เคฎเคงु เคธंเคงु
เคฎเคงु เคธंเคงु
เคชूเคฐ्เคต เคช्เคฐोเคซेเคธเคฐ เคเคตं เค เคง्เคฏเค्เคท,เคนिเคจ्เคฆी เคตिเคญाเค,เคुเคฐु เคจाเคจเค เคฆेเคต เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ, เค เคฎृเคคเคธเคฐ, เคชंเคाเคฌ।
เคฒเคुเคเคฅा เคฐเคเคจा เคเคฐ เคเคฒोเคเคจा เคे เคช्เคฐเคฎुเค เคนเคธ्เคคाเค्เคทเคฐ เคช्เคฐोเคซेเคธเคฐ เค
เคถोเค เคญाเคिเคฏा เคे เค
เคคिเคฅि เคธเคฎ्เคชाเคฆเคจ เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคธाเคนिเคค्เคฏ เคเคฒा เคเคฐ เคธंเคธ्เคृเคคि เคी เคชเคค्เคฐिเคा ‘เคธเคฎเคाเคฒ 11’ เคा เคฒเคुเคเคฅा เคตिเคถेเคทांเค เคฎिเคฒा। เคเคฌเคि เคเคธเคे เคธंเคชाเคฆเค เคถ्เคฐी เคตिเคตेเค เคฎिเคถ्เคฐ เคเคฐ เคฎुเค्เคฏ เคธंเคชाเคฆเค เคถ्เคฐी เคฆेเคตेเคจ्เคฆ्เคฐ เคเคฐ्เคฏ เคนैं। เคธเคฎ्เคชाเคฆเคीเคฏ เคฎें เคช्เคฐोเคซेเคธเคฐ เค
เคถोเค เคญाเคिเคฏा เคฒเคुเคเคฅा เคी เคंเคญीเคฐ, เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ, เคฐเคเคจाเคค्เคฎเค เคตिเคงा เคे เคเคคिเคนाเคธ เคी เคฌाเคค เคเคฐเคคे เคนुเค เคเคธเคा เคเคฆ्เคญเคต เคช्เคฐेเคฎเคंเคฆ, เคช्เคฐเคธाเคฆ, เคเคจ्เคนैเคฏाเคฒाเคฒ เคฎिเคถ्เคฐ เคช्เคฐเคญाเคเคฐ, เคฐाเคตी เคธे เคฎाเคจเคคे เคเคนเคคे เคนैं- “เคนिเคจ्เคฆी เคฒเคुเคเคฅाเคं เคा เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคเคจเคชเคฅ เคธौ เคธे เค
เคงिเค เคตเคฐ्เคทों เคे เคธंเคเคฐ्เคท เคธे เคฌเคจ เคชाเคฏा เคนै। --- เคธเคจ् เคธเคค्เคคเคฐ เคे เคฌाเคฆ เคฒเคुเคเคฅा เคे เคจเค เคฆौเคฐ เคฎें เค
เคจेเค เคฒेเคเค เคเคธเคे เคธ्เคตเคฐूเคช เคो เคธँเคตाเคฐเคจे- เคจिเคाเคฐเคจे เคฎें เคช्เคฐाเคฃเคชเคฃ เคธे เคुเคเคคे เคนैं---- เคธเคจ เค
เคธ्เคธी เคे เคเคธเคชाเคธ เคจเคตเคฏुเคตा เคชीเฅी เคฌเฅी เคธंเค्เคฏा เคฎें เคฒเคुเคเคฅा เคो เคนाเคฅों เคนाเคฅ เคฒेเคคी เคนै। ---เคเคธ เคธे เคธंเคเคฐ्เคท เคा เคเค เคเคฐ เคฎोเคฐ्เคा เคुเคฒ เคाเคคा เคนै।“[1]
เคฏเคน เค
ंเค เคเคฅाเคाเคฐ เคช्เคฐेเคฎเคंเคฆ เคी เคธ्เคฎृเคคि เคो เคธเคฎเคฐ्เคชिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
เคตिเคถेเคทांเค เคฎें 64 เคฒเคुเคเคฅाเคाเคฐों เคी เคเค เคเคฐ เคเคाเคงिเค เคฒเคुเคเคฅाเคँ เคนैं। เคช्เคฐेเคฎเคंเคฆ เคे เค
เคจुเคธाเคฐ- “เคธเค्เคा เคธाเคนिเคค्เคฏ เคตเคนी เคนै, เคो เคนเคฎเคฎें เคเคคि, เคธंเคเคฐ्เคท เคเคฐ เคฌेเคैเคจी เคเคค्เคชเคจ्เคจ เคเคฐे।“ เคธंเคเคฒเคจ เคी เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคฒเคुเคเคฅा เคเคธ เคเคธौเคी เคชเคฐ เคชूเคฐी เคเคคเคฐเคคी เคนै।
เคฌเคนुเคฎुเคी เคญ्เคฐเคท्เคाเคाเคฐ เคा เคเค เคชเคนเคฒू เคฌैंเค เคोเคाเคฒे เคนैं। เคธूเคฐเค เคช्เคฐเคाเคถ เคी ‘เคฌเคฐ्เคคเคจों เคे เคฌเค्เคे’ เคฎें เคเคคुเคฐ เคฒोเค เคฅोเฅी เคธी เคฐिเคถ्เคตเคค เคธे เคเคฎाเคจ เคเคฐीเคฆ เคฌเฅे เคोเคाเคฒों เคे เคฒिเค เคชृเคท्เค เคญूเคฎि เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐเคคे เคนैं। เคฌเคฐ्เคคเคจों เคे เคฌเค्เคे เคा เคช्เคฐเคคीเค เคคीเคต्เคฐ เคต्เคฏंเค्เคฏ เคฒिเค เคนै। เคฏเคนाँ เคฌैंเค เคोเคाเคฒे เคฆेเคถ เคी เคेเคฌ เคाเค เคฐเคนे เคนैं, เคคो เคเคจเคी ‘เคोเคฐ เคोเคฐ เคोเคฐ---' เคฎें เคฆो เคคเคฐเคน เคे เคेเคฌเคเคคเคฐे เคนैं। เคธीเคงे เคेเคฌ เคाเคเคจे เคตाเคฒे เคเคฐ เคงเคจ เคฐाเคถि เคตाเคชिเคธ เคฆिเคฒाเคจे เคे เคจाเคฎ เคชเคฐ เคฆोเคฌाเคฐा เคेเคฐเคจे เคตाเคฒे। เคชुเคฒिเคธเคคंเคค्เคฐ เคจ เคตเคนाँ เคนै, เคจ เคฏเคนाँ। ‘เคคेเคฐी เคฌाเคฐी’ เคฎें เคฐाเคเคจीเคคिเค्เค, เคเคฆ्เคฏोเคเคชเคคि เคเคฐ เคฌ्เคฏूเคฐोเค्เคฐेเค, เคธเคญी เคเค เคนी เคฅैเคฒे เคे เคเค्เคे-เคฌเค्เคे เคนैं। เคธเคฌ เคฆेเคถ เคो เคुเคจ เคी เคคเคฐเคน เคाเค เคฐเคนे เคนैं। เคธเคฌ เคเคคुเคฐ เคฒोเค เคเคธ เคฆौเฅ เคฎें เคฒเคे เคนैं। เค
ंเคงेเคฐ เคจाเคเคฐी, เคौเคชเค เคฐाเคा। เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคจिเคงि เคी ‘เคोเคฐ เคौเคจ’ เคฎें เคญी เคชुเคฒिเคธ เคी เคฐुเคि เคธเค्เคाเค เคाเคจเคจे เคी เคจเคนी, เคฎाเคค्เคฐ เคธौ เคกॉเคฒเคฐ เคा เคจोเค เคเคชเคเคจे เคฎें เคนै।
