рдПрдХ рд╕рдоीрдХ्рд╖ाрдд्рдордХ рдЯिрдк्рдкрдгी : рд░ाрдЬेрд╢ рдЙрдд्рд╕ाрд╣ीрд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рддो ‘рдХрдеाрджेрд╢’ рдХो рдЗрд╕ рдмाрдд рдХे рд▓िрдП рд╕ाрдзुрд╡ाрдж рдХे рд╡рд╣ рдкिрдЫрд▓े рдХुрдЫ рд╡рд░्рд╖ों рд╕े рд▓рдШुрдХрдеा рдкрд░ рдПрдХ рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдХрд░рд╡ा рд░рд╣ा рд╣ै।
рд╡рд░्рд╖ 2015 рдХे рд▓िрдП рдЖрдпोрдЬिрдд рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдоें рдЪुрдиी рдЧрдИ 11 рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдХрдеाрджेрд╢ рдХे рдЕрдк्рд░ैрд▓, 2016 рдЕंрдХ рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ुрдИ рд╣ैं। рдЙрди्рд╣ें рдкрдв़рдХрд░ рдеोрдб़ी рдЦुрд╢ी рднी рд╣ुрдИ рдФрд░ рдеोрдб़ा рдЧрдо рднी। рдиिрд░ाрд╢ा рд╣ुрдИ рдпрд╣ рджेрдЦрдХрд░ рдХि рдЗрди рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдХे рдЪрдпрди рдкрд░ рдЗрд╕ рдЕंрдХ рдоें рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं рд╣ै। рди рд╣ी рд╕рдо्рдкाрджрдХीрдп рдХे рддौрд░ рдкрд░ рдХुрдЫ рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рдЕрд╡्рд╡рд▓ рддो рдЗрд╕ рдЕंрдХ рдоें рд╕рдо्рдкाрджрдХीрдп рд╣ै рд╣ी рдирд╣ीं। рд╣ाँ, рдЕрдЧрд▓े рдЕंрдХ рдоें рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा рдЗрд╕рдХी рдШोрд╖рдгा рдоें рдпрд╣ рд╕ूрдЪрдиा рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ुрдИ рд╣ै рдХि рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдкрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ (рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी) рдХी рдЯिрдк्рдкрдгी рднी рд╣ोрдЧी। рдпрд╣ рдмाрдд рдХुрдЫ рд╕рдордЭ рдирд╣ीं рдЖрдИ। рдЕрдоूрдорди рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддाрдУं рдоें рдЪुрдиी рдЧрдИ рд░рдЪрдиाрдПँ рдЬिрд╕ рдЕंрдХ рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ोрддी рд╣ैं, рдЙрд╕ी рдЕंрдХ рдоें рдиिрд░्рдгाрдпрдХों рдХा рдордд рднी рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдкाрдардХ рдХो рдЪрдпрди рдХा рдкрд░िрдк्рд░ेрдХ्рд╖्рдп рд╕рдордЭрдиे рдоें рдорджрдж рдоिрд▓рддी рд╣ै। рдПрдХ рд╕рдорд╕्рдпा рдФрд░ рд╣ै। рдЬो рдкрдд्рд░िрдХा рдХे рдиिрдпрдоिрдд рдкाрдардХ рд╣ैं, рд╡े рддो рдЗрд╕ рдЯिрдк्рдкрдгी рдХा рд▓ाрдн рд▓े рд╕рдХेंрдЧे, рд▓ेрдХिрди рдЬिрдирдХे рдкाрд╕ рдЯिрдк्рдкрдгी рд╡ाрд▓ा рдпрд╣ рдЕंрдХ рдирд╣ीं рдкрд╣ुँрдЪेрдЧा, рд╡े рдЪрдпрди рдХे рдЖрдзाрд░ рдХो рдХрднी рд╕рдордЭ рд╣ी рдирд╣ीं рдкाрдПँрдЧे। рдмрд╣рд░рд╣ाрд▓ рдоेрд░े рдХेрд╕ рдоें рдПрдХ рдлाрдпрджा рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдоैं рдЯिрдк्рдкрдгी рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ुрдП рдмिрдиा рдЕрдкрдиी рд░ाрдп рдЗрди рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдкрд░ рд░рдЦ рдкाрдКँрдЧा। рдЕрдЧрд░ рдЯिрдк्рдкрдгी рд╕ाрде рд╣ोрддी рддो рдоैं рд╢ाрдпрдж рдЙрд╕рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ोрдХрд░ рдкूрд░्рд╡ाрдЧ्рд░рд╣ी рд╣ो рдЬाрддा।
рдоैं рдкिрдЫрд▓े рд▓рдЧрднрдЧ рд╕ाрд▓ рднрд░ рд╕े рдлेрд╕рдмुрдХ рдкрд░ рддीрди рд▓рдШुрдХрдеा рд╕рдоूрд╣ों рдХो рдиिрдХрдЯ рд╕े рджेрдЦрддा рд░рд╣ा рд╣ूँ। рдпрд╣ рджेрдЦрдХрд░ рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп (рд╕ुрдЦрдж рднी рдФрд░ рджुрдЦрдж рднी) рд╣ुрдЖ рдХि рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рд▓рдШुрдХрдеाрдХाрд░ों рдоें рд╕े рд╢ाрдпрдж рдПрдХाрдз рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ рдоुрдЭे рдХोрдИ рднी рдлेрд╕рдмुрдХ рдкрд░ рдирдЬрд░ рдирд╣ीं рдЖрдпा। рдЕрдЧрд░ рд╣ोंрдЧे рднी рддो рдХрдо рд╕े рдХрдо рдЗрди рддीрди рд▓рдШुрдХрдеा рд╕рдоूрд╣ों рдкрд░ рддो рдирдЬрд░ рдирд╣ीं рдЖрдП।
рдЖрдЗрдП рдЕрдм рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдкрд░ рдмाрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдиे рдпे рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдкрдв़ी рд╣ोंрдЧी, рддो рдЖрдкрдХो рдоेрд░ी рдмाрдд рдаीрдХ рд╕े рд╕рдордЭ рдоें рдЖрдПрдЧी рдФрд░ рдЖрдк рдЙрд╕рд╕े рд╕рд╣рдорддि рдпा рдЕрд╕рд╣рдоिрдд рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░ рд╕рдХेंрдЧे। рдлिрд░ рднी рдоैं рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ूँрдЧा рдХि рд╣рд░ рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рд╕ाрд░ рдпрд╣ाँ рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░ рд╕рдХूँ।
рдкрд╣рд▓ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рдЧाрд▓ी: рдЕрд░ुрдг рдХुрдоाрд░
