рдХाрд╡्рдп: рдЪंрдж्рд░ рдоोрд╣рди рднрдг्рдбाрд░ी

рдЪंрдж्рд░ рдоोрд╣рди рднрдг्рдбाрд░ी

1. рдЖрдд्рдорднрдХ्рд╖ी рдСрд░ोрдмोрд░ोрд╕*


‘рдоाрддा рднूрдоि: рдкुрдд्рд░ोрд╣ं рдкृрдеिрд╡्рдпा’
 рдЧ्рд░ीрдХ рдЖрдЦ्рдпाрдиों рдХी ‘рдЧाрдпा’
рдЬीрд╡-рдЬрдЧрдд рдХी рдкाрд▓рдирд╣ाрд░;
рдХрдм рдФрд░ рдХिрд╕рдиे рд░рдЪ рджी
рдЬैрд╡िрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХी рдЕрдиूрдаी рдоाрдпा?
рдХुрджрд░рдд рдоें рдиिрдЦрд░ рдЖрдпा
рдЕрд╕ीрдо рд╕ौрди्рджрд░्рдп, рдЕрддुрд▓िрдд рд╡ैрд╡िрдз्рдп 
рдФрд░ рд╕рдмрдХे рдЗрддрд░ 
рдоाрдирд╡-рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдХा рдЪрдордд्рдХाрд░!

рдХुрджрд░рдд рдардЧी рд╕ी рд░рд╣ рдЧрдИ
рдЪाрд╣ा рдХुрдЫ, рдХ्рдпा рд╕ाрдордиे рдЖрдпा?
рднрд╕्рдоाрд╕ुрд░ рдХрд╣ें рдпा рдл्рд░ैрдХрди्рд╕्рдЯाрдЗрди
рдлिрддрд░рддी, рдЕрдкрдиी рдЕрд╕рд▓िрдпрдд рдкрд░ рдЖрдпा 
рдзрд░ा рд╕ुрдд - рдЬीрддрдиे рдиिрдХрд▓ा рдЙрд╕े
рд╕्рд╡-рдШोрд╖िрдд рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╢्рд╡ рдХा
рд╕ंрдкрджा, рд╕ाрдзрди рд╡ рд╕ंрд╕ाрдзрди рд╕рднी
рдЙрд╕ीрдХे рд▓िрдпे, рдЕрдзिрдХाрд░ рдЙрд╕рдХा
‘рдмेрдХрдиी рд╕िрдж्рдзांрдд’ рдХा рдЖрджрд░्рд╢ рд▓े 
рдЙрдкрднोрдХ्рддा рдк्рд░ाрд░ूрдк рдоें рд╡рд╣ рд░рдо рдЧрдпा।

рд╕ुрдиी рдеी рд╣рдордиे рдХрдеा
‘рдСрд░ोрдмोрд░ोрд╕’ рдиाрдордХ рд╕рд░्рдк рдХी 
рдиिрдЧрд▓рдиे рдЪрд▓ा рдЬो рд╕्рд╡рдпं рдХो  
рдкूंрдЫ рд╕े рд╣ी рдХрд░ рджिрдпा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн 
рдЪрд▓рддी рдЪрд▓ी рдпрд╣ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा
рдФрд░ рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЦा рдЧрдпा।

рдХрд╣рддे рд░рд╣े рддुрдо, рдирд╣ीं рдпрд╣ рд╕ंрднрд╡
рд▓ेрдХिрди рдлिрддрд░рддी рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдЙрд╕рдХा
рдбाрдпрдиोрд╕ौрд░ рдЙрд╕рдХी рдЪाрд╣рддों рдХा
рдЕंрддрд╣ीрди рдЬрд░ूрд░рддें, рд╕ंрд╕ाрдзрди рдирд╣ीं рдкрд░्рдпाрдк्рдд,
рджेрдЦ рдиिрдЬ рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдк्рд░рддिрд░ूрдк 
рд╡िрдиाрд╢ рдХрдеा рдХा рдЕрдиोрдЦा рдЖрд░рдо्рдн
рджिрдЧ рдн्рд░рдоिрдд, рд╡िрдХाрд╕ рдХा рдн्рд░рдо рд▓िрдпे  
рдХैрд╕े рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЫрд▓ рдЧрдпा?

