рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдХी рд╡िрд╢ाрд▓рддा, рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдПрдХрддा рд╡ рдЗрд╕рдХे рд╕рд░्рд╡рдХрд▓्рдпाрдг-рд╕рдорд░्рдкрдг рдХो рд╕िрдж्рдз рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдкुрд╕्рддрдХ -”рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо”

рд╕рдоीрдХ्рд╖рдХ: рджिрдиेрд╢ рдкाрдардХ ‘рд╢рд╢ि’

28, рд╕ाрд░ंрдЧ рд╡िрд╣ाрд░, рдордеुрд░ा-6; рдЪрд▓рднाрд╖: +91 987 063 1805; рдИрдоेрд▓: drdinesh57@gmail.com

рд╕рдоीрдХ्рд╖्рдп рдкुрд╕्рддрдХ: рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдПрдХрддा рдФрд░ рдоाрдирд╡-рдХрд▓्рдпाрдг рдХो рд╕рдорд░्рдкिрдд рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо (рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рдЪिंрддрди)
ISBN: 978-81-928008-4-4
рд░рдЪрдиाрдХाрд░: рдкрдж्рдорд╢्рд░ी рдбॉ.рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░
рдкृрд╖्рда: 96, рдк्рд░рдХाрд╢рди рд╡рд░्рд╖- 2017
рдоूрд▓्рдп: ₹ 120 рд░ुрдкрдпे
рдк्рд░рдХाрд╢рдХ:рд╡рд░्рд▓्рдб рдкीрд╕ рдоूрд╡рдоेंрдЯ рдЯ्рд░рд╕्рдЯ, рдоेрд░рда-250001

рд╕ाрд╣िрдд्рдпрд╡ाрдЪрд╕्рдкрддि рдФрд░ рдмुрдж्рдзрд░рдд्рди рд╡ рдЧाँрдзीрд░рдд्рди рдЬैрд╕े рдЕрди्рддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕рдо्рдоाрдиों рд╕े рдЕрд▓ंрдХृрдд,рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╡ाрджी рд╡िрдЪाрд░рдзाрд░ा рдХे рдкोрд╖рдХ, рдк्рд░рдЦрд░ рдЪिंрддрдХ, рддрдеा рдЪौрдзрд░ी рдЪрд░рдгрд╕िंрд╣ рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдоेрд░рда рдХे рдкूрд░्рд╡ рдХुрд▓рдкрддि, рд▓ोрдХрдкाрд▓, рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╕ुрднाрд░рддी рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рдоेрд░рда рдПрд╡ं рдЧ्рд▓ोрдмрд▓ рдкीрд╕ рдЕрди्рддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкрдд्рд░िрдХा рдХे рдоुрдЦ्рдп рд╕рдо्рдкाрджрдХ, рдкрдж्рдорд╢्рд░ी рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी, рд╕ौ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЧ्рд░рди्рдеों рдХे рд▓ेрдЦрдХ рдПрд╡ं рд╕рдо्рдкाрджрдХ рд╣ैं। рдЖрдкрдиे рдЧрдд 35 рд╡рд░्рд╖ों рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдПрдХрддा рдПрд╡ं рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХ рд╕ौрд╣ाрд░्рдж рд╣ेрддु рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдЕрдиेрдХ рджेрд╢ों рдоें рд╢ाрди्рддि рдпाрдд्рд░ाрдУं рдХा рдиेрддृрдд्рд╡ рдХिрдпा рд╣ै। рдЕрдиेрдХ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп-рдЕрди्рддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ंрдЧोрд╖्рдаिрдпों рд╡ рдХाрд░्рдпрд╢ाрд▓ाрдУं рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХिрдпा рд╣ै। рдЖрдкрдХी рдкुрд╕्рддрдХ ‘рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдПрдХрддा рдФрд░ рдоाрдирд╡-рдХрд▓्рдпाрдг рдХो рд╕рдорд░्рдкिрдд рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо’ рдкреЭрдиे рдХा рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдоिрд▓ा।