рд▓рдШुрдХрдеा рдПрдХ рд╕рд╡рд░्рдг рдмрдб़े рдмाрдмू рдФрд░ рдЫोрдЯी рдЬाрддि рдХे рдЪрдкрд░ाрд╕ी рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХे рдмीрдЪ рдХी рдЯрд╕рд▓ рдХी рд╣ै। рдмрдб़ा рдмाрдмू рд▓рдЧाрддाрд░ рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХा рдЕрдкрдоाрди рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЙрд╕े рдЬाрддिрд╕ूрдЪрдХ рд╢рдм्рджों рд╕े рднी рд╕рдо्рдмोрдзिрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдЕрди्рддрдд: рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдЕрдкрдиे рдк्рд░рдзाрди рдХे рд╕ाрде рдЬाрдХрд░ рдкुрд▓िрд╕ рдЪौрдХी рдоें рдмрдб़े рдмाрдмू рдХे рдЦिрд▓ाрдл рд░рдкрдЯ рджрд░्рдЬ рдХрд░рд╡ाрддा рд╣ै। рдкुрд▓िрд╕ рдЪौрдХी рдоें рдмрдб़े рдмाрдмू рдХो рдмुрд▓ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдмрдб़े рдмाрдмू рдХो рдЕрдкрдиी рдиौрдХрд░ी рдмрдЪाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХे рдкैрд░ों рдХो рдЫूрдиे рдоें рднी рд╣िрдЪрдХ рдирд╣ीं рд╣ोрддी।
1200 рд╢рдм्рджों рд╕े рдЕрдзिрдХ рдХी рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рдмрд╣ुрдд рдк्рд░рднाрд╡ी рддрд░ीрдХे рдФрд░ рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдмрдб़े рдмाрдмू рдФрд░ рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХे рдмीрдЪ рдХे рд░िрд╢्рддों рдХो рд░рдЪрддी рд╣ै। рд▓рдШुрдХрдеा рдпрд╣ рдХрд╣рдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд░рд╣рддी рд╣ै рдХि рдмрдб़ा рдмाрдмू рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХी рдЫोрдЯी рдЬाрддि рд╕े рдмुрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдирдлрд░рдд рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдЬрдм рднी рдоौрдХा рдоिрд▓рддा рд╣ै, рдЙрд╕े рдЕрдкрдоाрдиिрдд рдХрд░рдиे рд╕े рдмाрдЬ рдирд╣ीं рдЖрддा। рд▓рдШुрдХрдеा рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХे рдЕрди्рджрд░ рдзрдзрдХ рд░рд╣ी рдЕрдкрдоाрди рдХी рдЬ्рд╡ाрд▓ा рдХो рднी рдмрдЦूрдмी рджрд░्рд╢ाрддी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рд▓рдЧрднрдЧ рдЕрди्рдд рд╕ुрдЦाрди्рдд рд╣ोрддे-рд╣ोрддे рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै। рдмрдб़ा рдмाрдмू рдЪрд░рдгрджाрд╕ рд╕े рдХ्рд╖рдоा рдоाँрдЧ рд▓ेрддा рд╣ै।
рдХोрдИ рднी рд╕ंрд╡рджेрдирд╢ीрд▓ рдкाрдардХ рдпрд╣ рдкрдв़рдХрд░ рдЦुрд╢ рд╣ी рд╣ोрдЧा рдХि рдЬाрддि рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рднेрджрднाрд╡ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдФрд░ рдЬрд╣ाँ рдХрд╣ीं рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै рдЙрд╕े рд░ोрдХा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП, рднेрджрднाрд╡ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ों рдХो рд╕рдЬा рдоिрд▓рдиी рдЪाрд╣िрдП। рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рдпрд╣ рдХрд╣рдиे рдХे рдмाрдж рдЕрдкрдиे рдХрджрдо рдЬैрд╕े рдкीрдЫे рдЦींрдЪ рд▓ेрддी рд╣ै। рд▓рдШुрдХрдеा рдХी рдЗрди рдЕрди्рддिрдо рдкँрдХ्рддिрдпों рдкрд░ рдЧौрд░ рдХрд░ें, ‘рдкुрд▓िрд╕ рдЪौрдХी рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЖрддे рд╣ुрдП рдмрдб़ा рдмाрдмू рдкрд╕ीрдиे рдкौंрдЫ рд░рд╣ा рдеा। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЖрдкрдХो рдмेрд╣рдж рдЕрдкрдоाрдиिрдд рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░ рд░рд╣ा рдеा। рд░рд╣ी-рд╕рд╣ी рдХрд╕рд░ рдкुрд▓िрд╕ рд╡ाрд▓ों рдиे рдЙрд╕рдХी рдЬेрдм рдЦाрд▓ी рдХрд░ा рдХрд░ рдкूрд░ी рдХрд░ рджी рдеी। рдмाрд╣рд░ рдЖрддे рд╣ुрдП рдЙрд╕рдХी рд╣ाрд▓рдд рдРрд╕ी рд╣ो рд░рд╣ी рдеी рдоाрдиो рдмрд╕ рдХे рдкрд╣िрдП рдХे рдиीрдЪे рдЙрд╕рдХी рдЧрд░्рджрди рдЖрддी-рдЖрддी рдмрдЪी рд╣ो। рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХी рдЧрд░्рджрди рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╕े рддрдиी рд╣ुрдИ рдеी рддрдеा рдЙрд╕рдХा рдЪेрд╣рд░ा рд╕्рд╡ाрднिрдоाрди рдХी рдЖрднा рд╕े рджрдордХ рд░рд╣ा рдеा। рдпрд╣ рджेрдЦрдХрд░ рдмрдб़े рдмाрдмू рдХे рдорди рдоें рдЬाрддीрдп рдж्рд╡ेрд╖ рдХी рднाрд╡рдиा рдлिрд░ рд╕े рдЬाрдЧ्рд░рдд рд╣ो рдЧрдИ рдеी। рдмрдб़ा рдмाрдмू рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХे рдирдЬрджीрдХ рдЖрдХрд░, рдирдлрд░рдд рд╕े рдЙрд╕рдХी рддрд░рдл рджेрдЦрддा рд╣ुрдЖ рдмुрджрдмुрджाрдпा, ‘’рдЪрд░рдгрджाрд╕...рд╣ो рдЧрдИ рддेрд░े рдорди рдХी рдкूрд░ी। рдЕрдм рддो рддू рдЦुрд╢ рд╣ै। рдкрд░ рдПрдХ рдмाрдд рдмрддा рдЪрд░рдгрджाрд╕...рдЕрдм рддू рдХ्рдпा рдм्рд░ाрд╣्рдордг рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै?’’
