เคฎाँ เค•ी เคฎเคฎเคคा เค•ी เคชเคฐाเค•ाเคท्เค ा เค•ो เคธिเคฆ्เคง เค•เคฐเคคा เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ: เคฎाเคคृเคšेเคคเคจा

เคธเคฎीเค•्เคทเค•: เคฆिเคจेเคถ เคชाเค เค• ‘เคถเคถि’

28, เคธाเคฐंเค— เคตिเคนाเคฐ, เคฎเคฅुเคฐा-6; เคšเคฒเคญाเคท: +91 941 272 7361; เคˆเคฎेเคฒ: drdinesh57@gmail.com


เคชुเคธ्เคคเค•- เคฎाเคคृเคšेเคคเคจा (เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ)
ISBN- 81.89388.08.8
เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ- เคกॉ. เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ
เคช्เคฐเค•ाเคถเค•- เคฒเคต เค•ुเคถ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคฒเค–เคจเคŠ-226006
เคชृเคท्เค - 96
เคฎूเคฒ्เคฏ- ₹ 300.00
เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ เคตเคฐ्เคท- 2020
--------------------------------------------------------------------------

เคนिเคจ्เคฆी เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ी เคตिเคตिเคง เคตिเคงाเค“ं เคฎें เคฒेเค–เคจी เคšเคฒाเคจे เคตाเคฒी เคตिเคฆुเคทी, เคธाเคนिเคค्เคฏเค•ाเคฐ เคกॉ เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เค•ी เคธเคฆ्เคฏः เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคชुเคธ्เคคเค• "เคฎाเคคृ เคšेเคคเคจा" เคเค• เคเคธा เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै เคœिเคธเค•ी เคฐเคšเคจा เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคจुเคญเคต เค”เคฐ เค…เคจुเคญूเคคिเคฏों เค•ी เค—เคนเคจเคคा เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ  เค•ी เค—เคˆ เคนै।
เคกॉ เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เคเคธी เคธाเคนिเคค्เคฏเค•ाเคฐ เคนैं เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฒेเค–เคจ เคฎें เคฌเคนुเคค เคธे เคจเคฏे เคช्เคฐเคฏोเค— เค•िเค เคนैं เค”เคฐ เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เค‰เคจเค•ी เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคชुเคธ्เคคเค• เคเค• เคตिเคถिเคท्เค  เคชเคนเคšाเคจ เคฌเคจाเคคी เคนै। เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เค…เคจुเคญเคต เค”เคฐ เค…เคจुเคญूเคคिเคฏों เค•ा เค…เคชाเคฐ เคญเคฃ्เคกाเคฐ เคนै เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคจे เค•ी เคธเคถเค•्เคค เค•्เคทเคฎเคคा เคญी।
 เค•ुเคฒ 67 เคชुเคธ्เคคเค•ों เค•ी เคฐเคšเคฏिเคคा เคกॉ เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เค•ा เคฏเคฆ्เคฏเคชि เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคตिเคงा เคฎें เคฐเคšिเคค "เคฎाเคคृ เคšेเคคเคจा" เคชเคนเคฒा เคนी เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै เค•िเคจ्เคคु เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ो เคชเฅเคคे-เคชเฅเคคे เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เค•เคนीं เคญी เค…เคนเคธाเคธ เคจเคนीं เคนोเคคा เค•ि เคฏเคน เคฒेเค–िเค•ा เค•ा เคช्เคฐเคฅเคฎ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै।
เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ी เคฎुเค–्เคฏ เคชाเคค्เคฐ เคธुเคจीเคคा เคนै เคœो เค…เคชเคจे เคช्เคฐเคฅเคฎ เคชुเคค्เคฐ เค•े เคœเคจ्เคฎ เค•े เค•ुเค› เคฆिเคจ เคฌाเคฆ เคนी เคตैเคงเคต्เคฏ เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เคนो เค—เคˆ เคฅी। เคชเคคि เค•ी เคฎृเคค्เคฏु เคนोเคคे เคนी เคธाเคธ-เคธเคธुเคฐ เคจे เคธुเคจीเคคा เค•ो เคฏเคน เค•เคนเค•เคฐ เค•ि เคคेเคฐा เคชुเคค्เคฐ เคญाเค—्เคฏเคนीเคจ เคนै, เคœเคจ्เคฎ เคฒेเคคे เคนी เค…เคชเคจे เคชिเคคा เค•ो เค–ा เค—เคฏा, เคœเคฌเคฐเคฆเคธ्เคคी เค‰เคธเค•े เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค•े เคธाเคฅ เคฎाเคฏเค•े เคญेเคœ เคฆिเคฏा। เคฎाเคฏเค•े เคฎें เค†เคฏे เคนुเค เค…เคญी 28 เคฆिเคจ เคนी เคฌीเคคे เคฅे เค•ि เคเค• เคฆुเคฐ्เค˜เคŸเคจा เคฎें เคธुเคจीเคคा เค•े เคชिเคคा เค•ी เคญी เคฎृเคค्เคฏु เคนो เค—เคˆ। เค…เคฌ เคคो เคธुเคจीเคคा เค•ी เคฎाँ เคญी เคตिเคšเคฒिเคค เคนो เค‰เค ी เค”เคฐ เค‰เคธเคจे เคธुเคจीเคคा เค•ो เค†เคฐ्เคฅिเค• เคธเคนाเคฏเคคा เคฆेเคจे เค•ा เค†เคถ्เคตाเคธเคจ เคฆेเคคे เคนुเค เค‰เคธे เค…เคจ्เคฏเคค्เคฐ เค•िเคฐाเคฏे เค•े เคฎเค•ाเคจ เคฎें เคฐเคนเคจे เคชเคฐ เคฎเคœเคฌूเคฐ เค•เคฐ เคฆिเคฏा।

เค‰เคธเค•ी เคฌाเคคें เคธुเคจเค•เคฐ เคเค• เคฎाเคคाเคœी เคจे, เคœो เค…เคชเคจे เคฎเค•ाเคจ เคฎें เค…เค•ेเคฒी เคนी เคฐเคนเคคी เคฅीं, เคธुเคจीเคคा เค•ो เค†เคถ्เคฐเคฏ เคฆे เคฆिเคฏा-
"เคธुเคจीเคคा เค•ी เค•เคนाเคจी เคธुเคจเค•เคฐ เคฎाเคคा เคœी เค•ा เคฎเคจ เคฆ्เคฐเคตिเคค เคนो เค‰เค ा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•เคนा-‘เคธंเคฏोเค—เคตเคถ เค˜เคŸी เค˜เคŸเคจाเค“ं เค•ो เค•िเคธ เคคเคฐเคน เค…เคชเคถเค•ुเคจ เค•ा เคจाเคฎ เคฆे เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคนै। เค†เคถ्เคšเคฐ्เคฏ เคนै เค•ि เคชเฅे-เคฒिเค–े เคฒोเค— เคญी เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคธोเคš เคธเค•เคคे เคนैं। เค–ैเคฐ, เคœเคฌ เคคเค• เคคुเคฎ เคธเคฎाเคฏोเคœिเคค เคจเคนीं เคนो เคœाเคคी, เคฎेเคฐा เคชूเคฐा เคธเคนเคฏोเค— เคฐเคนेเค—ा। เค–ाเคจा เคคुเคฎ เคฎेเคฐे เคธाเคฅ เค–ा เคฒिเคฏा เค•เคฐो। เคคुเคฎ เคชเฅी-เคฒिเค–ी เคนो, เคธเคฐเค•ाเคฐी เคจौเค•เคฐी เค•े เคฒिเค เคเคช्เคฒाเคˆ เค•เคฐเคคी เคฐเคนो, เคคเคฌ เคคเค• เคŸ्เคฏूเคถเคจ เคชเฅाเค“। เคฎैं เค†เคœ เคนी เคฎौเคนเคฒ्เคฒे เคฎें เคšเคฐ्เคšा เค•เคฐूँเค—ी। เค˜เคฐ เคชเคฐ เค†เค•เคฐ เคฌเคš्เคšे เคชเฅ เคฒिเคฏा เค•เคฐेंเค—े।" (เคชृเคท्เค -10)

เคธुเคจीเคคा เคจे เคฎाเคคा เคœी เค•ा เคธเคฎ्เคฌเคฒ เคชाเค•เคฐ เค…เคชเคจे เค†เคช เค•ो เค…เคชเคจे เคชुเคค्เคฐ เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคฒाเคฒเคจ-เคชाเคฒเคจ เค”เคฐ เคœीเคตिเค•ा เคšเคฒाเคจे เค•े เคฒिเค เค…เคง्เคฏाเคชเคจ เค•ाเคฐ्เคฏ เคฎें เคต्เคฏเคธ्เคค เค•เคฐ เคฒिเคฏा। เคช्เคฐเคฃเคต เค•ाเคซी เคฎेเคงाเคตी เคจिเค•เคฒा เค”เคฐ เค‰เคธเคจे เคธเคญी เค•เค•्เคทाเคँ เค…เคš्เค›े เค…ंเค•ों เคธเคนिเคค เคชाเคธ เค•เคฐเคคे เคนुเค เคฌैंเค• เคฎें เคชเคฐिเคตीเค•्เคทाเคงीเคจ เค…เคงिเค•ाเคฐी เค•ी เคชोเคธ्เคŸ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐ เคฒी। เคฎाเคคाเคœी เค…เคฌ เค…เคงिเค• เคตृเคฆ्เคง เคนो เค—เคˆ। เคธुเคจीเคคा เค”เคฐ เคช्เคฐเคฃเคต เคจे เค‰เคจเค•ी เค–ूเคฌ เคธेเคตा เค•ी। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจा เคฎเค•ाเคจ เคธुเคจीเคคा เค•े เคจाเคฎ เคฒिเค–เคตाเคจें เค•े เคฒिเค เค•เคนा เคคो เคธुเคจीเคคा เคจे เคฎाเคคा เคœी เคธे เคจिเคตेเคฆเคจ เค•िเคฏा เค•ि เคฏเคฆि เค†เคช เคฎเค•ाเคจ เค•ो เคฎुเคे เคฆेเคจा เคนी เคšाเคนเคคी เคนैं เคคो เคฎेเคฐी เคช्เคฐाเคฐ्เคฅเคจा เคนै เค•ि เค‡เคธे เคฎेเคฐे เคจाเคฎ เคจ เค•เคฐเค•े เคธीเคงे เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคจाเคฎ เคนी เค•เคฐा เคฆीเคœिเค เคคाเค•ि เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคจाเคฎ เคฌเคฆเคฒเคตाเคจे เค•ा เคंเคเคŸ เคจ เคฐเคนे। เคฎाเคคा เคœी เคจे เคเคธा เคนी เค•िเคฏा-
"เคธुเคจीเคคा เคจे เค•เคนा-‘เคฎाเคคा เคœी เค†เคช เคฎเค•ाเคจ เคฎुเคे เคฆेเคจा เคนी เคšाเคนเคคी เคนैं เคคो เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคจाเคฎ เคฒिเค–िเค เคคाเค•ि เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคจाเคฎ เคจ เคฌเคฆเคฒเคจा เคชเฅœे। เคฎाเคคा เคœी เค•ो เคญी เคฏเคน เค ीเค• เคฒเค—ा।" (เคชृเคท्เค -12)

เคช्เคฐเคฃเคต เคœเคฌ เคตिเคตाเคน เคฏोเค—्เคฏ เคนो เค—เคฏा เคคो เคเค• เคธुเคจ्เคฆเคฐ เคธी เคฒเฅœเค•ी เคฆेเค–เค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เคจे เคฐूเคฎा เค•े เคธाเคฅ เคช्เคฐเคฃเคต เค•ा เคตिเคตाเคน เคญी เค•เคฐ เคฆिเคฏा। เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคฆो เคฌเคš्เคšे เคญी เคนो เค—เคฏे เค”เคฐ เคตे เคธ्เค•ूเคฒ เคชเฅเคจे เคญी เคœाเคจे เคฒเค—े।

เคฆिเคจेเคถ เคชाเค เค• ‘เคถเคถि’
เคธुเคจीเคคा เค…เคฌ เค…เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐเคนเคจे เคฒเค—ी। เคกॉเค•्เคŸเคฐ्เคธ เคจे เคฌเคคाเคฏा เค•ि เค‡เคจ्เคนें เคŸी.เคฌी. เคนो เค—เคˆ เคนै เคฒेเค•िเคจ เคšिंเคคा เค•ी เคฌाเคค เคจเคนीं เคนै। เค†เคœเค•เคฒ เคจिเคฏเคฎिเคค เค‡เคฒाเคœ เคธे เคŸी.เคฌी. เคฌिเคฒ्เค•ुเคฒ เค ीเค• เคนो เคœाเคคी เคนै।
เคฐूเคฎा เคจे เคธुเคจा เคคो เคตเคน เคšिंเคคिเคค เคนो เค‰เค ी। เค‰เคธเคจे เคช्เคฐเคฃเคต เคธे เค•เคนा เค•ि เคฎाเคคाเคœी เค•ो เคŸी.เคตी. เคนो เค—เคˆ เคนै เค”เคฐ เคฏเคน เค›ूเคค เค•ा เคฐोเค— เคนै। เคเคธा เคจ เคนो เค•ि เค˜เคฐ เคฎें เคฌเคš्เคšों เค•ो เคญी เคนो เคœाเคฏ। เค‡เคธเคฒिเค เค†เคช เคฎाเคคाเคœी เค•ो เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคฐเค– เค†เค“ เคคो เค ीเค• เคนै-
"เคฎाเคคा เคœी เค•ो เค•िเคธी เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคฐเค– เคฆिเคฏा เคœाเคฏ। เคตเคนाँ เคธंเค—ी-เคธाเคฅिเคฏों เคฎें เค‰เคจเค•ा เคฎเคจ เคญी เคฒเค—ा เคฐเคนेเค—ा เค”เคฐ เคนเคฎें เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เค•ा เค–เคคเคฐा เคญी เคจเคนीं เคฐเคนेเค—ा।" (เคชृเคท्เค -14)                                                                                                                       

เคช्เคฐเคฃเคต, เคฐूเคฎा เค•ो เคธเคฎเคाเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคคा เคนै เค•िเคจ्เคคु เคฐूเคฎा เคนเค  เค•เคฐเคคी เคนै เคคो เคช्เคฐเคฃเคต เคเค• เคฆिเคจ เคฆเคซเคคเคฐ เคธे เคฒौเคŸเค•เคฐ เค˜ुเคฎाเคจे เค•े เคฌเคนाเคจे เคธुเคจीเคคा เค•ो เคเค• เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค•े เค—ेเคŸ เคชเคฐ เคฒे เคœाเคคा เคนै। เค—ेเคŸ เคชเคฐ เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค•ा เคฌोเคฐ्เคก เคฒเค—ा เคฆेเค–เค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เคญเฅœเค• เค‰เค เคคी เคนै เค”เคฐ เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เค•िเคธी เคชाเคฐ्เค• เคฎें เคšเคฒเค•เคฐ เคฌैเค เคจे เค•े เคฒिเค เค•เคนเคคी เคนै। เคชाเคฐ्เค• เค•ी เคฌैंเคš เคชเคฐ เคฌैเค เค•เคฐ เคธुเคจीเคคा, เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เคฌเคนुเคค เคกाँเคŸเคคी เคนै เค”เคฐ เค•เคนเคคी เคนै เค•ि เค•्เคฏा เคนเคฐ เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค…เคชเคจी เคธเคจ्เคคाเคจ เค•ो เค‡เคธीเคฒिเค เคชाเคฒเคคे-เคชोเคธเคคे เคนैं เค•ि เคฌเฅœे เคนोเค•เคฐ เคธเคจ्เคคाเคจ เค‰เคจ्เคนें เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เค›ोเฅœ เคฆे।
"เคธुเคจीเคคा เคœी เคจे เคคेเคœ เค†เคตाเคœ เคฎें เค•เคนा-‘เคšुเคช เคฐเคนो। เคคुเคฎ्เคนें เค•िเคจ เคฎुเคธीเคฌเคคों เคฎें เคชाเคฒा, เคคुเคฎ เคธोเคš เคญी เคจเคนीं เคธเค•เคคे เคนो। เค”เคฐ เค…เคฌ เคฎेเคฐी เคœเคฐूเคฐเคค เคญी เค•्เคฏा เคนै? เคฎเค•ाเคจ เคญी เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคจाเคฎ เค•เคฐเคตा เคฆिเคฏा เคนै เค”เคฐ เคฎेเคฐे เคธाเคฐे เคชैเคธों เคฎें เคญी เคคुเคฎ्เคนाเคฐा เคœ्เคตाเค‡เคฃ्เคŸ เคเค•ाเค‰เคฃ्เคŸ เคนै।
เคฎैं เคšाเคนूँ เคคो เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคŠเคชเคฐ เค•ेเคธ เค•เคฐเค•े เค—ुเคœाเคฐा เคญเคค्เคคा เคฎाँเค— เคธเค•เคคी เคนूँ। เคฒेเค•िเคจ เค›ोเฅœो, เคฎुเคे เค…เคชเคจी เค•ोเค– เคชเคฐ เค—เคฐ्เคต เคฅा, เค†เคœ เคถเคฐ्เคฎ เค† เคฐเคนी เคนै। เคฎैं เคœाเคŠंเค—ी เค…เคตเคถ्เคฏ เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคฒेเค•िเคจ เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคธाเคฅ เคจเคนीं, เคชुเคฒिเคธ เค•े เคธाเคฅ เคœाเคŠंเค—ी।
"เคชुเคฒिเคธ เค•े เคธाเคฅ?" เคช्เคฐเคฃเคต เค˜เคฌเคฐाเคคे เคนुเค เคฌोเคฒा।

