เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เค—ांเคงी เคฆเคฐ्เคถเคจ

เค…ंเค•िเคคा เคฎिเคถ्เคฐा

เคšเคฒเคญाเคท: +91 940 309 5351
เคˆเคฎेเคฒ: ankitaanm@gmail.com

เคธाเคฐ  
           เคนเคฐ เคคเคฐเคซ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคต เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคšเคฐ्เคšा เค•ी เคœा เคฐเคนी เคนै। เคเคธे เค•ौเคจ เคธे เค•ाเคฐเคฃ เคนैंเคœिเคจเค•ी เคตเคœเคน เคธे เค‡เคธ เค…เคตเคงाเคฐเคฃा เค•ो เค‡เคคเคจी เคคเคฐเคœीเคน เคฆी เคœा เคฐเคนी เคนै। เคตเคœเคน เคฌिเคฒ्‍เค•ुเคฒ เคธाเคซ เคนै- เคคเคฐ्เค•  เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคตिเคตेเคšเคจा เค”เคฐ เคซिเคฐ เคชเคฐिเคฃाเคฎ เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคจा เคฏे เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ी เค…เคตเคงाเคฐเคฃा เคฎें เค›िเคชे เคฎूเคฒ เคฌिंเคฆु เคนैंเคœिเคจเค•ी เค†เคตเคถ्‍เคฏเค•เคคा เค†เคœ เคเคธे เคธเคฎाเคœ เค•ो เคนै เคœोเค•ि เคตिเค•ाเคธ เค•े เคชाเคฏเคฆाเคจ เคชเคฐ เคธ्‍เคตเคฏं เค•ो เค–เคก़ा เคนी เคจเคนीं เคฐเค–เคจा เคšाเคนเคคा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคเคธी เคธीเคข़ी เคšเคข़เคจा เคšाเคนเคคा เคนै เคœो เค‰เคธे เค…เคจ्‍เคฏ เคธเคฎुเคฆाเคฏเคฆेเคถ เคต เคธเคฎाเคœ เค•े เคธเคฎเค•्เคท เคฆृเคข़เคคा เคธे เค–เคก़ा เค•เคฐेเค—ी।

เคนเคฎ เคธเคญी เคœाเคจเคคे เคนैं เค•ि เคฎौเคœूเคฆा เคฆौเคฐ เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคคเค•เคจीเค•ी เค•ा เคนै। เค‡เคธเค•े เคฌเค—ैเคฐ เคนเคฎ เคเค• เคตिเค•เคธिเคค เคฆेเคถ เค”เคฐ เคธुเคฆृเคข़ เคธเคฎाเคœ เค•ी เค•เคฒ्‍เคชเคจा เคญी เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เคฏเคนी เคตเคœเคน เคนै เค•ि เคšंเคนु เค“เคฐ เคนเคฎें เคฏเคนी เค†เคตाเคœ เคธुเคจाเคˆ เคฆेเคคी เคนै เค•ि เคนเคฎें เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคคเค•เคจीเค•ी เค•े เคธाเคฅ เค•เคฆเคฎเคคाเคฒ เค•เคฐเคคे เคนुเค เค†เค—े เคฌเคข़เคจा เคนैเคฒेเค•िเคจ เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เคญी เค–्‍เคฏाเคฒ เค•เคฐเคจा เคนै เค•ि เคนเคฎ เค…เคชเคจे เคชुเคฐाเคจे เคฎूเคฒ्‍เคฏों เค•ो เคจ เค–ोเคँ। เคฐाเคท्‍เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฒिเค เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ा เคตिเค•ाเคธ เค•เคฐเคจा เค†เคœ เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคฌเคจ เคšुเค•ा เคนै। เคธเคญी เคคเคฐ्เค•เคถीเคฒ เคนोเค•เคฐ เคเคธे เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เค•ी เค“เคฐ เคฌเคข़ें เคœोเค•ि เคธเคฎเค—्เคฐ เคตिเค•ाเคธ เค•ी เค“เคฐ เคฒे เคœाเคจे เคตाเคฒा เคนो। เค—ांเคงी เคญी เคฏเคนी เค•เคนเคคे เคฅे เค•ि เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคธंเคธाเคงเคจों เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เคเคธा เคนो เคœो เค‰เคœ्เคœ्เคตเคฒ เคญเคตिเคท्เคฏ เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•เคฐे เคจ เค•ि เค—เคฐ्เคค เคฎें เคฒे เคœाเคจे เคตाเคฒा เคนो। เคฎเคถीเคจों  เค•ा เค…เคงिเค• เค‰เคชเคฏोเค— เค•ो เคตเคน เค…เคš्เค›ा เคจเคนीं เคฎाเคจเคคे เคฅे। เค†เคœ เคนเคฎ เคฆेเค– เคฐเคนे เคนैं เค•ि เคฎเคถीเคจीเค•เคฐเคฃ เคจे เคฌเคนुเคค เคธुเคตिเคงाเคँ เค…เคญी เคฆी เคนैं เคฒेเค•िเคจ เคœीเคตिเค•ा เคธे เคœुเฅœी เค…เคจेเค• เคธเคฎเคธ्เคฏाเคँ เคญी เค–เฅœी เค•เคฐ เคฆी เคนैं। เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคนोเฅœ เคฎें เคœिเคธ เคคเคฐเคน เคธे เคชेเฅœों เค”เคฐ เคœंเค—เคฒों เค•ा เคตिเคจाเคถ เค•िเคฏा เค—เคฏा เค‰เคธเค•ा เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคนเคฎ เคฆेเค– เคนी เคฐเคนे เคนैं। เค—ांเคงी เคœी เค•เคนเคคे เคฅे เค•ि เคช्เคฐเค•ृเคคि เคนเคฎाเคฐी เคœเคฐूเคฐเคคों เค•ो เคชूเคฐा เค•เคฐ เคธเค•เคคी เคนै เคฒेเค•िเคจ เคนเคตเคธ เค•ो เคจเคนीं। เคœเคฒ เคธंเค•เคŸ เคฆिเคจ-เคช्เคฐเคคिเคฆिเคจ เค—เคนเคฐाเคคा เคœा เคฐเคนा เคนै। เคœเคฒ เคธंเคšเคฏ เค”เคฐ เคœเคฒ เค•े เคธเคฆुเคช्เคฐเคฏोเค— เค•ी เคญाเคตเคจा เคœเคฌ เคคเค• เคœเคจเคฎाเคจเคธ เคฎें เคจเคนीं เค‰เคชเคœेเค—ी เคคเคฌ เคคเค• เคธเคนी เคธเคฎाเคงाเคจ เคจเคนीं เคนोเค—ा। เค‡เคธเค•े เคฒिเค เคฒोเค—ों เค•ी เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต เคฒाเคจा เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै। เคฏเคน เคเค• เคฆिเคจ เคฎें เคนोเคจे เคตाเคฒी เคšเคฎเคค्เค•ाเคฐिเค• เค˜เคŸเคจा เคจเคนीं เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคธเคคเคค เคช्เคฐเคฏाเคธ เค”เคฐ เคธเคฎเคตेเคถी เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•ो เคฌเฅाเคตा เคฆेเคจे เค•ी เคชเคนเคฒ เค•ो เค†เค—े เคฒाเคจा เคนोเค—ा। เคœเคฌ เคธเคฎाเคœ เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ी เคธोเคš เค•ो เคคเคฐเคœीเคน เคฆेเคจे เคฒเค—เคคा เคนै เคตเคนी เคธे เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•ा เคฌीเคœ เคช्เคฐเคธ्เคซुเคŸिเคค เคนोเคคा เคนै। เคœเคฌ เคนเคฎ เค•िเคธी เคญी เค˜เคŸเคจा เค•े เคชीเค›े เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค”เคฐ เคช्เคฐเคญाเคต เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคธोเคšเคจे เคฒเค—เคคे เคนैं เคตเคนी เคธे เคเคธी เคธोเคš เค†เค—े เคฌเฅเคคी เคนै।