рдЪрд░рдгрджाрд╕ рд╡िрд╕्рдлाрд░िрдд рдиेрдд्рд░ों рд╕े рдмрдб़े рдмाрдмू рдХा рдЪेрд╣рд░ा рддाрдХрддा рд╣ी рд░рд╣ рдЧрдпा। рдЙрд╕े рд▓рдЧा, рдоाрдиो рдмрдб़े рдмाрдмू рдиे рдЙрд╕े рдлिрд░ рд╕े рдЧाрд▓ी рджेрддे рд╣ुрдП рдЙрд╕рдХे рдЧाрд▓ рдкрд░ рддрдоाрдЪा рдЬрдб़ рджिрдпा рд╣ै।’
рдоेрд░ा рдкрд╣рд▓ा рд╕рд╡ाрд▓ рддो рд▓ेрдЦрдХ рд╕े рд╣ी рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдЕрди्рдд рдХрд░рдХे рдХिрд╕рдХे рдкрдХ्рд╖ рдоें рдЦрдб़ा рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै? рд▓рдШुрдХрдеा рдХी рдЕрди्рддिрдо рдкँрдХ्рддि рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рддौрд░ рдкрд░ рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХो рдлिрд░ рд╕े рдЙрд╕ी рдЬрдЧрд╣ рд▓ाрдХрд░ рдЦрдб़ा рдХрд░ рджेрддी рд╣ै, рдЬрд╣ाँ рд╡рд╣ рдеा। рджूрд╕рд░े рд╢рдм्рджों рдоें рд▓рдШुрдХрдеा рдмрдб़े рдмाрдмू рдХो рдлिрд░ рд╕े рдЙрд╕рдХा рддрдеाрдХрдеिрдд рд╕рдо्рдоाрди рдФрд░ рдЪрд░рдгрджाрд╕ рдХो рдиीрдЪा рджिрдЦाрдиे рдХा рдиीрдЪ рдЕрдзिрдХाрд░ рд╡ाрдкрд╕ рд╕ौंрдк рджेрддी рд╣ै। рдЕрдм рдкाрдардХ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░ें рдХि рдЕрдЪ्рдЫे рдХрде्рдп, рднाрд╖ा рдФрд░ рдк्рд░рд╕्рддुрддिрдХрд░рдг рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдХ्рдпा рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рд╕рдЪрдоुрдЪ рдкрд╣рд▓ा рд╕्рдеाрди рдкाрдиे рд▓ाрдпрдХ рд╣ै?
рджूрд╕рд░ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рддो рдХ्рдпा...?: рдХुрдоाрд░ рд╢рд░्рдоा ‘рдЕрдиिрд▓’
рд▓рдШुрдХрдеा рдПрдХ рд▓рдЧрднрдЧ рдЕрдзेрдб़ рдЪाрд▓ीрд╕ рдмрд░рд╕ рдХे рдкुрд░ुрд╖ рдФрд░ рд╕ोрд▓рд╣ рд╕ाрд▓ рдХी рдХिрд╢ोрд░ी рдЕрди्рдпрдиा рдХे рдмीрдЪ рдЖрдХрд░्рд╖рдг рдХी рд╣ै। рдЬिрд╕рдоें рдкुрд░ुрд╖ рдХी рд╣рдордЙрдо्рд░ рдмेрдЯी рд╕ुрд░рднि рдХी рд╕рд╣ेрд▓ी рд╣ै। рдЕрди्рдпрдиा рдЬिрд╕ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдоें рдкрд▓ी-рдмрдв़ी рд╣ै, рд╕рдо्рднрд╡рдд: рд╡рд╣ाँ рд╕्рдд्рд░ी-рдкुрд░ुрд╖ рдХे рдмीрдЪ рд▓िंрдЧрднेрдж рдХी рдЬो рджीрд╡ाрд░ें рд╣ैं, рд╡े рдЙрддрдиी рдордЬрдмूрдд рдирд╣ीं рд╣ैं, рдЬिрддрдиी рд╣рдоाрд░े рдордз्рдпрд╡рд░्рдЧीрдп рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдоें рджिрдЦाрдИ рджेрддी рд╣ैं। рдЙрд╕рдХा рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╕ा рдкрд░िрдгाрдо рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЕрди्рдпрдиा рддрдоाрдо рд╡рд░्рдЬрдиाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рддी рд╣ै। рдЕрдкрдиी рд╕рд╣ेрд▓ी рд╕ुрд░рднि рдХे рдкिрддा рдХे рдмाрд░े рдоें рд╡рд╣ рдЯिрдк्рдкрдгी рдХрд░рддी рд╣ै рдХि ‘рддेрд░े рдкाрдкा рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╣ैрдг्рдбрд╕рдо рдФрд░ рдпंрдЧ рд▓рдЧрддे рд╣ैं।’ рд╕рд╣ेрд▓ी рдХे рдкिрддा рдХे рдЧाрд▓ рдкрд░ рдЪुंрдмрди рджेрдиा рд╢ाрдпрдж рдЙрд╕े рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХे рдЧाрд▓ рдкрд░ рдЪुंрдмрди рджेрдиे рдЬैрд╕ा рд╣ी рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдкुрд░ुрд╖ рдЕрдкрдиी рдкुрд░ाрддрди рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рдХे рдЪрд▓рддे рдЙрд╕े рдПрдХ рд╕्рдд्рд░ी рдХे рдЖрдоंрдд्рд░рдг рдХी рддрд░рд╣ рд▓ेрддा рд╣ै। рдФрд░ рд╣िрдо्рдордд рдХрд░рдХे рдХрд╣ рдмैрдарддा рд╣ै рдХि ,‘рдкрд╣рд▓ी рдирдЬрд░ рдоें рд╣ी рдоुрдЭे рддुрдорд╕े рдк्рдпाрд░ рд╣ो рдЧрдпा рдеा,....рдкрд░ рддुрдо рдЗрддрдиी рдЫोрдЯी рд╣ो рдХि рдоेрд░ी рд╣िрдо्рдордд рд╣ी рдирд╣ीं рдкрдб़рддी рдеी рдХि рддुрдо्рд╣ें рдХрд╣ рд╕рдХूँ рдХि рддुрдо्рд╣ें рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ।’
‘рдЫोрдЯी рд╣ूँ рддो рдХ्рдпा ? рд╣рдоाрд░े рдоैрде्рд╕ рдХे рдЯीрдЪрд░ рд░ाрдХेрд╢ рд╕рд░ рддो рдЖрдкрд╕े рднी рдмрдб़े рд╣ैं, рд╕ुрд░рднि рдФрд░ рд░ाрдХेрд╢ рд╕рд░ рднी рддो рдЖрдкрд╕ рдоें рдмрд╣ुрдд рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╡ो рддो рдЖрдкрд╕ рдоें ... рдк्рдпाрд░ рд╣ी рддो рдХрд░рддे рд╣ैं, рддो рдХ्рдпा?’
