- рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдиी
рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдиी рдЬрди्рдо: 1941 рдХрд░ाрдЪी, рд╕िंрдз (рдкाрдХिрд╕्рддाрди), 8 реЪреЫрд▓-рд╡ рдХाрд╡्рдп-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣, (рдПрдХ рдЕंрдЧ्рд░ेреЫी) 2 рднрдЬрди-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣, 8 рд╕िंрдзी рд╕े рд╣िंрджी рдЕрдиुрджिрдд рдХрд╣ाрдиी-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд। рд╕िंрдзी, рд╣िрди्рджी, рддрдеा рдЕंрдЧ्рд░ेреЫी рдоें рд╕рдоाрди рдЕрдзिрдХाрд░ рд▓ेрдЦрди, рд╣िрди्рджी- рд╕िंрдзी рдоें рдкрд░рд╕्рдкрд░ рдЕрдиुрд╡ाрдж। рд╢्рд░ी рдоोрджी рдХे рдХाрд╡्рдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣, рдЪौрдеी рдХूрдЯ (рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी рдк्рд░рдХाрд╢рди), рдЕрдд्рддिрдпा рджाрдКрдж, рд╡ рд░ूрдоी рдХा рд╕िंрдзी рдЕрдиुрд╡ाрдж. NJ, NY, OSLO, рддрдоिрд▓рдиाрдбु, рдХрд░्рдиाрдЯрдХ-рдзाрд░рд╡ाреЬ, рд░ाрдпрдкुрд░, рдЬोрдзрдкुрд░, рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдЕрдХाрджрдоी, рдХेрд░рд▓ рд╡ рдЕрди्рдп рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рд╕े рд╕рдо्рдоाрдиिрдд। рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी / рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕िंрдзी рд╡िрдХाрд╕ рдкрд░िрд╖рдж рд╕े рдкुрд░рд╕्рдХृрдд।
рд╕ंрдкрд░्рдХ 9-рдбी, рдХाрд░्рдирд░ рд╡्рдпू рд╕ोрд╕ाрдЗрдЯी, 15/33 рд░ोрдб, рдмांрдж्рд░ा, рдоुрдо्рдмрдИ 400050 dnangrani@gmail.com
рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдиी |
рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдмाрдж рджिрд▓ों рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡्рдпрдеा,
рдЕрдорди рдЪैрди рдХी рд▓ूрдЯ, рдФрд░ рдкीреЬा рдХा рдПрдХ рдирдпा рдпुрдЧ рд╢ुрд░ू рд╣ुрдЖ। рдЖреЫाрджी рдХे рд╕ाрде рд╣ी рджेрд╢ рднрд░ рдоें рдПрдХ
рдЕрд╢ांрддि рдХा рдоाрд╣ौрд▓ рдХाрдпрдо рд╣ो рдЧрдпा, рдЧाँрд╡-рдмрд╕्рддिрдпाँ рдЖрдЧ рдХी рд▓рдкрдЯों рдоें
рд╕्рд╡ाрд╣ा рд╣ोрдиे рд▓рдЧीं, рд╕рд░्рд╡рдиाрд╢ी рддांрдбрд╡ рдЪाрд░ों рдУрд░ рдмрд░рдкा рд░рд╣ा। рджрд░्рдЬ
рдХी рд╣ुрдИ рд╕рдЪ्рдЪрдЗрдпों рдоें рдПрдХ рдмрдпाрди рдпрд╣ рднी рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै, “рдоाрдирд╡рддा рдХा
рдоुрдЦौрдЯा рдкिрдШрд▓ рд░рд╣ा рдеा, рдФрд░ рдЕंрджрд░ рд╕िрдпाрд░ рдХी рдЖँрдЦें рдЙрдЧ рдЖрдИ рдеीं।” рдЖреЫाрджी рдкाрдиे рдХी рдЦुрд╢ी рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рдХाрд░рдг рдкीреЬा рдФрд░ рдиिрд░ाрд╢ा рдоें рддрдм्рджीрд▓ рд╣ो
рдЧрдИ। рдПрдХ рд╕рдкрдиा рдеा рдЬो рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рджौрд░ाрди реЮреШрдд рдЪрдХрдиाрдЪूрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдмрд▓्рдХि рдЖрдЬ рддрдХ рднी рдЙрд╕рдХी
рдХрд░्рдЪिрдпां рджिрд▓ों-рджिрдоाреЪ рдоें реЩрд▓िрд╢ рдХा рдХाрд░рдг рдмрдирддी рд╣ैं।
рд╡िрднाрдЬрди
рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣िंрд╕ाрдд्рдордХ рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡िрд╡рд░рдг рдкреЭрддे рд╕ुрдирддे рдпрд╣ी рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि
рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░, рдЕрдиाрдЪाрд░ рд╡ рджुрд░ाрдЪाрд░ рд▓ोрдЧों рдкрд░ реШрд╣рд░ рдмрдирдХрд░ рдмрд░рдкा। рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी
рдШрдЯрдиा рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдеी, рдкрд░ рдЙрд╕рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╣िрди्рджू-рдоुрд╕рд▓िрдо рдЗрди рджोрдиों
рдордЬрд╣рдмों рдХे рд▓ोрдЧों рдХो рднोрдЧрдиे рдкреЬे। рджेрд╢ рдХा рдмँрдЯрд╡ाрд░ा рддो рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдирд╣ीं рдХिрдпा, рдлिрд░ рднी рд╡े рдХिрд╕ рдЧुрдиाрд╣ рдХी рд╕реЫा рднुрдЧрдиे рдХे рд▓िрдП рдордЬрдмूрд░ рд╣ुрдП? рдпрд╣ рд╕рд╡ाрд▓ рдХрдИ рдмाрд░ рдорди рдХो рдХрдЪोрдЯрддा рд╣ै।
рднाрд░рдд–рдкाрдХिрд╕्рддाрди
рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдЗрддрдиी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рд▓ोрдЧों рдХा рд╡िрд╕्рдеाрдкрди
рдПрд╡ं рдкрд▓ाрдпрди рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдХрднी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдеा। рдк्рд░рддाрдб़рдиा рдХे рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХिрдпे рд╣ुрдП рдЪिрд╣्рди рд╡реШ्рдд рдХी рджीрд╡ाрд░ों
рдоें рдЪुрдиे рдЬाрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рд░рд╣-рд░рд╣ рдХрд░ рд╕िрд╕рдХिрдпाँ рднрд░рддे рд░рд╣े рд╣ैं,
рдЕрдкрдиे рд╡рдЬूрдж рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рдЦाрдоोрд╢ рдЦंрдбрд╣рд░ो рдоें рднрдЯрдХрддे рд░рд╣े рд╣ैं। рдЕрдкрдиी рдЬрди्рдорднूрдоि рд╕े рджूрд░ рд╣ोрдиे
рдХा рд╕ंрддाрдк, рдЕрдкрдиी рдЬреЬों рд╕े рдЙрдЦреЬ рдЬाрдиे рдХी рдпाрддрдиा рдХे рдлोрдлрд▓े рдорди рдоें
рд▓ेрдХрд░ рдПрдХ рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рдЬрдЧрд╣, рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рд▓ोрдЧों рдХी рдмीрдЪ рдЦुрдж рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд
рдХрд░рдиा рдХिрддрдиा рдХрдаिрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЗрд╕ी рджрд░्рдж рднрд░ी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХो рд╕िंрдзी рдХे
рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдЕрджीрдм рд▓рдХ्рд╖्рдордг рднाрдЯिрдпा ’рдХोрдорд▓’
рдиे рдЕрдкрдиी рдЖрдд्рдордХрдеा “рдмрд╣ी рдЦाрддे рдХे рдкрди्рдиे” рдоें
рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдХी рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рдкीреЬा рдХो реЫрдмाрди рджेрддे рд╣ुрдП рд▓िрдЦा рд╣ै- “рд╣рдо
рд╕िंрдз рдоें рдЬрди्рдоे рд▓ोрдЧों рдХी рдЖрдпु рдХे ‘рдЕрд░्рдж्рдзрд╢рддी рд╡ृрдХ्рд╖’ рдХे рд╕рднी рдкрддे рдЕрдм рд▓рдЧрднрдЧ рдЭреЬ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЯूрдЯрддी рджीрд╡ाрд░ों рдХी рднांрддि рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдУं
рдХे рд╕ाрде рд╣рдоाрд░े рд╢рд░ीрд░ों рдХी рднी рдЫाрд▓ рдЙрддрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдПँ рдЦोрдЦрд▓े рд╢рд░ीрд░ों рдХे рдвांрдЪों
рдоें рдЫिрдкрдХрд▓ी рдХी рдХрдЯी рдкूंрдЫ рдХी рднांрддि рддреЬрдк-рддреЬрдк рдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं!”
