рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдХा рджрд░्рдж: рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡िрднीрд╖िрдХा рдХे рд╢िрдХाрд░ рд╢рд░рдгाрд░्рдеी

- рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдиी

рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдиी рдЬрди्рдо: 1941 рдХрд░ाрдЪी, рд╕िंрдз (рдкाрдХिрд╕्рддाрди), 8 реЪреЫрд▓-рд╡ рдХाрд╡्рдп-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣, (рдПрдХ рдЕंрдЧ्рд░ेреЫी) 2 рднрдЬрди-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣, 8 рд╕िंрдзी рд╕े рд╣िंрджी рдЕрдиुрджिрдд рдХрд╣ाрдиी-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд। рд╕िंрдзी, рд╣िрди्рджी, рддрдеा рдЕंрдЧ्рд░ेреЫी рдоें рд╕рдоाрди рдЕрдзिрдХाрд░ рд▓ेрдЦрди, рд╣िрди्рджी- рд╕िंрдзी рдоें рдкрд░рд╕्рдкрд░ рдЕрдиुрд╡ाрдж। рд╢्рд░ी рдоोрджी рдХे рдХाрд╡्рдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣, рдЪौрдеी рдХूрдЯ (рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी рдк्рд░рдХाрд╢рди), рдЕрдд्рддिрдпा рджाрдКрдж, рд╡ рд░ूрдоी рдХा рд╕िंрдзी рдЕрдиुрд╡ाрдж. NJ, NY, OSLO, рддрдоिрд▓рдиाрдбु, рдХрд░्рдиाрдЯрдХ-рдзाрд░рд╡ाреЬ, рд░ाрдпрдкुрд░, рдЬोрдзрдкुрд░, рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдЕрдХाрджрдоी, рдХेрд░рд▓ рд╡ рдЕрди्рдп рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рд╕े рд╕рдо्рдоाрдиिрдд। рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी / рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕िंрдзी рд╡िрдХाрд╕ рдкрд░िрд╖рдж рд╕े рдкुрд░рд╕्рдХृрдд।
рд╕ंрдкрд░्рдХ 9-рдбी, рдХाрд░्рдирд░ рд╡्рдпू рд╕ोрд╕ाрдЗрдЯी, 15/33 рд░ोрдб, рдмांрдж्рд░ा, рдоुрдо्рдмрдИ 400050 dnangrani@gmail.com


рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдиी
реЫिंрджрдЧी рд╣ाрджрд╕ों рдХा рдПрдХ рдкुрд▓िंрджा, рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓, рдЧрддिрд╢ीрд▓, рдЕрдкрдиे рд╣ी рдЪुрдиे рд╣ुрдП рд░ाрд╕्рддों рдкрд░ рдЪрд▓рдиे рдХो рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░, рдард╣рд░ाрд╡ рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдЕрд╕्рдд-рд╡्рдпрд╕्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдХे рдмрд╣ाрд╡ рдоें рдмрд╣ा рд▓े рдЬाрддी рд╣ै।

     рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдмाрдж рджिрд▓ों рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡्рдпрдеा, рдЕрдорди рдЪैрди рдХी рд▓ूрдЯ, рдФрд░ рдкीреЬा рдХा рдПрдХ рдирдпा рдпुрдЧ рд╢ुрд░ू рд╣ुрдЖ। рдЖреЫाрджी рдХे рд╕ाрде рд╣ी рджेрд╢ рднрд░ рдоें рдПрдХ рдЕрд╢ांрддि рдХा рдоाрд╣ौрд▓ рдХाрдпрдо рд╣ो рдЧрдпा, рдЧाँрд╡-рдмрд╕्рддिрдпाँ рдЖрдЧ рдХी рд▓рдкрдЯों рдоें рд╕्рд╡ाрд╣ा рд╣ोрдиे рд▓рдЧीं, рд╕рд░्рд╡рдиाрд╢ी рддांрдбрд╡ рдЪाрд░ों рдУрд░ рдмрд░рдкा рд░рд╣ा। рджрд░्рдЬ рдХी рд╣ुрдИ рд╕рдЪ्рдЪрдЗрдпों рдоें рдПрдХ рдмрдпाрди рдпрд╣ рднी рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдоाрдирд╡рддा рдХा рдоुрдЦौрдЯा рдкिрдШрд▓ рд░рд╣ा рдеा, рдФрд░ рдЕंрджрд░ рд╕िрдпाрд░ рдХी рдЖँрдЦें рдЙрдЧ рдЖрдИ рдеीं।” рдЖреЫाрджी рдкाрдиे рдХी рдЦुрд╢ी рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рдХाрд░рдг рдкीреЬा рдФрд░ рдиिрд░ाрд╢ा рдоें рддрдм्рджीрд▓ рд╣ो рдЧрдИ। рдПрдХ рд╕рдкрдиा рдеा рдЬो рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рджौрд░ाрди реЮреШрдд рдЪрдХрдиाрдЪूрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдмрд▓्рдХि рдЖрдЬ рддрдХ рднी рдЙрд╕рдХी рдХрд░्рдЪिрдпां рджिрд▓ों-рджिрдоाреЪ рдоें реЩрд▓िрд╢ рдХा рдХाрд░рдг рдмрдирддी рд╣ैं।

      рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣िंрд╕ाрдд्рдордХ рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡िрд╡рд░рдг рдкреЭрддे рд╕ुрдирддे рдпрд╣ी рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░, рдЕрдиाрдЪाрд░ рд╡ рджुрд░ाрдЪाрд░ рд▓ोрдЧों рдкрд░ реШрд╣рд░ рдмрдирдХрд░ рдмрд░рдкा। рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдШрдЯрдиा рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдеी, рдкрд░ рдЙрд╕рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╣िрди्рджू-рдоुрд╕рд▓िрдо рдЗрди рджोрдиों рдордЬрд╣рдмों рдХे рд▓ोрдЧों рдХो рднोрдЧрдиे рдкреЬे। рджेрд╢ рдХा рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рддो рдЙрди्рд╣ोрдиे рдирд╣ीं рдХिрдпा, рдлिрд░ рднी рд╡े рдХिрд╕ рдЧुрдиाрд╣ рдХी рд╕реЫा рднुрдЧрдиे рдХे рд▓िрдП рдордЬрдмूрд░ рд╣ुрдП? рдпрд╣ рд╕рд╡ाрд▓ рдХрдИ рдмाрд░ рдорди рдХो рдХрдЪोрдЯрддा рд╣ै।

      рднाрд░рддрдкाрдХिрд╕्рддाрди рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдЗрддрдиी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рд▓ोрдЧों рдХा рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдПрд╡ं рдкрд▓ाрдпрди рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдХрднी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдеा। рдк्рд░рддाрдб़рдиा рдХे рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХिрдпे рд╣ुрдП рдЪिрд╣्рди рд╡реШ्рдд рдХी рджीрд╡ाрд░ों рдоें рдЪुрдиे рдЬाрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рд░рд╣-рд░рд╣ рдХрд░ рд╕िрд╕рдХिрдпाँ рднрд░рддे рд░рд╣े рд╣ैं, рдЕрдкрдиे рд╡рдЬूрдж рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рдЦाрдоोрд╢ рдЦंрдбрд╣рд░ो рдоें рднрдЯрдХрддे рд░рд╣े рд╣ैं। рдЕрдкрдиी рдЬрди्рдорднूрдоि рд╕े рджूрд░ рд╣ोрдиे рдХा рд╕ंрддाрдк, рдЕрдкрдиी рдЬреЬों рд╕े рдЙрдЦреЬ рдЬाрдиे рдХी рдпाрддрдиा рдХे рдлोрдлрд▓े рдорди рдоें рд▓ेрдХрд░ рдПрдХ рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рдЬрдЧрд╣, рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рд▓ोрдЧों рдХी рдмीрдЪ рдЦुрдж рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиा рдХिрддрдиा рдХрдаिрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЗрд╕ी рджрд░्рдж рднрд░ी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХो рд╕िंрдзी рдХे рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдЕрджीрдм рд▓рдХ्рд╖्рдордг рднाрдЯिрдпा рдХोрдорд▓ рдиे рдЕрдкрдиी рдЖрдд्рдордХрдеा рдмрд╣ी рдЦाрддे рдХे рдкрди्рдиेрдоें рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдХी рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рдкीреЬा рдХो реЫрдмाрди рджेрддे рд╣ुрдП рд▓िрдЦा рд╣ै- рд╣рдо рд╕िंрдз рдоें рдЬрди्рдоे рд▓ोрдЧों рдХी рдЖрдпु рдХे рдЕрд░्рдж्рдзрд╢рддी рд╡ृрдХ्рд╖ рдХे рд╕рднी рдкрддे рдЕрдм рд▓рдЧрднрдЧ рдЭреЬ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЯूрдЯрддी рджीрд╡ाрд░ों рдХी рднांрддि рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдУं рдХे рд╕ाрде рд╣рдоाрд░े рд╢рд░ीрд░ों рдХी рднी рдЫाрд▓ рдЙрддрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдПँ рдЦोрдЦрд▓े рд╢рд░ीрд░ों рдХे рдвांрдЪों рдоें рдЫिрдкрдХрд▓ी рдХी рдХрдЯी рдкूंрдЫ рдХी рднांрддि рддреЬрдк-рддреЬрдк рдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं!