рдпрд╣ рдкुрд╕्рддрдХ рдкрдж्рдорд╢्рд░ी рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी рдХी, рдУрдбेрди्рд╕, рдбेрдирдоाрд░्рдХ рдоें рд╡рд╣ाँ рдХी рдПрдХ рд╢ोрдз рдЫाрдд्рд░ा рд╕ुрд╢्рд░ी рддाрди्рдпा рд╡ рдЙрдирдХी рдоाрддाрд╢्рд░ी рд╢्рд░ीрдорддी рд▓ेрдиे рдХे рд╕ाрде, рд╕рдиाрддрди рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХे рдоूрд▓ाрдзाрд░- рд╡ृрд╣рдж рдХрд▓्рдпाрдг рдФрд░ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдПрдХрддा рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕рдХी рдХрдЯिрдмрдж्рдзрддा рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рд╣ुрдИ рд╡ाрд░्рддा рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рд╣ै।

рджिрдиेрд╢ рдкाрдардХ ‘рд╢рд╢ि’
рдкुрд╕्рддрдХ рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं, ”рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХी рд╡्рдпाрдкрдХрддा, рд╢ाрд╢्рд╡рддрддा рдФрд░ рд╕рд░्рд╡рдХाрд▓िрдХрддा рдХो рд╕ाрдзाрд░рдг рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рдиा рд╣ी рдоेрд░ा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдХी рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХрддा рдХो рд╕рдордЭा рдЬा рд╕рдХे, рдпрд╣ी рдоेрд░ा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рд╣ै।” (рдкृрд╖्рда 13)
рд╡िрдж्рд╡ाрди рд▓ेрдЦрдХ рдиे рдкूрд░ी рдкुрд╕्рддрдХ рдоें рдЬрдЧрд╣-рдЬрдЧрд╣ рд░ाрдордЪрд░िрдд рдоाрдирд╕, рдЧीрддा, рднाрдЧрд╡рдд рдИрд╢ोрдкрдиिрд╖рдж, рд╕ंрд╣िрддाрдПँ, рд╕ूрдд्рд░ рдФрд░ рдкुрд░ाрдг् рдЖрджि-рдЖрджि рдЧ्рд░рди्рдеों рдХे рдЙрдж्рдзрд░рдг рджेрддे рд╣ुрдП рдпрд╣ рд╕िрдж्рдз рдХिрдпा рд╣ै рдХि рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рд╣ी рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдРрд╕ा рдзрд░्рдо рд╣ै рдЬो рд╡िрд╢्рд╡-рдХрд▓्рдпाрдг рдФрд░ рд╡िрд╢्рд╡ рдмрди्рдзुрдд्рд╡ рдХी рднाрд╡рдиा рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓ा рдФрд░ рдлैрд▓ाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै-
“рдЧीрддा рдоेрд░े рдЕрди्рддःрдХрд░рдг рдХो рдЬाрдЧ्рд░рдд рд░рдЦрддी рд╣ै। рдЖрдд्рдоा, рдмुрдж्рдзि, рдорди рдПрд╡ं рдЪिрдд्рдд рдХो рдиिрд╖्рдХाрдо рдХрд░्рдордпोрдЧ рдХी рдоूрд▓ рднाрд╡рдиा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдиिрд░्рджेрд╢िрдд рдХрд░рддी рд╣ै। рд╣िрди्рджू рд╣ृрджрдп-рд╕рдо्рд░ाрдЯ рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдХे рд╕рд░्рд╡рдХाрд▓िрдХ рдк्рд░рд╣рд░ी рдорд░्рдпाрджाрдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо рд╢्рд░ीрд░ाрдо рдХे рдЬीрд╡рди рдХो рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рддी рд░ाрдоाрдпрдг рдФрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордЪрд░िрдд рдоाрдирд╕ рдЬрдиैрдХрддा-рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдПрдХрддा рдХे рдоुрдЭे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рд░ूрдк рдоें рджрд░्рд╢рди рдХрд░ाрддी рд╣ै-‘рд╕िрдпाрд░ाрдо рдордп рд╕рдм рдЬрдЧ рдЬाрдиी, рдХрд░рд╣ुँ рдк्рд░рдиाрдо рдЬोрд░ि рдЬुрдЧ рдкाрдиी।’ “ (рдкृрд╖्рда 16)

