рдбी. рдПрди. рдк्рд░рд╕ाрдж


рд╕рд╣ाрдпрдХ рдк्рд░ोрдлेрд╕рд░ - рдЧांрдзी рдПंрд╡ рд╢ांрддि рдЕрдз्‍рдпрдпрди
рдЬрди्рдорддिрдеि: 08 рдЬрдирд╡рд░ी, 1957
рд╢ैрдХ्рд╖рдгिрдХ рдпोрдЧ्рдпрддाрдПं: рдПрдо.рдП. (рд╣िंрджी), рдкीрдПрдЪ्.рдбी. (рд╣िंрджी),
рдПрдо.рдП. (рдЧांрдзीрдпрди рдеॉрдЯ), рдкीрдПрдЪ्.рдбी. (рдЧांрдзीрдпрди рдеॉрдЯ),
рдкी.рдЬी. рдбिрдк्‍рд▓ोрдоा (рд╣िंрджी рдкрдд्рд░рдХाрд░िрддा),
рдкी.рдЬी. рдбिрдк्‍рд▓ोрдоा (рдЕрд╣िंрд╕ा, рд╢ांрддि рд╢ोрдз рдПрд╡ं рдоूрд▓्‍рдп рд╢िрдХ्рд╖ा)
рдкी.рдЬी. рдбिрдк्‍рд▓ोрдоा (рднाрд╖ा рд╡िрдЬ्рдЮाрди)
рдкी.рдЬी. рдбिрдк्‍рд▓ोрдоा (рдЕрдиुрд╡ाрдж)
рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдкुрд╕्рддрдХें: 1. рдзрд░्рдорд╡ीрд░ рднाрд░рддी рдХा рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्‍рдп, 2. рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдХा рд╢ैрдХ्рд╖рдгिрдХ рдЪिंрддрди 3 рдЕрдкрдиे рд╕рдлрд░ рдХा рд╕िрдкाрд╣ी 4. рд░ंрдЧ рдиिрд░्рджेрд╢ 5. рдЖрдЪाрд░्рдп рд╣рдЬाрд░ी рдк्рд░рд╕ाрдж рдж्рд╡िрд╡ेрджी рдХे рдЙрдкрди्‍рдпाрд╕ों рдоें рдоाрдирд╡рддाрд╡ाрдж
рд╕ंрдкाрджрдиः рдЧांрдзी рд╕ंрдЪрдпрди
·      рд╢ैрдХ्рд╖рдгिрдХ рдорд╣рдд्‍рд╡ рдХे рд╢ोрдз-рдкрдд्рд░, рдиिрдмंрдз, рдХрд╡िрддा, рдХрд╣ाрдиी, рдЖрд▓ोрдЪрдиा, рд╕рдоीрдХ्рд╖ाрджि рдХे рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдк्рд░рдХाрд╢рди
рд╕рдо्рдоाрди/рдкुрд░рд╕्рдХाрд░:1. рдПрдо.рдП. рдЧांрдзी рд╡िрдЪाрд░ рдоें рд╕्‍рд╡рд░्рдг рдкрджрдХ 
2. рдкी.рдЬी. рдбिрдк्‍рд▓ोрдоा (рд╣िंрджी рдкрдд्рд░рдХाрд░िрддा) рдоें рд╕्‍рд╡рд░्рдг рдкрджрдХ
3. рдЕрдоृрддрд▓ाрд▓ рдиाрдЧрд░ рдХрд╣ाрдиी рдкुрд░рд╕्‍рдХाрд░ 1979
4. рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╕рдо्‍рдоाрди рдкрдд्рд░ 2011 

рд╢ोрдз рдиिрд░्рджेрд╢рди-   рдкीрдПрдЪ. рдбी. – 10  , рдПрдо. рдлिрд▓. – 38  
рдЕрди्рдп рд╡िрд╡рд░рдг:                                                                                                                                                                рдХाрд░्рдп-рдиिрд░्рд╡рд╣рди –
  • рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮрддा рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕рдоाрд▓ोрдЪрдиा, рд╣िंрджी рдкрдд्рд░рдХाрд░िрддा, рдЧांрдзी рд╡िрд╖рдпрдХ рд╕ाрд╣िрдд्‍рдп, рдзрд░्рдорд╡ीрд░ рднाрд░рддी рд╕ाрд╣िрдд्‍рдп рддрдеा рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо рдиिрд░्рдоाрдг рдПрд╡ं рдлिрд▓्‍рдо рдЕрдз्‍рдпрдпрди, рд╡िрджेрд╢ी рдЫाрдд्рд░ों рдХो рд╣िрди्‍рджी рдкрдвा़рдиे рдХा рдЕрдиुрднрд╡
  • рдЕрдз्‍рдпрдпрди, рдЕрдз्‍рдпाрдкрди рд╡ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्‍рдд рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрдпोрдЬिрдд рд╡िрд╡िрдз рдЖрдпाрдоी рджाрдпिрдд्‍рд╡ों рдХा рдиिрд░्рд╡рд╣рди
рд╕рджрд╕्‍рдп -
  • рд╡िрднाрдЧीрдп рд╢ोрдз рд╕рдоिрддि (DRC) рд╕ंрд╕्‍рдХृрддि рд╡िрдж्рдпाрдкीрда, рдЕрд╣िंрд╕ा рдПрд╡ं рд╢ांрддि рдЕрдз्‍рдпрдпрди
  • рдмोрд░्рдб рдСрдл рд╕्‍рдЯрдбीрдЬ, рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдл्рдпूрдЬी рдЧुрд░ूрдЬी рд╢ांрддि рдЕрдз्‍рдпрдпрди рдХेंрдж्рд░