เค˜เคฌเคฐाเค“ เคจเคนीं, เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เคจเคนीं เค•เคฐूंเค—ी। เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เค•เคฐเคจे เค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนै เค…เคชเคจी เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เค•เคฐเคจा। เคฎेเคฐे เคนी เคชाเคฒเคจ-เคชोเคทเคฃ เคฎें เค•ुเค› เคจ เค•ुเค› เค•เคฎी เคฐเคน เค—เคˆ เคนोเค—ी। เคคเคญी เคคूเคจे เคเคธा เค•เคฆเคฎ เค‰เค ाเคฏा เคนै। เคฎैं เคฐूเคฎा เค•ो เคฆोเคท เคจเคนीं เคฆे เคฐเคนी। เค…เค—เคฐ เค‰เคธเคจे เค•เคนा เคญी เคฅा เคคो เคคू เคฎुเคเคธे เคคो เค•เคน เคธเค•เคคा เคฅा। เค–ैเคฐ, เค…เคฌ เคคू เคœा เค”เคฐ เคœीเคตเคจ เคฎें เคซिเคฐ เค•เคญी เคฎिเคฒเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคฎเคค เค•เคฐเคจा। (เคชृเคท्เค -15)

เคธुเคจीเคคा, เคช्เคฐเคฃเคต เค•ी เค•ाเคฐ เคธे เค‰เคคเคฐเค•เคฐ เคฐिเค•्เคถा เค•เคฐเค•े เคชुเคฒिเคธ เคธ्เคŸेเคถเคจ เคชเคนुँเคšเคคी เคนै เค”เคฐ เคชुเคฒिเคธ เค‡ंเคธเคชेเค•्เคŸเคฐ เค•ो เคธाเคฐी เคฌाเคค เคฌเคคाเค•เคฐ เค•เคนเคคी เคนै เค•ि เค‰เคธे เค•िเคธी เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคชเคนुँเคšเคตा เคฆीเคœिเค-

"เคœเคฌ เคฌेเคŸे-เคฌเคนू เค•ी เคฎाเคจเคธिเค•เคคा เคเคธी เคนो เคœाเค เคคो เค‰เคธ เคœเค—เคน เค•ो เค›ोเฅœ เคฆेเคจा เคนी เคฌेเคนเคคเคฐ เคนोเคคा เคนै। เคฎैंเคจे เค‰เคธे เคญเค—ा เคฆिเคฏा เคต เค•เคนा เค•ि เคฎैं เคคेเคฐे เคธाเคฅ เคจเคนीं เคฌเคฒ्เค•ि เคชुเคฒिเคธ เค•े เคธाเคฅ เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคœाเคŠंเค—ी।"
"เคฎाเคคाเคœी เค†เคœ เคคो เค†เคช เค•เคน เคฐเคนी เคนो เค•िเคจ्เคคु เค•ुเค› เคฆिเคจ เคฌाเคฆ เค†เคชเค•ा เคช्เคฏाเคฐ เคฒเฅœเค•े เค•े เคฒिเค เค‰เคฎเฅœेเค—ा เคคเคฌ เค†เคช เคซिเคฐ เค‰เคธी เค•ी เคคเคฐเคซ เคฎुँเคน เค•เคฐेंเค—ी।"
"เคจเคนीं,เคเคธा เคจเคนीं เคนोเค—ा।"
"เคฒेเค•िเคจ เคชुเคฒिเคธ เค•ाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เค•े เค•ाเค—เคœों เค•ा เคชेเคŸ เคญเคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค†เคชเค•ो เคฒเฅœเค•े เค•ा เคจाเคฎ, เคชเคคा เคคो เคฌเคคाเคจा เคนी เคชเฅœेเค—ा।"
"เค ीเค• เคนै เคฒेเค•िเคจ เคฎैं เคœเคนाँ เคชเคฐ เคฐเคนूँเค—ी เค‰เคธ เคœเค—เคน เค•ा เคชเคคा เค‰เคธे เคจเคนीं เคฎाเคฒूเคฎ เคนोเคจा เคšाเคนिเค।"
"เค ीเค• เคนै, เค‰เคธ เคœเค—เคน เค•ा เคชเคคा เคนเคฎ เค‰เคธे เคจเคนीं เคฌเคคाเคฏेंเค—े।" (เคชृเคท्เค -18)

เคชुเคฒिเคธ เค‡ंเคธเคชेเค•्เคŸเคฐ เคจे เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ी เคชूเคฐी เคฌाเคค เคธुเคจเค•เคฐ, เค•ाเค—เคœी เค•ाเคฐ्เคฏเคตाเคนी เค•เคฐเค•े เค‰เคจ्เคนें เคเค• เคฎเคนिเคฒा เคธिเคชाเคนी เค•ो เคธाเคฅ เคญेเคœเค•เคฐ เคเค• เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคชเคนुँเคšเคตा เคฆिเคฏा।

เคธंเคšाเคฒिเค•ा เค•े เคชूเค›े เคœाเคจे เคชเคฐ เค•ि เค†เคชเค•ा เคธाเคฎाเคจ เค•เคนाँ เคนै?, เคธुเคจीเคคा เคœी เคจे เค•เคนा เค•ि เคตเคน เค…เคชเคจे เคธाเคฅ เค•ुเค› เคญी เคจเคนीं เคฒाเคˆ เคนै। เคธंเคฏोเค— เคธे เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค•ी เคช्เคฐเคฌเคจ्เคงเคจ เคธเคฎिเคคि เคฎें เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ी เคชเคฐिเคšिเคค เค†เคถा เคœी เคฎिเคฒ เคœाเคคी เคนैं। เคตे เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เค•ो เคตเคนाँ เคฆेเค–เค•เคฐ เค†เคถ्เคšเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคी เคนैं। เคœเคฌ เค‰เคจ्เคนें เคชเคคा เคšเคฒเคคा เคนै เค•ि เคธुเคจीเคคा เค•ो เค‰เคธเค•े เคฌेเคŸे-เคฌเคนू เคจे เคฏเคนाँ เคญेเคœ เคฆिเคฏा เคนै เคคो เค†เคถा เคœी เค•ो เคฌเคนुเคค เคฌुเคฐा เคฒเค—เคคा เคนै-
"เค†เคถा เคœी เค•ा เคฎुँเคน เค†เคถ्เคšเคฐ्เคฏ เคธे เค–ुเคฒा เคฐเคน เค—เคฏा। เคตเคน เคฌोเคฒीं-‘เค†เคถ्เคšเคฐ्เคฏ เคนै เคฎुเคे। เคธुเคจीเคคा เคœी เคจे เค•िเคจ เคฎुเคธीเคฌเคคों เคธे เค…เคชเคจे เคฌेเคŸे เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เคชाเคฒा เคฅा। เคœเคฌ เคตเคน เคเค• เคฎเคนीเคจे เค•ा เคฅा เคคเคฌ เค‰เคธเค•े เคชिเคคा เค•ा เคฆेเคนाเคจ्เคค เคนो เค—เคฏा। เคธเคธुเคฐाเคฒ เคตाเคฒों เคจे เค‰เคธे เคฎाเคฏเค•े เคญेเคœ เคฆिเคฏा। เคฎाเคฏเค•े เคœाเคจे เค•े เค•ुเค› เคฆिเคจ เคฌाเคฆ เคนी เคธुเคจीเคคा เคœी เค•े เคชिเคคाเคœी เค•ा เคญी เคฆेเคนाเคจ्เคค เคนो เค—เคฏा। เคฎाเคฏเค•े เคตाเคฒों เคจे เคญी เคฌเคš्เคšा เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เค…เคชเคถเค•ुเคจी เคฎाเคจเค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ो เคจเคจ्เคนे เคฌเคš्เคšे เค•े เคธाเคฅ เค˜เคฐ เคธे เคจिเค•ाเคฒ เคฆिเคฏा।" (เคชृเคท्เค -21)

เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค•ी เคธंเคšाเคฒिเค•ा, เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ो เค—ेเคธ्เคŸ เคนाเค‰เคธ เคฎें เค เคนเคฐाเค•เคฐ, เคฆूเคธเคฐे เคฆिเคจ เค†เคถा เคœी เค•ो เค‰เคจเค•े เคธाเคฅ เคฌाเคœाเคฐ เคญेเคœเค•เคฐ เค•ुเค› เคœเคฐूเคฐी เคธाเคฎाเคจ เคฎंเค—เคตा เคฒेเคคी เคนै। เคธुเคจीเคคा เคœी เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เค…เคชเคจे เค†เคช เค•ो เคฌเคนुเคค เค…เคธเคนเคœ เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐเคคी เคนैं । เค‡เคธ เคฌीเคš เคช्เคฐเคฃเคต เคญी เคฐोเคœाเคจा เคฆเคซ्เคคเคฐ เคธे เคถाเคฎ เค•ो เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค† เคœाเคคा เคนै เค”เคฐ เคฐोเคคे เคนुเค เค…เคชเคจी เคญूเคฒ เค•े เคฒिเค เคฎाเคซी เคฎांเค—เคคा เคนै เค•िเคจ्เคคु เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ी เค–ुเคฆ्เคฆाเคฐी เคตाเคชเคธ เค˜เคฐ เคœाเคจे เคธे เคฐोเค•เคคी เคฐเคนเคคी เคนै।

เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เค…เค•्เคธเคฐ เคนी เคฌाเคนเคฐ เคธे เคฒोเค— เค•เคญी เค–ाเคจा เคฌाँเคŸเคจे เค†เคคे เคนैं เคคो เค•เคญी เค•ोเคˆ เค•เคฎ्เคฌเคฒ เคฌाँเคŸเคจे เค†เคคा เคนै । เค•เคญी เค•ोเคˆ เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคœเคฐूเคฐเคค เค•ी เคšीเคœें เคฌाँเคŸเคจे เค†เคคा เคนै। เค†เคถ्เคฐเคฎ เค•ी เคธเคญी เคฎเคนिเคฒाเคँ เค‰เคจ เคฌाเคนเคฐी เคฒोเค—ों เคธे เคธाเคฎाเคจ เคฒेเคจे เค•े เคฒिเค เคฒाเค‡เคจ เคฒเค—ाเค•เคฐ เค–เฅœी เคนो เคœाเคคी เคนैं เคœिเคจ्เคนें เคฆेเค–-เคฆेเค–เค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ो เคฌเคนुเคค เคธंเค•ोเคš เคนोเคคा เคนै। เคตเคน เค•िเคธी เคธे เคญी เค•ुเค› เคจเคนीं เคฒेเคจा เคšाเคนเคคी।

เคฒेเค•िเคจ เคตเคน เค…เคชเคจे เคญเคตिเคท्เคฏ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคšिंเคคिเคค เค…เคตเคถ्เคฏ เคนो เค‰เค เคคी เคนैं-

"เคธुเคจीเคคा เคœी เคธोเคš เคฎें เคกूเคฌ เคœाเคคी เคนैं। เค†เค—े เค•्เคฏा เคนोเค—ा เค‰เคจเค•ा? เค•ौเคจ เค•เคฐेเค—ा เคธेเคตा? เค‡เคคเคจी เคšिंเคคिเคค เคคो เคตเคน เคคเคฌ เคญी เคจเคนीं เคนुเคˆ เคฅीं เคœเคฌ เคฎเคนीเคจे เคญเคฐ เค•े เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เคฒेเค•เคฐ เค˜เคฐ เคธे เค†เคˆ เคฅीं। เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เคจ เคคो เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคชैเคธा เคฅा। เคจ เค˜เคฐ เค”เคฐ เคจ เคจौเค•เคฐी। เค…เค—เคฐ เคฎाเคคा เคœी เค•ा เคธเคนाเคฐा เคจ เคฎिเคฒा เคนोเคคा เคคो เค•्เคฏा เคนोเคคा? เค†เคœ เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคธเคฌ เค•ुเค› เคนै। เค…เคชเคจा เค˜เคฐ, เค…เคชเคจा เคฌेเคŸा-เคฌเคนू เคต เคฌैंเค• เคฌेเคฒैंเคธ। เคฒेเค•िเคจ.....?" (เคชृเคท्เค -27)

เคเค• เคฆिเคจ เคช्เคฐเคฃเคต เค…เคชเคจी เคฎाँ เคธे เคฎिเคฒเคจे เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค†เคคा เคนै। เค—ेเคŸเคฎैเคจ เคธे เค•เคนเคคा เคนै เค•ि เคฎुเคे เคธुเคจीเคคा เคฎाเคคाเคœी เคธे เคฎिเคฒเคจा เคนै เคคो เคšैเค•ीเคฆाเคฐ เคชूเค›เคคा เคนै-
"เค•ौเคจ เคธी เคธुเคจीเคคा เคฎाเคคाเคœी เคธे? เคœो เคชिเค›เคฒे เคธเคช्เคคाเคน เค†เคˆ เคนैं?"
"เคนाँ เคœी।"
"เค†เคชเค•ा เคจाเคฎ เค•्เคฏा เคนै?"
"เคฎैं เค‰เคจเค•ा เคฌेเคŸा เคนूँ।"
"เคฌेเคŸा !" เค•เคนเค•เคฐ เคšैเค•ीเคฆाเคฐ เคต्เคฏंเค—्เคฏाเคค्เคฎเค• เคนँเคธी เคนँเคธเคจे เคฒเค—ा।
"เค•्เคฏा เคนुเค†?" เคช्เคฐเคฃเคต เคจे เค•เคนा।
"เค•ुเค› เคจเคนीं เคธाเคนเคฌ। เคœเคฌ เคฎाเคคा เคœी เค•ो เคฏเคนाँ เคชเคฐ เคญेเคœ เคฆिเคฏा เคคเคฌ เค•ौเคจ เค•िเคธเค•ा เคฌेเคŸा, เค•ेเคตเคฒ เค…เคชเคจा เคจाเคฎ เคฌเคคाเค‡เคฏे।"(เคชृเคท्เค -28)

เคชुเคค्เคฐ เคญเคฒे เคนी เค•ुเคชुเคค्เคฐ เคนो เคœाเคฏ เคชเคฐ เคฎाँ, เคฎाँ เคนी เคนोเคคी เคนै। เคฏเคน เคฌाเคค เคชूเคฐे เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เค‰เคญเคฐ เค•เคฐ เคธाเคฎเคจे เค†เคˆ เคนै। เคชुเคค्เคฐ เค•ो เคธाเคฎเคจे เคฆेเค–เค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เคœी เคญूเคฒ เค—เคˆं เค•ि เคฏเคนी เคชुเคค्เคฐ เคเค• เคธเคช्เคคाเคน เคชเคนเคฒे เค‰เคธे เค‡เคธ เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เค›ोเฅœเค•เคฐ เค—เคฏा เคนै। เคตเคน เคช्เคฐเคฃเคต เคธे เคชूเค›เคคी เคนैं-
"เค…เคญी เคคैंเคจे เค•ुเค› เค–ाเคฏा เคคो เคนोเค—ा เคจเคนीं? เค…เคญी เคจाเคถ्เคคे เค•ा เคธเคฎเคฏ เคนो เค—เคฏा เคนै। เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคจाเคถ्เคคे เค•े เคฒिเค เคญी เคฌोเคฒ เค†เคŠं। เค•เคนเค•เคฐ เคตเคน เค‰เค เค•เคฐ เค•เคฎเคฐे เค•े เคฌाเคนเคฐ เค—เคˆ। เคœเคฌ เคตเคน เคฒौเคŸเค•เคฐ เค†เคˆं เคคो เค‰เคจเค•े เคนाเคฅ เคฎें เคช्เคฒेเคŸ เคฎें เค†เคฒू เค•े เคชเคฐाเค े เคฅे।"(เคชृเคท्เค -28)

เคช्เคฐเคฃเคต เคฏเคน เคธुเคจเค•เคฐ เคนैเคฐाเคจ เคฐเคน เคœाเคคा เคนै เค•ि เคฏเคน เคชเคฐाँเค े เค•िเคธी เคฆाเคจी เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคฆिเค เคนुเค เคนैं।
"เคœिเคธ เคฎाँ เคจे เค…เคฅเค• เคชเคฐिเคถ्เคฐเคฎ เค•เคฐเค•े เคธเคฆा เคฆूเคธเคฐों เค•ो เคฆिเคฏा เคนी เคนो, เค†เคœ เคตเคน เคฆूเคธเคฐों เค•ी เคฆเคฏा เคชเคฐ เค†เคถ्เคฐिเคค เคนोเค•เคฐ เคฆाเคจ เค•ा เค–ाเคจे เคชเคฐ เคฎเคœเคฌूเคฐ เคนै।" (เคชृเคท्เค -29)

