рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░: рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рд╕े рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рдХी рд╡ाрд░्рддा

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рдкंрдЬाрдмी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдФрд░ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХे рд╡рдЯ-рд╡ृрдХ्рд╖ рд╣ैं। 9 рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1933 рдХो рдмрд░рдиाрд▓ा (рдкंрдЬाрдм) рдоें рдЬрди्рдоे рдЗрд╕ рд░рдЪрдиाрдХाрд░ рдиे рджो рджрд░्рдЬрди рдкंрдЬाрдмी рдЙрдкрди्рдпाрд╕, рджो рджрд░्рдЬрди рдкंрдЬाрдмी рдЧрдж्рдп-рдкुрд╕्рддрдХें, рдкंрдЬाрдмी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдкрд░ рдкाँрдЪ рдкुрд╕्рддрдХें, рдмाрд▓-рд╕ाрд╣िрдд्рдп, рдкंрдЬाрдмी рдХрд╡िрддा рдХी рдПрдХ рдкुрд╕्рддрдХ, рд╣िрди्рджी рдоें рдкाँрдЪ рдХाрд╡्рдп-рдкुрд╕्рддрдХें рдФрд░ рддीрди рдЙрдкрди्рдпाрд╕, рдЕрдиेрдХ рдкुрд╕्рддрдХों рдХा рд╣िрди्рджी рд╕े рдкंрдЬाрдмी рдоें рдЕрдиुрд╡ाрдж, рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдкрд░ рджрд░्рдЬрдиों рдиिрдмрди्рдз рд▓िрдЦे рд╣ैं। рдЙрдирдХी рдХрд▓рдо рд╕े рдФрд░ рднी рдЕрдоूрд▓्рдп рд░рдЪрдиाрдПँ рдиिрдХрд▓ी рд╣ैं। рдЖрдкрдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдкрд░ рд▓ोрдХрдк्рд░िрдп рдиाрдЯрдХ рдФрд░ рд╕ीрд░िрдпрд▓ рдмрдиे। рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рджूрд░рджрд░्рд╢рди, рдЖрдХाрд╢рд╡ाрдгी, рд╕्рдХूрд▓-рдХॉрд▓ेрдЬ, рд╕ाрдоाрдЬिрдХ- рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ-рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрдПँ рдЧाрд╕ो рдЬी рд╕े рд▓рдЧрднрдЧ рд╣рд░ рд░ोрдЬ़ рд╕ंрд╡ाрдж рд░рдЦрддी рд╣ैं। рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг рдХे рд▓िрдП рд╣рдЬाрд░ों рд╡ृрдХ्рд╖ рд▓рдЧाрдиा, рдмौрдж्рдзिрдХ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХे рд▓िрдП рд╣рдЬाрд░ों рдкाрдардХ рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓ा рдпрд╣ рд╕рд╣рдЬ-рд╕ुрд▓рдн рдпुрдЧ-рдкुрд░ुрд╖ рдЬीрд╡рди्рдд рд╕ंрд╕्рдеा рд╡ рдЗрди्рд╕ाрдЗрдХ्рд▓ोрдкीрдбिрдпा рдХी рддрд░рд╣ рдмрд╣ुрдд-рд╕े рд░рдЪрдиाрдХाрд░ों-рдХрд▓ाрдХाрд░ों рд╡ рдЕрди्рдп рд╕ुрдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХा рдк्рд░ेрд░рдгा-рд╕्рд░ोрдд рд╣ै। рдк्рд░рд╕्рддुрдд рд╣ै, рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рд╕े рдЙрдирдХी рд╡ाрд░्рддा।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдЧाрд╕ो рд╕ाрд╣िрдм, рдЖрдк рдкंрдЬाрдмी рдХे рдк्рд░рддिрдиिрдзि рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рд╣ैं। рдЖрдкрдХे рд▓िрдЦрдиे рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХрдм рдФрд░ рдХिрди рд╣ाрд▓ाрдд рдоें рд╣ुрдИ? рдХрд░ीрдм рдЫрд╣ рджрд╢рдХों рдХी рдЕрдкрдиी рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдпाрдд्рд░ा рдХे рдмाрд░े рдкाрдардХों рдХो рдХुрдЫ рдмрддाрдПँ।

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рднाрдЯिрдпा рдЬी, рднाрд░рдд рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдХे рд╕рдордп рдоैं рдХिрд╢ोрд░ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдкाрд░ рдХрд░ рд░рд╣ा рдеा। рд╡िрднाрдЬрди рдиे рдкंрдЬाрдм рдХी рдзрд░рддी рдХो рд▓рд╣ू-рд▓ुрд╣ाрди рдХрд░ рд░рдХ्рдЦा рдеा। рдоैं рдЗрд╕ рднрдпंрдХрд░ рднूрдЪाрд▓ рдХो рджेрдЦрддा рд░рд╣ा, рдоेрд░ी рд╕рдордЭ рд╕े рдмाрд╣рд░ рдХा рдоाрдорд▓ा рдеा рдпрд╣ рдХрд▓ंрдХ। рдХрд▓ंрдХ рдФрд░ рдХрд▓ा рдХे рднेрдж рдХो рдЬाрдирдиे рдХो рдЕंрдХुрд░िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдЖрд░ाрдзрдиा рдоेрд░े рдорди рдоें рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рдХ्рдпोंрдХрд░ рдХैрд╕े рдЖ рдЯिрдХी, рдкрддा рдирд╣ीं। рд╣ाँ, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ा рдиे рдоुрдЭे рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдк्рд░рджाрди рдХी। рдЗрд╕ рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдиे рдоुрдЭे рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдмрдиाрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै।

рдЪрд▓ рд╕ो рдЪрд▓ рдХी рдзाрд░рдгा рдХो рдоैंрдиे рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд░рдХ्рдЦा рд╣ै। рдЧрддिрд╢ीрд▓ рдХ्рд░िрдпा рдХे рдк्рд░рдХрд░рдг рдХो рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рд╕рдоाрдЬ рдХो рд╕рдордЭрддा рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рд▓िрдЦрддा рд░рд╣рддा рд╣ै।

рдоैंрдиे рдЬрди-рдЬीрд╡рди рдХो рдЕрдкрдиा рдЖрд░ाрдз्рдп рдмрдиाрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдоैं рд▓ोрдЧों рдХा рдЖрд░ाрдзрдХ рд╣ूँ। рд▓ोрдЧ рддो рджрд░рд╡ेрд╢ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдХрд╖्рдЯ рдХो рд╡े рдЕрдкрдиी рдХिрд╕्рдордд рд╕рдордЭрддे рд╣ैं। рдоेрд░ा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╕्рдкрд╖्рдЯрддा рдХी рдмाрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдХрд╖्рдЯ рдФрд░ рдХрд▓ा рдХी рдЬ्рдпों рдЬ्рдпों рддुрд▓рдиा рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ूँ рдд्рдпों рдд्рдпों рдоेрд░ी рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдпाрдд्рд░ा рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ोрддी рд░рд╣рддी рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдмрд░рдиाрд▓ा рдХो рд▓ेрдЦрдХों рдХा рд╢рд╣рд░ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдХे рдоाрд╣ौрд▓ рдоें рдРрд╕ा рдХ्рдпा рд╣ै, рдЬो рдЗрд╕े рдХुрдЫ рдЕрд▓рдЧ рдкрд╣рдЪाрди рджेрддा рд╣ै?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдмрд░рдиाрд▓ा рдПрдХ рд╢рдм्рдж рд╣ी рдирд╣ीं; рдпрд╣ рдПрдХ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рднी рд╣ै। рдмाрдмा рдЖрд▓ा рд╕िंрд╣ рдПрдХ рд╢ूрд░рд╡ीрд░ рд╕рдд्рдпाрд╡ाрджी рд╡्рдпрдХ्рддि рдеा। ‘рдмрд░ू’ рдФрд░ ‘рдЖрд▓ा’ рд╕े рдмрд░рдиाрд▓ा рдмрдиा рд╣ै। ‘рдмрд░ू’ рдПрдХ рдШाрд╕ рдХा рдиाрдо рд╣ै। рдмрд░ू рдХा рдЕрд░्рде рдзूрд▓ рднрд░ी рдоिрдЯ्рдЯी рднी рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рдкрдЯिрдпाрд▓ा рд░िрдпाрд╕рдд рдХे рд╢рд╣рд░ рдмрд░рдиाрд▓ा рдХो рджोрд╣рд░ी рдЧुрд▓ाрдоी рдХा рдЬीрд╡рди рдоिрд▓ा। рднाрд░рдд рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХा рдЧुрд▓ाрдо рдФрд░ рдлिрд░ рдЖрдЧे рднाрд░рдд рдХी рд░िрдпाрд╕рддें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХी рдЧुрд▓ाрдо। рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рдЬрдм рдХिрд╕ी рдЪेрддрдиा рдХो рдЗрд╕ рджोрд╣рд░ी рдЧुрд▓ाрдоी рдХा рдкрддा рдЪрд▓ा рддो рд╡рд╣ рдЪेрддрдиा рдЙрдкрди्рдпाрд╕рдХाрд░ рдмрди рдЧрдИ।

