рд╕рдоीрдХ्рд╖рдХ: рджिрдиेрд╢ рдкाрдардХ ‘рд╢рд╢ि’
28, рд╕ाрд░ंрдЧ рд╡िрд╣ाрд░, рдордеुрд░ा-6; рдЪрд▓рднाрд╖: +91 941 272 7361; рдИрдоेрд▓: drdinesh57@gmail.comрдкुрд╕्рддрдХ: рджोрд╣ाрдпрди (рджोрд╣ा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣)
рд▓ेрдЦिрдХा: рдбॉ. рд╢рд╢ि рддिрд╡ाрд░ी
рдкृрд╖्рда: 40
рдоूрд▓्рдп: ₹ 100.00 рд░ुрдкрдпे
рдк्рд░рдХाрд╢рди рд╡рд░्рд╖: 2018
рдк्рд░рдХाрд╢рдХ: рд░ाрдЦी рдк्рд░рдХाрд╢рди, рдЖрдЧрд░ा-282002
рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдПрд╡ं рдЕрди्рддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЕрдиेрдХ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдж्рд╡ाрд░ा рдкुрд░рд╕्рдХृрдд/рд╕рдо्рдоाрдиिрдд, рд╣िрди्рджी, рд╕ंрд╕्рдХृрдд, рдм्рд░рдЬрднाрд╖ा рдПрд╡ं рдЙрд░्рджू рдоें рд╕ाрдзिрдХाрд░ рд▓ेрдЦрдиी рдЪрд▓ाрдиे рд╡ाрд▓ी, рдк्рд░рдЦрд░ рдЪिंрддрдХ, рд╢िрдХ्рд╖ाрд╡िрдж् рдПрд╡ं рд╡िрджुрд╖ी, рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░, рд╕ंрдЧीрдд, рдЕрднिрдирдп, рдЪिрдд्рд░рдХрд▓ा рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рд╕ेрд╡ा, рд╕рднी рдоें рдк्рд░рд╡ीрдг рдбॉ. рд╢рд╢ि рддिрд╡ाрд░ी рдХी рдХृрддि рджोрд╣ाрдпрди рдкреЭрдиे рдХा рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдоिрд▓ा।
рджोрд╣ा рд▓ेрдЦрди рдбॉ. рд╢рд╢ि рддिрд╡ाрд░ी рдХा рдк्рд░िрдп рд╡िрд╖рдп рд╣ै। рдЖрдкрдиे рдмрдЪрдкрди рд╕े рд╣ी рдШрд░ рдХे рд╡ैрд╢्рдгрд╡ рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоें рдЙрдЪ्рдЪ рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдХो рдЖрдд्рдорд╕ाрдд рдХिрдпा рд╣ै рдкрд░िрдгाрдорддः рдЙрдирдХी рд▓ेрдЦрдиी рд╕े рджोрд╣ों рдХे рд░ूрдк рдоें рднрдХ्рддिрднाрд╡, рдЙрдкाрд╕рдиा, рд╕рдорд░्рдкрдг рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЕрд▓ौрдХिрдХ рд░ूрдкों рдХा рджिрдЧ्рджрд░्рд╢рди рд╣ोрддा рд╣ै।
![]() |
рджिрдиेрд╢ рдкाрдардХ ‘рд╢рд╢ि’ |
рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдкुрд╕्рддрдХ рдХा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдоंрдЧрд▓ाрдЪрд░рдг рдХे 10 рджोрд╣ों рд╕े рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЬिрд╕рдоें рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдЧрдгрдкрддि рдХा рд╕्рдорд░рдг рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै-
‘рдк्рд░рдердо рдирдорди рд╣ै рдЖрдкрдХो, рд╣े рдЧрдгрдкрддि рднрдЧрд╡ाрди
рд╕рдм рджेрд╡ों рдоें рдЖрдкрдХा, рд╕рд░्рд╡ोрдкрд░ि рд╕рдо्рдоाрди। (рдкृрд╖्рда-1)
рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдмाрдж рд▓ेрдЦिрдХा рдиे рдоाрддा-рдкिрддा рдХा рд╕्рдеाрди рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХिрдпा рд╣ै। рдоाрддा-рдкिрддा рд╢ीрд░्рд╖рдХ рд╕े рдЖрда рджोрд╣ों рдХा рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рднी рдпрд╣ी рд╣ै рдХि рдордиुрд╖्рдп рдоाрдд्рд░ рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдоाрддा-рдкिрддा рдХा рд╕्рдеाрди рдХोрдИ рдирд╣ीं рд▓े рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрдирдХा рдЖрджрд░-рд╕рдд्рдХाрд░ рд╣ी рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рдоाрд░्рдЧ рдк्рд░рд╢рд╕्рдд рдХрд░рддा рд╣ै-
‘рддीрд░рде-рддीрд░рде рдХ्рдпों рдЧрдпे, рдоिрд▓ा рди рдорди рдХा рдЪैрди।
рдЪाрд╣ो рддीрд░рде рджेрдЦрдиा, рдЭाँрдХो рдоाँ рдХे рдиैрди। (рдкृрд╖्рда-2)
рдоाрддा-рдкिрддा рдХे рд╕ाрде рд╣ी рднрд╡рд╕ाрдЧрд░ рдХो рдкाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХा рд╕ाрде рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै। рдмिрдиा рдЧुрд░ु рдХे рдЬीрд╡рди рдХी рд░ाрд╣ें рд╕рд╣рдЬ рд╣ी рдкाрд░ рдирд╣ीं рдХी рдЬा рд╕рдХрддीं। рдЧुрд░ु рдХे рдк्рд░рддि рдЬिрд╕рдХा рдЬिрддрдиा рд╕рдорд░्рдкрдг рднाрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдЬीрд╡рди рдХी рд░ाрд╣ें рднी рдЙрддрдиी рд╣ी рд╕ुрдЧрдо рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै-
‘рд╢्рд░ीрдЧुрд░ुрд╡рд░ рдоें рднрдХ्рддि рдХा, рдЬीрд╡рди-рд╕िрди्рдзु рд╕рдоाрдп।
рдЬे рдбूрдмे рдЬिрддрдиा рдЕрдзिрдХ, рд╡рд╣ рдЙрддрдиा рддрд░ рдЬाрдп। (рдкृрд╖्рда-3)
рдИ्рд░рд╢्рд╡рд░ рд╕рд░्рд╡ рдЬ्рдЮाрддा, рд╕рд░्рд╡ рд╡्рдпाрдкрдХ рд╣ै। рд╡рд╣ рд╣рдЬाрд░ рджुрд╖्рдЯि рд╕े рд╕рдмрдХे рдХрд░्рдоों рдХा рд▓ेрдЦा-рдЬोрдЦा рд░рдЦрддा рд╣ै, рдРрд╕ा рд▓ेрдЦिрдХा рдХा рдЕрдЯूрдЯ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ै-
‘рд╣рд░ि рдмोрд▓ो рджिрди рд░ाрдд рд╣ी, рдмेреЬा рд╣ोрдЧा рдкाрд░।
рджृрд╖्рдЯि рд░рдЦे рд╣рд░ рдХрд░्рдо рдкрд░, рд╣рд░ि рдХे рдирдпрди рд╣рдЬाрд░। (рдкृрд╖्рда-4)
рдкुрд╕्рддрдХ рдоें рдЕрди्рдп рдЦрдг्рдбों рдоें- рд╢्рд░ी рд░ाрдо рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд 78 рджोрд╣े, рдЬै рд╕िрдпा-рд░ाрдо рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд 19 рджोрд╣े, рдЬрдп рд╣рдиुрдоाрди рдФрд░ рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдХ्рд░рдорд╢ः 5 рдФрд░ 6 рджोрд╣े, рд░ाрдо-рд╢्рдпाрдо рд╢ीрд░्рд╖рдХ рд╕े 21 рджोрд╣े, рдУрдЙрдо рдирдоः рд╖िрд╡ाрдп рдФрд░ рдЬ ैрд╢्рд░ीрдХрд╖्рдг рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд 10-12 рджोрд╣े рд╕рдоाрд╣िрдд рдХिрдП рдЧрдпे рд╣ैं।