เคช्เคฐเคฎुเค– เคถเคฌ्เคฆ- เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ , เคตिเคœ्เคžाเคจ เคธंเคšाเคฐ , เคธเคฎเค—्เคฐ เคตिเค•ाเคธ
-----------------------------------------------------------------------------------------------
เคช्เคฐเคธ्เคคाเคตเคจा –
เคฆेเคถ เค•े เคคเคค्เค•ाเคฒीเคจ เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เคชंเคกिเคค เคœเคตाเคนเคฐ เคฒाเคฒ เคจेเคนเคฐू เค•े เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•े เคช्เคฐเคคि เค…เค—ाเคข़ เคช्เคฐेเคฎ เค•ो เคคो เคนเคฎ เคธเคญी เคœाเคจเคคे เคนी เคนैं। 1956 เคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค…เคจुเคธंเคงाเคจ เค”เคฐ เคคเค•เคจीเค•ी เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เค•े เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्‍เคฏ เคธे เค‰เคจ्‍เคนोंเคจे เคฆेเคถเคญเคฐ เคฎें เค•เคˆ เค†เคˆเค†เคˆเคŸी เค”เคฐ เคธीเคเคธเค†เคˆเค†เคฐ เคฒैเคฌ เค–ोเคฒीं। เค‰เคจเค•ा เค•เคนเคจा เคฅा เค•ि เคฏे เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธंเคธ्‍เคฅाเคจ เคฆेเคถ เค•े เคฒिเค ‘เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ’  เคนैं เค”เคฐ เคฒोเค—ों เคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ा เคตिเค•ाเคธ ‘เคธाเคซ्เคŸเคตेเคฏเคฐ। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคฎเคนเคค्‍เคต เค•ो เคฒेเค•เคฐ เค‰เคจ्‍เคนोंเคจे เค…เคชเคจी เคชुเคธ्‍เคคเค• ‘เคกिเคธ्‍เค•เคตเคฐी เค‘เคซ เค‡ंเคกिเคฏा’ เคฎें เคฒिเค–ा เคนै। เค‡เคธे เค‰เคจ्‍เคนोंเคจे 1946 เคฎें เค…เคนเคฎเคฆเคจเค—เคฐ เค•िเคฒे เค•ी เคœेเคฒ เคฎें เคฐเคนเคคे เคนुเค เคฒिเค–ा। เค‰เคจ्‍เคนोंเคจे เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ो เค•ुเค› เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธे เคต्‍เคฏเค•्‍เคค เค•िเคฏा เคนै- ‘เคธเคฎाเคœ เค•ा เคช्เคฐเคค्‍เคฏेเค• เคตเคฐ्เค— เคœ्เคžाเคจเคตाเคจ เคนो। เค‰เคธเคฎें เคœ्เคžाเคจ-เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคคเคฐ्เค• เค•เคฐเคจे เค•ी เคถเค•्เคคि เคนो। เค•ोเคˆ เค•िเคธी เค•ी เค•เคนी เค”เคฐ เคธुเคจी เคนुเคˆ เคฌाเคคों เคชเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจ เค•เคฐे เคฌเคฒ्เค•ि เคธ्เคตเคฏं เค•े เค…เคตเคฒोเค•เคจ เค”เคฐ เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคขंเค— เคธे เค…เคชเคจी เคฌाเคค เค•ो เคฐเค–े।’ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เค‰เคจเค•ी เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ी เคธोเคš เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคคเคธाเคฎाเคœिเค• เค”เคฐ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฒिเค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนी เคจเคนीं เคฌเคฒ्เค•ि เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै। เค‡เคธเค•े เคฌिเคจा เค†เคงुเคจिเค•เคคा เค•ा เคฒिเคฌाเคธ เคชเคนเคจे เคนोเคจे เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคญी เคธเคฎाเคœ เค†เค—े เคจเคนीं เคฌเคข़ เคธเค•เคคा เคนै। เคฏे เคคो เค•ुเค› เคนी เคฆृเคท्‍เคŸांเคค เคนैं เคœो เค‡เคธ เคคเคฐเคซ เค‡เคถाเคฐा เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं เค•ि เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्‍เคŸเค•ोเคฃ เค•े เคฌเค—ैเคฐ เคเค• เคฐाเคท्‍เคŸ्เคฐ เค‰เคธी เคคเคฐเคน เคนै เคœिเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธे เคฌเค—ैเคฐ เคกोเคฐ เค•ी เคเค• เคชเคคंเค—।

เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคตे เคคเคฎाเคฎ เคฎुเคถ्เค•िเคฒें เคนเคฒ เค•ी เคœा เคธเค•เคคी เคนैं เคœिเคจเคธे เค†เคœ เคนเคฎाเคฐा เคฆेเคถ เคœूเค เคฐเคนा เคนै। เค‡เคจเคฎें เคญ्เคฐเคท्‍เคŸाเคšाเคฐเคธ्‍เคตाเคธ्‍เคฅ्‍เคฏเคถिเค•्เคทा เค”เคฐ เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เคœैเคธी เคคเคฎाเคฎ เคฌुเคฐाเคˆเคฏां เคถाเคฎिเคฒ เคนैं। เคตिเค•เคธिเคค เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเค—िเค•ी เค•ा เค‡เคธ्‍เคคेเคฎाเคฒ เค•เคฐเคคे เคนुเค เคชाเคฐ‍เคฆเคฐ्เคถिเคคा เค•ी เคญाเคตเคจा เค•ो เคธाเคฅ เคฒिเค เคเคธे เค‰เคชเค•เคฐเคฃों เค”เคฐ เคคเค•เคจीเค•ी เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐें । เคฏเคน เคคเคญी เคธंเคญเคต เคนो เคชाเคंเค—ा เคœเคฌ เคฒोเค—ों เคฎें เคถिเค•्เคทा เค•ा เคธ्‍เคคเคฐ เคฌเคข़ेเค—ा เค”เคฐ เค‰เคจ เคคเค• เคตिเคœ्เคžाเคจ เคเคตं เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเค—िเค•ी เคธे เคธंเคฌं‍เคงिเคค เค‰เคš्‍เคš เคคเค•เคจीเค•ी เคธेเคตाเคं เคชเคนुंเคšें। เค‡เคธเค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคฏเคน เคญी เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคนै เค•ि เค‰เคจเคฎें เคœाเค—เคฐुเค•เคคा เค•ा เคธ्‍เคคเคฐ เคฌเคข़े। เคฌेเคนเคคเคฐ เคถिเค•्เคทा เคนी เคฒोเค—ों เค•ो เคฌेเคนเคคเคฐ เคญเคตिเคท्‍เคฏ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐ เคธเค•เคคी เคนै। เคฏเคน เคนเคฎ เคธเคญी เคœाเคจเคคे เคนैं। เคฒोเค—ों เค•ी เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคนोเคตे เคนเคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ो เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคขंเค— เคธे เค•เคฐें। เค‡เคธเค•े เคฒिเค เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคนै เค•ि เค‰เคจเค•ी เคธोเคš เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคนो। เค…เคถिเค•्เคทा เค”เคฐ เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคนเคฎें เคฒोเค—ों เคฎें เค‡เคธเค•ी เค•เคฎी เคฆिเค–เคคी เคนै। เคฒेเค•िเคจ เค•เคนीं-เค•เคนीं เคคो เคเคธी เคธ्เคฅिเคคिเคฏां เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคนैंเคœिเคจเค•ी เค•เคฒ्‍เคชเคจा เคนเคฎ เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เคฒोเค— เคถिเค•्เคทिเคค เคญी เคนोเคคे เคนैं เค”เคฐ เคตिเคœ्เคžाเคจ-เคคเค•เคจीเค•ी เค•े เคธाเคฅ เค•เคฆเคฎเคคाเคฒ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคญी। เค‡เคธเค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคญी เค‰เคจเค•ी เคธोเคš เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคจเคนीं เคนो เคชाเคคी เคนै। เคฏเคน เคฌाเคค เคคो เค ीเค• เค‰เคธी เคคเคฐเคน เคธे เคนो เค—เคˆ ‘เคฆीเคชเค• เคคเคฒे เค…ंเคงेเคฐा। เค‡เคธเค•ा เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนเคฎ เค‡เคธ เคฌाเคค เคธे เคธเคฎเค เคธเค•เคคे เคนैं।

