рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдЕрдм рднी рдмрд╣ुрдд рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ- рд░िрдЪрд░्рдб реЮाрдЗрдирдоेрди

- рдоेрд╣ेрд░ рд╡ाрди

рдк्рд░ोреЮेрд╕рд░ рд░िрдЪрд░्рдб реЮाрдЗрдирдоेрди рджुрдиिрдпा рдХे рдЕрдм рддрдХ рдХे рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рднाрд╡рд╢ाрд▓ी рднौрддिрдХрд╡िрджों рдоें рд╕े рдПрдХ рдоाрдиे рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рднौрддिрдХी рдХे рд╡िрднिрди्рди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдпोрдЧрджाрди рджिрдпा। рдЙрди्рд╣ें рдХ्рд╡ाрди्рдЯрдо рднौрддिрдХी рдХे рдкाрде-рдЗрди्рдЯीрдЧ्рд░рд▓्рд╕, рдХ्рд╡ांрдЯрдо рдПрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ोрдбाрдпрдиाрдоिрдХ्рд╕, рдХрдг рднौрддिрдХी рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдХिрдпे рдЧрдпे рд╢ोрдз рдХाрд░्рдп рдХे рд▓िрдпे рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрди्рд╣ें 1965 рдоें рдиोрдмेрд▓ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╕े рдирд╡ाреЫा рдЧрдпा। реЮाрдЗрдирдоेрди рдЕрдкрдиी рдпुрд╡ाрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЕрдоेрд░िрдХा рдоें рдкрд░рдоाрдгु рдмрдо рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓े рдоैрдирд╣ैрдЯрди рдк्рд░ोрдЬेрдХ्рдЯ рд╕े рдЬुреЬे рд░рд╣े। рд╡рд╣ рдПрдХ рдк्рд░рдЦрд░ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдеे। рдЙрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдпे рдЧрдпे “реЮाрдЗрдирдоेрди рд▓ेрдХ्рдЪрд░्рд╕ рдСрди рдлिрдЬिрдХ्рд╕” рдЬैрд╕े рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрди рдЖрдЬ рднी рдмрд╣ुрдоूрд▓्рдп рд╣ैं।

рд░िрдЪрд░्рдб  рд╡ рдЖрд░्рд▓ीрди реЮाрдЗрдирдоेрди
рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиे рд╕्рдХूрд▓ рдХी рд╕рдЦि рдЖрд░्рд▓ीрди рд╕े рдк्рд░ेрдо рд╣ुрдЖ рдФрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЖрд░्рд▓ीрди рд╕े рд╡िрд╡ाрд╣ рдХा рдиिрд░्рдгрдп рд▓िрдпा। рдЙрд╕ी рд╕рдордп рдкрддा рдЪрд▓ा рдХि рдЖрд░्рд▓ीрди рдХो рддрдкेрджिрдХ (рдЯीрдмी / рдЯ्рдпूрдмрд░рдХ्рд▓ोрд╕िрд╕) рдХी рдмीрдоाрд░ी рд╣ै। рдЙрд╕ рд╕рдордп рддрдкेрджिрдХ рдХा рдЗрд▓ाрдЬ рдирд╣ीं рдеा, рдЬिрди्рд╣ें рдЯ्рдпूрдмрд░рдХ्рд▓ोрд╕िрд╕ рд╣ो рдЬाрддी рдеी рд╡े рдЬрд▓्рджी рд╣ी рдорд░ рдЬाрддे рдеे। рдЕрдоेрд░िрдХा рдоें рдЙрд╕ рд╕рдордп рдПрдХांрдд рдЗрд▓ाрдХों рдоें рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдмрдиाрдпे рдЧрдпे рдеे рдЬिрдирдоें рдЗрди рдорд░ीрдЬों рдХो рд╕ाрдоाрди्рдп рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд░рдЦा рдЬाрддा рдеा рддाрдХि рдмीрдоाрд░ी рдЕрди्рдп рд▓ोрдЧों рдоें рди реЮैрд▓े। реЮाрдЗрдирдоैрди рдХे рдоाрддा-рдкिрддा рдРрд╕ी рд▓реЬрдХी рд╕े рдЕрдкрдиे рдмेрдЯे рдХी рд╢ाрджी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рдХрддрдИ рддैрдпाрд░ рдирд╣ीं рдеे рдЬिрд╕े рдПрдХ-рджो рд╕ाрд▓ рдоें рдорд░ рдЬाрдиा рд╣ो। рд▓ेрдХिрди реЮाрдЗрдирдоेрди рдХрд╣рдиा рдеा рдХि рдЙрди्рд╣ें рдЖрд░्рд▓ीрди рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд░рд╣рдиा рд╣ै рднрд▓े рд╣ी рд╡рд╣ рд╕рдордп рдХुрдЫ рд╕ाрд▓ рдХा рд╣ी рдХ्рдпों рди рд╣ो, рд╡рд╣ рдЖрд░्рд▓ीрди рдХी рджेрдЦрднाрд▓ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рдеे। рдЬрдм реЮाрдЗрдирдоेрди рдХा рдЖрд░्рд▓ीрди рд╕े рд╡िрд╡ाрд╣ рд╣ुрдЖ рддрднी реЮाрдЗрдирдоैрди рдоैрдирд╣ैрдЯрди рдк्рд░ोрдЬेрдХ्рдЯ рдоें рдХाрдо рдХрд░рдиे рд▓ॉрд╕-рдЕрд▓ाрдоोрд╕ рдЪрд▓े рдЧрдпे। рд▓ेрдХिрди рд╕ाрде рдоें рдЖрд░्рд▓ीрди рдХो рднी рд▓े рдЧрдпे рдФрд░ рд╡рд╣ाँ рд╕े рд╕рдмрд╕े рдирдЬрджीрдХ рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдоें рдЖрд░्рд▓ीрди рдХो рднрд░्рддी рдХрд░ा рджिрдпा। рдЙрди्рд╣ें рдЬैрд╕े рднी рд╕рдордп рдоिрд▓рддा, рд╡рд╣ рдЖрд░्рд▓ीрди рд╕े рдоिрд▓рдиे рдЪрд▓े рдЬाрддे। рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рджूрд░-рджрд░ाрдЬ рдПрдХांрдд рдЗрд▓ाрдХे рдоें рдеा рдЗрд╕рд▓िрдпे рд▓ॉрд╕-рдЕрд▓ाрдоोрд╕ рд╕े рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдЬाрдиे рдоें рд░ाрдд рднрд░ рдХा рд╕рдордп рд▓рдЧрддा।

