เคฆेเค–ि เคฆिเคจเคจ เค•ो เคซेเคฐ

เคšंเคฆ्เคฐ เคฎोเคนเคจ เคญเคฃ्เคกाเคฐी
เคšंเคฆ्เคฐ เคฎोเคนเคจ เคญเคฃ्เคกाเคฐी

เคนเคฎเคฎें เคธे เค…เคงिเค•เคคเคฐ เคฒोเค—ों เคจे เค•เคญी เคฏเคน เค•เคฒ्เคชเคจा เคญी เคจ เค•ी เคนोเค—ी เค•ि เคจिเค•เคŸ เคญเคตिเคท्เคฏ เคฎें เค•เคญी เคเคธा เคจเคœाเคฐा เคญी เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒ เคธเค•เคคा เคนै เคœिเคธเคฎें เคตिเคถ्เคต เค•ा เค˜เคŸเคจाเคšเค•्เคฐ เคฏเค•ाเคฏเค• เคฅเคฎ เคœाเคฏเค—ा เคธिเคตाเคฏ เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เค•े। เคตिเคถ्เคตเคฏुเคฆ्เคง  เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคฆेเคถों เคฎें เคญी เคเคธा เคฎंเคœเคฐ เคจเคนीं เคฆेเค–ा เค—เคฏा। เคตैเคธे เคชเคนเคฒे เคญी เคฎเคนाเคฎाเคฐिเคฏों เค•ी เคตिเคจाเคถ เคฒीเคฒा เคนोเคคी เคฐเคนी เคนै เค”เคฐ เค†เค—े เคญी เคฏเคน เคธंเคญाเคตเคจा เคฌเคจी เคฐเคนेเค—ी। เค‡เคธ เคฌाเคฐ เคœो เคฌाเคค เค…เคฒเค— เคนै เคชเคนเคฒे เค•ी เค…เคชेเค•्เคทा เคตเคน เคนै เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เค•ा เค…เคค्เคฏंเคค เคค्เคตเคฐिเคค เคช्เคฐเคธाเคฐ เคเคตं เคตिเคธ्เคคाเคฐ। เคฏเคน เคญी เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเค—िเค•ी เค•े เคตिเค•ाเคธ เคจे เคตिเคถ्เคต เค•ो เค›ोเคŸा เค•เคฐ เคฆिเคฏा เคนै เค”เคฐ เคธเคญी เคฆेเคถों เค•ो เค…ंเคคเคฐंเค— เคฐूเคช เคธे เคœोเฅœ เคฆिเคฏा เคนै เคธंเคšाเคฐ เคเคตं เคชเคฐिเคตเคนเคจ เค•ी  เค†เคงुเคจिเค• เคช्เคฐเคฃाเคฒिเคฏों  เค•ी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे। เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคœเคจ เคญเคฒे เคนी เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ी เคค्เคฐाเคธเคฆी เค•ी เค•เคฒ्เคชเคจा เคจ เค•เคฐเคคे เคฐเคนे เคนों เคฒेเค•िเคจ เคธเคฎเคฏ-เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคเคธी เคชुเคธ्เคคเค•ें เคธाเคฎเคจे เค†เคคी เคฐเคนी เคนैं เคœिเคจเคฎें เคเคธी เคธंเคญाเคตเคจाเค“ं เค•ो เค†เคงाเคฐ เคฌเคจाเค•เคฐ เคฒिเค–ा เค—เคฏा เคนै। เคธเคฌ เคฎिเคฒाเค•เคฐ เคฏเคน เค•เคนเคจा เคธเคนी เคนोเค—ा เค•ि เคฎाเคจเคต เค•ी เคตिเค•ाเคธ-เคฏाเคค्เคฐा เค•े เค•ुเค› เค‹เคฃाเคค्เคฎเค• เคชเคนเคฒू เคญी เคนैं เคœो เคจเคœเคฐเค…ंเคฆाเคœ เคจเคนीं เค•िเคฏे เคœा เคธเค•เคคे เค”เคฐ เค†เคจे เคตाเคฒे เคธเคฎเคฏ เคฎें เค‰เคจเคชเคฐ เค—ंเคญीเคฐเคคा เคธे เคšिंเคคเคจ เค•เคฐเคจा เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนोเค—ा।

****


เคฐเคนिเคฎเคจ เคšुเคช เคน्เคตै เคฌैเค िเคฏे เคฆेเค–ि เคฆिเคจเคจ เค•ो เคซेเคฐ
เคœเคฌ เคจीเค•े เคฆिเคจ เค†เค‡เคนैं เคฌเคจเคค เคจ เคฒเค—िเคนैं เคฌेเคฐ ।