เคฏे เคฒเคुเคเคฅाเคँ เคเคนเคคी เคนैं เคि เคนเคฎाเคฐे เคฒोเคเคคเคจ्เคค्เคฐ เคธे เคฒोเค เคนी เคाเคฏเคฌ เคนै। เคเคธ เคช्เคฐเคाเคคंเคค्เคฐ เคฎें เคช्เคฐเคा เคเคนाँ เคนै? เคเคจเคคंเคค्เคฐ เคा เคเคจ เคขूँเคขเคจे เคชเคฐ เคญी เคจเคนीं เคฎिเคฒेเคा। เคเคฎเคฒ เคोเคชเฅा เคी ‘เคคंเคค्เคฐ’ เคฎें เคตोเค เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เค
เคชเคจे เคนाเคฅ เคाเค เคเคฐ เคฆे เคฆेเคจा। เคต्เคฏंเค्เคฏाเคค्เคฎเค เคฒเคนเคे เคฎें เคเคนเคคे เคนै- “เฅเคฒเฅ เคुเคฆा เคा। เคนुเค्เคฎ เคฌाเคฆเคถाเคน เคा। เคเค्เคा เคชूंเคीเคจाเคฅ เคी। เคเคถाเคฐे เคंเคชเคจिเคฏों เคे। เคूเคจ เคนเคฎाเคฐा। เคชเคธीเคจा เคนเคฎाเคฐा। เคฎेเคนเคจเคค เคนเคฎाเคฐी। เคถเค्เคคि เคนเคฎाเคฐी। เคธเคค्เคคा เคเคจเคी। เคชाเคตเคฐ เคเคจเคी।--- เคชเคนाเฅ เคเคจเคे। เฅเคฎीเคจ เคเคจเคी। เคเคฎाเคฐเคคें เคเคจเคी। เคाเคฐเคाเคจे เคเคจเคे।--- เคธिเคชाเคนी เคเคจเคे। เคกंเคกे เคเคจเคे। เคฎुเคฒ्เค เคเคจเคा। เคญूเค เคนเคฎाเคฐी। เคฌेเคฐोเฅเคाเคฐी เคนเคฎाเคฐी। เค
เคญाเคต เคนเคฎाเคฐे। เคंเคाเคฒी เคนเคฎाเคฐी।“[2] เคฐाเคฎเคुเคฎाเคฐ เคोเคเฅ ‘เคฌंเคงे เคนाเคฅ เคा เคीเคต’ เคฎें เคเคนเคคे เคนैं เคि เคฐाเคเคจेเคคाเคं เคी เคฆोเคเคฒी เคฎाเคจเคธिเคเคคा เคो เคธเคฎเคเคจा เคนเคฐ เคिเคธी เคे เคฌเคธ เคा เคจเคนीं। เคฌเคฒเคฐाเคฎ เค
เค्เคฐเคตाเคฒ เคी ‘เคคीเคจ เคตेเคคाเคฒ เคเคฅाเคँ’ เคฌैเคคाเคฒ เคญเค्เคเคฐाเคต เคी เคชुเคธ्เคคเค ‘เคตेเคคाเคฒ เคชเคीเคธी’ เคी เคฒोเค เคเคฅाเคं เคे เคชเคฐिเคช्เคฐेเค्เคท्เคฏ เคฎें เคเค เคी เคธ्เคฅिเคคिเคฏाँ เคฒिเค เคนै। ‘เคोเค เคจृเคช เคนाเค’ เคा เคธเคเค, เคธเคेเคค เคตेเคคाเคฒ เคช्เคฐเคा เคा เคช्เคฐเคคीเค เคนै। เคฏเคน เคฌुเคฆ्เคงिเคนीเคจ เคช्เคฐเคा เคถाเคธเค เคो เคงเคฎเคी เคฆेเคจा เคจเคนीं เคाเคจเคคी, เคเคธीเคฒिเค ‘เคोเค เคจृเคช เคนाเค, เคนเคฎी เคा เคนाเคจि‘ เคी เคธोเค เคตाเคฒी เคฌुเคฆ्เคงिเคนीเคจ เคช्เคฐเคा เคा เคตैเคคाเคฒ เคธिเคฐ เคुเคเฅे-เคुเคเฅे เคฆेเคเคจे เคी เคเค्เคा เคฐเคเคคा เคนै। ‘เคชाเคฒเคจเคนाเคฐ’ เคฎें เคเคธ เคिเคธाเคจ เคा เค
ंเคเคจ เคนै, เคो เคฐाเคा เคเคฐ เคเคธเคे เคฐाเค्เคฏ เคे เคฒिเค เค
เคจ्เคจ เคเคค्เคชเคจ्เคจ เคเคฐเคคा เคนै, เคฒेเคिเคจ เคชाเคฒเคจเคนाเคฐ เคนोเคเคฐ เคญी เคเคธे เคฐाเคा เคे เคเคे เคนाเคฅ เคชเคธाเคฐเคคे เฅिंเคฆเคी เคुเคाเคฐเคจी เคชเฅเคคी เคนै। เคฐเคถ्เคฎि เคธ्เคฅाเคชเค เคी ‘เคเคธौเคी’ เคे เคเค्เคू เคैเคธे เคจिเคฐीเคน, เคฌेเคाเคฐे เคเคจ เคคो เคฎเคคाเคงिเคाเคฐ เคी เคถเค्เคคि เคธे เคนी เค
เคจเคญिเค्เค เคนैं।
เคธंเคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ เคी ‘เคฐाเคा, เคช्เคฐเคा เคเคฐ เคงเคจिเค’ เคเคนเคคी เคนै เคि เคเคฐ्เคคเคต्เคฏ เคตिเคฎुเค เคฐाเคा เคฐाเคा เคจเคนीं เคฐเคนเคคा।
เค
เคจिเคฒ เคฎเคाเคฐिเคฏा ‘เคुเคฒ, เคुเคฒเคถเคจ เคเคฐ เคुเคฒเคซाเคฎ’ เคฎें เคเคนเคคे เคนैं เคि เคुเคฒเคซाเคฎ เค
เคเคฐ เค ीเค เคธे เค
เคชเคจे เคเคชเคตเคจ เคी เคฆेเค-เคฐेเค เคเคฐेเคा เคคो เค ीเค, เค
เคเคฐ เคเคธเคฎें เค
เคชเคจा เค
เคฐ्เคฅเคคंเคค्เคฐ เคुเคธेเฅ เคฆेเคा เคคो เคเคธเคे เคนिเคธ्เคธे เคซूเคฒ เคจเคนीं เคชเคฐिंเคฆों เคी เคฌीเค เคนी เคเคเคी। เคเคฎ เคเคฆเคฎी เคธเคเค เคนै। เคตเคน เคिเคธी เคธเคฐเคाเคฐी เคเคฐ्เคฎเคाเคฐी เคी เคจाเคाเคฏเค เคฆเคนाเฅ เคจเคนीं เคธเคนेเคा। เคेเคฎเคเคฐเคฃ เคธोเคฎเคจ เคी ‘เคฆोเคธ्เคคों เคी เคฎเคนเคซिเคฒ’ เคเคนเคคी เคนै เคि เคนเคฐ เคिเคธी เคो เคฐिเคถ्เคตเคค เคธे เคจเคนीं เคเคฐीเคฆा เคा เคธเคเคคा।
เคธांเคช्เคฐเคฆाเคฏिเคเคคा เคเค เคนเคฅिเคฏाเคฐ เคฌเคจ เคुเคी เคนै। เคเคฒोเค เคुเคฎाเคฐ เคธाเคคเคชुเคคे เคी ‘เคเคคเคฐा’ เคฎें เคงเคฐ्เคฎ, เคाเคคि, เคฐाเคท्เค्เคฐ, เคญाเคทा เคो เคเคคเคฐे เคฎें เคฌเคคाเคเคฐ เคงเคฐ्เคฎเคुเคฐु เคฏा เคฐाเคเคจीเคคिเค्เค เคเคจเคคा เคो เคกเคฐाเคคे เคนी เคจเคนीं, เคฒเฅाเคคे เคญी เคนैं เคเคฐ เคเคธ เคฒเฅाเค เคฎें เคฎเคจुเคท्เคฏ เคा เค