рджेрдЦो рднाрдИ рднाрдЯिрдпा, рдЬрдм рдХрднी рдХोрдИ рд╕рдордЭ рдЬीрд╡рди-рдзाрд░ा рдХे рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рд▓ांрдЫिрдд рд╣ोрддे рджेрдЦрддी рд╣ै рддो рдЙрдж्рдЧाрд░ рдЬрди्рдо рд▓ेрддे рд╣ैं। рдмрд╕, рдпрд╣ рдЙрдж्рдЧाрд░ рдЕрдм рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдмрди рдЧрдпे।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдЖрдкрдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ ‘рдоिрдЯ्рдЯी рджा рдоुрд▓्рд▓’ (1972) рдХुрдо्рд╣ाрд░ों рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдФрд░ рдХрдмीрд▓ाрдИ рдоाрдиिрд╕рдХрддा рд╕े рдЙрднрд░рддा рд╣ै। рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕рд░ोрдХाрд░ों рд╕े рдЬुрдб़े рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╕ंрдХेрдд рдХिрддрдиे рдЕрд╕рд░рджाрд░ рд╣ोрддे рд╣ैं? рдЖрдкрдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХ्рдпा рдХрд╣рддा рд╣ै?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рдЖрдк рдеोрдб़ा рд╕ा рдоेрд░े рд╕े рджूрд░ी рдкрд░ рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рдЕрдкрдиा рдпрд╣ рдк्рд░рдердо рд╕ंрд╡ाрдж рдЙрд╕ рджूрд░ी рдХो рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै। рдоैं рдЗрд╕ рд╕ंрд╡ाрдж рдХो рдкूрд░े-рдкूрд░े рдорди рд╕े рдЖрд╕्рдеाрдкूрд░्рд╡рдХ рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рд╕े рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ, рдХ्рдпोंрдХि рд╣िрди्рджी рдХे рд░рдЪрдиा рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдоेрд░े рд╣िрди्рджी рдХे рдкाँрдЪ рдХाрд╡्рдпों рдФрд░ рддीрди рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдЖрджि рдХी рдХोрдИ рдЬाрдирдХाрд░ी рдирд╣ीं।

рднाрд░рддीрдп рдЬрдирдЬीрд╡рди рдоें рдХुрдо्рд╣ाрд░ों рдХी, рдЬिрдирдХो рдк्рд░рдЬाрдкрдд рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै, рдмेрд╣рдж рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рднूрдоिрдХा рд╣ै। ’рдоिрдЯ्рдЯी рджा рдоुрд▓्рд▓’ рдоेрд░ा рдЪौрдеा рдкंрдЬाрдмी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै। рдоेрд░ा рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдкंрдЬाрдмी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ ‘рд╕ुрдкрдиे рддे рд╕ंрд╕्рдХाрд░’ рд╣ै। рдпрд╣ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд░िрдпाрд╕рддी рдЬीрд╡рди рдХी рдЬाрдЧीрд░рджाрд░ी рдкрд░ рдПрдХ рдЬीрд╡िрдд рдХрдЯाрдХ्рд╖ рдХी рддрд░рд╣ рд╣ै। рд░ाрдЬрдиीрддि рд╕рдоाрдЬ рдкрд░ рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рд░ूрдк рдоें рдЕрдкрдиा рдЕंрдХुрд╢ рдмрдиाрдпे рд░рдЦрддी рд╣ै। рд░ाрдЬрдиीрддि рджрдордирдХाрд░ी рднी рд╣ोрддी рд╣ै। рджрдордирдХाрд░ी рд░ाрдЬрдиीрддि рдХे рджुрдордЫрд▓्рд▓े рдЬाрдЧीрд░рджाрд░ рд╣ैंрдХрдб़рдмाрдЬ рд╣ोрддे рд╣ै। ‘рдоिрдЯ्рдЯी рджा рдоुрд▓्рд▓’ рдЗрд╕ рд╣ैंрдХрдб़рдмाрдЬी рдХा рд╡िрд░ोрдз рдХрд░рддा рд╣ै। рдПрдХ рдк्рд░рдЬाрдкрдд рдкाрдд्рд░ рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдмрдиा рдХрд░ рдЬाрдЧीрд░рджाрд░ рд╕े рджोрд╢्рджो рд╣ाрде рдХрд░рдХे рд╕्рд╡ाрднिрдоाрди рдХो рдмिрдХрдиे рд╕े рдмрдЪाрддा рд╣ै। рд╕ंрдШрд░्рд╖ рд╣ै, рдЪрд▓рддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЕंрдд рдоें рдк्рд░рдЬाрдкрдд рдкाрдд्рд░ рд╡िрдЬрдпी рд╣ोрддे рд╣ैं। рдпрд╣ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рд╢्рд░рдоिрдХ рд╡рд░्рдЧ рдХी рд╕ाрдорди्рддों рдкрд░ рдЬीрдд рдХी рдХ्рд▓ाрд╕िрдХ рдХрд╣ाрдиी рдмрди рдкрдб़ी рд╣ै। рдЗрд╕ рдиाрд╡ेрд▓ рдкрд░ рднाрдЬी (рдЧुрд░рд╢рд░рдг рд╕िंрд╣) рдж्рд╡ाрд░ा рдмрдиाрдпा рдиाрдЯрдХ рдЖрдЬ рддрдХ рд╕ैрдХрдб़ों рдмाрд░ рдкंрдЬाрдм рдФрд░ рджेрд╢ рдоें рдоंрдЪिрдд рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै, рдФрд░ рдЕрдм рднी рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди-рд╕ंрдШрд░्рд╖ों рдХे рдмाрд░े рдоें рдХुрдЫ рдЦुрд▓ाрд╕ा рдХрд░ें। рдЗрд╕ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдиे рдЖрдкрдХे рд▓ेрдЦрди рдХो рдХिрддрдиा рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдоैं рдЕрдкрдиे рдШрд░ рдоें рдЕрдирдЪाрд╣ा рдмрдЪ्рдЪा рдеा। рдоेрд░ा рдмрдЪрдкрди рд▓ाрд╡ाрд░िрд╕ рдмрдиा рд░рд╣ा। рдкिрддा рд╢्рд░ी рдк्рд░ाрдЗрдорд░ी рдЕрдз्рдпाрдкрдХ рдеे। рд╕рд╣рдЬ рдФрд░ рд╕ाрдзाрд░рдг рдкुрд░ुрд╖ рдеे। рдЙрдирдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдоुрдЭे рдкुрд░ोрд╣िрдд рдмрдиाрдиे рдХी рдеी рддाрдХि рдЬрдЬрдоाрдиी рдФрд░ рдкुрд░ोрд╣िрддрдмाрдЬी рдХा рдзрди्рдзा рдЪрд▓рддा рд░рд╣े। рд╕ाрдзु рд╕рди्рддों рдХे рдбेрд░ोंрдФрд░ рдЛрд╖िрдХुрд▓ рдЗрдд्рдпाрджि рдоें рд╕ंрд╕्рдХृрдд рднाрд╖ा рдФрд░ рдкрдж्рдзрддि рдХो рд╕ीрдЦрдиे рдоें рдЬीрд╡рди рдХे рджрд╕-рдмाрд░рд╣ рд╡рд░्рд╖ рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЧрдпे। рдЖрдЦिрд░ рддेрд░рд╣ рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдЙрд░्рджू рдХे рдХाрдпрджों рдХो рдоैंрдиे рдкрдХрдб़ा। рдмрд╕ рдлिрд░ рддो рдоैं рд╕्рдХूрд▓ рд╕े рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рддрдХ рддेрдЬ़ рдЧрддि рд╕े рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ोрддा рд░рд╣ा। рдордж्рд░ाрд╕ рдоें рд╡ाрдИ.рдПрдо.рд╕ी. рдХॉрд▓ेрдЬ рд╕े рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдХोрд░्рд╕ рдХрд░рдиे 1952-53 рдоें рдЬा рдкрд╣ुँрдЪा। рд╡िрд╡ाрд╣ рд╣ो рдЪुрдХा рдеा। рдШрд░ рдоें рдХрди्рдпा рдХा рдЬрди्рдо рд╣ो рдЪुрдХा рдеा। рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рдХो рд╕рдордЭ рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓ा рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рдЖрдп рдФрд░ рд╡्рдпрдп рдХी рдЕрд╣рдоिрдпрдд рдХो рд╕рдордЭрддा рдеा। 1954 рдХे рджिрд╕ंрдмрд░ рдоें рдЕрдз्рдпाрдкрдХ рд▓рдЧ рдЧрдпा।

рдоेрд░े рдШрд░ рдоें рдоेрд░ा рдмрдб़ा рднाрдИ рдЬ्рдЮाрдиी рдЕрдз्рдпाрдкрдХ рдеा। рдкंрдЬाрдмी рднाрд╖ा рдХा рд░рд╕ाрд▓ा ‘рдк्рд░ीрддрд▓реЭी’ рдЖрддा рдеा। рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдиे рдоुрдЭे рд╕рдЪेрдд рдмрдиाрдпा। рд╕рдоाрдЬ рдХी рд╡िрдХृрддि рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдоैं рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдмрдирддा рдЧрдпा। рдоैं рдмेрд╢рдХ рдиिрд░्рдзрди рдеा, рдкрд░ рдоेрд░ी рднाрд╡-рдзाрд░ा рдзрдиी рдмрдирддी рдЧрдИ। рдоेрд░ा рдорди рдЬрди-рд╕ाрдзाрд░рдг рд╕े рдЬुрдб़рддा рдЧрдпा। рд░िрдпाрд╕рддों рдоें рдк्рд░рдЬाрддंрдд्рд░ рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рдеा। рдк्рд░рдЬाрддंрдд्рд░ рдХो рдкрдв़рддा рд░рд╣ा, рд░ाрдЬрд╕ी рдмाрддों рдХो рдкрдХрдб़рддा рд░рд╣ा।

