒिเค เคธเคฎเคฏ เคจเคนीं เคนै; เคฒेเค•िเคจ เคฎैं เคนเคซ्เคคे เคฎें เคเค• เคฌाเคฐ เค˜ुเฅœเคธเคตाเคฐी เค•เคฐ เคฒेเคคा เคนूँ। เคฏเคนाँ เค•ुเค› เคฌेเคนเคคเคฐीเคจ เค˜ोเฅœे เคนैं เค”เคฐ เคธैเคจ-เคซ्เคฐांเคธिเคธ्เค•ो เค•ी เค–ाเฅœी เค•े เคŠเคชเคฐ เคธे เคाँเค•เคคी เคชเคนाเฅœिเคฏों เค•े เคชाเคธ เค—ाँเคต เคนै, เค”เคฐ เคเค• เค–ुเคถเคจुเคฎा เคธाเคฅी เคนै। เค”เคฐ เคธเคฎเคฏ เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคฎैं เค•्เคฐिเคธเคฒเคฐ เค•ो เคจिเค•ाเคฒเค•เคฐ เคชूเคฐी เค…เค•्เคฒเคฎंเคฆी เค•े เคธाเคฅ เค‡เคธे เคธเคค्เคคเคฐ เค•ी เค—เคคि เคธे เคšเคฒाเคคे เคนुเค เค•िเคธी เคเค• เคฆोเคธ्เคค เค•ो เคกเคฐाเคคा เคนूँ। เคฏเคน เค•ाเคฐ เคฌिเคจा เค•ाँเคชे เคชเคšเคนเคค्เคคเคฐ เคฎीเคฒ เค•ी เค—เคคि เคธे เคšเคฒ เคธเค•เคคी เคนै। เคฎैं เคเค• เคฆुเคท्เคŸ เคก्เคฐाเค‡เคตเคฐ เคนूँ เค”เคฐ เคฐเคนूँเค—ा... เค•ाเคฎ เคญी เคฌเคนुเคค เค‡เค•เค ्เค ा เคนोเค•เคฐ เคชाเคธ เค† เคฐเคนा เคนै। เคฎैं เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เค•ाเคฎ เคจเคนीं เค•เคฐเคคा เค•्เคฏोंเค•ि เคฎैं เค†เคฒเคธी เค”เคฐ เคต्เคฏเคธ्เคค เคนूँ, เค”เคฐ เคฎेเคฐे เค…เคจ्เคฆเคฐ เค‡เคคเคจी เคถเค•्เคคि เคจเคนीं เคนै เค•ि เคœो เค•ाเคฎ เคฎुเคे เค•เคฐเคจा เคšाเคนिเค เค‰เคธे เค•िเคธी เคฆुเคธเคฐे เคถैเคคाเคจ เค•े เคชाเคธ เคœाเคจे เคฆूँ।

