เคชुเคธ्เคคเค• เคธเคฎीเค•्เคทा: เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•ा เคงเคฐ्เคฎ เค”เคฐ เคงเคฐ्เคฎ เค•ा เคต्เคฏंเค—्เคฏ

เคชुเคธ्เคคเค•: เคšเคฏเคจिเคค เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฐเคšเคจाเคँ 
เคฒेเค–เค•: เคงเคฐ्เคฎเคชाเคฒ เคฎเคนेंเคฆ्เคฐ เคœैเคจ 
เคช्เคฐเค•ाเคถเค•: เคจ्เคฏू เคตเคฐ्เคก เคชเคฌ्เคฒिเค•ेเคถเคจ, เคฆिเคฒ्เคฒी 110012
เคธंเคธ्เค•ाเคฐเคฃ: 2023 
เคฎूเคฒ्เคฏ: ₹ 225/-
ISBN: ‎ 97881-19339-600

เคธเคฎीเค•्เคทเค•: เคฐाเคœेเคถ เค•ुเคฎाเคฐ


เคธाเคฅी เคฒेเค–เค• เคชเคฐ เคฒिเค–เคจा เคฌเคก़ा เคฆुเคท्เค•เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เคนोเคคा เคนै, เคนเคฐ्เค•ूเคฒिเคฏเคจ เคŸाเคธ्เค• เคฏा เคญเค—ीเคฐเคฅ เคช्เคฐเคฏाเคธ, เคœिเคธ เคญी เคญाเคทा เคธे เค†เคช เคฆेเค–เคจा เคšाเคนें। เคœเคฌ เคนเคฎ เคงเคฐ्เคฎเคชाเคฒ เคฎเคนेंเคฆ्เคฐ เคœैเคจ เค•े เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคชเคข़เคคे เคนैं, เคคो เคชाเคคे เคนैं เค•ि เคฒेเค–เค• เค•े เคชाเคธ เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•ी เคธเคฎเค เคนै। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•िเคธी เคฐเคšเคจा เคฎें เคฒिเค–ा เคญी เคนै เค•ि เค†เคœเค•เคฒ “เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฒिเค–เคจे เค•ा เคช्เคฐเคšเคฒเคจ” เคนो เค—เคฏा เคนै, เคœिเคธเคธे เคชเคคा เคšเคฒเคคा เคนै เค•ि เคฒेเค–เค• เค•ो เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฒिเค–เคจे เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคนै। เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•े เคตिเคทเคฏों เค•े เคšเคฏเคจ เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคŸ्เคฐीเคŸเคฎेंเคŸ, เคšुเคŸीเคฒी เคธूเค•्เคคिเคฏों, เคถीเคฐ्เคทเค•ों เค•े เคจिเคฐ्เคงाเคฐเคฃ, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคšเคฎเคค्เค•ाเคฐ, เคญाเคทा เค•े เค‰เคชเคฏुเค•्เคค เคช्เคฐเคฏोเค— เค”เคฐ เคฎैเคจीเคชुเคฒेเคถเคจ, เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•े เคคंเคœ, เคชเคฐिเคนाเคธ, เค•เคŸाเค•्เคท, เคตเค•्เคฐोเค•्เคคि, เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏोเค•्เคคि, เค‰เคชเคฎा, เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ, เคฐूเคชเค• เค†เคฆि เค…เคฒंเค•ाเคฐों เค•ी เค‰เคจเค•ी เคธเคฎเค เคชैเคจी เคนै, เค”เคฐ เค‡เคจเค•ा เคตे เคญเคฐเคชूเคฐ เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนैं। 

เคช्เคฐो. เคฐाเคœेเคถ เค•ुเคฎाเคฐ
เค•ेंเคฆ्เคฐीเคฏ เคตिเคถेเคทเคคा
เค…เค—เคฐ เคนเคฎ เค‰เคธ เคเค• เค•ेंเคฆ्เคฐीเคฏ เคตिเคถेเคทเคคा เค•ो เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคจा เคšाเคนे, เคœो เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•ी เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฐเคšเคจाเค“ं เคฎें เคฎौเคœूเคฆ เคนै, เคคो เคฎैं เค‰เคธे เค‰เคจเค•ी เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค•เคคा เค•เคนूंเค—ा। เคฏเคน เคฐเคšเคจाเคถीเคฒเคคा เค‰เคจเค•ी เคฐเคšเคจाเค“ं เค•ी เคถीเคฐ्เคทเค•ों, เคตिเคทเคฏ เค•े เคšเคฏเคจ, เคตिเคทเคฏ เค•ी เคช्เคฐเคธ्เคคुเคคि, เคถเคฌ्เคฆों เค•ी เค‰เคชเคฏुเค•्เคคเคคा, เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคšเคฎเคค्เค•ाเคฐ, เคชूเคฐे เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•े เคธเคฎเค—्เคฐ เคช्เคฐเคตाเคน เคช्เคฐเคญाเคต เคฎें, เค†เคฆि เคฎें เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคी เคนै। 

เคถीเคฐ्เคทเค•
เค…เค—เคฐ เค†เคช เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•े เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•े เคถीเคฐ्เคทเค•ों เคชเคฐ เคนी เคจเคœ़เคฐ เคกाเคฒें, เคคो เค†เคชเค•ो เคฐเคšเคจा เคชเคข़เคจे เคœैเคธा เคนी เค†เคจंเคฆ เคฎिเคฒ เคœाเคเค—ा। เคตे เคจ เค•ेเคตเคฒ เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค•เคคा เคธे เค“เคคเคช्เคฐोเคค เคนैं, เคธाเคฐ्เคฅเค• เคนैं, เคธंเค•्เคทिเคช्เคค เคนैं, เคฐเคšเคจा เค•ो เคชเฅเคจे เค•े เคฒिเค เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐเคคे เคนैं, เคต्เคฏंเคœเค• เคนैं, เคฐोเคšเค• เคนैं, เคฌเคฒ्เค•ि เคตे เคธाเคฐเค—เคฐ्เคญिเคค เคญी เคนैं । เค‰เคจเค•ी เคฐเคšเคจाเค“ं เค•े เค•ुเค› เคถीเคฐ्เคทเค•ों เค•े เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคฆेเค–िเค - เค•เคตि เค•เคฐोเคคि เคธเคฐ्เคœเคฐी, เค–िเคธिเคฏाเคจी เคฌिเคฒ्เคฒी เคœूเคคा เคจोเคšे, เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•ा เค‡ंเคกिเคฏเคจ เคชเคชेเคŸ เคถो, เคฎเคนाเคจเคคा เค•ा เคตाเคฏเคฐเคธ, เคšंเคฆ्เคฐเคฏाเคจ-3 เคธे เคญाเคฐเคค, เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฆेเคถ เค•े เคฌเคœเคŸ เคชเคฐ เคŸिเคช्เคชเคฃी, เคนเคฐ เค—เคก्เคขे เค•ो เค‰เคธเค•े เคฌाเคช เค•ा เคจाเคฎ เคฆें।