рдоेрд░े рдоाрди्рдпрд╡рд░ рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдоेрд░े рдЬीрд╡рди рдХी рдЬीрд╡рди рд╕ंрдШрд░्рд╖ рд╕े рдоिрдд्рд░рддा рдмрдирддी рд░рд╣ी।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдЖрдкрдиे рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХे рд╢ुрд░ुрдЖрддी рджौрд░ рдоें рд░ोрд╢рди рдлूрд▓рд╡ी рдХे рд╕ाрде ‘рддрд░рдХрд╢’ рдиाрдо рд╕े рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी-рд╕ंрдХрд▓рди 1973 рдоें рдиिрдХाрд▓ा рдеा। рдоिрди्рдиी рдХी рдХрд╣ाрдиी рдХो рд╕ाрдордиे рд▓ाрдиे рдХे рдкीрдЫे рдЖрдкрдХी рдХ्рдпा рд╕ोрдЪ рдеी? рддрдм рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХी рдХ्рдпा рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рд╕ंрднाрд╡рдиाрдПँ рдеीं?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдлूрд▓рд╡ी рднрд▓ा рдкुрд░ुрд╖ рдеा। рдорд╣ाрдЬрди рд╣ोрдиे рдкрд░ рднी рдЙрд╕рдХी рд╕ोрдЪ рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рдЬрдирд╣िрдд рд╡ाрд▓ा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдмेрд╣рдж рдЙрдкрдпोрдЧी рдФрд░ рд╕ुрди्рджрд░ рдеा। рдлूрд▓рд╡ी рдХो рдоेрд░े рдоें рдкूрд░ी рд░ुрдЪि рдеी। рдоेрд░े рдк्рд░рддि рдЙрд╕рдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдЙрдкाрд╕рдиा рдЬैрд╕ा рдеा। рдоेрд░ी рдЬрдЧрд╣ рдкрд░ рдлूрд▓рд╡ी рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рджेрдЦрддा рдеा, рд╡рд╣ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рдпोрдЧी рдкुрд░ुрд╖। рдЙрд╕рдХे рдЖрдд्рдоीрдп рднाрд╡ рд╕े рдоैं рдк्рд░рд╕рди्рди рдеा।
рдк्рд░िрдп рднाрдЯिрдпा рднाрдИ, рдпूँ рд╕рдордЭिрдП рдХि рдЙрдкрди्рдпाрд╕рдХाрд░ рдФрд░ рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рд▓ेрдЦрдХ рдХे рд╕ुрдоेрд▓ рд╕े ‘рддрд░рдХрд╢’ рд╕ंрдХрд▓рди рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХो рдоैं рдЕрднूрддрдкूрд░्рд╡ рдХрд▓ाрд╢्рд╕ाрдзрдиा рдХी рддрд░рд╣ рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддा рдеा, рдЕрдм рднी рдХрд░рддा рд╣ूँ।

рддीрдХ्рд╖्рдг рдзाрд░ рд╣ोрддी рд╣ै рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी।
рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рдХрд▓ा рдХा рд╢िрдЦрд░ рд╣ोрддी рд╣ै рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी
рд╕ंрдХ्рд╖ेрдк рдоे рд╕ाрд░्рдердХ рд╕ंрджेрд╢ рдХा рд╕ूрдЪрдХ рд╣ोрддी рд╣ै рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी
рдХाрд╡्рдпрдордп рдХाрд░рдХ рд╣ोрддी рд╣ै рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी
рд╕ूрдд्рд░, рд╕ंрдХрд▓्рдк рдФрд░ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рдХा рдк्рд░рдХрд░рдг рд╣ोрддी рд╣ै рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी

рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд▓िрдЦрдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдПрдХ рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХो рд▓िрдЦрдиा рдХाрдлी рдХрдаिрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдоैं рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░ рдХो рдЕрдкрдиे рд╕े рдмрдб़ा рдФрд░ рд╕िрдж्рдзрд╣рд╕्рдд рд▓ेрдЦрдХ рд╕рдордЭрддा рд╣ूँ।

рдЖрдЬ рдХा рд╕рдордп рдЕрдкрдиी рдЪंрдЪрд▓рддा рдФрд░ рдЕрд╕्рдд рд╡्рдпрд╕्рддрддा рдХे рдХाрд░рдг ‘рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी’ рдХा рд╕ेрд╡рдХ рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕рдХो рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдоाрдирд╕िрдХ рдк्рд░рд╕рди्рдирддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддी рд╣ै। рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХे рдЗрд╕ рд╕рдж्рдЧुрдг рдХो рдоैं ‘рддрд░рдХрд╢’ рдХो рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े 1973 рдХे рд╕рдордп рднी рдЬाрдирддा рдеा।

рджेрдЦो рди рднाрдИ рдЕрд╢ोрдХ, рдЖрдЬ рд╕े рд▓рдЧрднрдЧ рдкрдЪाрд╕ рд╡рд░्рд╖ рдкрд╣рд▓े рдкंрдЬाрдмी-рднाрд╖ा рдХी рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдЕрдкрдиे рдЬрди्рдо-рдХाрд▓ рдоें рдеी। рдоाँ рдЬैрд╕े рдЕрдкрдиे рдмेрдЯे рдХो рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЪрд▓рдиे рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдЙрд╕рдХी рдмाँрд╣ рдкрдХрдб़ рдХрд░ рд╕ंрднाрд▓рддी рдФрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рдЦрддी рд╣ै, рд╡ैрд╕ी рд╣ी рдоेрд░ी рднूрдоिрдХा рд░рд╣ी рд╣ोрдЧी рдЙрд╕ рд╕рдордп। рд╕рдордп рдХो рддрд╕рджीрдХ рдФрд░ рддрдорди्рдиा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдЖрдк рдЬैрд╕े рдк्рд░рдмुрдж्рдз ‘рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी’ рд▓ेрдЦрдХों рдХो рдоैं рддो рдк्рд░ेрдо-рдкूрд░्рд╡рдХ рдк्рд░рдгाрдо рд╣ी рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ूँ।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः ‘рддрд░рдХрд╢’ рдХा рд╕ंрдкाрджрди рдХрд░рдХे рднी рдЖрдк рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рд▓ेрдЦрди рдХी рджिрд╢ा рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рдд рдирд╣ीं рд╣ुрдП - рдЗрд╕рдХी рдХ्рдпा рд╡рдЬрд╣ рдеी?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдоुрдЭे рд╕्рдкрд╖्рдЯрддा рдФрд░ рд╕्рд╡ीрдХृрддि рдиे рдк्рд░рд╕рди्рдирддा рдк्рд░рджाрди рдХी рд╣ै। рд╕рд╣рдЬ рднाрд╡ рдФрд░ рд╕्рд╡рднाрд╡िрдХ рдзाрд░рдгा рдХो рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдоेрд░ी рдЗрдЪ्рдЫा рдЖрдиंрдж рд╕े рдУрдд-рдк्рд░ोрдд рд╣ै।

рдоैं  рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХी рдХрд▓ा рдХो рдЪрд░рдорд╢рдХ्рддि рдоाрдирддा рд╣ूँ। рдмрд╣ुрдд рдмрдб़ी рдЕрдиुрднूрддрд╢ीрд▓ рдЪेрддрдиा рдХी рддрдкрд╕्рдпा рд╕े рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдЙрдкрдЬрддी рд╣ै। рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдПрдХ-рдПрдХ рд╢рдм्рдж рд╕ूрдд्рд░ рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ोрддा рд╣ै। рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдПрдХ рд╡ाрдХ्рдп рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХे рдПрдХ рдХांрдб рдХी рддрд░рд╣ рд╣ोрддा рд╣ै। рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХे рдПрдХ рд╡ाрдХ्рдп рдоें рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдирд╣ीं, рд╡ेрджрдиा рд╣ोрдиी рдЪाрд╣िрдпे।
рджेрдЦो рди рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рдЬी рдХिрддрдиा рдмрдб़ा-рднाрд░ी рдФрд░ рдорд░्рдпाрджिрдд рдХрд░्рдо рд╣ै ‘рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी’ рд▓िрдЦрдиे рдХा рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп। рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рди рд▓िрдЦрдиे рдХी рдХोрдИ рд╡рдЬрд╣ рдирд╣ीं, рд╕ाрдорд░्рде्рдп рдХी рдмाрдд рд╣ै। рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рд▓िрдЦрдиा рдоेрд░ी рд╕ाрдорд░्рде्рдп рд╕े рдмाрд╣рд░ рд╣ै। рдоैं рддो рд╕ाрдзाрд░рдг рд╕ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕рдХाрд░ рд╣ूँ। рдХрдИ рдмाрд░ рдХिрд╕ी рдЙрдд्рддрдо рдХिрд╕्рдо рдХी рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХो рдкрдв़рдХрд░ рд░рдЪрдиा рдФрд░ рд░рдЪрдиाрдХाрд░ рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рд╕िрд░ рдЭुрдХा рдХрд░ рдЦрдб़ा рд░рд╣рддा рд╣ूँ।