เค†เคˆเค†เคˆเคŸी เคฆिเคฒ्‍เคฒी เค•े เค—ेเคŸ เค•े เคฌाเคนเคฐ เคถเคจिเคฆेเคต เค•ा เคฎंเคฆिเคฐ เคนै। เค‡เคธ เคธंเคธ्‍เคฅाเคจ เคฎें เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเค—िเค•ी เค•ा เค…เคจुเคชเคฎ เคธंเคฏोเคœเคจ เคนเคฎें เคฏเคนां เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै เคฒेเค•िเคจ เคเคธी เคธ्เคฅिเคคि เคจिเคฐाเคถाเคœเคจเค• เคนै เค•ि เคธंเคธ्‍เคฅाเคจ เค•ी เคชเคฐीเค•्เคทाเค“ं เคฎें เค‰เคค्‍เคคीเคฐ्เคฃ เคนोเคจे เค•े เคฒिเค เคฏเคนां เคชเคข़เคจे เคตाเคฒे เค›ाเคค्เคฐ เคชเคฐीเค•्เคทा เคฆेเคจे เคธे เคชूเคฐ्เคต เคถเคจिเคฆेเคต เค•ी เคฎूเคฐ्เคคि เคชเคฐ เคคिเคฒ เค”เคฐ เคคेเคฒ เคšเคข़ाเคจा เคจเคนीं เคญूเคฒเคคे เคนैं। เคชूเคœा-เค…เคฐ्เคšเคจा เค•เคฐเคจा เค…เคฒเค— เคฌाเคค เคนैเคฒेเค•िเคจ เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธी เคนोเค•เคฐ เคฎाเคจ्‍เคฏเคคाเค“ं เค•ो เค•ंเคงे เคชเคฐ เคขोเคจा เคฏเคน เคฆเคฐ्เคถाเคคा เคนै เค•ि เคฆिเค–ाเคตे เคฎें เคคो เคนเคฎ เค‡เค•्‍เค•ीเคธเคตीं เคธเคฆी เคฎें เคœीเคจा เคšाเคนเคคे เคนैंเคฒेเค•िเคจ เค…เคธเคฒ เคฎें เคนเคฎ เค…ंเคฆเคฐ เคธे เค…เคŸ्เค ाเคฐเคนเคตीं เคธเคฆी เคฎें เคนी เคœी เคฐเคนे เคนोเคคे เคนैं। เคนเคฎ เคธเคญी เคœाเคจเคคे เคนैं เค•ि เคธเคนी เคขंเค— เคธे เค…เคง्‍เคฏเคฏเคจ เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เคนी เคนเคฎ เคชเคฐीเค•्เคทा เคฎें เค‰เคค्‍เคคीเคฐ्เคฃ เคนो เคธเค•เคคे เคนैंเคซिเคฐ เคญी เคนเคฎ เคฆเค•िเคฏाเคจूเคธी เค•्เคฐिเคฏा-เค•เคฒाเคชों เค•ो เค…ंเคœाเคฎ เคฆेเคจे เคฎें เคฒเค—े เคฐเคนเคคे เคนैं। เคธเคฎाเคšाเคฐ เคชเคค्เคฐों เค”เคฐ เคšैเคจเคฒों เคชเคฐ เคเคธे เคธเคฎाเคšाเคฐों เค”เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎों เค•ी เคญเคฐเคฎाเคฐ เคฐเคนเคคी เคนै। เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค•े เคฒिเค เคฆेเคถ เค•े เคเค• เคช्เคฐเคคिเคท्เค िเคค เค…เค–เคฌाเคฐ ‘เคนिंเคฆुเคธ्‍เคคाเคจ’ เค•े เค•ाเคจเคชुเคฐ เคธंเคธ्‍เค•เคฐเคฃ เคฎें เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เคœिเค•्เคฐ เคเค• เคธंเคค เค•े เค‰เคฆ्เคฌोเคงเคจ เคธे เค•िเคฏा เค—เคฏा เค•ि เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ ‘เค“เคฎ् เคจเคฎ: เคถिเคตाเคฏ’ เค•ा เคœเคช เค•เคฐเคจे เคธे เค•เคฐ्เคœ เคธे เคฎुเค•्เคคि เคฎिเคฒेเค—ी। เคญเคฒा เคเคธा เค•เคนी เคนो เคธเค•เคคा เคนै। เคฏเคฆि เคเคธा เคนो เคœाเคฏ เคคो เคจाเคฎी เค‰เคฆ्เคฏोเค—เคชเคคि เคตिเคœเคฏ เคฎाเคฒ्‍เคฏा เค•ो เคคो เคคुเคฐंเคค เคนी เค…เคชเคจे เคŠเคชเคฐ เคฒเคฆे เค•เคฐ्เคœ เค•े เคฌोเค เคธे เคฎुเค•्เคคि เคฎिเคฒ เคœाเคเค—ी। เคเคธी เคญ्เคฐाเคฎเค•เค…เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค”เคฐ เคคเคฐ्เค•เคนीเคจ เคœाเคจเค•ाเคฐिเคฏां เคฏเคฆि เคธเคฎाเคšाเคฐ เคชเคค्เคฐ เคชเคฐोเคธेंเค—े เคคो เคตเคน เคธเคฎाเคœ เค•ो เค•िเคธ เคฆिเคถा เคฎें เคฒे เคœाเคจा เคšाเคนเคคे เคนैं। เคธเคฎाเคšाเคฐ เคšैเคจเคฒों เคชเคฐ เคญी เคธुเคฌเคน-เคธुเคฌเคน เคฐाเคถिเค—्เคฐเคน เค”เคฐ เคจเค•्เคทเคค्เคฐों เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคถुเคญ-เค…เคถुเคญเคนाเคจि-เคฒाเคญเค•्‍เคฏा เค•เคฐेंเค•्‍เคฏा เคจ เค•เคฐें เคœैเคธी เคฌाเคคें เคช्เคฐोเคซेเคถเคจเคฒ เคœ्‍เคฏोเคคिเคถाเคธ्‍เคค्เคฐी เคฒेเค•เคฐ เค† เคœाเคคे เคนैं เค”เคฐ เคฒोเค—ों เค•ो เค…เคชเคจी เคฒुเคญाเคตเคจी เคฌाเคคों เคฎें เคซंเคธाเคคे เคนैं। เคถเค•्เคคि เคฏंเคค्เคฐ เค–เคฐीเคฆिเค เค‡เคธเคธे เค˜เคฐ เค•ी เคธाเคฐी เคชเคฐेเคถाเคจी เคฆूเคฐ เคนो เคœाเคंเค—ी। เคญเคฒा เคเคธा เค•เคฐเคจे เคธे เคธाเคฐी เคฎुเคถ्เค•िเคฒों เค•ा เคนเคฒ เคฎिเคฒ เคœाเคคा เคคो เคฏे เคฏुเค•्เคคिเคฏाँ เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เค‰เคจ เคฒोเค—ों เค•ो เค…เคชเคจाเคจी เคšाเคนिเค เคœिเคจเค•ा เคœीเคตเคจ เคธंเค•เคŸ เคฎें เคนै। เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•े เค•ृเคค्‍เคฏ เค”เคฐ เค˜เคŸเคจाเคँ เคฌเคคाเคคी เคนैं เค•ि เคธเคฎाเคœ เค†เคœ เคญी เคฆूเคธเคฐों เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคคाเคˆ เค—เคˆं  เคฌाเคคोंเค…เคคाเคฐ्เค•िเค• เค”เคฐ เค…เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคขเคฐ्เคฐे เคšเคฒเคจे เคตाเคฒे เค•्เคฐिเคฏा-เค•เคฒाเคชों เคฎें เคนी เคธंเคฒिเคช्‍เคค เคนै। เค‰เคธเค•े เค…ंเคฆเคฐ เคธोเคš เคคो เคนैเคฒेเค•िเคจ เค‰เคธे เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคœाเคฎा เคชเคนเคจाเคจे เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคนै। เคคเคญी เค‰เคธเค•ी เคฆृเคท्เคŸि เคฌเคฆเคฒेเค—ी। เคฏเคฆि เคนเคฎ เคšाเคนเคคे เคนैं เค•ि เคฌเคš्‍เคšे เคญी เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคขंเค— เคธे เคšीเคœों เค•ो เคฆेเค–ें เค”เคฐ เคธเคฎเคें เคคो เค‡เคธเค•े เคฒिเค เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคนै เค•ि เค‰เคจ्‍เคนें เค˜เคฐ เคฎें เค”เคฐ เคฌाเคนเคฐ เคเคธा เคฎाเคนौเคฒ เคฎिเคฒे เคœोเค•ि เค‰เคจ्‍เคนें เคคाเคฐ्เค•िเค• เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคตिเคถ्‍เคฒेเคทเคฃ เค•เคฐเคจेเคšीเคœों เค•ो เคœाँเคšเคจे เค”เคฐ เคธเคฎเคเคจे เค•ी เค•्เคทเคฎเคคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐे। เค‡เคธเค•े เคฒिเค เคฎाเคคा-เคชिเคคाเคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เค…เคจ्‍เคฏ เคธเคฆเคธ्‍เคฏों เค”เคฐ เคธ्‍เค•ूเคฒ เค•े เคถिเค•्เคทเค•ों เค•ो เคตिเคถेเคท เคง्‍เคฏाเคจ เคฆेเคจा เคนोเค—ा। เค…เคฌ เค‡เคธเคธे เคœ्‍เคฏाเคฆा เคœเคฐूเคฐी เคฏเคน เคนै เค•ि เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค”เคฐ เคถिเค•्เคทเค•ों เคฎें เคญी เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคนो เค”เคฐ เคตे เค‡เคธ เคญाเคตเคจा เค”เคฐ เคธोเคš เค•ो เคฌेเคนเคคเคฐ เคคเคฐीเค•े เคธे เคญाเคตी เคชीเคข़ी เคคเค• เคชเคนुंเคšा เคธเค•ें। เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค”เคฐ เคถिเค•्เคทเค•ों เคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคš เค”เคฐ เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เคตिเค•เคธिเคค เค•เคฐเคจे เค”เคฐ เค‡เคธเค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคฎें เคธंเคšाเคฐ เคฎाเคง्‍เคฏเคฎ เค…เคชเคจी เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญा เคธเค•เคคे เคนैं। เคคเคฐเคน-เคคเคฐเคน เค•े เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคต เคœाเคจเค•ाเคฐिเคฏां เคธंเคšाเคฐ เคฎाเคง्‍เคฏเคฎों เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เค”เคฐ เคช्เคฐเคธाเคฐिเคค เค•ी เคœा เคฐเคนी เคนैं เคœोเค•ि เคฒोเค—ों เคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคš เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคฎें เคฎเคนเคค्‍เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญा เคธเค•เคคी เคนै। เคฌเคš्‍เคšों เค•ी เคธोเคš เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคนो เค”เคฐ เค‰เคจเคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ा เคตिเค•ाเคธ เคนो। เค‡เคธเคธे เคญी เคœ्‍เคฏाเคฆा เคฎเคนเคค्‍เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฏเคน เคนै เค•ि เคชเคฐिเคตाเคฐ เค”เคฐ เคถिเค•्เคทเค• เค‰เคจ्‍เคนें เค‡เคธ เค“เคฐ เค…เค—्เคฐเคธเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค†เค—े เค†เคँ। เคฏเคน เคนเคฎें เคธ्‍เคตเคฏं เคคเคฏ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा เค•ि เคนเคฎ เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•े เคฐाเคธ्‍เคคे เคชเคฐ เคšเคฒเค•เคฐ เค•िเคงเคฐ เคœाเคจा เคšाเคนเคคे เคนैं। เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ो เคšเคฎเคค्‍เค•ाเคฐ เคธเคฎเคเคจे เค•ी เคญूเคฒ เค•เคญी เคจเคนीं เค•เคฐเคจी เคšाเคนिเค। เคตिเคœ्เคžाเคจ เคœीเคตเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคœ เคธे เคœुเคก़ा เคนुเค† เคธเคฌเคธे เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เคตिเคšाเคฐ เคนै। เคธเคฎाเคœ เคœिเคคเคจा เคตिเคœ्เคžाเคจ เคฎुเค–ी เคนोเค—ाเคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคคเค•เคจीเค•ी เค‰เคคเคจी เคนी เคธाเคฎाเคœिเค• เคฐूเคช เคธे เค‰เคชเคฏोเค—ी เคนोเค—ी। เคฎाเคจเคต เคธเคญ्‍เคฏเคคा เค•ी เคฆेเคจ เคตिเคœ्เคžाเคจ เคนी เคนै। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคš เค•ो เคตिเค•เคธिเคค เค•เคฐเคจा เคเค• เคฆिเคจ เค•ा เค•ाเคฎ เคจเคนीं เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคธเคคเคค เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เคนै เคœिเคธเค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคถिเคถु เค•े เค—เคฐ्เคญ เคฎें เค†เคจे เคธे เคนी เคถुเคฐू เคนो เคœाเคคी เคนै।