เคธुเคจीเคคा เคœी, เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคธाเคฎเคจे เคเค• เคฌเคนुเคค เคนी เคฎเคฐ्เคฎเคญेเคฆी เคœ्เคตเคฒंเคค เคช्เคฐเคถ्เคจ เคฐเค–เคคी เคนैं, เคตเคน  เคชूเค›เคคी เคนैं เค•ि-
"เคฌीเคฎाเคฐी เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคฌเคš्เคšे เคคो เคฌूเฅे เคฎाँ-เคฌाเคช เค•ो เค˜เคฐ เคธे เคฌाเคนเคฐ เค•เคฐเค•े เค…เคจाเคฅाเคฒเคฏ เคฎें เคกाเคฒ เคฆें เค•िเคจ्เคคु เคฏเคนाँ เคชเคฐ เค‰เคจเค•ी เคธेเคตा เคœो เค•เคฐेंเค—े เค‰เคจเค•ो เคฌीเคฎाเคฐी เคจเคนीं เคฒเค—ेเค—ी เค•्เคฏा?" (เคชृเคท्เค -29)

เคช्เคฐเคฃเคต เคœเคฌ เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคฎाँเคซी เคฎांเค—เคคे เคนुเค เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ो เค˜เคฐ เคตाเคชเคธ เคฒे เคœाเคจे เค•े เคฒिเค เค•เคนเคจे เคฒเค—ा เคคो เคธुเคจीเคคा เคœी เคจे เค‰เคธเคธे เคช्เคฐเคคिเคช्เคฐเคถ्เคจ เค•िเคฏा-

"เคช्เคฐเคฃเคต, เคเค• เคฌाเคค เคฌเคคाเค“, เคฐूเคฎा เคจे เคคुเคฎเคธे เค•ुเค› เคญी เค•เคนा เคนो, เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคธंเคตेเคฆเคจाเคँ เค•เคนाँ เคšเคฒी เค—เคˆ เคฅीं? เคตिเคชเคฐीเคค เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคญी เคฎैंเคจे เคคो เคคुเคฎ्เคนें เค…เคจाเคฅाเคฒเคฏ เคฎें เคจเคนीं เคกाเคฒा เคฅा। เค†เคœ เคœเคฌ เคฎैं เคธเคฐ्เคตเคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนूँ। เคฎेเคฐे เคชाเคธ เคœเคตाเคจ เคฌेเคŸा-เคฌเคนू, เคช्เคฏाเคฐे-เคช्เคฏाเคฐे เคชोเคคा-เคชोเคคी เคนैं। เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เคงเคจ เคนै। เค…เคชเคจा เค˜เคฐ เคนै। เคคเคฌ เค…เคจाเคฅाเคฒเคฏ เคฎें เคฐเคนเคจे เค•ो เคฎเคœเคฌूเคฐ เคนूँ। (เคชृเคท्เค -30)

เคตिเคฆ्เคตाเคจ เคฒेเค–िเค•ा เคกॉ เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เคจे เค‡เคธ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎों เค•े เค…เคจ्เคฆเคฐ เค•ी เคฎाเคฐ्เคฎिเค• เคฌाเคคों เค•ो เคญी เคฌเฅœे เคนी เคธเคฒीเค•े เคธे เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เค•िเคฏा เคนै-

"เคธुเคจीเคคा เคœी, เคฏเคนाँ เคชเคฐ เคœो เคญी เค†เคคा เคนै,เคฆเคฐ्เคฆ เค•ा เคฎाเคฐा เคนी เคนोเคคा เคนै। เคนเคฎाเคฐे-เค†เคชเค•े เคœैเคธे เคฒोเค— เค…เคชเคจा เค–เคฐ्เคš เคคो เค‰เค ा เคฒेเคคे เคนैं। เค•ुเค› เคฌเคนเคจों เค•े เคชाเคธ เคคो เคชैเคธा เคญी เคจเคนीं เคนै। เค‰เคจเค•ा เคธाเคฐा เค–เคฐ्เคš เค†เคถ्เคฐเคฎ เคนी เค‰เค ाเคคा เคนै"-เคธुเคงा เคœी เคจे เค•เคนा।
"เคœเคนाँ เคคเค• เคนเค• เค•ी เคฌाเคค เคนै, เคคเคฌ เคคเค• เคคो เค ीเค• เคนै เค•िเคจ्เคคु เคชเคนเคฒे เคคो เคฎाเคคाเคँ เคธोเคšเคคी เคนैं เค•ि เคฌเคš्เคšे เคคो เค‰เคจเค•े เค…เคชเคจे เคนी เคนैं, เค‡เคธเคฒिเค เคตเคน เค…เคชเคจे เคจाเคฎ เคชเคฐ เคงเคจ-เคธเคฎ्เคชเคค्เคคि เคœเคฎा เคจเคนीं เค•เคฐเคคीं เคนैं। เคธोเคšเคคी เค•ि เค•्เคฏा เค•เคฐเคจा เคนै เค…เคชเคจे เคจाเคฎ เคชเคฐ เคชैเคธा เคœเคฎा เค•เคฐเค•े। เคฐเคนी เคฌाเคค เคฌिเคœเคจेเคธ เคฎें เคนिเคธ्เคธे เคต เคนเค• เค•ी เคคो เคธोเคšเคคी เคนैं เค•ि เค•ौเคจ เค•เคฐे เคฏเคน เคธเคฌ। เคตैเคธे เคญी เคฌुเฅाเคชे เคฎें เค•ोเคฐ्เคŸ-เค•เคšเคนเคฐी เคตเค•ीเคฒ เคฏเคน เคธเคฌ เค•เคฐเคจा เค•िเคธी เค•े เคฌเคธ เคฎें เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै। (เคชृเคท्เค -33)
เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เคธीเคจिเคฏเคฐ เคธिเคŸीเคœเคจों เค•ो เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ी เค“เคฐ เคธे เคฆी เคœाเคจे เคตाเคฒी เคธुเคตिเคงाเค“ं เค•ी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคœाเคจเค•ाเคฐी, เคนेเคฒ्เคชेเคœ เค‡ंเคกिเคฏा เค”เคฐ เคฎाเคจเคต เค…เคงिเค•ाเคฐों เค†เคฆि เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคญी เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคฌเฅœे เคนी เคธเคนเคœ เคฐूเคช เคธे เคฆे เคฆी เค—เคˆ เคนै।
เคเค• เคฆुเค–िเคค เคฎाँ เค•े เคนृเคฆเคฏ เค•ी เคชीเฅœा เค•ो เคญुเค•्เคคเคญोเค—ी เคฎाँ เคนी เคœाเคจ เคธเค•เคคी เคนै। เคธुเคจीเคคा เคœी เค•ी เคฎुเคฒाเค•ाเคค เค†เคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคฐเคน เคฐเคนी เคธुเคงा เคœी เคธे เคนुเคˆ। เคธुเคงा เคœी เคจे เค…เคชเคจी เคœो เคชीเฅœा เคต्เคฏเค•्เคค เค•ी เค‰เคธे เคธुเคจเค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เคœी เคฆ्เคฐเคตिเคค เคนो เค‰เค ीं।
"เคธुเคงा เคœी, เคธुเคจीเคคा เคœी เค•े เค•ंเคงे เคชเคฐ เคนाเคฅ เคฐเค–เคคे เคนुเค เคฌोเคฒीं-‘เคฌเคนเคจ เคœी, เคฎुเคे เค†เคชเค•ी เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคि เค•ा เคชเคคा เคจเคนीं เค•िเคจ्เคคु เคฎेเคฐी เค•เคนाเคจी เคธुเคจोเค—ी เคคो เคฆांเคคों เคคเคฒे เค‰ंเค—เคฒी เคฆเคฌा เคฒोเค—ी।" เค•เคนเคคे เคนुเค เคตเคน เคญाเคตुเค• เคนो เค‰เค ी।
"เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เคฌเคš्เคšों เค•े เคฒिเค เค•เคฐเคคी เคฐเคนी। เค…เคฌ เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคธเคฌ เคฌेเค•ाเคฐ เค•िเคฏा। เคฏเคฆि เคฌเคš्เคšे เคจ เคนोเคคे เคคो เค‡เคคเคจा เคฆुःเค– เคจ เคนोเคคा। เค•िเคธी เค•ा เคจ เคนोเคจा เค‰เคคเคจा เคฆुःเค–เคฆाเคฏी เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै เคœिเคคเคจा เคนोเคจे เคชเคฐ เค…เคจเคนोเคจा เคนोเคจा।
เคชเคคि เค•े เค—ुเคœเคฐเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคคेเคฐเคนเคตीं เคตाเคฒे เคฆिเคจ เคธे เคนी เคฎेเคฐे เคฌँเคŸเคตाเคฐे เค•ी เคฌाเคค เคถुเคฐू เคนो เค—เคˆ।"
‘เคฎเค•ाเคจ เคคो เค†เคชเค•े เคฏा เค†เคชเค•े เคชเคคि เค•े เคนी เคจाเคฎ เคนोเค—ा เคจ?’-เคธुเคจीเคคा เคœी เคจे เคธुเคงा เคœी เคธे เคชूเค›ा।
"เคฏเคนी เคคो เคตिเคกเคฎ्เคฌเคจा เคนै เค•ि เคนเคฎ เคฒोเค—ों เคจे เคฎเค•ाเคจ เคฌเคจเคตाเค•เคฐ เคคीเคจों เคชोเคฐ्เคถเคจ เค•ी เคฐเคœिเคธ्เคŸ्เคฐी เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคคीเคจों เคฌेเคŸों เค•े เคจाเคฎ เค•เคฐเคตा เคฆी। เคนเคฎें เค•्เคฏा เค•เคฐเคจा เคฅा? เคนเคฎ เคฒोเค—ों เค•ो เคคो เคชेंเคถเคจ เคฎिเคฒ เคนी เคฐเคนी เคฅी।" (เคชृเคท्เค -36)

เคธुเคจीเคคा เคœी เคธोเคšเคจे เคฒเค—ीं เค•ि เค‰เคจเค•े เคคो เคเค• เคนी เคฌेเคŸा เคนै। เค‡เคจเค•े เคเค• เคจเคนीं เคคीเคจ-เคคीเคจ เคฌेเคŸे เคนैं। เค–ुเคฆ เค•ा เคฎเค•ाเคจ เคญी เคนै। เคชेंเคถเคจ เคญी เคชा เคฐเคนी เคนैं। เคคเคฌ เคญी เค‡เคจ्เคนें เคฏเคนाँ เค†เคจा เคชเฅœा।
เค•เคนाँ เคšเคฒी เค—เคˆ เคนเคฎाเคฐी เคธंเคธ्เค•ृเคคि? เคนเคฎ เค•िเคธ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ी เคฆुเคนाเคˆ เคฆेเคคे เคนैं? เคญाเคฐเคค เคฎें เคคो เคฎृเคคเค•ों เคคเค• เค•ो เคคเคฐ्เคชเคฃ เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคนเคฐ เคตเคฐ्เคท เค‰เคธी เคคिเคฅि เคฎें เคฎृเคคเค• เค•ा เคถ्เคฐाเคฆ्เคง เค•เคฐเค•े เค‰เคจเค•ो เคฏाเคฆ เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เค‰เคธी เคฆेเคถ เคฎें เคœीเคตिเคค เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค•ी เคฏเคน เคฆुเคฐ्เค—เคคि! เคชुเคค्เคฐ-เคชुเคค्เคฐिเคฏाँ เค˜เคฐ เคฎें เคฐเค–เคจे เคคเค• เค•ो เคคैเคฏाเคฐ เคจเคนीं เคนैं। เคถाเคธ्เคค्เคฐों เคฎें เคคो เค‡เคจ्เคนें เคœीเคตिเคค เคฆेเคตเคคा เค•เคนा เค—เคฏा เคนै। (เคชृเคท्เค -37)

 เคธुเคจीเคคा เคœी เค•े เค•เคฎเคฐे เคฎें เคฌैเค เค•เคฐ เค†เคถा เคœी เคธुเคจीเคคाเคœी เค•ो เคธเคฎเคाเคคी เคนैं เค”เคฐ เค˜เคฐ เคฒौเคŸ เคœाเคจे เค•ी เคธเคฒाเคน เคฆेเคคी เคนै। เคธुเคจीเคคा เคœी เคฌเคคाเคคी เคนैं เค•ि เค˜เคฐ เคชเคฐ เคคो เค•ेเคตเคฒ เคฎेเคฐी เค•िเคคाเคฌ เค”เคฐ เค•เคชเฅœे เคนी เคนैं। เคฌैंเค• เค•े เคธเคญी เคธाเคตเคงि เคœเคฎा เค†เคฆि เคฎें เคคो เคฎैंเคจे เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคธाเคฅ เคœ्เคตाเค‡เคฃ्เคŸ เคเค•ाเค‰เคฃ्เคŸ เค•เคฐ เคฆिเคฏा เคนै। เคธुเคจเค•เคฐ เค†เคถा เคœी เคจाเคฐाเคœ เคนोเคคी เคนैं เค”เคฐ เคชूเค›เคคी เคนैं เค•ि เคคुเคฎเคจे เคเคธा เค•्เคฏों เค•िเคฏा เคคो เคธुเคจीเคคा เคœी เคเค• เคฎाँ เค•ी เคฎเคฎเคคा เค•ा เคธเคฌूเคค เคฆेเคคे เคนुเค เค•เคนเคคी เคนैं เค•ि เคฎेเคฐे เค‡เคธ เคฆुเคจिเคฏा เคธे เคœाเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เค–ाเคคा เคธ्เคฅाเคจाเคจ्เคคเคฐिเคค เค•เคฐเคจे เค†เคฆि เค•े เคंเคเคŸों เคฎें เคจ เคชเฅœเคจा เคชเฅœे, เค‡เคธเคฒिเค।
"เค†เคถा เคœी เคुंเคเคฒाเคคे เคนुเค เคฌोเคฒीं- เคคुเคฎ्เคนाเคฐा เคฆिเคฎाเค— เค–เคฐाเคฌ เคนै। เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เค•िเคธी เคंเคเคŸ เคฎें เคจ เคชเฅœเคจा เคชเฅœे, เคŠँเคน... เค”เคฐ เคช्เคฐเคฃเคต เค†เคœ เค•्เคฏा เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฒिเค? เคฎเค•ाเคจ เคญी เค‰เคธเค•े เคจाเคฎ เค•เคฐเคตा เคฆिเคฏा เค”เคฐ เคธाเคฐे เคชैเคธे เคฎें เคญी เคœ्เคตाเค‡เคฃ्เคŸ เคเค•ाเค‰เคฃ्เคŸ।"(เคชृเคท्เค -40)
เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคฎाँ เค•ी เคฎเคฎเคคा เค•ी เคชเคฐाเค•ाเคท्เค ा เค•ो เคธिเคฆ्เคง เค•เคฐเคคे เค…เคจेเค• เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคฆेเค–े เคœा เคธเค•เคคे เคนैं -
"เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคœो เคเคซ.เคกी. เคนैं, เค‰เคจเค•ा เคต्เคฏाเคœ เคคो เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคนी เค–ाเคคे เคฎें เคœाเคคा เคนोเค—ा เคจ?"
‘เคจเคนीं, เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคตเคฏเคธ्เค• เคนो เคœाเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคœ्เคตाเค‡เคฃ्เคŸ เคเค•ाเค‰เคฃ्เคŸ เค•े เคธाเคฅ เคนी เคฎैंเคจे เคต्เคฏाเคœ เค‰เคธी เค•े เคฌเคšเคค เค–ाเคคे เคฎें เคœाเคจे เค•ा เคตिเค•เคฒ्เคช เคฆिเคฏा  เคฅा।’-เคธुเคจीเคคा เคœी เคจे เค•เคนा। (เคชृเคท्เค -53)