рдоेрд╣ेрд░ рд╡ाрди
рдПрдХ рджिрди рдЬрдм реЮाрдЗрдирдоेрди рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣े рдеे рддрдм рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рд╕े рдлोрди рдЖрдпा рдХि рдЖрд░्рд▓ीрди рдХी рдоौрдд рдирдЬрджीрдХ рд╣ै। реЮाрдЗрдирдоेрди рдПрдХ рджोрд╕्рдд рдХी рдХाрд░ рдоांрдЧрдХрд░ рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдкрд╣ुँрдЪे рдФрд░ рдЖрд░्рд▓ीрди рдХे рдкाрд╕ рдШंрдЯों рдмैрдаे рд░рд╣े। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЖрд░्рд▓ीрди рдХी рд╕ाँрд╕ рдХो рдердорддे рд╣ुрдпे рдФрд░ рд╢ुрд░ू рд╣ोрддे рд╣ुрдпे рджेрдЦा। рд╡рд╣ рджेрдЦ рд░рд╣े рдеे рдХि рдЖрд░्рд▓ीрди рдХी рдХोрд╢िрдХाрдпें рд╕ाँрд╕ рдХे рд▓िрдпे рддреЬрдк рд░рд╣ीं рд╣ैं, рджिрд▓ рд░рдХ्рдд рдХो рдирд╕ों рдоें рдирд╣ीं рдзрдХेрд▓ рдкा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЖрд░्рд▓ीрди рдк्рд░ाрдг рдд्рдпाрдЧ рд░рд╣ी рд╣ै। рдлिрд░ рдЕрдЪाрдирдХ рд╕े рдПрдХ рд▓рдо्рдмी рд╕ाँрд╕ рдЖрдпी рдФрд░ рд╕рдм рдЦрдд्рдо рд╣ो рдЧрдпा। рдирд░्рд╕ рдиे рдмрддाрдпा рдХि рдЖрд░्рд▓ीрди рдпрд╣ рджुрдиिрдпा рдЫोреЬ рдЪुрдХी рд╣ै। реЮाрдЗрдирдоेрди рдХी рдЬीрд╡рдиी рд▓िрдЦрдиे рд╡ाрд▓े рд▓िрдЦрддे рд╣ैं рдХि реЮाрдЗрдирдоेрди рдиे рдЖрд░्рд▓ीрди рдХो рдЕंрддिрдо рдЪुрдо्рдмрди рдХिрдпा рдФрд░ рдЕंрддिрдо рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдЖрд░्рд▓ीрди рдХा рд╕ाрдоाрди рдкैрдХ рдХрд░рдХे рд╡ाрдкрд╕ рд▓ॉрд╕-рдЕрд▓ाрдоोрд╕ рд▓ौрдЯ рдЖрдпे। рд╡рд╣ рдмрд╣ुрдд рд▓рдо्рдмे рд╡рдХ्рдд рддрдХ рдкрд░ेрд╢ाрди рд░рд╣े। рд▓рдЧрднрдЧ 2 рд╕ाрд▓ рдмाрдж рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдпрд╣ рдкрдд्рд░ рдЕрдкрдиी рдоृрдд рдкрдд्рдиी рдХे рд▓िрдпे рд▓िрдЦा рдеा। рдЗрд╕ рдкрдд्рд░ рдХो рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рд▓िреЮाреЮे рдоें рдмрди्рдж рдХрд░рдХे рд░рдЦ рджिрдпा рдеा। рдпрд╣ рдкрдд्рд░ рдЙрдирдХी рдЕрд▓्рдоाрд░ी рдоें рд░рдЦा рд░рд╣ा। реЮाрдЗрдирдоेрди рдХी рдоौрдд рдХे рдмाрдж рдЬрдм рдЙрдирдХे рд╕ाрдоाрди рдХो рджेрдЦा рдЬा рд░рд╣ा рдеा рддрдм 1988 рдоें рдпрд╣ рд╣ृрджрдп-рд╡िрджाрд░рдХ рдкрдд्рд░ рдоिрд▓ा।

рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 17, 1946

рдк्рд░िрдп рдЖрд░्рд▓ीрди,

рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдмрд╣ुрдд рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ, рдк्рд░िрдп!
рдоुрдЭे рдкрддा рд╣ै, рддुрдо्рд╣ें рдпрд╣ рд╕ुрдирдиा рдХिрддрдиा рдЕрдЪ्рдЫा рд▓рдЧрддा рд╣ै - рд▓ेрдХिрди рдоैं рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдЗрд╕рд▓िрдпे рдирд╣ीं рд▓िрдЦрддा рд╣ूँ рдХि рддुрдо्рд╣ें рдЕрдЪ्рдЫा рд▓рдЧे - рдоैं рдЗрд╕рд▓िрдпे рд▓िрдЦрддा рд╣ूँ рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо्рд╣ाрд░े рд▓िрдпे рд▓िрдЦे рдЧрдпे рдпे рд╢рдм्рдж рдоुрдЭे рдЧрд░्рдордЬोрд╢ी рд╕े рднрд░ рджेрддे рд╣ैं।

рддुрдо्рд╣ें рдкрдд्рд░ рд▓िрдЦे рд╣ुрдпे рдПрдХ рдмрд╣ुрдд рд▓рдо्рдмा рд╕рдордп рд╣ो рдЧрдпा – рд▓рдЧрднрдЧ 2 рд╕ाрд▓, рд▓ेрдХिрди рдоैं рдЬाрдирддा рд╣ूँ рдХि рддुрдо рдоुрдЭे рдоाреЮ рдХрд░ рджोрдЧी рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рд╕рдордЭрддी рд╣ो рдХि рдоैं рдХैрд╕ा рд╣ूँ, рдЬिрдж्рджी рдФрд░ рдпрдеाрд░्рдерд╡ाрджी; рдФрд░ рдоैं рдпрд╣ рднी рд╕ोрдЪрддा рд░рд╣ा рдХि рдЕрдм рддुрдо्рд╣ें рдкрдд्рд░ рд▓िрдЦрдиे рдХा рдХोрдИ рдорддрд▓рдм рдирд╣ीं рд╣ै।