рдЗрддрдиा рд╣ी рдирд╣ीं рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी рдиे рд╢ोрдзрдЫाрдд्рд░ा рд╕ुрд╢्рд░ी рддाрди्рдпा рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рдоाँ рд╢्рд░ीрдорддी рд▓ेрдиे рдХे рд╕рднी рдк्рд░рд╢्рдиों рдХा рдЙрдд्рддрд░ рджेрддे рд╣ुрдП рдпрд╣ рднी рд╕िрдж्рдз рдХिрдпा рд╣ै рдХि рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рд╣ी рдк्рд░ाрдЪीрдирддрдо рдзрд░्рдо рд╣ै-
“рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рд╕े рдЬुреЬे рдк्рд░ाрдЪीрдирдХाрд▓िрдХ рдЧ्рд░рди्рдеों, рд╡ाрд▓्рдоीрдХीрдп рд░ाрдоाрдпрдг рдФрд░ рд╢्рд░ीрдордж्рднрдЧрд╡рдж्рдЧीрддा рдоें, рдЬो рдХि рд╣рдЬाрд░ों рд╡рд░्рд╖ рдк्рд░ाрдЪीрди рд╣ैं, рд╡ेрджों рдХे рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рд╕े рднी рдЗрдирдХी рдЕрддि рдк्рд░ाрдЪीрди рдХाрд▓िрдХрддा рд╕िрдж्рдз рд╣ै। рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдХी рдЖрдзाрд░рднूрдд рдзрд░्рдо рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХрддा рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ै।

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рд╕े рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХрд░рдиे рдкрд░, рд╡ेрджों рдФрд░ рд╕ंрд╕्рдХृрдд рднाрд╖ा рдХो рдХेрди्рдж्рд░ рдоें рд░рдЦрдХрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж, рджृреЭрддा рдкूрд░्рд╡рдХ рдпрд╣ рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рдк्рд░ाрдЪीрдирддрдо рдзрд░्рдо рд╣ै। (рдкृрд╖्рда 26)