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдЦрдб़ा рд╣ोрдиे рдХा рдЕрдкрдиा рд╣ी рдПрдХ рдк्рд░िрдп рд╕ा рдк्рд░рдХрд░рдг рдмрдирддा рд╣ै। рдХिрддрдиा рд╢ोрднрдиीрдп рд╣ोрддा рд╣ै рд╡рд╣ рдкрд▓ рдЬрдм рдПрдХ рдЙрдкрди्рдпाрд╕рдХाрд░ ‘рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी’ рдХे рд╕ाрдордиे рд╕िрд░ рдЭुрдХाрдХрд░ рдЦрдб़ा рд╣ोрддा рд╣ै। рдпрд╣ рддो рдХрд▓ा-рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХा рд╡рд╣ рдмोрдз рд╣ै, рдЬो рд╡िрдирдо्рд░рддा рд╕े рдЬрди्рдорддा рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХी рдЖрдЬ рдХी рд╕्рдеिрддि рдЖрдкрдХो рдХिрддрдиा рдЖрд╢्рд╡рд╕्рдд рдХрд░рддी рд╣ै?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рд░рдЪрдиा рдХा рдЕрдкрдиा рдПрдХ рдЕрдж्рднुрдд рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╣ै। рдоैं рдЬ्рдпाрджा рддौрд░ рдкрд░ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ी рдкрдв़рддा рд╣ूँ। рд╣िрди्рджी рдХा рдоैрдЧрдЬ़ीрди ‘рдкाрдЦी’ рд╣ै рдЙрд╕рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд ‘рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी’ рдХो рдкрдв़рдиे рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рдоिрд▓ рдЬाрддा рд╣ै। рд╕рдордп рдХे рдЕрд╡рд╕ाрдж рдоें рдХрджрдо-рдХोрджрдо рдкрд░ рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХी рд╡рд╕्рддु рдмिрдЦрд░ी рдкрдб़ी рд╣ै। рдмाрдд рдЙрд╕ рд╡рд╕्рддु рдХो рдкрдХрдб़рдиे рдХी рд╣ै। рдЖрдЬ рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдХрд╣ाँ рдкрд╣ुँрдЪी рд╣ै, рдЗрд╕ рдХा рдЙрдд्рддрд░ рддो рдоैं рди рджे рдкाрдКंрдЧा рдХ्рдпोंрдХि рдЗрд╕ рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдмрд╣ुрдд рдмрдб़े рдЕрдз्рдпрдпрди рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдкंрдЬाрдм рдоें рдЖрддंрдХрд╡ाрдж рдХे рджौрд░ рдоे рдЖрдкрдиे ‘рддрдд्рддी рд╣рд╡ा’ (рдЧрд░्рдо рд╣рд╡ा) 1986 рдФрд░ ‘рдоौрдд рджрд░ рдоौрдд’ (1987) рджो рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд▓िрдЦे। ‘рдоौрдд рджрд░ рдоौрдд’ рдХा рдиाрдЯ्рдп-рд░ूрдкांрддрд░ рдХрд░ рд╕ुрдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд░ंрдЧрдХрд░्рдоी рдЧुрд░рд╢рд░рдг рд╕िंрд╣ рдиे рдЗрд╕рдХा рдЕрдиेрдХ рдмाрд░ рдоंрдЪрди рдХिрдпा। рдкंрдЬाрдм рдХी рд╕ाрдЭा рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХो рдЙрднाрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдЗрди рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдиे рд╡िрдорд░्рд╢ рдХो рдмрджрд▓рдиे рдоें рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдЕрдкрдиी рднूрдоिрдХा рдиिрднाрдИ?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдкрдиे рд╕рдордп рдХी рдЖँрдЦ рд╣ोрддा рд╣ै। рд░ाрдЬрдиीрддि рдХे рд╕्рд╡ाрд░्рдеी рд╕िрд▓рд╕िрд▓े рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╡ाрд╕्рддे рджुрдЦрджाрдИ рдмрдиे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдкीрдб़ा рдХा рдк्рд░рдХрд░рдг рдмрдирдХрд░ рдоेрд░े рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдЕрдкрдиा рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ै। ‘рдоौрдд рджрд░ рдоौрдд’ рдФрд░ ‘рддрдд्рддी рд╣рд╡ा’ рдХे рдкрд╣рд▓े рднी рдоेрд░ा рдПрдХ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ ‘рд▓ोрд╣े-рд▓ाрдЦे’ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ुрдЖ рдеा। ‘рддрдд्рддी рд╣рд╡ा’ рдиाँрд╡рд▓ рдХो рдкрдв़ рдХрд░ рддो рдоुрдЭे рдоाрд░ рджेрдиे рддрдХ рдХी рдпोрдЬрдиा рдмрди рд░рд╣ी рдеी। ‘рд▓ोрд╣े-рд▓ाрдЦे’ рдХ्рд░ोрдзिрдд рд╡िрд╕्рдлोрдЯ рдХो рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдеा।

рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рдЬрдирд╕ाрдзाрд░рдг рдХो рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╕рдордЭाрддा рд░рд╣рддा рд╣ै, рд╕рдордЭ рдХाрд░рдЧрд░ рдмрдиी рд░рд╣рддी рд╣ै। ‘рдоौрдд рджрд░ рдоौрдд’ рдХे рдоंрдЪрди рдХो рджेрдЦ рдХрд░ рдЙрд╕рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ोрдХрд░ рдЙрд╕рдоें рднाрдЧ рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓ी рдмीрдмा рдмрд▓рд╡ंрдд рдиे рдЬो рдмाрдд рдоुрдЭे рд╕ुрдиाрдИ рд╡рд╣ рдЙрд╕ рд░рдЪрдиा рдХे рдк्рд░рднाрд╡ рдХा рдк्рд░рдоाрдг рдеी। рдЖрдзी рд░ाрдд рдХो рдиाрдЯрдХ рдХे рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рдПрдХ рдЖрддंрдХрд╡ाрджी, рдиाрдЯрдХ рдХी рдк्рд░рдоुрдЦ рдкाрдд्рд░ рдмीрдмा рдмрд▓рд╡ंрдд рдХे рдШрд░ рдЖрддा рд╣ै। рдП.рдХे. рд╕ैंрддाрд▓ीрд╕ рдХो рдЙрд╕рдХे рдкैрд░ों рдоें рд░рдЦрдХрд░ рдорд░рдиे рдФрд░ рдоाрд░рдиे рдХे рдЕрдкрдиे рдХाрдо рдЫोрдб़ рджेрдиे рдХी рд╕ौрдЧрди्рдз рдЦाрддा рд╣ै। рдмीрдмा рдмрд▓рд╡ंрдд рдХो рд╕ाрде рд▓े рдЬाрдХрд░ рдП.рдХे.рд╕ंрддाрд▓ीрд╕ рдХो рд╕рддрд▓ुрдЬ рдХे рдкाрдиी рдоें рдлेंрдХ рджेрддा рд╣ैं।
рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм рдХрд╣ाрдиी рдХाрдлी рд▓рдо्рдмी рд╣ै।

рдоुрдЭे рдоेрд░े рдкाрдардХ рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ рдоिрд▓рддे рд╣ी рд░рд╣рддे рд╣ैं। ‘рддрдд्рддी рд╣рд╡ा‘ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХा рдкंрдЬाрдмी рд╡िрд╢्рд╡рд╡ि़рдж्рдпाрд▓рдп рдкрдЯिрдпाрд▓ा рдиे рдЕंрдЧрд░ेрдЬी рднाрд╖ा рдоें ‘Hot Wind’ рдХे рдиाрдо рд╕े рдЕрдиुрд╡ाрдж рднी рдХрд░рд╡ाрдпा рд╣ै। рдоेрд░े рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╕ाрд░्рдердХ рдЕрдиुрдмंрдз рдХी рддрд░рд╣ рд╣ोрддे рд╣ैं। ‘рдоिрдЯ्рдЯी рджा рдоुрд▓्рд▓’ рдХे рдиाрдЯрдХीрдп рд░ूрдк рдХो рднाрд░рддीрдп рдиाрдЯ्рдп-рдоुрдХाрдмрд▓ों рдоें рдк्рд░рдердо рд╕्рдеाрди рдоिрд▓ा рдеा।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдЗрд╕ी рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рдЖрдкрдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ ‘рдмुрдЭ рд░рд╣ी рдмрдд्рддी рджा рдЪाрдирдг’ (1995) рдкрд░ рджूрд░рджрд░्рд╢рди рдЬाрд▓ंрдзрд░ рдиे ‘рдкрд░рдЫाрд╡ें’ рд╕ीрд░िрдпрд▓ рдмрдиाрдпा рдеा। рдпрд╣ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдЖрдЬ рдХे рд╕ंрдХीрд░्рдг рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоें рдХ्рдпा рдФрд░ рдХिрддрдиा рдХाрд░рдЧрд░ рд╕ंрджेрд╢ рджेрддा рд╣ै?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рд╡िрдЦंрдбिрдд рдоंрд╢ा рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣рд░ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдЙрдкрдж्рд░рд╡ рдоाрдирд╡рддा рдХे рд╡ाрд╕्рддे рджुрдЦрджाрдИ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै। ‘рдмुрдЭ рд░рд╣ी рдмрдд्рддी рджा рдЪाрдирдг’ рдоेрд░ा рд╡рд╣ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै рдЬो рдоाрдирд╡ीрдп рд╕्рдиेрд╣ рд╡ाрд▓े рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХो рддोрдб़рд╢्рдорд░ोрдб़ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдЗрдЪ्рдЫा рдХे рдЙрд▓рдЯ рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ों рдХा рдкрд░्рджाрдлाрд╢ рдХрд░рддा рд╣ै।

рдЗрд╕ рд░рдЪрдиा рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рдордзुрд░ рд╣ै। рдордзुрд░рддा рд╕े рдкैрджा рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдЗрд╕ рдкुрд╕्рддрдХ рдХो рдк्рд░िрдп рдмрдиाрддा рд╣ै। рдбा. рд╣рд░рдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдФрд░ рд░рд╡ि рджीрдк рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рджेрд╢िрдд ‘рдкрд░рдЫाрд╡ें’ рдХी рдЖंрдЪрд▓िрдХ рдкेрд╢рдХाрд░ी рд╡िрдоोрд╣िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ै।

рд▓ोрдЧрдмाрдЧ рдЗрд╕ рд╕ीрд░िрдпрд▓ рдХो рдЕрдкрдиा рд╕рдордЭрддे рдеे। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдоूрд▓рднाрд╡рдиा рдХोрдорд▓рддा рдХी рдУрд░ рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ोрддी рдеी। рдоैंрдиे рд▓ोрдЧों рдХो рдЗрд╕ рд╕ीрд░िрдпрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рдкेрд╢ рдХी рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рд╕्рдкрд╖्рдЯрддा рдХो рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЦुрдж рджेрдЦा рд╣ै। рдХрдаोрд░рддा рдФрд░ рдХोрдорд▓рддा рдХी рдмाрддों рд╡ाрд▓ा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдЗрд╕ рд╕ीрд░िрдпрд▓ рдоें рдоुрдЦрд░ рд╣ोрдХрд░ рджрд░्рд╢рдХों рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рдЖрддा рд╣ै।

рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдордиुрд╖्рдп рдХी рднाрд╡рдиा рдХो рд╕рд╣рдЬ рдмрдиाрдиा рднी рддो рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдХрд▓ा рд╕े рд▓ोрдЧ рд╕рд╣рдЬ рдмрди рдХрд░ рд╕рд╣ी рд╕ोрдЪ рдХो рдЕрдкрдиाрдиे рд╡ाрд▓े рдмрдиे।