เค•्เคฏा เคนै เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ-
  • "เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•िเคธी เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•े เคคเคฐ्เค•เคถीเคฒ เคธोเคšเคตिเคถ्‍เคฒेเคทเคฃाเคค्‍เคฎเค• เค…เคญिเคต्‍เคฏเค•्เคคिเค•्เคฐเคฎเคฌเคฆ्เคง เค”เคฐ เคธुเคต्‍เคฏเคตเคธ्เคฅिเคค เคคเคฐीเค•ोंเค‰เคชเคฏुเค•्‍เคค เค†เคšाเคฐ-เคต्‍เคฏเคตเคนाเคฐ เค”เคฐ เค‰เคค्‍เค•ृเคท्‍เคŸ เค•ाเคฐ्เคฏเคชเคฆ्เคงเคคि เคคเคฅा เคตिเคตेเค•เคถीเคฒ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคจे เค•ी เค•्เคทเคฎเคคा เค•ो เคช्เคฐเคคिเคฌिเคฎ्เคฌिเคค เค•เคฐเคคा เคนै। เคฏเคน เค•िเคธी เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•े เค†เคฎूเคฒเคšूเคฒ เคต्‍เคฏเค•्เคคिเคค्‍เคต เค‰เคธเค•े เคต्‍เคฏเคตเคนाเคฐ เค”เคฐ เคคाเคฐ्เค•िเค•เคคा เคชूเคฐ्เคฃ เค•ाเคฐ्เคฏ เคชเคฆ्เคงเคคि เค•ो เคฆเคฐ्เคถाเคคा เคนै।"[1] เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค•े เคคौเคฐ เคชเคฐ เคนเคฎ เคฆेเค–ेंเค—े เค•ि เคฎौเคœूเคฆा เคฆौเคฐ เคฎें เคœ्‍เคฏाเคฆाเคคเคฐ เคฒोเค—ों เค•ो เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคนै เค•ि เคœเคจ्‍เคฎ เค•ुंเคกเคฒी เคนเคฎाเคฐे เคœीเคตเคจ เค•ो เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคจเคนीं เค•เคฐเคคी เคนैเคœैเคธा เค•ि เคนเคฎ เคธोเคšเคคे เคนैं। เคนเคฎ เคธเคญी เคจे เค…เคชเคจे เค†เคธ-เคชाเคธ เค•เคˆ เคฌाเคฐ เคฏเคน เค•เคนเคคे เคนुเค เคธुเคจा เคนोเค—ा เค•ि เคฒเคก़เค•ा เคฏा เคฒเคก़เค•ी เคฎंเค—เคฒी เคนै। เค‡เคธเคฒिเค เคเคธी เคตเคฐ เคฏा เคตเคงु เคšाเคนिเค เคœोเค•ि เคฎंเค—เคฒी เคนो। เค…เคฎंเค—เคฒी เคธे เคถाเคฆी เค•เคฐเคจा เค…เคถुเคญ เคนोเคคा เคนै। เคœเคฌเค•ि เคเคธा เคธोเคšเคจा เค—เคฒเคค เคนै। เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ी เค•เคˆ เคฌाเคคें เคนเคฎाเคฐे เคธเคฎाเคœ เคฎें เคนเคฎें เค…เค•्‍เคธเคฐ เคธुเคจเคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคी เคนैं। เคœिเคจเค•ा เคตाเคธ्‍เคคเคตिเค•เคคा เคธे เค•ोเคˆ เคธंเคฌंเคง เคจเคนीं เคนैं। เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ो เคฌเคนुเคค เคธे เคฒोเค— เคœाเคจเคคे เคนैंเคซिเคฐ เคญी เคฒเคก़เค•े เคฏा เคฒเคก़เค•ी เค•ी เคถाเคฆी เค•เคฐเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ी เคฌाเคคें เค…เคตเคถ्‍เคฏ เคธोเคšेंเค—े। เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ी เคธोเคš เคนเคฎें เคฌเคคाเคคी เคนै เค•ि เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•ो เคœाเคจเค•ाเคฐी เคคो เคนैเคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคš เคฏाเคจि เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เค•ा เค…เคญाเคต เคนै। เค‡เคธเคฒिเค เคฏเคน เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคจเคนीं เคนै เค•ि เคœिเคธे เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคนो เค‰เคธเคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคญी เคนो। เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคนเคฎ เคฏเคน เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं เค•ि เคเคธा เคญी เคนो เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เคœिเคธे เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคจ เคนो เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคนो । เคฏเคฆि เคเคธा เคนो เค•ि เคธंเคฌंเคงिเคค เค•ो เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคœाเคจเค•ाเคฐी เคญी เคนो เค”เคฐ เค‰เคธเคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคญी เคนो। เค‡เคธเคธे เคช्เคฐเคญाเคตเคถीเคฒเคคा เค”เคฐ เคญी เคฌเคข़ เคœाเคคी เคนै। เคฆोเคจों เคนी เคธ्เคฅिเคคिเคฏां เคเค• เคฆूเคธเคฐे เค•ी เคชूเคฐเค• เคนैं। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคต เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เค•ो เคตिเค•เคธिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค•ुเค› เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคคเคค्‍เคต เคญी เคนैं เคœिเคจ เคชเคฐ เคนเคฎें เคง्‍เคฏाเคจ เคฆेเคจा เคนोเค—ा।
  • เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•े เคฒिเค เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคนै เค•ि เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•े เค…ंเคฆเคฐ เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เคชूเค›เคจे เค•ी เค‡เคš्‍เค›ा, เคนเคฐ เคเค• เคœाเคจเค•ाเคฐी เค”เคฐ เคธ्เคฅिเคคि เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค—เคนเคฐाเคˆ เคธे เคœाเคจเคจे เค•ी เค‡เคš्‍เค›ा เคต เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคนोเคจा เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคนै। เคฏเคน เคคเคญी เคธंเคญเคต เคนै เคœเคฌ เคต्‍เคฏเค•्เคคि เคฎें เคœिเคœ्เคžाเคธाเคค्‍เคฎเค• เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคนो।
  • เคฆूเคธเคฐा เคฎเคนเคค्‍เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคคเคค्‍เคต เคนै เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•ो เคเค•เคค्เคฐ เค•เคฐเคจा। เคœเคฌ เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•े เค…ंเคฆเคฐ เค•िเคธी เคšीเคœ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคœिเคœ्เคžाเคธा เค‰เคค्‍เคชเคจ्‍เคจ เคนोเคคी เคนै เคคो เค‰เคธเค•ी เคถांเคคि เค•े เคฒिเค เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคœाเคจเค•ाเคฐी เคœुเคŸाเคจा। เคธंเคฌंเคงिเคค เค˜เคŸเคจा เคฏा เคตเคธ्‍เคคु เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคตिเคงिเคตเคค् เคœाเคจเค•ाเคฐी เคช्เคฐाเคช्‍เคค เค•เคฐเค•े เคœिเคœ्เคžाเคธा เค•ो เคถां‍เคค เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•ो เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•े เคฒिเค เค•िเคคाเคฌें, เคชเคค्เคฐ-เคชเคค्เคฐिเค•ाเคं เคชเคข़เคจी เคชเคก़ेंเค—ी। เคธंเคšाเคฐ เคฎाเคง्‍เคฏเคฎों เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคต เคช्เคฐเคธाเคฐिเคค เคธाเคฎเค—्เคฐी เคญी เค‡เคธเค•े เคฒिเค เคฎเคนเคค्‍เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธाเคฌिเคค เคนो เคธเค•เคคी เคนै।
  • เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคœाเคจเค•ाเคฐी เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เค…เค—เคฒा เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคšเคฐเคฃ เคนै เคตिเคถ्‍เคฒेเคทเคฃ เค•เคฐเคจे เค•ी เค•्เคทเคฎเคคा। เคช्เคฐाเคช्‍เคค เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•ो เคชเคข़เค•เคฐ เค”เคฐ เคธเคฎเคเค•เคฐ เคตिเคถ्‍เคฒेเคทเคฃाเคค्‍เคฎเค• เคคเคฐीเค•े เคธे เคœाเคจเค•เคฐ เคนी เค‰เคšिเคค เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคชเคฐ เคชเคนुंเคšा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।
  • เคช्เคฐाเคช्‍เคค เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•ा เคตिเคถ्‍เคฒेเคทเคฃाเคค्‍เคฎเค• เค…เคง्‍เคฏเคฏเคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคชเคถ्‍เคšाเคค เค‰เคธเค•ा เคช्เคฐाเคฏोเค—िเค• เคธเคค्‍เคฏाเคชเคจ เคญी เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคนै। เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•ो เคฆैเคจिเค• เคœीเคตเคจ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เค˜เคŸเคจाเค“ं เคธे เคœोเคก़เค•เคฐ เคต เคธเคฎเคเค•เคฐ เค†เคœเคฎाเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।
  • เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ा เค…ंเคคिเคฎ เคšเคฐเคฃ เคนै เค•िเคธी เค ोเคธ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคชเคฐ เคชเคนुंเคšเคจा। เคœिเคœ्เคžाเคธा เค‰เคค्‍เคชเคจ्‍เคจ เคนोเคจे เคชเคฐ เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•ो เคช्เคฐाเคช्‍เคค เค•เคฐเคจा, เคช्เคฐाเคช्‍เคค เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•ा เคตिเคถ्‍เคฒेเคทเคฃ เค•เคฐเคจे เค•े เคชเคถ्‍เคšाเคค เค‰เคธเค•ा เคช्เคฐाเคฏोเค—िเค• เคธเคค्‍เคฏाเคชเคจ เค•เคฐเคจा। เค‡เคคเคจा เคธเคฌ เค•ुเค› เค•เคฐเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค•ी เคธ्เคฅिเคคि เค†เคคी เคนै เค•िเคธी เค ोเคธ เคจिเคท्‍เค•เคฐ्เคท เคชเคฐ เคชเคนुंเคšเคจा। เคช्เคฐเคฏोเค—ों เค”เคฐ เคช्เคฐเคฎाเคฃिเค•เคคा เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค ोเคธ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคชเคฐ เคชเคนुंเคšा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।