เค‰เคจเค•े เคถीเคฐ्เคทเค• เคจ เค•ेเคตเคฒ เคตिเคทเคฏ เค•े เค•เคฅ्เคฏ เค•ी เค“เคฐ เคธंเค•ेเคค เค•เคฐเคคे เคนैं, เคฌเคฒ्เค•ि เค‰เคธ เค•เคฅ्เคฏ เค•ो เคฌเคนुเคค เคนी เค†เค•เคฐ्เคทเค• เค”เคฐ เคฐोเคšเค• เคฐूเคช เคฆेเคคे เคนैं, เคคเคฅा เคธाเคฅ เคนी, เคชूเคฐी เคฌाเคค เค•ा เค–ुเคฒाเคธा เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคธเคชाเคŸ เคถीเคฐ्เคทเค• เคญी เคจเคนीं เคนै, เค•เคฅ्เคฏ เค•เคš्เคšे เค•ो เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคธे เค‡ंเค—िเคค เค•เคฐเคคे เคนैं เค•ि เคตเคน เคธाเคซ़ เค›िเคชเคคा เคญी เคจเคนीं, เค”เคฐ เคธाเคฎเคจे เค†เคคा เคญी เคจเคนीं।

เคงเคฐ्เคฎเคชाเคฒ เคฎเคนेंเคฆ्เคฐ เคœैเคจ
เคตिเคทเคฏ เคšเคฏเคจ
เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•ा เคตिเคทเคฏ-เคธंเคธाเคฐ เคฌเคนुเคค เคต्เคฏाเคชเค• เคนै। เค‡เคธเคฎें เคธंเคชाเคฆเค•, เคฐाเคœเคจीเคคि, เคชเคฐिเคตाเคฐ, เคญ्เคฐเคท्เคŸाเคšाเคฐ, เคฆेเคถ เค•ी เคธ्เคฅिเคคिเคฏाँ, เคธाเคฎाเคœिเค• เคธंเคฌंเคง, เคšुเคจाเคต, เคธเคฐเค•ाเคฐ เคฌเคจाเคจा, เคธ्เคตเคฏं เคงเคฐ्เคฎ, เคฆเคฐ्เคถเคจ, เคตिเคœ्เคžाเคจ, เคจेเคคा, เคตिเคฆ्เคฏाเคฐ्เคฅी, เคถिเค•्เคทा, เคธाเคนिเคค्เคฏ, เค‘เคจเคฒाเค‡เคจ เคฌैเค เค•ें, เคฌुเคฆ्เคงिเคœीเคตी, เคฒेเค–เค• เค”เคฐ เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคต्เคฏंเค—्เคฏเค•ाเคฐ เคญी, เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ, เค•ोเคฐोเคจा เคฎเคนाเคฎाเคฐी, เคšเคฎเคšाเค—ीเคฐी, เคชुเคฒिเคธ, เค†เคฆि เคตिเคทเคฏ เคถाเคฎिเคฒ เคนैं, เคœिเคจเคฎें เคธे เค•ुเค› เคชเคฐंเคชเคฐाเค—เคค เคนैं, เค”เคฐ เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคจเค เคญी เคนैं। เคชเคฐंเคชเคฐाเค—เคค เคตिเคทเคฏों เค•ो เคญी เคตे เค‰เค ाเคคे เคนैं, เคคो เค‰เคจ्เคนें เค…เคชเคจी เคธूเค•्เคท्เคฎ เค…เคตเคฒोเค•เคจ เคถเค•्เคคि, เค”เคฐ เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•ौเคถเคฒ เคธे เค…เคญिเคจเคต เคฐूเคช เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเค•े, เคตिเคทเคฏ เค•ी เคตिเคญिเคจ्เคจ เค…เคฐ्เคฅ เค›เคŸाเค“ं เคธे เค‰เคธे เคฎाเคฐ्เคฎिเค• เคฌเคจा เคฆेเคคे เคนैं।

เคฏเคนाँ เคชเคฐ เคฏเคน เคธเคตाเคฒ เค‰เค  เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เค†เค–िเคฐ เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•्เคฏों เคฒिเค–เคคे เคนैं, เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฒिเค–เคจा เคถुเคฐू เคนी เค•्เคฏों เค•िเคฏा? เคฎुเคे เคญी เคฏเคน เคœाเคจเคจे เค•ी เคฌเคนुเคค เค‰เคค्เคธुเค•เคคा เคฅी। เคฏเคน เคฌाเคค เคœाเคจเคจे เคธे เคนเคฎ เคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคธंเคธाเคฐ เค•ो เค”เคฐ เคฌेเคนเคคเคฐ เคขंเค— เคธे เคธเคฎเค เคชाเคคे เคนैं। เคฒेเค–เค• เค•เคˆ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคฒिเค–เคคे เคนैं, เคœैเคธे เค•िเคธी เคจे เคนिंเคฆी เคตिเคทเคฏ เคฎें เคชเฅाเคˆ เค•ी เคนै, เค”เคฐ เคฆूเคธเคฐों เค•ा เคฒिเค–ा เคชเฅเคคे-เคชเคข़เคคे เค‰เคจ्เคนें เคฒिเค–เคจे เคฎें เคฐुเคšि เคนो เค—เคˆ। เค•ुเค› เค•ो เค‰เคจเค•े เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค• เคชเคฐिเคตेเคถ เคจे เคฒिเค–เคจे เค•ी เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคฆी। เค•ुเค› เคฒोเค— เค‡เคธเคฒिเค เคฒिเค–เคคे เคนैं เค•ि เคตे เคธเคฎाเคœ เค”เคฐ เคธिเคธ्เคŸเคฎ เคฎें เคซैเคฒी เคนुเคˆ เคตिเคฆ्เคฐूเคชเคคाเค“ं เคธे เคชเคฐेเคถाเคจ เคนो เคœाเคคे เคนैं, เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เคฒिเค–เคจे เคฎें เคเค• เคคเคฐเคน เค•े เคตिเคฐेเคšเคจ เค•ी เค‰เคชเคฒเคฌ्เคงि เคนोเคคी เคนै, เคœो เค‰เคจ्เคนें เคถांเคคि เคฆेเคคी เคนै। เคœเคฌ เคฎैंเคจे เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคธे เคชूเค›ा เค•ि เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฒिเค–เคจा เคถुเคฐू เค•्เคฏों เค•िเคฏा, เคคो เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฌเคนुเคค เคฐोเคšเค• เคฌाเคคें เคฌเคคाเคˆं। เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคจे เคฌเคคाเคฏा เค•ि เค‰เคจเค•ा เคœเคจ्เคฎ เคाเคฌुเค† เคœ़िเคฒे เคฎें เคนुเค† เคฅा, เคœो เค†เคฆिเคตाเคธी เคฌเคนुเคฒ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคนै। เค‰เคจเค•े เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฎें เคฒेเค–เค•ीเคฏ เคฎाเคนौเคฒ เคœैเคธा เค•ुเค› เคจเคนीं เคฅा। เค‰เคจเค•े เคฆाเคฆाเคœी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธेเคจाเคจी เคฅे เคœिเคจ्เคนोंเคจे เค‡ंเคฆौเคฐ เคฎें 1928 เค•े เค†เคธเคชाเคธ เคฐाเคœाเค“ं เค•े เค…เคค्เคฏाเคšाเคฐ, เค•เคชाเคธ, เค—ेเคนूँ, เคฎเค•्เค•ा, เคฒเคŸ्เคŸा เค†เคฆि เคชเคฐ เค•เคฐाเคฐोเคชเคฃ เค•े เค–़िเคฒाเคซ़ เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•िเค। เคตเคฐ्เคท 1930 เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•เคฐाเคšी เค…เคงिเคตेเคถเคจ เคฎें เคญी เคญाเค— เคฒिเคฏा เคคเคฅा ‘เคตाเค‡เคฆเคฐ เคाเคฌुเค†’ เคจाเคฎเค• เค•िเคคाเคฌ เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เค•ी।