рдоुрдЭे рдЕрдкрдиी рдХृрддि рдкрд░ рдк्рд░рд╕рди्рдирддा рдеी। рдоैं рдЦुрдж рд╕ीрд░िрдпрд▓ рдХो рджेрдЦ рдХрд░ рдЧрдж्рдЧрдж рд╣ो рдЬाрддा рдеा। рдбी.рдбी. рдкंрдЬाрдмी рд╕े рдпрд╣ рдХрдИ рдмाрд░ рдк्рд░рд╕ाрд░िрдд рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः  рдкंрдЬाрдм рдХी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдкрд░ рдЖрдкрдХी рдкाँрдЪ рдкुрд╕्рддрдХें рд╣ै। рдкंрдЬाрдмी рдпुрдиिрд╡рд╡рд░्рд╕िрдЯी, рдкрдЯिрдпाрд▓ा рдиे рднी рдЖрдкрд╕े рдкुрд╕्рддрдХें рд▓िрдЦрд╡ाрдИ рд╣ैं। рдоाрд▓рд╡ा рдХी рд▓ोрдХ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХो рдЙрднाрд░рдиे рдоें рднी рдЖрдкрдХा рдХाрдо рд╣ै। рдЗрд╕े рдЖрдк рдХिрддрдиा рд╕ाрд░्рдердХ рдоाрдирддे рд╣ैं?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдзрд░рддी рд╕े рдЙрдкрдЬी рд╣рд░ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдХुрджрд░рддी рд╡рд╕्рддु рд╕ंрддोрд╖рдЬрдирдХ рд╣ोрддी рд╣ै। рд╡िрдХृрдд рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╡िрдХृрдд рднाрд╡-рдзाрд░ा рдиे рдХिрд╕्рдо-рдХिрд╕्рдо рдХी рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХो рдкैрджा рдХрд░ рд░рдХ्рдЦा рд╣ै। рдоेрд░े рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╕े рд╣ैं। рдоैं рдЕрдкрдиे рдЖрд╕-рдкाрд╕ рдХो рдЕрдкрдиा рд╣ी рд╕рдордЭрддा рд╣ूँ। рдкंрдЬाрдм рдХो рд▓ुрдЪ्рдЪी (рдЕрд╢्рд▓ीрд▓) рдЧाрдпрдХी рдиे рдк्рд░рджूрд╖िрдд рдХрд░ рд░рдЦा рд╣ै। рдкंрдЬाрдм рдХा рдХिрд╕ाрди рднी рдлрдХीрд░ рдФрд░ рджрд░рд╡ेрд╢ рдирд╣ीं рд░рд╣ा। рдоेрд░े рдЗрд╕ рдк्рд░ांрдд рдХी рдмौрдж्рдзिрдХрддा рдХा рднी рдкрддрди рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдзрди рдмрд╣ुрдд рд╣ै, рдорди рдЧрд░ीрдм рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рджुрд╖्рдЯрддा рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдоैं рд╡िрд░ाрд╕рдд рдХी рд╢ुрдж्рдзрддा рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ैрдж्рдзांрддिрдХ рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╡ाрд▓ी рдкुрд╕्рддрдХें рд▓िрдЦрддा рд░рд╣ा рд╣ूँ। рдЙрдирдХी рдХाрдлी рдЕрдЪ्рдЫी рдоाрди्рдпрддा рдмрди рдЧрдИ рд╣ै। рдкाрдардХ-рд╡рд░्рдЧ рдЗрд╕ рдХो рдкрдв़рдХрд░ рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ рдоेрд░े рдкाрдардХ рдоुрдЭे рд╕ीрдзे рдФрд░ рд╕рдкाрдЯ рд░ूрдк рдоें рдоिрд▓рддे рд╣ी рд░рд╣рддे рд╣ैं।

рдкंрдЬाрдм рдХे рдоाрд▓рд╡ा-рдЖंрдЪрд▓ рдХी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХी рдЕрдкрдиी рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдкрд░ेрдЦा рд╣ै। рдоेрд░ी рдкुрд╕्рддрдХ ‘рдорд▓рд╡рдИ рд╕рдн्рдпाрдЪाрд░’ рдиे рдЗрд╕рдХो рд╕рд╣ी рдвंрдЧ рд╕े рдЕंрдХिрдд рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рддीрди рд╕ंрд╕्рдХрд░рдг рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ो рдЪुрдХे рд╣ैं।

рдоेрд░ा рд╣рд░ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рдаीрдХ-рдаाрдХ рдЪрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдкрдЯिрдпाрд▓ा рдиे ‘рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рдХी рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдЬीрд╡рдиी’ рд░рдЪрдиा рд▓िрдЦрд╡ाрдИ рдФрд░ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХी рд╣ै। рдЙрд╕рдоें рдоेрд░ा рдЕрдкрдиाрдкрди рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдЙрдЬाрдЧрд░ рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдоैं рдЕрдкрдиी рдЙрд╕ рд░рдЪрдиा рдХो рдкрдв़рдХрд░ рднाрд╡-рд╡िрднोрд░ рд╣ो рдЙрдарддा рд╣ूँ рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕ рд░рдЪрдиा рдоें рд╕рдордп рдХे рд╕्рд╡рднाрд╡ рдХो рджрд░्рд╢ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд╕рдордп рдФрд░ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рдЖрдкрд╕рджाрд░ी рддो рдЕрдЯूрдЯ рд╣ोрддी рд╣ै। рд╕рдоाрдЬ рдХा рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЖрдкрд╕рджाрд░ी рд╕े рд▓рдЧाрд╡ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः  рдЖрдк рд╕ाрда рд╡рд░्рд╖ों рд╕े рдоिрдд्рд░ рдоंрдбрд▓ рдк्рд░рдХाрд╢рди рдЪрд▓ा рд░рд╣े рд╣ै। рд╕्рд╡рдпं рдкुрд╕्рддрдХें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░ рд▓ाрдЧрдд рдоूрд▓्рдп рдкрд░ рдЕрдм рддрдХ 50 рд╣рдЬाрд░ рдкुрд╕्рддрдХें рдЕрдкрдиे рдеैрд▓े рдоें рд╕े рд╡िрддрд░िрдд рдХрд░ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЕрдкрдиा рдк्рд░рдХाрд╢рди рдФрд░ рдкाрдардХ рд╕ंрдмंрдзी рдЕрдкрдиे рдХुрдЫ рдЕрдиुрднрд╡ рд╕ाрдЭा рдХрд░ें।

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдЕрдиूрдаे рд░ंрдЧ рдХा рдпрд╣ рдк्рд░рдпोрдЧ рдк्рд░рддिрдмрдж्рдз рднाрд╡рдиा рдХा рд╕ूрдЪрдХ рд╣ै। рд▓ोрдЧों рдоें рдЕрдЪ्рдЫी рдкुрд╕्рддрдХें рдкрдв़рдиे рдХी рдк्рд░рдмрд▓рддा рдмрдиी рд╣ुрдИ рд╣ै। рдоुрдЭे рддो рдоेрд░ा рдкाрдардХрд╡рд░्рдЧ рдЕрдкрдиे рдХрди्рдзों рдкрд░ рдЙрдаा рд▓ेрддा рд╣ै। рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХो рдЖрд╕्рдеा рдФрд░ рдЕрдХ्рд╖рд░ рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдоुрдЭे рдоेрд░े рдкाрдардХों рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╕ाрд░ा рдзрди рдоिрд▓рддा рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै। рдоैं рд╕рд╣ी рд╕ाрдл़ рдзाрд░рдгा рдФрд░ рдзाрд░ाрдУं рдХा рдЙрдкाрд╕рдХ рд╣ूँ। рдЕрдбिрдЧ рдЪिрди्рддрди рд╕рд╣рдпोрдЧी рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдоेрд░ा рдеैрд▓ा рдоेрд░ा рдкुрд╕्рддрдХ-рднंрдбाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рдЬрдм  рдЖрдк 12.01.2020 рдХो рдПрдХ рдоिрди्рдиी рдХрд╣ाрдиी рдЙрдд्рд╕рд╡ рдкрд░ рд╢िрд░ोрдордгि рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЖрдпे рдеे, рдЙрд╕ рджिрди рднी рдоेрд░े рдеैрд▓े рдХी рддीрд╕ рдкुрд╕्рддрдХों рдХो рдкाрдардХों рдиे рдЦрд░ीрджा рдеा। рдЖрдк рднी рддो рдоुрдЭे рдЗрд╕ рдоिрдд्рд░ рдоंрдбрд▓ рдк्рд░рдХाрд╢рди рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдкाँрдЪ рд╕ौ рд░ुрдкрдпे рджेрдХрд░ рдЧрдпे рд╣ैं।