рдЪूँрдХि рд╕ुрд░рднि рдкुрд░ुрд╖ рдХी рдмेрдЯी рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрд╕े рдпрд╣ рд╕ुрдирдХрд░ рдЭрдЯрдХा рд▓рдЧрддा рд╣ै। рд╡ैрд╕े рд▓рдШुрдХрдеा рдЕрдкрдиे рдоंрддрд╡्рдп рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ै। рд╕рдо्рднрд╡рдд: рд▓рдШुрдХрдеाрдХाрд░ рдпрд╣ рдХрд╣рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै рдХि рддрдоाрдо рдкुрд░ुрд╖ рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХो рдПрдХ рд╣ी рдирдЬрд░ рд╕े рджेрдЦрддे рд╣ैं, рдЪाрд╣े рд╡े рдлिрд░ рдХिрд╕ी рднी рдЙрдо्рд░ рдХी рд╣ों। (рдХ्рдпा рд╡े рдЕрдкрдиी рдмрд╣рди, рдмेрдЯिрдпों рдФрд░ рдоाँ рдХो рджेрдЦрддे рд╕рдордп рдпрд╣ рдирдЬрд░ рдирд╣ीं рд░рдЦрддे рд╣ैं?) рдпा рдлिрд░ рдпрд╣ рдХрд╣рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै рдХि рд╕्рдд्рд░ी-рдкुрд░ुрд╖ рдХी рдмीрдЪ рдЖрдХрд░्рд╖рдг рдПрдХ рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै। рддрдХрдиीрдХी рдФрд░ рддрде्рдпाрдд्рдордХ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд▓рдШुрдХрдеा рдоें рдХрдИ рд╕ाрд░े рдЭोрд▓ рдирдЬрд░ рдЖрддे рд╣ैं। рд▓рдШुрдХрдеाрдХाрд░ рдмीрдЪ рдоें рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ рдХрд╣рддा рд╣ै, ‘рдЕрди्рдпрдиा рдХी рди рддो рдЙрдо्рд░ рдЗрддрдиी рдеी рди рдЙрд╕рдоें рдЗрддрдиी рд╕рдордЭ рд╣ी рдеी рдХि рд╡рд╣ рдЙрд╕рдХी рдЖँрдЦों рд╕े рдЙрд╕рдХे рднाрд╡ों рдХो рдЬाрди рд╕рдХे рдФрд░ рдЪेрд╣рд░े рдХो рдкрдв़ рд╕рдХे।’
рдоुрдЭे рд▓рдЧрддा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рд╢ाрдпрдж рд╕рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ै। рдХाрдиूрдиी рд░ूрдк рд╕े рдЕрдаाрд░рд╣ рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдХिрд╕ी рднी рд▓рдб़рдХी рдХी рд╢ाрджी рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдЕрди्рдпрдиा рд╕ोрд▓рд╣ рд╕ाрд▓ рдХी рд╣ै। рдоाрдиा рдХि рд╡рд╣ рдПрдХ рдХрдорд╕िрди рдЙрдо्рд░ рд╣ै, рдкрд░ рд╢ाрдпрдж рдЖрдЬ рдХे рдкрд░िрд╡ेрд╢ рдоें рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпे рд╕рдм рдмाрддें рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рд╕рдордЭрддी рд╣ैं। рдФрд░ рдЕрди्рдпрдиा рдЬिрд╕ рдкрд░िрд╡ेрд╢ рдХी рд╣ै, рд╡рд╣ рддो рд╕рдордЭрддी рд╣ी рд╣ोрдЧी। рджूрд╕рд░ी рдмाрдд рд▓рдШुрдХрдеा рдХे рдиाрдпрдХ рдХी рдЕрдкрдиी рднी рдЙрддрдиी рд╣ी рдмрдб़ी рдмेрдЯी рд╣ै, рдХ्рдпा рдХрднी рдЙрд╕рдХे рдорди рдоें рдЙрд╕рдХे рдк्рд░рддि рдРрд╕ा рдХोрдИ рднाрд╡ рдирд╣ीं рдЖрдпा? рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рд╕ंрдХेрдд рд▓рдШुрдХрдеा рдоें рдирд╣ीं рдоिрд▓рддा рд╣ै। рдЕрдкрд░ोрдХ्рд╖ рд░ूрдк рд╕े рдпे рдмाрддें рд▓рдШुрдХрдеा рдХो рдХрдордЬोрд░ рдмрдиाрддी рд╣ैं। рдлिрд░ рднी рд▓рдШुрдХрдеा рд╣рд░ рддрд░рд╣ рд╕े рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдпोрдЧ्рдп рд╣ै।
рддीрд╕рд░ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рджाँрдд рдХुрдЪрд░рдиी: рд░ाрдХेрд╢ рдоाрд╣ेрд╢्рд╡рд░ी ‘рдХाрд▓्рдкрдиिрдХ’
рд▓рдЧрднрдЧ 100 рд╢рдм्рджों рдоें рдХрд╣ी рдЧрдИ рдпрд╣ рддрдеाрдХрдеिрдд рд▓рдШुрдХрдеा рд╣ै। рд╡िрджेрд╢ рдоें рд░рд╣ рд░рд╣ा рдмेрдЯा рдмрд░рд╕ों рдмाрдж рдЕрдкрдиी рдмूрдв़ी рдоाँ рд╕े рдоिрд▓рдиे рдЖрддा рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рджाँрдд рднी рдЧिрд░ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЙрдкрд╣ाрд░ рдоें рд╡рд╣ рдоाँ рдХे рд▓िрдП рд╕ोрдиे рдХी рджाँрдд рдХुрдЪрд░рдиी рд▓ाрддा рд╣ै। рдХрде्рдп рдмрд╕ рдЗрддрдиा-рд╕ा рд╣ी рд╣ै। рдИрдоाрдирджाрд░ी рд╕े рдХрд╣ूँ рддो рдоैंрдиे рдЗрд╕े рддीрди рдмाрд░ рдкрдв़ा рддрдм рдЬाрдХрд░ рд╕рдордЭ рдЖрдпा рдХि рдЗрд╕рдоें рдХрд╣ा рдХ्рдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдоैं рдпрд╣ рд▓िрдЦрдиे рддрдХ рднी рдпрд╣ рдирд╣ीं рд╕рдордЭ рдкा рд░рд╣ा рд╣ूँ рдХि рдЗрд╕े рд▓рдШुрдХрдеा рдХिрд╕ рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдоाрди рд▓िрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рдХрд░рдиे рдХी рдмाрдд рддो рдмрд╣ुрдд рджूрд░ рдХी рд╣ै।