เคฌเคšเคชเคจ เคธे เค†เคœ เคคเค• เค•เคตि เคฐเคนीเคฎ เค•ी เคฏे เคฌाเคค เค…ंเคคเคฐ्เคฎเคจ เค•ी เค—เคนเคฐाเค‡เคฏों เคคเค• เค…เคธเคฐ เค•เคฐเคคी เค†เคˆ เคฅी เค”เคฐ  เค†เคœ เคญी เค…เคธเคฐเคฆाเคฐ เคนैं। เค†เคœ เค•े เคนाเคฒाเคค เค•ो เคฆेเค–เคคे เคนुเค เคชเคนเคฒी เคชंเค•्เคคि เค‰เคคเคจी เคนी เค…เคธเคฐเคฆाเคฐ เคนै เคœिเคคเคจी เคชเคนเคฒे เคฅी เคถाเคฏเคฆ เคชเคนเคฒे เคธे เค•ुเค› เค”เคฐ เคœ्เคฏाเคฆा। เคœเคนाँ เคคเค• เคฆूเคธเคฐी เคชंเค•्เคคि เคฎें ‘เคจीเค•े เคฆिเคจों’ เค•े เค†เคจे เค•ी เคฌाเคค เคนै เคตเคน เคชเคนเคฒे เคญी เค•ुเค› เค…เคจिเคถ्เคšिเคค เคฅी เค†เคœ เคญी เคนै เคชเคฐ เคตเคน เค…เคจिเคถ्เคšिเคคเคคा เคฌเคนुเคค เคฌเฅ เคšुเค•ी เคนै। เคธाเคฎाเคจ्เคฏเคคเคฏा เค‡เคจ เคชंเค•्เคคिเคฏों เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค…เคงिเค•เคคเคฐ เคต्เคฏเค•्เคคि เคฏा เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคนोเคคा เคฐเคนा เคฅा เคชเคฐ เค†เคœ เค‡เคธे เคตैเคถ्เคตिเค• เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคฒाเค—ू เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เค†เคœ เค•े เคนाเคฒाเคค เคฎे เคœเคฌ เคธाเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เคชैเคฐ เคชเคธाเคฐ เคšुเค•ा เคนै เคฒเคฎ्เคฌे เคธเคฎเคฏ เคคเค• เคšुเคช เคนोเค•เคฐ เคฌैเค เคจे เค•े เค…เคฒाเคตा เค•ोเคˆ เคšाเคฐा เคญी เคจเคนीं เคฆीเค–เคคा, เคตैเคธे เคšुเคช เคนोเคจा เค‰เคคเคจा เคœเคฐूเคฐी เคจเคนीं เคชเคฐ เคฌैเค เคจे เค•ी เคฌाเคค เคนै เค•ाเคฐเค—เคฐ। เคคाเคฒाเคฌंเคฆी (Lockdown) เคœिเคธเค•ा เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เคธंเคญाเคตिเคค เคธเคฎाเคงाเคจ เคนो เคเคธा เคถाเคฏเคฆ เคตिเคถ्เคต เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ เคฎें เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เคนुเค† เคนै। เคฎเคนाเคฎाเคฐिเคฏाँ เคชเคนเคฒे เคญी เค†เคˆ เคนैं เค”เคฐ เคคเคฌाเคนी เค•े เคฎंเคœเคฐ เคชเคนเคฒे เคญी เคฆिเค–े เคนैं เคชเคฐ เค…เคฌ เค”เคฐ เคคเคฌ เคฎें เคเค•  เคฌเฅœा เคซเคฐ्เค• เคนो เคšुเค•ा เคนै, เค†เคœ เคธाเคฐा เคธंเคธाเคฐ เคเค• เค‡เค•ाเคˆ เคธा เคนो เคšुเค•ा เคนै เคเค• เคตैเคถ्เคตिเค• เค—ाँเคต เคœैเคธा, เค‡เคธเคฒिเคฏे เค‰เคธเค•ा เค…เคธเคฐ เคœ्เคฏाเคฆा เคธाเคซ เค”เคฐ เค—เคนเคฐाเคˆ เคธे เคฆेเค–ा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เค…ंเค—्เคฐेเคœी เค•ी เค•เคนाเคตเคค เคนै เคœเคฌ เคคेเคœ เคคूเคซाเคจ เค† เคฐเคนा เคนो เค”เคฐ เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เคœเค—เคน เค†เคธเคชाเคธ เคจ เคนो เคคเคฌ เคुเค•เคจे เคฏा เคฒेเคŸ เคœाเคจे เคฎें เคนी