рдоैं рдФрд░ рдоेрд░े рд╕рд╣рдпोрдЧी рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЪрд▓ рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рдЕрдкрдиा рдоुрд▓्рдХ рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХ рдкुрд╕्рддрдХें рдкрдв़рдиे рдоें рдкिрдЫрдб़ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╣рдо рдЕрдкрдиे рд╕ाрдзाрд░рдг рд╕े рдк्рд░рдпрдд्рди рд╕े рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рдХрд▓ा-рдкूрд░्рддि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд╣ी рд▓ेंрдЧे। рд╣рдо рдЕрдкрдиे рдЗрд╕ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдоें рдкूрд░्рдг рддौрд░ рдкрд░ рд╕рдлрд▓ рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг рдкрд░ рдЖрдкрдХी рдкрд╣рд▓ рдмрдб़ी рдЪрд░्рдЪिрдд рдФрд░ рд╕рд░ाрд╣рдиीрдп рд╣ै। рдЕрдм рддрдХ рдЖрдк рдХрд░ीрдм 50 рд╣рдЬाрд░ рдкेрдб़ рд▓рдЧाрдХрд░ рдкाрд▓-рдкोрд╕рдХрд░ рдмрдб़े рдХрд░ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдпрд╣ рдЖрдкрдиे рдХрдм рд╕े, рдХिрд╕рдХी рдк्рд░ेрд░рдгा рд╕े рдХिрдпा? рдЗрд╕рдоें рдХ्рдпा рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдФрд░ рд╕рд░рдХाрд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХा рднी рд╕рд╣рдпोрдЧ рдоिрд▓ा?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рджेрдЦो рд╕рдд्рдХाрд░ीрдп рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рдЬी, рд╡ृрдХ्рд╖ों рд╕े рдоेрд░ा рдЖрдд्рдоीрдп рд░िрд╢्рддा рдмेрд╣рдж рдк्рд░िрдп рдЕрдиुрднूрдд рд╕ंрджрд░्рдн рдХा рд╕ूрдЪрдХ рд╣ै। рдмрд╣ुрдд рдкुрд░ाрдиी рдмाрдд рд╣ै рдпूँ рд╕рдордЭें рдХि рд╕рди рдЪрд╡ाрд▓ीрд╕-рдкैंрддाрд▓ीрд╕ рдоें рдЬрдм рдоैं рджрд╕-рдмाрд░рд╣ рд╡рд░्рд╖ рдХा рдеा рдЙрд╕ рд╕рдордп рдоेрд░े рдШрд░ рдоें рдоुрдЭे рдХुрдЫ рднी рд╕рдордЭा рдирд╣ीं рдЬाрддा рдеा। рдЙрд╕ рд╕рдордп рдмрд░рдиाрд▓ा рдПрдХ рдХрд╕्рдмाрдиुрдоा рд╢рд╣рд░ рдеा। рдмрд░рдиाрд▓ा рдЪाрд╣े рд░िрдпाрд╕рдд рдкрдЯिрдпाрд▓ा рдХा рдЬिрд▓ा рдеा рдкрд░ рдЖрдЬ рдЬैрд╕ी рдЪрдХाрдЪौंрдз рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдЗрд╕рдХी рд░ूрдкрд░ेрдЦा рдЙрд╕ рд╕рдордп рдирд╣ीं рдеी। рдЕрдм рддो рдпрд╣ рд╢рд╣рд░ рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рд╣ै, рдЬैрд╕े рдХोрдИ рдХुрдд्рддा рдЪोрд░ी рдХा рдШी рдЦाрдХрд░ рдоोрдЯा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

рд╣ाँ, рддो рдоैं рдЕрдкрдиे рдШрд░ рдХे рдЧ्рд░ाрдоीрдг рд╕े рдоुрд╣рд▓्рд▓े рд╕े рдмाрд╣рд░ рдХे рдЦेрдд-рдЦрд▓िрд╣ाрдиों рдХी рдУрд░ рдЪрд▓ рдкрдб़рддा рдеा। рдХोрдИ рди рдХोрдИ рд╢ांрдд рдкрдЧрдбंрдбी рдкрд░ рдоेрд░े рдкैрд░ рдЪрд▓рддे рд░рд╣рддे рдеे। рдкीрд▓ी-рдкीрд▓ी рд╕рд░рд╕ों рдХे рднрд░े-рднрд░े рдЦेрддों рд╕े рдмाрддें рдХрд░рддे-рдХрд░рддे рдоैं рдХाрдлी рджूрд░ рдиिрдХрд▓ рдЬाрддा рдеा। рдзрд░рддी, рдЦेрдд, рдХिрд╕ाрди, рдХुрджрд░рдд рдФрд░ рдХुрджрд░рддी рдХрд░ाрдоाрддों рд╕े рдоेрд░ी рджोрд╕्рддी рдмрдв़рддी рдЧрдИ। рд╡ृрдХ्рд╖ рдоेрд░े рдЙрд╕ рд╕рдордп рд╕े рдоिрдд्рд░ рдмрдиे рд╣ुрдП рд╣ैं। рдкрдЪ्рдЪाрд╕ рд╣рдЬाрд░ рддो рдирд╣ीं, рджрд╕ рд╣рдЬाрд░ рдХे рдЖрд╕ рдкाрд╕ рдоैंрдиे рд╡ृрдХ्рд╖ рд▓рдЧाрдпे рд╣ैं। рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рдЪрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕ рдмाрд░ рдлрд░рд╡рд░ी 2020 рдоें рдЬрдм рд╡ृрдХ्рд╖ों рдоें рдлुрдЯाрд░ा рдкрдб़рддा рд╣ै, рджो рд╕ौ рд╡ृृрдХ्рд╖ рд▓рдЧाрдиे рд╣ैं рдордиाрд▓ рдЧाँрд╡ рдХी рдЧोрд╢ाрд▓ा рдоें।

рджेрдЦो рдоेрд░े рдк्рд░рднु, рдЬрдм рдХोрдИ рдЗрдЪ्рдЫा рдордиुрд╖्рдп рдХे рдорди рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ै рддो рд╡рд╣ рдк्рд░िрдп рдк्рд░рдХрд░рдг рдмрди рдмैрдарддी рд╣ै। рдоेрд░े рдорди рдиे рд╡ृрдХ्рд╖ рд▓рдЧाрдиे рдХो рднрд▓ा рд╕рдордЭा। рдмрд╕ рдпрд╣ рднрд▓ाрдкрди рд╣ी рдоुрдЭे рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рд╕рдоाрдЬ рдХे рдмाрд░े рдоें рдоुрдЭे рдиोрдмрд▓ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рдЕрдорд░्рдд्рдп рд╕ेрди рдХी рдХрд╣ी рдмाрдд рдпाрдж рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рддो рдмाрддूрдиी рд╣ै। рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд╕िрдпाрд╕рдд рдХी рддрдоाрд╢ेрдмाрдЬी рдХो рд▓ोрдЧрдмाрдЧ рдЬाрдирддे рд╣ी рд╣ैं। рдоेрд░े рдкाрд╕ рдЕрдкрдиा рдеोрдб़ा-рдмрд╣ुрдд рдзрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЙрд╕рд╕े рд╡ृрдХ्рд╖ рд▓рдЧा рдХрд░ рдЙрдирдХो рд╕ँрднाрд▓рддा рдЖ рд░рд╣ा рд╣ूँ। рдЗрд╕ рд╕ाрд▓ рдоुрдЭे рдмीрд╕ рд╣рдЬाрд░ рд░ुрдкрдпा рд╡ृрдХ्рд╖ाрд░ोрдкрдг рдкрд░ рд▓рдЧाрдиा рд╣ै, рд╕ो рд╡рд╣ рдзрди рдоेрд░े рдкाрд╕ рд╣ै।
рдмाрдд рдмрдб़ी рд╕ाрдл рд╣ै рдХि рд╕рдордп рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдк्рд░рдХृрддि рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рдХрд░рддी рд╣ै, рдкрд░ рд╣рдо рдЙрд╕рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдХ्рдпा рдХрд░рддे рд╣ैं?

рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рд╕рд░рдХाрд░ीрддंрдд्рд░ рдбрдорд░ू рддो рдмрд╣ुрдд рдмрдЬाрддा рд░рд╣рддा рд╣ै рдкрд░рди्рддु рдЕрдзिрдХाрд░ी-рд╡рд░्рдЧ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХा рд╢िрдХाрд░ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕंрд╣рд╡ाрдж рд╕े рд╕ाрдз्рдп-рд╕ोрдкाрди рдкिрдЫрдб़ рд░рд╣े рд╣ैं। рдоुрдЭे рдоेрд░ा рд╕рдоाрдЬ рд╕рдд्рдХाрд░ीрдп рд╕рдордЭрддा рд╣ै, рдЗрд╕рд╕े рдмрдб़ा рднрд▓ा рдХ्рдпा рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╣ोрдЧा।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः  рдЖрдЬ рдХे рд╣िंрд╕рдХ, рдзाрд░्рдоिрдХ рдЙрди्рдоाрдж рдФрд░ рдЬाрддिрдЧрдд рд╕ंрдХीрд░्рдгрддा рд╕े рдЧ्рд░рд╕्рдд рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдФрд░ рд░ाрдЬрдиीрддि рдХे рдмाрд░े рдЖрдк рдХ्рдпा рд╕ोрдЪрддे рд╣ैं?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рдоैंрдиे рдЕрдкрдиी рдХिрд╢ोрд░ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╣ी рдзाрд░्рдоिрдХ рдоूрд░्рдЦрддा рдХे рдХाрд░рдг рдкंрдЬाрдм рдХी рдзрд░рддी рдХो рд▓рд╣ू-рд▓ुрд╣ाрди рд╣ोрддे рджेрдЦा рд╣ै। рднाрд░рдд рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдХा рджोрд╖-рдкूрд░्рдг рдиिрд░्рдгрдп рд╣рдоाрд░े рджेрд╢ рдХी рд░ाрдЬрдиीрддि рдХा рджुрдЦрджाрдИ рдФрд░ рд╡िрд╕्рдлोрдЯрдХ рдкрдХ्рд╖ рдеा। рдЗрд╕ рдзрд░рддी рдкрд░ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ा рд╕рдоाрдЬ рд░ोрддा рдФрд░ рд╡िрд▓ाрдк рдХрд░рддा рд░рд╣ा, рдорд╣ाрдд्рдоा рдЬी рдЕрд╣िंрд╕ा рдХी рдХрд╣ाрдиी рдХрд╣рддे рд░рд╣े। рдоैंрдиे рд╣िंрд╕ा рдХी рдХрдаोрд░рддा, рдиिрд░्рдордорддा, рджुрд╖्рдЯрддा, рджрд░्рдж, рднीрд╖рдгрддा рдФрд░ рднंрдпрдХрд░рддा рдХो рдЕрдкрдиी рд╡िрд╡ेрдХрд╢ीрд▓ рдЪेрддрдиा рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдордЭрдиे рдХी рдкूрд░ी-рдкूрд░ी рдХोрд╢िрд╢ рдХी рдеी।

рдоाрдирд╡ рдХो рджाрдирд╡ рдмрдиा рд░рдЦा рдеा рд╕िрдпाрд╕ी рд╕्рд╡ाрд░्рде рдиे। рд╕िрдпाрд╕ी рд╕्рд╡ाрд░्рде рд╕े рдкैрджा рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рдХिрд╕ी рднी рдХिрд╕्рдо рдХा рдХोрдИ рднी рдЕрди्рдпाрдп рд▓ोрдХ-рдкрдХ्рд╖ рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдШाрддрдХ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै।