เคธ्เคคिเคค्เคต เคนी เคเคค्เคฎ เคนो เคाเคคा เคนै। เคเคจเคी ‘เคถोเคทเค’ เคฎें เคนเคฐ เค
เคคिเค्เคฐเคฎเคฃเคाเคฐी เคो เคธाเคฎเคจे เคตाเคฒा เคเคฒเคค เคนी เคฒเคเคคा เคนै। เคช्เคฐเคคाเคช เคธिंเคน เคธोเฅी เคी ‘เคญाเค्เคฏเคถाเคฒी’ เคฎें เคธांเคช्เคฐเคฆाเคฏिเค เคฆंเคों เคे เคจाเคฎ เคชเคฐ เคฎाเคฐ- เคाเค เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เคฌเคฆเคฎाเคถों เคा เคिเค्เคฐ เคนै। เคฐाเคฎेเคถ्เคตเคฐ เคंเคฌोเค เคนिเคฎांเคถु เคी ‘เคฎเคธीเคนा’ เคชंเคाเคฌ เคे เคเคคंเคเคตाเคฆ เคเคฐ เคाเฅเคुเคं เคฆ्เคตाเคฐा เคนोเคจे เคตाเคฒी เคนเคค्เคฏाเคं เคธे เคธเคฎ्เคฌเคฆ्เคง เคนै เคเคฐ เคเคจเคी ‘เคเคนเคฐीเคฒी เคนเคตा’ เคฎें เคฆंเคों เคी เคตเคน เคเคนเคฐीเคฒी เคนเคตा เคนै, เคिเคธเคฎें เคธ्เคตเคช्เคจ เคญी เคฆोเคธ्เคคों เคชเคฐ เคोเคฒी เคเคฒाเคจे เคे เคนी เคเคคे เคนैं। เคชूเคฐเคจ เคธिंเคน เคी ‘เคฏเคน เคंเคाเคเคฒ เคนै’ เคฎें เคฌेเคฌुเคจिเคฏाเคฆ เค
เคถांเคคि เคซैเคฒाเคจे เคตाเคฒे เคฆंเคाเค เคนैं।
เคจाเคฐी เคตिเคฎเคฐ्เคถ, เคเคค्เคชीเฅเคจ, เคธเคถเค्เคคिเคเคฐเคฃ เคญी เคเคจ เคฒเคु เคเคฅाเคं เคा เคช्เคฐเคคिเคชाเคฆ्เคฏ เคฐเคนा เคนै। เคเคฎเคฒेเคถ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคी ‘เคธ्เคค्เคฐी’ เคฎें เคธ्เคค्เคฐी เคे เคชाเคธ เคोเค เคเคธा เคเคฐ เคจเคนीं เคนोเคคा เคเคนाँ เคตเคน เค
เคชเคจे เคฎเคจ เคी เคเคฐ เคธเคे। เคोเคुเคฒ เคธोเคจी เคी ‘เคกाเคฏเคจ’ เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคे เคเคจ เค
ंเคงเคตिเคถ्เคตाเคธों เคो เคฒिเค เคนै, เคเคนाँ เคกाเคฏเคจ เคธिเคฐ्เคซ เคธ्เคค्เคฐी เคนी เคนो เคธเคเคคी เคนै। เคेंเคกเคฐ เค
เคธเคฎाเคจเคคा เคตाเคฒे เคธเคฎाเค เคฎें เคธ्เคค्เคฐी เค
เคชเคจे เคो เคोเค เคฐเคนी เคนै। เคฎुเค्เคฏ เคช्เคฐเคถ्เคจ เคนै- เคฎैं เคเคนाँ เคนूँ? เคฐाเคเคจाเคฐाเคฏเคฃ เคฌोเคนเคฐे เคी ‘เคुเคจाเคต’ เคी เคฒीเคฒा เคฌी. เค. เคชाเคธ เคนैं। เคुเคจाเคต เคे เคฒिเค เคเฅी เคนोเคคी เคนै, เคฒेเคिเคจ เคाँเคตों เคी เคตिเคกเคฎ्เคฌเคจा เคฏเคน เคนै เคि เคเคธे เคंเคเคฐ เคชाเคธ เคชเคคि เคธे เคเคฎเคคเคฐ เคนी เคธเคฎเคा เคाเคคा เคนै। เคूँเคเค เคฎें เคฐเคा เคाเคคा เคนै। เคนเคธ्เคคाเค्เคทเคฐ เคी เคเคเคน เค
ंเคूเค ा เคฒเคเคตाเคฏा เคाเคคा เคนै। เคเคธเคे เคชंเคाเคฏเคค เคुเคจाเคต เคीเคคเคจे เคชเคฐ เคญी เคเคฐ्เคค्เคคा-เคงเคฐ्เคคा เคชเคคि เคो เคนी เคฌเคจे เคฐเคนเคจा เคนै। เคुเคจाเคต เค
เคงिเคाเคฐी เค ाเคुเคฐ เคฎैเคฎ เคเคธे เคธ्เคค्เคฐी เค
เคธ्เคคिเคค्เคต เคे เคช्เคฐเคคि เคธเคेเคค เคเคฐเคคी เคนैं। เคธुเคฐेเคถ เคฌเคฐเคจเคตाเคฒ เคी ‘เคชเคตिเคค्เคฐ เคจเคเคฐ’ เคเคนเคคी เคนै เคि เคी. เคฌी. เคฐोเคก, เคเคฐเคฎ เคธเฅเค เคญเคฒे เคนी เคตेเคถ्เคฏाเคं เคी เคเคฒिเคฏों เคे เคจाเคฎ เคนों, เคฒेเคिเคจ เค्เคฐाเคนเค เคคो เคเคจเคे เคชเคตिเคค्เคฐ เคจเคเคฐ เคธे เคนी เคเคฏा เคเคฐเคคे เคนैं।
เคฌเคฒाเคค्เคाเคฐ เคญाเคฐเคค เคी เคธเคฐ्เคตเคฎाเคจ्เคฏ เคค्เคฐाเคธเคฆी เคนै। เคฎเคนेंเคฆ्เคฐ เคुเคฎाเคฐ เคी ‘เคฐेเคชिเคธ्เค’ เคเคนเคคी เคนै เคि เคฐेเคชिเคธ्เค เค
เคเคฐ เคธเคค्เคคाเคงाเคฐी เคนै เคคो เคोเค เคाเคจूเคจ, เคชुเคฒिเคธ, เคจ्เคฏाเคฏाเคฒเคฏ, เคเคจเคคा เคी เค
เคฆाเคฒเคค, เคฎीเคกिเคฏा, เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคธुเคฐเค्เคทा เคเคेंเคธी เคเคชเคे เคฒिเค เคจเคนीं เคนै। เคธुเคฐेเคถ เคฌเคฐเคจเคตाเคฒ เคी ‘เคเคนाเคจिเคฏों เคा เคเคค्เคฒ’ เคฎें เคฆंเคाเคเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคिเคฏा เคเคฏा เคฌเคฒाเคค्เคाเคฐ เคเคฐ เคตเคนเคถเคค เคฌเค्เคे เคธे เคเคธเคा เคฌเคเคชเคจ เคीเคจ เคฒेเคคी เคนै। เคเคธे เคนी เคฌเคฒाเคค्เคाเคฐ เคा เคงंเคงा เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เคชुเคฐुเคท เคो เคฌाเคฒเคृเคท्เคฃ เคुเคช्เคคा เคुเคฐु ‘เคธเคฐ्เคช เคी เคाเคคि’ เคा เคฐेเคชिเคธ्เค เคกाเคू เคเคนเคคे เคนैं। เคกाเคे เคा เคฎाเคฒ เคเคฐीเคฌों เคฎें