  • рд╕्‍рдХूрд▓ рдмोрд░्рдб, рд╕ंрд╕्‍рдХृрддि рд╡िрдж्рдпाрдкीрда
  • рдмोрд░्рдб рдСрдл рд╕्‍рдЯрдбीрдЬ, рдЕрд╣िंрд╕ा рдПрд╡ं рд╢ांрддि рдЕрдз्‍рдпрдпрди
  • рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рд╡िрдж्рдпा рдкрд░िрд╖рдж
рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо-рдиिрд░्рдоाрдг-
  • рдЧांрдзी рдЕрдз्‍рдпрдпрди рдПрд╡ं рд╢ांрддि-рд╢ोрдз; рдпू.рдЬी.рд╕ी. рдкुрдирд╢्‍рдЪрд░्рдпा рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
  • рдПрдо.рдП. рдЧांрдзी рд╡िрдЪाрд░ рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
  • рдЧांрдзी рд╡िрдЪाрд░ рдоें рдк्рд░рдоाрдг-рдкрдд्рд░ рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
  • рд╕рдоाрдЬ-рдХाрд░्рдп рдХे рдЧांрдзीрд╡ाрджी рдЙрдкाрдЧрдо рдоें рдкी.рдЬी. рдбिрдк्‍рд▓ोрдоा рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
  • рдлिрд▓्‍рдо-рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рдПрдо.рдП. рдбिрдЧ्рд░ी рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
  • рдПрдо.рдлिрд▓. (рд╕рдоाрдЬ рдХाрд░्рдп) рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
  • рджрд▓िрдд рдЕрдз्‍рдпрдпрди рдоें рдкुрдирд╢्‍рдЪрд░्рдпा рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
  • рдлिрд▓्рдо рдЕрдз्рдпрдпрди рдоें рдкुрдирд╢्‍рдЪрд░्рдпा рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо
рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо-рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рд╕рд╣рднाрдЧिрддा -
  • рдЕрд╣िंрд╕ा, рд╢ांрддि-рд╢ोрдз рдПрд╡ं рдоूрд▓्‍рдп-рд╢िрдХ्рд╖ा рд╕्‍рдиाрддрдХोрдд्рддрд░ рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо, рдкाрд░्рд╢्‍рд╡рдиाрде рд╡िрдж्рдпाрдкीрда, рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी 1998
  • рдк्рд░рдпोрдЬрдирдоूрд▓рдХ рд╣िंрджी (рдкрдд्рд░рдХाрд░िрддा) рд╕्‍рдиाрддрдХोрдд्рддрд░ рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо, рдмी.рдПрдЪ.рдпू., рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी 1999
  • рдПрдо.рдПрд╕. рдбрдм्‍рд▓्‍рдпू. рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा 2009
рдкुрд░рд╕्‍рдХाрд░ рд╕рдо्‍рдоाрди
  • рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╕рдо्‍рдоाрди 2011
  • рдбॉ. рдЕрдо्‍рдмेрдбрдХрд░ рдлेрд▓ोрд╢िрдк рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╕рдо्‍рдоाрди-2016
  • рд╣िрди्‍рджी рд╕ेрд╡ी рд╕ाрд░рд╕्‍рд╡рдд рдк्рд░рдЪाрд░рдХ рд╕рдо्‍рдоाрди -2017
рдк्рд░рд╢ाрд╕рдиिрдХ рдк्рд░рднाрд░ -
  • рдк्рд░рдХाрд╢рди рдк्рд░рднाрд░ी: рдк्рд░рдХाрд╢рди рд╡िрднाрдЧ- рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा 2007-09
  • рдк्рд░рднाрд░ी: рд╣िंрджी рд╕ूрдЪрдиा рд╡िрд╢्‍рд╡рдХोрд╢ рдкрд░िрдпोрдЬрдиा - рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा 2008-09
  • рдк्рд░рдХाрд╢рди рдЕрдзिрдХाрд░ी: рддुрд▓рдиाрдд्‍рдордХ рд╕ाрд╣िрдд्‍рдп рд╡िрд╢्‍рд╡рдХोрд╢: рдк्рд░рдердо рдЦрдг्‍рдб- рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा 2008
  • рдЫाрдд्рд░ाрд╡ाрд╕ рдЕрдзीрдХ्рд╖рдХ: рдмिрд░рд╕ा рдоुंрдбा рдЫाрдд्рд░ाрд╡ाрд╕, рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा 2014...