рдпाрдж рдХрд░ рдорд╣ाрдд्рдоा рдХे рдмोрд▓:
‘рдЖрдзुрдиिрдХ рд╢рд╣рд░ी рд╕рдн्рдпрддा рдЬрди्рдоी
рдФрдж्рдпोрдЧीрдХрд░рдг рдХे рдХ्рд░ोреЬ рд╕े 
 рд▓िрдпे рд╣ैं рдЫिрдкाрдП рд╡े рдмीрдЬ
рд╕्рд╡рдпं рдЙрд╕рдХे рд╡िрдиाрд╢ рдХे।’

рдЖрдЬ рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдХрдеा рд╣ै 
рднाрд╡ी рд╡рдХ्рдд рдоें рдЗंрд╕ाрди рдХी рдпрд╣ рджрд╢ा рд╣ै
рдЙрд╕рдХे рдХाрд░्рдпों рдХे рдоूрд▓ рдоें, рд╕ोрдЪ рдоें 
рдЕрдзिрдХрддрд░ рд╡िрдХाрд╕-рдХ्рд░िрдпाрдУं рдоें
рдЖрдд्рдорднрдХ्рд╖ी рд╕рд░्рдк рдХी рд╕ी рджिрд╢ा рд╣ै।
(*ouroboros рдпा uroboros) 
***
***

  
2. рд╣िрдоाрд▓рдп-рдЧाрдеा


1. рд╣िрдоाрд▓рдп: рдЙрджрднрд╡ 
 
рд╕ुрджूрд░ рдЕрддीрдд рдХी рдмाрдд
рдпрд╣ी рдХोрдИ рдкाँрдЪ рдХрд░ोреЬ рд╕ाрд▓
рдЯрдХрд░ाрдпे рдеे рджो рд╡िрд╢ाрд▓ рднूрдЦंрдб 
рдПрдХ рдЬрд▓рдЬрд▓ा рд╕ा рдЙрдаा
рд╡िрдз्рд╡ंрд╕ рдХा рдЕрдиोрдЦा рдоंрдЬрд░
рдПрдХ рд╡िрд░ाрдЯ рдЙрдерд▓ рдкुрдерд▓
рдЪुрдк рджेрдЦрддा рд░рд╣ рдЧрдпा рдЖрд╕рдоाрди।

рдкрд░ рд╕ृрдЬрди рдЙрднрд░рддा рд╣ै
рд╡िрдз्рд╡ंрд╕ рдХी рдХ्рд░ोреЬ рд╕े рд╣ी
рддрднी рдПрдХ рд╢िрд╢ु рдЬрди्рдоा
рдзрд░ा рдХी рдХोрдЦ рд╕े рдЙрдаा, рдмреЭा
рдКंрдЪा рдЙрдарддा рдЪрд▓ा рдЧрдпा
рдХाрд▓ांрддрд░ рдоें рд╡рд╣ рдмрди рдЧрдпा
‘рд╣рдорд╕ाрдпा рдЖрд╕рдоां рдХा’*।

рд╕ोрдЪा рдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा
рдХрд╡ि-рдорди (рдХाрд▓िрджाрд╕) рдиे рдХрд╣ा:
.’рд╣िрдоाрд▓рдпो рдиाрдо рдирдЧाрдзिрд░ाрдЬ:’
рдкूрд░्рд╡ рд╕े рдкрд╢्рдЪिрдо - рдзрд░ा рдХो рдЖрд▓िंрдЧрди рдоें рд▓ेрддा
рднाрд░рддीрдп рднूрдЦंрдб рдХा рдоाрдирджрдг्рдб।

рд╕ृрд╖्рдЯि рдФрд░ рд╡िрдиाрд╢ -рдЕрдирд╡рд░рдд рдЪрд▓рддा рдЦेрд▓
рдЬैрд╕ा рдЬрдоीрди рдХे рдмाрд╣рд░ рджिрдЦा
рдЕंрджрд░ рднी рд╡рд╣ी рдкेрд▓рдордкेрд▓
рднूрдоिрдЧрдд рдкрд░рддों рдХा рджाрдм
рднूрдЪाрд▓ рд▓े рдЖрддा рд╣ै 
рдЗрди рд╕рдм рд╡िрдкрджाрдУं рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж
рд╣िрдоाрд▓рдп рдЙрдарддा рдЪрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै।

рдХैрд╕ा рдЬреЫ्рдмा рд╣ै?
рд╣рд░ рдЪोрдЯ рдЙрдаा рджेрддी рд╣ै рдЙрд╕े
рдпрд╣ рдоंрдЬрд░ рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░рддा рд╕рджा рдоुрдЭे
рдПрдХ рд╣िрдоाрд▓рдп рдорди рдоें рд╣рдоाрд░े
рд╕ंрдШрд░्рд╖ी рдЕрдиुрднрд╡ों рд╕े рд╕рд░ाрдмोрд░
рдмाрдд рд╕िрд░्рдл рдЗрддрдиी рд╕рдордЭрдиी рд╣ै
рдКँрдЪाрдИ рдХा рд╣рд░ рд░ाрд╕्рддा рдХाँрдЯों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै
рд╕ृрдЬрди рдХा рдкрде рд╡िрдз्рд╡ंрд╕ рдХी рд╡ाрджिрдпों рд╕े
рд╣ोрдХрд░ рдиिрдХрд▓рддा рдФрд░ рдиिрдЦрд░рддा рд╣ै।