рдХ्рдпों рди рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрдЧी рд╡рд╣ рдЫрдЯрдкрдЯाрд╣рдЯ? рднाрдИ рдЪाрд░े рдХी рддाрд░ों рд╕े рд╕рдм рдЬुреЬे рд╣ुрдП рдеे, рдПрдХ рдХा рджुрдЦ рджूрд╕рд░े рдХा рджрд░्рдж рдмрди рдЬाрддा рдеा। рдЪोрдЯ рдПрдХ рдХो рд▓рдЧाрддी, рдкीреЬा рджूрд╕рд░ा рднोрдЧрддा. рдкрд░ рд╡рд╣ी рднाрдИ-рднाрдИ рдЖрдЬ рдЕрдХेрд▓े рд╣ैं...рднीрддрд░ рдХी рддрди्рд╣ाрдЗрдпों рдХे рд╕рди्рдиाрдЯे рд╕े рдШिрд░े рд╣ुрдП рд╣ैं। рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ों, рд░िрд╢्рддेрджाрд░ों рдФрд░ рдк्рд░िрдпрдЬрдиों рд╕े рдмिрдЫреЬрдХрд░ рдЕрдиेрдХों рдХी реЫिंрджрдЧाрдиिрдпों рдоें рдПрдХाрдХीрдкрди рдФрд░ рд╕ूрдиाрдкрди рднрд░ рдЧрдпा рд╣ै। рдЬीрд╡рди рд╣ै рдкрд░ рдХौрди рд╕ी рдзрд░ाрддрд▓ рдкрд░ ? рдЬрд╡ाрдм рдХी рддрд▓рдм рдоें рдЖрдЬ рднी рд╣рд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдк्рд░рд╢्рдирдЪिрд╣्рди рдХी рддрд░рд╣ рд╕ाрдордиे рд▓рдЯрдХा рд╣ुрдЖ рд╣ै।
реШрдпाрдордд-рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рднाрд░рдд рдХी рдЖреЫाрджी рдкрд░ рдмрд▓ि рдХे рдмрдХрд░े рдмрдиे рд╕िрди्рдзी рдХौрдо рдХे рдЕрдиेрдХ рдЬांрдмाреЫ рд╕िрди्рдзी рдЕрд╣рд╕ाрд╕ рджрд░्рджे-рджिрд▓ рдХा рд▓िрдП, рдЦूрди рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓рдиे рдкрд░ рдЖрдоाрджा рд╣ो рдЧрдП। рдЕрдкрдиी рдЬाрди рдХी рдЖрд╣ुрддि рджेрдиे рдкрд░ рддुрд▓े рд╣ुрдП, рдоौрдд рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓ рд░рд╣े рдеे। рд╕िрдпाрд╕ी рд╣рд▓рдЪрд▓ реЫрдоीрди рдХो реЫिрд▓реЫिрд▓े рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рджेрдиे рдоें рдХाрд░рдЧрд░ рд╣ो рд░рд╣ी рдеी। рд░ेрд▓рдЧाреЬिрдпां рдЧिрд░ाрдИ рдЬा рд░рд╣ीं рдеीं... рдбाрдХ рдШрд░ों рдХे рд╕ाрдордиे рд╕्рдеिрдд рдкрдд्рд░-рдкेрдЯिрдпाँ рдХो рдЬрд▓ाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рдеा, рддाрдХि рд╕ंрджेрд╢ों рдХे рдЖрдиे-рдЬाрдиे рдХा рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рдХाрдпрдо рди рд░рд╣ рдкाрдпे। рд▓ोрдЧों рдХो рд╕рдЪेрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд░ाрдд рд░ाрдд рднрд░ рдЧुрдк्рдд рд╕्рдеाрдиों рд╕े рдпे рдЬाрдмाреЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рдмूрд▓ेрдЯीрдиें рдиिрдХрд▓рддे рд░рд╣े। рдХुрдЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рддो рдЬुрдиूрдиी рд╣рдж рддрдХ рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рд╕рд▓ाрдорддी рдХो рдЦрддрд░े рдоें рдбाрд▓рдХрд░, рдЯंрдбे рдЖрджрдо (рдПрдХ рдирдЧрд░ рдХा рдиाрдо) рдоें рдЕрдкрдиे рдШрд░ों рд╕े рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдпрд╣ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд░рд╣े। рдкुрд▓िрд╕ рдЙрдирдХे рдШрд░ों рдоें рдШुрд╕рдХрд░ рд╢реШ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдШрд░ рдХी рд╣рд░ рдЪीреЫ рдХी рддрд▓ाрд╢ рдХे рдмрд╣ाрдиे рдШрд░ рдХी рдмुрдиिрдпाрдж рд╣िрд▓ा рджेрддी, рдХि рд╡े рд╡ाрдпрд░рд▓ेрд╕ рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░рдХे рдпрд╣ाँ рдХी рдЦрдмрд░ें рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣ुँрдЪाрддे рд╣ैं।
рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдХे рдЕंрдЬाрдо рдХे рджौрд░ाрди рдЕрдЧрд░ рдПрдХ рдирдИ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ुрдЖ рд╣ोрддा рддो рдпрдХीрдирди рдЖрджрдоिрдпрдд реЮрдХ्рд░ рдХे рд╕ाрде рдЙрд╕ рджрд░्рдЬ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХे рдкрди्рдиे рдкрд▓рдЯрддी।
реЫिंрджрдЧी рд╣ाрджрд╕ों рдХा рдПрдХ рдкुрд▓िंрджा, рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓, рдЧрддिрд╢ीрд▓, рдЕрдкрдиे рд╣ी рдЪुрдиे рд╣ुрдП рд░ाрд╕्рддों рдкрд░ рдЪрд▓рдиे рдХो рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░, рдард╣рд░ाрд╡ рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдЕрд╕्рдд-рд╡्рдпрд╕्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдХे рдмрд╣ाрд╡ рдоें рдмрд╣ा рд▓े рдЬाрддी рд╣ै।
рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдмाрдж рджिрд▓ों рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡्рдпрдеा, рдЕрдорди рдЪैрди рдХी рд▓ूрдЯ, рдФрд░ рдкीреЬा рдХा рдПрдХ рдирдпा рдпुрдЧ рд╢ुрд░ू рд╣ुрдЖ। рдЖреЫाрджी рдХे рд╕ाрде рд╣ी рджेрд╢ рднрд░ рдоें рдПрдХ рдЕрд╢ांрддि рдХा рдоाрд╣ौрд▓ рдХाрдпрдо рд╣ो рдЧрдпा, рдЧाँрд╡-рдмрд╕्рддिрдпाँ рдЖрдЧ рдХी рд▓рдкрдЯों рдоें рд╕्рд╡ाрд╣ा рд╣ोрдиे рд▓рдЧीं, рд╕рд░्рд╡рдиाрд╢ी рддांрдбрд╡ рдЪाрд░ों рдУрд░ рдмрд░рдкा рд░рд╣ा। рджрд░्рдЬ рдХी рд╣ुрдИ рд╕рдЪ्рдЪрдЗрдпों рдоें рдПрдХ рдмрдпाрди рдпрд╣ рднी рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै, “рдоाрдирд╡рддा рдХा рдоुрдЦौрдЯा рдкिрдШрд▓ рд░рд╣ा рдеा, рдФрд░ рдЕंрджрд░ рд╕िрдпाрд░ рдХी рдЖँрдЦें рдЙрдЧ рдЖрдИ рдеीं।” рдЖреЫाрджी рдкाрдиे рдХी рдЦुрд╢ी рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рдХाрд░рдг рдкीреЬा рдФрд░ рдиिрд░ाрд╢ा рдоें рддрдм्рджीрд▓ рд╣ो рдЧрдИ। рдПрдХ рд╕рдкрдиा рдеा рдЬो рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХे рджौрд░ाрди реЮреШрдд рдЪрдХрдиाрдЪूрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдмрд▓्рдХि рдЖрдЬ рддрдХ рднी рдЙрд╕рдХी рдХрд░्рдЪिрдпां рджिрд▓ों-рджिрдоाреЪ рдоें реЩрд▓िрд╢ рдХा рдХाрд░рдг рдмрдирддी рд╣ैं।
рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣िंрд╕ाрдд्рдордХ рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡िрд╡рд░рдг рдкреЭрддे рд╕ुрдирддे рдпрд╣ी рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░, рдЕрдиाрдЪाрд░ рд╡ рджुрд░ाрдЪाрд░ рд▓ोрдЧों рдкрд░ реШрд╣рд░ рдмрдирдХрд░ рдмрд░рдкा। рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдШрдЯрдиा рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдеी, рдкрд░ рдЙрд╕рдХे рдкрд░िрдгाрдо рд╣िрди्рджू-рдоुрд╕рд▓िрдо рдЗрди рджोрдиों рдордЬрд╣рдмों рдХे рд▓ोрдЧों рдХो рднोрдЧрдиे рдкреЬे। рджेрд╢ рдХा рдмँрдЯрд╡ाрд░ा рддो рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдирд╣ीं рдХिрдпा, рдлिрд░ рднी рд╡े рдХिрд╕ рдЧुрдиाрд╣ рдХी рд╕реЫा рднुрдЧрдиे рдХे рд▓िрдП рдордЬрдмूрд░ рд╣ुрдП? рдпрд╣ рд╕рд╡ाрд▓ рдХрдИ рдмाрд░ рдорди рдХो рдХрдЪोрдЯрддा рд╣ै।
рднाрд░рдд–рдкाрдХिрд╕्рддाрди рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдЗрддрдиी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рд▓ोрдЧों рдХा рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдПрд╡ं рдкрд▓ाрдпрди рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдХрднी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдеा। рдк्рд░рддाрдб़рдиा рдХे рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХिрдпे рд╣ुрдП рдЪिрд╣्рди рд╡реШ्рдд рдХी рджीрд╡ाрд░ों рдоें рдЪुрдиे рдЬाрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рд░рд╣-рд░рд╣ рдХрд░ рд╕िрд╕рдХिрдпाँ рднрд░рддे рд░рд╣े рд╣ैं, рдЕрдкрдиे рд╡рдЬूрдж рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рдЦाрдоोрд╢ рдЦंрдбрд╣рд░ो рдоें рднрдЯрдХрддे рд░рд╣े рд╣ैं। рдЕрдкрдиी рдЬрди्рдорднूрдоि рд╕े рджूрд░ рд╣ोрдиे рдХा рд╕ंрддाрдк, рдЕрдкрдиी рдЬреЬों рд╕े рдЙрдЦреЬ рдЬाрдиे рдХी рдпाрддрдиा рдХे рдлोрдлрд▓े рдорди рдоें рд▓ेрдХрд░ рдПрдХ рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рдЬрдЧрд╣, рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рд▓ोрдЧों рдХी рдмीрдЪ рдЦुрдж рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиा рдХिрддрдиा рдХрдаिрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЗрд╕ी рджрд░्рдж рднрд░ी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХो рд╕िंрдзी рдХे рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдЕрджीрдм рд▓рдХ्рд╖्рдордг рднाрдЯिрдпा ’рдХोрдорд▓’ рдиे рдЕрдкрдиी рдЖрдд्рдордХрдеा “рдмрд╣ी рдЦाрддे рдХे рдкрди्рдиे” рдоें рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдХी рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рдкीреЬा рдХो реЫрдмाрди рджेрддे рд╣ुрдП рд▓िрдЦा рд╣ै- “рд╣рдо рд╕िंрдз рдоें рдЬрди्рдоे рд▓ोрдЧों рдХी рдЖрдпु рдХे ‘рдЕрд░्рдж्рдзрд╢рддी рд╡ृрдХ्рд╖’ рдХे рд╕рднी рдкрддे рдЕрдм рд▓рдЧрднрдЧ рдЭреЬ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЯूрдЯрддी рджीрд╡ाрд░ों рдХी рднांрддि рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдУं рдХे рд╕ाрде рд╣рдоाрд░े рд╢рд░ीрд░ों рдХी рднी рдЫाрд▓ рдЙрддрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоाрдПँ рдЦोрдЦрд▓े рд╢рд░ीрд░ों рдХे рдвांрдЪों рдоें рдЫिрдкрдХрд▓ी рдХी рдХрдЯी рдкूंрдЫ рдХी рднांрддि рддреЬрдк-рддреЬрдк рдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं!”
рдХ्рдпों рди рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрдЧी рд╡рд╣ рдЫрдЯрдкрдЯाрд╣рдЯ? рднाрдИрдЪाрд░े рдХे рддाрд░ों рд╕े рд╕рдм рдЬुреЬे рд╣ुрдП рдеे, рдПрдХ рдХा рджुрдЦ рджूрд╕рд░े рдХा рджрд░्рдж рдмрди рдЬाрддा рдеा। рдЪोрдЯ рдПрдХ рдХो рд▓рдЧाрддी, рдкीреЬा рджूрд╕рд░ा рднोрдЧрддा. рдкрд░ рд╡рд╣ी рднाрдИ-рднाрдИ рдЖрдЬ рдЕрдХेрд▓े рд╣ैं...рднीрддрд░ рдХी рддрди्рд╣ाрдЗрдпों рдХे рд╕рди्рдиाрдЯे рд╕े рдШिрд░े рд╣ुрдП рд╣ैं। рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ों, рд░िрд╢्рддेрджाрд░ों рдФрд░ рдк्рд░िрдпрдЬрдиों рд╕े рдмिрдЫреЬрдХрд░ рдЕрдиेрдХों рдХी реЫिंрджрдЧाрдиिрдпों рдоें рдПрдХाрдХीрдкрди рдФрд░ рд╕ूрдиाрдкрди рднрд░ рдЧрдпा рд╣ै। рдЬीрд╡рди рд╣ै рдкрд░ рдХौрди рд╕ी рдзрд░ाрддрд▓ рдкрд░? рдЬрд╡ाрдм рдХी рддрд▓рдм рдоें рдЖрдЬ рднी рд╣рд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдк्рд░рд╢्рдирдЪिрд╣्рди рдХी рддрд░рд╣ рд╕ाрдордиे рд▓рдЯрдХा рд╣ुрдЖ рд╣ै।