เคธंเคญเคตเคคः เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•ा เคฏเคนी เค…เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เคช्เคฐเคถिเค•्เคทเคฃ เคจเคนीं เค‰เคจเคฎें เค…เคชเคจे เค†เคธเคชाเคธ เค•ी เคฌुเคฐाเค‡เคฏों, เค•ुเคฐीเคคिเคฏों, เคตिเค•ृเคคिเคฏों, เคตिเคฆ्เคฐूเคชเคคाเค“ं, เค…เคธंเค—เคคिเคฏों เค†เคฆि เค•ा เค…เคตเคฒोเค•เคจ เค•เคฐเคจे, เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•िเคฏा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคชाเคฏा เค•ि เค‰เคจเค•े เค†เคธเคชाเคธ เค•े เค†เคฆिเคตाเคธी เคฒोเค— เคถोเคทเคฃ เค”เคฐ เคญ्เคฐเคท्เคŸाเคšाเคฐ เค•े เคถिเค•ाเคฐ เคนैं। เค•ुเค› เค†เคฆिเคตाเคธी เคฌเคš्เคšे เค‰เคจเค•े เคธเคนเคชाเค ी เคฅे, เค”เคฐ เคซिเคฐ เค‰เคจเค•े เคชเคฐिเคตाเคฐों เค•ा เคนाเคฒเคšाเคฒ เคฆेเค–เค•เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคตเคฒोเค•เคจ เค•िเคฏा เค•ि เคธเคฐเค•ाเคฐी เคฏोเคœเคจाเค“ं เค•ा เคฒाเคญ เค†เคฆिเคตाเคธिเคฏों เคคเค• เคจเคนीं เคชเคนुँเคšเคคा, เคฌเคฒ्เค•ि เคฌीเคš เค•े เคฒोเค— เคนी เค‰เคจ เคฒाเคญों เค•ो เคนเฅœเคช เคฒेเคคे เคนैं। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฆेเค–ा เค•ि เค†เคฆिเคตाเคธी เคฒोเค— เคฌเคนुเคค เคชीเฅœा เค”เคฐ เค…เคฎाเคจเคตीเคฏ เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคœीเคจे เค•े เคฒिเค เคฎเคœเคฌूเคฐ เคนैं। เคตे เคฒोเค— เคธीเคฒเคจ เคญเคฐे, เคฌเคฆเคฌू เคญเคฐे, เค”เคฐ เค…เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏเค•ाเคฐी เค˜เคฐों เค”เคฐ เคชเคฐिเคตेเคถ เคฎें เคฐเคนเคคे เคฅे। เคตे เคฆेเค–เคคे เคฅे เค•ि เค†เคฆिเคตाเคธी เคฒोเค—ों เค•ो เคจเคนाเคจे, เคธเคซ़ाเคˆ เค•เคฐเคจे เค†เคฆि เค•ी เคถिเค•्เคทा เคจเคนीं เคฆी เค—เคˆ เคฅी। เคตे เคชเคธीเคจा เค†เคจे เคชเคฐ เคตिเคšเคฒिเคค เคจเคนीं เคนोเคคे เคฅे เค”เคฐ เค…เคชเคจे เค•เคชเฅœे เคญी เคช्เคฐाเคฏः เคจเคนीं เคงोเคคे เคฅे। เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคฆेเค–เคคे เคฅे เค•ि เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคธเคฐเค•ाเคฐ เคธे เค†เคจे เคตाเคฒा เคฆूเคง, เคฆเคฒिเคฏा เค†เคฆि เคญी เคฌीเคš เค•े เคฒोเค— เคฌेเคš เค–ाเคคे เคฅे।

เคนเคฎाเคฐे เคฏเคนाँ เคฎเคนाเคœเคจी เคช्เคฐเคฅा เคนोเคคी เคฅी, เค…เค—เคฐ เค†เคฆिเคตाเคธी เค•เคฐ्เคœ เคฒे เคฒेเคคे เคฅे เคคो เคตเคน เคชीเฅी-เคฆเคฐ-เคชीเฅी เคšเคฒเคคा เคนी เคฐเคนเคคा เคฅा। เคธเคฐเค•ाเคฐी เคฒोเค— เคญी เคฌเคนुเคค เคธเคนเคœ เคฐूเคช เคธे เค†เคฆिเคตाเคธिเคฏों เค•ा เคถोเคทเคฃ เค•เคฐเคคे เคฅे, เคœैเคธे เคตे เคฌเคจे เคนी เค‡เคธ เค•ाเคฎ เค•े เคฒिเค เคนों, เค”เคฐ เค…เค—เคฐ เค‰เคจเค•ा เคถोเคทเคฃ เคจเคนीं เคนुเค†, เคคो เค‰เคจเค•ा เคœीเคตเคจ เคจिเคท्เคซเคฒ เคนो เคœाเคเค—ा। เค†เคฆिเคตाเคธी เคฒाเคฒ เคฐंเค— เค•ा เค—ेเคนूँ เค”เคฐ เคฎोเคŸा เคšाเคตเคฒ เค–ाเคคे เคฅे, เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคธเคฌ्เคœ़ी เคœैเคธी เค•ोเคˆ เคšीเฅ› เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เคจเคนीं เคฅी, เคตे เคฎिเคฐ्เคš, เคจเคฎเค•, เคช्เคฏाเฅ› เคชीเคธเค•เคฐ เค…เคชเคจा เค•ाเคฎ เคšเคฒा เคฒेเคคे เคฅे। เค‰เคจเค•े เคธाเคฅ เคนเคฐ เคœเค—เคน เคญेเคฆเคญाเคต เคนोเคคा เคฅा, เคœिเคธे เคตे เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฎाเคจเคคे เคฅे। เค‰เคจ्เคนें เค‡เคธเค•ी เค•ोเคˆ เคœाเคจเค•ाเคฐी เคญी เคจเคนीं เคฅी เค•ि เค‰เคจเค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•्เคฏा เคนैं। เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคœो เคšीเฅ› เคฌเฅœी เคฌाเคค เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เคฅी, เคตเคน เคฌเคธ เค…เคญाเคต เคฅा।