*рдЗрдХрдмाрд▓ рд░рдЪिрдд ‘рд╕ाрд░े рдЬрд╣ाँ рд╕े рдЕрдЪ्рдЫा’ рд╕े
***



2. рд╣िрдоाрд▓рдп: рдЕंрддрд░्рдж्рд╡ंрдж

рдоुрдХुрдЯ рдХी рддрд░рд╣ рд╕рдЬा рдоाрдеे рдкрд░
рдЖрдд्рдоीрдп рдЗрд╕ рдзрд░рддी рдХा 
рдХрдм рд╕े рдЦрдбा рд╣ू рдоैं рдпрд╣ाँ
рд▓рдЧाрддाрд░।

рдоुрдХुрдЯ рдмрдиा рдеा рдоैं, рдк्рд░рд╣рд░ी рднी 
рдкाрд╡рди рдЗрд╕ рднूрдоि рдХा
рдЧрд░्рд╡ाрди्рд╡िрдд рднी рдеा 
рджрд╢ों рджिрд╢ाрдУं рдоें рддрдм 
рди рдРрд╕ा рдк्рд░рд╣рд░ी рдеा рдЕрди्рдпрдд्рд░
рди рдРрд╕ा рдоुрдХुрдЯ рдФрд░
рди рдеा рдЗрди рджोрдиों рд░ूрдкों рдоें
рдоुрдЭे рдкाрдиे рдХा рд╡ैрд╕ा рдЕрдзिрдХाрд░ी।

рдЕрдм рд╡рд╣ рд╣ै рдмाрдд рдкुрд░ाрдиी
рдЧрдд рд╕рджिрдпों рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рд╕ाрдордиे
рдЕंрдзाрдпुрдЧ рд╕рд╣рд╕्рд░ рд╡рд░्рд╖ों рдХा, рджेрдЦा рдоैंрдиे
рд╕ाрдХ्рд╖ी рдпрджि рдЙрдд्рдХрд░्рд╖ рдХाрд▓ рдХा
рдХрдаिрди рд╕рдордп рднी рднोрдЧा рдоैंрдиे
рдЕрд╕рд╣рдЬ рдПрдХ рд╡िрдЪाрд░ рдХрднी рд╡िрд╕्рдоिрдд рдХрд░рддा
рдХ्рдпा рдпрд╣ी рднूрдоि рдЬिрд╕рдХा рдЧрд░्рд╡ाрди्рд╡िрдд рдк्рд░рд╣рд░ी рдеा? 
рджрд░्рд╢рдХ рдмрдиा рддрдЯрд╕्рде, рдоूрдХ, рдЕрд╕्рдеिрд░ рдЕрддрд░्рдорди
рдЕрдирдЬाрдиा рдЕрд╡рд╕ाрдж рд╣ृрджрдп рдкрд░ рд╣ाрд╡ी рдеा।

рд░рд╣ рд░рд╣ рдЖрддा рдпाрдж рд╕्рд╡рд░्рдг рдпुрдЧ
рдХрд╣ीं рдирд╣ीं рдеा рд╡ैрд╕ा рдХोрдИ
рдЬिрд╕рдХे рдоाрдеे рдХी рд╢ोрднा рдмрди
рд╣рд░्рд╖िрдд рдеा, рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рднी
рдХрд╣ा рдХिрд╕ी рдиे ‘рджेрд╡рддाрдд्рдоा’ 
рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЕрд╕्рдоिрддा рдоें рдоुрдЭрдХो рд╕्рдеाрди рджिрдпा   
рдФрд░ рдХिрд╕ी рдиे рдХрд╣ा рдоुрдЭे ‘рд╣рдорд╕ाрдпा рдЖрд╕рдоा рдХा’।

рдХिрддрдиा рдХुрдЫ рдмрджрд▓  рдЧрдпा рд╕рджिрдпों рдоें 
рдорди рдоे рдЕрдм рдЧрд╣рд░ी рдкीрдбा рдХा рдмिрдо्рдм
рдЙрднрд░рддा рдЬाрддा рд╣ै
рдиिрдХрд▓ा рдХрд░рддा рдЬो рдЬिрд╣्рд╡ा рд╕े
рдШрдиीрднूрдд рдмाрджрд▓ рдмрди рдХрд░
рдЖँрдЦों рдоें рдЖрдЬ рдЫрд▓рдХрддा рд╣ै।

рдХрд╣рддे рд╣ैं рдЗрддिрд╣ाрд╕ рд╕्рд╡рдпं рдХो рджोрд╣рд░ाрддा
рдХрд╣рддा рдЕрддрд░्рдорди рдкुрди: рд╕्рд╡рд░्рдг рдпुрдЧ рдЖрдпेрдЧा
рдоैं рдкुрди: рдЧौрд░рд╡ाрди्рд╡िрдд рд╣ोрдКंрдЧा рдЗрд╕ рдзрд░рддी рд╕े
рдзीрд░े-рдзीрд░े рдорди рдкрд░ рдЬрдоा рдШрдиा рдмाрджрд▓
рдмрд░рд╕-рдмрд░рд╕ рдХुрдЫ рдЫँрдЯ рдЬाрдпेрдЧा।

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।