реШрдпाрдордд-рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рднाрд░рдд рдХी рдЖреЫाрджी рдкрд░ рдмрд▓ि рдХे рдмрдХрд░े рдмрдиे рд╕िрди्рдзी рдХौрдо рдХे рдЕрдиेрдХ рдЬांрдмाреЫ рд╕िрди्рдзी рдЕрд╣рд╕ाрд╕ рджрд░्рджे-рджिрд▓ рдХा рд▓िрдП, рдЦूрди рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓рдиे рдкрд░ рдЖрдоाрджा рд╣ो рдЧрдП। рдЕрдкрдиी рдЬाрди рдХी рдЖрд╣ुрддि рджेрдиे рдкрд░ рддुрд▓े рд╣ुрдП, рдоौрдд рдХी рд╣ोрд▓ी рдЦेрд▓ рд░рд╣े рдеे। рд╕िрдпाрд╕ी рд╣рд▓рдЪрд▓ реЫрдоीрди рдХो реЫिрд▓реЫिрд▓े рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рджेрдиे рдоें рдХाрд░рдЧрд░ рд╣ो рд░рд╣ी рдеी। рд░ेрд▓рдЧाреЬिрдпां рдЧिрд░ाрдИ рдЬा рд░рд╣ीं рдеीं... рдбाрдХрдШрд░ों рдХे рд╕ाрдордиे рд╕्рдеिрдд рдкрдд्рд░-рдкेрдЯिрдпाँ рдХो рдЬрд▓ाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рдеा, рддाрдХि рд╕ंрджेрд╢ों рдХे рдЖрдиे-рдЬाрдиे рдХा рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рдХाрдпрдо рди рд░рд╣ рдкाрдпे। рд▓ोрдЧों рдХो рд╕рдЪेрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд░ाрдд рд░ाрдд рднрд░ рдЧुрдк्рдд рд╕्рдеाрдиों рд╕े рдпे рдЬाрдмाреЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рдмूрд▓ेрдЯिрдиें рдиिрдХрд▓рддे рд░рд╣े। рдХुрдЫ рдиौрдЬрд╡ाрди рддो рдЬुрдиूрдиी рд╣рдж рддрдХ рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рд╕рд▓ाрдорддी рдХो рдЦрддрд░े рдоें рдбाрд▓рдХрд░, рдЯंрдбे рдЖрджрдо (рдПрдХ рдирдЧрд░ рдХा рдиाрдо) рдоें рдЕрдкрдиे рдШрд░ों рд╕े рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдпрд╣ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд░рд╣े। рдкुрд▓िрд╕ рдЙрдирдХे рдШрд░ों рдоें рдШुрд╕рдХрд░ рд╢реШ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдШрд░ рдХी рд╣рд░ рдЪीреЫ рдХी рддрд▓ाрд╢ рдХे рдмрд╣ाрдиे рдШрд░ рдХी рдмुрдиिрдпाрдж рд╣िрд▓ा рджेрддी, рдХि рд╡े рд╡ाрдпрд░рд▓ेрд╕ рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░рдХे рдпрд╣ाँ рдХी рдЦрдмрд░ें рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣ुँрдЪाрддे рд╣ैं।
рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдХे рдЕंрдЬाрдо рдХे рджौрд░ाрди рдЕрдЧрд░ рдПрдХ рдирдИ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ुрдЖ рд╣ोрддा рддो рдпрдХीрдирди рдЖрджрдоिрдпрдд реЮреЩ्рд░ рдХे рд╕ाрде рдЙрд╕ рджрд░्рдЬ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХे рдкрди्рдиे рдкрд▓рдЯрддी।
рд╕्рдеाрдиांрддрд░рдг рдХा рджौрд░
рдЗрд╕ рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдХे рджौрд░ рдоें рд▓ोрдЧ рдЙрдбेрд░ोрд▓ाрд▓, рд╕ेрд╡рдг, рд░ोрд╣िреЬी, рд╕рдЦ्рдЦрд░ рд╡ рд▓ाрд░рдХाрдгा рд╕े рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рджिрд╢ाрдУं рдоें рдЕрдкрдиी-рдЕрдкрдиी реШिрд╕्рдордд рдЖреЫрдоाрдиे рдиिрдХрд▓ рдкреЬे। рдХुрдЫ рд╣ाँрдЧ-рдХाँрдЧ, рдордиीрд▓ा рдХे рдУрд░ рдЧрдП, рддो рдХुрдЫ рдЧुрдЬрд░ाрдд। рдХोрдИ рдмреЬौрджा, рдХोрдИ рдоीрд░рдкुрд░ рдЦाрд╕, рддो рдХोрдИ рд╕िрдХंрдж्рд░ाрдмाрдж, рдФрд░ рдмрд╣ुрдд рд╕े рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рдЙрд▓्рд╣ाрд╕рдирдЧрд░ рдХैрдо्рдк рдоें рдЬाрдиे рд▓рдЧे। рдпाрддाрдпाрдд рдФрд░ рдЕрд╕рдмाрдм рдХो рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ рд╕े рджूрд╕рд░ी рдЬрдЧрд╣ рд▓े рдЬाрдиे рдХे рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╕ाрдзрди рдеे рдЬрд╣ाреЫ, рдФрд░ рдЯ्рд░ेрди!
рдЯ्рд░ेрдиों рд╕े рд╕рдлрд░ рдХी рдПрдХ рдЕрд▓рдЧ рджाрд╕्рддाँ рд╣ै। рдЬिрд╕ рддрд░рд╣ рд╕ाрдоाрди рд▓ाрджा рдЬाрддा, рдЙрд╕рд╕े рднी рдХुрдЫ рдЕрдзिрдХ рдиिрд╖्рдаुрд░рддा рдХे рд╕ाрде рд╣ाреЬ-рдоांрд╕ рдХे рдк्рд░ाрдгी рдПрдХ рджूрд╕рд░े рд╕े рд╕рдЯे рд╣ुрдП, рд╕рдЯे рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдЪिрдкрдХे рд╣ुрдП, рдХुрдЫ рдЦреЬे, рдХुрдЫ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рджाрд╡ рдкрд░ рд▓рдЧाрдпे рдЙрд╕ рд░реЮ्рддाрд░ рд╕े рджौреЬрддी рдЧाреЬी рд╕े рд▓рдЯрдХрддे рд╣ुрдП рдиреЫрд░ рдЖрддे, рдХुрдЫ рдРрд╕े рдЬैрд╕े рдоाрд▓рдЧाреЬी рдоें рдоाрд▓ рд▓ाрджा рдЧрдпा рд╣ो। рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХी рдЬрдоा рдкूंрдЬी рдЕрдкрдиे рдмреЪрд▓ рдоें рджрдмाрдпे, рд╡े рд╕рд░рдЬрдоीं рд╕े рдиिрдХрд▓ рдкреЬे рд▓ाрд╡ाрд░िрд╕ рд▓ाрд╢ों рдХी рддрд░рд╣, рдЕрдкрдиे рдЕрдкрдиे рд╣िрд╕्рд╕े рдХी рдирдИ реЫрдоीрди рдвूँрдврдиे, рдЕрдкрдиे рдиिрд░ाрдзाрд░ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХो рдлिрд░ рд╕े рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдирдЬाрди рджिрд╢ा рдоें।
рджिрд▓ рдХी рджीрд╡ाрд░ों рдкрд░ рдпाрджों рдХी рдкрд░рдЫाрдЗрдпाँ рд░рдХ्рд╕ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╕्рдЯेрд╢рди рдкрд░ рд╡िрд╢ाрд▓ рдЬрдирд╕рдоूрд╣ рдХे рд╕рдоंрджрд░ рдХो рджेрдЦрдХрд░ рд╢ाрдпрдж рдоेрд░े рдмाрд▓рдорди рдоें рдпрд╣ी реЩрдпाрд▓ рдХौंрдзा рд╣ोрдЧा, рдХि рдЗрддрдиे рд╕ाрд░े рд▓ोрдЧ, рдЕрдкрдиे рдШрд░, рдЕрдкрдиी рдЦेрддी рдмाреЬी, реЫрдоीрди-рдЬाрдпрджाрдж рдЫोреЬрдХрд░ рдЕрдм рдПрдХ рдирдП рдЖрд╢िрдпाрдиे рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рди рдЬाрдиे рдХрд╣ाँ, рдХिрд╕ рджिрд╢ा рдоें рдЬाрдХрд░ рдЕрдкрдиी рдПрдХ рдирдИ рдкрд╣рдЪाрди рдмрдиाрдПँрдЧे? рдЗрддрдиे рд╕ाрд░े рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдоें рд╕े рд╣рдоाрд░ा рднी рдПрдХ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдеा... рдоेрд░े рдоाрддा рдкिрддा, рдПрдХ рдмреЬा рднाрдИ, рдоैं, рдПрдХ рдЫोрдЯा рднाрдИ рдФрд░ рдмрд╣рди।