      рдХ्рдпों рди рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрдЧी рд╡рд╣ рдЫрдЯрдкрдЯाрд╣рдЯ? рднाрдИ рдЪाрд░े рдХी рддाрд░ों рд╕े рд╕рдм рдЬुреЬे рд╣ुрдП рдеे, рдПрдХ рдХा рджुрдЦ рджूрд╕рд░े рдХा рджрд░्рдж рдмрди рдЬाрддा рдеा। рдЪोрдЯ рдПрдХ рдХो рд▓рдЧाрддी, рдкीреЬा рджूрд╕рд░ा рднोрдЧрддा. рдкрд░ рд╡рд╣ी рднाрдИ-рднाрдИ рдЖрдЬ рдЕрдХेрд▓े рд╣ैं...рднीрддрд░ рдХी рддрди्рд╣ाрдЗрдпों рдХे рд╕рди्рдиाрдЯे рд╕े рдШिрд░े рд╣ुрдП рд╣ैं। рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ों, рд░िрд╢्рддेрджाрд░ों рдФрд░ рдк्рд░िрдпрдЬрдиों рд╕े рдмिрдЫреЬрдХрд░ рдЕрдиेрдХों рдХी реЫिंрджрдЧाрдиिрдпों рдоें рдПрдХाрдХीрдкрди рдФрд░ рд╕ूрдиाрдкрди рднрд░ рдЧрдпा рд╣ै। рдЬीрд╡рди рд╣ै рдкрд░ рдХौрди рд╕ी рдзрд░ाрддрд▓ рдкрд░ ? рдЬрд╡ाрдм рдХी рддрд▓рдм рдоें рдЖрдЬ рднी рд╣рд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдк्рд░рд╢्рдирдЪिрд╣्рди рдХी рддрд░рд╣ рд╕ाрдордиे рд▓рдЯрдХा рд╣ुрдЖ рд╣ै। 

       реШрдпाрдордд-рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рднाрд░рдд рдХी рдЖреЫाрджी рдкрд░ рдмрд▓ि рдХे рдмрдХрд░े рдмрдиे рд╕िрди्рдзी рдХौрдо рдХे рдЕрдиेрдХ рдЬांрдмाреЫ рд╕िрди्рдзी рдЕрд╣рд╕ाрд╕ рджрд░्рджे-рджिрд▓ рдХा рд▓िрдП, рдЦूрди рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓рдиे рдкрд░ рдЖрдоाрджा рд╣ो рдЧрдП। рдЕрдкрдиी рдЬाрди рдХी рдЖрд╣ुрддि рджेрдиे рдкрд░ рддुрд▓े рд╣ुрдП, рдоौрдд рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓ рд░рд╣े рдеे। рд╕िрдпाрд╕ी рд╣рд▓рдЪрд▓ реЫрдоीрди рдХो реЫिрд▓реЫिрд▓े рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рджेрдиे рдоें рдХाрд░рдЧрд░ рд╣ो рд░рд╣ी рдеी। рд░ेрд▓рдЧाреЬिрдпां рдЧिрд░ाрдИ рдЬा рд░рд╣ीं рдеीं... рдбाрдХ рдШрд░ों рдХे рд╕ाрдордиे рд╕्рдеिрдд рдкрдд्рд░-рдкेрдЯिрдпाँ рдХो рдЬрд▓ाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рдеा, рддाрдХि рд╕ंрджेрд╢ों рдХे рдЖрдиे-рдЬाрдиे рдХा рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рдХाрдпрдо рди рд░рд╣ рдкाрдпे। рд▓ोрдЧों рдХो рд╕рдЪेрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд░ाрдд рд░ाрдд рднрд░ рдЧुрдк्рдд рд╕्рдеाрдиों рд╕े рдпे рдЬाрдмाреЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рдмूрд▓ेрдЯीрдиें рдиिрдХрд▓рддे рд░рд╣े। рдХुрдЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рддो рдЬुрдиूрдиी рд╣рдж рддрдХ рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рд╕рд▓ाрдорддी рдХो рдЦрддрд░े рдоें рдбाрд▓рдХрд░, рдЯंрдбे рдЖрджрдо (рдПрдХ рдирдЧрд░ рдХा рдиाрдо) рдоें рдЕрдкрдиे рдШрд░ों рд╕े рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдпрд╣ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд░рд╣े। рдкुрд▓िрд╕ рдЙрдирдХे рдШрд░ों рдоें рдШुрд╕рдХрд░ рд╢реШ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдШрд░ рдХी рд╣рд░ рдЪीреЫ рдХी рддрд▓ाрд╢ рдХे рдмрд╣ाрдиे рдШрд░ рдХी рдмुрдиिрдпाрдж рд╣िрд▓ा рджेрддी, рдХि рд╡े рд╡ाрдпрд░рд▓ेрд╕ рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░рдХे рдпрд╣ाँ рдХी рдЦрдмрд░ें рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣ुँрдЪाрддे рд╣ैं।

      рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдХे рдЕंрдЬाрдо рдХे рджौрд░ाрди рдЕрдЧрд░ рдПрдХ рдирдИ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ुрдЖ рд╣ोрддा рддो рдпрдХीрдирди рдЖрджрдоिрдпрдд реЮрдХ्рд░ рдХे рд╕ाрде рдЙрд╕ рджрд░्рдЬ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХे рдкрди्рдиे рдкрд▓рдЯрддी।       


рдоेрд░ी рдпाрджों рдХा рдЖрдХाрд╢
реЫिंрджрдЧी рд╣ाрджрд╕ों рдХा рдПрдХ рдкुрд▓िंрджा, рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓, рдЧрддिрд╢ीрд▓, рдЕрдкрдиे рд╣ी рдЪुрдиे рд╣ुрдП рд░ाрд╕्рддों рдкрд░ рдЪрд▓рдиे рдХो рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░, рдард╣рд░ाрд╡ рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдЕрд╕्рдд-рд╡्рдпрд╕्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдХे рдмрд╣ाрд╡ рдоें рдмрд╣ा рд▓े рдЬाрддी рд╣ै।

     рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдмाрдж рджिрд▓ों рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡्рдпрдеा, рдЕрдорди рдЪैрди рдХी рд▓ूрдЯ, рдФрд░ рдкीреЬा рдХा рдПрдХ рдирдпा рдпुрдЧ рд╢ुрд░ू рд╣ुрдЖ। рдЖреЫाрджी рдХे рд╕ाрде рд╣ी рджेрд╢ рднрд░ рдоें рдПрдХ рдЕрд╢ांрддि рдХा рдоाрд╣ौрд▓ рдХाрдпрдо рд╣ो рдЧрдпा, рдЧाँрд╡-рдмрд╕्рддिрдпाँ рдЖрдЧ рдХी рд▓рдкрдЯों рдоें рд╕्рд╡ाрд╣ा рд╣ोрдиे рд▓рдЧीं, рд╕рд░्рд╡рдиाрд╢ी рддांрдбрд╡ рдЪाрд░ों рдУрд░ рдмрд░рдкा рд░рд╣ा। рджрд░्рдЬ рдХी рд╣ुрдИ рд╕рдЪ्рдЪрдЗрдпों рдоें рдПрдХ рдмрдпाрди рдпрд╣ рднी рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै, “рдоाрдирд╡рддा рдХा рдоुрдЦौрдЯा рдкिрдШрд▓ рд░рд╣ा рдеा, рдФрд░ рдЕंрджрд░ рд╕िрдпाрд░ рдХी рдЖँрдЦें рдЙрдЧ рдЖрдИ рдеीं।” рдЖреЫाрджी рдкाрдиे рдХी рдЦुрд╢ी рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рдХाрд░рдг рдкीреЬा рдФрд░ рдиिрд░ाрд╢ा рдоें рддрдм्рджीрд▓ рд╣ो рдЧрдИ। рдПрдХ рд╕рдкрдиा рдеा рдЬो рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рджौрд░ाрди реЮреШрдд рдЪрдХрдиाрдЪूрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдмрд▓्рдХि рдЖрдЬ рддрдХ рднी рдЙрд╕рдХी рдХрд░्рдЪिрдпां рджिрд▓ों-рджिрдоाреЪ рдоें реЩрд▓िрд╢ рдХा рдХाрд░рдг рдмрдирддी рд╣ैं।

      рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣िंрд╕ाрдд्рдордХ рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡िрд╡рд░рдг рдкреЭрддे рд╕ुрдирддे рдпрд╣ी рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░, рдЕрдиाрдЪाрд░ рд╡ рджुрд░ाрдЪाрд░ рд▓ोрдЧों рдкрд░ реШрд╣рд░ рдмрдирдХрд░ рдмрд░рдкा। рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдШрдЯрдиा рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдеी, рдкрд░ рдЙрд╕рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╣िрди्рджू-рдоुрд╕рд▓िрдо рдЗрди рджोрдиों рдордЬрд╣рдмों рдХे рд▓ोрдЧों рдХो рднोрдЧрдиे рдкреЬे। рджेрд╢ рдХा рдмँрдЯрд╡ाрд░ा рддो рдЙрди्рд╣ोрдиे рдирд╣ीं рдХिрдпा, рдлिрд░ рднी рд╡े рдХिрд╕ рдЧुрдиाрд╣ рдХी рд╕реЫा рднुрдЧрдиे рдХे рд▓िрдП рдордЬрдмूрд░ рд╣ुрдП? рдпрд╣ рд╕рд╡ाрд▓ рдХрдИ рдмाрд░ рдорди рдХो рдХрдЪोрдЯрддा рд╣ै।

      рднाрд░рдд–рдкाрдХिрд╕्рддाрди рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдЗрддрдиी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рд▓ोрдЧों рдХा рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдПрд╡ं рдкрд▓ाрдпрди рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдХрднी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдеा। рдк्рд░рддाрдб़рдиा рдХे рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХिрдпे рд╣ुрдП рдЪिрд╣्рди рд╡реШ्рдд рдХी рджीрд╡ाрд░ों рдоें рдЪुрдиे рдЬाрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рд░рд╣-рд░рд╣ рдХрд░ рд╕िрд╕рдХिрдпाँ рднрд░рддे рд░рд╣े рд╣ैं, рдЕрдкрдиे рд╡рдЬूрдж рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рдЦाрдоोрд╢ рдЦंрдбрд╣рд░ो рдоें рднрдЯрдХрддे рд░рд╣े рд╣ैं। рдЕрдкрдиी рдЬрди्рдорднूрдоि рд╕े рджूрд░ рд╣ोрдиे рдХा рд╕ंрддाрдк, рдЕрдкрдиी рдЬреЬों рд╕े рдЙрдЦреЬ рдЬाрдиे рдХी рдпाрддрдиा рдХे рдлोрдлрд▓े рдорди рдоें рд▓ेрдХрд░ рдПрдХ рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рдЬрдЧрд╣, рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рд▓ोрдЧों рдХी рдмीрдЪ рдЦुрдж рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиा рдХिрддрдиा рдХрдаिрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЗрд╕ी рджрд░्рдж рднрд░ी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХो рд╕िंрдзी рдХे рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдЕрджीрдм рд▓рдХ्рд╖्рдордг рднाрдЯिрдпा ’рдХोрдорд▓’ рдиे рдЕрдкрдиी рдЖрдд्рдордХрдеा “рдмрд╣ी рдЦाрддे рдХे рдкрди्рдиे” рдоें рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдХी рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рдкीреЬा рдХो реЫрдмाрди рджेрддे рд╣ुрдП рд▓िрдЦा рд╣ै- “рд╣рдо рд╕िंрдз рдоें рдЬрди्рдоे рд▓ोрдЧों рдХी рдЖрдпु рдХे ‘рдЕрд░्рдж्рдзрд╢рддी рд╡ृрдХ्рд╖’ рдХे рд╕рднी рдкрддे рдЕрдм рд▓рдЧрднрдЧ рдЭреЬ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЯूрдЯрддी рджीрд╡ाрд░ों рдХी рднांрддि рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдУं рдХे рд╕ाрде рд╣рдоाрд░े рд╢рд░ीрд░ों рдХी рднी рдЫाрд▓ рдЙрддрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдПँ рдЦोрдЦрд▓े рд╢рд░ीрд░ों рдХे рдвांрдЪों рдоें рдЫिрдкрдХрд▓ी рдХी рдХрдЯी рдкूंрдЫ рдХी рднांрддि рддреЬрдк-рддреЬрдк рдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं!”

      рдХ्рдпों рди рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрдЧी рд╡рд╣ рдЫрдЯрдкрдЯाрд╣рдЯ? рднाрдИрдЪाрд░े рдХे рддाрд░ों рд╕े рд╕рдм рдЬुреЬे рд╣ुрдП рдеे, рдПрдХ рдХा рджुрдЦ рджूрд╕рд░े рдХा рджрд░्рдж рдмрди рдЬाрддा рдеा। рдЪोрдЯ рдПрдХ рдХो рд▓рдЧाрддी, рдкीреЬा рджूрд╕рд░ा рднोрдЧрддा. рдкрд░ рд╡рд╣ी рднाрдИ-рднाрдИ рдЖрдЬ рдЕрдХेрд▓े рд╣ैं...рднीрддрд░ рдХी рддрди्рд╣ाрдЗрдпों рдХे рд╕рди्рдиाрдЯे рд╕े рдШिрд░े рд╣ुрдП рд╣ैं। рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ों, рд░िрд╢्рддेрджाрд░ों рдФрд░ рдк्рд░िрдпрдЬрдиों рд╕े рдмिрдЫреЬрдХрд░ рдЕрдиेрдХों рдХी реЫिंрджрдЧाрдиिрдпों рдоें рдПрдХाрдХीрдкрди рдФрд░ рд╕ूрдиाрдкрди рднрд░ рдЧрдпा рд╣ै। рдЬीрд╡рди рд╣ै рдкрд░ рдХौрди рд╕ी рдзрд░ाрддрд▓ рдкрд░? рдЬрд╡ाрдм рдХी рддрд▓рдм рдоें рдЖрдЬ рднी рд╣рд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдк्рд░рд╢्рдирдЪिрд╣्рди рдХी рддрд░рд╣ рд╕ाрдордиे рд▓рдЯрдХा рд╣ुрдЖ рд╣ै। 