เคฏเคนी เคธเคฌ เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•े เคธाเคฅ เคนाเคˆ เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เคถिเค•्เคทा เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคนुเค†। เคฏเคน เคชृเคท्เค เคญूเคฎि เค•िเคธी เคญी เคธंเคตेเคฆเคจเคถीเคฒ เคฎเคจ เค•ो เคชीเคก़िเคค, เคตिเคšเคฒिเคค, เค”เคฐ เค‰เคฆ्เคตेเคฒिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค•ाเคซ़ी  เคนोเคคी เคนै। เค…เคชเคจे เค‡เคจ เค…เคจुเคญเคตों เค”เคฐ เคตिเคšाเคฐों เค•ो เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคจे เค†เคฐंเคญ เคฎें เคธंเคชाเคฆเค• เค•े เคจाเคฎ เคชเคค्เคฐ, เค†เคฆि เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฒिเค–เคจा เคถुเคฐू เค•िเคฏा, เค‰เคจเคฎें เคธे เค•ुเค› เค›เคชे, เคœिเคธเคธे เค‰เคจเค•ा เค‰เคค्เคธाเคน เคฌเคข़ा। เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เค‡เคธ เคช्เคฐเคถिเค•्เคทเคฃ เคธे เค‰เคจ्เคนें เค†เคฒेเค–, เค”เคฐ เค•्เคฐเคฎเคถ เค•เคตिเคคाเคँ เค”เคฐ เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฒिเค–เคจे เค•े เคฒिเค เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•िเคฏा, เค”เคฐ เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคตे เคฒेเค–เคจ เค•े เคœเค—เคค เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เค•เคฐ เค—เค। เค‡เคธी เคฆौเคฐाเคจ เค•ुเค› เค•เคฐเคจे เค•ी เคฒเคฒเค• เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคธोเคšा เค•ि เค…เคจเคชเฅ เค†เคฆिเคตाเคธी เคฒोเค—ों เค•ो เคนเคธ्เคคाเค•्เคทเคฐ เค•เคฐเคจा เค”เคฐ เคจाเคฎ เคฒिเค–เคจा เคธिเค–ाเคจे เค•ा เค•ाเคฎ เค•िเคฏा เคœाเค। เคตे เคœी-เคœाเคจ เคธे เค‡เคธ เคฎुเคนिเคฎ เคฎें เคฒเค— เค—เค। เค‡เคธ เคฆौเคฐाเคจ เค‰เคจ्เคนोंเคจे 1000 เคธे เค…เคงिเค• เค†เคฆिเคตाเคธिเคฏों เค•ो เคนเคธ्เคคाเค•्เคทเคฐ เค•เคฐเคจा, เค”เคฐ เคจाเคฎ เคฒिเค–เคจा เคธिเค–ाเคฏा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจी เคชเฅाเคˆ เค•े เคตเคฐ्เคทों เค•े เคฆौเคฐाเคจ เค›ुเคŸ्เคŸिเคฏों เคฎें เค…เค–़เคฌाเคฐ เคฎें เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เค•ी เคช्เคฐเคถिเค•्เคทु เคตृเคคि เคœैเคธी เคญी เค•ी, เค”เคฐ เค‰เคธเคจे เคญी เค‰เคจ्เคนें เคฒेเค–เคจ เคฎें เคฎเคฆเคฆ เค•ी।

เคœเคฌ เคฎैंเคจे เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคธे เคชूเค›ा เค•ि เค†เคชเค•ो เค•เคฌ เคฒเค—ा เค•ि เค†เคช เคต्เคฏंเค—्เคฏเค•ाเคฐ เคนो เค—เค เคนैं, เคคो เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฌเคนुเคค เคนी เคธเคฐเคฒ เค”เคฐ เค…เคชเคจे เคธ्เคตเคญाเคต เค•े เคฎुเคคाเคฌिเค• เค‰เคค्เคคเคฐ เคฆिเคฏा เค•ि เคฎुเคे เคคो เค†เคœ เคคเค• เคจเคนीं เคฒเค—ा เค•ि เคฎैं เคต्เคฏंเค—्เคฏเค•ाเคฐ เคนो เค—เคฏा เคนूँ। เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•ा เคชเคนเคฒा เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคธंเค•เคฒเคจ 1984 เคฎें เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคนुเค†। เค‡เคธเค•े เค›เคชเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคตे เคชเคฐเคธाเคˆ เคœी เคธे เคฎिเคฒเคจे เค—เค เคฅे เค”เคฐ เคšाเคนเคคे เคฅे เค•ि เคชเคฐเคธाเคˆ เคœी เค‰เคจเค•े เคธंเค•เคฒเคจ เค•ी เคญूเคฎिเค•ा เคฒिเค– เคฆें, เคฒेเค•िเคจ เคชเคฐเคธाเคˆ เคœी เค•े เคชाเคธ เคธंเคญเคตเคคः เค‡เคคเคจा เคธเคฎเคฏ เคจเคนीं เคฅा, เคคเคฅाเคชि เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคชाँเคš-เค›เคน เคฒाเค‡เคจें เคฒिเค–เค•เคฐ เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•ो เค—ुเคฐु เคฎंเคค्เคฐ เคฆिเคฏा เค•ि เค•्เคฏा เค”เคฐ เค•िเคธ เคคเคฐเคน เคธे เคฒिเค–ा เคœाเคจा เคšाเคนिเค। เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•เคนเคคे เคนैं เค•ि เคถाเคฏเคฆ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจे เคฎเคจ เค•ी เคธंเคคुเคท्เคŸि เค•े เคฒिเค เคฒेเค–เคจ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•िเคฏा เคนै, เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เค‡เคš्เค›ा เคนै เค•ि เคตे เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคฎें เคฏोเค—เคฆाเคจ เค•เคฐें। เคตे เค†ंเคฆोเคฒเคจเค•ाเคฐी เคคो เคจเคนीं เคฐเคนे, เคฒेเค•िเคจ เค‰เคจเค•ी เค‡เคš्เค›ा เค‰เคจเค•े เคฒेเค–เคจ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคช्เคฐเคคिเคง्เคตเคจिเคค เคนोเคคी เคนै। เคตे เคฌเคคाเคคे เคนैं เค•ि เคต्เคฏंเค—्เคฏเค•ाเคฐ เค•े เคฒेเค–เคจ เคฎें เคช्เคฐाเคฏः เคธเคค्เคคा เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคฌाเคคें เค† เคœाเคคी เคนैं, เคœिเคธเค•ी เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•เคญी เคšिंเคคा เคจเคนीं เค•ी, เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เค‰เคธी เคฐूเคช เคฎें เค›เคชเคตाเคฏा, เคœिเคธ เคฐूเคช เคฎें เคตे เค‰เคจ्เคนें เคชेเคถ เค•เคฐเคจा เคšाเคนเคคे เคฅे।