рд╣рдоाрд░ा рдкрд╣рд▓ा рдкреЬाрд╡ рд░рд╣ा рдоीрд░рдкुрд░ рдЦाрд╕-рдЬрд╣ाँ рдХुрдЫ реЫрд░ूрд░ी рд╕ाрдоाрди рдФрд░ реЫрдоीрди-рдЬाрдпрджाрдж рдХे рджрд╕्рддाрд╡ेреЫ рд▓ेрдХрд░ рдЯ्рд░ेрди рд╕े рд╣рдо рд╡рд╣ाँ рдкрд╣ुँрдЪे, рдЬрд╣ाँ рд╢рд░рдгाрд░्рдеिрдпों рдХे рд▓िрдП рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдП рд╣ुрдП рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рд╢िрд╡िрд░ों рдоें рд░ाрд╢рди рдХी рджुрдХाрдиों рдкрд░ рд▓рдо्рдмी рдХрддाрд░ों рдоें рдЖрдЯा рдФрд░ рджाрд▓ рд▓ेрдиे рдХे рд▓िрдП рдЦреЬे рдоेрд░े рдкिрддा рдЖрдЬ рднी рдЖँрдЦों рдоें рддैрд░рддे рд╣ैं। рдЪाрд░ рджिрди рд╕े реЫ्рдпाрджा рд╡рд╣ाँ рд░рд╣рдиा рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрдпा। рдкिрддाрдЬी реЫрдоीрдирджाрд░ों рдХे рдШрд░ाрдиे рд╕े рдеे, рд╣ुрдХूрдордд рдЪрд▓ा рдХрд░рддी рдеी, рдЕрдм рдРрд╕ी рдиौрдмрдд рдЖрди рдкреЬी рдХि рдЦाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣ाрде рдЖрдЧे рдмреЭाрдиे рдкреЬ рд░рд╣े рдеे। рд╢рд░рдгाрд░्рдеिрдпों рдХी рдпрд╣ рдмрджрддрд░ рд╣ाрд▓рдд, рд╡ рдмेрд╕рд▓ूрдХी рд░ाрд╕ рди рдЖ рдкाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕ाрдордиे рджूрд╕рд░ी рд╕ूрд░рдд рдеी, рдЕрдЬрдоेрд░ рдЬाрдиा। рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рдиिрд░्рд╡ाрд╕िрдд рд╕े рдЯ्рд░ेрди рд╕े рдмाреЬрдоेрд░ (Barmer) рдкрд╣ुँрдЪे рдФрд░ рд╡рд╣ाँ рд╕े рдлिрд░ рдХाрдлिрд▓े рдХी рддрд░рд╣ рдЕрдЬрдоेрд░ рдоें рдорджाрд░ рдЧेрдЯ рдХे рдкाрд╕ рдоोрддी рдорд╣рд▓ рдиाрдордХ рдПрдХ рд╕ोрд╕ाрдЗрдЯी рдоें рд╢рд░рдг рд▓ी। рдоेрд░े рдмреЬे рдоाрдоा рдХा рд╡рд╣ाँ рдЕрдкрдиा рдкंрд╕ाрд░ी рдХा рдХाрд░ोрдмाрд░ рдеा। рд╡े рд╢рдХ्рдХрд░ рдФрд░ рдЕрдиाрдЬ рдХी рдеोрдХ рдмिрдХ्рд░ी рдХिрдпा рдХрд░рддे рдеे, рдФрд░ рд░ीрдЯेрд▓ рдоें рдЫोрдЯे рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХो рдоाрд▓ рджिрдпा рдХрд░рддे рдеे। рдкिрддाрдЬी рдиे рдХुрдЫ рджिрди рдХाрдо рдХिрдпा- рдХाрдо рдХ्рдпा рдеा, рдмрд╕ рджिрди рднрд░ рдЯ्рд░рдХों рдХे рд╕ाрдордиे рдЦреЬे рд╣ोрдХрд░ рдЕрдиाрдЬ рд╡ рд╢рдХ्рдХрд░ рдХे рдмोрд░ों рдХो рдЙрддрд░рд╡ाрдиा, рдЧिрдирдиा рдФрд░ рд╣िрд╕ाрдм рджрд░्рдЬ рдХрд░рдиा। рдЯंрдбे рдЖрджрдо рдоें рдоेрд░े рджाрджा рдХुंрджрдирдорд▓ рд▓ाрд▓рд╡ाрдиी рдоुрдЦिрдпा рд░рд╣े। рдРрд╕े рдоें рдкिрддाрдЬी рдХो, рдЬिрди्рд╣ोрдиे рд░ाрдЬрд╕ी рд╢ाрди рд╢ौрдХрдд рдХा рдЬीрд╡рди рдЧुреЫाрд░ा, рдпрд╣ рдордЬрджूрд░ी рднрд▓ा рдХрд╣ाँ рдЧрд╡ाрд░ा рд╣ो рд╕рдХрддी? рдЖрдЦिрд░ рддрдп рд╣ुрдЖ рдХि рд╕िрдХंрджрд░рдмाрдж рдоें рдирдИ реЫिंрджрдЧी рдХा рдЖрдЧाреЫ рдХिрдпा рдЬाрдп। рдкрд░ рдЬाрдиा 1948 рдоें рд╣ुрдЖ। рд╡рдЬрд╣ рдеी, 30 рдЬрдирд╡рд░ी 1948 рдЬिрд╕ рджिрди рдЧांрдзी рдЬी рдХी рд╢рд╡ рдпाрдд्рд░ा рдиिрдХрд▓ी рдЙрд╕ рджिрди рдоेрд░ी рдЫोрдЯी рдмрд╣рди рдкैрджा рд╣ुрдИ। рдмрд╕ рдлिрд░ рдХ्рдпा рдеा, рдЬрд▓्рджी рд╣ी рд╕िрдХрди्рдж्рд░ाрдмाрдж рдкрд╣ुँрдЪрдХрд░ рд╣рдо рднाрдИ- рдмрд╣рдиों рдХी рдкреЭाрдИ рдХे рд▓िрдП рдкाрдард╢ाрд▓ा рдоें рджाрдЦिрд▓ा рд╣ुрдИ рдФрд░ рд╣рдо рд╡рд╣ीं рд░рдЪ-рдмрд╕ рдЧрдП।
рдЕрдЬрдоेрд░ рдХी рдпाрджों рдоें рдПрдХ рд╡िрдХृрдд рдпाрдж рдЖрддी рд╣ै- рдЬрд╣ाँ рд╣рдо рдЬैрд╕े рднाрдИ рдмंрдзु рд╢рд░рдгाрд░्рдеिрдпों рдХे рд▓िрдП рд╕ुрд░ंрдЧें рдмрдиाрдИं рдЧрдИ рдеीं। рдмреЬे рд╢ाрд╣ी рдЪрдмूрддрд░ों рдХे рддрд▓े рд╕ुрд░ंрдЧ рдЬैрд╕े рдмрдиे ‘рдмुрд╣рд░ों’ рдоें рд░рд╣ рд░рд╣े рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рджिрди рдХो рд░ाрдд рд╕рдордЭ рдХрд░ рдЬी рд░рд╣े рдеे- рд╡рд╣ीं, рдЬрд╣ाँ рд░ोрд╢рдиी рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рд░ोрд╢рдирджाрди рди рдеा, рдЬрд╣ाँ рд░ाрдд рдХा рд╕ाрдпा рдШрдиा рд╣ोрддे рд╣ी, рд╕ूрд░рдЬ рдХे рд╡िрд▓ूрдк рд╣ोрдиे рдХे рдмрд╣ुрдд рдкрд╣рд▓े рд╕्рдд्рд░िрдпाँ рддेрд▓ рдХे рджिрдпे рдЬрд▓ाрдХрд░ рдЦाрдиा рдмрдиा рд▓ेрддी рдФрд░ рднी рдХрдИ реЫрд░ूрд░ी рдХाрдоों рдХो рдЕंрдЬाрдо рджेрддीं।
рдоेрд░ी рдоाрдоी рдХे рдкिрддा рдИрджрдирдорд▓ рдЫुрдЧाрдгी рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╕рдордп рд╡рд╣ीं рд▓ाрд░рдХाрдгा рдоें рдХрд▓ेрдХ्рдЯрд░ рдеे рдФрд░ рдЙрдирдХे рд╕ुрдкुрдд्рд░ рд░ाрдо рдЫुрдЧाрдгी рдСрдлिрд╕рд░ рдХे рдкрдж рдкрд░। рджंрдЧे рдлрд╕ाрдж рдХे рджौрд░ рдоें рд░ाрдо рдЫुрдЧाрдгी рдиे рдЕрдкрдиी рдмेрдЯी рд░рдоोрд▓ा (рдЕрдоीрддाрдм рдХे рднाрдИ рдЕрдЬीрддाрдм рдмрдЪ्рдЪрди рдХी рдкрдд्рдиी) рдХो рдФрд░ рдЕрдкрдиी рднाрднी рдФрд░ рдЙрдирдХी рдмेрдЯिрдпों рд╕рд╣िрдд рдЬрд╣ाреЫ рдоें рджो рдХैрдмिрди рд░िрдЬрд░्рд╡ рдХрд░ाрдХрд░ рдоुंрдмрдИ рдХे рд▓िрдП рд░рд╡ाрдиा рдХिрдпा। рдкрд░ рдЙрди्рд╣ीं рджिрдиों рдкंрдЬू рдоें рд░рд╣ рд░рд╣े рдЙрдирдХे рджाрджा рдХो, рдЬो рдмрд╣ुрдд рдиाрдоी рдЬрдоींрджाрд░ рдеे, рдбाрдХुрдУं рдиे рдоाрд░ рдбाрд▓ा। рдХिрд╕ी рддрд░рд╣ рдЙрдирдХे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рд▓ाрд░рдХाрдгा рд▓ाрдпा рдЧрдпा рдФрд░ рдоाрдорд▓ा рдаंрдбा рдкреЬрддे рд╣ी рдЬрдЬ рдкрд░рд╕рд░ाрдо рдХрд░рдиाрдиी рдХी рджेрдЦрд░ेрдЦ рдоें рдЙрди्рд╣ें рдмुрд░्рдХे рдкрд╣рдиा рдХрд░ рднाрд░рдд рдЬाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬрд╣ाреЫ рдоें рдЪреЭाрдпा рдЧрдпा... рдпे рдмाрддें рдоेрд░ी рд╕्рдоृрддि рдоें рд╕ुрдиे рд╕ुрдиाрдпे рдХिрд╕्рд╕ों рдХी рддрд░рд╣ рджрд░्рдЬ рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै!
