рд╢्рд░рдж्рдзांрдЬрд▓ि рд╕ुрд╢ीрд▓ рд╕िрдж्рдзाрд░्рде

рд╕ुрд╢ीрд▓ рд╕िрдж्рдзाрд░्рде
(2 рдЬुрд▓ाрдИ 1958 - 17 рдоाрд░्рдЪ 2018)
рдЖрддा рд╣ै рдЬो рддूреЮाँ рдЖрдиे рджो рдХрд╢्рддी рдХा реЩुрджा реЩुрдж рд╣ाреЮिреЫ рд╣ै
рдоुрд╢्рдХिрд▓ рддो рдирд╣ीं рдЗрди рдоौрдЬों рдоें рдмрд╣рддा рд╣ुрдЖ рд╕ाрд╣िрд▓ рдЖ рдЬाрдП।

рдпे рд╢рдм्рдж рд╕्рд╡рд░्рдЧीрдп рд╕ुрд╢ीрд▓ рд╕िрдж्рдзाрд░्рде рдХी рдПрдХ реЮेрд╕рдмुрдХ рдкोрд╕्рдЯ рд╕े рд╣ैं। рд╕ेрддु рд╕рдо्рдкाрджрди рдордг्рдбрд▓ рдХे рдПрдХ рд╡рд░िрд╖्рда рд╕рджрд╕्рдп рдХे рд▓िрдпे 'рд╕्рд╡рд░्рдЧीрдп' рд▓िрдЦрддे рд╣ुрдпे рдЕрдЬीрдм рд╕ा рд▓рдЧ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╕ेрддु рдЖрд░рдо्рдн рдХрд░рддे рд╕рдордп рдкрдд्рд░िрдХा рдХे рдиाрдо рд╕े рд▓ेрдХрд░, рдЙрд╕рдХी рд╡िрд╖рдп-рд╡рд╕्рддु, рд╕ंрд░рдЪрдиा, рддрдеा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдкрд░ рдЙрди рд╕े реЮोрди рдкрд░ рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЪрд░्рдЪा рд╣ुрдИ рдеी। рдкिрдЫрд▓ी рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддाрдУं рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдмाрдд рдХрд░рддे рд╕рдордп рдЙрдирдХा рд╕ुрдЭाрд╡ рдПрдХ рд╡्рдпंрдЧ्рдп рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдХे рдЖрдпोрдЬрди рдХा рдеा рддाрдХि рд╡े рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╣ोрдиे рдХा рдЕрдиुрд░ोрдз рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд╕рдХें। рд╕ोрдЪा рдеा рдХि рдЗрд╕ рдмाрд░ рдХी рднाрд░рдд рдпाрдд्рд░ा рдоें рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ोрдЧा, рд▓ेрдХिрди рдиिрдпрддि рдХा рд▓ेрдЦा рдХोрдИ рдирд╣ीं рдЬाрдирддा। рд╕ेрддु рд╕рдо्рдкाрджрди рдордг्рдбрд▓ рдХी рдУрд░ рд╕े рд╕ुрд╢ीрд▓ рдЬी рдХो рд╡िрдирдо्рд░ рд╢्рд░рдж्рдзांрдЬрд▓ि।

7 рдЬुрд▓ाрдИ 1934 - 19 рдорд░्рдЪ 2018
рдЗрд╕ी рдорд╣ीрдиे рд╣рдордиे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╕े рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдФрд░ рдЬрд╡ाрд╣рд░рд▓ाрд▓ рдиेрд╣рд░ू рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдХे рд╕ेрд╡ाрдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣िंрджी рд╡िрднाрдЧाрдз्рдпрдХ्рд╖ рдХेрджाрд░рдиाрде рд╕िंрд╣ рдХो рднी рдЦोрдпा рд╣ै। рд╕ेрддु рд╕рдо्рдкाрджрди рдордг्рдбрд▓ рдХी рдУрд░ рд╕े рдЙрди्рд╣ें рднी рд╡िрдирдо्рд░ рд╢्рд░рдж्рдзांрдЬрд▓ि।