рдЪौрдеा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рдПрдХрд▓рд╡्рдп рдХी рд╡िрдбрдо्рдмрдиा: рд░ाрдо рдХुрдоाрд░ рдЖрдд्рд░ेрдп
рдЗрд╕ рд▓рдШुрдХрдеा рдХे рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рд╣ोрдиे рдиे рдоुрдЭे рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЪौंрдХाрдпा। рд╣ाрд▓ांрдХि рд▓ेрдЦрдХ рдиे рдПрдХрд▓рд╡्рдп рдХी рдоिрдердХीрдп рдХрдеा рдХो рдЖрдзाрд░ рдмрдиाрдХрд░ рджेрд╢ рдоें рдЬाрд░ी рдЬाрддि рдЖрдзाрд░िрдд рдЖрд░рдХ्рд╖рдг рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдФрд░ рд╢ाрд╕рдХीрдп рддрдеा рдиिрдЬी рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдкрд░ рддंрдЬ рдХрд╕ा рд╣ै। рддंрдЬ рдХрд╕рддे рд╣ुрдП рд╡рд╣ рдПрдХ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рддрде्рдп рдХी рдУрд░ рдз्рдпाрди рдЦींрдЪрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рд╣ै рдЖрд░्рдеिрдХ рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдЖрд░рдХ्рд╖рдг рди рдоिрд▓рдиा। рдпрд╣ाँ рддрдХ рд▓рдШुрдХрдеा рдаीрдХ рд╣ी рд▓рдЧрддी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЕрди्рдд рдЖрддे-рдЖрддे рдЖрд░рдХ्рд╖рдг рдХे рдк्рд░рддि рд▓ेрдЦрдХ рдХा рдкूрд░्рд╡ाрдЧ्рд░рд╣ рдЭрд▓рдХ рд╣ी рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрди рдкंрдХ्рддिрдпों рдкрд░ рдЧौрд░ рдХрд░ें.... рдЧрдд рдЬीрд╡рди рдоें рдЕँрдЧूрдаा рдХрдЯрд╡ाрдХрд░ рд╕рд╣ाрдиुрднूрддि рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░ рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓ा рдПрдХрд▓рд╡्рдп рд╕рдордЭ рдирд╣ीं рдкा рд░рд╣ा рдеा рдХि рдЕрдкрдиे рджाрдПँ рд╣ाрде рдХे рдЕँрдЧूрдаे рдХो рд╕्рд╡рдпं рдХाрдЯрдХрд░ рдлेंрдХ рджे рдЕрдерд╡ा рдЖрдпुрдкрд░्рдпрди्рдд рд╡्рдпрд░्рде рдоें рд╣ी рдЙрд╕рдХा рдмोрдЭ рдвोрддा рд░рд╣े।
рдЕрдЧрд░ рдЖрдк рдПрдХрд▓рд╡्рдп рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╕े рдкрд░िрдЪिрдд рд╣ैं рддो рдпрд╣ рднी рдЬाрдирддे рд╣ोंрдЧे рдХि рдПрдХрд▓рд╡्рдп рдиे рдЕрдкрдиा рдЕँрдЧूрдаा рдж्рд░ोрдгाрдЪाрд░्рдп рдХे рдоाँрдЧрдиे рдкрд░ рджрдХ्рд╖िрдгा рдоें рджिрдпा рдеा। рдЙрд╕рдиे рдЕँрдЧूрдаा ‘рд╕рд╣ाрдиुрднूрддि’ рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдирд╣ीं рдХрдЯрд╡ाрдпा рдеा। рдЕрдкрд░ोрдХ्рд╖ рд░ूрдк рд╕े рдпрд╣ рдПрдХ рддрд░рд╣ рд╕े рдПрдХ рд╡рд░्рдЧ рд╡िрд╢ेрд╖ рдкрд░ рдЖрдХ्рд╖ेрдк рд╣ी рд╣ै।
рдоेрд░ा рдпрд╣ рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि рд╣рд░ рд▓ेрдЦрдХ рдХा рдПрдХ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рджाрдпिрдд्рд╡ рд╣ोрддा рд╣ै। рд▓ेрдЦрдХ рдХो рдЙрд╕े рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрдХрд░ рд╣ी рдЕрдкрдиी рд░рдЪрдиा рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕ рд▓рдШुрдХрдеा рдХो рд▓िрдЦрдиा рдФрд░ рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рдХрд░рдиा рдПрдХ рдЧंрднीрд░ рд░ाрдЬрдиैрддिрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднी рд╣ै।
рдкाँрдЪрд╡ाँ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рдЕрдкрдиा рдЕрдкрдиा рдИрдоाрди: рд╣рд░ीрд╢ рдХुрдоाрд░ рдЕрдоिрдд
рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рд╕ाрд░ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдкाँрдЪ рд╕ौ рд░ुрдкрдП рдХा рдПрдХ рдирдХрд▓ी рдиोрдЯ рдЪрд▓ाрдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдоें рдПрдХ рд╕рдм्рдЬी рд╡ाрд▓े рдХे рдкाрд╕ рдЬाрддा рд╣ै। рд╕рдм्рдЬी рд╡ाрд▓ा рдирдпा рдиोрдЯ рджेрдЦрдХрд░ рдмрдЪी рд╣ुрдИ рд░ाрд╢ि рд╡ाрдкрд╕ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рдЧрд▓्рд▓े рдоें рдирдП рдиोрдЯ рдвूँрдв़ рд░рд╣ा рд╣ोрддा рд╣ै।
рдПрдХ рдЫोрдЯा-рд╕ा рд╡ाрдХрдпा рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рдХрд╣ рджेрддा рд╣ै। рдХрде्рдп рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рдиिрд░्рд╡ाрд╣ рдЕрдЪ्рдЫे рд╕े рд╣ुрдЖ рд╣ै। рднाрд╖ा рдФрд░ рдЧрдарди рднी рд╕рдоुрдЪिрдд рд╣ै।
рдЫрдаा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рд╕рд╣ाрд░ा: рд░рдгрдЬीрдд рдЯाрдбा
рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рдмिрдЦрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдЕрдХेрд▓े рд░рд╣ рдЧрдИ рд╡ृрдж्рдзा рдХी рджрд╢ा рджрд░्рд╢ाрдиे рд╡ाрд▓ी рдПрдХ рдЕрдЪ्рдЫी рд▓рдШुрдХрдеा рд╣ै। рд╣рд░िрдпाрдгा рдХी рдЖंрдЪрд▓िрдХ рдмोрд▓ी рдХे рдк्рд░рдпोрдЧ рд╕े рднाрд╖ा рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рднाрд╡рд╢ाрд▓ी рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै। рдХрде्рдп рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рдк्рд░рд╕्рддुрддिрдХрд░рдг рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै।
рд╕ाрддрд╡ाँ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рдЦुрд╢िрдпों рдХी рд╣ोрдо рдбिрд▓ीрд╡рд░ी: рдЬрдЧрд╡рддी
рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рд╕ाрд░ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдПрдХ рдЧрд░ीрдм рдмрдЪ्рдЪा рдХिрд╕ी рдкिрдЬ्рдЬा рдкाрд░्рд▓рд░ рдХे рдмाрд╣рд░ рдмрд╣ुрдд рд╣рд╕рд░рдд рд╕े рдЕрди्рджрд░ рд░рдЦा рд╣ुрдЖ рдкिрдЬ्рдЬा рджेрдЦрдХрд░ рд▓ाрд▓ाрдпिрдд рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЕंрддрдд: рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рд░ोрдЯी рдХो рд╣ी рдкिрдЬ्рдЬा рдоाрдирдХрд░ рдЦाрдХрд░ рдЦुрд╢ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рдПрдХ рд╡िрдкрди्рди рдмрдЪ्рдЪे рдХी рдЧрддिрд╡िрдзि рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдпрд╣ рдмрддाрдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд░рд╣ी рд╣ै рдХि рдЖрдЬ рдХा рдмाрдЬाрд░рд╡ाрдж рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рдкिрдЬ्рдЬा рдпुрдЧ рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рдХुрдЫ рд▓ोрдЧों рдоें рдЦुрд╢ी рднрд░ рджेрддा рд╣ै, рддो рдХुрдЫ рдХेрд╡рд▓ рдЙрд╕рдХे рд╕рдкрдиे рд╣ी рджेрдЦрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЕрд╡рд╕ाрдж рдоें рдШिрд░ рдЬाрддे рд╣ैं। рдмाрд╡рдЬूрдж рдЗрд╕рдХे рд╡े рдЕрдкрдиी рдЙрд╕ рд╕्рдеिрддि рдоें рднी рдЦुрд╢ рд░рд╣рдиा рд╕ीрдЦ рд▓ेрддे рд╣ैं। рд▓ेрдЦिрдХा рдХी рдпрд╣ рдк्рд░рдердо рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╣ै। рдЗрд╕ рдоाрдпрдиे рдоें рдЗрд╕े рдЙрдирдХी рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рд╣ी рдХрд╣ा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рднाрд╖ा,рдЧрдарди рдФрд░ рдк्рд░рд╕्рддुрддिрдХрд░рдг рдмेрд╣рддрд░ рд╣ै।
рдЖрдард╡ाँ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рдмрдЪрдкрди-рдмрдЪрдкрди: рдоीрд░ा рдЬैрди
рдПрдХ рдмрдЪ्рдЪे рдХो рдЬрди्рдорджिрди рдкрд░ рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ोрдиिрдХ рдЦिрд▓ौрдиे рдоिрд▓े рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдЙрдирдоें рд╕े рдХुрдЫ рдХो рд╡рд╣ рдХ्рдпा, рдШрд░ рдХा рдХोрдИ рднी рд╕рджрд╕्рдп рдЪрд▓ा рд╣ी рдирд╣ीं рдкा рд░рд╣ा рд╣ै। рдРрд╕े рдоें рдШрд░ рдоें рдХाрдо рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдмाрдИ рдХा рдмेрдЯा рд╡рд╣ाँ рдЖрддा рд╣ै। рдЙрди рдЦिрд▓ौрдиों рдХो рдХैрд╕े рдЪрд▓ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдпрд╣ рд╡рд╣ рдмрддा рджेрддा рд╣ै। рд▓рдШुрдХрдеा рдоें рджो рдмрдЪ्рдЪों рдХे рдмрдЪрдкрди рдХी рддुрд▓рдиा рд╣ै। рдПрдХ рдЬो рдоँрд╣рдЧे рдЦिрд▓ौрдиों рд╕े рдЦेрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рдПрдХ рдЬो рдЦिрд▓ौрдиों рдХी рджुрдХाрди рдкрд░ рдХाрдо рдХрд░рддा рд╣ै। рдХрде्рдп рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै рдФрд░ рдк्рд░рд╕्рддुрддिрдХрд░рдг рднी рдмेрд╣рддрд░ рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд▓рдШुрдХрдеा рдХो рдЬрд╣ाँ рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП рдеा, рд╡рд╣ рд╡рд╣ाँ рд╕े рдПрдХ рдХрджрдо рдФрд░ рдЖрдЧे рдмрдв़ рдЬाрддी рд╣ै...рдЬैрд╕े рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рдХि рдЗрд╕рд╕े рд╣рдоें рдпрд╣ рд╢िрдХ्рд╖ा рдоिрд▓рддी рд╣ै। рдЬाрд╣िрд░ рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдХрдо рдХрд░ рджेрддी рд╣ै। рдЧौрд░ рдХрд░ें...
‘рд╡ाрд╣ рд░ी рд╕рди्рдиो। рдпूँ рддो рдХрд╣ेрдЧी рдкрдЧाрд░ рдХрдо рдкрдб़рддी рд╣ै рдФрд░ рдЗрддрдиे рдоँрд╣рдЧे рдЦिрд▓ौрдиे рдЫोрд░े рдХो рджिрд▓ाрддी рд╣ै рдЬो рдоैंрдиे рдЖрдЬ рддрдХ рдирд╣ीं рдЦрд░ीрджे?’
рдЗрддрдиा рд╕ुрдирддे рд╣ी рд╕рди्рдиो рдХी рдЖँрдЦें рдирдо рд╣ो рдЧрдИं, рдЙрд╕рдиे рд░ुँрдзे рдЧрд▓े рд╕े рдХрд╣ा, ‘рдмाрдИ рдЬी । рдпрд╣ рдЦिрд▓ौрдиों рд╕े рдЦेрд▓рддा рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдЦिрд▓ौрдиों рдХी рджुрдХाрди рдкрд░ рдХाрдо рдХрд░рддा рд╣ै।’
(рдХाрдпрджे рд╕े рд▓рдШुрдХрдеा рдХो рдпрд╣ाँ рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП рдеा। рд▓ेрдХिрди рд╡рд╣ рдФрд░ рдЖрдЧे рдмрдв़ рдЬाрддी рд╣ै...)
рдЬрд╡ाрдм рд╕ुрди рдоाрд▓рддी рд╕्рд╡рдпं рдХो рд▓рдЬ्рдЬिрдд рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░ рд╕ोрдЪрдиे рд▓рдЧी, рджोрдиों рдХे рдмрдЪрдкрди рдоें рдХिрддрдиा рдЕрди्рддрд░ рд╣ै।
рдЖрдЬрдХрд▓ рд▓िрдЦी рдЬा рд░рд╣ी рддрдоाрдо рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдЗрд╕ рдк्рд░рд╡ृрддि рд╕े рдЧ्рд░рд╕्рдд рд╣ैं।
рдиौрд╡ाँ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рдЪाँрдж рдХे рдЙрд╕ рдкाрд░: рд╕рд╡िрддा рдкांрдбे
рд▓рдШुрдХрдеा рдЖрднाрд╕ी рджुрдиिрдпा рдХे рджो рдкाрдд्рд░ों рдХी рд╣ै। рдлैंрдЯेрд╕ी рдФрд░ рдпрдеाрд░्рде рдХा рд╕ुрди्рджрд░ рдоिрд╢्рд░рдг рдЗрд╕рдоें рд╣ै। рдХрде्рдп рднी рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै, рдкрд░ рдЗрддрдиा рдЙрд▓рдЭा рд╣ुрдЖ рдХि рдЗрд╕ рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рд╕ाрд░ рдоैं рджो рдкंрдХ्рддिрдпों рдоें рдпрд╣ाँ рдирд╣ीं рд▓िрдЦ рд╕рдХрддा। рдЗрд╕े рдЬाрдирдиे рдФрд░ рд╕рдордЭрдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕े рдЖрдкрдХो рдкрдв़рдиा рд╣ी рд╣ोрдЧा। рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕ рд╕рдмрдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдХाрд╡्рдпрдордпी рднाрд╖ा рд╕े рдУрддрдк्рд░ोрдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг, рд╕ाрдоाрди्рдп рдкाрдардХ рд╕े рджूрд░ рдЬाрддी рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддी рд╣ै। рд╢ाрдпрдж рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдиौрд╡ें рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд╣ै।
рджрд╕рд╡ाँ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░: рдШेрд╡рд░: рдХिрд░рдг рдЕрдЧ्рд░рд╡ाрд▓
рджो рджेрд╢ों рдХे рдмीрдЪ рдЬाрд░ी рддрдиाрд╡ рдХी рднрдпाрд╡рд╣рддा рдХे рдЪिрдд्рд░рдг рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ोрддी рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рдлैंрдЯेрд╕ी рд╕े рд╣ोрддी рд╣ुрдИ рдпрдеाрд░्рде рдкрд░ рдЦрдд्рдо рд╣ोрддी рд╣ै। … рдХ्рдпा рд╣рдо рдпрд╣ рдЬрдоीрди рд╕ाрде рд▓े рдЬाрдПँрдЧे рдпा рдлिрд░ рдЕрдкрдиे рд╣िрд╕्рд╕े рдХा рдЖрд╕рдоाрди ? рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рджेрдЦрддे-рджेрдЦрддे рд╣ी рдЖрд╕рдоाрди рдПрдХ рд╡िрд╢ाрд▓рдХाрдп рдШेрд╡рд░ рдоें рдмрджрд▓ рдЧрдпा। рдЙрд╕рдиे рджेрдЦा рдПрдХ рджुрдХाрдирджाрд░ рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЪेрд╣рд░ा рджिрдЦाрдИ рдирд╣ीं рджे рд░рд╣ा। рд▓ोрдЧों рдХा рдПрдХ рдЕрди्рддрд╣ीрди рд╣ुрдЬूрдо рд╣ै рднूрдЦा-рдиंрдЧा рдЬो ‘рдЬिрд╣ाрдж рдЬिрди्рджाрдмाрдж... рднाрд░рдд рдоाрддा рдХी рдЬрдп... рд▓ौंрдЧ рд▓िрд╡ рдж рдХिंрдЧ’ рдХे рдиाрд░े рд▓рдЧा рд░рд╣ा рд╣ै। рджुрдХाрдирджाрд░ рдШेрд╡рд░ рдХाрдЯ-рдХाрдЯрдХрд░ рддौрд▓рддा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдФрд░ рдЕрдкрдиा-рдЕрдкрдиा рд╣िрд╕्рд╕ा рд▓ेрдиे рдХो рдЖрддुрд░ рднीрдб़ рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдкрд░ рдЯूрдЯ рд░рд╣ी рд╣ै। рд╡рд╣ рдХрдЪ-рдХрдЪ рдХрд░ рдШेрд╡рд░ рдЦा рд░рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕рд╕े рдЧрд░рдо-рдЧрд░рдо рддाрдЬा рдЦूрди рдЯрдкрдХ рд░рд╣ा рд╣ै। ... рдпрд╣ рд╡рд╣ рдлैंрдЯेрд╕ी рд╣ै рдЬो рдмрд╣ुрдд рд╣ी