0
рдоेрд░े рджाрджा рдХुंрджрдирдорд▓ рд▓ाрд▓рд╡ाрдиी рдХे рд╕ंрдмंрдзी рдиाрдирдХрд░ाрдо рд╡ाрдзूрдорд▓ рддुрд▓рд╕िрдпाрдиी рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рд╕िंрдз рдХे рдиिрд╡ाрд╕ी рдеे। рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдмाрдж рд╡े рдЦुрдж рджрд╕ рдмाрд░рд╣ рд╕ाрд▓ рд╡рд╣ीं рд░рд╣े। рдЙрдирдХे рдмंрдЧрд▓े рдХे рдЗрд░्рдж-рдЧिрд░्рдж рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рдХрд▓ेрдХ्рдЯрд░ рдиे рд╣िреЮाрдЬрдд рдХे рд▓िрдП рдкुрд▓िрд╕ рддैрдиाрдд рдХрд░ рд░рдЦी। рдЙрдирдХे рд╕ुрдкुрдд्рд░ рд▓ीрд▓рд░ाрдо рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕рд╣िрдд рдЬрд╣ाреЫ рдоें рд╕ाрдоाрди рдХे рд╕ाрде рдоोрд░рд╡ी рдХे рд▓िрдП рд░рд╡ाрдиा рд╣ुрдП। рд╡ीрд░рд╡ाрд▓ рдмंрджрд░рдЧाрд╣ рдкрд░ рдЙрддрд░े (рдХрдаिрдпाрд╡ाреЬ рдоें)। рд╡рд╣ीं рд╕े рддीрди рдЯ्рд░ेрди –рд╡ीрд░рд╡ाрд▓ рд╕े рдЭूрдиाрдЧреЭ, рдЭूрдиाрдЧреЭ рд╕े рд╡ाрдХाрдиेрд░, рдФрд░ рд╡ाрдХाрдиेрд░ рд╕े рдоोрд░рд╡ी, рдмрджрд▓рддे рд╣ुрдП рдаौрд░ рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪे। рдЙрдирдХे рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╡рд╣ाँ рдЙрдирдХे рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдкрдХ्рдХा рдордХाрди рд╕рднी рд╕ुрд╡िрдзाрдУं рд╕рдоेрдд рддैрдпाрд░ рдеा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдирдпा рд╡्рдпाрдкाрд░ рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рдФрд░ рдЦुрдж рдХो рдкुрдиः рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХी рд╣рд░ рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХो рдЕрдорд▓ рдоें рд▓ाрдпा। 1958 рдоें рдЙрдирдХी рдЬ्рдпेрд╖्рда рдкुрдд्рд░ी рдЧुрдгрд╡ंрддी рдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рдоेрд░े рдмреЬे рднाрдИ рдоोрд╣рдирджाрд╕ рд▓ाрд▓рд╡ाрдгी рд╕े рд╣ुрдЖ। рд╢ाрджी рдоोрд░рд╡ी рдоें рд╣ुрдИ рдеी рд╡рд╣ीं рдоैंрдиे рдЙрдирдХी рд╡рд╣ рд╡ैрднрд╡рдкूрд░्рдг рд╣рд╡ेрд▓ी рд╡ рд░рдИрд╕ी рдаाрда рджेрдЦे। рдЙрд╕ рд╡рдХ्рдд рдоैं рджрд╕рд╡ीं рдХрдХ्рд╖ा рдоें рдеी।
рдЬрдм 1957 рдоें рдиाрдирдХрд░ाрдо рд╡ाрдзूрдорд▓ рдЕрдкрдиे рдЬрди рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рдкाрд╕ рднाрд░рдд рд▓ौрдЯे рддो рд╡े рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рдХा рдЕрдкрдиा рдмंрдЧрд▓ा рдоेрд░े рджाрджा рдХे рджोрд╕्рдд рдоीрд░ рдЕрд▓ी рдХो рджे рдЖрдП, рдЬिрдирдХी рд╡рдлाрджाрд░ी рдФрд░ рд╕ेрд╡ाрдУं рдХा рд╡े рдЖрдЬ рддрдХ рдЧुрдгрдЧाрди рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं।
рдпाрдж рдХी рднूрд▓ी-рдмिрд╕рд░ी рдкрд░рддों рд╕े рдЭाँрдХрддी рдПрдХ рдЖрдХृрддि рдеी рдоेрд░े рдЪрдЪेрд░े рднाрдИ рдХी, рдЬो рдЯंрдбे рдЖрджрдо рд╕े рдХुрдЫ рджूрд░ी рдкрд░ рд╕्рдеिрдд рд╢рд╣рджाрджрдкुрд░ рд╕्рдЯेрд╢рди рд╕े рд░рд╡ाрдиा рд╣ुрдИ ‘рд▓ाрд╣ौрд░ рдоेрд▓’ рдоें рд╕рдлрд░ рдХрд░ рд░рд╣े рдеे, рдЙрди्рд╣ें рдЙрдбेрд░ेрд▓ाрд▓ рд╕्рдЯेрд╢рди рдкрд░ рдЙрддाрд░ рдХрд░ рдлेंрдХ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा, рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рдХाँрдЧ्рд░ेрд╕ рдХी рдХाрд░्рдпрд╡ाрдИ рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧी рд░рд╣े рдеे। рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЙрди्рд╣ें рд▓ाрд╣ोрд░ рдоेрд▓ рд╕े рдЙрддाрд░рдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдЕрд╕рдлрд▓ рд╣ुрдИ рдХ्рдпोंрдХि рдЙрди्рд╣ोंрдиे рджрд░рд╡ाрдЬे рдХे рдмाрд╣рд░ рдХे рджрд╕्рддाрдиे рдкрдХреЬ рд▓िрдП। рдкрд░ рдХ्рд░ांрддिрдХाрд░िрдпों рдиे рдиिрд░्рджрдпрддा рд╕े рдЬрд▓ी рдмीреЬी рд╕े рдЙрд╕рдХे рд╣ाрдеों рдХो рдЬрд▓ाрдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХी рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдХुрд░ूрдк рдордирд╕ूрдмे рдоें рдХाрдордпाрдм рд╣ुрдП। рдоाрдирд╡рддा рдХी рдЪौрдЦрдЯ рдкрд░ рдЕрдоाрдиुрд╖ рд╣ोрдиा рдЬ्рдпाрджा рдЖрд╕ाрди рд╣ै!