เคญเคฒाเคˆ เคนै। เคถाเคฏเคฆ เค•เคตि เค•ा ‘เคšुเคช เคน्เคตै เคฌैเค िเคฏे’ เคธे เคฏเคนी เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ เคนै। เคฆेเค–เคคे-เคฆेเค–เคคे เคธाเคฐा เคตिเคถ्เคต เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी เคšเคชेเคŸ เคฎें เค† เคœाเคฏเค—ा เค‰เคธเค•ी เค•िเคธी เคจे เค•เคฒ्เคชเคจा เคญी เคจ เค•ी เคนोเค—ी เคฏเคฆ्เคฏเคชि เคšाเคฒीเคธ เคธाเคฒ เคชเคนเคฒे เค›เคชे เคเค• เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ [1] เคฎें เค•เคฅाเคตเคธ्เคคु เค‡เคธी เคคเคฐเคน เค•ी เคฐเคนी เคนै। เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•เคฅाเค“ं เคฎें เค†เคจे เคตाเคฒी เคธ्เคฅिเคคि เค•े เคชुเคฐ्เคตाเคจुเคฎाเคจ เค•े เคช्เคฐเคฏाเคธ เคชเคนเคฒे เคญी เคนोเคคे เคฐเคนे เคนैं เค”เคฐ เค†เคœ เคญी เคนो เคฐเคนे เคนैं। เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเค—िเค•ी เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•े เคธाเคฅ เคญเคตिเคท्เคฏ เคฎें เคธंเคญाเคตिเคค เค–เคคเคฐों เค•ा เค†เค•เคฒเคจ เค•िเคฏा เคœाเคจा เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคนै เค”เคฐ เค•ुเค› เคนเคฆ เคคเค• เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคญी। เคฎเคธเคฒเคจ เค†เคœ เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคเค• เคธเคฎเคธ्เคฏा เคฌเคจ เคšुเค•ा เคนै เค‡เคธ  เคตिเคทเคฏ เคตเคธ्เคคु เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคเค• เค•ुเคถเคฒ เคฒेเค–เค• เค†เคจे เคตाเคฒी เคธंเคญाเคตिเคค เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เค•ा เค…เคš्เค›ा เคตเคฐ्เคฃเคจ เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै।

เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เคชเคนเคฒे เคธเคฎाเคšाเคฐ เคฎें เค•ुเค› เคญाเคฐเคคीเคฏ เค›ाเคค्เคฐों เค•ी เคšเคฐ्เคšा เคฅी เคœो เคตुเคนाเคจ เคฎें เคนी เคฐुเค•े เคฐเคนे เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎीเคกिเคฏा เคธे เค…เคชเคจे เค…เคจुเคญเคต เคธाเคा เค•िเคฏे। เค•ेเคฐเคฒ เค•े เคเค• เค›ाเคค्เคฐ เคจे เคฌเคคाเคฏा เค•ि เค•ैเคธे 73 เคฆिเคจों เคคเค• เคตे เค…เคชเคจे เค•เคฎเคฐे เคฎें เคนी เคฐเคนे। เค‡เคคเคจा เคนी เคจเคนीं เค‰เคจเค•े เคฌเค—เคฒ เค•े เคซ्เคฒैเคŸ เคฎें เคเค• เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฅा เคœिเคจเค•े เคคीเคจ เคฌเคš्เคšे เคญी เค‡เคคเคจे เคฒเคฎ्เคฌे เคธเคฎเคฏ เคคเค• เคฌाเคนเคฐ เคจเคนीं เคฆिเค–ाเคˆ เคฆिเคฏे। เคฌเคšเคชเคจ เคญी เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เค•ी เคญेंเคŸ เคšเคข เค—เคฏा। เคฎाเคจเคต เค•े เคชूเคฐे เค‡เคคिเคนाเคธ เคฎें เคถाเคฏเคฆ เคฏเคน เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เคนी เคนुเค† เคนै เคœเคฌ เคตिเคถ्เคต เคเค•เคฆเคฎ เคฅเคฎ เคธा เค—เคฏा เคธिเคตा เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เค•े เคœो เคฅเคฎเคจे เค•ा เคจाเคฎ เคจเคนीं เคฒे เคฐเคนा। เคตिเคถ्เคตเคฏुเคฆ्เคงों เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคญी เคตिเคถ्เคต เค‡เคธ เค•เคฆเคฐ เคฅเคฎ เคจเคนीं เค—เคฏा เคฅा เคœैเคธा เค†เคœ เคฆीเค–เคคा เคนै เคเค•เคฆเคฎ เคจिเคท्เคช्เคฐाเคฃ। เคนाँ เคฏเคน เค•เคนเคจा เคœเคฐूเคฐी เคนोเค—ा เค•ि เคนเคฎाเคฐा เคตाเคฏुเคฎंเคกเคฒ, เคจเคฆिเคฏाँ เค”เคฐ เคชूเคฐी เคงเคฐเคคी เค‡เคธ เคฌंเคฆी เค•े เคฆौเคฐाเคจ เค•िเคธ เค•เคฆเคฐ เคธ्เคตเคš्เค› เคเคตं เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคฐเคนिเคค เคนो เค—เคฏे เคฅे। เคฏเคน เคญी เคชเคคा เคšเคฒा เค•ि เคตाเคฏुเคฎंเคกเคฒ เค•े เค“เคœोเคจ เคชเคฐเคค เคฎें เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เค•ी เคตเคœเคน เคธे เคœो เค›िเคฆ्เคฐ เคฆिเค–เคจे เคฒเค—ा เคฅा เคตเคน เคญी เคคाเคฒाเคฌंเคฆी เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคฆिเค–เคจा เคฌंเคฆ เคนो เค—เคฏा เคฏाเคจि เค“เคœोเคจ เคชเคฐเคค เคฎें เคชुเคฐाเคจी เคธ्เคฅिเคคि เคตाเคชเคธ เค† เค—เคˆ เคฅी। เคฏเคน เคญी เค•ैเคธी เคตिเฅœเคฎ्เคฌเคจा เคนै เค•ि เคฎाเคจเคต เค•ा เคคเคฅाเค•เคฅिเคค เคตिเค•ाเคธ เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เคฒिเคฏे เค‡เคคเคจा เคนाเคจिเค•เคฐ เคนै เค”เคฐ เคฆीเคฐ्เค˜ เคชเคฐिเคธเคฐ เคฎें เค–ुเคฆ เค‰เคธเค•े เค…เคชเคจे เคฒिเคฏे เคญी। เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•े เคฎूเคฒ เคฎें เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคธเคฎाเคงाเคจ เค•ी เค•เค िเคจाเค‡เคฏों เคฎें เคฏเคน เคญी เคเค• เคตเคœเคน เคนै เค•ि เคฎाเคจเคต เค•ा เคคเคฅाเค•เคฅिเคค เคตिเค•ाเคธ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เค•ी เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เค•ी เค•ीเคฎเคค เคชเคฐ เคนोเคคा เค†เคฏा เคนै।

เคตुเคนाเคจ เคฎें เคฐुเค•े เคœिเคจ เค›ाเคค्เคฐों เค•ी เคฌाเคค เคนो เคฐเคนी เคฅी เคตे เคฒाเค•เคกाเค‰เคจ เค•े เค†เคฐเคฎ्เคญिเค• เคฆिเคจों เคฎें เคญाเคฐเคค เคฒौเคŸ เคธเค•เคคे เคฅे เคธैเค•เฅœों เค…เคจ्เคฏ เคญाเคฐเคคเคตाเคธिเคฏों เค•ी เคคเคฐเคน, เคชเคฐ เคฏเคน เคธोเคšเค•เคฐ เค•ि เคฒौเคŸเค•เคฐ เค˜เคฐ เคœाเคจा เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เคฒोเค—ों เค•ो เค–เคคเคฐे เคฎें เคกाเคฒ เคธเค•เคคा เคนै เคฏเคน เค•เค िเคจ เค”เคฐ เคธाเคนเคธी เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคจा เคชเฅœा। เค‰เคจ्เคนें เคฏเคน เคฎाเคฒूเคฎ เคฅा เค•ि เคธाเคฐी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ा เค…เค—เคฐ เค•ोเคˆ เคนเคฒ เคนै เคคो เคฏเคนी เค•ि เค•िเคธी เค•े เคธเคฎ्เคชเคฐ्เค• เคฎें เคจเคนीं เค†เคจा เค”เคฐ เคšुเคช เคนोเค•เคฐ เคฌैเค เคจा, ‘เคจीเค•े เคฆिเคจों’ เค•े เค‡ंเคคเคœाเคฐ เคฎें।