เคฌाँเคा เคाเคคा เคฅा เคเคฐ เคฐेเคชिเคธ्เค เคจेเคคाเคं, เคชुเคฒिเคธ, เคชเคค्เคฐเคाเคฐों เคฎें เคฌाँเคเคคे เคนैं। เคเคฎเคฒेเคถ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคी ‘เคคिเคฒिเคธ्เคฎ’ เคฎें เคตिเคฆेเคถी เคฏुเคตเคคी เคा เคฌเคฒाเคค्เคाเคฐ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคจेเคคा เคी เคा เคธंเคฌंเคงी เคฌाเคเค्เคเคค เคฌเคฐी เคนो เคाเคคा เคนै। เคुเคธुเคฎ เคชाเคฐीเค เคी ‘เฅिंเคฆा เคเคฎ्เคฎीเคฆें’ เคे เคฏुเคตเค เคो เคฌเคเคชเคจ เคฎें เคนुเค เคฏौเคจ เคถोเคทเคฃ เคैเคจ เคจเคนीं เคฒेเคจे เคฆेเคคा।
เคธเคถเค्เคค เคธ्เคค्เคฐी เคญी เคฏเคนाँ เคเคญเคฐ เคเคฐ เคเค เคนै। เคเคทा เคฒाเคฒ เคी ‘เคाเคीเคฐ เคจเคนीं’ เคी เคธ्เคตाเคญिเคฎाเคจी เคธ्เคค्เคฐी เคाเคจเคคी เคนै เคि เคตเคน เคชเคคि เคी เคाเคीเคฐ เคจเคนीं เคนै। เคตเคน เค
เคฌ เคจ เคเคธเคी เคुเคฐ्เคฐाเคนเค เคेเคฒेเคी, เคจ เคाँเคชเฅ เคฌเคฐ्เคฆाเคถ्เคค เคเคฐेเคी। เคถाเคฐ्เคฎिเคฒा เคौเคนाเคจ เคी ‘เคूเคเคคा เคคिเคฒिเคธ्เคฎ’ เคी เคฆाเคฆी เค
เคชเคจी เคจเคตเคाเคค เคชोเคคी เคฎें เคชเคฐंเคชเคฐाเคเคค เคคिเคฒिเคธ्เคฎ เคคोเฅ เคธเคถเค्เคค เคธ्เคค्เคฐी เคฌเคจाเคจे เคा เคธंเคเคฒ्เคช เคฒिเค เคนै। เคนเคฐเคญเคเคตाเคจ เคाเคตเคฒा เคी ‘เคซांเคธी’, ‘เคเคฌाเคฆเคค’, ‘เคฎुเคธ्เคाเคจ’ เคธ्เคค्เคฐी เคो เคुเคฒाเคฎी เคธे เคฎुเค्เคค เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เคธเค्เคฐिเคฏ เคชुเคฐुเคทों เคो เคฒिเค เคนै। เคธुเคทเคฎा เคธिंเคน เคเคฐเคुเคฒी เคी ‘เคจเฅเคฐ’ เคเคธ เคธเคถเค्เคค เคเคฐ เคธ्เคตाเคญिเคฎाเคจी เคธ्เคค्เคฐी เคी เคเคนाเคจी เคนै, เคिเคธเคा เคเค เคธंเคเคฒ्เคช, เคเค เคตाเค्เคฏ เคเคฏ्เคฏाเคถ เคเคฎीเคฆाเคฐों เคा เคธाเคฐा เคจเคถा เคเคคाเคฐ เคธเคเคคा เคนै। เค
เคเคฐ เคตเคน เคงाเคจ เคाเค เคธเคเคคी เคนै เคคो เคเคธी เคนँเคธเคฒी เคธे เคฌुเคฐी เคจเฅเคฐ เคฐเคเคจे เคตाเคฒे เคตिเคท्เคฃुเคฆेเคต เคैเคธे เคเคฎीเคฆाเคฐों เคा เคเคฒा เคญी เคाเค เคธเคเคคी เคนै।
เคจौเคเคฐीเคชेเคถा เคธ्เคค्เคฐी เคे เคชเค्เคท เคเคฐ เคตिเคชเค्เคท เคชเคฐ เคญी เคฒเคुเคเคฅाเคाเคฐों เคจे เคฒिเคा เคนै। เคตीเคฐेंเคฆ्เคฐ เคญाเคिเคฏा เคी ‘เคฎเคเคฆूเคฐ เคฆिเคตเคธ’ เคी เคจौเคเคฐी เคชेเคถा เคธ्เคค्เคฐी เคชเคคि เคธे เคृเคนเคธ्เคฅ เคฎें เคธเคนเคฏोเค เคा เคฎाเคค्เคฐ เคธ्เคตเคช्เคจ เคฆेเค เคธเคเคคी เคนै। เคฐाเคเคจाเคฐाเคฏเคฃ เคฌोเคนเคฐे เคी ‘เคฆुเค เคा เคตिเคธ्เคคाเคฐ’ เคฎें เคोเคฒ्เคนू เคे เคฌैเคฒ เคी เคคเคฐเคน เคुเคเคจे เคตाเคฒी เคจौเคเคฐी เคชेเคถा เคธ्เคค्เคฐी เคे เคฆुเค เคนैं। เคฎाเคจों เคตเคน เคฆो-เคฆो เคธเคธुเคฐाเคฒों เคो เคเค เคธाเคฅ เคेเคฒ เคฐเคนी เคนो। เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคจिเคงि ‘เคฌेเคाเคฐा’ เคฎें เคเคนเคคी เคนैं เคि เคจौเคเคฐीเคชेเคถा เคฎाँ เคे เคฎเคนंเคे เคिเคฒौเคจे เคเคฐ เคเคชเฅे, เคฎเคนंเคा เค्เคฐเค เคเคฐ เคฎเคนंเคी เคเคฏा เคญी เคฌเค्เคे เคो เคเคธ เคฎाเคจเคธिเค เคคเคจाเคต, เคเคฆाเคธी, เค
เคจเคฎเคจेเคชเคจ เคธे เคฎुเค्เคค เคจเคนीं เคเคฐ เคชाเคคे, เคिเคจ्เคนें เคเค เคเคฐेเคฒू เคฎाँ เคी เคฎाเคค्เคฐ เคเคชเคธ्เคฅिเคคि เคนी เค
เคจुเคชเคธ्เคฅिเคค เคเคฐ เคธเคเคคी เคนै। เค
เคฐ्เคเคจा เคฐाเคฏ ‘เคชเคถुเคाเคค’ เคฎें เค
เคชเคจे เคจเคตเคाเคค เคถिเคถु เคो เคจौเคเคฐों เคฏा เค्เคฐैเค เคे เคธเคนाเคฐे เคोเฅ เคाเคจे เคตाเคฒी เคธ्เคค्เคฐी เคธे เคเคธ เคाเคฏ เคो เคฌेเคนเคคเคฐ เคฎाเคจเคคी เคนै, เคो เค
เคชเคจे เคฌเคเฅे เคो เคोเฅ เคाเคธ เคเคฐเคจे เคญी เคจเคนीं เคाเคคी।
เค
เคฐुเคฃ เคुเคฎाเคฐ เคी ‘เคเคธाเคจ เคฐाเคธ्เคคा’ เคเคฐ ‘เคฆเคฐ्เคฆ’ เคฎें เคตिเคเคฒांเค เคฌเค्เคिเคฏों เคे เค