เคกॉ. เคฎเคจोเคœ เคชเคŸैเคฐिเคฏा เค”เคฐ เคกॉ. เคธंเคœीเคต เคญाเคจाเคตเคค เคฆ्เคตाเคฐा เคธंเคชाเคฆिเคค เคชुเคธ्‍เคคเค• ‘เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เคธंเคšाเคฐ เคฎाเคง्‍เคฏเคฎ’ เคฎें เคตिเคœ्เคžाเคจ เคธंเคšाเคฐ เค•ो เคช्เคฐो. เค เคเคฒ เคญाเคŸिเคฏा เคจे เค•ुเค› เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคธे เคตเคฐ्เคฃिเคค เค•िเคฏा เคนै।[2] "เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•िเคธी เคต्‍เคฏเค•्เคคि เคตिเคถेเคท เค•ा เคนो เคธเค•เคคा เคนै เค”เคฐ เคชूเคฐ्เคฃ เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ा เคญी। เคฏเคน เคธเคฎเค—्เคฐ เคนो เคธเค•เคคा เคนै। เคœเคฌ เคต्‍เคฏเค•्เคคि เคตिเคถेเคท เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคคे เคนैं เคคो เค‡เคธเค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคนोเคคा เคนै เค•ि เค‰เคธ เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•े เค…ंเคฆเคฐ เคœो เคธเคฎाเคฏा เคนुเค† เคนै เค”เคฐ เคธเคฎเค—्เคฐเคคा เค•ा เค…เคฐ्เคฅ เค•िเคธी เคตिเคถिเคท्‍เคŸ เคตिเคทเคฏ เคธे เค…เคฒเค— เคนเคŸเค•เคฐ เคญी เค…เคจ्‍เคฏ เคตिเคทเคฏों เค•ो เคธเคฎाเคนिเคค เค•เคฐ เคฒेเคจा। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคš เคตाเคฒे เคต्‍เคฏเค•्เคคि เคœो เคฌเคนुเคค เค…เคš्‍เค›े เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธिเคฆ्เคง เคนुเค เคนैं เค”เคฐ เคœिเคจ्‍เคนोंเคจे เคธเคฎाเคœ เค•ी เคจींเคต เคฐเค–ी เคนै เค‰เคจเคฎें เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคธंเค—ीเคคเคธाเคนिเคค्‍เคฏ,  เค•เคฒाเค…เคฐ्เคฅเคถाเคธ्‍เคค्เคฐเคญूเค—ोเคฒเคฐाเคœเคจीเคคिเคถाเคธ्‍เคค्เคฐเคธเคฎाเคœเคถाเคธ्‍เคค्เคฐ เคฎें เคญी เค…เคญिเคฐुเคšि เคต เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคงि เคช्เคฐाเคช्‍เคค เค•ी। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคนी เคตाเคธ्‍เคคเคต เคฎें เคธเคญ्‍เคฏเคคा เค•ा เค†เคงाเคฐ เคฐเคนा เคนै। เคธเคญ्‍เคฏเคคाเค“ं เคฎें เคœिเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธे เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคนोเคคे เคฐเคนे เคนैं เค‰เคจเค•े เคชीเค›े เค‰เคจเค•ा เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคš เคฐเคนी เคนै। เค‡เคŸเคฒी เค•े เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคฒिเค“ เคจाเคฐ्เคฆ เคฆ เคตिंเคธी เคจे เค‡เคธी เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคธे เคชूเคฐे เคคเค•เคจीเค•ी เคธเคฎाเคœ เค•ो เคฌเคฆเคฒ เคกाเคฒा।"

เคเคธे เค•เคˆ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं เคœो เค‡เคธ เคคเคฐเคซ เค‡เคถाเคฐा เค•เคฐเคคे เคนैं เค•ि เค…เคงिเค• เคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค”เคฐ เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เคฆोเคจों เคนी เค–เคคเคฐเคจाเค• เคนोเคคे  เคนैं। เคนเคฎें เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เค•े เคช्เคฐเคคि เค†เคถाเคตाเคฆी เคนोเคจा เคšाเคนिเค। เคฒाเคนौเคฐ เค•ी เคธेंเคŸ्เคฐเคฒ เคœेเคฒ เคฎें เคฐเคนเคคे เคนुเค เคฆेเคถเคช्เคฐเคฎी เค”เคฐ เคฏुเคตाเค“ं เคฎें เคเค• เคจเคˆ เคธ्‍เคซूเคฐ्เคคि เคญเคฐเคจे เคตाเคฒे เค•्เคฐांเคคिเค•ाเคฐी เคจेเคคा เคญเค—เคค เคธिंเคน เคจे เคจाเคธ्เคคिเค•เคคा เค•े เคŠเคชเคฐ เคเค• เคฒंเคฌा เคฒेเค– เคญी เคฒिเค–ा เคฅा เคœोเค•ि  27  เคธिเคคंเคฌเคฐ 1931 เค•ो เคฒाเคนौเคฐ เค•े เค…เค–เคฌाเคฐ ‘เคฆ เคชीเคชเคฒ’  เคฎें เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคญी เคนुเค†। เคฎैं เคˆเคถ्‍เคตเคฐ เค•े เค…เคธ्เคคिเคค्‍เคต เค•ो เคจเค•ाเคฐ เค•เคฐ เค†เคธ्‍เคฅाเคตाเคฆी เคฒोเค—ों เค†เคนเคค เค•เคฐเคจे เค•ी เค•ोเคˆ เคฎंเคถा เคจเคนीं เคฐเค–เคคा เคนूँเคฒेเค•िเคจ เคนเคฎें เคฏเคน เคญी เคธोเคšเคจा เคนोเค—ा เค•ि เคธเคš เค•्‍เคฏा เคนै। เคˆเคถ्‍เคตเคฐ เคฎें เคฎเคจुเคท्‍เคฏ เค•ो เคธांเคค्‍เคตเคจा เคฆेเคจे เคตाเคฒा เค†เคงाเคฐ เคฎिเคฒ เคœाเคคा เคนै। เคธिเคฐ्เคซ เคˆเคถ्‍เคตเคฐ เค•ो เคฎाเคจเคจे เคฏा เคจ เคฎाเคจเคจे เคธे เคฌाเคค เคจเคนीं เคฌเคจेเค—ी। เคœो เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค…เคชเคจे เค•ो เคฏเคฅाเคฐ्เคฅเคตाเคฆी เคนोเคจे เค•ा เคฆाเคตा เค•เคฐเคคा เคนै เค‰เคธे เคธเคฎเคธ्‍เคค เคฐू‍เคขि़เค—เคค เคตिเคถ्‍เคตाเคธों เค•ो เคšुเคจौเคคी เคฆेเคจी เคนोเค—ी। เค‰เคจเค•ी เคฏเคน เคธोเคš เค•เคนीं เคจ เค•เคนीं เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เคธे เคนी เค…เคญिเคช्เคฐेเคฐिเคค เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคนै। เค‰เคจ्‍เคนें เค…เคชเคจी เคฎौเคค เค•ा เค•ोเคˆ เคญเคฏ เคจเคนीं เคฅा। เคตे เค‡เคธ เคœเคจ्‍เคฎ เค”เคฐ เคฎเคฐเคฃ เค•े เคฌंเคงเคจ เคธे เคญी เคฎुเค•्‍เคค เคฅे। เค•เคฐ्เคฎ เค•เคฐเคจे เคธे เคนी เคฌाเคค เคฌเคจเคคी เคนै। เคชเคจเคฐ्เคœเคจ्‍เคฎ เคœैเคธी เค•ोเคˆ เคšीเคœ เคจเคนीं เคนोเคคी เคนै। เคตे เคซाँเคธी เค•े เคซंเคฆे เคชเคฐ เคšเคข़เคจे เค•े เคฒिเค เคœाเคंเค—े เคคो เคฏเคน เคธोเคšเค•เคฐ เคจเคนीं เค•ि เค‰เคจเค•ा เค…เค—เคฒा เคœเคจ्‍เคฎ เคฌेเคนเคคเคฐ เคนोเค—ाเคฌเคฒ्เค•ि เคฏเคน เคธोเคšเค•เคฐ เคนी เค‰เคจ्‍เคนोंเคจे เค…เคชเคจी  เคฆेเคถ เค”เคฐ เคญूเคฎि เค•े เคฒเคก़ाเคˆ เคฎें เคœाเคจ เคจ्‍เคฏौเค›ाเคตเคฐ เค•ी เคนै เคœोเค•ि เค‰เคจเค•े เคฒिเค เค—เคฐ्เคต เค•ी เคฌाเคค เคนै। เคเคธे เค…เคจेเค• เคตाเค•เคฏे เค”เคฐ เค˜เคŸเคจाเคँ เคนैं เคœिเคจ्‍เคนें เคนเคฎें เคธ्‍เคตเคฏं เค–ोเคœเคจा เคนोเค—ा เคœोเค•ि เคนเคฎें เคคाเคฐ्เค•िเค• เคธोเคš เค•े เคฒिเค เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•เคฐเคคी เคนैं।