73 เคฆिเคจों เค•े เคฌाเคฆ เค‰เคจเค•े ‘เคจीเค•े เคฆिเคจ’ เค†เคคे เคฆिเค–ाเคˆ เคฆिเคฏे เคฒेเค•िเคจ เคคเคฌ เคคเค• เค…เคชเคจे เคฆेเคถ เคฎें เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เคชैเคฐ เคชเคธाเคฐ เคšुเค•ा เคฅा।
เค†เคœ เค•ी เคค्เคฐाเคธเคฆी เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐें เคคो เคฏเคน เค•เคนเคจा เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคนै เค•ि เคธเคนी เคฎाเคฎเคฒे เคฎें ‘เคจीเค•े’ เคฆिเคจ เค•เคฌ เค†เคฏेंเค—े, เคฏा เค•ि เค†เคฏेंเค—े เคญी? เคฏเคน เคญी เคธंเคญเคต เคนै เคธ्เคตाเค‡เคจ เคซ्เคฒू เค•ी เคคเคน เคฏเคน เคญी เคเค• เคธाเคฒाเคจा เค†เคจे เคตाเคฒी เคฌीเคฎाเคฐिเคฏों เค•ी เคซेเคนเคฐिเคธ्เคค เคฎें เคถाเคฎिเคฒ เคนो เคœाเคฏ। เคœो เคญी เคนो เค‡เคธ เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ा เคช्เคฐเคญाเคต เค•ाเคซी เคฆूเคฐ เคคเค• เค…เคธเคฐ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒा เคนै เคตैเคธे เคนी เคœैเคธे เคชเคนเคฒे เค•ी เค•ुเค› เคฎเคนाเคฎाเคฐिเคฏों เค•े เคฌाเคฆ เคจเคœเคฐ เค†เคฏा เคฅा। เคฏเคน เคค्เคฐाเคธเคฆी เค…เคชिเคคु เค•เคˆ เค†เคฏाเคฎों เคฎें เค…เคชเคจा เค…เคธเคฐ เค›ोเฅœ เคธเค•เคคी เคนै เคœिเคธเคฎें เคฎเคจोเคตैเคœ्เคžाเคจिเค•, เคญाเคตเคจाเคค्เคฎเค•, เคธाเคฎाเคœिเค• เค”เคฐ เค…เคฐ्เคฅเคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคธे เคœुเฅœे เคฎुเคฆ्เคฆे เคญी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนो เคธเค•เคคे เคนैं।
เคœเคฌ เคฌाเคค เคจिเค•เคฒ เคšुเค•ी เคคเคฌ เค‰เคธे เคฆूเคฐ เคคเค• เคœाเคจा เคนी เคนोเค—ा।

เคฏूเคฐोเคช เค•ा เคฌ्เคฏूเคฌोเคจिเค• เคช्เคฒेเค—
เคšเคฒे เคšเคฒเคคे เคนैं เคฒเค—เคญเค— เคธाเคค เคธौ เคธाเคฒ เคชเคนเคฒे - เคธเคจ 1350 เค•े เค†เคธเคชाเคธ, เคœเคฌ เคฏूเคฐोเคช เคช्เคฒेเค— เค•ी เคšเคชेเคŸ เคฎें เค†เคฏा เคฅा เคœिเคธे เค†เคœ เคฌ्เคฒैเค• เคกैเคฅ เคฏा เคฌ्เคฏूเคฌोเคจिเค• เคช्เคฒेเค— เค•เคนเคคे เคนैं. เค‡เคธ เคค्เคฐाเคธเคฆी เคจे เคšाเคฐ-เคชाँเคš เคตเคฐ्เคท เค•े เค…ंเคคเคฐाเคฒ เคฎें เคฏूเคฐोเคช เค•ी เคฒเค—เคญเค— เคเค• เคคिเคนाเคˆ เค†เคฌाเคฆी เค•ो เคธเคฎाเคช्เคค เค•เคฐ เคฆिเคฏा เคœो เค•िเคธी เคญी เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคเค• เคญเคฏाเคตเคน เคฆृเคถ्เคฏ เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เค•เคฐเคคा เคนै। เคเค• เคคिเคนाเคˆ เคฏाเคจि เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เค•เคฐीเคฌ เคชाँเคš เค•เคฐोเฅœ เค†เคฌाเคฆी เค•ा เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เคœाเคจा เคฎाเคฎूเคฒी เค˜เคŸเคจा เคจเคนीं เคนै। เคฎाเคจเคต เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ी เคฏเคน เคชเคนเคฒी เคฌเฅœी เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคฅी เคœिเคธे เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เคชเคจ्เคจों เคฎें เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคธे เคฆเคฐ्เคœ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•ा เคนै เคฏเคฆ्เคฏเคชि เค‡เคธเค•े เคคाเคฐ เค•เคนीं เค”เคฐ เคœुเฅœे เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคे เคนैं।

เคเค• เค”เคฐ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคœिเคธเคจे เคฌเฅœे เคชैเคฎाเคจे เคชเคฐ เคคเคฌाเคนी เคฎเคšाเคˆ เค‰เคธเค•ा เคญी เคธंเคฌंเคง เคฏूเคฐोเคช เคธे เคนी เคฅा เคœเคฌเค•ि เค‡เคธ เคฌाเคฐ เคจुเค•เคธाเคจ เคœिเคจเค•ा เคนुเค† เคตे เค•ोเคˆ เค”เคฐ เคฅे। เคœเคฌ เคฏूเคฐोเคชीเคฏ เคฆेเคถों เคจे เค…เคฎेเคฐिเค•ी เคฎเคนाเคฆ्เคตीเคช เคฎें เค…เคชเคจे เค‰เคชเคจिเคตेเคถ เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•िเคฏे เคคเคฌ เคตเคนाँ เค•े เคฎूเคฒ เคจिเคตाเคธिเคฏों เค•ो เคฆो เคคเคฐเคน เค•ी เคฎाเคฐ เคेเคฒเคจी เคชเฅœी: เคชเคนเคฒे เคฌेเคฐเคนเคฎी เคธे เค‰เคจเค•ा เคธंเคนाเคฐ เคนुเค† เค”เคฐ เคชुเคฐुเคท เค†เคฌाเคฆी เค•ा เคเค• เคฌเฅœा เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคธเคฎाเคช्เคค เค•เคฐ เคฆिเคฏा เค—เคฏा। เคฆूเคธเคฐी เคค्เคฐाเคธเคฆी เค…เคญी เค†เคจा เคฌाเค•ी เคฅी เคฏूเคฐोเคช เค•े เคฒोเค—ों เค•े เคธाเคฅ เคตे เคฌीเคฎाเคฐिเคฏाँ เคญी เค…เคชเคจे เคชाँเคต เคชเคธाเคฐเคจे เคฒเค—ी เคœो เคชเคนเคฒे เค…เคฎेเคฐिเค•ा เคฎें เคฒเค—เคญเค— เค…เคœ्เคžाเคค เคฅीं เคœिเคจเคฎें เคšेเคšเค•, เค‡เคจเคซ्เคฒुเคंเคœा เคœैเคธी เคฌीเคฎाเคฐिเคฏाँ เคฎुเค–्เคฏ เคฅीं। เคฎूเคฒ เคจिเคตाเคธिเคฏों เคฎें เค‡เคจ เคฏूเคฐोเคชीเคฏ เคฌीเคฎाเคฐिเคฏों เคธे เคฌเคšाเคต เค•ी เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคจเคนीं เคฅी เค”เคฐ เคจเคคीเคœा เคฏเคน เคนुเค† เค•ि เค‰เคจเค•ी เค†เคฌाเคฆी เค•ा เคเค• เคฌเฅœा เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เค—เคฏा। เคชเคนเคฒे เคนเคฅिเคฏाเคฐों เค•ी เคฎाเคฐ เค”เคฐ เคซिเคฐ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी – เคธเคฆिเคฏों เคคเค• เคฆोเคนเคฐी เคฎाเคฐ เคेเคฒ เคฐเคนे