เคตिเคทเคฏเค—เคค เคช्เคฐเคฏोเค—
เคฒेเค–เค• เค•ा เคตैเคถिเคท्เคŸ्เคฏ เคตिเคทเคฏเค—เคค เคช्เคฐเคฏोเค—ों เคฎें เคนोเคคा เคนै, เคœो เค‰เคธे เคธเคชाเคŸเคฌเคฏाเคจी เคธे เคนเคŸाเค•เคฐ, เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค•เคคा เค•ी เค“เคฐ เคฒे เคœाเคคे เคนैं। เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคฎें เคฏे เคฌเคนुเคคाเคฏเคค เคธे เคฎिเคฒเคคे เคนैं। “เคฌाเคชू เค•ा เค†เคงुเคจिเค• เคฌंเคฆเคฐ” เคฎें เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคฎเคฆाเคฐी เค”เคฐ เคฌंเคฆเคฐ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฐाเคœเคจीเคคि เค”เคฐ เคฎाเคจเคตीเคฏ เคธंเคฌंเคงों เค•ी เค•เคฒเคˆ เค–ोเคฒเคคे เคนैं। “เค‡ंเคกिเคฏเคจ เคชเคชेเคŸ เคถो” เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคœเคจीเคคि เคฎें เค•เค เคชुเคฒเคคीเคตाเคฆ เคชเคฐ เคช्เคฐเค•ाเคถ เคกाเคฒा เคนै เค•ि เค•ैเคธे เคœเคจเคคा เค•े เคฒिเค เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคšुเคจे เค—เค เคฒोเค—, เคฆूเคธเคฐों เค•े เคนाเคฅों เคฎें เค•เค เคชुเคคเคฒी เค•ी เคคเคฐเคน เคจाเคšเคคे เคฐเคนเคคे เคนैं, เค”เคฐ เค•ेเคตเคฒ เค…เคชเคจे เคนी เคนिเคค เค•े เคฒिเค เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคे เคนैं।  เคœเคฌ เคšंเคฆ्เคฐเคฎा เคชเคฐ เค—เคฏा เคเคธ्เคŸ्เคฐोเคจॉเคŸ เคตเคนाँ เคธे เคฆिเค–เคจे เคตाเคฒे เคญाเคฐเคค เคฎें เคซैเคฒी เค—़เคฐीเคฌी, เคญुเค–เคฎเคฐी, เคฌเคฆเคนाเคฒी เค•ा เคฌเคฏाเคจ เค•เคฐเคจे เคฒเค—เคคा เคนै, เคคो เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เค•ैเคธे เคฌेเคšैเคจ เคนो เคœाเคคे เคนैं, เคตเคน “เคšंเคฆ्เคฐเคฏाเคจ-3 เคธे เคญाเคฐเคค” เคฎें เคฆेเค–ा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เคช्เคฐेเคฎ เคฎें เคเค• เคฆूเคธเคฐे เค•ो เคงोเค–ा เคฆेเคจे เคตाเคฒे เคฒोเค—ों เค•ी เคฒोเค• เค•เคฅा เค•ा เคฌเคนुเคค เค•เคฒाเคค्เคฎเค• เค‰เคชเคฏोเค— เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคจे “เคตैเคถाเคฒी เคฎें เค‘เค•्เคธीเคœเคจ เค•ंเคธंเคŸ्เคฐेเคŸเคฐ” เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฎें เค•िเคฏा เคนै, เคœिเคธเคฎें เค•เค िเคจाเคˆ เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เค‘เค•्เคธीเคœเคจ เค•ंเคธंเคŸ्เคฐेเคŸเคฐ เค•ो เคนเคฐ เคต्เคฏเค•्เคคि เค…เคชเคจे-เค…เคชเคจे เคช्เคฐिเคฏ เค•ी เคœाเคจ เคฌเคšाเคจे เค•े เคฒिเค เค†เค—े เค•เคฐเคคा เคฐเคนเคคा เคนै, เค”เคฐ เคตเคน เค˜ूเคฎเค•เคฐ เคชเคนเคฒे เคฆेเคจे เคตाเคฒे เค•े เคชाเคธ เคชเคนुँเคš เคœाเคคा เคนै। เคชौเคฐाเคฃिเค• เค•เคฅाเค“ं เค•ा เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค• เค‰เคชเคฏोเค— เคญी เค‰เคจเค•े เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคा เคนै। 