рд╢ोрдз рдЫाрдд्рд░ा рд╕ुрд╢्рд░ी рддाрди्рдпा рдХे рдпрд╣ рдкूрдЫे рдЬाрдиे рдкрд░ рдХि рдХ्рдпा рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо -рд╡ैрджिрдХ рд╣िрди्рджू рдЬीрд╡рди рдоाрд░्рдЧ рдХी рдоूрд▓ рднाрд╡рдиा рдХो рдЗрд╕ рд░ूрдк рдоें рд╕्рдкрд╖्рдЯрддः рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдРрд╕े рдХिрд╕ी рд╢्рд░ेрд╖्рда рдоंрдд्рд░ рдХा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं? рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдоें рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी рдж्рд╡ाрд░ा рдЧाрдпрдд्рд░ी рдоंрдд्рд░ рдХे рдЙрджाрд╣рд░рдг рдХे рд╕ाрде рд╣ी рдЙрд╕рдХे рдкुрд╖्рдЯिрдХрд░рдг рдХे рд▓िрдП рджिрдП рдЧрдпे рдЬैрди рдзрд░्рдо рдХी рд╕्рддुрддिрдпों рд╡ рдк्рд░ाрд░्рдердиाрдУं, рдмौрдж्рдз рдзрд░्рдо рдХी рдк्рд░рддिрдмрдж्рдзрддाрдУं, рд╕िрдЦ рдзрд░्рдо-рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдХे рдоूрд▓рдоंрдд्рд░, рдкрд╢्рдЪिрдо рдПрд╢िрдпा рдХे рдкाँрдЪ рдк्рд░рдоुрдЦ рдзрд░्рдо-рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдпों рдоें-рдпрд╣ूрджी рдк्рд░ाрд░्рдердиाрдУं, рдкाрд░рд╕ी-рдЬрд░рдеुрд╕्рдд्рд░ी рдХी рдоूрд▓ рдоाрди्рдпрддाрдУं, рдИрд╕ाрдЗрдпों рдХी рдХाрдордиाрдУं рддрдеा рдЗрд╕्рд▓ाрдо рдоें рдк्рд░рдХрдЯ рдк्рд░ाрд░्рдердиा-рд╕्рддुрддि рдФрд░ рдмрд╣ाрдИ рдзрд░्рдо-рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдХे рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ों рдХा, рдФрд░ рдЪीрди рдХे рджो рдзрд░्рдо-рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп-рдХрди्рдл्рдпूрд╢ी рд╡ рддाрдУ рдоें рдХрди्рдл्рдпूрд╢ी рдХे рд╡िрдЪाрд░ рддрдеा рддाрдУ рдХी рдоाрди्рдпрддाрдУं рдХे рд╕्рдкрд╖्рдЯीрдХрд░рдг рджिрдП рдЧрдпे рд╣ैं рд╕ाрде рд╣ी рдЕрдиेрдХ рдЙрджाрд╣рд░рдг рдИрд╢ोрдкрдиिрд╖рдж् рд╕े, рддैрдд्рддрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж् рд╕े, рдоाрдг्рдбूрдХ्рдпोрдкрдиिрд╖рдж् рд╕े рддрдеा рдХेрдиोрдкрдиिрд╖рдж् рд╕े, рдХрдаोрдкрдиिрд╖рдж् рд╡ рд╣िрд░рдг्рдпрдЧрд░्рдн рд╕ूрдХ्рдд рдЖрджि рд╕े рджिрдП рдЧрдпे рд╣ैं рдЬो рд▓ेрдЦрдХ рдХी рд╕рд░्рд╡рддोрдоुрдЦी рдк्рд░рддिрднा рдПрд╡ं рдЧрд╣рди рдЕрдз्рдпрдпрдирд╢ीрд▓рддा рдХो рджрд░्рд╢ाрддे рд╣ुрдП рдЙрдирдХी рдк्рд░рдХाрдг्рдб рд╡िрдж्рд╡рддा рдХो рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░рддा рд╣ै।

рдЗрд╕ рдмाрдд рдХी рдкुрд╖्рдЯि рдкुрд╕्рддрдХ рдХे рдк्рд░ाрдХ्рдХрдерди рдоें рдЬे.рдХे. рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдХे рдХुрд▓рдкрддि рдбॉ.рдПрдо.рд░ाрдорд░рдд्рдирдо् рдХे рд╡िрдЪाрд░ों рд╕े рднी рд╣ोрддी рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рд╡े рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी рдХे рдмाрд░े рдоें рд▓िрдЦрддे рд╣ैं-
“рдЬрдм рдХोрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрд╕ाрдзाрд░рдг рдк्рд░рддिрднा рдХा рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕ рдк्рд░рддिрднा рд╕े рд╕рдд्рдпрдоाрд░्рдЧ рдХा рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЬрдЧрдд-рдЙрдд्рдеाрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдЖрдЧे рдмреЭрддी рд╣ै рддो рдРрд╕ा рд╕्рд╡рдпं рдИрд╢्рд╡рд░ рдЕрдкрдиी рд╢рдХ्рддि рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрд╕ рдордиुрд╖्рдп рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╣ी рдХрд░ाрддे рд╣ैं।” (рдкृрд╖्рда 6)