เคฎूเคฒ เค…เคฎेเคฐिเค•ी เค†เคœ เคตिเคถ्เคต เค•े เคธเคฐ्เคตाเคงिเค• เคช्เคฐเคคाเฅœिเคค เค”เคฐ เคถोเคทिเคค เคฒोเค—ों เคฎें เคนैं เคœो เค…เคชเคจे เคนी เค˜เคฐों เคฎें เคฌेเค—ाเคจों เค•ी เคคเคฐเคน เคœीเคจे เค•े เค†เคฆी เคธे เคนो เค—เคฏे เคนैं। เค‡ंเคธाเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เค‡ंเคธाเคจ เค•ी เคช्เคฐเคคाเฅœเคจा เค”เคฐ เคถोเคทเคฃ เค•ी เคฎिเคธाเคฒें เค”เคฐ เคญी เคฌเคนुเคค เคนैं เคชเคฐ เคฏเคน เคฎिเคธाเคฒ เคญी เค…เคชเคจे เค•िเคธ्เคฎ เค•ी เคนै เคœिเคธे เคญुเคฒाเคฏा เคจเคนीं เคœा เคธเค•เคคा।

เคฌाเคค เค†เคœ เค•ी เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคธे เค†เคฐเคฎ्เคญ เคนुเคˆ เคฅी เค”เคฐ เคšเคฐ्เคšा เคฎें เค•ुเค› เค…เคจ्เคฏ เคฌเฅœी เคฎเคนाเคฎाเคฐिเคฏों เค•ा เคœिเค•्เคฐ เคจिเค•เคฒ เค†เคฏा। เคฏूเคฐोเคช เคฎे เคช्เคฒेเค— เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคตिเคจाเคถ เค•ा เคœिเค•्เคฐ เค…เค•्เคธเคฐ เคธुเคจाเคˆ เคชเฅœ เคœाเคคा เคนै เคชเคฐ เคช्เคฒेเค— เค•ा เค‡เคคिเคนाเคธ เค‡เคธ เคธे เคชुเคฐाเคจा เคนै เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคคाเคฐ เคฎเคง्เคฏ เคเคถिเคฏा เคธे เคœाเค•เคฐ เคœुเฅœเคคे เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคे เคนैं। เคคेเคฐเคนเคตीं เคธเคฆी เค•ा เคธเคฎเคฏ เคฅा เคœเคฌ เคฎंเค—ोเคฒ เคธेเคจाเคँ เคฎเคง्เคฏ เคเคถिเคฏा เค•े เคšเคฐ्เคšिเคค เคธिเคฒ्เค• เคฐूเคŸ เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•िเคฏा เค•เคฐเคคी เคฅीं เคธाเคฅ เคนी เค‡เคธ เคฎाเคฐ्เค— เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เคต्เคฏाเคชाเคฐ เค•े เคฒिเคฏे เคญी เค•िเคฏा เคœाเคคा เคฐเคนा। เคช्เคฒेเค— เค•ा เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เคธंเคญเคตเคค: เค‡เคธ เคฐूเคŸ เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐเคจे เคตाเคฒों เค•े เคธाเคฅ เคนुเค†। เคฆूเคธเคฐा เคช्เคฐเคฎुเค– เค•ाเคฐเคฃ เคœเคนाเคœों เคฎें เคชाเคฏे เคœाเคจे เคตाเคฒे เคšूเคนे เคญी เคฎाเคจे เคœाเคคे เคนैं। เคธเคจ 1332 เค•े เค†เคธเคชाเคธ เคšीเคจ เค•े เคนुเคฌे เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคช्เคฒेเค— เค•ी เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคซैเคฒ เค—เคˆ เคœिเคธเคฎें เค‡เคธ เค•्เคทेเคค्เคฐ เค•ी 80 เคช्เคฐเคคिเคถเคค เค†เคฌाเคฆी เค•ाเคฒ เค•เคตเคฒिเคค เคนो เค—เคˆ। เคจिเคถ्เคšเคฏ เคนी เคฏเคน เคเค• เคฌเฅœी เคค्เคฐाเคธเคฆी เคฅी เคฒเค—เคญเค— เคตैเคธी เคนी เคœैเคธी 1350 เค•े เค†เคธเคชाเคธ เคฏूเคฐोเคช เคฎें เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒी। เคšीเคจ เคฎें เคฎเคนाเคