เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทा, เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคคเคฅा เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคšुเคจौเคคिเคฏाँ

เคชुเคจीเคคा เคœैเคจ

เคชुเคจीเคคा เคœैเคจ

เคช्เคฐाเคง्เคฏाเคชเค• (เคนिเคจ्เคฆी), เคถाเคธเค•ीเคฏ เคธ्เคจाเคคเค•ोเคค्เคคเคฐ เคฎเคนाเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ, เคญेเคฒ, เคญोเคชाเคฒ

เคญाเคทा เคฎें เคฒोเค• เค•ी เคœ्เคžाเคจ-เคธंเคชเคฆा, เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เค•เคฒा-เคถिเคฒ्เคช, เค—ीเคค, เคธंเค—ीเคค, เคธाเคนिเคค्เคฏ เคคเคฅा เคฎाเคจเคต เคตिเค•ाเคธ เค•े เคšเคฐเคฃ เคต เค‰เคจเค•ा เค…เคจुเคญเคต- เคธंเคธाเคฐ เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคฐूเคช เคธे เคธंเคšिเคค เคนोเคคा เคนै। เค‡เคธเคฒिเค เค•िเคธी เคญी เคตिเคถिเคท्เคŸ เคธเคฎाเคœ เค•ी เคฎाเคคृเคญाเคทा เค‰เคธเค•े เคฒोเค•เคฎाเคจเคธ เคฎें เคฎौเคฒिเค• เคฆृเคท्เคŸि เค”เคฐ เคธเคฎเค เคตिเค•เคธिเคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเคฐ्เคตाเคงिเค• เคธเคนเคฏोเค— เค•เคฐเคคी เคนै। เค‰เคค्เคคเคฐเค†เคงुเคจिเค• เค•ाเคฒ เคฎें เคตिเคตिเคง เคตैเคฎเคฐ्เคถिเค• เค†ंเคฆोเคฒเคจों เคจे เคนाเคถिเค เค•े เคฒोเค—ों เคฎें เค‰เคธ เคšेเคคเคจा เค•ा เคฌीเคœाเคฐोเคชเคฃ เค•िเคฏा, เคœिเคธเคธे เคตे เค…เคชเคจी เค…เคธ्เคฎिเคคा เค•ी เคฐเค•्เคทा เค•े เคธाเคฅ เคธเคฎ्เคฎाเคจเคœเคจเค• เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि เคฆเคฐ्เคœ เค•เคฐा เคธเค•ें। เคธ्เคค्เคฐी, เคฆเคฒिเคค, เค†เคฆिเคตाเคธी, เคคृเคคीเคฏ เคฒिंเค—ी เคธเคฎुเคฆाเคฏों เค•ी เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि เค•ो เค‡เคธी เคฆृเคท्เคŸि เคจे เค…เคชเคจे เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•े เคช्เคฐเคคि เคธเคšेเคค เค•िเคฏा। เค•िเคจ्เคคु เค‡เคจ เคตंเคšिเคค เคตเคฐ्เค—ों เคฎें เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏों เค•ी เคธเคฐ्เคตเคฅा เคญिเคจ्เคจ เคชเคนเคšाเคจ เคฐเคนी เคนै। เค‰เคจเค•ा เคœीเคตเคจ-เคฆเคฐ्เคถเคจ, เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เคชुเคฐเค–ा เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•เคฅिเคค เคฎुเค–्เคฏเคงाเคฐा เคธे เค…เคฒเค— เคตिเคšाเคฐ เค•ो เคชोเคทिเคค เค•เคฐเคคा เคนै। เคธृเคท्เคŸि เคต เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เคธाเคฅ เคธเคนเคœीเคตिเคคा เค•ा เคตिเคšाเคฐ เค…เคฐ्เคฅाเคค् เคฎाเคจเคต เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เค•े เคธाเคฅ เคœीเคต-เคœंเคคु, เคชเคนाเฅœ, เคจเคฆिเคฏों, เคœเคฒ, เคœंเค—เคฒ, เคœเคฎीเคจ เค•े เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคธเคนเค…เคธ्เคคिเคค्เคต เค•ो เค•ेเคจ्เคฆ्เคฐ เคฎें เคฐเค–เค•เคฐ เคตिเค•เคธिเคค เคœीเคตเคจ-เคถैเคฒी เค•ा เค…เคจुเค•เคฐเคฃ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎूเคน เคตเคธ्เคคुเคคः เคเค• เค…เคค्เคฏंเคค เค‰เคฆाเคฐ เค”เคฐ เคต्เคฏाเคชเค• เคตिเคšाเคฐ เคฆृเคท्เคŸि เค•ो เค…เคชเคจाเคคे เคนैं। เคœो เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎूเคน เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคฐूเคช เคธे เคœंเค—เคฒ เค”เคฐ เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เคธाเคจ्เคจिเคง्เคฏ เคฎें เคœीเคตเคจเคฏाเคชเคจ เค•เคฐเคคे เคนुเค เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เค•े เค…เคฆ्เคตिเคคीเคฏ เคธंเคฐเค•्เคทเค• เค•े เคฐूเคช เคฎें เคธเคฎ्เคฎुเค– เค†เคคे เคนैं, เค‰เคจ्เคนें เค•เคฅिเคค เคฎुเค–्เคฏเคงाเคฐा เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคฅाเคชिเคค เคœीเคตเคจ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคฎें เคช्เคฐเคตृเคค्เคค เค•เคฐเคจे เค•ो เคนी เค‰เคจเค•ा เคตिเค•ाเคธ เคฎाเคจ เคฒिเคฏा เคœाเคจा เคตिเคšाเคฐเคฃीเคฏ เคนै। 
 เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ा เคช्เคฐเค•ृเคคि, เคœीเคตเคจ เคตिเคทเคฏเค• เคชเคฐंเคชเคฐाเค—เคค เคœ्เคžाเคจ เคต เคชुเคฐเค–ा เคธाเคนिเคค्เคฏ เค‰เคจเค•ी เคฎूเคฒ เคญाเคทाเค“ं เคฎें เคธंเคšिเคค เคนै। เค•िเคจ्เคคु เคฎुเคฆ्เคฐเคฃ, เคŸंเค•เคฃ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा, เคฐोเคœเค—ाเคฐ เค•ा เค…เคญाเคต, เคธเคฐเค•ाเคฐी เคธंเคฐเค•्เคทเคฃ เค•ी เค‰เคฆाเคธीเคจเคคा เคœैเคธे เค•เคˆ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคญाเคฐเคค เค•ी เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทाเคँ เคตिเคฒुเคช्เคคि เค•े เคธंเค•เคŸ เค•ा เคธाเคฎเคจा เค•เคฐ เคฐเคนी เคนै। ‘‘เค”เคชเคจिเคตेเคถिเค• เคธเคฎเคฏ เคฎें เค…ंเค—्เคฐेเคœी เค”เคฐ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค•े เคฌाเคฆ เคนिंเคฆी เค‡เคจ เคฆोเคจों เคนी เคญाเคทाเค“ं เค•ा เคฐिเคถ्เคคा เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเคœ เค•े เคธाเคฅ เคธเคฎ्เคฎाเคจเคœเคจเค• เค”เคฐ เคจ्เคฏाเคฏ เคชूเคฐ्เคฃ เคจเคนीं เคฐเคนा เคนै। เค‡เคจ เคญाเคทाเค“ं เค•े เคœเคฐिเค เคเค• เคเคธी เคฐाเคœเคจीเคคि เค”เคฐ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคนเคฎ เคชเคฐ เคนเคฎเคฒाเคตเคฐ เคฐเคนी เคนै। เคœिเคธเค•े เคšเคฒเคคे เค†เคœ เคฆेเคถ เค•ी 198 เคญाเคทाเคँ เคœिเคจเคฎें เคธे เค…เคงिเค•ांเคถ เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทाเคँ เคนै, เค–เคค्เคฎ เคนो เคœाเคจे เค•े เค•เค—ाเคฐ เคชเคฐ เคชเคนुँเคš เค—เคˆ เคนैं। เค‡เคจเคฎें เคธे เคธाเคค เคाเคฐเค–ंเคก เค•ी เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทाเคँ เคนैं- เคนो, เค–เฅœिเคฏा, เค•ुเคกुเค–, เคฎुंเคกाเคฐी, เคฎเคฒเคคो, เคฌिเคฐเคนोเคฐी เค”เคฐ เค…เคธुเคฐी। เคฏเคน เค…เคค्เคฏंเคค เคฆुเคฐ्เคญाเค—्เคฏเคชूเคฐ्เคฃ เคนैं เค•ि เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคตिเคงाเคจ เคœเคนाँ เค†เคฆिเคตाเคธी เค…เคธ्เคฎिเคคा, เคธ्เคตเคถाเคธเคจ, เคฐीเคคि-เคฐिเคตाเคœ, เคญाเคทा, เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ी เคฐเค•्เคทा เค•े เคฒिเค เคธंเค•เคฒ्เคชเคฌเคฆ्เคง เคนै เคตเคนीं เคนเคฎाเคฐे เคฐाเคœ्เคฏ เค”เคฐ เคฆेเคถ เคจเคนीं।’’1 เคฏเคนाँ เคธ्เคฅाเคชिเคค เคตिเคšाเคฐ เคนै เค•ि เคฎाเคคृเคญाเคทा เคฎें เคถिเค•्เคทा เคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคตिเค•ाเคธ เค•ा เคช्เคฐเคฅเคฎ เคšเคฐเคฃ เคนै। เคฎเคง्เคฏเคช्เคฐเคฆेเคถ เคฎें เค…เคค्เคฏंเคค เคชिเค›เฅœे เคธเคนเคฐिเคฏा เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ो เคตिเคฒुเคช्เคคि เค•े เคธंเค•เคŸ เคธे เคฌเคšाเคจे เคคเคฅा เค‰เคจ्เคนें เคถिเค•्เคทिเคค เค•เคฐเคจे เค•ा เคœเคฌ เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคคो เคฏเคน เคฆेเค–เคจे เคฎें เค†เคฏा เค•ि เค‰เคจเค•े เคฌเคš्เคšे เคนिंเคฆी เคฎें เคฆी เคœाเคจे เคตाเคฒी เคถिเค•्เคทा เคธे เคธ्เคตเคฏं เค•ो เคœोเฅœ เคจเคนीं เคชा เคฐเคนे เคนैं। เค•िเคจ्เคคु เคœैเคธे เคนी เค‰เคจเค•ी เคฎूเคฒ เคญाเคทा เคฎें เค…เคง्เคฏाเคชเคจ เค•ी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ी เค—เคˆ, เคตे เคถिเค•्เคทा เค•े เคธाเคฅ เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เคœुเฅœเคจे เคฒเค—े। เคฏเคน เค›ोเคŸा เคธा เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคฆเคฐ्เคถाเคคा เคนै เค•ि เคฎाเคคृเคญाเคทा เคธे เคœुเฅœाเคต เคเค• เคฌाเคฒเค• เค•ो เคถिเค•्เคทा เคฆेเคจे เค•ा เคธเคฌเคธे เคธเคนเคœ เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคฌเคจ เคธเค•เคคा เคนै।
เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทाเค“ं เค•ा เคธंเคฐเค•्เคทเคฃ เค‰เคจเค•े เคธंเคšिเคค เคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•े เคธंเคฐเค•्เคทเคฃ เคคเคฅा เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคจींเคต เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐเคคा เคนै। เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ो เค‰เคจเค•ी เคœीเคตเคจเคšเคฐ्เคฏा เค”เคฐ เคตिเคšाเคฐ เคธे เคตिเคš्เค›िเคจ्เคจ เค•เคฐเค•े เคฏเคฆि เคฎुเค–्เคฏเคงाเคฐा เค•े เคญौเคคिเค• เคตिเค•ाเคธ เค•ो เคนी เค‰เคจเค•ा เคตिเค•ाเคธ เคฎाเคจ เคฒिเคฏा เคœाเค เคคो เคฏเคน เค•เคˆ เคคเคฐเคน เค•े เคช्เคฐเคถ्เคจเคšिเคน्เคจ เค–เฅœे เค•เคฐเคคा เคนै। เคฏเคน เคง्เคฏाเคจ เคฐเค–เคจा เคนोเค—ा เค•ि เคธंเคคाเคฒी เค•ो เคธंเคตिเคงाเคจ เค•ी เค†เค เคตीं เคธूเคšी เคฎें เคถाเคฎिเคฒ เค•เคฐเคจे เคธे เค‡เคธเค•ा เคฒाเคญ เคธंเคคाเคฒी เคธเคฎाเคœ เค•ो เคฎिเคฒा เคนै। เคाเคฐเค–เคฃ्เคก เคฎें เคฐाเคœ เคญाเคทा เค•ा เคฆเคฐ्เคœा เคช्เคฐाเคช्เคค 8 เคญाเคทाเค“ं เคฎुंเคกाเคฐी, เคนो, เค–เฅœिเคฏा, เค•ुเคกुเค–, เคจाเค—เคชुเคฐी, เค–ोเคฐเค ा, เคชंเคšเคชเคฐเค—เคจिเคฏा, เค•ुเคฐเคฎाเคฒी เคฎे ंเคช्เคฐाเคฅเคฎिเค• เคถिเค•्เคทा เคฆिเค เคœाเคจे เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคตเคนाँ เค•े เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ो เค†เค—े เคฒे เคœाเคจे เค•ा เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค•เคฆเคฎ เคนै।2 เค†เคœ เคाเคฐเค–ंเคก เค•े เค•เคˆ เค†เคฆिเคตाเคธी เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เค…เคชเคจी เคฎूเคฒ เคญाเคทा เค•े เคธाเคฅ เคนिเคจ्เคฆी เคฎें เคญी เค•เคนाเคจी, เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค”เคฐ เค•เคตिเคคाเคँ เคฒिเค–เค•เคฐ เค…เคชเคจी เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि เคฆเคฐ्เคœ เค•เคฐा เคฐเคนे เคนैं। เคฏเคน เคธ्เคฅिเคคि เคฎเคง्เคฏเคช्เคฐเคฆेเคถ เค•ी เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทाเค“ं เคธे เค•เคนीं เคฌेเคนเคคเคฐ เคนै। เคฏเคน เคญी เคฆेเค–ा เค—เคฏा เคนै เค•ि เคฎเคง्เคฏเคช्เคฐเคฆेเคถ เค•ी เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทा เค”เคฐ เคชुเคฐเค–ा-เคธाเคนिเคค्เคฏ เคชเคฐ เค•เคฅिเคค เคฎुเค–्เคฏเคงाเคฐा เค•ी เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ा เคช्เคฐเคญाเคต เคชเฅœเคจे เคธे เค‰เคจ เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทाเค“ं เค•े เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคตैเคถिเคท्เคŸ्เคฏ เคชเคฐ เคช्เคฐเคญाเคต เคชเฅœा เคนै। เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเคœ เค•ी เคถिเค•्เคทा เคฎें เค‰เคจเค•ी เคญाเคทा เค•े เคธाเคฅ เค‰เคจเค•े เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคตैเคถिเคท्เคŸ्เคฏ เค•ो เคธเคฎ्เคฎिเคฒिเคค เค•เคฐเคจे เคธे เค‰เคค्เคชเคจ्เคจ เคœुเฅœाเคต เค‰เคจ्เคนें เคถिเค•्เคทा เค•ी เค“เคฐ เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเค•्เคทเคฎ เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคธเคฐ्เคตांเค—ीเคฃ เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคฐाเคน เคช्เคฐเคถเคธ्เคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเค• เคนै।
เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคถिเค•्เคทा-เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค”เคฐ เคฒाเคฆी เค—เคˆ เคญाเคทा เคธे เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ा เคธเคฎुเคšिเคค เคตिเค•ाเคธ เคธंเคญเคต เคจเคนीं เคนै। เคฏเคน เคธ्เคฅिเคคि เคนिंเคฆी เค”เคฐ เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคถिเค•्เคทा เคช्เคฐเคฃाเคฒी เค•े เคตिเคทเคฏ เคฎें เคญी เคตिเคšाเคฐเคฃीเคฏ เคนै।‘‘ เคเค• เคคเคฐเคซ เคฎाเคคृเคญाเคทाเค“ं เค•ी เคจाเค•ाเคฌिเคฒिเคฏเคค เค•ा เคธเคคเคค् เค…เคนเคธाเคธ เค”เคฐ เคฆूเคธเคฐी เค“เคฐ เคถिเค•्เคทा เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคชเคฐाเคˆ เคญाเคทा เค•े เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคจे เคนเคฎें เคเค• เค…เคœเคฌ เคคเคฐीเค•े เคธे เคฆुเคตिเคงाเค—्เคฐเคธ्เคค เคฌเคจा เคฆिเคฏा । เคฏเคน เคฆुเคตिเคงाเค—्เคฐเคธ्เคคเคคा เคนเคฎाเคฐी เคถिเค•्เคทा เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ो เค–ोเค–เคฒा เค•เคฐเคคी เคœा เคฐเคนी เคนै। เค—เค—เค—เค— เคฆेเคถเคœ เคญाเคทाเค“ं เคฎें เคฎौเคœूเคฆ เคชाเคฐंเคชเคฐिเค• เคœ्เคžाเคจ เค•ी เค…เคตเคนेเคฒเคจा เค”เคฐ เคฎौเคฒिเค• เคœ्เคžाเคจ เค•े เคธृเคœเคจ เคฎें เคตिเคซเคฒเคคा เค•े เคจाเคคे เคถिเค•्เคทा เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคช्เคฐเคถ्เคจांเค•िเคค เคนुเคˆ ।’’3 เคœिเคธ เคถिเค•्เคทा เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคชเคฐ เคฎौเคฒिเค• เคฆृเคท्เคŸि เคฎूเคฒ्เคฏ เคธंเคตเคฐ्เคงเคจ เค”เคฐ เคฐोเคœเค—ाเคฐ เคธंเคฌंเคงी เค•เคˆ เคธเคตाเคฒ เค‰เค ाเค เคœा เคฐเคนे เคนो เค‰เคธเค•ो เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เคชเคฐ เคฒाเคฆเคจा เค‰เคจ्เคนें เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคฆृเคท्เคŸि เคธे เคตिเคชเคจ्เคจ เค•เคฐเคจा เคนै । เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•े เคฒिเค เค‰เคจเค•ी เคฎाเคคृเคญाเคทा เคฎें เคถिเค•्เคทा เค•े เคชเค•्เคท เคฎें เคฏเคน เคตिเคšाเคฐ เคญी เค‰เคฒ्เคฒेเค–เคจीเคฏ เคนै ...‘‘ (เคฏเคนा) เคญाเคทाเคˆ เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคชूเคฐी เคธोเคš เค•ा เค…ंเคคเคฐ เคนै। เคเคธे เคนเคฎाเคฐी เคฎुเค–्เคฏเคงाเคฐा เค•ी เคญाเคทाเคँ เค•เคนीं เคฆเคฒिเคค เคฌเคจ เคœाเคคी เคนै เคคो เค•เคนीं เคธเคตเคฐ्เคฃ ! เค•เคนीं เคธเคฐ्เคตเคนाเคฐा เคนै เคคो เค•เคนीं เค•ाเคฐเคชोเคฐेเคŸ เคœเค—เคค เค•ी เค‰เคฆ्เค˜ोเคทเค•। เคฆเคฐเค…เคธเคฒ เคฏเคน เคญाเคทाเคँ เคตเคฐ्เคšเคธ्เคตเคตाเคฆी เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เค•ी เคชोเคทเค• เคนैं เค”เคฐ เค‰เคชเคจिเคตेเคถเคตाเคฆ เค•ा เคนเคฅिเคฏाเคฐ เคญी เคนैं। เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคตिเคฆेเคถी เค‰เคชเคจिเคตेเคถเคตाเคฆ เค•ा เคนเคฅिเคฏाเคฐ เคนै เคคो เคนिंเคฆी เคฏा เค•्เคทेเคค्เคฐीเคฏ เคญाเคทाเคँ เค†เคฆिเคตाเคธी เค•्เคทेเคค्เคฐों เค•े เค†ंเคคเคฐिเค• เค‰เคชเคจिเคตेเคถเคตाเคฆ เค•ा เค”เคœाเคฐ เคนै । เค‡เคธเคฒिเค เค‰เคจเคฎें เคถाเคธเคจ เคธเคค्เคคा เค•ी เค—ंเคง เคญเคฐी เคนै- เคญाเคˆ เคšाเคฐे เค•ी เคฎเคนเค• เค•เคฎ เคนै।’’4
เคฏเคน เคตिเคšाเคฐเคฃीเคฏ เคนै เค•ि เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคœिเคธ เค…เคตเคงाเคฐเคฃा เค•ो เค•เคฅिเคค เคฎुเค–्เคฏเคงाเคฐा เคจे เค†เคค्เคฎเคธाเคค เค•िเคฏा เคนै เค•्เคฏा เคตเคน เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคธเคฎूเคšी เคธृเคท्เคŸि เค”เคฐ เคช्เคฐाเคฃिเคœเค—เคค เค•े เคฒिเค เคนिเคคเค•ाเคฐी เคนै! เค‡เคธ เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•िเค เคฌिเคจा เคธเคน-เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เค”เคฐ เคธเคนเคœीเคตी เคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ो เคœीเคจे เคตाเคฒे เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏों เค•ो เค ेเคฒเค•เคฐ เค‡เคธ เค“เคฐ เคฒाเคจा เค•เคนाँ เคคเค• เค”เคšिเคค्เคฏเคชूเคฐ्เคฃ เคนै। เค•्เคฏा เค•เคญी เค•िเคธी เค†เคฆिเคตाเคธी เคธे เคชूเค›ा เค—เคฏा เคนै เค•ि เคตเคน เค•्เคฏा เคšाเคนเคคा เคนै! เคฏा เคตเคฐ्เคšเคธ्เคตเคตाเคฆ เค•ी เคฎเคจोเคตृเคค्เคคि เค•े เคถ्เคฐेเคท्เค เคคाเคฌोเคง เคจे เคธ्เคตเคฏं เคนी เคฏเคน เคคเคฏ เค•เคฐ เคฒिเคฏा เคนै เค•ि เคตเคน เคถ्เคฐेเคท्เค เคคा เค…ंเคคिเคฎ เคตिเคšाเคฐ เคนै เค”เคฐ เคนाเคถिเค เค•े เคธเคฎाเคœ เค•ो เค‰เคธเคฎें เคธเคฎ्เคฎिเคฒिเคค เค•เคฐเค•े เคตเคน เค…เคชเคจी เค‰เคฆाเคฐเคคा เค”เคฐ เคธंเคตेเคฆเคจเคถीเคฒเคคा เค•ा เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै। 2010 เค•े เคจोเคฌेเคฒ เคชुเคฐเคธ्เค•ाเคฐ เคธे เคธเคฎ्เคฎाเคจिเคค เคฒेเค–เค• ‘เคฎाเคฐिเคฏो เคตाเคฐ्เค—ाเคธ เคฒ्เคฏोเคธा’ เค•े เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคเคฒ เค†เคฌ्เคฒाเคฆोเคฐ’ (เคนिंเคฆी เค…เคจुเคตाเคฆ - เค•िเคธ्เคธाเค—ो) เค•ा เคฏเคน เคธंเคตाเคฆ เค•เคˆ เคช्เคฐเคถ्เคจ เค‰เคค्เคชเคจ्เคจ เค•เคฐเคคा เคนै-’’ เค•्เคฏा เคนเคฎाเคฐी เค•ाเคฐें, เคฌंเคฆूเค•े, เคœเคนाเคœ เค”เคฐ เค•ोเค•ाเค•ोเคฒा เคนเคฎें เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฆेเคคे เคนैं เค•ि เคนเคฎ เค‰เคจ्เคนें เค–เคค्เคฎ เค•เคฐ เคกाเคฒें เค•्เคฏोंเค•ि เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคฏे เคคเคฎाเคฎ เคตเคธ्เคคुเคँ เคจเคนीं เคนै เคฏा เค•ि เคคुเคฎ ‘เคœंเค—เคฒिเคฏों เค•ो เคธเคญ्เคฏ เคฌเคจाเคจे เคฎें เคตिเคถ्เคตाเคธ เค•เคฐเคคे เคนो, เคฆोเคธ्เคค ? เค•ैเคธे ? เค‰เคจ्เคนें เคธैเคจिเค• เคฌเคจाเค•เคฐ ? เคฏा เค‰เคจ्เคนें เคซिเคฆเคฒ เคชเคฐेเคฐा เค•ी เคคเคฐเคน เค•्เคฐिเค“เคฒ เค•े เค–ेเคคों เคฎें เคฌंเคงुเค† เคฎเคœเคฆूเคฐ เคฌเคจाเค•เคฐ ? เค‰เคจ्เคนें เค…เคชเคจी เคญाเคทा, เคงเคฐ्เคฎ, เคฐीเคคि-เคฐिเคตाเคœ เคฌเคฆเคฒเคจे เค•ो เคฎเคœเคฌूเคฐ เค•เคฐเค•े เคœैเคธा เค•ि เคฎिเคถเคจเคฐी เค•เคฐเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं? เค‡เคธ เคธเคฌ เคธे เค•्เคฏा เคฎिเคฒेเค—ा? เคธिเคฐ्เคซ เค‡เคคเคจा เคนी เคจा เค•ि เคนเคฎ เค‰เคจเค•ा เคฆोเคนเคจ เค†เคธाเคจी เคธे เค•เคฐ เคธเค•ेंเค—े। เคเคธा เค•เคฐเค•े เคนเคฎ เค‰เคจ्เคนें เคฎाเคจเคต เคœाเคคि เค•े เคšเคฒเคคे เคซिเคฐเคคे เคตिเคฆ्เคฐूเคช เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคฆेंเค—े।’’5 เคฏเคน เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค†เคฆिเคตाเคธी เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•े เค‰เคธ เคธाเคฐ्เคตเคญौเคฎिเค• เคตैเคถिเคท्เคŸ्เคฏ เค•ो เคญी เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคคा เคนै เคœिเคธ เค•ो เค†เคงाเคฐ เคฌเคจाเค•เคฐ เค‰เคจเค•े เคช्เคฐเคคि เคตिเคšाเคฐ เคฆृเคท्เคŸि เค•ो เคจिเคฏเคค เค•िเค เคœाเคจे เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคนै।’’... เค‰เคจเค•ी เคœीเคตเคจ เคšเคฐ्เคฏा เค•ो เค•ौเคจ เคธी เคšीเคœ เคธंเคคुเคฒिเคค เค•เคฐเคคी เคฅी- เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เคช्เคฐเคคि เคเค• เคเคธी เคฆृเคท्เคŸि, เคœो เค‰เคธे เค‡เคจ เคธंเคธ्เค•ृเคคिเคฏों เค•ा เคเค• เค…เคฆ्เคตिเคคीเคฏ เค—ुเคฃ เคฒเค—เคคा เคฅा। เคฏเคน เคเค• เคเคธी เคšीเคœ เคฅी เคœो เคธเคญी เค†เคฆिเคตाเคธिเคฏों เคฎें เคคเคฎाเคฎ เคตिเคญिเคจ्เคจเคคाเค“ं เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคธเคฎाเคจ เคฐूเคช เคธे เคชाเคฏी เคœाเคคी เคฅी। เค‰เคธ เคฆुเคจिเคฏा เค•ी เค—เคนเคฐी เคธเคฎเค, เคœिเคธเคฎें เคตे เค†เคฆ्เคฏोเคชांเคค เคกूเคฌे เคฅे, เคเค• เคเคธी เคธเคฎเค เคœो เค…เคจंเคค เค•ाเคฒ เคธे เคšเคฒे เค† เคฐเคนे เคฐिเคตाเคœों, เคธंเคธ्เค•ाเคฐों, เคจिเคทेเคงों, เคญเคฏ, เคจिเคค्เคฏ เค•เคฐ्เคฎों เค•े เค—เคिเคจ เคœाเคฒ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคชीเฅी เคฆเคฐ เคชीเฅी เคนเคธ्เคคांเคคเคฐिเคค เคนोเคคी เค†เคˆ เคฅी। ...... เคฏे เค†เคฆिเคตाเคธी เค†เคœ เคคเค• เค‡เคธเคฒिเค เคฌเคšे เคนुเค เคนैं เค•्เคฏोंเค•ि เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจी เค†เคฆเคคों, เคฐीเคคि เคฐिเคตाเคœों เค•ो เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•ी เคฒเคฏ เค•े เคธाเคฅ เคเค•ाเคค्เคฎ เค•เคฐ เคฒिเคฏा เคนैं, เค‰เคธเค•े เคช्เคฐเคคि เคฌिเคจा เคนिंเคธा เค•िเค, เค‰เคธเคฎें เคฌिเคจा เค•ोเคˆ เคตिเคšเคฒเคจ เคชैเคฆा เค•िเค, เค‰เคธे เคœीเคตिเคค เคฐเคนเคจे เค•े เคฒिเค เคœो เค•เคฎ เคธे เค•เคฎ เคœเคฐूเคฐी เคนै เค‰เคคเคจा เคญเคฐ เคฒेเค•เคฐ । เคคाเค•ि เคชเคฒเคŸเค•เคฐ เคตเคน เค‰เคจ्เคนें เคนी เคจเคท्เคŸ เคจ เค•เคฐ เคกाเคฒे। เค‰เคธเคธे เคฌिเคฒ्เค•ुเคฒ เค‰เคฒเคŸ เคœो เค†เคœ เคนเคฎ เคธเคฌ เคฒोเค— เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं, เค‰เคจ เคคเคค्เคตों เค•ो เค†เคฎूเคฒเคšूเคฒ เคจเคท्เคŸ เค•เคฐเคคे เคนुเค เคœिเคจเค•े เคฌिเคจा เคนเคฎ เคตैเคธे เคนी เคจเคท्เคŸ เคนो เคœाเคँเค—े เคœैเคธे เคฌिเคจा เคชाเคจी เค•े เคซूเคฒ เคธूเค– เคœाเคคा เคนै।’’6 เคจिเคถ्เคšिเคค เคนी เค‰เค•्เคค เคชंเค•्เคคिเคฏाँ เคธ्เคชเคท्เคŸ เค•เคฐเคคी เคนैं เค•ि เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ी เคถिเค•्เคทा เค•ा เคตिเคšाเคฐ เค‰เคจเค•ी เคญाเคทा เคฎें, เค‰เคจเค•ी เคธเคนเคญाเค—िเคคा เค”เคฐ เคตिเคšाเคฐों เค•ो เคช्เคฐाเคฅเคฎिเค•เคคा เคฆेเค•เคฐ เคนी เค‰เคจเค•े เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เคต เค…เคธ्เคฎिเคคा เค•ी เคฐเค•्เคทा เคนो เคธเค•เคคी เคนै। เคœเคฌเค•ि เคนเคฎाเคฐी เคตिเค•ाเคธ เค•ी เค…เคตเคงाเคฐเคฃाเค“ं เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎें เค‰เคจเค•ी เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि เคต เคตिเคšाเคฐ, เคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ो เคฎเคนเคค्เคค्เคต เคฆेเคจे เค•ी เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคจ्เคฏूเคจเคคเคฎ เคนै। 
 เค†เคฆिเคตाเคธी เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เค—ीเคค, เคธंเค—ीเคค, เคจृเคค्เคฏ เคต เคตेเคถเคญूเคทा เค•ो เคฌाเคœाเคฐเคตाเคฆ เคจे เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ी เคตเคธ्เคคु เคฌเคจा เคฆिเคฏा เคนै। เค†เคฆिเคตाเคธी เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคต เค•เคฒा เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เค‰เคจเค•े เคญौเคคिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคธे เค‡เคธ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ो เค•्เคฏा เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เคนुเค† เคนै, เคฏเคน เคญी เคฌเฅœा เคช्เคฐเคถ्เคจ เคนै। เคนाँเคธเคฆा เคธौเคญेंเคฆ्เคฐ เคถेเค–เคฐ เค•ी เค•เคนाเคจी ‘เค†เคฆिเคตाเคธी เคจเคนीं เคจाเคšेंเค—े’ เค•ा เคเค• เคชाเคค्เคฐ เคฎंเค—เคฒ เคฎुเคฐ्เคฎू เคตिเคถिเคท्เคŸ เค†เคฏोเคœเคจ เคฎें เคจृเคค्เคฏ เค•े เคฒिเค เค‡ंเค•ाเคฐ เค•เคฐเคคे เคนुเค เค•เคนเคคा เคนै-‘‘ เคฎैंเคจे เคธिเคฐ्เคซ เค‡เคคเคจा เค•เคนा, เคนเคฎ เค†เคฆिเคตाเคธी เค…เคฌ เค”เคฐ เคจเคนीं เคจाเคšेंเค—े - เค‡เคธเคฎें เค•्เคฏा เค—เคฒเคค เคนै ? เคนเคฎ เค–िเคฒौเคจों เค•ी เคคเคฐเคน เคนै- เค•ोเคˆ เคนเคฎाเคฐा เค‘เคจ เค•ा เคฌเคŸเคจ เคฆเคฌाเคคा เคนै เคฏा เคชीเค›े เค•ी เคšाเคญी เค˜ुเคฎाเคคा เคนै เค”เคฐ เคนเคฎ เคธंเคฅाเคฒ เคนเคฎाเคฐे เคŸाเคฎाเค•् เค”เคฐ เคคुเคฎเคฆाเค•् เคชเคฐ เคธंเค—ीเคค เคฌเคœाเคจे เคฒเค—เคคे เคนैं เคฏा เคนเคฎाเคฐे เคคिเคฐिเคฏों เคชเคฐ เคงुเคจ เคฌเคœाเคจे เคฒเค—เคคे เคนैं เคœเคฌเค•ि เค•ोเคˆ เคนเคฎाเคฐे เคจाเคšเคจे เค•ी เคœเคฎीเคจ เคนी เค›ीเคจ เคฒेเคคा เคนै । เคฎुเคे เคฌเคคाเคँ เค•्เคฏा เคฎैं เค—เคฒเคค เคนूँ ?’’7 เค‰เคชเคฐ्เคฏुเค•्เคค เคชंเค•्เคคिเคฏाँ เคเค• เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•े เคœเคฒ, เคœंเค—เคฒ, เคœเคฎीเคจ เคธे เคตिเคธ्เคฅाเคชเคจ, เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เค‰เคš्เค›ेเคฆเคจ, เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ी เคตเคธ्เคคु เคฌเคจ เคœाเคจे เค•ी เคชीเฅœा เค•ा เคฌเคฏाเคจ เคนै। เคเคธे เคฌเคฏाเคจ เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคฌเคจाเคˆ เคœाเคจे เคตाเคฒी เคคเคฎाเคฎ เคจीเคคिเคฏों เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎें เค†เคงाเคฐเคญूเคค เคตिเคšाเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคช्เคฐเคฏुเค•्เคค เค•िเค เคœाเคจे เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคนै। เค†เคฆिเคตाเคธी เค•เคฒा, เคถिเคฒ्เคช, เคธंเค—ीเคค, เค—ीเคค, เคจृเคค्เคฏ เค•ो เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคฎाเคค्เคฐ เค•ी เคตเคธ्เคคु เคฌเคจा เคฆिเค เคœाเคจे เค•ी เคชीเฅœा เค•े เคชीเค›े เค‰เคจเค•े เค—ंเคญीเคฐ เคคเคฐ्เค• เคญी เคนैं - ‘‘เคนเคฎाเคฐे เคธाเคฐे เคธเคฐ्เคŸिเคซिเค•ेเคŸ เค”เคฐ เคถीเคฒ्เคก, เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคนเคฎें เค•्เคฏा เคฆिเคฏा ? เคฆिเค•ू เคฌเคš्เคšे เคธ्เค•ूเคฒ เค”เคฐ เค•ॉเคฒेเคœ เคœाเคคे, เคถिเค•्เคทा เค”เคฐ เคจौเค•เคฐी เคชाเคคे เคนैं। เคนเคฎ เคธंเคคाเคฒों เค•ो เค•्เคฏा เคฎिเคฒเคคा เคนै ? เคนเคฎ เคธंเคฅाเคฒ เค—ा เคธเค•เคคे เคนैं, เคจाเคš เคธเค•เคคे เคนैं เค”เคฐ เคนเคฎ เค…เคชเคจी เค•เคฒा เคฎें เค…เคš्เค›े เคนैं। เคซिเคฐ เคญी เคนเคฎाเคฐी เค•เคฒा เคจे เคนเคฎें เค•्เคฏा เคฆिเคฏा เคนै ? เคตिเคธ्เคฅाเคชเคจ, เคคเคชेเคฆिเค• । ’’8 เคตเคธ्เคคुเคคः เค•เคฅिเคค เคฎुเค–्เคฏ เคงाเคฐा เคฆ्เคตाเคฐा เค†เคฆिเคตाเคธी เค•เคฒा เค•ा เคฆोเคนเคจ เค‰เคจ्เคนें เคชीเฅœा เคชเคนुंเคšाเคคा เคนै। เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค…เคชเคจी เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เคญाเคทा, เค•เคฒा เค•े เคช्เคฐเคคि เคธเคฎเคฐ्เคชिเคค เคฐเคนเคคे เคนैं เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค•े เคฒिเค, เคชूเคฐ्เคตोเคค्เคคเคฐ เคฐाเคœ्เคฏों เค•े เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎूเคน เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคงเคฐोเคนเคฐ เค•ी เคฐเค•्เคทा เคนेเคคु เคธเคฆैเคต เคธเคœเค— เคฐเคนे เคนैं। เค‰เคจเค•े เคตिเคตिเคง เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจों เคฎें เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เค—ीเคค, เคธंเค—ीเคค เค”เคฐ เคตाเคฆ्เคฏ เคฏंเคค्เคฐों เค•ा เคธाเคฐ्เคฅเค• เคช्เคฐเคฏोเค— เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เคช्เคฐเคคिเคฐोเคง เค•ी เคธंเคฏเคฎिเคค เคถैเคฒी เค‡เคธ เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคตिเคฐाเคธเคค เค•ा เคธुंเคฆเคฐ เคจเคฎूเคจा เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เค•เคฐเคคी เคนै। เค…เคคः เค†เคฆिเคตाเคธी เคถिเค•्เคทा เคคเคฅा เคตिเค•ाเคธ เค•े เคตिเคšाเคฐ เคฎें เค‰เคจเค•ी เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เคฆเคฐ्เคถเคจ, เคญाเคทा เค•ो เค†เคงाเคฐ เคฌเคจाเค เคœाเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคธ्เคชเคท्เคŸ เคนै। เค‡เคธเค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เค‡เคธเคฒिเค เคญी เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เค•เคฅिเคค เคธ्เคฅाเคชिเคค เคธเคญ्เคฏ เคธเคฎाเคœ เค•े เค‡เคจเค•े เคช्เคฐเคคि เค—เคนเคฐे เคชूเคฐ्เคตाเค—्เคฐเคน เคนै। เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฎाเคœ เค•े เคฎเคง्เคฏ เคตเคฐ्เค— เค•े เคฎाเคจเคธ เคฎें เคฌैเค ी เค›เคตि เคธे เค‡เคธे เคธเคฎเคा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। 
เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเคœ เคฎें เคœीเคตเคจ เค•ी เคฎूเคฒเคญूเคค เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคाเค“ं เค•ी เคชूเคฐ्เคคि เค•े เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เค‰เคชเคญोเค•्เคคाเคตाเคฆी เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคจเคนीं เคนै। เค‡เคธเคฒिเค เคตिเค•ाเคธ เค•े เคธ्เคฅाเคชिเคค เคฎाเคจเคฆंเคกों เค•े เคฌीเคš เค†เคฆिเคตाเคธी เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เคฎเคจोเคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคนै। เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคธुเคฆृเฅ เคธाเคฎाเคœिเค•, เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคต เค†เคฐ्เคฅिเค• เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคฐเคนी เคนै เคคเคฅा เค‰เคจเค•ा เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคขांเคšा เคธเคฐ्เคตเคฅा เคญिเคจ्เคจ เคช्เคฐเค•ृเคคि เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคนै। เคฌाเคน्เคฏ เคนเคธ्เคคเค•्เคทेเคช เคจे เค‰เคจเค•ी เคธเคฎूเคšी เคœीเคตเคจ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคฏा เค–ंเคกिเคค เค•िเคฏा เคนै। เค…เคคः เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเคœ เค•ी เคธाเคฎाเคœिเค•, เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค•, เค†เคฐ्เคฅिเค• เคธंเคฐเคšเคจा เค”เคฐ เคฎाเคจ्เคฏเคคाเค“ं เค•े เค—เคนเคจ เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เคต เค†เคฆिเคตाเคธी เคธเคนเคญाเค—िเคคा เค•े เคธाเคฅ เคนी เค‰เคจเค•े เคœीเคตเคจ เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต เคคเคฏ เค•िเค เคœाเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै। 

เคธंเคฆเคฐ्เคญ เค—्เคฐंเคฅः-
1. เค†เคฆिเคตाเคธी เคธाเคนिเคค्เคฏ เคตिเคฎเคฐ्เคถ-เค—ंเค—ा เคธเคนाเคฏ เคฎीเคฃा, (เคฒेเค–-เคญाเคทा, เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เค†เคฆिเคตाเคธी เคธ्เคค्เคฐिเคฏाँ -เคตंเคฆเคจा เคŸेเคŸे) เค…เคจाเคฎिเค•ा เคชเคฌ्เคฒिเคถเคฐ्เคธ เคชृเคท्เค  193-194
2. เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทा เค”เคฐ เคถिเค•्เคทा- เคฐเคฎเคฃिเค•ा เค—ुเคช्เคคा, เคธ्เคตเคฐाเคœ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคชृเคท्เค  14-15
3. เคฎाเคคृเคญाเคทा เค•ी เคจाเค—เคฐिเค•เคคा เคœเคฐूเคฐी เคนै - เคธเคฆाเคจंเคฆ เคถाเคนी, เคœเคจเคธเคค्เคคा, 23 เคซเคฐเคตเคฐी, 2020 เคชृเคท्เค  7
4. เค†เคฆिเคตाเคธी เคญाเคทा เค”เคฐ เคถिเค•्เคทा - เคฐเคฎเคฃिเค•ा เค—ुเคช्เคคा, เคชृเคท्เค  8-9
5. เค•िเคธ्เคธाเค—ो - เคฎाเคฐिเคฏो เคตाเคฐ्เค—ाเคธ เคฒ्เคฏोเคธा, เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคชृเคท्เค  36
6. เคตเคนी, เคชृเคท्เค - 36-37
7. เค†เคฆिเคตाเคธी เคจเคนीं เคจाเคšेंเค—े - เคนाँเคธเคฆा เคธौเคญेเคจ्เคฆ्เคฐ เคถेเค–เคฐ, เคฐाเคœเคชाเคฒ เคเคฃ्เคก เคธंเคธ, เคชृเคท्เค  172
8. เคตเคนी, เคชृเคท्เค  178-179
 

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।