เคฏเคน เคฌाเคค เคนเคฎ เคธเคญी เคœाเคจเคคे เคนैं। เคชाเคทाเคฃ เคฏुเค— เคธे เคต्‍เคฏเค•्เคคि เคจे เคจเคต เคชाเคทाเคฃ เคฏुเค— เคฎें เค•เคฆเคฎ เคฐเค–ा। เค‡เคธเค•ी เคช्เคฐเค—เคคि เค•ा เค†เคงाเคฐ เคญी เคตिเคœ्เคžाเคจ เคนी เคฐเคนा। เคชเคค्‍เคฅเคฐ เค•ी เคฐเค—เคก़ เคธे เค†เค— เค•ी เค‰เคค्‍เคชเคค्เคคि เคนो เคฏा เคซिเคฐ เคชเคนिเค เค•ा เค†เคตिเคท्‍เค•ाเคฐ। เค‡เคจ เคธเคญी เค•े เคชीเค›े เคตिเคœ्เคžाเคจ เคนी เคฐเคนा เคนै। เค†เคฆि เคฎाเคจเคต เคฆ्เคตाเคฐा เคชเคค्‍เคฅเคฐों เค•ो เคฐเค—เคก़เค•เคฐ เค‰เคชเคฏोเค—ी เค”เคœाเคฐ เคฌเคจाเคจा เคญी เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ी เคนी เคชเคฐिเคฃเคคि เคนै। เคชเคค्‍เคฅเคฐ เค•ी เคฐเค—เคก़ เคธे เคจिเค•เคฒी เคšिंเค—ाเคฐी เคจे เค†เค— เค•ो เคœเคจ्‍เคฎ เคฆिเคฏा। เคฏเคน เค˜เคŸเคจा เคญी เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคธे เคธीเคงा เคธंเคฌंเคง เคฐเค–เคคी เคนै। เค•िเคธी เคจे เค‡เคธ เคฌाเคค เคชเคฐ เค—ौเคฐ เคคो เค•िเคฏा เคนोเค—ा เค•ि เคฆो เคชเคค्‍เคฅเคฐों เค•ो เคฐเค—เคก़เคจे เคธे เคเค• เคšिंเค—ाเคฐी เค‰เคค्‍เคชเคจ्‍เคจ เคนोเคคी เคนै เคœोเค•ि เคช्เคฐเค•ाเคถ เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคธเค•เคคी เคนै। เคšिंเค—ाเคฐी เคธे เค‰เคค्‍เคชเคจ्‍เคจ เค†เค— เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค†เคฆि เคฎाเคจเคต เคจे เคญोเคœเคจ เค•ो เคชเค•ाเคจे เคฎें เค•िเคฏा। เคฏเคน เค˜เคŸเคจा เค•ोเคˆ เค†เคฎ เค˜เคŸเคจा เคจเคนीं เคฅी เคฌเคฒ्เค•ि เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคฅी। เคฏเคฆि เคนเคฎ เค…เคชเคจे เค†เคธ-เคชाเคธ เค•े เคธाเคฎाเคœिเค• เคœीเคตเคจ เคชเคฐ เคจเคœเคฐ เคกाเคฒेंเค—े เคคो เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•े เคคเคฎाเคฎ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนเคฎें เคฎिเคฒ เคœाเคंเค—े เคœोเค•ि เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคธे เคœुเคกे़ เคนुเค เคนैं।

เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เค‡เคธเค•ा เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคเคตं เคฎเคจोเคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธंเคฌं‍เคง-
เคฏเคฆि เคนเคฎ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เค‰เคชाเคฆाเคจों เคต เคฎเคนเคค्‍เคต เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌाเคค เค•เคฐเคคे เคนैं เคคो เคนเคฎें เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคฏเคน เคญी เคœाเคจเคจा เคนोเค—ा เค•ि เคธเคฎाเคœ เคฎें เคต्‍เคฏाเคช्‍เคค เคเคธी เค•ौเคจ เคธी เคฌुเคฐाเคˆเคฏां เคนैं เคœिเคจเค•े เคจिเคตाเคฐเคฃ เค•े เคฒिเค เค‡เคธเค•ा เคนोเคจा เคฎเคนเคค्‍เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนै। เคชเคฐंเคชเคฐा เค”เคฐ เคธंเคธ्‍เค•ृเคคि เค•ा เคธเคนाเคฐा เคฒेเค•เคฐ เคธเคฎाเคœ เคฎें เคเคธे เคฒोเค— เคญी เคธเค•्เคฐिเคฏ เคนै เคœोเค•ि เคฐूเคขि़เคฏों เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆे เคฐเคนे เคนैं। เคงเคฐ्เคฎ เค•ी เค†เคก़ เคฎें เคงเคฐ्เคฎाเคจ्‍เคงเคคा เค•ी เคเค•เคก़ा เคœเคก़ों เค•ो เคซैเคฒाเคจे เค•ा เคญी เค•ाเคฎ เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं। เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค”เคฐ เคœाเคฆू-เคŸोเคจा เคญी เค‡เคธเค•ा เคช्เคฐเคฎुเค– เคนिเคธ्‍เคธा เคนै। เคชाเค–ंเคก เค”เคฐ เค•ुเคฐीเคคिเคฏों เค•ो เคฏเคฆि เคนเคฎें เคธเคฎाเคœ เคธे เคœเคก़ เคธे เค‰เค–ाเคก़ เคซेंเค•เคจा เคนै เคคो เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคนी เคธเคฌเคธे เคธเคถเค•्‍เคค เค”เคฐ เค•ाเคฐเค—เคฐ เคฏुเค•्เคคि เคนै เคœोเค•ि เค‡เคธ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ो เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค•ाเคฐเค—เคฐ เคนै। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคฎें เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค†เคก़े เค†เคคा เคนै। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคต เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เคฎเคธ्เคคिเคท्‍เค• เค•ी เคเค• เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคนै- เค–ुเคฒा เคคाเคฐ्เค•िเค• เคฎเคธ्เคคिเคท्‍เค•เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒाเคœिเคœ्เคžाเคธु เค”เคฐ เค†เคฒोเคšเคจाเคค्‍เคฎเค• เคฎเคธ्เคคिเคท्‍เค• – เคฌीเคคे เคนुเค เค•เคฒ เค•े เคฌเคœाเคฏ เค†เคจे เคตाเคฒे เค•เคฒ เค•ा เคฎเคธ्เคคिเคท्‍เค•เค…เคตเคฐोเคงों เค•ा เคตिเคฐोเคง เค•เคฐเคจे เคตाเคฒा เค”เคฐ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เค•े เคฒिเค เคฒเคšीเคฒा เคฎเคธ्เคคिเคท्‍เค•। เคเคธी เคธ्เคฅिเคคिเคฏां เคจिเคฐ्เคฎिเคค เคนोเคจे เคชเคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฒिเค เคฎाเคนौเคฒ เคฌเคจเคคा เคนै। เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ो เคต्‍เคฏाเคชเค•เคคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเคจे เคฎें เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เคฌाเคงเค• เคฌเคจเคคा เคนै। เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคนเคฎ เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคคे เคนैंเค‡เคธเคฒिเค เค‡เคธเค•ो เคœाเคจเคจा เคญी เคœเคฐूเคฐी เคนै। เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค†เค–िเคฐ เคนै เค•्‍เคฏाเค‡เคธเค•ा เคฎเคจोเคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคช्เคฐเคญाเคต เค•्‍เคฏा เคนैเค‡เคธ เคชเคฐ เคญी เคนเคฎें เคฌाเคค เค•เคฐเคจा เค†เคตเคถ्‍เคฏเค• เคนै। เค•िเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธे เคฏเคน เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•เคฐเคคा เคนै। เค—ाเคฐ्เค—ी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ เค•ी เค“เคฐ เคธे เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคชुเคธ्‍เคคเค• ‘เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคจเคœเคฐिเคฏा’ เคฎें เคตाเคˆ. เคจाเคฏเคกुเคฎ्‍เคฎा เคจे เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เคเคตं เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคฎเคจोเคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคชเคนเคฒुเค“ं เคชเคฐ เคตिเคธ्‍เคคृเคค เคšเคฐ्เคšा เค•ी เคนै।
  • เค…เคฒौเค•िเค•เคคा เค•े เคช्เคฐเคคि เคตिเคถ्‍เคตाเคธ [3]
  • เค…เคœ्เคžाเคค เค•े เคฒिเค เค…เคคाเคฐ्เค•िเค• เคญเคฏ
  • เคฐเคนเคธ्‍เคฏเคฎเคฏ เค”เคฐ เค—เคฒเคค เคฐाเคธ्‍เคคे เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคฐिเคตाเคœ เคฏा เคตिเคถ्‍เคตाเคธ
  • เค…เคœ्เคžाเคค เคฎเคค เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคญเคฏ เคฏा เค…เคคाเคฐ्เค•िเค• เคตिเคธ्‍เคฎเคฏ
  • เคฌिเคจा เค•िเคธी เค†เคงाเคฐ เค•े เคญเคฏ เค”เคฐ เค…เคœ्เคžाเคจเคคा เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคตिเคถ्‍เคตाเคธ เคฏा เคฐाเคฏ
  • เคฐॉเคฌเคฐ्เคŸ เค—्เคฐीเคจ เค‡ंเค—เคฐเคธोเคฒ[4] เคจे เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•ो เค•ुเค› เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคธे เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เค•िเคฏा เคนै-
  • เคธเคฌूเคค เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคฏा เคธเคฌूเคค เค•े เคฌिเคจा เคนी เคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•เคฐเคจा
  • เคเค• เคฐเคนเคธ्‍เคฏ เค•ो เคฆूเคธเคฐे เคฐเคนเคธ्‍เคฏ เค•े เคธเคนाเคฐे เคธเคนी เค เคนเคฐाเคจा
  • เค‡เคธ เคฌाเคค เคชเคฐ เคฏเค•ीเคจ เค•เคฐเคจा เค•ि เคฆुเคจिเคฏा เคฆैเคตเคฏोเค— เคฏा เคธเคจเค• เคธे เคธंเคšाเคฒिเคค เคนोเคคी เคนैं
  • เค•ाเคฐ्เคฏ เค”เคฐ เค•ाเคฐเคฃ เค•े เคฌीเคš เคธเคš्‍เคšे เคธंเคฌंเคง เค•ी เค…เคตเคนेเคฒเคจा เค•เคฐเคจा
  • เคฏเคน เคฎाเคจเคจा เค•ि เคตिเคšाเคฐ, เค‡เคฐाเคฆे เค”เคฐ เคฎंเคธूเคฌे เคช्เคฐเค•ृเคคि เคธे เคŠเคชเคฐ เคนैं เค”เคฐ เคช्เคฐเค•ृเคคि เคธे เคชเคนเคฒे เคตिเคฆ्เคฏเคฎाเคจ เคฐเคนे เคนैं
  • เคฏเคน เคฎाเคจเคจा เค•ि เคฎเคธ्เคคिเคท्‍เค• เคจे เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เค•ी เคฐเคšเคจा เค•ी เค”เคฐ เคตเคนी เค‰เคธे เคธंเคšाเคฒिเคค เค•เคฐเคคा เคนै
  • เคฌเคฒ เค•ो เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เคธे เค…เคฒเค— เคฏा เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เค•ो เคฌเคฒ เคธे เค…เคฒเค— เคฎाเคจเคจा
  • เคšเคฎเคค्‍เค•ाเคฐ, เคœाเคฆू-เคฎंเคคเคฐ เค”เคฐ เคธเคฎ्‍เคฎोเคนเคจ เคฎें, เคธเคชเคจे เค”เคฐ เคญเคตिเคท्‍เคฏเคตाเคฃी เคฎें เคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•เคฐเคจा
  • เค…เคฒौเค•िเค• เคšीเคœों เคฎें เคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•เคฐเคจा
  • เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•ी เคฌुเคจिเคฏाเคฆ เค…เคœ्เคžाเคจ เคนै, เค‡เคธเค•ा เคŠเคชเคฐी เคขांเคšा เคถ्เคฐเคฆ्เคงा-เคญเค•्เคคि เคนै เค”เคฐ เค‡เคธเค•ा เค—ुเคฎ्‍เคฎเคฆ เคूเค ी เค†เคถा เคนै
  • เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค…เคœ्เคžाเคจ เค•ी เคธंเคคाเคจ เค”เคฐ เคตिเคชเคค्เคคि เค•ी เคœเคจเคจी เคนै
  • เค…เคฎूเคฎเคจ เคนเคฐ เคต्‍เคฏเค•्เคคि เค•े เคฆिเคฎाเค— เคฎें เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•ी เคฅोเคก़ी-เคฌเคนुเคค เคงुंเคง เคชाเคฏी เคœाเคคी เคนै
เคฏเคฆि เคนเคฎें เคธเคฎाเคœ เคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจा เคนै เคคो เคธเคฎाเคœ เคธे เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•ो เค‰เค–ाเคก़ เคซेंเค•เคจा เคนोเค—ा। เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค•्‍เคฏों เคชเคจเคชเคคा เคนै। เค‡เคธเค•े เคชीเค›े เคญी เคฎเคจोเคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคा เคนै। เค‡เคธเค•ो เคฒेเค•เคฐ เคœเคนोเคฆा เคจे เค…เคชเคจी เคชुเคธ्‍เคคเค• ‘เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เค”เคฐ เคฎเคจोเคตिเคœ्เคžाเคจ’ เคฎें เคฒिเค–ा เคนै เค•ि เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เคธोเคšเคจे เค•ा เคคเคฐीเค•ा เคนै- เคนเคฎाเคฐी เคฎाเคจเคธिเค• เคฌเคจाเคตเคŸ เค•ा เค…เคญिเคจ्‍เคจ เค…ंเค— เคนै เค”เคฐ เคตिเคถेเคท เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เค•ी เคธเคคเคน เคชเคฐ เค† เคœाเคคा เคนै। เค…ंเคงเคตिเคถ्‍เคตाเคธ เคนเคฎाเคฐी เคญाเคตाเคค्‍เคฎเค• เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคชเคฐ เคชเคจเคชเคคा เคนै।