เคถเคฌ्เคฆ เคช्เคฐเคฏोเค—
เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•ा เคถเคฌ्เคฆ-เคญंเคกाเคฐ เคฌเคนुเคค เคตिเคถाเคฒ เคนै, เค”เคฐ เค‰เคจเคฎें เค‰เคšिเคค เคถเคฌ्เคฆ-เคšเคฏเคจ เค”เคฐ เคธाเคฅ เคนी เคœ़เคฐूเคฐเคค เค•े เคฒिเค เคถเคฌ्เคฆ-เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•ी เคญी เค…เคฆ्เคญुเคค เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค•เคคा เคนै। เคตे เคถเคฌ्เคฆों เค•ा เคธाเคฐ्เคฅเค• เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนैं, เค‰เคจเคฎें เคจเคˆ เค…เคฐ्เคฅ เค›เคŸाเคँ เคญเคฐเคคे เคนैं, เค”เคฐ เค…เคชเคจी เคต्เคฏंเคœเคจा เค•ो เคธंเคช्เคฐेเคทिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคจเค เคถเคฌ्เคฆ เค—เคข़เคคे เคนैं, เคœो เค…เคจाเคฏाเคธ เคนी เค‰เคจเค•े เค•เคฅ्เคฏ เค•ो เคฌเคนुเคค เคฐोเคšเค• เค”เคฐ เคช्เคฐเคญाเคตी เคขंเค— เคธे เคธाเคฎเคจे เคฒे เค†เคคे เคนैं। เคนाเคฅ เค•ंเค—เคจ เค•ो เค†เคฐเคธी เค•्เคฏा เค•ी เคคเคฐ्เคœ เคชเคฐ เคฆेเค–िเค เค•ि เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•े เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคฆेเคถों เคฎें เคช्เคฐเคšเคฒिเคค เคตिเคญिเคจ्เคจ เคฐूเคชों เค•ो เคธเคฎเคाเคจे เค•े เคฒिเค เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคจे เคฌเคนुเคค เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค• เคถเคฌ्เคฆों เค•ा เคธृเคœเคจ เค•िเคฏा เคนै, เคœो เค‰เคธเค•े เคฎเคœाเค•เคคंเคค्เคฐ เค•े เคงाเค—े เค–ोเคฒเค•เคฐ เคฐเค– เคฆेเคคे เคนैं, เคฆेเค–िเค - เคœोเค•เคคंเคค्เคฐ, เคŸเคŸ्เคŸूเคคंเคค्เคฐ, เคœाเคธूเคธเคคंเคค्เคฐ, เค—เคจเคคंเคค्เคฐ, เคซेเค•เคคंเคค्เคฐ, เค—ैंเค—เคคंเคค्เคฐ, เคญ्เคฐเคฎเคคंเคค्เคฐ, เคช्เคฐเคšाเคฐเคคंเคค्เคฐ, เคญैंเคธเคชुเคฐเคฎ। เค•ेเคตเคฒ เคฏे เคถเคฌ्เคฆ เคนी เคต्เคฏाเค–्เคฏा เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนैं เค•ि เค•ैเคธे เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เคฎें เคœเคจเคคा เค•े เคธाเคฅ เคฎเคœ़ाเค•़ เคนोเคคा เคนै, เค‰เคจ्เคนें เคŸเคŸ्เคŸू เคฌเคจाเคฏा เคœाเคคा เคนै, เค‰เคจเค•े เคนी เค–़เคฐ्เคšे เคชเคฐ เค‰เคจเค•ी เคœाเคธूเคธी เค•ी เคœाเคคी เคนै, เคฌाเคนुเคฌเคฒ เค”เคฐ เค—เคจों เค•ा เคฆुเคฐुเคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै, เค†เคฆि।

เค‡เคธी เคคเคฐเคน เค‰เคจเค•ी เคฐเคšเคจाเค“ं เคฎें เคธเคฎ-เคงเคจ เค•ा เคธिเคฆ्เคงांเคค, เคธเคฎเคฒंเคฌ เค•ा เคธिเคฆ्เคงांเคค, เคธเคฎเคญाเคฐ เค•ा เคธिเคฆ्เคงांเคค, เค—्เคฐेเคŸेเคŸाเค‡เคŸिเคธ เค•ा เคตाเคฏเคฐเคธ, เคนाเคˆเค•เคฎाเคจ เค•ा เคœเคจाเคฆेเคถ, เคธเคฌै เคเคฎेเคฒे เคนाเคˆเค•เคฎाเคจ เค•े, เค…ंเคฆเคฐ เคธे เค˜ाเค˜, เคฆเคฌंเค— เค”เคฐ เคŠเคชเคฐ เคธे เคฎाเคงो, เคถाเคฒीเคจ เค—ाเคฒिเคฏाँ, เฅ˜िเคคाเคฌเคญเค•्เคทी, เค—िเคฐเค—िเคŸिเคฏा เคธเคฎाเคœ, เคญाเคก़ेเคคू เคฒेเค–เค•, เคŸ्เคตीเคŸเคชเคคि, เค—ुंเคกा-เคคเคค्เคต, เคซाเค•ाเคฒॉเคœी, เคตोเคŸ เค•เคฌाเฅœเคจा, เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เคฌ्เคฐเคน्เคฎांเคก เคฆेเคตเคจाเค—เคฐी เคฎเคนाเคธंเค˜, เคฒเคฎ्เคชเคŸ เคตाเคฐ्เคทिเค• เคชเคค्เคฐिเค•ा, เค†เคฆि เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค• เคถเคฌ्เคฆ เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคे เคนैं, เคœिเคจ्เคนें เคชเคข़เค•เคฐ เคชाเค เค• เคจ เค•ेเคตเคฒ เค†เคน्เคฒाเคฆिเคค เคนोเคคा เคนै, เคฌเคฒ्เค•ि เคธीเคงे เค…เคฐ्เคฅ เคคเค• เคชเคนुँเคšเค•เคฐ เค‰เคธเค•ा เคตिเคตेเคšเคจ เคญी เค•เคฐ เคชเคคा เคนै।

เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏ เคถเคฌ्เคฆाเคตเคฒी เค•ो เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคจे เคฎें เคญी เคชเคฐเคนेเคœ เคจเคนीं เค•เคฐเคคे, เค”เคฐ เค‰เคธे เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค”เคฐ เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•ी เคชुเคท्เคŸि เค•े เคฒिเค เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนैं, เคœैเคธे เคซเคŸ्เคŸू, เคชुเค—เคฐाเคจा, เค˜เคฐोเคชे, เคฒเค—ाเคˆเคตाเคฒ, เค•เคตेเคฒू, เคฌเคฆเคฐเคตा, เคขिเคฌเคฐी เคŸाเค‡เคŸ, เค†เคฆि।

เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคिเคฏाँ
เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคญाเคทा เค•े เคธเคญी เค‰เคชเค•เคฐเคฃों เคชเคฐ เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฐเค–เคคे เคนैं, เค”เคฐ เค‰เคจเค•ा เคธुเคท्เค ु เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคจे เคฎें เคฎाเคนिเคฐ เคนैं। เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคนिंเคฆी เคญाเคทा เค•ा เคตिเคถिเคท्เคŸ เคฎुเคนाเคตเคฐा เคนै, เค”เคฐ เคตे เคฎुเคนाเคตเคฐे-เคฒोเค•ोเค•्เคคिเคฏों เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคจे เคฎें เคฌเคนुเคค เค•ुเคถเคฒ เคนैं। เคตे เค•เคญी-เค•เคญी เคเค• เคนी เคฎूเคฒ เค•े เคฎुเคนाเคตเคฐे เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเค•े เค…เคฐ्เคฅ เค•ा เคšเคฎเคค्เค•ाเคฐ เคชैเคฆा เค•เคฐเคคे เคนैं। เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค•े เคฒिเค, “เคจाเค• เค•े เคšौเคฐाเคธी เคฎुเคนाเคตเคฐे” เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฎें เคจाเค• เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคฎुเคนाเคตเคฐों เค•ी เคเคก़ी เคฆेเค–िเค - เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เคจाเค•, เคจाเค• เค•เคŸเคจा, เคจाเค• เค–ींเคšเคจा, เคจाเค• เคฌเคšाเคจा, เคจाเค• เคซूเคฒเคจा, เค—ुเคธ्เคธा เคจाเค• เคชเคฐ เคฌैเค เคจा, เคจाเค• เค˜ुเคธाเคจा, เคจाเค• เคฎें เคฆเคฎ เคฎเคšाเคจा, เคจाเค• เค•े เคจीเคšे, เคจाเค•-เคญौं เคธिเค•ोเคก़เคจा, เคจाเค•ों เคšเคจे เคšเคฌเคตाเคจा, เคจाเค• เคฎें เคจเค•ेเคฒ เคกเคฒเคตाเคจा, เคจाเค• เค˜เคฐ्เคฐ-เค˜เคฐ्เคฐ เค•เคฐเคจा, เคจाเค• เคชเคฐ เคฎเค•्เค–ी เคฌैเค เคจा, เคจाเค• เค•ी เคธीเคง เคฎें เคšเคฒเคจा। เคฎुเคนाเคตเคฐों เค•े เค‡เคธ เคธाเคฐ्เคฅเค• เค‰เคชเคฏोเค— เคธे เค‰เคจเค•ा เคฎเคจ เคจเคนीं เคญเคฐเคคा, เคคो เคตे เคจाเค• เคฌเคšी เคคो เคฒाเค–ों เคชाเค, เค—เคฐीเคฌी เคฎें เคจाเค• เค—ीเคฒी, เคจाเค• เคฆेเค–ो เค”เคฐ เคจाเค• เค•ी เคงाเคฐ เคฆेเค–ो เค•เคนाเคตเคคें เคญी เค—เคข़เคจे เคฎें เคจिเคชुเคฃ เคนैं। เค‡เคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เคช्เคฐเคฏोเค— เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคญैंเคธ เค•े เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคญी เค•िเค เคนैं - เค—เคˆ เคญैंเคธ เคชाเคจी เคฎें, เค†เคฆि।

เคฒेเค–เค• เค•ा เคเค• เคตिเคถिเคท्เคŸ เค—ुเคฃ เคนोเคคा เคนै เค•ि เคตเคน เคชाเค เค• เค•ो เค…เคชเคจे เคธाเคฅ เคฐเค–े, เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคธเคฎเค เค•ा เคธाเคฐ्เคฅเค• เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนुเค, เค‰เคธे เค–ुเคฆ เคนी เค…เคฐ्เคฅ เคจिเค•ाเคฒเคจे เค•े เค…เคตเคธเคฐ เคฆेเคคा เคฐเคนे। เคเคธे เคฎें เคงเคฐ्เคฎ เคœी เคธंเค•ेเคคाเคค्เคฎเค•เคคा เค•ा เคฌเคนुเคค เคธाเคฐ्เคฅเค• เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนैं। เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค•े เคฒिเค, เค‡เคธ เค‰เค•्เคคि เคฎें เคฆेเค–िเค เค•ि เค•ैเคธे เคฒेเค–เค• เค†เค—เคฐा เค•े เคชाเค—เคฒเค–ाเคจे เค•ा เคธंเค•ेเคค เค•เคฐเคคा เคนै –
เคฏเคน เคฒो เคนीเคฐे เค•ा เคนाเคฐ। เคนीเคฐा เคต्เคฏाเคชाเคฐी เคฒंเคฆเคจ เคญाเค—เคคे-เคญाเค—เคคे เคฏเคนाँ เค›ोเคก़ เค—เคฏा เคฅा, เคฏเคฆि เคธंเคชाเคฆเค• เคชเคฐ เคนเคฐ เค•เคตिเคคा เคชเฅเคจे เค•ी เคฌाเคง्เคฏเคคा เคนो เคคो เค…เคงिเค•เคคเคฐ เคธंเคชाเคฆเค• เคจोเคเคกा เค•ी เคฌเคœाเคฏ เค†เค—เคฐा เค•े เค†เคธเคชाเคธ เคฆเฅž्เคคเคฐ เค–ोเคฒ เคฒें।

เค‡เคธी เคคเคฐเคน เค•ी เคธाเคฐ्เคฅเค•, เคฎเคจोเคฐंเคœเค•, เค…เคฐ्เคฅเค—เคฐ्เคญी, เคšुเคŸीเคฒी, เคตเค•्เคฐ, เคคंเคœเคชूเคฐ्เคฃ, เค‰เค•्เคคिเคฏाँ เค†เคชเค•ो เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค•े เคฒेเค–ों เคฎें เคฎिเคฒेंเค—ी। เค†เคชเค•ी เคธुเคตिเคงा เค•े เคฒिเค เค•ुเค› เค•ो เคฎैंเคจे เคจीเคš เคธूเคšीเคฌเคฆ्เคง เค•िเคฏा เคนै, เคคाเค•ि เค†เคชเค•ा เคง्เคฏाเคจ เค‰เคจเค•ी เค“เคฐ เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐ เคธเค•ूं। เคชเคข़िเค เค”เคฐ เค†เคจंเคฆ เคฒीเคœिเค -