       реШрдпाрдордд-рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рднाрд░рдд рдХी рдЖреЫाрджी рдкрд░ рдмрд▓ि рдХे рдмрдХрд░े рдмрдиे рд╕िрди्рдзी рдХौрдо рдХे рдЕрдиेрдХ рдЬांрдмाреЫ рд╕िрди्рдзी рдЕрд╣рд╕ाрд╕ рджрд░्рджे-рджिрд▓ рдХा рд▓िрдП, рдЦूрди рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓рдиे рдкрд░ рдЖрдоाрджा рд╣ो рдЧрдП। рдЕрдкрдиी рдЬाрди рдХी рдЖрд╣ुрддि рджेрдиे рдкрд░ рддुрд▓े рд╣ुрдП, рдоौрдд рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓ рд░рд╣े рдеे। рд╕िрдпाрд╕ी рд╣рд▓рдЪрд▓ реЫрдоीрди рдХो реЫिрд▓реЫिрд▓े рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рджेрдиे рдоें рдХाрд░рдЧрд░ рд╣ो рд░рд╣ी рдеी। рд░ेрд▓рдЧाреЬिрдпां рдЧिрд░ाрдИ рдЬा рд░рд╣ीं рдеीं... рдбाрдХрдШрд░ों рдХे рд╕ाрдордиे рд╕्рдеिрдд рдкрдд्рд░-рдкेрдЯिрдпाँ рдХो рдЬрд▓ाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рдеा, рддाрдХि рд╕ंрджेрд╢ों рдХे рдЖрдиे-рдЬाрдиे рдХा рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рдХाрдпрдо рди рд░рд╣ рдкाрдпे। рд▓ोрдЧों рдХो рд╕рдЪेрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд░ाрдд рд░ाрдд рднрд░ рдЧुрдк्рдд рд╕्рдеाрдиों рд╕े рдпे рдЬाрдмाреЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рдмूрд▓ेрдЯिрдиें рдиिрдХрд▓рддे рд░рд╣े। рдХुрдЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рддो рдЬुрдиूрдиी рд╣рдж рддрдХ рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рд╕рд▓ाрдорддी рдХो рдЦрддрд░े рдоें рдбाрд▓рдХрд░, рдЯंрдбे рдЖрджрдо (рдПрдХ рдирдЧрд░ рдХा рдиाрдо) рдоें рдЕрдкрдиे рдШрд░ों рд╕े рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдпрд╣ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд░рд╣े। рдкुрд▓िрд╕ рдЙрдирдХे рдШрд░ों рдоें рдШुрд╕рдХрд░ рд╢реШ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдШрд░ рдХी рд╣рд░ рдЪीреЫ рдХी рддрд▓ाрд╢ рдХे рдмрд╣ाрдиे рдШрд░ рдХी рдмुрдиिрдпाрдж рд╣िрд▓ा рджेрддी, рдХि рд╡े рд╡ाрдпрд░рд▓ेрд╕ рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░рдХे рдпрд╣ाँ рдХी рдЦрдмрд░ें рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣ुँрдЪाрддे рд╣ैं।

      рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдХे рдЕंрдЬाрдо рдХे рджौрд░ाрди рдЕрдЧрд░ рдПрдХ рдирдИ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ुрдЖ рд╣ोрддा рддो рдпрдХीрдирди рдЖрджрдоिрдпрдд реЮреЩ्рд░ рдХे рд╕ाрде рдЙрд╕ рджрд░्рдЬ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХे рдкрди्рдиे рдкрд▓рдЯрддी।

рд╕्рдеाрдиांрддрд░рдг рдХा рджौрд░
      рдЗрд╕ рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдХे рджौрд░ рдоें рд▓ोрдЧ рдЙрдбेрд░ोрд▓ाрд▓, рд╕ेрд╡рдг, рд░ोрд╣िреЬी, рд╕рдЦ्рдЦрд░ рд╡ рд▓ाрд░рдХाрдгा рд╕े рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рджिрд╢ाрдУं рдоें рдЕрдкрдиी-рдЕрдкрдиी реШिрд╕्рдордд рдЖреЫрдоाрдиे рдиिрдХрд▓ рдкреЬे। рдХुрдЫ рд╣ाँрдЧ-рдХाँрдЧ, рдордиीрд▓ा рдХे рдУрд░ рдЧрдП, рддो рдХुрдЫ рдЧुрдЬрд░ाрдд। рдХोрдИ рдмреЬौрджा, рдХोрдИ рдоीрд░рдкुрд░ рдЦाрд╕, рддो рдХोрдИ рд╕िрдХंрдж्рд░ाрдмाрдж, рдФрд░ рдмрд╣ुрдд рд╕े рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рдЙрд▓्рд╣ाрд╕рдирдЧрд░ рдХैрдо्рдк рдоें рдЬाрдиे рд▓рдЧे। рдпाрддाрдпाрдд рдФрд░ рдЕрд╕рдмाрдм рдХो рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ рд╕े рджूрд╕рд░ी рдЬрдЧрд╣ рд▓े рдЬाрдиे рдХे рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╕ाрдзрди рдеे рдЬрд╣ाреЫ, рдФрд░ рдЯ्рд░ेрди!

      рдЯ्рд░ेрдиों рд╕े рд╕рдлрд░ рдХी рдПрдХ рдЕрд▓рдЧ рджाрд╕्рддाँ рд╣ै। рдЬिрд╕ рддрд░рд╣ рд╕ाрдоाрди рд▓ाрджा рдЬाрддा, рдЙрд╕рд╕े рднी рдХुрдЫ рдЕрдзिрдХ рдиिрд╖्рдаुрд░рддा рдХे рд╕ाрде рд╣ाреЬ-рдоांрд╕ рдХे рдк्рд░ाрдгी рдПрдХ рджूрд╕рд░े рд╕े рд╕рдЯे рд╣ुрдП, рд╕рдЯे рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдЪिрдкрдХे рд╣ुрдП, рдХुрдЫ рдЦреЬे, рдХुрдЫ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рджाрд╡ рдкрд░ рд▓рдЧाрдпे рдЙрд╕ рд░реЮ्рддाрд░ рд╕े рджौреЬрддी рдЧाреЬी рд╕े рд▓рдЯрдХрддे рд╣ुрдП рдиреЫрд░ рдЖрддे, рдХुрдЫ рдРрд╕े рдЬैрд╕े рдоाрд▓рдЧाреЬी рдоें рдоाрд▓ рд▓ाрджा рдЧрдпा рд╣ो। рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХी рдЬрдоा рдкूंрдЬी рдЕрдкрдиे рдмреЪрд▓ рдоें рджрдмाрдпे, рд╡े рд╕рд░рдЬрдоीं рд╕े рдиिрдХрд▓ рдкреЬे рд▓ाрд╡ाрд░िрд╕ рд▓ाрд╢ों рдХी рддрд░рд╣, рдЕрдкрдиे рдЕрдкрдиे рд╣िрд╕्рд╕े рдХी рдирдИ реЫрдоीрди рдвूँрдврдиे, рдЕрдкрдиे рдиिрд░ाрдзाрд░ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХो рдлिрд░ рд╕े рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдирдЬाрди рджिрд╢ा рдоें।

      рджिрд▓ рдХी рджीрд╡ाрд░ों рдкрд░ рдпाрджों рдХी рдкрд░рдЫाрдЗрдпाँ рд░рдХ्рд╕ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╕्рдЯेрд╢рди рдкрд░ рд╡िрд╢ाрд▓ рдЬрдирд╕рдоूрд╣ рдХे рд╕рдоंрджрд░ рдХो рджेрдЦрдХрд░ рд╢ाрдпрдж рдоेрд░े рдмाрд▓рдорди рдоें рдпрд╣ी реЩрдпाрд▓ рдХौंрдзा рд╣ोрдЧा, рдХि рдЗрддрдиे рд╕ाрд░े рд▓ोрдЧ, рдЕрдкрдиे рдШрд░, рдЕрдкрдиी рдЦेрддी рдмाреЬी, реЫрдоीрди-рдЬाрдпрджाрдж рдЫोреЬрдХрд░ рдЕрдм рдПрдХ рдирдП рдЖрд╢िрдпाрдиे рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рди рдЬाрдиे рдХрд╣ाँ, рдХिрд╕ рджिрд╢ा рдоें рдЬाрдХрд░ рдЕрдкрдиी рдПрдХ рдирдИ рдкрд╣рдЪाрди рдмрдиाрдПँрдЧे? рдЗрддрдиे рд╕ाрд░े рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдоें рд╕े рд╣рдоाрд░ा рднी рдПрдХ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдеा... рдоेрд░े рдоाрддा рдкिрддा, рдПрдХ рдмреЬा рднाрдИ, рдоैं, рдПрдХ рдЫोрдЯा рднाрдИ рдФрд░ рдмрд╣рди।