рд▓ेрдХिрди рдоेрд░ी рдк्рдпाрд░ी рдмीрд╡ी, рдЕрдм рдоुрдЭे рдкрддा рд╣ै рдХि рдЬिрд╕ рдХाрдо рдХो рдХрд░рдиे рдоें рдоैंрдиे рдЗрддрдиी рджेрд░ी рдХी, рдЙрд╕े рдЕрдм рдХрд░рдиा рд╕рд╣ी рд╣ै, рдФрд░ рдЬो рдоैं рдкрд╣рд▓े рдмрд╣ुрдд рдЕрдзिрдХ рдХрд░рддा рд░рд╣ा рд╣ूँ। рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдХрд╣рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ рдХि рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ। рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдк्рдпाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ। рдоैं рддुрдо्рд╣ें рд╣рдоेрд╢ा рдк्рдпाрд░ рдХрд░ूंрдЧा।

рдоेрд░े рджिрдоाрдЧ рдХे рд▓िрдпे рдпрд╣ рд╕рдордЭрдиा рдмрд╣ुрдд рдХрдаिрди рд╣ै рдХि рддुрдо्рд╣ें рдорд░рдиे рдХे рдмाрдж рдк्рдпाрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдХ्рдпा рдорддрд▓рдм рд╣ै- рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рднी рдоैं рддुрдо्рд╣ाрд░ी рджेрдЦрднाрд▓ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ, рддुрдо्рд╣ें рд╕ुрдХूрди рджेрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ- рдФрд░ рдоैं рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ рдХि рддुрдо рднी рдоुрдЭे рдк्рдпाрд░ рдХрд░ो рдФрд░ рдоेрд░ी рджेрдЦрднाрд▓ рдХрд░ो। рдоेрд░े рдкाрд╕ рдРрд╕ी рддрдоाрдо рд╕рдорд╕्рдпाрдпें рд╣ैं рдЬिрдирдХे рдмाрд░े рдоें рдоुрдЭे рддुрдорд╕े рдорд╢рд╡िрд░ा рд▓ेрдиा рд╣ै - рдоैं рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕ाрде рдмрд╣ुрдд рдЫोрдЯे-рдЫोрдЯे рдХाрдо рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ। рдоैंрдиे рдЕрдм рдХे рдкрд╣рд▓े рдХрднी рдирд╣ीं рд╕ोрдЪा рдеा рдХि рд╣рдо рдРрд╕ा рдХрд░ рднी рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╣рдоें рдХ्рдпा рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП? рд╣рдордиे рд╕ाрде рдоें рдХрдкреЬे рдмрдиाрдиा рд╕ीрдЦрдиा рд╢ुрд░ु рдХिрдпा рдеा, рдпा рдЪीрдиी рднाрд╖ा рд╕ीрдЦрдиा рд╢ुрд░ु рдХिрдпा рдеा, рдпा рд╕ाрде рдлिрд▓्рдо рдк्рд░ोрдЬेрдХ्рдЯрд░ рд▓िрдпा рдеा। рдХ्рдпा рдоैं рдЕрдм рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा? рдирд╣ीं। рдоैं рдЕрдм рддुрдо्рд╣ाрд░े рдмिрдиा рдЕрдХेрд▓ा рд╣ूँ। рддुрдо рдирдпी-рдирдпी рдпोрдЬрдиाрдпें рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓ी рдФрд░ рд╣рдоाрд░े рддрдоाрдо рдЕрдЯрдкрдЯे рд░ोрдоांрдЪрдХ рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рднреЬрдХाрдиे рд╡ाрд▓ी рд▓реЬрдХी рдеीं।