рдкुрд╕्рддрдХ рдоें рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рд╕рд░्рд╡рд╢्рд░ेрд╖्рда рдк्рд░ाрдгी рдмрддाрддे рд╣ुрдП, рд╡िрдж्рд╡ाрди рд▓ेрдЦрдХ рдиे рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдХे рдоूрд▓ рдЧ्рд░рди्рде, рд╡ेрдж рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдпों рдиेрддि рдиेрддि,рдЕрд╣ं рдм्рд░рд╣्рдоाрд╕्рдоि, рдЕрдпं рдЖрдд्рдоा рдм्рд░рд╣्рдо рддрдеा рдЕрдж् рдкिрдг्рдбे рддрдж् рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдбे рдЖрджि рдХा рдЙрдж्рдзрд░рдг рджेрддे рд╣ुрдП рд▓िрдЦा рд╣ै-
“рдоाрдирд╡ рд╕ृрд╖्рдЯि рдоें рд╕рд░्рд╡рд╢्рд░ेрд╖्рда рдк्рд░ाрдгी рд╣ै। рдЙрд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд╡िрд╢ेрд╖ рдХृрдкा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ै। рдк्рд░рднु-рдХृрдкा рд╕े рд╡рд╣ рдЕрддि рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдЧुрдгों рд╕े рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд╣ै। рдЙрд╕рдоें рдЕрдиुрднूрддि рдПрд╡ं рдк्рд░рдЧрддि рдХी рдЕрдкाрд░ рдХ्рд╖рдорддाрдПँ рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП, рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдоें рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╣ी рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдпो рд╕े рдмांрдзा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрди рд╡ेрдж рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдпों рд╕े рдоाрдирд╡ рдЕрдкрдиी рд╕рдо्рдк्рд░рднुрддा рдХी рдЕрдиुрднूрддि рдХрд░े। рдЕрд░्рдеाрдд् рд╡рд╣ рднрд▓ीрднाँрддि рдпрд╣ рд╕рдордЭे рдХि рд╡рд╣ рджिрд╡्рдпрддा рд╕े рдкрд░िрдкूрд░्рдг рд╣ै। рдЙрд╕рдХा рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдорд╣िрдоाрд╡ाрди рд╣ै, рдкрд░рдорд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рд╡ рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╣ै। рд╕рд░्рд╡ рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдП рд╡рд╣ рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ै। рд╕ाрде рд╣ी рдк्рд░ाрдгिрдоाрдд्рд░ рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рд╣ेрддु рднी рд╡рд╣ рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ै। рдЕрдкрдиे рдКрдкрд░ рдкूрд░्рдг рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдЙрд╕े рд╕्рд╡рдЕрдиुрднूрддि рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП।” (рдкृрд╖्рда 50, 51)

рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдЖрджि рдХाрд▓ рд╕े рд╣ी рдЕрдкрдиी рд╕рд░्рд╡рд╢्рд░ेрд╖्рдарддा рд╕िрдж्рдз рдХрд░рддा рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╡िрдж्рд╡ाрди рд▓ेрдЦрдХ рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी рдиे рднी рдЕрдиेрдХ рдЙрджाрд╣рд░рдгों рд╕рд╣िрдд рдкुрд╕्рддрдХ-‘рд╕рдиाрддрди рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо’ рдоें рдкुрдиः-рдкुрдиः рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рдЙрдж्рдШाрдЯिрдд рдХिрдпा рд╣ै-
“рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо-рд╡ैрджिрдХ-рд╣िрди्рджू рдоाрд░्рдЧ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдПрдХрддा рдХो рд╕рдорд░्рдкिрдд рдЕрдкрдиे рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рдоूрд▓ाрдзाрд░ рдПрд╡ं рд╕рд░्рд╡ рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рдЕрдкрдиे рдЖрд╣्рд╡ाрди рдХे рдмрд▓ рдкрд░ рддрдеा рд╕ौрд╣ाрд░्рдж, рд╕рд╣िрд╖्рдгुрддा, рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा, рд╕्рд╡ीрдХाрд░्рдпрддा рдФрд░ рдкрд░рд╕्рдкрд░ рдЖрджрд░ рдЬैрд╕े рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрдпाрдпिрдпों рдХे рдЕрддिрд╢्рд░ेрд╖्рда рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдХी рд╢рдХ्рддि рд╕े рд╡िрд╢्рд╡рдирдЬ рдХो, рдмिрдиा рдХिрд╕ी рднेрджрднाрд╡ рдФрд░ рдкूрд░्рд╡ाрдЧ्рд░рд╣ рдХे рд╕рдоृрдж्рдзि рдХे рдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рдиेрддृрдд्рд╡ рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ै।” (рдкृрд╖्рда 86)

‘рд╕рд░्рд╡े рднрд╡рди्рддु рд╕ुрдЦिрдиा’ рддрдеा ‘рд╕рдмрдХा рд╕ाрде, рд╕рдмрдХा рд╡िрдХाрд╕’ рдХी рднाрд╡рдиा рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓ा рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо , рд╡िрд╢्рд╡ рдХी рд╕рдорд╕्рдд рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХे рдиिрд░ाрдХрд░рдг рдХी рдХ्рд╖рдорддा рднी рд░рдЦрддा рд╣ै, рдРрд╕ा рд▓ेрдЦрдХ рдХा рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ै-
“рд╣рдо рд╢рдм्рдж рдХो рдХेрди्рдж्рд░ рдоें рд░рдЦрдХрд░ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг-рд╕ाрдордЬрд╕्рдп рдХे рдмрд▓ рдкрд░ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЕрд╡рд░ोрдз, рдХрдаिрдиाрдИ, рд╡िрд░ोрдзाрднाрд╕, рд╡िрд╕ंрдЧрддि рд╡ рд╕рдорд╕्рдпा , рд╡рд╣ рдЫोрдЯी рд╣ो рдпा рдмреЬी рд╕्рдеाрдиीрдп рдпा рдЕрди्рддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп, рд╕рдоाрдзाрди рдХे рд▓िрдП рд╕рдорд╕्рдд рдзрд░ाрд╡ाрд╕िрдпों рдХो рд╕ाрдоूрд╣िрдХ рдЕрдерд╡ा рд╕ाрдЭे рдк्рд░рдпाрд╕ों-рдк्рд░рдпрдд्рдиों рдж्рд╡ाрд░ा рдПрдХ рд╕ाрде рд▓ाрдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рднी рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рд░рдЦрддा рд╣ै। (рдкृрд╖्рда 87)

рдкुрд╕्рддрдХ рдХे рдЕंрддिрдо рдЖрда рдкृрд╖्рдаों рдоें рдоूрд░्рдзрди्рдп рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░, рдкрдж्рдорд╢्рд░ी рдбॉ. рд░рд╡ीрди्рдж्рд░ рдХुрдоाрд░ рдЬी рдиे рдПрдХ рдЖрд▓ेрдЦ-‘рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХे рджрд░्рдкрдг рдоें рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि’ рднी рд╕рдоाрд╣िрдд рдХिрдпा рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╕ाрд░рдЧрд░्рднिрдд рд░ूрдк рд╕े рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдХी рдЧрдИ рд╣ै।

рдкुрд╕्рддрдХ рдХी рднाрд╖ा-рд╢ैрд▓ी рд╕рд░рд▓ рдФрд░ рд╕рд╣рдЬ рдЧ्рд░ाрд╣्рдп рд╣ै। рдЖрд╡рд░рдг рд╢ीрд░्рд╖рдХ рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рдЖрдХрд░्рд╖рдХ рд╣ै рддрдеा рдоुрдж्рд░рдг рдд्рд░ुрдЯिрд╣ीрди рд╣ै। рдкुрд╕्рддрдХ рдХा рдкाрдарди рдФрд░ рдЪिंрддрди-рдордирди рдиिрд╢्рдЪिрдд рд░ूрдк рд╕े рд╕рдиाрддрди-рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХी рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдУं рд╕े рдЕрд╡рдЧрдд рдХрд░ाрдиे рд╡ाрд▓ा, рд▓ाрднрдХाрд░ी рд╕िрдж्рдз рд╣ोрдЧा, рдРрд╕ी рдЖрд╢ा рд╣ी рдирд╣ीं рдкूрд░्рдг рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ै।

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।