เคญिเคญाเคตเคों เคी เคฎเคจ:เคธ्เคฅिเคคिเคฏाँ เคนैं। เคธुเคेเคถ เคธाเคนเคจी เคจे ‘เคฐिเคถ्เคคे’ เคฎें เคเคจ เคฎเคนाเคจाเคเคฐीเคฏ เคฌเค्เคों เคा เคिเคค्เคฐเคฃ เคिเคฏा เคนै, เคो เคฌเคเคชเคจ เคฎें เคนी เคฐूเคฎाเคจी เคोเฅों เคी เคคเคฐเคน เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคเคฐเคคे เคนैं। เคธुเคจीเคคा เคฎिเคถ्เคฐा เคी ‘เคंเค เคाเคฐी เคนै’ เคเคนเคคी เคนै เคि เคธाเคนूเคाเคฐों เคे เคฏเคนाँ เคेเคตเคฐ เคिเคฐเคตीं เคฐเค เคिเคถोเคฐी เคฌेเคी เคा เคฌ्เคฏाเคน เคเคฐ เคฆेเคจे เคธे เคคो เคเคธे เคเคे เคชเฅाเคจा เคเคนीं เคฌेเคนเคคเคฐ เคนै เคเคฐ เคฐाเคงेเคถ्เคฏाเคฎ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคी ’เคซीเคจिเค्เคธ เคเคฐ्เคฒ’ เคชเฅाเค เคो เคธเคฎเคฐ्เคชिเคค เคเค เคเคฐीเคฌ เคฌเค्เคी เคी เคเคนाเคจी เคนै। เคฎीเคจू เคเคฐे เคी ‘เคฏाเคน्เคตी เคी เคกाเคฏเคฐी’ เคฎें เคฎाँ เคฌเค्เคी เคी เคธुเคฐเค्เคทा เคे เคฒिเค, เคเคธเคा เคीเคตเคจ เคธेเคต เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคธे เคเค เคชाเคธเคตเคฐ्เคก เคฆेเคคी เคนै।
เคธूเคฐ्เคฏเคจाเคฐाเคฏเคฃ เคฐเคฃเคธुเคญे เคी เคเคนाเคจी เคเค เคเคนเคคी เคนै เคि เคाเคคिเคช्เคฐเคฅा เคฎเคจुเคท्เคฏ เคे เคीเคตिเคค เคนी เคจเคนीं, เคฎृเคค เคถเคฐीเคฐ เคชเคฐ เคญी เคนाเคตी เคฐเคนเคคी เคนै, เค्เคฏोंเคि เคถ्เคฎเคถाเคจ เคญी เคँเคी เคเคฐ เคोเคी เคाเคคिเคฏों เคे เค
เคฒเค-เค
เคฒเค เคนोเคคे เคนैं। เคเคจเคी เคเคนाเคจी เคฆो เคเคนเคคी เคนै เคि เคเค्เค เคाเคคिเคฏों เคे เคฒोเค เคชिเคเฅ เคฐเคนे เคนैं เคเคฐ เคชिเคเฅी เคाเคคिเคฏों เคे เคฒोเค เค
เคชเคจी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคธोเค เคे เคाเคฐเคฃ เคเคे เค เคฐเคนे เคนैं। เคตीเคฐेंเคฆ्เคฐ เคญाเคिเคฏा เคी ‘เคฎเคเคฆूเคฐ’ เคเคจ เคฎเคเคฆूเคฐों เคชเคฐ เคนै, เคिเคจ्เคนोंเคจे เคฆेเคถ เคे เคฒिเค เคฌเคนुเคค เคुเค เคเฅा เคเคฐ เคฆिเคฏा, เคฒेเคिเคจ เคोเคตिเคก เคाเคฒ เคฎें เคญूเคे-เคช्เคฏाเคธे, เคฅเคे-เคนाเคฐे เคाเฅी เคे เคจीเคे เคเคเคฐ เคเค เคฎเคฐे। เคฐाเคเคจाเคฅ เคฌोเคนเคฐे เคी ‘เคฆेเคธी เคฌीเค’, ‘เค เคธเคเคฆाเคฐ’ เคेเคคीเคฌाเฅी เคเคฐ เคिเคธाเคจ เคो เคฒेเคเคฐ เคนैं।
เคฆเคฒिเคค เค
เคฌ เค
เคงिเคाเคฐ-เคธเคเค เคเคฐ เคเคค्เคฎเคตिเคถ्เคตाเคธ เคธे เคชเคฐिเคชूเคฐ्เคฃ เคนो เคुเคा เคนै। เคธूเคฐเค เคช्เคฐเคाเคถ เคी ‘เคฒो เคฎैं เค เคเคฏा’ เคฎें เค
ंเคงेเคฐे เคฎें เคฐเคน เคฐเคนे, เคเคก्เคขों เคฎें เคिเคฐे เคाเคฎเคाเคฐ เคเคงे เคญी เคฐेंเคเคจा เคोเฅ, เคฆเคซเคจ เคนोเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคนी เคธिเคฐ เคเค ा เคुเคจौเคคी เคฆे เคฐเคนे เคนैं। เคฐाเคฎเคเคฐเคจ เคी ‘เคขुเคจเคฎुเคจ’ เคी เค
เคจुเคธूเคिเคค เคाเคคि เคा เคจเคฐเคธू เคुเคจाเคต เคीเคคเคคे เคนी เคจเคฐेंเคฆ्เคฐ เคนो เคाเคคा เคนै เคเคฐ เค
เคเคฒे เคुเคจाเคต เคฎें เคชूเคฐ्เคต เคช्เคฐเคงाเคจ เคฌाเคฌूเคी เคे เคिเคฒाเคซ เคฌेเคौเฅ เคเฅा เคนोเคคा เคนै। เคชเคตเคจ เคถเคฐ्เคฎा เคी ‘เคนเฅ’ เคे เคฒोเค เค
เคชเคจा เคนเฅ เคीเคจเคจा เคญी เคाเคจเคคे เคนैं।
เคฌाเคธी เคฐोเคिเคฏों เคธे เคญी เคชुเคฃ्เคฏ เคเคฎाเคจे เคी เคฎाเคจเคธिเคเคคा เคถ्เคฏाเคฎ เคธुंเคฆเคฐ เคฆीเคช्เคคि เคी ‘เคฐोเคिเคฏों เคा เคธเคซเคฐ’ เคฎें เคฆेเคी เคा เคธเคเคคी เคนै। เคเคจเคी ‘เคธเคฒीเคा’ เคฎें เคฐोเคी เคे เคฒिเค เคเคชเคฆ्เคฐเคตी เคฌเคจे เคฒोเคों เคी เคเค เคो เคฐाเคเคจेเคคा เคธเคฒीเคे เคธे เคถीเคคเคฒ เคเคฐ เคฆेเคคे เคนैं। เคธुเคจीเคฒ เคเค्เคाเคจी ‘เค
เคญी เฅिंเคฆा เคนै เคฎेเคฐा เคाँเคต’ เคฎें เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคीเคตเคจ เคे เคธเคाเคฐाเคค्เคฎเค เคเคฐ เคฎเคนाเคจเคเคฐीเคฏ เคीเคตเคจ เคे เคค्เคฐाเคธเคฆ เคชเคนเคฒुเคं เคा เคिเคค्เคฐเคฃ เคเคฐเคคे เคนैं। เค
เคจीเคคा เคฐเคถ्เคฎि ‘เคคเฅเคा’ เคฎें เคฎीเคกिเคฏा เคฎें เคเค เค. เคी. เคी. เคी เคตैเคฌเคธाเคเค्เคธ เคा เคिเค्เคฐ เคเคฐเคคी เคนैं, เคเคนाँ เคธเคฌ เคฎเคจोเคฐंเคเคจ เคे เคจाเคฎ เคชเคฐ เค
เคถ्เคฒीเคฒเคคा เคा เคคเฅเคा เคฒเคाเคฏा เคा เคฐเคนा เคนै।