เคฆाเคฆी เคœी เค•ो เค•เคˆ เคฆिเคจ เคคเค• เคœเคฌ เค˜เคฐ เคฎें เคจเคนीं เคฆेเค–ा เคคो เคธुเคจीเคคा เคœी เค•े เคชोเคคा เคนเคฐीเคถ เค”เคฐ เคชोเคคी เค•เคจु เคจे เค–ुเคธुเคฐ-เคชुเคธुเคฐ เค•ी। เคตे เคฆोเคจों เคฆाเคฆी เคœी เคธे เคฐोเคœाเคจा เค•เคนाเคจी เคธुเคจเคคे เคฅे। เคฆाเคฆी เคœी เค‰เคจ्เคนें เคช्เคฏाเคฐ เคญी เคคो เค•िเคคเคจा เค•เคฐเคคी เคนैं। เคชाเคชा เคฌोเคฒो เคจ เคฆाเคฆी เคœी เค•เคนाँ เคชเคฐ เคนैं? เคฌเคš्เคšों เค•े เคช्เคฐเคท्เคจों เคจे เคช्เคฐเคฃเคต เค•ो เคจिเคฐूเคค्เคคเคฐ เค•เคฐ เคฆिเคฏा । เคคीเคฐ्เคฅ เคฏाเคค्เคฐा เคชเคฐ เค—เคˆ เคนैं เค•เคนเค•เคฐ เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เค•िเคธी เคคเคฐเคน เคฌเคš्เคšों เค•ो เคธเคจ्เคคुเคท्เคŸ เค•เคฐ เคคो เคฆिเคฏा, เคชเคฐ เค•เคฌ เคคเค•?
เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคฎुँเคน เคธे เคฌเคš्เคšों เค•ी เคฌाเคคें เคธुเคจเค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เค•ा เคฎเคจ เคฆ्เคฐเคตिเคค เคนो เค‰เค ा। ‘เค‰เคจเค•े เคชोเคคा-เคชोเคคी เค•े เคฎเคจ เคฎें เค…เคชเคจे เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค•े เคช्เคฐเคคि เค—เคฒเคค เคญाเคตเคจा เคจ เค˜เคฐ เค•เคฐ เคœाเค’ เคธोเคšเค•เคฐ  เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคถเคจिเคตाเคฐ เค•ी เคธाเคฏं เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคธाเคฅ เคเค• เคฆिเคจ เค•े เคฒिเค เค˜เคฐ เคšเคฒเคจे เค•ा เคตाเคฏเคฆा เค•िเคฏा। เค˜เคฐ เคชเคนुँเคšเค•เคฐ เคธुเคจीเคคा เคจे เคฌเคš्เคšों เค•ो เคฌเคคाเคฏा เค•ि เคคीเคฐ्เคฅ เค•เคฐเคจे เคœिเคจเค•े เคธाเคฅ เค—เคˆ เคฅी, เคฒौเคŸเคจे เคชเคฐ เคตเคนाँ เคเค• เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฆेเค–ा। เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค•े เคชुเคธ्เคคเค•ाเคฒเคฏ เค•ो เคšเคฒाเคจे เคตाเคฒी เคฎाเคคाเคœी เค•ी เคคเคตिเคฏเคค เค–เคฐाเคฌ เคนो เค—เคˆ। เคฎुเคे เคชुเคธ्เคคเค•ें เคชเฅเคจे เค•ा เค•िเคคเคจा เคทौเค• เคนै, เคคुเคฎ เคœाเคจเคคे เคนो เค‡เคธเคฒिเค เคฎैं เค‰เคธ เคชुเคธ्เคคเค•ाเคฒเคฏ เค•ा เค•ाเคฐ्เคฏเคญाเคฐ เคฆेเค– เคฐเคนी เคนूँ। เคชुเคธ्เคคเค•ें เคญी เคชเฅเคคी เคนूँ เค”เคฐ เค…เคชเคจी เค‰เคฎ्เคฐ เค•ी เคฌเคนुเคค เคธी เคฎเคนिเคฒाเค“ं เคธे เคฌाเคคเคšीเคค เค•เคฐเค•े เค…เคš्เค›ा เคญी เคฒเค—เคคा เคนै।

เคฎाเคคाเคœी เคจे เคฌเคš्เคšों เค•े เคธाเคฎเคจे เคนเคฎ เคฒोเค—ों เคชเคฐ เค†เคฐोเคช เคจ เคฒเค—ाเค•เคฐ เคธाเคฐे เค‡เคฒ्เคœाเคฎ เค…เคชเคจे เคนी เคŠเคชเคฐ เคฒे เคฒिเค, เคธोเคšเค•เคฐ เคฐूเคฎा เค•ी เค†เคค्เคฎा เค…เคชเคฐाเคงเคฌोเคง เคธे เค•เคฐाเคน เค‰เค ी। เคช्เคฐเคฃเคต  เคต เคฐूเคฎा เคจे เคฎाเคคाเคœी เค•े เค•เคฎเคฐे เคฎें เคœाเค•เคฐ เค‰เคจเค•े เคชैเคฐ เคชเค•เฅœเค•เคฐ เคฎाเคซी เคฎांเค—ी เค”เคฐ เคตाเคชเคธ เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคจ เคœाเคจे เค•े เคฒिเค เค•เคนा เคคो เคธुเคจीเคคा เคจे เค…เคญी เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ो เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เคจเคนीं เค•िเคฏा।
เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคชเคนुँเคšเคจे เคชเคฐ เคธुเคงा เคœी เคต เค†เคถा เคœी เค†เคฆि เคจे เค˜เคฐ เค•े เคนाเคฒเคšाเคฒ เคชूเค›े। เค†เคถा เคœी เคจे เค•เคนा เค•ि เคธुเคจीเคคा เค†เคœ เคฎैं เคคुเคฎเค•ो เคเค• เคฌिเคจा เคฎांเค—ी เคธเคฒाเคน เคฆे เคฐเคนी เคนूँ। เคฎैं เคšाเคนเคคी เคนूँ เค•ि เคคुเคฎ เค…เคชเคจे เค˜เคฐ เคตाเคชเคธ เคšเคฒी เคœाเค“। เค‡เคธเค•े เค•เคˆ เค•ाเคฐเคฃ เคนैं-
เคเค• เคคो เค˜เคฐ, เค˜เคฐ เคนी เคนोเคคा เคนै। เคฏเคนाँ เคชเคฐ เคšाเคนे เคœिเคคเคจी เคญी เคธुเคตिเคงाเคँ เคฎिเคฒ เคœाเคฏें, เค…เคชเคจเคค्เคต เค•ी เคเค• เคŸीเคธ เคธเคฆा เค‰เค เคคी เคฐเคนเคคी เคนै। เคฆूเคธเคฐा, เคคुเคฎ เคฌीเคš เคฎें เค˜เคฐ เค—เคˆ เคคो เคช्เคฐเคฃเคต, เคฐूเคฎा เค”เคฐ เคฌเคš्เคšों เคธเคญी เคจे เคธ्เคตाเค—เคค เค•िเคฏा। เคช्เคฐเคฃเคต เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคฐूเคฎा เค•ो เคญी เค—เคฒเคคी เค•ा เค…เคนเคธाเคธ เคนुเค†।

เคช्เคฐเคฃเคต เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคชाเคธ เค†เคคा เคนी เคฐเคนเคคा เคนै เคจ। เค…เคฌเค•ी เคฌाเคฐ เคœเคฌ เค†เคฏे เค”เคฐ เค˜เคฐ เคšเคฒเคจे เค•े เคฒिเค เค•เคนे เคคो เคฎเคจा เคฎเคค เค•เคฐเคจा।"
เคธुเคจीเคคा เคœी เคจे เคฎुเคธ्เค•เคฐाเคคे เคนुเค เคฆोเคจों เคนाเคฅ เคœोเฅœเค•เคฐ เคธिเคฐ เคुเค•ा เค•เคฐ เค•เคนा-‘เคœो เค†เคœ्เคžा เค—ुเคฐुเคฆेเคต।’
"เค”เคฐ... เค‡เคคเคตाเคฐ เค•े เคฆिเคจ เคช्เคฐเคฃเคต, เคช्เคฐเคฃเคต เค•ी เคชเคค्เคจी เคฐूเคฎा เค”เคฐ เคฌเคš्เคšे เคนเคฐीเคถ เคต เค•เคจु เคธเคญी เคฒोเค— เคธुเคจीเคคा เคœी เค•े เคชाเคธ เค†เคฏे। เคธเคฌเค•े เค†เค—्เคฐเคน เคชเคฐ เคธुเคจीเคคा เคœी เคธเคธเคฎ्เคฎाเคจ เค˜เคฐ เคตाเคชเคธ เคšเคฒी เค—เคˆ।"(เคชृเคท्เค -96)

เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคฏเคน เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค˜เคฐों เคฎें เคชुเคค्เคฐ-เคชुเคค्เคฐเคตเคงू เค”เคฐ เคฌเคš्เคšों เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคตृเคฆ्เคงเคœเคจों เค•े เคช्เคฐเคคि เค•िเค เคœाเคจे เคตाเคฒे เค‰เคชेเค•्เคทाเคญाเคต เคธे  เคฌเคนुเคค เคนी เคฌाเคฐीเค•ी เคธे เค…เคตเค—เคค เค•เคฐाเคคे เคนुเค เค†เค—े เคฌเฅเคคा เคนै। เคฌीเคš-เคฌीเคš เคฎें เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคฐเคน เคฐเคนी เค…เคจ्เคฏ เคฎเคนिเคฒा เคชाเคค्เคฐों เค•ी เคญी เค˜เคŸเคจाเค“ं เค•ा เคญी เคธเคตिเคธ्เคคाเคฐ เคฎाเคฐ्เคฎिเค• เคตเคฐ्เคฃเคจ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคฎुเคे เคชूเคฐ्เคฃ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคนै เค•ि เคฏเคฆि เคจเคˆ เคœैเคจेเคฐेเคถเคจ  เค‡เคธ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ो เคเค• เคฌाเคฐ เคชเฅ เคฒे เคคो เคซिเคฐ เค…เคชเคจे เคฌुเคœुเคฐ्เค—ो เค•ा เค…เคชเคฎाเคจ เค”เคฐ เค‰เคชेเค•्เคทा เค•เคฐเคจे เค•ी เคนिเคฎ्เคฎเคค เคจเคนीं เค•เคฐेเค—ा। เคฏเคน เค•เคนเคจा เค…เคคिเคถंเคฏोเค•्เคคि เคชूเคฐ्เคฃ เคจเคนीं เคนोเค—ा เค•ि "เคฐाเคฎเคšเคฐिเคค เคฎाเคจเคธ เค•ी เคคเคฐเคน เคนी เค‡เคธ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ो เคญी เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เค˜เคฐ เค•े เคช्เคฐाเคฃी เคฏเคฆि เคชเฅें เคคो เค‰เคจเค•े เค…เคจ्เคฆเคฐ เค•ी เคธंเคตेเคฆเคจा เค”เคฐ เค‡ंเคธाเคจिเคฏเคค เค•ा เคถ्เคฐोเคค เคธूเค–ेเค—ा เคจเคนीं"।