เค•्เคฏा เค•เคนเคคे เคนैं เค—ांเคงी –
เค—ांเคงी เคนเคฎाเคฐे เคฒिเค เค•ोเคˆ เคจाเคฎ เคจเคนीं เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคเค• เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐा เคนै। เคฎौเคœूเคฆा เคฆौเคฐ เคฎें เคนเคฐ เค•े เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•े เคตिเค•เคฒ्เคช เค•े เคฐूเคช เคฎें เค—ांเคงी เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐा เค•ो เค†เค—े เคฒाเคจे เค”เคฐ เค…เคชเคจाเคจे เค•ी เคฌाเคค เค•ी เคœा เคฐเคนी เคนैเคšाเคนे เคฌाเคค เคธंเคธाเคงเคจों เค•े เค‰เคชเคฏोเค—เคช्เคฐाเค•ृเคคिเค• เคธंเคธाเคงเคจों เค•े เคธंเคฐเค•्เคทเคฃ เคเคตं เคธंเคตเคฐ्เคงเคจ เค•ी เคฌाเคค เคนो เคคो เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เค—ांเคงी เค•ी เคนी เคฌाเคค เคนोเคคी เคนै। เค•िเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธे เคธीเคฎिเคค เคธाเคงเคจों เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเค•े เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคเคตं เคถिเค•्เคทिเคค เคธเคฎाเคœ เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•ैเคธे เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เคฏे เค‰เคจเคธे เคธीเค–ा เคœा เคธเค•เคคा เคนै । เค—ांเคงी เคœी 3 H เค•ी เคฌाเคค เคถिเค•्เคทा เค•े เคฒिเค เค•เคฐเคคे เคนैं । เค‡เคธเค•े เคชीเค›े เค•ी เคฎंเคธा เคฏเคนी เคนै เค•ि เคฌเคš्เคšे เค•ेเคตเคฒ เคนเคฎाเคฐा เค†เคœ เคจเคนीं เคนैं เคฌเคฒ्เค•ि เค•เคฒ เค•ा เคญเคตिเคท्เคฏ เคนैं। เค‰เคจเค•ा เคธเคฐ्เคตांเค—ीเคฃ เคตिเค•ाเคธ เค…เคญिเคญाเคตเค•ों เคเคตं เคถिเค•्เคทिเค•ों เค•े เคนाเคฅों เคฎें เคนै। เคธเคฎाเคœ เคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เค‡เคธเคธे เคœुเฅœी เคญाเคตเคจा เค•ो เค†เค—े เคฒे เคœाเคจा เคนै เคคो เค‰เคจเค•ी เค‡เคจ เคฌाเคคों เคชเคฐ เค—ौเคฐ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा।

H- HEAD- เคถिเค•्เคทा เคเคธी เคนोเคจी เคšाเคนिเค เคœो เคฎाเคจเคธिเค• เคตिเค•ाเคธ เค”เคฐ เคธोเคš เค•ो เคฌเฅाเคตा เคฆे। เคฌเคš्เคšे เค•े เค…ंเคฆเคฐ เคคाเคฐ्เค•िเค• เคเคตं เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เค•ी เค•्เคทเคฎเคคा เคชเคจเคชे। เคฏเคนी เคฆृเคท्เคŸि เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคš เค•ो เคฌเฅाเคตा เคฆेเค—ी।
H- HEART- เค‡เคคเคจा เคนी เคจเคนीं เคถिเค•्เคทा เคเคธी เคญी เคนोเคจी เคšाเคนिเค เคœो เคนเคฎें เค†เคธ-เคชाเคธ เค•े เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เค•ो เคœोเฅœे। เคฎเคจ เคธे เคฒเค—ाเคต เคนो। เคœो เคญी เค•ाเคฎ เคฎिเคฒे เค‰เคธे เค•ेเคตเคฒ เคฆिเคฎाเค— เคนी เคจเคนीं เคฆिเคฒ เคธे เคœोเฅœเค•เคฐ เค•เคฐเคจा เคšाเคนिเค। เคเคธी เคถिเค•्เคทा เคนी เคนเคฎें เคธเคฎเค—्เคฐ เคตिเค•ाเคธ เค•ी เค“เคฐ เคฒे เคœाเคเค—ी।

H-HAND- เคฏเคนाँ Hand เคธे เค†เคถเคฏ เคถाเคฐीเคฐिเค• เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ुเคถเคฒเคคा เคธे เคนै। เคœो เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เค†เคค्เคฎเคจिเคฐ्เคญเคฐ เคฌเคจाเคจे เคฎें เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญाเคเค—ा। เค‡เคจ्เคนीं เคฌिเคจ्เคฆुเค“ं เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคฐเค–เคคे เคนुเค เคถिเค•्เคทा เค•ी เคฐเคฃเคจीเคคि เคคเคฏ เค•ी เคœाเค เคคो เค…เคตเคถ्เคฏ เคนी เคเค• เคคाเคฐ्เค•िเค• เคฐूเคช เคธे เคตिเค•เคธिเคค เคธเคฎाเคœ เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎें เคนเคฎ เคธเคนเคญाเค—ी เคฌเคจ เคธเค•ेंเค—े।