เคเคฎเคฒ เคเคชूเคฐ เคी ‘เคเคจ्เคฎ เคเคจ्เคฎ เคฎोเคนे เคเคจเคจी เคจ เคीเคो’ เคฎें เคฌेเคों เคा เคธाเคนเคฌी เค ाเค เคฎाँ เคो เคाเค เคा เคชैเคฌंเคฆ เคฎाเคจเคคा เคนै। เคเคฆเคฐ्เคถ เคฎเคฆाเคจ เคी ‘เคเคจ เคฒाเคเคจ เคชूเคเคจ’ เคฎें 21เคตीं เคถเคคी เคे เคฌเค्เคे เคเคจ เคฒाเคเคจ เคชूเคा เคเคฐเคे เคฎाเคคृ-เคชिเคคृ เคเคฃ เคธे เคฎुเค्เคค เคนोเคจा เคाเคนเคคे เคนैं। เคถ्เคฏाเคฎ เคฌाเคฌू เคถเคฐ्เคฎा เคी ‘เคฎाँ เคी เคตเคฐ्เคทเคांเค ’ เคฎें เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा เคชเคฐ เคนी เคฎाँ เคी เคตเคฐ्เคทเคांเค เคฎเคจा เคฒी เคाเคคी เคนै। เคฐोเคคे เคฌिเคฒเคเคคे, เคुเคชुเคค्เคฐों เคเคฐ เฅाเคฒिเคฎ เคฌเคนुเคं เคे เค
เคค्เคฏाเคाเคฐों, เฅ्เคฏाเคฆเคคिเคฏों เคा เคถिเคाเคฐ เคตृเคฆ्เคง เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคคो เคธाเคนिเคค्เคฏ เคธเคฎेเคเคคा เคนी เคเคฏा เคนै। เคเค เคญाเคตเคคंเคค्เคฐ เคธเคฎ्เคชเคจ्เคจ เค
เคฅเคตा เคเค्เค เคฎเคง्เคฏเคตเคฐ्เค เคा เคญी เคนोเคคा เคนै, เคเคนाँ เคตृเคฆ्เคง เค
เคชเคจเคค्เคต เคขूंเคขเคคे เคนैं, เค्เคฏा เคोเคฏा เค्เคฏा เคชाเคฏा เคे เคिंเคคเคจ เคूเคช เคฎें เคोเคคे เคाเคคे เคนैं। เคฎเคงु เคธंเคงु เคी ‘เคฎूเค เคเคฎंเคค्เคฐเคฃ’ เคी เคฎाँ เคฌเค्เคों เคे เคเคฐ เคเคฐ เคीเคตเคจ เคฎें เคुเคฆ เคो เคोเค เคฐเคนी เคนै। เคตिเคกเคฎ्เคฌเคจा เคฏเคน เคนै เคि เคเคธ เคเคงुเคจिเคเคคा, เคคเคฐเคคीเคฌ เคเคฐ เคเคญिเคाเคค्เคฏ เคฎें เคตเคน เคเคนीं เคญी เคจเคนीं เคนै। เคถเคฐ्เคฎिเคฒा เคौเคนाเคจ เคी ‘เค
เคฐ्เคงांเคिเคจी’ เคฎें เคธเคฐเคाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เคी เคเคฏु เคฆो เคตเคฐ्เคท เคฌเฅ เคाเคจे เคชเคฐ เคฐाเคेเคถ เคฌाเคฌू เคे เคฌเค्เคे เคฌเคนुเคค เคช्เคฐเคธเคจ्เคจ เคนोเคคे เคนैं। เคฌेเคे เคธुเคฆीเคช เคो เคเคฐ เคी เคฎुเคฐเคฎ्เคฎเคค เคे เคฒिเค เคชैเคธे เคाเคนिเค। เคฌेเคी เคो เคนीเคฐे เคे เคाเคช्เคธ เคाเคนिเค। เคฌाเคฌू เคी เคो เคाँเคต เคे เคเคฐ เคे เคฒिเค เคชैเคธा เคाเคนिเค। เคฒेเคिเคจ เคเคจเคी เคธेเคนเคค เคी เคिंเคคा เคธिเคฐ्เคซ เค
เคฐ्เคงांเคिเคจी เคो เคนै เคเคฐ เคตे เคธ्เคตैเค्เคिเค เคธेเคตाเคจिเคตृเคค्เคคि เคे เคซाเคฐ्เคฎ เคชเคฐ เคนเคธ्เคคाเค्เคทเคฐ เคเคฐ เคฆेเคคे เคนैं। เคฎเคงु เคैเคจ เคी ‘เคจैเคจों เคी เคญाเคทा’ เคฎें เคตृเคฆ्เคงाเคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคोเฅी เคฎाँ เคे เคฒिเค เคฌेเคे เคी เคญाเคต เคธ्เคฅिเคคि เคนै। เคฎเคนाเคตीเคฐ เคฐเคตांเคฒ्เคा เคी ‘เคช्เคฐเคคिเคตाเคฆ’ เคเคธ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคธ्เคृเคคि เคो เคฒिเค เคนै เคเคนाँ เคฎाँ เคा เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคฎाเคจเคตเคคा เคा เค
เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เค
ंเค เคนै।
เคธंเคง्เคฏा เคคिเคตाเคฐी เคी ‘เคต्เคฏाเค्เคฏा’ เคชुเคฐुเคทीเคฏ เคเคฐ्เคท เคฎाเคจเคธिเคเคคा เคो เคฒिเค เคนै-
“เคฎैं เคाเคจเคคा เคฅा... เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคคू เคนी เคเคฒेเคी เคฆ्เคฐोเคชเคฆी... เคคुเคे เคธเคฆेเคน เคธ्เคตเคฐ्เค เคाเคจा เคเคธเคฒिเค เคจเคธीเคฌ เคจเคนीं เคนुเค, เค्เคฏोंเคि เคคूเคจे เคนเคฎ เคชाँเค เคชเคคिเคฏों เคे เคธाเคฅ เคชเค्เคทเคชाเคค เคिเคฏा। เคคेเคฐा เคเคांเคคिเค เคญाเคต เค
เคฐ्เคुเคจ เคे เคฒिเค เคฅा।... เคฌाเคी เคนเคฎ เคाเคฐ เคे เคฒिเค เคคो เคเคฐ्เคคเคต्เคฏ เคญाเคต เคนी।”[3]
เคถोเคญเคจा เคถ्เคฏाเคฎ เคी ‘เคก्เคฏूเคी’ เคญाเคเคฏों เคे เคฌीเค เคे เค
เคฒเคाเคต เคो เคฒिเค เคนै।
เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคुเคช्เคคा เคी ‘เคตीเคฐाเคจ เคธांเคों เคฎें’ เคा เคชुเคฐुเคท เคเคชेเค्เคทिเคค เคชเคค्เคจी เคी เคฎृเคค्เคฏु เคे เคฌाเคฆ เค
เคชเคจे เคीเคตเคจ เคฎें เคเคธเคे เคฎเคนเคค्เคต เคो เคฎเคนเคธूเคธ เคเคฐเคคा เคนै। เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคจिเคงि เคी ‘เคฎैं เคเคถ्เคตเคธ्เคค เคนुเค’ เคฎें เคฏुเคตเค เคे เคช्เคฐเคญुเคค्เคต เค्เคฐंเคฅि เคธे เคชीเฅिเคค เคนोเคจे เคे เคाเคฐเคฃ เคเคจเคा เคช्เคฐेเคฎ เคृเคนเคธ्เคฅी เคฎें เคชเคฐिเคฃเคค เคจเคนीं เคนो เคชाเคคा। เคธुเคญाเคท เคจीเคฐเคต ‘เคซिเคคเคฐเคค: เคฆो เคฐंเค’ เคฎें เคช्เคฐेเคฎ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคงों เคฎें เคเคเคจिเคท्เค ा เคी เค