เคจ्เคฏू เคฏॉเคฐ्เค• เค•ी เค•ुँเคตाเคฐी เคฒเฅœเค•िเคฏों เค•े เคธाเคฅ เคฐिเคถ्เคคे เคฐเค–เคจे เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคงी เคจเฅ›เคฐिเค เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคœो เคธเคฒाเคน เคฎुเคे เคคुเคฎ्เคนें เคฆेเคจी เคšाเคนिเค เคตเคน เคถाเคฏเคฆ เคคुเคฎ्เคนें เค…เคš्เค›ी เคจ เคฒเค—े। เคฎैं เค•เคนเคจा เคšाเคนเคคा เคนूँ เค•ि เคคुเคฎเคจे เค‡เคจ เคช्เคฐाเคฃिเคฏों เค•ो, เคคुเคฎ्เคนें เคšिंเคคा เค•ी เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคกाเคฒ เคชाเคจे เค•ी เคฎोเคนเคฒเคค เคฆी เคนै, เค‡เคธ เคฎाเคฎเคฒे เคฎें เค—เคฒเคคी เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคนै; เค”เคฐ เคฏเคน เค•ि เคฏเคฆि เคคुเคฎ เค‰เคจเค•े เคธाเคฅ เคฌเคนुเคค เค†เคธाเคจी เคธे เคฆिเคฒ เค•े เคฐोเค—ी เคนो เคœाเคคे เคนो, เคคो เค‡เคธเค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคฏเคน เคนै- เค•) เค•ि เคตे เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฒिเค เค‰เคธเคธे เคญी เค…เคงिเค• เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนैं เคœिเคคเคจा เค•ि เคคुเคฎ เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนो। เค–) เคตे เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฒिเค เค…เคจिเคถ्เคšिเคค เค”เคฐ เค…เคธ्เคตीเค•ृเคค เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนैं เค”เคฐ เคฏเคน เค‡เคฐाเคฆे เค•ी เค‰เคธ เค…เคจिเคถ्เคšिเคคเคคा เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคนै เคœिเคธเค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เค•ोเคˆ เคธเคฎเคเคฆाเคฐी เคนी เคจเคนीं เคฌเคจ เคชाเคคी। เคฎैं เคคुเคฎ्เคนें เค•เคนเคจा เคšाเคนเคคा เคนूँ เค•ि เค‰เคจ เคฒเฅœเค•िเคฏों เคธे เคคเคฌ เคคเค• เค•ोเคˆ เคตाเคธ्เคคा เคฎเคค เคฐเค–ो เคœเคฌ เคคเค• เค•ि เคฏเคน เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคตाเคธ्เคคเคตिเค• เค†เคจंเคฆ เค•े เคฒिเค เคจ เคนो; เค”เคฐ เคฏเคน เค•ि เคคुเคฎ्เคนें เค•ेเคตเคฒ เค‰เคจ เคฒเฅœเค•िเคฏों เค•ा เคนी เคธाเคฅी เคฌเคจเคจा เคšाเคนिเค เคœो เคจ เคธिเคฐ्เคซ เคคुเคฎ्เคนें เฅ™ुเคถी เคฆें เคฌเคฒ्เค•ि เค‰เคจ्เคนें เคญी เค‡เคธเคธे เฅ™ुเคถी เคฎिเคฒे เค”เคฐ เคœो เคฒเคกเค•िเคฏाँ เคคुเคฎ्เคนें เคธเคนเคœเคคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐें। เคฌाเคคเคšीเคค เคถुเคฐू เค•เคฐเคจे เค•ा เค‡เค•เคฐाเคฐเคจाเคฎा เคนเคฎेเคถा เคฒเฅœเค•ी เค•ी เค“เคฐ เคธे เคนी เคนोเคจा เคšाเคนिเค, เคฏเคฆि เคฒเฅœเค•ी เค‡เคธे เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เคจเคนीं เค•เคฐเคคी เคนै เคคเคฌ เคคुเคฎ เค…เคชเคจी เคฌाเค•ी เคฌเคšी เคฌाเคคเคšीเคค เค•ो เค–ुเคถเคจुเคฎा เคฌเคจाเคจे เค•े เค…เคฒाเคตा เค•ुเค› เค”เคฐ เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคे। เคตैเคธे เค•िเคธी เคญी เคคเคฐเคน เคธे, เค…เคญी เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคชाเคธ เค”เคฐ เค…เคงिเค• เฅ›เคฐूเคฐी เค•ाเคฎ เคนैं; เค”เคฐ เคคुเคฎ्เคนें เคญเคŸเค•ाเคตों เค”เคฐ เค…เคตเคฐोเคงों เคฎें เคคเคฌ เคคเค• เคฌเคน เคœाเคจे เคธे เคฌเคšเคจा เคšाเคนिเค เคœเคฌ เคคเค• เค•ि เคฏเคน เค…เคตเคฐोเคง เคคुเคฎ्เคนें เคธเคš्เคšी เฅ™ुเคถी เค”เคฐ เคธเคš्เคšे เคธเคฎเคौเคคों เค•ा เคตाเคฆा เคจเคนीं เค•เคฐเคคे। เคฒेเค•िเคจ เคฎैं เคคुเคฎเคธे เคฏเคน เคฌเคนाเคจेเคฌाเฅ›ी เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคญी เคจเคนीं เค•เคฐเคจा เคšाเคนเคคा เค•ि เคฏเคน เคฎเคธเคฒे เคฌเคนुเคค เคนी เค†เคธाเคจ เคนैं। เคนाเคฒांเค•ि เคฏเคน เคนเคฐ เค•ोเคˆ เคšाเคนเคคा เคนै เค•ि เคตเคน เคฎเคนिเคฒाเค“ं เค•ो เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐे เค”เคฐ เคตเคน เคฎเคนिเคฒाเค“ं เค•े เคฒिเค เค–ुเคถเคจुเคฎा เคนो, เค”เคฐ เคฏเคน เค‡เคš्เค›ा เคชूเคฐ्เคฃ เคฐूเคช เคธे เคจ เคธเคนी, เคฒेเค•िเคจ เคฎोเคŸे เคคौเคฐ เคชเคฐ เค—ुเคฎाเคจ/เค—ुเคฐूเคฐ เค•ा เคเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคฐूเคช เคนै। เคฒेเค•िเคจ เค•िเคธी เค•ो เคฎเคนिเคฒाเค“ं เค•ो เค–ुเคถ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒเค•्เคท्เคฏ เค•ो เคนाเคธिเคฒ เค•เคฐเคจे เค•े เคฌเคœाเคฏ เคฏเคน เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐเคจी เคšाเคนिเค เคตเคน เค–ुเคฆ เคฎें เคฌेเคนเคคเคฐ เค…เคญिเคฐुเคšि, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•ी เคธुเคจ्เคฆเคฐเคคा, เค…เคฅเคตा เฅ™ुเคถी เคชाเคจे เค•े เคฒเค•्เคท्เคฏ เค•ो เคนाเคธिเคฒ เค•เคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐे, เค•्เคฏोंเค•ि เคฏเคน เคšीเคœें เค•ोเคˆ เคตिเคถिเคท्เคŸ เคฒเค•्เคท्เคฏ เคœैเคธे เคจเคนीं เคนै เคœिเคจ्เคนें เคชाเคจे เค•े เคฒिเค เค•िเคธी เค•ो เคฌเคนुเคค เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•เคฐเคจा เคชเฅœे เคฌเคฒ्เค•ि เคฏเคน เค•िเคธी เค•े เคœीเคตเคจ เคœीเคจे เค•ी เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃเคคा เค•ा เคตिเคตเคฐเคฃ เคนैं। เค–ुเคถ เคฐเคนเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคจा เคเค• เคเคธी เคฎเคถीเคจ เคฌเคจाเคจे เคœैเคธा เคนै เคœो เคฌिเคจा เคถोเคฐเค—ुเคฒ เค•िเคฏे เคธเคนเคœเคคा เคธे เคšเคฒे। 