рдпाрдпाрд╡рд░ рд╕рднी рджрд░्рдж рдХो рдУреЭрдХрд░ рдЕрдкрдиी рдирдИ рдкрд╣рдЪाрди рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рджрд░-рдмрджрд░ рднрдЯрдХрддे рд░рд╣े। рдЬिрдирдХी рд╕ंрдкрддि рдеी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХ्рд▓ेрдо рдлॉрд░्рдо рднрд░े। рдкрд░ рдХрд╣ीं рдРрд╕ा рднी рд╣ुрдЖ рдХि рдЬिрди्рд╣ें рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдХ्рд▓ेрдо рдоिрд▓рдиा рдЪाрд╣िрдпे рдеा, рдЙрди्рд╣ें рд╣ाрд╢िрдпे рдкрд░ рдзрдХेрд▓ рджिрдпा рдЧрдпा рдФрд░ рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдмेрдИрдоाрдиी рд╕े рдлॉрд░्рдо рднрд░े рд╡े рдоाрд▓ाрдоाрд▓ рд╣ो рдЧрдП।
рдпрд╣ी рдХ्рд▓ेрдо рдХी рджाрд╕्рддाрди рд╣ै। рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдХ्рд▓ेрдо рднрд░े рдиोрдЯिрд╕ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрди्рд╣ें рдСреЮिрд╕ рд╕े рдЪिрдЯ्рдаी рдЖрддी - "рдлрд▓ाँ рддाрд░ीреЩ рдХी рд╕ुрдмрд╣ рдЧ्рдпाрд░рд╣ рдмрдЬे рддुрдо्рд╣ाрд░ी рд╣ाреЫिрд░ी рдиीрдЪे рджिрдпे рд╣ुрдП рдкрддे рдкрд░ рддрдп рд╣ुрдИ рд╣ै। рд╕рдордп рдкрд░ рдЕрдкрдиे рджрд╕्рддाрд╡ेреЫ, рд▓िрдЦे рдХाреЪреЫ рд╕рдмूрдд рдХे рддौрд░, рдЧрд╡ाрд╣ों рдХे рд╕ाрде рд╣ाреЫिрд░ рд░рд╣рдиा। реЪैрд░ рдоौрдЬूрджрдЧी рдХी рд╣ाрд▓рдд рдоें рдПрдХ рддрд░реЮा рдлैрд╕рд▓ा рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।" рдПрдХ рд╕рд░рдХाрд░ी рдлрд░рдоाрди... рдмрд╕...!
рдХुрдЫ рд▓ोрдЧों рдХा реЫрдоीрдиों рдХा рдХ्рд▓ेрдо рднрд░ा рд╣ुрдЖ рдеा, рдХुрдЫ рдХा рдШрд░ों рдХा рднी। рдШрд░ों рдХी рд╣ाреЫिрд░ी рдХा рдмुрд▓ाрд╡ा рджुрд╡िрдзा рдЬрдирдХ рд╕्рдеिрддि рдоें рдмрджрд▓ рдЬाрддा। рдоेрд░े рддाрдК рдХाрдХा рд▓рдЫрдордирджाрд╕ рд▓ाрд▓рд╡рдгी рдиे рд╕िंрдз рдХा рд╣рд╡ेрд▓ी рдиुрдоा рдШрд░ рдЕрдкрдиे рджो рд╕ेрд╡ाрджाрд░ों -рдЭрдордЯрдорд▓ рд╡ाрдг्рдпो рдФрд░ рдЦुрд░्рд╢ीрдж рдЖрд▓рдо рдХो рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рдЫोреЬा, "рдЕрдЧрд░ рд▓ौрдЯ рдЖрдП рддो рд╕ाрде рд░рд╣ेंрдЧे, рдирд╣ीं рддो рдпрд╣ рддुрдо्рд╣ाрд░ा!" рджрд╕्рддाрд╡ेреЫ рд╣ोрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХ्рд▓ेрдо рдирд╣ीं рднрд░ा। рдЬाрдирддे рдеे рдХि рдХिрд╕ी рднी рд╕ूрд░рдд рдоें рдЕрдЧрд░ рдШрд░ рдХी реШीрдордд рдпрд╣ाँ рд╡рд╕ूрд▓ рдХрд░ рд▓ी рдЧрдИ рддो рд╡рд╣ाँ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рд╣рдорд╡рддрдиी рдмेрдШрд░ рд╣ो рдЬाрдПंрдЧे। рдпрд╣ рдЙрди्рд╣ें рдЧрд╡ाрд░ा рди рдеा। рдЗंрд╕ाрди рдоें рднाрдИрдЪाрд░े рдХा рднाрд╡ рдЕрдм рднी рдмाреШी рд╣ै рдпрд╣ рдЗрд╕ рд╣рд╡ाрд▓े рд╕े рд╕िрдж्рдз рд╣ोрддा рд╣ै।
рдоेрд░े рдкिрддाрдЬी рдХो рднी рдиिреЫाрдоाрдмाрдж рдоें реЫрдоीрди рдХे рдХ्рд▓ेрдо рдХे рд░ूрдк рдоें рдЧрди्рдиे рдХे рдЦेрдд рдоिрд▓े। рджрд╕ рд╕ाрд▓ рддрдХ рд╡े рднी рдЧрди्рдиे рдХी рдлрд╕рд▓ рд╣ाрд╕िрд▓ рдХрд░рдиे-рдХрд░ाрдиे рдХे рд╕िрд▓рд╕िрд▓े рдоें рд╕िрдХंрджрд░ाрдмाрдж рд╡ рдиिреЫाрдоाрдмाрдж рдХे рдмीрдЪ рд▓рдЧाрддाрд░ рдЖрддे-рдЬाрддे рд░рд╣े। рдкрд░ рдЙрд╕рд╕े рд▓ाрдн рд╕े рдЕрдзिрдХ рдХ्рд╖рддि рд╣ोрддी рд░рд╣ी, рдХाрд░ोрдмाрд░ рдХो рд╕рдордп рд╡ рддрд╡्рд╡рдЬू рди рджे рдкाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЖрдЦिрд░ рд╡рд╣ реЫрдоीрди рдПрдХ рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рдоें рдмेрдЪ рджी। рдЙрди рджिрдиों рдПрдХ рд▓ाрдЦ рдмреЬी рд░реШрдо рд╣ोрддी рдеी। рдкिрддाрдЬी рдиे рдЙрди рдкैрд╕ों рд╕े рдПрдХ рдХрдкреЬे рдХी рджुрдХाрди рдЦोрд▓ рд▓ी рдФрд░ рд╡рд╣ीं рдЕрдкрдиा рд╕्рдеाрдпी рдкреЬाрд╡ рд╕рдордЭрдХрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ो рдЧрдП।
рдоेрд░े рддाрдК рд╡рд╕ंрджाрдгी рдХे рдЬрдоाрдИ рд╣ेрдоू (рд░рдд्рдиा рдХे рдкрддि) рднी рд╕рдХ्рдЦрд░ рдоें рдПрдХ рдХрдкाрд╕ рдХी реЮैрдХ्рдЯрд░ी рдоें рдХाрдо рдХрд░рддे рдеे। рдЙрдирдХा рдЪाрд░ рд╕ाрд▓ рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХा рдХांрдЯ्рд░ैрдХ्рдЯ рд╕ाрдЗрди рдХिрдпा рд╣ुрдЖ рдеा-рдпрд╣ рдкрд╣рд▓ा рд╕ाрд▓ рдеा, рдЗрд╕ рд▓िрдП рднाрд░рдд рд▓ौрдЯрдиा рдиाрдоुрдордХिрди рдеा। рддाрдК рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕рд╣िрдд, рдкрдд्рдиी, рдЫोрдЯी рдмेрдЯी рд╡िрд╢рдиी рдФрд░ рдмреЬी рд▓реЬрдХी рд░рдд्рдиा, рдХो рднी рдЕрдкрдиे рд╕ाрде рд▓े рдЖрдП рдФрд░ рдЖрддे рд╣ी рдоोрд░рд╡ी рдмрд╕ рдЧрдП। рдпूं рджो рдвाрдИ рд╕ाрд▓ рдмीрдд рдЧрдпे рдФрд░ рд╣ेрдоू рдХे рдЖрдиे рдХी рдЙрдо्рдоीрджें рдмंрдз рдЧрдИं। рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рджिрди рд╣рд╡ाрдИ рдЬрд╣ाреЫ рдХे рдЖрдиे рдХा рд╕рдордп рддрдп рдеा। рдкрд░ рдЪाрд░ рдШंрдЯे рдкрд╣рд▓े рд╡рд╕ंрджाрдгी рдЬी рдХो рдлोрди рдж्рд╡ाрд░ा рдПрдХ рджिрд▓ рджрд╣рд▓ाрдиे рд╡ाрд▓ी рдЦрдмрд░ рджी рдЧрдИ- рд╣ेрдоू рдХे рдоौрдд рдХी реЩрдмрд░। рдкूрдЫрддाрдЫ рд╕े реЫाрд╣िрд░ рд╣ुрдЖ рдХि рдХाрдо рдХрд░рддे рд╡реШ्рдд рд╣ेрдоू рдХी рдорд╢ीрди рдЦрд░ाрдм рд╣ो рдЧрдИ рдФрд░ рдФрд░ рдЪрд▓рддी рд╣ुрдИ рдорд╢ीрди рдоें рдЙрд╕рдХे рд╣ाрде рдлंрд╕ рдЧрдП..., рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рдмрди рдЧрдпा рдФрд░... рдмрд╕ рдЙрдирдХी рдоृрдд्рдпु рдХा рдРрд▓ाрди рд╣ुрдЖ। рдпрд╣ рднी рдПрдХ рд╕िрдпाрд╕ी рд╖рдбрдпंрдд्рд░ рд╣ी рдеा, рдЬрд╣ाँ рд╣िрди्рджू рдоुрд╕्рд▓िрдо рднाрдИ-рднाрдИ рди рд╣ोрдХрд░ рджुрд╢рдорди рдмрди рдЧрдП। рдмрд╕ рдПрдпрд░рдкोрд░्рдЯ рдЬाрдХрд░ рддाрдК рдЕрдкрдиे рджाрдоाрдж рдХी рд▓ाрд╢ рдХा рдмोрдЭ рдЕрдкрдиे рдХाँрдзों рдкрд░ рдЙрдаा рд▓ाрдпे।