рд╕ेрддु рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрдпोрдЬिрдд рд▓рдШुрдХрдеा рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдХे рдкрд░िрдгाрдо рднी рд╕ाрдордиे рдЖ рдЪुрдХे рд╣ैं। рд╕рднी рд╡िрдЬेрддाрдУं рдХो рд╣ाрд░्рджिрдХ рдмрдзाрдИ। рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдХे рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рдордг्рдбрд▓ рдХे рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рд╕рджрд╕्рдпों рдХा рдЖрднाрд░ рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЗрд╕ рдХाрд░्рдп рдХे рд▓िрдпे рдЕрдкрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕рдордп рдиिрдХाрд▓ा।

рдЗрд╕ рдорд╣ीрдиे рдоैं рднाрд░рддрдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рдеा। рджिрд▓्рд▓ी, рд▓рдЦрдирдК рдФрд░ рдоुрдо्рдмрдИ рд╕рд╣िрдд рдХुрдЫ рдирдЧрд░ рдШूрдоे, рдкрд░ рдХिрддрдиे рд╣ी рдЫूрдЯ рдЧрдпे। рдЬрд╣ाँ-рдЬрд╣ाँ рднी рдЧрдпा, рдк्рд░ेрдо рд╕े рдЕрднिрднूрдд рд╣ुрдЖ। рдмрдЪे рд╣ुрдП рдирдЧрд░ों рдХा рдн्рд░рдордг рдЖрдЧाрдоी рднाрд░рдд-рдпाрдд्рд░ा рдХे рд▓िрдпे рдЯрд▓ рдЧрдпा, рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рднी рдмрд╣ुрдд рд╕े рдкрд░िрдЬрдиों, рдкुрд░ाрдиे рдоिрдд्рд░ों рдФрд░ рд╕рд╣рдХрд░्рдоिрдпों рд╕े рднेंрдЯ рд╣ुрдИ। рд╕рдордпाрднाрд╡, рдпा рдЕрди्рдп рдХाрд░рдгों рд╕े рдЬिрди рд╣िрддैрд╖िрдпों рд╕े рднेंрдЯ рди рд╣ो рд╕рдХी рдЙрди рд╕рдмрд╕े рдХ्рд╖рдоाрдк्рд░ाрд░्рдеी рд╣ूँ। рдЗрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдХी рд╕рдмрд╕े рдмреЬी рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рдЖрджрд░рдгीрдп рд╕े. рд░ा. рдпाрдд्рд░ी рдХे рд╕ाрде рдПрдХ рднेंрдЯ рд░рд╣ी рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиी рдЕрд╕्рд╡рд╕्рдерддा рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЕрдкрдиा рднрд░рдкूрд░ рд╕рдордп рджिрдпा। рдЙрдирдХे рд╕ुрдкुрдд्рд░ рдЖрд▓ोрдХ рдЬी рдХा рд╣ाрд░्рджिрдХ рдЖрднाрд░।
рдЖрджрд░рдгीрдп рд╕े. рд░ा. рдпाрдд्рд░ी рдЬी
рджिрд▓्рд▓ी, рдаाрдгे-рдоुрдо्рдмрдИ, рддрдеा рд▓рдЦрдирдК рдпाрдд्рд░ाрдУं рдХे рджौрд░ाрди рд╕ुрдзेрд╢ рдЬी, рд╕ुрд░ेрд╢ рдЛрддुрдкрд░्рдг рдЬी рд╕рд╣िрдд рд╣िंрджी рдХे рдЕрдиेрдХ рд╡िрдж्рд╡ाрдиों рдФрд░ рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ों рдХे рджрд░्рд╢рди рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рдоिрд▓ा।  рд╕ाрде рд╣ी рдЕрдкрдиे рдмрд╣ुрдд рд╕े рдкुрд░ाрдиे рдоिрдд्рд░ों рдФрд░ рд╕рд╣рдХрд░्рдоिрдпों рд╕े рдпाрджें рддाреЫा рд╣ुрдИं। рд▓рдШुрдХрдеा рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдордзुрджीрдк рдЬी рд╕े рднेंрдЯ рд╣ुрдИ। рд╕рдмрд╕े рдЖрд╢्рдЪрд░्рдпрдЬрдирдХ рднेंрдЯ рд╣िंрджी рдм्рд▓ॉрдЧिंрдЧ рдХे рджिрдиों рдХे рдоिрдд्рд░ рдЬिрддेंрдж्рд░ рдХे рд╕ाрде рдоॉрд░िрд╢рд╕ рдХे рдоिрдд्рд░ рд╡िрдирдп рд╕े рднी рд╣ुрдИ рдЬो рде्рдпेрдЯрд░ рдУрд▓рдо्рдкिрдпाрдб рдХे рд╕िрд▓рд╕िрд▓े рдоें рдЕрдкрдиे рджрд▓ рдХे рд╕ाрде рднाрд░рдд рдЖрдпे рд╣ुрдП рдеे। рд╕рдордпाрднाрд╡ рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдХुрдЫ рднाрд░рдд-рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдиेрдХ рдоुрд▓ाрдХाрддें, рди рдЪाрд╣рддे рд╣ुрдП рднी, рдЕрдЧрд▓ी рдпाрдд्рд░ा рдХे рд▓िрдпे рдЯाрд▓рдиी рдкреЬीं।