เคฎैं เค–ुเคถ เคนूँ เค•ि เคธ्เค•ूเคฒ เคฎें เคคुเคฎ्เคนाเคฐा เค•ाเคฎ เค‡เคคเคจे เค–ुเคถเคจुเคฎा เคคเคฐीเค•े เคธे เคšเคฒ เคฐเคนा เคนै; เคฎुเคे เคฏाเคฆ เคนै เค•ि เคœเคฌ เคฎैं เคธीเคจिเคฏเคฐ เคฅा เคคो เคฎुเคे เคธ्เคฎिเคฅ เค”เคฐ เคฎเคœ्เคœी เค•े เคธाเคฅ เค•िเคคเคจा เคฎเฅ›ा เค†เคคा เคฅा। เค•्เคฏा เคคुเคฎ เคฏเคน เคชเคนเคฒे เคธे เคœाเคจเคคे เคนो เค•ि เค•िเคธी เคญी เค•ोเคฃ เค•ा เคœ्เคฏा (Sine) เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เค…เคจंเคค เคถ्เคฐेเคฃी เค•े เคฐूเคช เคฎें เคญी เคฒिเค–ा เคœा เคธเค•เคคा เคนै-

เค•ृเคชเคฏा, เคœเคฒ्เคฆी เคนी เคซिเคฐ เคชเคค्เคฐ เคฒिเค–เคจा। เคฎेเคฐी เค‡เคš्เค›ा เคนै เค•ि เค•ाเคถ เคนเคฎाเคฐे เคชाเคธ เคฌाเคค-เคšीเคค เค•เคฐเคจे เค•ा เค•ोเคˆ เค”เคฐ เคฌेเคนเคคเคฐ เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคนोเคคा। เคฎैं เคจเคนीं เคœाเคจเคคा เค•ि เคฏเคน เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฒिเค เค…เคš्เค›ा เคนोเค—ा เคฏा เคจเคนीं; เคฒेเค•िเคจ เคฎुเคे เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคฏเคน เคฌेเคนเคคเคฐीเคจ เคนोเค—ा เคฏเคฆि เคคुเคฎ เคฌाเคนเคฐ เคฏเคนीं-เค•เคนीं เคธ्เค•ूเคฒ เคœा เคธเค•เคคे। 
เคคुเคฎ्เคนाเคฐा 
เค†เคฐ.
เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ, 14

Source Courtesy: Frank Oppenheimer papers, Bonecraft Library, University of California, Berkeley
*****************************************

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।