рдРрд╕ी рд╣ृрджрдп рд╡िрджाрд░рдХ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡िрднीрд╖िрдХा рдХे рд╡рд░्рдгрди рдоें рд╡िрдХृрддिрдпों рдХी рдмाреЭ рдЖ рдЧрдИ рдЬрд╣ाँ рдХ्рд░ूрд░ рдоाрдирд╕िрдХрддा, рд╡рд╣рд╢ीрдкрди, рдЕрдоाрдирд╡ीрдпрддा, рдЕрдиाрдЪाрд░, рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ рд╡ рдмेрджрд░्рдж рдмрд░्рддाрд╡ рдХे рдХाрд░рдг рдоाрдирд╡ीрдп рдоूрд▓्рдпों рдоेँ рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рдЖрдиे рд▓рдЧी, рдкुрд░ाрдиी рдкीреЭी рдХी рдордиोрд╕्рдеिрддि рдЖрд╣рдд рд╣ुрдИ, рдкुрд░ाрдиे рдоूрд▓्рдпों рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдирдП рдЬीрд╡рди рдоूрд▓्рдпों рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рд╣ुрдИ।
рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рд╕्рдеाрдкрди рдХे рджौрд░ рдХी рд╡िрднीрд╖िрдХा рднी рд╕рдмрдХे рд╣िрд╕्рд╕े рдоें рдЖрдИ। рдЖрдЬ рддрдХ рд╕िंрдзी рдХौрдо рдХो рдХोрдИ рдк्рд░ाрди्рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬрдб़ рд╕े рдЬुрджा рд╣ोрдХрд░ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рд╕ंрдЪाрд░िрдд рд░рдЦрдиा, рддрдоाрдо рдоुрд╢्рдХिрд▓ों рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рднी рдЙрдирдХे рд▓िрдП рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ोрдиा рдХрдаिрди рдЬ़рд░ूрд░ рдеा рдкрд░ рдиाрдоुрдордХिрди рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं। рдХोрд╢िрд╢ें рд╣ोрддी рд░рд╣ी рд╣ैं рдФрд░ рдЖрдЬ 63 рд╡рд░्рд╖ों рдХे рдмाрдж рдЬो рддрд╕्рд╡ीрд░ рджिрдЦрддी рд╣ै рд╡рд╣ рдХрд╣ीं рдЙрджाрд╕ рдХрд░рддी рд╣ै рддो рдХрд╣ीं рддрд╕рд▓्рд▓ी рджेрддी рд╣ै. рд╣рд░ рд╣ाрд▓ рдоें рдЬिंрджा рд░рд╣рдиे рдХी рдХ़рд╕рдо рдЦाрдХрд░, рд╕िрди्рдзी рд╣рд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЕрдкрдиी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рджрд░्рдЬ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рд╡्рдпाрдкाрд░ рдЙрдирдХे рдЦ़ूрди рдоें рд╣ै। рдЬ़िंрджाрджिрд▓ी рдЙрдирдХे рд╕ीрдиे рдоें рд╣ै। рдЧिрд░-рдЧिрд░ рдХрд░ рдЙрда рдЦреЬे рд╣ोрдиा рдЙрдирдХा рджिрдоाрдЧ़ी рдлिрддूрд░ рд╣ै। рд╕िрди्рдзु рдирджी рдЙрдирдХे рджिрд▓ рдХी рдзрдб़рдХрди рд╣ै, рдЭूрд▓ेрд▓ाрд▓ рдХी рдЭрд▓рдХी, рд╢ाрд╣, рд╕्рд╡ाрдоी, рд╕рдЪрд▓ рдХा рдХाрд╡्рдп рдЙрдирдХा рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╣ै। рдЬ़рдоीрди рдирд╣ीं рд╣ै рдкрд░ рд╣िंрдж рдХी рд╣рд╡ाрдУं рдоें рд╕िंрдз рдХी рдЦुрд╢рдмू рд╕ाँрд╕ों рдоें рднрд░рдиा рдЙрдирдХा рдЬीрд╡рди рд╣ै। рдЕрдм рд╕िрди्рдзी рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рдирд╣ीं, рд╡िрд╕्рдеाрдкिрдд рд╡рд░्рдЧ рдХे рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рд╢рд╣рд░ рд╡ाрд╕ी рд╣ैं।
рдЗрд╕ рдирдП рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоेँ рд╕рдм рдХुрдЫ рдирдпा рдеा, рдФрд░ рдЗрд╕ рдирдП рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдмрд╕ाрдиे рдФрд░ рдЦुрдж рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХे рдХाрд░рдг рдкुрд░ाрдиी рдкрд░рдо्рдкрд░ाрдПँ рд╡िрд▓ीрди рд╕ी рд╣ोрдиे рд▓рдЧी... рд╣рд╡ाрдУं рдоेँ реЫрд╣рд░ीрд▓ी рдЖреЫाрджी рдХे рд▓рдХ्рд╖рдг рдШुрд▓ рдоिрд▓ рдЧрдП। рдЗрд╕ рд░ाрдЬрдиीрддि рдХी рдмिрд╕ाрдд рдкрд░ рдоोрд╣рд░ों рдХी рдЪाрд▓-рдЪрд▓рди рдоेँ рдоाрдирд╡рддा рдиे рдХ्рдпा рдЦोрдпा рдХ्рдпा рдкाрдпा, рдЙрд╕рдХी рддрд╕्рд╡ीрд░ рдЖрдЬ рдХे рдоाрд╣ौрд▓ рдоेँ рдФрд░ рджेрд╢ рд╡िрджेрд╢ рдХी рд░рдгрдиीрддि рдоेँ рджिрдЦाрдИ рджे рд░рд╣ी рд╣ै। рди рдЬाрдиे рдоाрдирд╡рддा рдХिрддрдиी рдмाрд░ рдЗрд╕ рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рдХे рджрд░्рджीрд▓े рджौрд░ рд╕े рдЧुреЫрд░ेрдЧी?
рд╡िрд╕्рдеाрдкрди рд╡िрднाрдЬрди рдиे
ReplyDeleteрд╕िंрдз рд╕िंрдзी рд╕рдоाрдЬ
рдЖрдо рд╕िंрдзी рдХो
рд╕рд╣рди рд╢рдХ्рддि рдФрд░ рдЖрдд्рдо рдиिрд░्рднрд░рддा рдХा рдк्рд░рддीрдХ рдмрдиा рджिрдпा
рдФрд░
рд╡िрд╢्рд╡ рдиाрдЧрд░िрдХ рднी |
рджेрд╡ी рдиाрдЧрд░ाрдгी рдЬी рдХी рдЬीрд╡рди рдпाрдд्рд░ा, реШрд▓рдо,рдЙрдирдХा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд▓ेрдЦрди рдЗрд╕рдХा рдЬीрд╡ंрдд рдк्рд░рдоाрдг рд╣ैं
ЁЯМ║
рдоोрд╣рди рд╣िрдордеाрдгी