    рдкрдд्рд░-рдкрдд्рд░िрдХाрдУं рдХा рд╕ंрдкाрджрди -
  • рдк्рд░рдзाрди рд╕ंрдкाрджрдХ: рджूрд░ेрдХ्рд╖, рд╣िंрджी рд╕ाрдк्‍рддाрд╣िрдХ рд╕рдоाрдЪाрд░-рдкрдд्рд░, рдЫрдкрд░ा, 1983-1984
  • рд╕ंрдкाрджрдХ: рд╕्‍рдкрд░्рд╢, рд╕рдо्‍рдкूрд░्рдг рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╣िंрджी рдд्рд░ैрдоाрд╕िрдХ рдкрдд्рд░िрдХा, рдЫрдкрд░ा, 1984-1985
  • рдЕрддिрдеि рд╕ंрдкाрджрдХ: рдкूрд░्рд╡рдЧंрдзा, рд╕ाрдордпिрдХ рдкрдд्рд░िрдХा, рддिрдирд╕ुрдХिрдпा, рдЕрд╕рдо-1985
  • рдЙрдк-рд╕ंрдкाрджрдХ: рдЬрди-рдЕрджाрд▓рдд, рд╣िंрджी рд╕ाрдк्‍рддाрд╣िрдХ рд╕рдоाрдЪाрд░-рдкрдд्рд░, рдЫрдкрд░ा – 1983-92
  • рд╕ंрдкाрджрдХ: рдЧाँрдзी рдоीрдоांрд╕ा, рдЕрд░्рдж्рдзрд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдж्рд╡िрднाрд╖िрдХ рд╢ोрдз-рдкрдд्рд░िрдХा, рдЧाँрдзी рдЕрдз्‍рдпрдпрдирдкीрда, рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдХाрд╢ी рд╡िрдж्рдпाрдкीрда, рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी-1997-2007
  • рд╕ंрдкाрджрдХ: рдЙрдкूрджрдк, рдк्рд░ाрдпोрдЧिрдХ рд╕рдоाрдЪाрд░-рдкрдд्рд░, (Lab-Journal) рд╣िंрджी рд╡िрднाрдЧ, рдХाрд╢ी рд╣िंрджू рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा – 2007-09
  • рд╕ंрдкाрджрдХ: рдмрд╣ुрд╡рдЪрди, рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рдд्рд░ैрдоाрд╕िрдХ рд╢ोрдз-рдкрдд्рд░िрдХा, рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧाँрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा – 2007-09
  • рд╕ंрдкाрджрдХ: рд╣िंрджी рд╡िрдорд░्рд╢/Hindi Discourse, рдЕрд░्рдж्рдзрд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдж्рд╡िрднाрд╖िрдХ рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рдкрдд्рд░िрдХा, рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा – 2008
  • рд╕ंрдкाрджрдХ: рд╡ाрд░्рд╖िрдХ-рдк्рд░рддिрд╡ेрджрди (Annual Report), 2006-07 рдПрд╡ं 2007-08, рдорд╣ाрдд्‍рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा
  • рд╕ंрдкाрджрдХ: рдкंрдЪрдоाрдиुрд╕ंрдзाрди, рдЕрднिрдиिрд░्рджेрд╢िрдд рд╢ोрдз рдкрдд्рд░िрдХा, рдЖрд░.рдПрд╕. рд╢ोрдз рд╕ंрд╕्‍рдеाрди, рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी

рд╡िрдж्рд╡рдд् рдиिрдХाрдп рдХे рд╕рджрд╕्‍рдп:
  • рднाрд░рддीрдп рдЧांрдзी рдЕрдз्‍рдпрдпрди рд╕рдоिрддि
  • рд╕ेंрдЯрд░ рдлॉрд░ рдЕрдк्‍рд▓ाрдЗрдб рдЧांрдзीрдпрди рдеॉрдЯ
  • рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рд╣िंрджी рд╕ाрд╣िрдд्‍рдп рд╕рдо्‍рдоेрд▓рди
  • рдзрд░्рдорд╡ीрд░ рднाрд░рддी рд╕ृрдЬрди рдкीрда
  • рдЖрдЪाрд░्рдпрдХुрд▓
  • рдиाрдЧрд░ी рдк्рд░рдЪाрд░िрдгी рд╕рднा
  • рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рджрд░्рд╢рди рдкрд░िрд╖рдж
рд╕ंрдкрд░्рдХ:
рдИрдоेрд▓: dnpsayal@yahoo.co.in,    рдоोрдмाрдЗрд▓: +91-9420063304

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।