      рд╣рдоाрд░ा рдкрд╣рд▓ा рдкреЬाрд╡ рд░рд╣ा рдоीрд░рдкुрд░ рдЦाрд╕-рдЬрд╣ाँ рдХुрдЫ реЫрд░ूрд░ी рд╕ाрдоाрди рдФрд░ реЫрдоीрди-рдЬाрдпрджाрдж рдХे рджрд╕्рддाрд╡ेреЫ рд▓ेрдХрд░ рдЯ्рд░ेрди рд╕े рд╣рдо рд╡рд╣ाँ рдкрд╣ुँрдЪे, рдЬрд╣ाँ рд╢рд░рдгाрд░्рдеिрдпों рдХे рд▓िрдП рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдП рд╣ुрдП рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рд╢िрд╡िрд░ों рдоें рд░ाрд╢рди рдХी рджुрдХाрдиों рдкрд░ рд▓рдо्рдмी рдХрддाрд░ों рдоें рдЖрдЯा рдФрд░ рджाрд▓ рд▓ेрдиे рдХे рд▓िрдП рдЦреЬे рдоेрд░े рдкिрддा рдЖрдЬ рднी рдЖँрдЦों рдоें рддैрд░рддे рд╣ैं। рдЪाрд░ рджिрди рд╕े реЫ्рдпाрджा рд╡рд╣ाँ рд░рд╣рдиा рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрдпा। рдкिрддाрдЬी реЫрдоीрдирджाрд░ों рдХे рдШрд░ाрдиे рд╕े рдеे, рд╣ुрдХूрдордд рдЪрд▓ा рдХрд░рддी рдеी, рдЕрдм рдРрд╕ी рдиौрдмрдд рдЖрди рдкреЬी рдХि рдЦाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣ाрде рдЖрдЧे рдмреЭाрдиे рдкреЬ рд░рд╣े рдеे। рд╢рд░рдгाрд░्рдеिрдпों рдХी рдпрд╣ рдмрджрддрд░ рд╣ाрд▓рдд, рд╡ рдмेрд╕рд▓ूрдХी рд░ाрд╕ рди рдЖ рдкाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕ाрдордиे рджूрд╕рд░ी рд╕ूрд░рдд рдеी, рдЕрдЬрдоेрд░ рдЬाрдиा। рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рдиिрд░्рд╡ाрд╕िрдд рд╕े рдЯ्рд░ेрди рд╕े рдмाреЬрдоेрд░ (Barmer) рдкрд╣ुँрдЪे рдФрд░ рд╡рд╣ाँ рд╕े рдлिрд░ рдХाрдлिрд▓े рдХी рддрд░рд╣ рдЕрдЬрдоेрд░ рдоें рдорджाрд░ рдЧेрдЯ рдХे рдкाрд╕ рдоोрддी рдорд╣рд▓ рдиाрдордХ рдПрдХ рд╕ोрд╕ाрдЗрдЯी рдоें рд╢рд░рдг рд▓ी। рдоेрд░े рдмреЬे рдоाрдоा рдХा рд╡рд╣ाँ рдЕрдкрдиा рдкंрд╕ाрд░ी рдХा рдХाрд░ोрдмाрд░ рдеा। рд╡े рд╢рдХ्рдХрд░ рдФрд░ рдЕрдиाрдЬ рдХी рдеोрдХ рдмिрдХ्рд░ी рдХिрдпा рдХрд░рддे рдеे, рдФрд░  рд░ीрдЯेрд▓ рдоें рдЫोрдЯे рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХो рдоाрд▓ рджिрдпा рдХрд░рддे рдеे। рдкिрддाрдЬी рдиे рдХुрдЫ рджिрди рдХाрдо рдХिрдпा- рдХाрдо рдХ्рдпा рдеा, рдмрд╕ рджिрди рднрд░ рдЯ्рд░рдХों рдХे рд╕ाрдордиे рдЦреЬे рд╣ोрдХрд░ рдЕрдиाрдЬ рд╡ рд╢рдХ्рдХрд░ рдХे рдмोрд░ों рдХो рдЙрддрд░рд╡ाрдиा, рдЧिрдирдиा рдФрд░ рд╣िрд╕ाрдм рджрд░्рдЬ рдХрд░рдиा। рдЯंрдбे рдЖрджрдо рдоें рдоेрд░े рджाрджा рдХुंрджрдирдорд▓ рд▓ाрд▓рд╡ाрдиी рдоुрдЦिрдпा рд░рд╣े। рдРрд╕े рдоें рдкिрддाрдЬी рдХो, рдЬिрди्рд╣ोрдиे рд░ाрдЬрд╕ी рд╢ाрди рд╢ौрдХрдд рдХा рдЬीрд╡рди рдЧुреЫाрд░ा, рдпрд╣ рдордЬрджूрд░ी рднрд▓ा рдХрд╣ाँ рдЧрд╡ाрд░ा рд╣ो рд╕рдХрддी? рдЖрдЦिрд░ рддрдп рд╣ुрдЖ рдХि рд╕िрдХंрджрд░рдмाрдж рдоें рдирдИ реЫिंрджрдЧी рдХा рдЖрдЧाреЫ рдХिрдпा рдЬाрдп। рдкрд░ рдЬाрдиा 1948 рдоें рд╣ुрдЖ। рд╡рдЬрд╣ рдеी, 30 рдЬрдирд╡рд░ी 1948 рдЬिрд╕ рджिрди рдЧांрдзी рдЬी рдХी рд╢рд╡ рдпाрдд्рд░ा рдиिрдХрд▓ी рдЙрд╕ рджिрди рдоेрд░ी рдЫोрдЯी рдмрд╣рди рдкैрджा рд╣ुрдИ। рдмрд╕ рдлिрд░ рдХ्рдпा рдеा, рдЬрд▓्рджी рд╣ी рд╕िрдХрди्рдж्рд░ाрдмाрдж рдкрд╣ुँрдЪрдХрд░ рд╣рдо рднाрдИ- рдмрд╣рдиों рдХी рдкреЭाрдИ рдХे рд▓िрдП рдкाрдард╢ाрд▓ा рдоें рджाрдЦिрд▓ा рд╣ुрдИ рдФрд░ рд╣рдо рд╡рд╣ीं рд░рдЪ-рдмрд╕ рдЧрдП।

      рдЕрдЬрдоेрд░ рдХी рдпाрджों рдоें рдПрдХ рд╡िрдХृрдд рдпाрдж рдЖрддी рд╣ै- рдЬрд╣ाँ рд╣рдо рдЬैрд╕े рднाрдИ рдмंрдзु рд╢рд░рдгाрд░्рдеिрдпों рдХे рд▓िрдП рд╕ुрд░ंрдЧें рдмрдиाрдИं рдЧрдИ рдеीं। рдмреЬे рд╢ाрд╣ी рдЪрдмूрддрд░ों рдХे рддрд▓े рд╕ुрд░ंрдЧ рдЬैрд╕े рдмрдиे ‘рдмुрд╣рд░ों’ рдоें рд░рд╣ рд░рд╣े рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рджिрди рдХो рд░ाрдд рд╕рдордЭ рдХрд░ рдЬी рд░рд╣े рдеे- рд╡рд╣ीं, рдЬрд╣ाँ рд░ोрд╢рдиी рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рд░ोрд╢рдирджाрди рди рдеा, рдЬрд╣ाँ рд░ाрдд рдХा рд╕ाрдпा рдШрдиा рд╣ोрддे рд╣ी, рд╕ूрд░рдЬ рдХे рд╡िрд▓ूрдк рд╣ोрдиे рдХे рдмрд╣ुрдд рдкрд╣рд▓े рд╕्рдд्рд░िрдпाँ рддेрд▓ рдХे рджिрдпे рдЬрд▓ाрдХрд░ рдЦाрдиा рдмрдиा рд▓ेрддी рдФрд░ рднी рдХрдИ реЫрд░ूрд░ी рдХाрдоों рдХो рдЕंрдЬाрдо рджेрддीं।

      рдоेрд░ी рдоाрдоी рдХे рдкिрддा рдИрджрдирдорд▓ рдЫुрдЧाрдгी рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╕рдордп рд╡рд╣ीं рд▓ाрд░рдХाрдгा рдоें рдХрд▓ेрдХ्рдЯрд░ рдеे рдФрд░ рдЙрдирдХे рд╕ुрдкुрдд्рд░ рд░ाрдо рдЫुрдЧाрдгी рдСрдлिрд╕рд░ рдХे рдкрдж рдкрд░। рджंрдЧे рдлрд╕ाрдж рдХे рджौрд░ рдоें рд░ाрдо рдЫुрдЧाрдгी рдиे рдЕрдкрдиी рдмेрдЯी рд░рдоोрд▓ा (рдЕрдоीрддाрдм рдХे рднाрдИ рдЕрдЬीрддाрдм рдмрдЪ्рдЪрди рдХी рдкрдд्рдиी) рдХो рдФрд░ рдЕрдкрдиी рднाрднी рдФрд░ рдЙрдирдХी рдмेрдЯिрдпों рд╕рд╣िрдд рдЬрд╣ाреЫ рдоें рджो рдХैрдмिрди рд░िрдЬрд░्рд╡ рдХрд░ाрдХрд░ рдоुंрдмрдИ рдХे рд▓िрдП рд░рд╡ाрдиा рдХिрдпा। рдкрд░ рдЙрди्рд╣ीं рджिрдиों рдкंрдЬू рдоें рд░рд╣ рд░рд╣े рдЙрдирдХे рджाрджा рдХो, рдЬो рдмрд╣ुрдд рдиाрдоी рдЬрдоींрджाрд░ рдеे, рдбाрдХुрдУं рдиे рдоाрд░ рдбाрд▓ा। рдХिрд╕ी рддрд░рд╣ рдЙрдирдХे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рд▓ाрд░рдХाрдгा рд▓ाрдпा рдЧрдпा рдФрд░ рдоाрдорд▓ा рдаंрдбा рдкреЬрддे рд╣ी рдЬрдЬ рдкрд░рд╕рд░ाрдо рдХрд░рдиाрдиी рдХी рджेрдЦрд░ेрдЦ рдоें рдЙрди्рд╣ें рдмुрд░्рдХे рдкрд╣рдиा рдХрд░ рднाрд░рдд рдЬाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬрд╣ाреЫ рдоें рдЪреЭाрдпा рдЧрдпा... рдпे рдмाрддें рдоेрд░ी рд╕्рдоृрддि рдоें рд╕ुрдиे рд╕ुрдиाрдпे рдХिрд╕्рд╕ों рдХी рддрд░рд╣ рджрд░्рдЬ рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै!