рд░ाрдзा-рд╢्рдпाрдо рд╢ीрд░्рд╖рдХ рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдЬрд╣ाँ10 рджोрд╣े рджिрдП рдЧрдпे рд╣ैं рд╡рд╣ीं рдХेрд╡рд▓ ‘рд░ाрдзा’ рд╢ीрд░्рд╖рдХ рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рд╡िрджुрд╖ी рд▓ेрдЦिрдХा рдиे рд░ाрдзा рдеी рднी рдпा рдирд╣ीं? рд░ाрдзा рдиाрдо рдХैрд╕े? рдкрд░ рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╡िрдж्рд╡рддाрдкूрд░्рдг рд╢ोрдз рдкрд░рдХ рд╡िрд╖्рд▓ेрд╖рдг рдЕрдиेрдХ рд╡ेрдж, рдкुрд░ाрдг, рдк्рд░ाрдХृрдд рдкैрдЧрд▓рдо्, рдЧाрдеा рд╕рдк्рддрд╖рддी, рдЧीрдд рдЧोрд╡िрди्рджрдо् рдЖрджि рдХे рддрде्рдпों рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдХिрдпा рд╣ै рдЬो рдк्рд░рдгрдо्рдп рд╣ै। рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖рддः рд▓ेрдЦिрдХा рдХा рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि -
‘рд╡्рдпрдХ्рддि рдирд╣ीं рд╡рд╣ рд╢рдХ्рддि рд╣ै, рдЬो рд░ाрдзा рдХрд╣рд▓ाрдп।
рд╡рд╣ рдоिрд▓рддी рдЬрдм рдХृрд╖्рдг рд╕े, рдЖрд▓्рд╣ाрджिрдиि рд╣ो рдЬाрдп।
рддрдеा-
рд▓ोрдХ рд╣ृрджрдп рдоें рдмрд╕ рдЧрдпा, рд░ाрдзा рдХा рдЬो рд░ूрдк।
рдк्рд░ेрдо-рд╕рдорд░्рдкрдг рдХा рд╣ुрдЖ, рд╡рд╣ рдкрд░्рдпाрдп рдЕрдиूрдк। (рдкृрд╖्рда-25)
рджेрд╡ी рдоाँ рд╢ीрд░्рд╖рдХ рд╕े 8 рджोрд╣ों рдХे рдмाрдж рд▓ेрдЦिрдХा рдиे рдк्рд░ेрдо рджीрд╡ाрдиी рдоीрд░ा рдХे рдк्рд░ेрдо рдХो 10 рджोрд╣ों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЙрдж्рдШाрдЯिрдд рдХिрдпा рд╣ै। рдЬрдм рдк्рд░ेрдо рдХी рдмाрдд рдЪрд▓े рддो рд╡ाрдд्рд╕рд▓्рдп рд░рд╕ рдХे рд╕рдо्рд░ाрдЯ рд╕ूрд░ рдХा рдиाрдо рдХैрд╕े рдЫोреЬा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╡िрджुрд╖ी рд▓ेрдЦिрдХा рдбॉ. рд╖्рд╢рд╖ि рддिрд╡ाрд░ी рдЬी рдиे рд╕ूрд░ рд╢ीрд░्рд╖рдХ рд╕े 12 рджोрд╣े рдЗрд╕ рдкुрд╕्рддрдХ рдоें рд╕рдоाрд╣िрдд рдХрд░рдХे рдЙрди्рд╣ें рд╢्рд░рдж्рдзा-рд╕ुрдорди рдЕрд░्рдкिрдд рдХिрдП рд╣ैं-
‘рдХृрд╖्рдг-рд░ाрдзिрдХा рдХे рдирдпрди, рдмрд╕ैं рд╕рджा рджिрди-рд░ैрди।
рд╕ूрд░рджाрд╕ рдХा рднाрдЧ्рдп рдЬो, рдмрд╕े рдХृрд╖्рдг рдХे рдиैрди। (рдкृрд╖्рда-28)
рднрдХ्рддि рдХे рдкрд░्рдпाрдп рдЪैрддрди्рдп рдорд╣ाрдк्рд░рднु рдХे рдЬीрд╡рди рдЪрд░िрдд्рд░ рдХो рдЙрдж्рдШाрдЯिрдд рдХрд░рддे 11 рджोрд╣ों рдоें рдбॉ. рд╖्рд╢рд╖ि рддिрд╡ाрд░ी рдЬी рдиे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рд░ेрдЦाрдЪिрдд्рд░ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै рдЬो рдЕрдж्рднुрдд рд╣ैं-
‘рд░ाрдзा рдмрди рдЕрдиुрднрд╡ рдХिрдпा, рдорди рдоें рдХृрд╖्рдг рд╡िрдпोрдЧ।
‘рдХृрд╖्рдг-рдиाрдо’ рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ рд╕ंрдпोрдЧ। (рдкृрд╖्рда-29)