เคจिเคตाเคฐ्เคฏเคคा เคी เคฌाเคค เคเคฐเคคे เคนैं। เคญँเคตเคฐा เคนो เคฏा เคคिเคคเคฒी เคเคจเคा เคซूเคฒ-เคซूเคฒ เคฎंเคกเคฐाเคจा เคธเคนเคเคฐ เคैเคธे เคธเคนเคจ เคเคฐे? เคตเคน เคฎुเคฐเคा เคाเคคा เคนै। เคฏोเคเคฐाเค เคช्เคฐเคญाเคเคฐ เคी ‘เคขोเคฒ’ เคฎें เคญी เคเคเคจिเคท्เค ा เคी เคฌाเคค เคนै। เคฎเคจोเค เคเคฐ्เคฃ ‘เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคฎเคค เคฌเคจो’ เคฎें เคช्เคฐेเคฏเคธी เคे เคฒिเค เคเคนเคคे เคนैं,
“เคฎเคจ เคी เคฒเคนเคฐों เคชเคฐ เคธाเคฎाเคिเค เคฌंเคงเคจ เคนोเคคा เคนै, เคชเคฐ เคธเคฎुเคจ्เคฆ्เคฐ เคी เคฒเคนเคฐें เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคตिเคเคฐเคคी เคนैं, เคจ เคोเค เคญเคฏ, เคจ เคोเค เคฌंเคงเคจ। เคคुเคฎ เคेเคตเคฒ เคธ्เคค्เคฐी เคฌเคจी เคฐเคนो, เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคจเคนीं। เค्เคฏोंเคि เคธ्เคค्เคฐी เค
เคชเคจे เคฎเคจ เคชเคฐ เคฌเคूเคฌी เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคเคฐ เคฒेเคคी เคนै, เคชเคฐ เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคจเคนीं।”[4]
เคชเฅोเคธ เคธे เคฌเคจी เคฆूเคฐी เคธเคเคฎुเค เคिंเคคा เคा เคตिเคทเคฏ เคนै। เคฐเคค्เคจ เคंเคฆ เคฐเคค्เคจेเคถ เคी ‘เคฌेเคเคฌเคฐ’ เคฎें เคชเฅोเคธ เคฎें เคนुเค เคนเคค्เคฏा เคी เคเคฌเคฐ เคญी เค
เคเคฌाเคฐ เคธे เคฎिเคฒเคคी เคนै। เคชเคตिเคค्เคฐा เค
เค्เคฐเคตाเคฒ เคฎाเคจเคคी เคนैं เคि เคฎเคง्เคฏเคตเคฐ्เค เคी เค
เคชेเค्เคทा เคจिเคฎ्เคจเคตเคฐ्เค เคเคนीं เค
เคงिเค เคเคชเคธी เคธ्เคจेเคน เคเคฐ เคญाเคเคाเคฐे เคธे ‘เคชเฅोเคธी เคงเคฐ्เคฎ’ เคจिเคญाเคคे เคนैं।
เค
เคตเคงेเคถ เคคिเคตाเคฐी ‘เคตिเคฐाเคฎ เคिเคจ्เคน’ เคฎें เคीเคตเคจ เคे เคाเคฐों เคเคถ्เคฐเคฎों เคी เคคुเคฒเคจा เคตिเคฐाเคฎ เคिเคจ्เคนों เคธे เคเคฐเคคे เคนैं।
เคธाเคนिเคค्เคฏเคाเคฐ/ เคถिเค्เคทा เคธे เคुเฅे เคตเคฐ्เค เคी เคค्เคฐाเคธเคฆिเคฏाँ เคญी เคฏเคนाँ เคिเคค्เคฐिเคค เคนैं। เคฎाเคฐ्เคिเคจ เคाเคจ ‘เคाเคชा’ เคฎें เคเคนเคคे เคนैं เคि เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคฆिเคฏे เคจเคนीं เคाเคคे, เคीเคจे เคाเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคจเคी ‘เคเคเคน’ เคฌเคคाเคคी เคนै เคि เคฐाเคเคจेเคคा เคนी เคธเคฐ्เคตोเคชเคฐि เคนैं, เคฒेเคเค เคिเคคเคจा เคญी เคฌเฅा เคนो, เคเคธเคे เคธเคฎाเคाเคฐ เคे เคฒिเค เคคीเคธเคฐा เคชृเคท्เค เคนी เคเคฐเค्เคทिเคค เคนै। เคฎीเคจू เคเคฐे เคी ‘เคช्เคฐाเคเคฎเคฐी เคธ्เคूเคฒ’ เคเคนเคคी เคนै เคि เคชเคฌ्เคฒिเค เคธ्เคूเคฒ เคตाเคฒे เคงเคจाเคข्เคฏ เคाเคนเคคे เคนै เคि เคธเคฐเคाเคฐी เคธ्เคूเคฒ เคฎिเคก-เคกे เคฎीเคฒ เคคเค เคนी เคธीเคฎिเคค เคฐเคนें। เคถ्เคฏाเคฎ เคฌाเคฌू เคถเคฐ्เคฎा เคी ‘เคถिเค्เคทเค เคฆिเคตเคธ’ เคฎें เคुเคฐुเคตंเคฆเคจ เคा เคฐाเคเคจीเคคिเคเคฐเคฃ เคนो เคเคฏा เคนै। เค
เคถोเค เคुเคเคฐाเคคी เคी ‘เคฒेเคเค’ เคे เคฒेเคเค เคो เคฎिเคค्เคฐ เคช्เคฐเคถंเคธा เคชเคค्เคฐ, เคจिเคฎंเคค्เคฐเคฃ เคชเคค्เคฐ, เคธ्เคूเคฒी เคจिเคฌंเคง เคเคฆि เคฒिเคเคจे เคा เคเค्เคฐเคน เคเคฐเคคे เคนैं। เคฎाเคจो เคตे เคฒेเคเค เคे เค
เคฐ्เคฅ เคो เคนी เคจเคนीं เคाเคจเคคे।
เคธूเคค्เคฐ-
1. 1. เคธเคค्เคคा เคเคฐ เคงเคฐ्เคฎ เคฆाเคँ เคคเคฅा เคฌाเคँ เคชंเคों เคी เคคเคฐเคน เคฅे।--- เคธเคค्เคคा เคเคชเคฐ เคตाเคฒे เคी เคฌेเค
เคฆเคฌी เคนै—เคเฅाเคฆी เคเคชเคฐ เคตाเคฒे เคी เคเคฌाเคฆเคค เคนै।[5]
2. เคฒเฅा เคนी เคฌिเคจा เคธिเคฐ เคे เคाเคคा เคนै। เคธिเคฐ เคा เคाเคฎ เคนै เคธोเคเคจा।[6]
3. เคธเคค्เคคा เคे เคुเคฒाเคฎ เคถเคนीเคฆों เคो เคเคฆ्เคฆाเคฐ เคเคนเคคे เคนैं। -- เคुเคฒाเคฎों เคे เคชाเคธ เค
เคชเคจी เคธोเค เคเคนाँ เคนोเคคी เคนै।[7]
4. เคฒोเคเคคเคจ्เคค्เคฐ เคนो เคฏा เคฐाเคเคคंเคค्เคฐ, เคเคจเคคा เคคो เคเคฎเคोเคฐ เคเคฐ เคฌेเคฌเคธ เคนी เคฐเคนเคคी เคนै।[8]