0
            рдоेрд░े рджाрджा рдХुंрджрдирдорд▓ рд▓ाрд▓рд╡ाрдиी рдХे рд╕ंрдмंрдзी рдиाрдирдХрд░ाрдо рд╡ाрдзूрдорд▓ рддुрд▓рд╕िрдпाрдиी рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рд╕िंрдз рдХे рдиिрд╡ाрд╕ी рдеे। рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдмाрдж рд╡े рдЦुрдж рджрд╕ рдмाрд░рд╣ рд╕ाрд▓ рд╡рд╣ीं рд░рд╣े। рдЙрдирдХे рдмंрдЧрд▓े рдХे рдЗрд░्рдж-рдЧिрд░्рдж рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рдХрд▓ेрдХ्рдЯрд░ рдиे рд╣िреЮाрдЬрдд рдХे рд▓िрдП рдкुрд▓िрд╕ рддैрдиाрдд рдХрд░ рд░рдЦी। рдЙрдирдХे рд╕ुрдкुрдд्рд░ рд▓ीрд▓рд░ाрдо рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕рд╣िрдд рдЬрд╣ाреЫ рдоें рд╕ाрдоाрди рдХे рд╕ाрде рдоोрд░рд╡ी рдХे рд▓िрдП рд░рд╡ाрдиा рд╣ुрдП। рд╡ीрд░рд╡ाрд▓ рдмंрджрд░рдЧाрд╣ рдкрд░ рдЙрддрд░े (рдХрдаिрдпाрд╡ाреЬ рдоें)। рд╡рд╣ीं рд╕े рддीрди рдЯ्рд░ेрди –рд╡ीрд░рд╡ाрд▓ рд╕े рдЭूрдиाрдЧреЭ, рдЭूрдиाрдЧреЭ рд╕े рд╡ाрдХाрдиेрд░, рдФрд░ рд╡ाрдХाрдиेрд░ рд╕े рдоोрд░рд╡ी, рдмрджрд▓рддे рд╣ुрдП рдаौрд░ рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪे। рдЙрдирдХे рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╡рд╣ाँ рдЙрдирдХे рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдкрдХ्рдХा рдордХाрди рд╕рднी рд╕ुрд╡िрдзाрдУं рд╕рдоेрдд рддैрдпाрд░ рдеा। рдЙрди्рд╣ोрдиे рдирдпा рд╡्рдпाрдкाрд░ рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рдФрд░ рдЦुрдж рдХो рдкुрдиः рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХी рд╣рд░ рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХो рдЕрдорд▓ рдоें рд▓ाрдпा। 1958 рдоें рдЙрдирдХी рдЬ्рдпेрд╖्рда рдкुрдд्рд░ी рдЧुрдгрд╡ंрддी рдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рдоेрд░े рдмреЬे рднाрдИ рдоोрд╣рдирджाрд╕ рд▓ाрд▓рд╡ाрдгी рд╕े рд╣ुрдЖ। рд╢ाрджी рдоोрд░рд╡ी рдоें рд╣ुрдИ рдеी рд╡рд╣ीं рдоैंрдиे рдЙрдирдХी рд╡рд╣ рд╡ैрднрд╡рдкूрд░्рдг рд╣рд╡ेрд▓ी рд╡ рд░рдИрд╕ी рдаाрда рджेрдЦे। рдЙрд╕ рд╡рдХ्рдд рдоैं рджрд╕рд╡ीं рдХрдХ्рд╖ा рдоें рдеी।

      рдЬрдм 1957 рдоें рдиाрдирдХрд░ाрдо рд╡ाрдзूрдорд▓ рдЕрдкрдиे рдЬрди рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рдкाрд╕ рднाрд░рдд рд▓ौрдЯे рддो рд╡े рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рдХा рдЕрдкрдиा рдмंрдЧрд▓ा рдоेрд░े рджाрджा рдХे рджोрд╕्рдд рдоीрд░ рдЕрд▓ी рдХो рджे рдЖрдП, рдЬिрдирдХी рд╡рдлाрджाрд░ी рдФрд░ рд╕ेрд╡ाрдУं рдХा рд╡े рдЖрдЬ рддрдХ рдЧुрдгрдЧाрди рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं।

      рдпाрдж рдХी рднूрд▓ी-рдмिрд╕рд░ी рдкрд░рддों рд╕े рдЭाँрдХрддी рдПрдХ рдЖрдХृрддि рдеी рдоेрд░े рдЪрдЪेрд░े рднाрдИ рдХी, рдЬो рдЯंрдбे рдЖрджрдо рд╕े рдХुрдЫ рджूрд░ी рдкрд░ рд╕्рдеिрдд рд╢рд╣рджाрджрдкुрд░ рд╕्рдЯेрд╢рди рд╕े рд░рд╡ाрдиा рд╣ुрдИ ‘рд▓ाрд╣ौрд░ рдоेрд▓’ рдоें рд╕рдлрд░ рдХрд░ рд░рд╣े рдеे, рдЙрди्рд╣ें рдЙрдбेрд░ेрд▓ाрд▓ рд╕्рдЯेрд╢рди рдкрд░ рдЙрддाрд░ рдХрд░ рдлेंрдХ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा, рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рдХाँрдЧ्рд░ेрд╕ рдХी рдХाрд░्рдпрд╡ाрдИ рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧी рд░рд╣े рдеे। рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЙрди्рд╣ें рд▓ाрд╣ोрд░ рдоेрд▓ рд╕े рдЙрддाрд░рдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдЕрд╕рдлрд▓ рд╣ुрдИ рдХ्рдпोंрдХि рдЙрди्рд╣ोंрдиे рджрд░рд╡ाрдЬे рдХे рдмाрд╣рд░ рдХे рджрд╕्рддाрдиे рдкрдХреЬ рд▓िрдП। рдкрд░ рдХ्рд░ांрддिрдХाрд░िрдпों рдиे рдиिрд░्рджрдпрддा рд╕े рдЬрд▓ी рдмीреЬी рд╕े рдЙрд╕рдХे рд╣ाрдеों рдХो рдЬрд▓ाрдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХी рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдХुрд░ूрдк рдордирд╕ूрдмे рдоें рдХाрдордпाрдм рд╣ुрдП। рдоाрдирд╡рддा рдХी рдЪौрдЦрдЯ рдкрд░ рдЕрдоाрдиुрд╖ рд╣ोрдиा рдЬ्рдпाрджा рдЖрд╕ाрди рд╣ै!

      рдпाрдпाрд╡рд░ рд╕рднी рджрд░्рдж рдХो рдУреЭрдХрд░ рдЕрдкрдиी рдирдИ рдкрд╣рдЪाрди рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рджрд░-рдмрджрд░ рднрдЯрдХрддे рд░рд╣े। рдЬिрдирдХी рд╕ंрдкрддि рдеी рдЙрди्рд╣ोрдиे рдХ्рд▓ेрдо рдлॉрд░्рдо рднрд░े। рдкрд░ рдХрд╣ीं рдРрд╕ा рднी рд╣ुрдЖ рдХि рдЬिрди्рд╣ें рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдХ्рд▓ेрдо рдоिрд▓рдиा рдЪाрд╣िрдпे рдеा, рдЙрди्рд╣ें рд╣ाрд╢िрдпे рдкрд░ рдзрдХेрд▓ рджिрдпा рдЧрдпा рдФрд░ рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдмेрдИрдоाрдиी рд╕े рдлॉрд░्рдо рднрд░े рд╡े рдоाрд▓ाрдоाрд▓ рд╣ो рдЧрдП।

            рдпрд╣ी рдХ्рд▓ेрдо рдХी рджाрд╕्рддाрди рд╣ै। рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдХ्рд▓ेрдо рднрд░े рдиोрдЯिрд╕ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрди्рд╣ें рдСреЮिрд╕ рд╕े рдЪिрдЯ्рдаी рдЖрддी - "рдлрд▓ाँ рддाрд░ीреЩ рдХी рд╕ुрдмрд╣ рдЧ्рдпाрд░рд╣ рдмрдЬे рддुрдо्рд╣ाрд░ी рд╣ाреЫिрд░ी рдиीрдЪे рджिрдпे рд╣ुрдП рдкрддे рдкрд░ рддрдп рд╣ुрдИ рд╣ै। рд╕рдордп рдкрд░ рдЕрдкрдиे рджрд╕्рддाрд╡ेреЫ, рд▓िрдЦे рдХाреЪреЫ рд╕рдмूрдд рдХे рддौрд░, рдЧрд╡ाрд╣ों рдХे рд╕ाрде рд╣ाреЫिрд░ рд░рд╣рдиा। реЪैрд░ рдоौрдЬूрджрдЧी рдХी рд╣ाрд▓рдд рдоें рдПрдХ рддрд░реЮा рдлैрд╕рд▓ा рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।" рдПрдХ рд╕рд░рдХाрд░ी рдлрд░рдоाрди... рдмрд╕...!

            рдХुрдЫ рд▓ोрдЧों рдХा реЫрдоीрдиों рдХा рдХ्рд▓ेрдо рднрд░ा рд╣ुрдЖ рдеा, рдХुрдЫ рдХा рдШрд░ों рдХा рднी। рдШрд░ों рдХी рд╣ाреЫिрд░ी рдХा рдмुрд▓ाрд╡ा рджुрд╡िрдзा рдЬрдирдХ рд╕्рдеिрддि рдоें рдмрджрд▓ рдЬाрддा। рдоेрд░े рддाрдК рдХाрдХा рд▓рдЫрдордирджाрд╕ рд▓ाрд▓рд╡рдгी рдиे рд╕िंрдз рдХा рд╣рд╡ेрд▓ी рдиुрдоा рдШрд░ рдЕрдкрдиे рджो рд╕ेрд╡ाрджाрд░ों -рдЭрдордЯрдорд▓ рд╡ाрдг्рдпो рдФрд░ рдЦुрд░्рд╢ीрдж рдЖрд▓рдо рдХो рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рдЫोреЬा, "рдЕрдЧрд░ рд▓ौрдЯ рдЖрдП рддो рд╕ाрде рд░рд╣ेंрдЧे, рдирд╣ीं рддो рдпрд╣ рддुрдо्рд╣ाрд░ा!" рджрд╕्рддाрд╡ेреЫ рд╣ोрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рдЙрди्рд╣ोрдиे рдХ्рд▓ेрдо рдирд╣ीं рднрд░ा। рдЬाрдирддे рдеे рдХि рдХिрд╕ी рднी рд╕ूрд░рдд рдоें рдЕрдЧрд░ рдШрд░ рдХी реШीрдордд рдпрд╣ाँ рд╡рд╕ूрд▓ рдХрд░ рд▓ी рдЧрдИ рддो рд╡рд╣ाँ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рд╣рдорд╡рддрдиी рдмेрдШрд░ рд╣ो рдЬाрдПंрдЧे। рдпрд╣ рдЙрди्рд╣ें рдЧрд╡ाрд░ा рди рдеा। рдЗंрд╕ाрди рдоें рднाрдИрдЪाрд░े рдХा рднाрд╡ рдЕрдм рднी рдмाреШी рд╣ै рдпрд╣ рдЗрд╕ рд╣рд╡ाрд▓े рд╕े рд╕िрдж्рдз рд╣ोрддा рд╣ै।

      рдоेрд░े рдкिрддाрдЬी рдХो рднी рдиिреЫाрдоाрдмाрдж рдоें реЫрдоीрди рдХे рдХ्рд▓ेрдо рдХे рд░ूрдк рдоें рдЧрди्рдиे рдХे рдЦेрдд рдоिрд▓े। рджрд╕ рд╕ाрд▓ рддрдХ рд╡े рднी рдЧрди्рдиे рдХी рдлрд╕рд▓ рд╣ाрд╕िрд▓ рдХрд░рдиे-рдХрд░ाрдиे рдХे рд╕िрд▓рд╕िрд▓े рдоें рд╕िрдХंрджрд░ाрдмाрдж рд╡ рдиिреЫाрдоाрдмाрдж рдХे рдмीрдЪ рд▓рдЧाрддाрд░ рдЖрддे-рдЬाрддे рд░рд╣े। рдкрд░ рдЙрд╕рд╕े рд▓ाрдн рд╕े рдЕрдзिрдХ рдХ्рд╖рддि рд╣ोрддी рд░рд╣ी, рдХाрд░ोрдмाрд░ рдХो рд╕рдордп рд╡ рддрд╡्рд╡рдЬू рди рджे рдкाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЙрди्рд╣ोрдиे рдЖрдЦिрд░ рд╡рд╣ реЫрдоीрди рдПрдХ рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рдоें рдмेрдЪ рджी। рдЙрди рджिрдиों рдПрдХ рд▓ाрдЦ рдмреЬी рд░реШрдо рд╣ोрддी рдеी। рдкिрддाрдЬी рдиे рдЙрди рдкैрд╕ों рд╕े рдПрдХ рдХрдкреЬे рдХी рджुрдХाрди рдЦोрд▓ рд▓ी рдФрд░ рд╡рд╣ीं рдЕрдкрдиा рд╕्рдеाрдпी рдкреЬाрд╡ рд╕рдордЭрдХрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ो рдЧрдП।

      рдоेрд░े рддाрдК рд╡рд╕ंрджाрдгी рдХे рдЬрдоाрдИ рд╣ेрдоू (рд░рдд्рдиा рдХे рдкрддि) рднी рд╕рдХ्рдЦрд░ рдоें рдПрдХ рдХрдкाрд╕ рдХी реЮैрдХ्рдЯрд░ी рдоें рдХाрдо рдХрд░рддे рдеे। рдЙрдирдХा рдЪाрд░ рд╕ाрд▓ рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХा рдХांрдЯ्рд░ैрдХ्рдЯ рд╕ाрдЗрди рдХिрдпा рд╣ुрдЖ рдеा-рдпрд╣ рдкрд╣рд▓ा рд╕ाрд▓ рдеा, рдЗрд╕ рд▓िрдП рднाрд░рдд рд▓ौрдЯрдиा рдиाрдоुрдордХिрди рдеा। рддाрдК рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕рд╣िрдд, рдкрдд्рдиी, рдЫोрдЯी рдмेрдЯी рд╡िрд╢рдиी рдФрд░ рдмреЬी рд▓реЬрдХी рд░рдд्рдиा, рдХो рднी рдЕрдкрдиे рд╕ाрде рд▓े рдЖрдП рдФрд░ рдЖрддे рд╣ी рдоोрд░рд╡ी рдмрд╕ рдЧрдП। рдпूं рджो рдвाрдИ рд╕ाрд▓ рдмीрдд рдЧрдпे рдФрд░ рд╣ेрдоू рдХे рдЖрдиे рдХी рдЙрдо्рдоीрджें рдмंрдз рдЧрдИं। рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рджिрди рд╣рд╡ाрдИ рдЬрд╣ाреЫ рдХे рдЖрдиे рдХा рд╕рдордп рддрдп рдеा। рдкрд░ рдЪाрд░ рдШंрдЯे рдкрд╣рд▓े рд╡рд╕ंрджाрдгी рдЬी рдХो рдлोрди рдж्рд╡ाрд░ा рдПрдХ рджिрд▓ рджрд╣рд▓ाрдиे рд╡ाрд▓ी рдЦрдмрд░ рджी рдЧрдИ- рд╣ेрдоू рдХे рдоौрдд рдХी реЩрдмрд░। рдкूрдЫрддाрдЫ рд╕े реЫाрд╣िрд░ рд╣ुрдЖ рдХि рдХाрдо рдХрд░рддे рд╡реШ्рдд рд╣ेрдоू рдХी рдорд╢ीрди рдЦрд░ाрдм рд╣ो рдЧрдИ рдФрд░ рдФрд░ рдЪрд▓рддी рд╣ुрдИ рдорд╢ीрди рдоें рдЙрд╕рдХे рд╣ाрде рдлंрд╕ рдЧрдП..., рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рдмрди рдЧрдпा рдФрд░... рдмрд╕ рдЙрдирдХी рдоृрдд्рдпु рдХा рдРрд▓ाрди рд╣ुрдЖ। рдпрд╣ рднी рдПрдХ рд╕िрдпाрд╕ी рд╖рдбрдпंрдд्рд░ рд╣ी рдеा, рдЬрд╣ाँ рд╣िрди्рджू рдоुрд╕्рд▓िрдо рднाрдИ-рднाрдИ рди рд╣ोрдХрд░ рджुрд╢рдорди рдмрди рдЧрдП। рдмрд╕ рдПрдпрд░рдкोрд░्рдЯ рдЬाрдХрд░ рддाрдК рдЕрдкрдиे рджाрдоाрдж рдХी рд▓ाрд╢ рдХा рдмोрдЭ рдЕрдкрдиे рдХाँрдзों рдкрд░ рдЙрдаा рд▓ाрдпे।