рдЬрдм рддुрдо рдмीрдоाрд░ рдеीं рддो рдкрд░ेрд╢ाрди рдеीं рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рдоुрдЭे рд╡рд╣ рд╕рдм рдХुрдЫ рдирд╣ीं рджे рдкाрдпीं рдЬो рдоुрдЭे рддुрдо рджेрдиा рдЪाрд╣рддीं рдеीं рдФрд░ рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╡िрдЪाрд░ рд╕े рдЬिрд╕ рд╕рдм рдХी рдоुрдЭे реЫрд░ूрд░рдд рдеी। рддुрдо्рд╣ें рдЪिрди्рддा рдХрд░рдиे рдХी реЫрд░ूрд░рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬैрд╕े рдоैंрдиे рддुрдо्рд╣ें рддрдм рдХрд╣ा рдеा рдХि рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдоेрд░ी рдХोрдИ рдЬрд░ूрд░рддें рдирд╣ीं рдеीं рдХ्рдпोंрдХि рдоैं рддुрдо्рд╣ें рддрдоाрдо рддрд░рд╣ рд╕े рдЗрддрдиा рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рдеा। рдФрд░ рдЕрдм рдпрд╣ рдкрд╣рд▓े рд╕े рдмрд╣ुрдд рдЕрдзिрдХ рд╕рдЪ рд╣ै - рддुрдо рдоुрдЭे рдЕрдм рдХुрдЫ рдирд╣ीं рджे рд╕рдХрддी рдлिрд░ рднी рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдЗрддрдиा рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ рдХि рддुрдо рдХिрд╕ी рдФрд░ рдХो рдк्рдпाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд░ाрд╕्рддे рдоें рднी рдоेрд░े рд╕ाрдордиे рдЦреЬी рд╣ोрддी рд╣ो - рд▓ेрдХिрди рдоैं рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ рдХि рддुрдо рд╡рд╣ाँ рд░рд╣ो। рддुрдо рдоृрдд рд╣ोрдХрд░ рднी рдоेрд░े рд▓िрдпे рдЙрди рд╕рдмрд╕े рдмрд╣ुрдд рдмेрд╣рддрд░ рд╣ो рдЬो рдЬिंрджा рд╣ैं।

рдоुрдЭे рдкрддा рд╣ै рдХि рддुрдо рдоुрдЭे рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рджिрд▓ाрдУрдЧी рдХि рдоैं рдмेрд╡рдХूреЮ рд╣ूँ - рдФрд░ рдпрд╣ рдХि рддुрдо рдоुрдЭे рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдЦुрд╢ рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣рддी рд╣ो рдФрд░ рддुрдо рдоेрд░े рд░ाрд╕्рддे рдоें рдирд╣ीं рдЖрдиा рдЪाрд╣рддी। рдоैं рд╢рд░्рдд рд▓рдЧा рд╕рдХрддा рд╣ूँ рдХि рддुрдо्рд╣ें рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рд╣ोрдЧा рдХि рдЗрди рджो рд╕ाрд▓ों рдоें (рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕िрд╡ा, рдк्рд░िрдп) рдоेрд░ी рдХोрдИ рднी рдк्рд░ेрдоिрдХा рдирд╣ीं рд╣ै। рд▓ेрдХिрди, рдк्рд░िрдп, рддुрдо рдЗрд╕рдоें рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддी, рди рд╣ी рдоैं рдХुрдЫ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ूँ - рдоैं рдирд╣ीं рд╕рдордЭ рдкाрддा рдХि рдоैं рддрдоाрдо рд▓реЬрдХिрдпों рд╕े рдоिрд▓ा рдФрд░ рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫी рд▓реЬрдХिрдпों рд╕े рднी, рдФрд░ рдоैं рдЕрдХेрд▓ा рднी рдирд╣ीं рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣рддा - рд▓ेрдХिрди рджो-рддीрди рдоुрд▓ाрдХाрддों рдХे рдмाрдж рд╕рдм рдХुрдЫ рд░ाрдЦ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдоेрд░े рд▓िрдпे рдХेрд╡рд▓ рддुрдо рдмрдЪी рд╣ो। рддुрдо рдпрдеाрд░्рде рд╣ो।
рдоेрд░ी рдк्рдпाрд░ी рдмीрд╡ी, рдоैं рд╕рдЪ рдоें рддुрдо्рд╣ें рдмрд╣ुрдд рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ।

рдоैं рдЕрдкрдиी рдмीрд╡ी рд╕े рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ। рдоेрд░ी рдмीрд╡ी рдорд░ рдЪुрдХी рд╣ै।

- рд░िрдЪрд░्рдб 
рдкुрдирд╢्рдЪ: рдХृрдкрдпा, рдЗрд╕ рдкрдд्рд░ рдХो рддुрдо्рд╣ें рднेрдЬ рди рдкाрдиे рдХे рд▓िрдпे рдоाреЮ рдХрд░рдиा - рдоैं рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдирдпा рдкрддा рдирд╣ीं рдЬाрдирддा।