เคธเคนเคœ,เคธเคฐเคฒ เคญाเคทा-เคถैเคฒी เคฎें เคฒिเค–ा เค—เคฏा เคกॉ เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เค•ा เคฏเคน เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคฎाเคคृเคšेเคคเคจा’ เคฎुเคฆ्เคฐเคฃ เค•ी เคค्เคฐुเคŸिเคฏों เคธे เคฎुเค•्เคค เคนै। เคชाเคค्เคฐों เค•े เคฎुเค– เคธे เคจिःเคธृเคค เคเค•-เคเค• เคตाเค•्เคฏ เคชाเค เค• เค•े เคฆिเคฒ เคฎें เค‰เคคเคฐเคคा เคœाเคคा เคนै।

เคชाเคค्เคฐों เค•ा เคšเคฐिเคค्เคฐ เคšिเคค्เคฐเคฃ เคœीเคตंเคค เคนै। เคชाเคค्เคฐ เคฏोเคœเคจा เคคเคฅा เค‰เคจเค•े เคชाเคฐเคธ्เคชเคฐिเค• เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคเคตं เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคงों เค•ो เคœिเคธ เคฌाเคฐीเค•ी เคธे เค—เฅा เค—เคฏा เคนै เคช्เคฐเคถंเคธเคจीเคฏ เคนै। เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ा เค…เคจ्เคค เคธुเค–ाเคจ्เคค เคนै।

เคฒेเค–िเค•ा เคจे เค…เคชเคจी เคฌाเคค เค•े เค…เคจ्เคคเคฐ्เค—เคค เค•เคนा เคนै เค•ि "เคฌुเคœुเคฐ्เค— เคนो เค—เคฏे เคฒोเค—ों เค•ो เคฎเคนเคค्เคตเคนीเคจ เคธเคฎเคเคจा เคนเคฎाเคฐी เคญूเคฒ เคนै। เคตเคน เค•ुเค› เคจ เคญी เค•เคฐें เคคो เคญी เค‰เคจเค•े เค…เคจ्เคคเคฐ เคธे เคจिเค•เคฒा เคนुเค† เค†เคถीเคฐ्เคตाเคฆ เคนी เคนเคฎाเคฐे เคฒिเค เค•ाเคซी เคนै। เคœो เคฌเคš्เคšा เคฎाँ เค•ा เคชเคฒ्เคฒू เคชเค•เฅœเค•เคฐ เคชीเค›े-เคชीเค›े เค˜ूเคฎเคคा เคฅा เคตเคน เค‡เคคเคจा เคธंเคตेเคฆเคจเคถूเคจ्เคฏ เค•ैเคธे เคนो เคœाเคคा เคนै เค•ि เค‰เคจ्เคนें เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เค•ा เคฐाเคธ्เคคा เคฆिเค–ा เคฆेเคคा เคนै। เค‡เคธ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ो เคฒिเค–เคจे เค•ा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคนी เคฏเคน เคนै เค•ि เคฒोเค—ों เค•ी เคธเคนเคœ เคธंเคตेเคฆเคจाเคँ เค‰เคจเค•े เคฎเคจ เคฎें เคธ्เคฅिเคฐ เคฐเคนें। เคธเคฐ्เคตเคค्เคฐ เคฎाเคคृ เคฆेเคตो เคญเคต, เคชिเคคृ เคฆेเคตो เคญเคต เค•ी เคง्เคตเคจि เค—ुंเคœाเคฏเคฎाเคจ เคนो।"

เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคชूเคฐ्เคฃเคคः เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ी เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เค—िเคจा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เคกॉ เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เค‡เคธเค•े เคฒिเค เคธाเคงुเคตाเคฆ เค•ी เคชाเคค्เคฐ เคนैं। เคชुเคธ्เคคเค• เค•ा เคนिเคจ्เคฆी เคธाเคนिเคค्เคฏ เคœเค—เคค เคฎें เคธ्เคตाเค—เคค เคนोเค—ा เคเคธी เค†เคถा เคนै।

2 comments :

  1. เคตाเคน! 'เคฎाเคคृ เคšेเคคเคจा' เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ी เคฒेเค–िเค•ा เคกॉ เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เคจे เคเค• เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ी เคฐเคšเคจा เค•ी เคนै। เค‰เคจ्เคนें เคนाเคฐ्เคฆिเค• เคฌเคงाเคˆ।
    เค‡เคธ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ी เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เคธเคฎीเค•्เคทा เคนेเคคु เคธाเคนिเคค्เคฏ เค—ौเคฐเคต เคถ्เคฐเคฆ्เคงेเคฏ เคกॉ เคฆिเคจेเคถ เคชाเค เค•'เคถเคถि'เคœी เค•ो เค•ोเคŸि-เค•ोเคŸि เคจเคฎเคจ।

    ReplyDelete
    Replies
    1. เคถเค•ुเคจ्เคคเคฒा เคฌเคนाเคฆुเคฐJune 8, 2020 at 10:11 AM

      เคกॉ. เคถोเคญा เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เค•ा เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ “ เคฎाเคคृ-เคšेเคคเคจा “ เคเค• เคฎाเคฐ्เค—เคฆเคฐ्เคถเค• เคเคตं เค‰เคค्เคธाเคนเคตเคฐ्เคงเค• เค•ृเคคि เคนै। เคฏुเคตा เคชीเคข़ी เค•ी
      เค†ँเค–ों เคธे เคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคชเคฐเคคा เค•ा เค†เคตเคฐเคฃ เคนเคŸाเค•เคฐ , เค‰เคจเค•ो เคœीเคตเคจ เคฆेเคจे เคตाเคฒे เค”เคฐ เค†เคค्เคฎเคจिเคฐ्เคญเคฐ เคฌเคจाเคจे เคตाเคฒे เคฎाเคคा-เคชिเคคा เค•ी เคธेเคตा เค•เคฐเคจे เค”เคฐ เค•เคฐ्เคค्เคคเคต्เคฏ เคชाเคฒเคจ เค•เคฐเคจे เค•ा เคธंเคฆेเคถ เคฆेเคจे เคฎें เคฒेเค–िเค•ा เคชूเคฐ्เคฃเคค: เคธเคซเคฒ เคฐเคนी เคนैं। เคฏเคน เคตृเคฆ्เคงเคœเคจों เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ा เคธเคฎ्เคฎाเคจเคœเคจเค• เคธเคฎाเคงाเคจ เคฆेเคคा เคนै। เคตिเคฆ्เคตเคฆ्เคตเคฐ เคกॉ. เคฆिเคจेเคถ เคชाเค เค• เคœी เคจे เค‡เคธ เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค•ी
      เค‰เคค्เคคเคฎ เคธเคฎीเค•्เคทा เคนेเคคु เคฒेเค–िเค•ा เค•े เคธाเคฅ เคนी เคธเคฎीเค•्เคทเค• เคฎเคนोเคฆเคฏ เค•ो เคญी เค…เคจेเค•เคถः เคธाเคงुเคตाเคฆ!!


      เคช्เคฐเคถंเคธเคจीเคฏ เคธเคฎीเค•्เคทा เค•เคฐเคจे เคฎें เคฐเคšเคจा
      เค•ेเคธाเคฅ เคชूเคฐा เคจ्เคฏाเคฏ เค•िเคฏा เคนै। เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เค•เคนเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค•ुเค› เค…เคตเคถेเคท เคจเคนीं เคฐเคนเคคा เคนै। เคฒेเค–िเค•ा เค•े เคธाเคฅ เคนी
      เคธเคฎीเค•्เคทเค• เคฎเคนोเคฆเคฏ เค•ो เคญी เค…เคจेเค•เคถः เคธाเคงुเคตाเคฆ।

      Delete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।