рдкिрдЯ्рд╕рдмрд░्рдЧ рд╡ाрдкрд╕ рдЖрддे рд╣ी рдмीрдоाрд░ рдкреЬ рдЧрдпा, рд╕ो рдЗрд╕ рдЕंрдХ рдХे рдЖрдиे рдоें рдХुрдЫ рджेрд░ी рд╣ुрдИ। рдЖрдкрдХे рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХा рдзрди्рдпрд╡ाрдж। рдЪाрд▓ीрд╕ рд╕े рдЕрдзिрдХ рд░рдЪрдиाрдУं рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдЗрд╕ рдЕंрдХ рдоें рд╕ेрддु рдХी рд▓рдШुрдХрдеा рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдХे рдкрд░िрдгाрдо рднी рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ैं। рд╕рднी рдк्рд░рддिрднाрдЧिрдпों рдХा рдзрди्рдпрд╡ाрдж рдФрд░ рд╕рднी рд╡िрдЬेрддाрдУं рдХो рд╣ाрд░्рджिрдХ рдмрдзाрдИ।

рд╢ुрднрдХाрдордиाрдУं рд╕рд╣िрдд,
рдЕрдиुрд░ाрдЧ рд╢рд░्рдоा


4 comments :

  1. ASHISH SHRIVASTAVAApril 10, 2018 at 4:03 AM

    BHOPAL ME AAPKA SWAGAT HEI

    ReplyDelete
    Replies
    1. рдзрди्рдпрд╡ाрдж рдЖрд╢ीрд╖, рд╕рдо्рднрд╡рддः рдЕрдЧрд▓ी рдмाрд░। рдЖрднाрд░

      Delete
  2. рдЖрдкрдХा рд╣िंрджी рднाрд╖ा рдкрд░ рдЗрддрдиी рдЕрдЪ्рдЫी рдкрдХрдб़ рдПрд╡ं рд╡िрдЪाрд░ों рдХी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЬ्рдЮाрди рдЖрдкрдХे рд╕ाрде рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдХे рджौрд░ाрди рдоैं
    рдЬाрди рд╣ी рди рд╕рдХा। рдкрд░рдордкिрддा рдЖрдкрдХे рдпрд╢ рдПрд╡ं рджेрд╢ рд╡िрджेрд╢ рдоें рдЕрдкрдиी рдоाрддृрднाрд╖ा рдХे рдк्рд░рдЪाрд░ рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХो рджिрди рджुрдЧрдиी рдПрд╡ं рд░ाрдд рдЪौрдЧुрдиी рдЙрди्рдирддि рдХрд░ाрдпे, рдпрд╣ी рд╣рдоाрд░ी рдордиोрдХाрдордиा рд╣ै।






    ReplyDelete
  3. рдЕрддिрд╕ुंрджрд░ рдПрд╡ं рднाрд╡рдкूрд░्рдг рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि ....

    ReplyDelete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।