เคจिเคท्เค•เคฐ्เคท-
เค‰เคชเคฐोเค•्เคค เคฌाเคคों เคธे เคเค• เคนी เค†เคถเคฏ เคจिเค•ाเคฒเค•เคฐ เคธाเคฎเคจे เค†เคคा เคนै เค•ि เคธเคญी เค•ो เคฎिเคฒเค•เคฐ เคเคธा เคฎाเคนौเคฒ เคฌเคจाเคจा เคนोเค—ा เคœोเค•ि เคญाเคตी เคชीเฅी เค•े เคฌेเคนเคคเคฐ เค•เคฒ เค•ा เคชเคฐिเคšाเคฏเค• เคฌเคจे। เค‡เคธเคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคธोเคšเคธ्เคตाเคตเคฒंเคฌเคจเคฌौเคฆ्เคงिเค• เคเคตं เคถाเคฐीเคฐिเค• เค•ुเคถเคฒเคคा เคญी เคถाเคฎिเคฒ เคนै। เค‡เคธเค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคนเคฎें เคธ्เคตเคฏं เคธे เค•เคฐเคจी เคนोเค—ी।

เคธंเคฆเคฐ्เคญ เค—्เคฐंเคฅ เคธूเคšी –
1.     เคชเคŸैเคฐिเคฏाเคกॉ. เคฎเคจोเคœเคญाเคจाเคตเคคเคกॉ. เคธंเคœीเคต (เคธंเคชाเคฆเค•) (2006). เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เคธंเคšाเคฐ เคฎाเคง्‍เคฏเคฎ. เคœเคฏเคชुเคฐเคœเคจเคธंเคšाเคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคฐाเคœเคธ्‍เคฅाเคจ เคตिเคถ्‍เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคจเคˆ เคฆिเคฒ्‍เคฒी : เคฐाเคท्‍เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคœ्เคžाเคจ เคเคตं เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเค—िเค•ी เคธंเคšाเคฐ เคชเคฐिเคทเคฆ् (เคชृเคท्‍เค -iv)
2.     เคชเคŸैเคฐिเคฏाเคกॉ. เคฎเคจोเคœเคญाเคจाเคตเคคเคกॉ. เคธंเคœीเคต (เคธंเคชाเคฆเค•) (2006). เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เค”เคฐ เคธंเคšाเคฐ เคฎाเคง्‍เคฏเคฎ. เคœเคฏเคชुเคฐเคœเคจเคธंเคšाเคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคฐाเคœเคธ्‍เคฅाเคจ เคตिเคถ्‍เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคจเคˆ เคฆिเคฒ्‍เคฒीเคฐाเคท्‍เคŸ्เคฐीเคฏ เคตिเคœ्เคžाเคจ เคเคตं เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเค—िเค•ी เคธंเคšाเคฐ เคชเคฐिเคทเคฆ् (เคชृเคท्‍เค -6)
3.     เคชोเคธเคตाเคฒเคฆिเคจेเคถ (เค…เคจुเคตाเคฆเค•) (2012). เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคจเคœเคฐिเคฏा. เคธเคนाเคฐเคจเคชुเคฐ: เค—ाเคฐ्เค—ी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ (เคชृเคท्‍เค -37)
4.     เคชोเคธเคตाเคฒเคฆिเคจेเคถ (เค…เคจुเคตाเคฆเค•) (2012). เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคจเคœเคฐिเคฏा. เคธเคนाเคฐเคจเคชुเคฐ: เค—ाเคฐ्เค—ी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ (เคชृเคท्‍เค -6)
5.     เคชोเคธเคตाเคฒเคฆिเคจेเคถ (เค…เคจुเคตाเคฆเค•) (2012). เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคจเคœเคฐिเคฏा. เคธเคนाเคฐเคจเคชुเคฐ: เค—ाเคฐ्เค—ी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ (เคชृเคท्‍เค -75)
6.     เคจेเคนเคฐूเคชंเคกिเคค เคœเคตाเคนเคฐ เคฒाเคฒ. เคฐाเคฎเคšंเคฆ्เคฐ เคŸंเคกเคจ (เคธंเคชाเคฆเค•) (2015). เคนिंเคฆुเคธ्‍เคคाเคจ เค•ी เค•เคนाเคจी, เคจเคˆ เคฆिเคฒ्‍เคฒी: เคธเคธ्‍เคคा เคธाเคนिเคค्‍เคฏ เคฎंเคกเคฒ (เคชृเคท्‍เค -595)
7.     เคฐाเคœिเคญเคตाเคฒेเค…เคจिเคฒ (1997)เคตैเคœ्เคžाเคจिเค•–เคคเค•เคจीเค•ी เค•्เคฐांเคคि เค”เคฐ เค‰เคค्‍เคคเคฐ-เค”เคฆ्เคฏोเค—िเค• เคธเคฎाเคœ.เคฆिเคฒ्‍เคฒी เคตिเคถ्‍เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ: เคนिंเคฆी เคฎाเคง्‍เคฏเคฎ เค•ाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เคจिเคฆेเคถाเคฒเคฏ (เคชृเคท्‍เค -161)
8.     เคšौเคงเคฐीเคฐाเคฎเคฆाเคธ (2013)เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ा เค•्เคฐเคฎिเค• เคตिเค•ाเคธ - เคตैเคถ्เคตिเค• เคชเคฐिเคช्เคฐेเค•्เคท्‍เคฏ เคฎें, เคจเคˆ เคฆिเคฒ्‍เคฒी: เคจेเคถเคจเคฒ เคฌुเค• เคŸ्เคฐเคธ्‍เคŸเค‡ंเคกिเคฏा (เคชृเคท्‍เค -29)
9.     เคชोเคธเคตाเคฒเคฆिเคจेเคถ (เค…เคจुเคตाเคฆเค•) (2012). เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคจเคœเคฐिเคฏा. เคธเคนाเคฐเคจเคชुเคฐ: เค—ाเคฐ्เค—ी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ (เคชृเคท्‍เค -48)
10. เคœैเคจเคจिเคฐ्เคฎเคฒा (เคธंเคชाเคฆเค•เค…เคจुเคตाเคฆเค•) (1996) เคจेเคนเคฐूเคœเคตाเคนเคฐเคฒाเคฒ. เคญाเคฐเคค เค•ी เค–ोเคœ (เคธंเค•्เคทिเคช्‍เคค เคธंเคธ्‍เค•เคฐเคฃ). เคจเคˆ เคฆिเคฒ्‍เคฒी: เคฐाเคท्‍เคŸ्เคฐीเคฏ เคถैเค•्เคทिเค• เค…เคจुเคธंเคงाเคจ เค”เคฐ เคช्เคฐเคถिเค•्เคทเคฃ เคชเคฐिเคทเคฆ् (เคชृเคท्‍เค -53)
11. เคœैเคจเคจिเคฐ्เคฎเคฒा (เคธंเคชाเคฆเค•เค…เคจुเคตाเคฆเค•) (1996) เคจेเคนเคฐूเคœเคตाเคนเคฐเคฒाเคฒ. เคญाเคฐเคค เค•ी เค–ोเคœ (เคธंเค•्เคทिเคช्‍เคค เคธंเคธ्‍เค•เคฐเคฃ). เคจเคˆ เคฆिเคฒ्‍เคฒी: เคฐाเคท्‍เคŸ्เคฐीเคฏ เคถैเค•्เคทिเค• เค…เคจुเคธंเคงाเคจ เค”เคฐ เคช्เคฐเคถिเค•्เคทเคฃ เคชเคฐिเคทเคฆ् (เคชृเคท्‍เค -151)
12. เคธाเคงเคจाเค…เคฎृเคค ‘เค†เคช्‍เคช เคฆीเคชो เคญเคต!’: เค•ाเคจเคชुเคฐเคนिंเคฆुเคธ्‍เคคाเคจ (เคชृเคท्‍เค -11)
13. เคšเค•्เคฐเคตเคฐ्เคคीเคคाเคชोเคถ (เคธंเคชाเคฆเค•) (2012). เคฆैเคตी เคšเคฎเคค्‍เค•ाเคฐों เค•ा เคชเคฐ्เคฆाเคซाเคถ. เคจเคˆ เคฆिเคฒ्‍เคฒी: เคญाเคฐเคค เคœ्เคžाเคจ-เคตिเคœ्เคžाเคจ เคธเคฎिเคคि (เคชृเคท्‍เค -66)
http://www.arvindguptatoys.com/arvindgupta/cmss-11.pdf18/05/2016  เคธुเคˆ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคธเคนी เคœाเคจเค•ाเคฐी - เคฒोเค• เคธ्‍เคตाเคธ्‍เคฅ्‍เคฏ เคถिเค•्เคทा เคฎाเคฒा เค•े เคคเคนเคค เคถเคนीเคฆ เค…เคธ्‍เคชเคคाเคฒเคฆเคฒ्‍เคฒीเคฐाเคœเคนเคฐा เคฆुเคฐ्เค—เคฎเคช्เคฐ เค•ी เค“เคฐ เคธे เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค (เคธुเคˆ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคธ्‍เคตाเคธ्‍เคฅ्‍เคฏ เคชเคค्เคฐिเค•ा ‘เคธ्‍เคตाเคธ्‍เคฅ्‍เคฏ เคธंเค—เคตाเคฐी’ เค•े เคเค• เค…ंเค— เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค) เค…เค—เคธ्‍เคค 1991เค•ुเคฒ เคชृเคท्‍เค  12เคฎूเคฒ्‍เคฏ 2 เคฐुเคชเคเคฆ्เคตैเคฎाเคธिเค•

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।