рднрдХ्рддि рднाрд╡ рд╕े рдЗрддрд░ рдкुрд╕्рддрдХ рдоें 23 рджोрд╣े рдиीрддिрдкрд░рдХ 10 рджोрд╣े рджेрд╢рднрдХ्рддि рдкрд░рдХ 35 рджोрд╣े рд░ाрдЬрдиीрддि рдкрд░рдХ рд╣ैं рддो 11 рджोрд╣े рд╣िрди्рджी рдХी рдорд╣рдд्рддा рдХो рд╕िрдж्рдз рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рднी рд╣ैं। рд╡िрджुрд╖ी рд▓ेрдЦिрдХा рдиे рдЕрдд्рдпрди्рдд рд╢ाрд▓ीрдирддा рдХे рд╕ाрде рд╢ृंрдЧाрд░ рд░рд╕ рдХे рд╕ंрдпोрдЧ рдФрд░ рд╡िрдпोрдЧ рджोрдиों рд╣ी рдкрдХ्рд╖ों рдХो 36 рджोрд╣ों рдоें рд╕рдоाрд╣िрдд рдХिрдпा рд╣ै-
‘рдоैं рддुрдо рд╣ो, рддुрдо рдоैं рд╣ुрдП, рдпрд╣ рдЕрдж्рднुрдд рд╕ंрдЬोрдЧ।
рд▓ेाрдЧ рднрд▓े рджेрддे рд░рд╣ें, рдЪाрд╣े рдЬो рдЕрднिрдпोрдЧ।’ (рдкृрд╖्рда-37)
рдФрд░ рдЕрди्рдд рдоें рд╡िрд╡िрдз рд╢ीрд░्рд╖рдХ рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд 11 рджोрд╣ों рдоें рдЬीрд╡рди рдХा рд╕ाрд░ рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд▓ेрдЦिрдХा рдХрд╣рддी рд╣ैं-
‘рджो рджिрди рдХी рд╣ै рдЬिрди्рджрдЧी, рджो рд╣ी рд░рдЦो рдЙрд╕ूрд▓।
рд╕ंрдШрд░्рд╖ों рдХे рд╢ूрд▓ рд╣ों, рдХрдд्рддрд╡्рдпों рдХे рдлूрд▓।’ (рдкृрд╖्рда-40)
рдЪाрд▓ीрд╕ рдкृрд╖्рдаीрдп рдЗрд╕ рдкुрд╕्рддрдХ рдоें рдХुрд▓ 400 рджोрд╣े рд╕рдоाрд╣िрдд рдХिрдП рдЧрдпे рд╣ैं। рдПрдХ рд╕े рдПрдХ рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рджोрд╣ा рдзाрд░ा рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдЕрдЬрд╕्рд░ рдЕрдоृрдд-рдзाрд░ा рдмрд╣ाрддा рд╕ा рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдЖрд╡рд░рдг рдирдпрдиाрднिрд░ाрдо рд╣ै। рдоुрдж्рд░рдг рд╕ाрдл-рд╕ुрдерд░ा, рдд्рд░ुрдЯिрд╣ीрди рд╣ै।
рджिрдиेрд╢ рдкाрдардХ рдЬी рдХी рд╕рдоीрдХ्рд╖ा рдХो рдкрдврдХрд░ рджोрд╣ाрдпрди рдкुрд╕्рддрдХ рдХो рдкрдврдиे рдХी рддीрд╡्рд░ рдЙрдд्рд╕ुрдХрддा рдЬाрдЧ्рд░рдд рд╣ुрдИ рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиी рд╕рдоीрдХ्рд╖ा рдоें рд╣рд░ рджोрд╣े рдХो рдЗрддрдиे рд╡िрд╕्рддृрдд рд░ूрдк рд╕े рд╕рдордЭाрдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рд╣ै рдХि рджोрд╣ो рдХो рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдкрдврдиे рдХा рдордЯрди рд╣рд░ рдкाрдардХ рдХा рдХрд░ेрдЧा рдФрд░ рдмाрд░ рдЗрд╕ рдкुрд╕्рддрдХ рдХो рдЕрд╡рд╢्рдп рд╣ी рдкрдврдиा рдЪाрд╣िрдП
ReplyDeleteрд╡ाрд╣! рд╡िрджुрд╖ी рджोрд╣ाрдХाрд░ рдбॉ рд╢рд╢ि рддिрд╡ाрд░ी рдХी рджोрд╣ाрдпрди рдХी рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд╕рдоीрдХ्рд╖ा рд╣ेрддु рджोрд╣ाрдХाрд░ рдбॉ рд╢рд╢ि рддिрд╡ाрд░ी рдПрд╡ं рд╕рдоीрдХ्рд╖рдХ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЧौрд░рд╡ рдбॉ рджिрдиेрд╢ рдкाрдардХ'рд╢рд╢ि' рдЬी рдХो рд╣ाрд░्рджिрдХ рдмрдзाрдИ।
ReplyDeleteрдЖрдЪाрд░्рдп рдиीрд░рдЬ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ी