1. เคต्เคนाเคŸ्เคธเคเคช เคชเคฐ เคธंเคฆेเคธे เค†เคคे – เคธंเคฆेเคถ เคจเคนीं เคธंเคฆेเคธ
2. เค–िเคธिเคฏाเคจी เคฌिเคฒ्เคฒी เคœूเคคा เคจोเคšे
3. เค•เคตिเคคाเคँ เค›ाँเคŸเคจे เคฒเค—ूँ เคคो เคฎैं เคนी เค›ँเคŸ เคœाเคŠँ
4. เคœीเคตเคจ เคฎें เค•ोเคˆ เคเค• เคญाเคต เคฎिเคฒ เคœाเค เคคो เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ी เคธाเคฐी เคตिเคงाเค“ं เคฎें เค‰เคธे เคตिเคธ्เคคीเคฐ्เคฃ เค•เคฐ เคฆो।
5. เคฆเคฐ्เคถเค• เคนाเคฒ เคฎें เค–เคก़े เคนोเค•เคฐ เคคाเคฒिเคฏाँ เคฌเคœाเคคे เคนैं, เคตे เค”เคฐ เค•เคฐ เคญी เค•्เคฏा เคธเค•เคคे เคนैं!
6. เคฏเคน เคฌिเคจा เคฌाเคค เค•े เคฐो เคธเค•เคคी เคนै เค”เคฐ เคนเคฐ เค•िเคธी เค•ो เคงो เคธเค•เคคी เคนै।
7. เคนिंเคฆी เคฎें เค‡เคจ्เคนें เค•เค เคชुเคคเคฒी เคฎाเคธ्เคŸเคฐ เค•เคนเคคे เคฅे เคชเคฐ เค…ंเค—्เคฐेเฅ›ी เคชเคธंเคฆ เคฒोเค— เค‰เคจ्เคนें เคนाเคˆเค•เคฎाเคจ เค•े เคจाเคฎ เคธे เคœाเคจเคคे เคฅे।
8. เค›ाเคชเคจे เค•े เคฎाเคฎเคฒे เคฎें เคฎเคฐ्เคฏाเคฆा เคชुเคฐुเคทोเคค्เคคเคฎ เคนो เคœाเคคे เคนैं।
9. เคฏเคน เคšिเคฐเค•ाเคฒ เค•े เคฒिเค เคฒिเค–ा เค—เคฏा เคนै, เค‡เคธเคฒिเค เคชाเค เค• เค…เคจंเคค เคธเคฎเคฏ เคคเค• เค‡เคธे เคชเฅเคจा เคŸाเคฒเคคे เคฐเคนเคคे เคนैं।
10. เคฎैं เคฎाเคฐเค• เคจเคนीं เคฒिเค–เคคा เคชเคฐ เคฎेเคฐा เคฒिเค–ा เคชเฅ เค•เคฐ เคตเคน เคถเคฐ्เคฎ เคธे เคฎเคฐ เคœाเคคा เคนै।
11. เคธंเคœ्เคžा เคฎें เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคจเคนीं เคฌเคจे เคคो เค•्เคฐिเคฏा เคฎें เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฌเคจ เคนी เคœाเคจा เคšाเคนिเค।
12. เคธो เค•เคฐ เค‰เค เคคा เคนूँ เคคो เคธिเคฐ्เคซ เคฎौเคธเคฎ เคฏा เค–़เคฌเคฐों เค•े เคฐंเค— เคนी เคจเคนीं เคฌเคฆเคฒเคคे, เค†เคฆเคฎी เค•ी เคจिเคท्เค ा, เคธंเคตेเคฆเคจा เค”เคฐ เค†เคค्เคฎा เค•ी เค†เคตाเคœ़ เคคเค• เคฌเคฆเคฒ เคœाเคคी เคนै।
13. เคฎैं - เค‡ंเค•्เคฐेเคกिเคฌเคฒ เค‡ंเคกिเคฏा, เค…เคคुเคฒ्เคฏ เคญाเคฐเคค। เคธाเคฐा เคฆेเคถ เคนเคฐा-เคญเคฐा เคฒเค— เคฐเคนा เคนै। เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी – เคนเคฐा-เคนเคฐा! เคจเคนीं, เคจเคนीं, เค†เคชเค•ो เค—़เคฒเคค เคฆिเค– เคฐเคนा เคนै। เคธाเคฐा เคฆेเคถ เค•ेเคธเคฐिเคฏा-เค•ेเคธเคฐिเคฏा เคฆिเค–เคจा เคšाเคนिเค।
14. เค•เคนीं เคธे เค†เคตाเคœें เค‰เค  เคฐเคนी เคนैं, เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค–เคคเคฐे เคฎें เคนै। เค‡เคธเคฒिเค เคฐाเคœเคจेเคคा เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•ो เคœेเคฌ เคฎें เคฒेเค•เคฐ เค˜ूเคฎเคจे เคฒเค—े เคนैं। เคตे เค…เคชเคจी เคœेเคฌ เคฎें เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•ो เคธเคฆा เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เคฎाเคจเคคे เคนैं।
15. เคฎाเคฒ เคจे เคฎाเคฒ เคฌเคคाเคฏा
16. เคฌंเคฆเคฐ เค†เคฆเคฎी เคœैเคธा เค—ँเคตाเคฐ เคจเคนीं เคนै เค•ि เคฌिเคจा เค•ाเคฎ เค•े เคฌोเคฒเคคा เคฐเคนे।
17. เคฌिเคจा เคฎเคœूเคฐी เค•िเค เคฒोเค—ों เคธे เคชैเคธे เคฎाँเค—เคจा เคชाเคช เคนै। เคคू เค•ोเคˆ เคจेเคคा เคฏा เคฆเคฐोเค—ा เคจเคนीं เคนै।
18. เคฏเคฆि เคธंเคชाเคฆเค• เคชเคฐ เคนเคฐ เค•เคตिเคคा เคชเฅเคจे เค•ी เคฌाเคง्เคฏเคคा เคนो เคคो เค…เคงिเค•เคคเคฐ เคธंเคชाเคฆเค• เคจोเคเคกा เค•ी เคฌเคœाเคฏ เค†เค—เคฐा เค•े เค†เคธเคชाเคธ เคฆเฅž्เคคเคฐ เค–ोเคฒ เคฒें।
19. เค‡เคธ เคฆेเคถ เค•ी เคจिเคฏเคคि เคฎें เค•ैเคธे-เค•ैเคธे เคงृเคคเคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคฒिเค–े เคนैं।

เคช्เคฐिเคฏ เคชाเค เค•ो, เคฏे เค•ुเค› เคฌाเคคें เคฅीं เคœो เคฎैंเคจे เคต्เคฏเค•्เคคि เคต्เคฏंเค—्เคฏเค•ाเคฐ เค”เคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ-เคธेเคตी เคงเคฐ्เคฎเคชाเคฒ เคฎเคนेंเคฆ्เคฐ เคœैเคจ เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคต्เคฏंเค—्เคฏ เคฒेเค–เคจ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคธเคฎเคी เคนैं। เคฎुเคे เค‰เคฎ्เคฎीเคฆ เคนै เค•ि เค‡เคจเคธे เค†เคชเค•ो เคงเคฐ्เคฎ เคœी เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคฒेเค–เคจ เค•ो เคธเคฎเคเคจे เคฎें เค•ुเค› เคฎเคฆเคฆ เคฎिเคฒेเค—ी, เค…เคจ्เคฏเคฅा เค†เคช เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคฐूเคช เคธे เคญी เค‰เคจเค•े เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•ा เค†เคจंเคฆ เคฒे เคธเค•เคคे เคนैं, เคœो เคชाเค เค•ों เค•े เคฒिเค เคเค• เคฆाเคตเคค เคฏा เคŸ्เคฐीเคŸ เคœैเคธा เคนै।
***

เคช्เคฐो. เคฐाเคœेเคถ เค•ुเคฎाเคฐ
drajeshk007@gmail.com

2 comments :

  1. เค‰เคฎ्เคฆा। เคœเคฒ्เคฆी เคธे เคœเคฒ्เคฆी เคชुเคธ्เคคเค• เคชเฅเคจे เค•ी เค‰เคค्เค•ंเค ा เค‰เค  เค–เฅœी เคนुเคˆ เคนै। เคธเคฎीเค•्เคทा เคเคธी เคนी เคนोเคจी เคšाเคนिเค। เคฐाเคœेเคถ เคœी เคงเคฐเคฎ เคœी เคฆोเคจों เค•ो เคฌเคงाเคˆ।

    ReplyDelete
    Replies
    1. เคนाเคฐ्เคฆिเค• เคงเคจ्เคฏเคตाเคฆ

      Delete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।