       рдРрд╕ी рд╣ृрджрдп рд╡िрджाрд░рдХ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡िрднीрд╖िрдХा рдХे рд╡рд░्рдгрди рдоें рд╡िрдХृрддिрдпों рдХी рдмाреЭ рдЖ рдЧрдИ рдЬрд╣ाँ рдХ्рд░ूрд░ рдоाрдирд╕िрдХрддा, рд╡рд╣рд╢ीрдкрди, рдЕрдоाрдирд╡ीрдпрддा, рдЕрдиाрдЪाрд░, рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ рд╡ рдмेрджрд░्рдж рдмрд░्рддाрд╡ рдХे рдХाрд░рдг рдоाрдирд╡ीрдп рдоूрд▓्рдпों рдоेँ рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рдЖрдиे рд▓рдЧी, рдкुрд░ाрдиी рдкीреЭी рдХी рдордиोрд╕्рдеिрддि рдЖрд╣рдд рд╣ुрдИ, рдкुрд░ाрдиे рдоूрд▓्рдпों рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдирдП рдЬीрд╡рди рдоूрд▓्рдпों рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рд╣ुрдИ।

      рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рд╕्рдеाрдкрди рдХे рджौрд░ рдХी рд╡िрднीрд╖िрдХा рднी рд╕рдмрдХे рд╣िрд╕्рд╕े рдоें рдЖрдИ। рдЖрдЬ рддрдХ рд╕िंрдзी рдХौрдо рдХो рдХोрдИ рдк्рд░ाрди्рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬрдб़ рд╕े рдЬुрджा рд╣ोрдХрд░ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рд╕ंрдЪाрд░िрдд рд░рдЦрдиा, рддрдоाрдо рдоुрд╢्рдХिрд▓ों рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рдЙрдирдХे рд▓िрдП рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ोрдиा рдХрдаिрди рдЬ़рд░ूрд░ рдеा рдкрд░ рдиाрдоुрдордХिрди рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं। рдХोрд╢िрд╢ें рд╣ोрддी рд░рд╣ी рд╣ैं рдФрд░ рдЖрдЬ 63 рд╡рд░्рд╖ों рдХे рдмाрдж рдЬो рддрд╕्рд╡ीрд░ рджिрдЦрддी рд╣ै рд╡рд╣ рдХрд╣ीं рдЙрджाрд╕ рдХрд░рддी рд╣ै рддो рдХрд╣ीं рддрд╕рд▓्рд▓ी рджेрддी рд╣ै. рд╣рд░ рд╣ाрд▓ рдоें рдЬिंрджा рд░рд╣рдиे рдХी рдХ़рд╕рдо рдЦाрдХрд░, рд╕िрди्рдзी рд╣рд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЕрдкрдиी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рджрд░्рдЬ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рд╡्рдпाрдкाрд░ рдЙрдирдХे рдЦ़ूрди рдоें рд╣ै। рдЬ़िंрджाрджिрд▓ी рдЙрдирдХे рд╕ीрдиे рдоें рд╣ै। рдЧिрд░-рдЧिрд░ рдХрд░ рдЙрда рдЦреЬे рд╣ोрдиा рдЙрдирдХा рджिрдоाрдЧ़ी рдлिрддूрд░ рд╣ै। рд╕िрди्рдзु рдирджी рдЙрдирдХे рджिрд▓ рдХी рдзрдб़рдХрди рд╣ै, рдЭूрд▓ेрд▓ाрд▓ рдХी рдЭрд▓рдХी, рд╢ाрд╣, рд╕्рд╡ाрдоी, рд╕рдЪрд▓ рдХा рдХाрд╡्рдп рдЙрдирдХा рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╣ै। рдЬ़рдоीрди рдирд╣ीं рд╣ै рдкрд░ рд╣िंрдж рдХी рд╣рд╡ाрдУं рдоें рд╕िंрдз рдХी рдЦुрд╢рдмू рд╕ाँрд╕ों рдоें рднрд░рдиा рдЙрдирдХा рдЬीрд╡рди рд╣ै। рдЕрдм рд╕िрди्рдзी рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рдирд╣ीं, рд╡िрд╕्рдеाрдкिрдд рд╡рд░्рдЧ рдХे рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рд╢рд╣рд░ рд╡ाрд╕ी рд╣ैं।
                                         
      рдЗрд╕ рдирдП рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоेँ рд╕рдм рдХुрдЫ рдирдпा рдеा, рдФрд░ рдЗрд╕ рдирдП рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдмрд╕ाрдиे рдФрд░ рдЦुрдж рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХे рдХाрд░рдг рдкुрд░ाрдиी рдкрд░рдо्рдкрд░ाрдПँ рд╡िрд▓ीрди рд╕ी рд╣ोрдиे рд▓рдЧी... рд╣рд╡ाрдУं рдоेँ реЫрд╣рд░ीрд▓ी рдЖреЫाрджी рдХे рд▓рдХ्рд╖рдг рдШुрд▓ рдоिрд▓ рдЧрдП। рдЗрд╕ рд░ाрдЬрдиीрддि рдХी рдмिрд╕ाрдд рдкрд░ рдоोрд╣рд░ों рдХी рдЪाрд▓-рдЪрд▓рди рдоेँ рдоाрдирд╡рддा рдиे рдХ्рдпा рдЦोрдпा рдХ्рдпा рдкाрдпा, рдЙрд╕рдХी рддрд╕्рд╡ीрд░ рдЖрдЬ рдХे рдоाрд╣ौрд▓ рдоेँ рдФрд░ рджेрд╢ рд╡िрджेрд╢ рдХी рд░рдгрдиीрддि рдоेँ рджिрдЦाрдИ рджे рд░рд╣ी рд╣ै। рди рдЬाрдиे рдоाрдирд╡рддा рдХिрддрдиी рдмाрд░ рдЗрд╕ рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдХे рджрд░्рджीрд▓े рджौрд░ рд╕े рдЧुреЫрд░ेрдЧी?

1 comment :

  1. рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рд╡िрднाрдЬрди рдиे
    рд╕िंрдз рд╕िंрдзी рд╕рдоाрдЬ
    рдЖрдо рд╕िंрдзी рдХो
    рд╕рд╣рди рд╢рдХ्рддि рдФрд░ рдЖрдд्рдо рдиिрд░्рднрд░рддा рдХा рдк्рд░рддीрдХ рдмрдиा рджिрдпा
    рдФрд░
    рд╡िрд╢्рд╡ рдиाрдЧрд░िрдХ рднी |
    рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдгी рдЬी рдХी рдЬीрд╡рди рдпाрдд्рд░ा, реШрд▓рдо,рдЙрдирдХा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд▓ेрдЦрди рдЗрд╕рдХा рдЬीрд╡ंрдд рдк्рд░рдоाрдг рд╣ैं
    ЁЯМ║
    рдоोрд╣рди рд╣िрдордеाрдгी

    ReplyDelete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।