рдеोрдб़े рдоें рд╣рдоाрд░े рд╕рдордХाрд▓ीрди рджेрд╢рдХाрд▓ рдХो рд╕ाрдордиे рд░рдЦ рджेрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рджूрд╕рд░े рдЫोрд░ рдкрд░ рд╕ेрдиा рдХा рдПрдХ рд▓ेрдл्рдЯिрдиेंрдЯ рд╕ीрдоा рдкрд░ рддैрдиाрдд рд╣ै, рдЬрд╣ाँ рдпुрдж्рдз рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдЙрд╕рдХी рдЧрд░्рднрд╡рддी рдкрдд्рдиी рдпрд╣ рдлैंрдЯेрд╕ी рд╕рдкрдиे рдоें рджेрдЦ рд░рд╣ी рд╣ै। рдЪौंрдХрдХрд░ рдЬрдм рд╡рд╣ рд╕рдкрдиे рд╕े рдЬाрдЧрддी рд╣ै, рддो рдЙрд╕рдХा рд╕ाрдордиा рдпрдеाрд░्рде рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै। рдпрдеाрд░्рде рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЗрд╕ рдпुрдж्рдз рдоें рдЙрд╕рдХा рдкрддि рд╢рд╣ीрдж рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै। рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рдЕрди्рдд рдЗрд╕ рдоाрд░्рдоिрдХ рдкंрдХ्рддि рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै... рдоृрдгाрд▓ рдХा рд╣ाрде рд╕рд░рдХрдХрд░ рдЙрд╕рдХे рдкेрдЯ рдкрд░ рдЖ рдЧрдпा рд╣ै। рднीрддрд░ рдПрдХ рдЬिрди्рджрдЧी рдХाँрдк рд░рд╣ी рд╣ै।
рдоेрд░ा рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдиाрд░ेрдмाрдЬी рдХे рдЕрдкрдиी рдмाрдд рдХрд╣рдиे рд╡ाрд▓ी рдЗрд╕ рд╕ुрдЧрдаिрдд рд▓рдШुрдХрдеा рдХो рдкрд╣рд▓ी рддीрди рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП рдеा।
рдЧ्рдпाрд░рд╣рд╡ाँ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ : рдЕ-рдЬाрддिрд╡ाрджी : рдУрдордк्рд░рдХाрд╢ рдХृрдд्рдпांрд╢
рд▓рдШुрдХрдеा рд╕ंрд╡ाрдж рд╢ैрд▓ी рдоें рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рд░ेрд▓ рдоें рд╕рд╡ाрд░ рджो рдпाрдд्рд░ी рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рд╕े рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рджूрд╕рд░ा рдкрд╣рд▓े рд╕े рдпрд╣ рдЬाрдирдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдХा рд╕рд░рдиेрдо рдпा рдЬाрддि рдХ्рдпा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд╡рд╣ рд╕рдлрд▓ рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрддा рдФрд░ рдЖрдЦिрд░ рдоें рд╣ाрд░рдХрд░ рдЦुрдж рд╣ी рдпрд╣ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдиिрдХाрд▓ рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рд╕ाрдордиे рд╡ाрд▓ा рдЙрд╕рдХी рддрд░рд╣ рд╣ी рдЕ-рдЬाрддिрд╡ाрджी рд╣ै। рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рд╕े рдЬ्рдпाрджा рд▓рдЧрднрдЧ рдПрдХ рдЪुрдЯрдХुрд▓ा рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддी рд╣ै। рд╕рдЪ рдпрд╣ рднी рд╣ै рдХि рд▓рдШुрдХрдеा рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдРрд╕ी рддрдоाрдо рд░рдЪрдиाрдПँ рд╕ाрдордиे рдЖ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рддрдеाрдХрдеिрдд рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдХो рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рджेрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣ी рдЗрд╕े рдЧ्рдпाрд░рд╣рд╡ें рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХे рд▓िрдП рдЪुрдиा рдЧрдпा рд╣ो।
рдЕрди्рдд рдоें рдЗрддрдиा рддो рдХрд╣ा рд╣ी рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рдЬिрди рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдХो рдЪुрдиा рдЧрдпा рд╣ै рдЙрдирдоें рд╕े рдПрдХ (рддीрд╕рд░ी) рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ рдмाрдХी рд╕рдм рдЕрдкрдиी рднाрд╖ा,рдХрде्рдп рдХे рд╡िрд╕्рддाрд░ рддрдеा рдЧрдарди рдоें рдмेрд╣рддрд░ рд╣ैं। рд╣рдо рдЙрдирд╕े рд╕рд╣рдордд рд╣ों рдпा рди рд╣ों, рдЙрдирдоें рд░ाрдЬрдиैрддिрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ рднी рд╣ैं। рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдХा рдлрд▓рдХ рдаेрда рдШрд░ рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдЖрднाрд╕ी рджुрдиिрдпा рддрдХ рдХा рд╣ै। рдЙрдирдоें рд╣рдоाрд░ा рдХрд╕्рдмाрдИ рдмाрдЬाрд░ рднी рд╣ै, рддो рдоाрд▓ рдХрд▓्рдЪрд░ рднी।