рдмрдб़ी рд╕ीрдзी рдФрд░ рд╕ाрдл рд╕ी рдмाрдд рд╣ै рдХि рдЬрди-рд╕ाрдзाрд░рдг рдХो рддो рдЬीрд╡рдирд╢्рдпाрдкрди рдХे рд▓ाрд▓े рдкрдбे़ рд░рд╣рддे рд╣ैं। рд╕рдд्рддाрдзाрд░ी рд╕िрд▓рд╕िрд▓े рд╣рдХूрдордд рд╣ाрд╕िрд▓ рдХрд░рдиे рдХे рд╡ाрд╕्рддे рднिрди्рди-рднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣рдердХंрдбे рдЦрдб़े рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рд╣ी рдирд╣ीं, рд╣рдЬाрд░ों рд╕ंрд╡рджेрдирд╢ीрд▓ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЗрд╕ рддрде्рдп рдХो рд╕рдордЭ рдХрд░ рд▓ोрдХрд╢्рдкрдХ्рд╖ рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдХुрдЫ рди рдХुрдЫ рдХрд░рддे рд╣ी рд░рд╣рддे рд╣ैं।

рдоैं рддो рдЕрдкрдиी рд░рдЪрдиाрдУं рдоें рдЬрди-рдЪेрддрдиा рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдПрдХ рдкाрда рдХी рддрд░рд╣ рд╕ोрдЪрдиे рдФрд░ рд╕рдордЭрдиे рдХी рдХрд▓ा рдХो рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ूँ рддाрдХि рд▓ोрдЧ рдХिрд╕ी рдЭंрдЭрдЯ рдоें рди рдлँрд╕े। рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╡ाрд╕्рддे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╢िрдХ्рд╖ा рднी рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬाрдирддा рд╣ूँ, рднрд▓ी рдк्рд░рдХाрд░ рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддा рд╣ूँ рдХि рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХी рдЖрдЬ рдЕрд╡рд╣ेрд▓рдиा рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै, рдкрд░ рдХрдаिрди рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдХाрд░्рдпрд░рдд рд░рд╣рдиा рднी рддो рдПрдХ рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХी рддрд░рд╣ рд╣ोрддा рд╣ै। рдоैं рддो рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдХो рдПрдХ рд╕ंрдХрд▓्рдк рднी рдоाрдирддा рд╣ूँ। рд╕ंрдХрд▓्рдк рд╡िрдЪрд▓िрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः  рдирдП рдоाрд╣ौрд▓ рдоें рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдкрдиी рднूрдоिрдХा рдХाрд░рдЧрд░ рд░ूрдк рдоें рдХैрд╕े рдиिрднा рд╕рдХрддा рд╣ै?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм рдЗрд╕ рдзрд░рддी рдкрд░ рди्рдпाрдпрд╢ीрд▓ рдЕрдз्рдпाрдп рдХी рдкूрд░्рддि рдХो рд╕ंрднाрд▓рдиे рд╡ाрд▓ी рд╢рдХ्рддि рдХा рдЕрдкрдиा рдПрдХ рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдкрдв़рдиे рдХो рдоिрд▓рддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рд╡े рд▓ोрдЧ рд╡िрднूрддि рдмрдирдХрд░ рд╣рдоाрд░े рд▓िрдпे рдкрде рдк्рд░рджрд░्рд╖рдХ рдХी рддрд░рд╣ рд╣ैं। рдоैं рддो рдПрдХ рд╕ाрдзाрд░рдг рд╕ा рдкूрд░рдХ рд╣ूँ। рдк्рд░ेрд░рдгाрдордпी рдк्рд░рд╡рдХ्рддा-рдкुрд░ुрд╖ рдоेрд░े рдЧुрд░ु рдмрдиे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рд╕рдЪेрдд-рд╕ाрдзрдиा рдХी рддрд░рд╣ рд╣ोрддा рд╣ै рд╕ाрд╣िрдд्рдп। рд▓ोрдЧ рддो рджрд░рд╡ेрд╢ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЙрдирдХी рд╕рдордЭ рд╕े рдмाрд╣рд░ рд░рд╣рддी рд╣ै рд╕рдд्рддाрд╡ाрдж рдХी рдЪंрдЪрд▓рддा рдФрд░ рд╢ैрддाрдиीрдпрдд। рд╕рдордЭ рдФрд░ рд╕ंрдЬीрджрдЧी рдХे рдкाрда рдХो рдкрдв़ рдХрд░ рд▓ोрдЧ рд╕рдордп рдХो рд╕ंрднाрд▓рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рд╕рдордп рдХे рдХрд╖्рдЯ рдХी рдХрд╣ाрдиी рдХрд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдХрд▓ाрдХाрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ूрдд्рд░ рдХी рднूрдоिрдХा рдмрдиे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдк्рд░рдХाрд╢ рдХो рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ै рд╕ाрд╣िрдд्рдп। рдЕрди्рдзेрд░े рдХी рдЖँрдЦ рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рдХрд░्рдо рдФрд░ рдзрд░्рдо рдЖँрдЦ рдЬैрд╕ा рд╣ोрддा рд╣ै। рдЦुрд▓ी рдЖँрдЦ рд╡ाрд▓ा рдЬрди-рд╕ाрдзाрд░рдг рдмрд╣рдХाрд╡े рд╕े рджूрд░ рд░рд╣рддा рд╣ै। рд░рдЪрдиाрдПँ рдЗрд╕ рдмрд╣рдХाрд╡े рдХा рд╡рд░्рдгрди рдмрди рдХрд░ рдЙрдкрдпोрдЧी рдЕрд░्рдеों рдХो рдмрдв़ाрддी рд░рд╣рддी рд╣ै।
рдмрд╕ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рдХрд▓ा рдХो рдмाрд░-рдмाрд░ рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рдиे рдХो рдорди рдХрд░рддा рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдкंрдЬाрдм рдХे рд╢िрд░ोрдордгि рдкंрдЬाрдмी рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдФрд░ рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╣िрди्рджी рд╕ंрд╕्рдеाрди рдХे рджो рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рдХे рд╕ौрд╣ाрд░्рдж рд╕рдо्рдоाрди рд╕рд╣िрдд рдЖрдкрдХो рдЕрдм рддрдХ рдмीрд╕ों рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╡ рд╕рдо्рдоाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЪुрдХे рд╣ैं। рд▓ेрдХिрди рджो рджрд░्рдЬрди рд╕े рднी рдЕрдзिрдХ рд▓ोрдХрдк्рд░िрдп рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдХे рд▓ेрдЦрдХ рдФрд░ рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг рдмрдЪाрдиे рдХी рдоुрд╣िрдо рдоें рдиिрд░ंрддрд░ рд╕ंрд▓рдЧ्рди рд╕рдоाрдЬрд╕ेрд╡ी рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рд╕े рднाрд░рддीрдп рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी рд╕рдо्рдоाрди рдЕрдм рддрдХ рджूрд░ рдХ्рдпों рд░рд╣ा? рдХ्рдпा рдЗрд╕рдХे рдкीрдЫे рдХोрдИ рд░ाрдЬрдиीрддि рд╣ै? рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी рдпा рдкрдж्рдорд╢्рд░ी рд╕рдо्рдоाрди рдХो рдЖрдк рдХिрд╕ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦрддे рд╣ै?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рдЖрдкрдХे рдЗрд╕ рдк्рд░рд╢्рди рдХी рднाрд╡рдиा рдХो рдоैं рддो рдПрдХ рдк्рд░िрдп рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХी рддрд░рд╣ рд╣ी рдоाрдирддा рд╣ूँ। рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ों рдХी рджेрд░ी рдФрд░ рджूрд░ी рдХा рднी рдЕрдкрдиा рдПрдХ рдЖрдиंрдж рд╣ोрддा рд╣ै। рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рд░рдЪрдиाрдУं рдХो рдоैं рдмрдб़े рдз्рдпाрди рд╕े рдкрдв़рддा рд░рд╣рддा рд╣ूँ। рдЙрдирдоें рдХिрд╕ рджрд░्рд╢рди рдХो рджिрдЦाрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рд╕рдордЭрдиे рдХी рднрд░рд╕рдХ рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░рддा рд╣ूँ। рдоुрдЭे рдоेрд░ी рдпрд╣ рдЖрд░ाрдзрдиा рдЕंрдХुрд╢ рдоें рд░рдЦрддी рд╣ै। рдоैं рд╡िрдЪрд▓िрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдоुрдЭे рдоेрд░े рдкाрдардХ рдЕрдкрдиी рдЖрд╕्рдеा рдХो рдЬрдм рдоुрдЭे рднेंрдЯ рдХрд░рддे рд╣ैं рддो рдоुрдЭे рд▓рдЧрддा рд╣ै рдЬैрд╕े рдХोрдИ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдоिрд▓ рдЧрдпा рд╣ै। рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ों рдХे рд▓ेрдирджेрди рдоें рд░ाрдЬрдиीрддि рдХा рдЪрд▓рди рддो рдЪрд▓рддा рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै। рд╕рдо्рдоाрди рдФрд░ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ों рдХो рдоैं рдЖрджрд░рдгीрдп рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦрддा рд╣ूँ। рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ों рдХे рд╡िрддрд░рдг рдоें рдХुрдЫेрдХ рдЕрдирдзिрдХाрд░ी рднी рдЖ рдЬाрддे рд╣ैं। рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рдХो рдЕрди्рдпाрдп рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╕िрд▓рд╕िрд▓े рдЪрд▓рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдХрднी рд╕िрд▓рд╕िрд▓ा рдЕрд╢ुрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╢ुрдж्рдзрддा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो рдЖрдк рдЬैрд╕े рдкुрд░ुрд╖ों рдХे рдк्рдпाрд░ рд╕े рднрд░ा-рднрд░ा рд╕ा рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ै।

рдЕрднी-рдЕрднी 550 рднрд▓े рдкुрд░ुрд╖ों рдХो рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдЬी рдХे 550 рдЬрди्рдорд╡рд░्рд╖ рдкрд░ рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рдХिрдпा рд╣ै рдкंрдЬाрдм рд╕े। рдоैं рднी рдЙрд╕рдоें рд╕े рдПрдХ рдеा। рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा рдЙрдд्рд╕рд╡ рдеा। рдЖрдк рдЬैрд╕ी рдХुрд╢ाрдЧ्рд░рддा рдХा рдХрдерди рдоुрдЭे рдпाрдж рд╣ै। рдХрдерди рдеा рдХि рджрд░्рдЬрдиों рд░ाрд╕्рддों рдкрд░ рдмिрдЬрд▓ी рдиे рдЪрдХाрдЪौंрдз рдХрд░ рд░рдХ्рдЦी рд╣ै, рдкрд░ рдмाрдмा рдиाрдирдХ рдХे рджिрдЦрд▓ाрдпे рд░ाрд╕्рддे рдкрд░ рдЕрди्рдзेрд░ा рд╣ै।

рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рдк्рд░рдХाрд╢ рдФрд░ рдЕрди्рдзेрд░े рдХे рдмीрдЪ рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ рдпुрдж्рдз рдЪрд▓рддा рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै। рдоुрдЭे рд▓िрдЦрдиे рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХी рдмाрдд рдХрд░рдиे рдХी рдк्рд░ेрд░рдгा рдЕрдкрдиे рдЙрди рд▓ोрдЧों рд╕े рдоिрд▓ी рд╣ै рдЬो рдХрд╖्рдЯ рдоें рдеे, рдЬिрдирдХो рдЖрд░्рдеिрдХ рдЕрди्рдпाрдп рдХे рдХाрд░рдг рдиाрд░рдХीрдп рд╕рдордп рдоें рд╕े рдЧुрдЬрд░рдиा рдкрдб़рддा рдеा। рдкीрдб़ा рд╕े рдЙрдкрдЬा рдоाрдирд╡ीрдп рд╕рддрд╣ рд╡ाрд▓ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╕рд░्рд╡ोрдкрд░ि рд╣ोрддा рд╣ै। рдкुрд░рд╕्рдХाрд░, рд╕рдд्рддा рдФрд░ рд╕िрдпाрд╕рдд рдкрд░ рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рд▓िрдЦा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдкрд░ рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдЬीрд╡рди рдХो рдЬीрд╡рди рд╕े рдоिрд▓рдиे рд╡ाрд▓ा рд╕рдд्рдХाрд░ рд╕рд░्рд╡рдоाрди्рдп рд╣ोрддा рд╣ै।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдЕрднी рдФрд░ рдХ्рдпा рд╡िрд╢ेрд╖ рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдХी рдпोрдЬрдиा рд╣ै?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рд╕ंрдХрдЯ-рдЧ्рд░рд╕्рдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рд╕рдорд╕्рдпाрдпें рд╣рд░ рдкрд▓ рд╣рд░ рдХ्рд╖рдг рд╣рд░ рд╕рдордп рдХुрдЫ рди рдХुрдЫ рдХрд░рдиे рдХो рдХрд╣рддी рд░рд╣рддी рд╣ैं। рдЖрдЬ рдк्рд░рдХृрддि рдХो рдмрд╣ुрдд рд╕ाрд░े рдмिрдЧाрдб़ рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░, рд╕рдордп, рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд╕рдорд╕्рдпा рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рд╕рдоाрдзाрди рдЬैрд╕ी рдмाрддें рдЬ्рдпों-рдЬ्рдпों рдЕंрдХुрд░िрдд рд╣ोрддी рд░рд╣рддी рд╣ैं, рдд्рдпों-рдд्рдпों рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рдХрд░्рдо рдХा рдЬрди्рдо рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै।

рджेрдЦो рдоाрди्рдпрд╡рд░ рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рдЖрд╢ा рдФрд░ рдиिрд░ाрд╢ा, рди्рдпाрдп рдФрд░ рдЕрди्рдпाрдп, рдЕрд░ाрдЬрдХрддा, рдЕрдирд░्рде рдФрд░ рдЕрдиिрд╖्рдЯ рдЬैрд╕े рдЕрдз्рдпाрдп рдоेрд░े рд╕ाрдордиे рдЖрддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдоैं рдЙрдирдХो рдкрдв़рдиे рдФрд░ рдкрдХрдб़рдиे рдоें рдк्рд░рдпрдд्рдирд╢ीрд▓ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ा рдк्рд░ाрдгी рд╣ूँ। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдкрдХрдб़ рдХो рд▓ेрдХрд░ рд▓िрдЦрдиे рдХी рдХрд▓ा рдкрдирдк рдкрдб़рддी рд╣ै।

рдмрд╕ рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХे рд╡िрд╡ेрдХ рдмोрдзिрдЪिрдд्рдд рд╕े рд▓िрдЦрдиे рд╡ाрд▓ा рд╕ंрдХрд▓्рдк рдоुрдЭे рд╕ुрди्рджрд░ рд▓рдЧрддा рд╣ै। рд╕ो рдЗрд╕ рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХी рдкूрд░्рддि рдХो рдкूрд░्рдг рдХрд░рдиे рдХी рднाрд╡рдиा рд╡ाрд▓ा рдоैं рднाрд╡ुрдХ рдмिрди्рджु рд╣ूँ। рдмिрди्рджु рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рдЬрд░ूрд░ рд╣ोрдЧा।

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпाः рдЖрдЬ рдХे рдпुрд╡ा рд▓ेрдЦрдХों рдХो рдХोрдИ рд╕ंрджेрд╢?

рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ोः рджेрдЦो рдоाрди्рдпрд╡рд░ рднाрдЯिрдпा рд╕ाрд╣िрдм, рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдХा рдЖрдпुрд╢्рд╡рд░्рдЧ рдЙрд╕рдХी рддीрд╡्рд░рддा, рд╕ंрдЬीрджрдЧी рдФрд░ рдЧंрднीрд░рддा рд╕े рдмрдирддा рд╣ै। рдпुрд╡ा рд▓ेрдЦрдХ рдХी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдХिрд╕ी рд╡рдпोрд╡ृрдж्рдз рд▓ेрдЦрдХ рд╕े рдмрдб़ी рддेрдЬ рднी рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै। рдХ्рд╖ीрдг рдФрд░ рд╣ीрди рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХा рдЕрдиुрдкाрдд рдЪिрди्рддрди рдзाрд░ा рдХी рдУрд░ рд╕ंрдХेрдд рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рджेрдЦा рдЬाрдпे рддो рд▓ेрдЦрдХ рдХा рджрд░्рдЬा рдЙрд╕рдХे рдЪिрди्рддрди рдкрд░ рдЯिрдХा рд░рд╣рддा рд╣ै।

рдЬीрд╡рдирдзाрд░ा рдоें рдЖрдпु рдФрд░ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХा рдЕрдкрдиा рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдпुрд╡ा рд▓ेрдЦрдХ рдХी рднाрд╡рдиा рдмрдб़ी рддाрдЬा рдФрд░ рддंрджрд░ुрд╕्рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЖрдЬ рдЕрдкрдиा рдпрд╣ рд╡рд░्рддрдоाрди рдмрдб़ा рдХुрдЯिрд▓ рдмрдирддा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХी рдХुрдЯिрд▓рддा рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдпुрд╡ा рд▓ेрдЦрдХ рдХो рд╕िрдпाрд╕ी рд╢ैрддाрдиीрдпрдд рдХो рднी рд╕рдордЭрдиा рд╣ोрдЧा। рд╕рдоाрдЬ рдХो рд╕िрдпाрд╕рдд рдиे рддрдоाрд╢ा рдмрдиा рд░рдХ्рдЦा рд╣ै।

рдЖрдЬ рдХा рдпрд╣ рд╕рдордп рдЬрди-рд╕ाрдзाрд░рдг рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдХुрдЫेрдХ рд╕рдд्рддाрдзाрд░ी рдШрд░ाрдиों рдХे рд╣ाрдеों рдоें рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рдк्рд░рдмрди्рдз рдиाрдЦुрд╢ рд╣ैं। рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдмрд╣ुрдд рд╕ी рдХिрд╕्рдоों рдХे рдЕрди्рдзेрд░े рдЫा рдЬाрдиे рдХा рднрдп рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдпुрд╡ा-рдЪेрддрдиा рдХे рдКрдкрд░ рдмрд╣ुрдд рднाрд░ी рдЬिрдо्рдоेрд╡ाрд░ी рдЖ рдЪुрдХी рд╣ै। рдХрд▓ा рдФрд░ рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп рдХो рд╕рдордХ्рд╖ рд░рдЦрдХрд░ рджेрдЦрдиा рдЬрд░ूрд░ी рдмрди рдЧрдпा рд╣ै। рдк्рд░ेрдо-рдкूрд░्рд╡рдХ рдк्рд░ाрд░्рдердиा рд╣ी рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдзाрд░рдгा рд╣ै।

рд╕ंрдкрд░्рдХ
рдУрдо рдк्рд░рдХाрд╢ рдЧाрд╕ो
рдЧाрд╕ो рд╕्рдЯ्рд░ीрдЯ, рдирдЬрджीрдХ рдЖрд░्рдп рд╣ाрдИ рд╕्рдХूрд▓,
рдмрд░рдиाрд▓ा-148101 (рдкंрдЬाрдм)
Email: gassoravinder@gmail.com

рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा
рдмрд╕ेрд░ा- 1882, рд╕ेрдХ्рдЯрд░-13, рдХрд░рдиाрд▓-132001 (рд╣рд░िрдпाрдгा)
Email: ashokbhatiahes@gmail.com

рд╕ेрддु, рдоाрд░्рдЪ 2020

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।