5. เคฒเฅाเค เคเคฐ เคเคाเค เคคो เคเคญी เคญी เคी เคा เคธเคเคคी เคนै, เคฒेเคिเคจ เคธृเคเคจ เคเคฐ เคช्เคฐเคฃเคฏ เคा เคฆुเคฐ्เคฒเคญ เคฎौเคธเคฎ เคฐोเฅ-เคฐोเฅ เคฅोเฅे เคจ เคเคคा เคนै।[9]
6. เคเคจाเคกा เคฎें เคเคฎोเคถเคจ เคจเคนीं เคेเคตเคฒ เคช्เคฐเคฎोเคถเคจ เคเคฒเคคा เคนै। เคตเคนाँ เคชเคฐ เค
เคคीเคค เคจเคนीं, เคेเคตเคฒ เคญเคตिเคท्เคฏ เคนै। [10]
7. เคญเคเคाเคต เคธे เคฎुเค्เคคि เคนी เคीเคตเคจ เคा เคธเคค्เคฏ เคนै। [11]
8. เคैเคธे เคธाเคฐी เคจเคฆिเคฏाँ เค
ंเคคเคค: เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคฎें เคนी เคฎिเคฒเคคी เคนैं, เคตैเคธे เคนी เคธเคฐเคाเคฐी เคฏोเคเคจाเคं เคा เคฒाเคญ เค
เคฎीเคฐों เคो เคนी เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคा เคนै। [12]
9. เคเคฌ เคฎाँ เคी เคँเคों เคฎें เคเคฆाเคธी เคนो เคคो เคฆुเคฐ्เคा เคฎाँ เคैเคธे เคฎुเคธ्เคเคฐा เคธเคเคคी เคนै। [13]
10. เคเคฌी เคต्เคฏเค्เคคि เคฒोเคเคฒाเค เคธे เคเคชเคฐ เคเค เคुเคा เคนोเคคा เคนै।[14]
1111. เคตिเคฐोเคง เคตिเคाเคธ เคा เคเคคिเคฐोเคงเค เคนै। [15]
เคธเคฎเคाเคฒ-11 เคी เคฒเคु เคเคฅाเคँ เคเค เคे เคीเคตเคจ เคा เคช्เคฐเคคिเคฌिंเคฌ เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เคเคฐเคคी เคนैं। เค
เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा, เคुเคถाเคธเคจ, เคฒोเค เคตिเคฒुเคช्เคค เคฒोเคเคคเคจ्เคค्เคฐ- เคเคฎ เคเคฆเคฎी เคी เคตेเคฆเคจा-เคตिเคกเคฎ्เคฌเคจा เคो เคธ्เคตเคฐ เคฆे เคฐเคนे เคนैं। เคชिเคเฅे เคตเคฐ्เค เคे เค
เคถเค्เคค-เคธเคถเค्เคค เคฆोเคจों เคฐूเคช เคฎिเคฒเคคे เคนैं। เคจाเคฐी เคเคค्เคชीเฅिเคค เคญी เคนै เคเคฐ เคถเค्เคคिเคถाเคฒी เคญी। เคฌเคฒाเคค्เคाเคฐी เคญी เคนैं เคเคฐ เค
เคชเคจी เคฐเค्เคทा เคนेเคคु เคเคจเคा เคธिเคฐ เคเคฒเคฎ เคเคฐเคจे เคฎें เคธเค्เคทเคฎ เคธ्เคค्เคฐी เคญी। เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคงों เคी เคเค ा-เคชเคเค เคा เคชूเคฐा เคธंเคธाเคฐ เคฏเคนाँ เคिเคค्เคฐिเคค เคนै เคเคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคเคเคค เคी เคงांเคงเคฒिเคฏाँ เคญी। เคฏเคน เคธเคฎเคธाเคฎเคฏिเค เคเคเคจाเคं- เคฆुเคฐ्เคเคเคจाเคं, เคธंเคเคคि-เค
เคธंเคเคคि-เคตिเคธंเคเคคि เคा เคฒเคुเคเคฅा เคธंเคเคฒเคจ เคนै, เคिเคธเคฎें เคเคนीं เคช्เคฐเคाเคฐांเคคเคฐ เคธे เคเคฐ เคเคนीं เคธ्เคชเคท्เค, เคธเคชाเค เคฐूเคช เคธे เคฎूเคฒ्เคฏเคตเคค्เคคा, เคเคฎाเคจเคฆाเคฐी, เคฎเคจुเคเคค्เคต เคा เคธंเคฆेเคถ เคนै।
เคธंเคฆเคฐ्เคญ:
1. เค
เคถोเค เคญाเคिเคฏा, เค
เคคिเคฅि เคธंเคชाเคฆเค, เคธเคฎเคाเคฒ, เคจ्เคฏू เคตเคฐ्เคก เคชเคฌ्เคฒिเคेเคถเคจ, เคฆिเคฒ्เคฒी-12, 2023
2. เคตเคนी, เคเคฎเคฒ เคोเคชเฅा, เคคंเคค्เคฐ, เคชृเคท्เค 25
3. เคตเคนी, เคธंเคง्เคฏा เคคिเคตाเคฐी, เคต्เคฏाเค्เคฏा, เคชृเคท्เค 104
4. เคตเคนी, เคฎเคจोเค เคเคฐ्เคฃ, เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคฎเคค เคฌเคจो, เคชृเคท्เค 135
5. เคตเคนी, เคนเคฐเคญเคเคตाเคจ เคाเคตเคฒा, เคเคฌाเคฆเคค, เคชृเคท्เค 29
6. เคตเคนी, เคธिเคฐ, เคชृเคท्เค 30
7. เคตเคนी, เคซांเคธी, เคชृเคท्เค 30
8. เคตเคนी, เคฌเคฒเคฐाเคฎ เค
เค्เคฐเคตाเคฒ, เคจเคฐเคตाเคนเคจ, เคชृเคท्เค 34
9. เคตเคนी, เคเคจंเคฆ, เคฎाเคจเคต เคธ्เคตเคญाเคต, เคชृเคท्เค 51
10. เคตเคนी, เคเคจเค เคนเคฐเคฒाเคฒเคा, เคฌ्เคฐिเคฒिเคंเค, เคชृเคท्เค 97
11. เคตเคนी, เคเคฎेเคถ เคฎเคนाเคฆोเคทी, เคฎुเค्เคคि เคा เคฐाเคธ्เคคा, เคชृเคท्เค 110
12. เคตเคนी, เคฎเคจोเคฐเคฎा เคชंเคค, เคจोเคเคฌंเคฆी เคा เคฌैเคคाเคฒ, เคชृเคท्เค 126
13. เคตเคนी, เคฎเคงु เคैเคจ, เคจैเคจों เคी เคญाเคทा, เคชृเคท्เค 127
14. เคตเคนी, เคเคทा เคฒाเคฒ, เคाเคीเคฐ เคจเคนीं, เคชृเคท्เค 133
15. เคตเคนी, เคถ्เคฏाเคฎ เคธुंเคฆเคฐ เคฆीเคช्เคคि, เคธเคฒीเคा, เคชृเคท्เค 42
No comments :
Post a Comment
We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเคाเคถिเคค เคฐเคเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เคा เคธ्เคตाเคเคค เคนै।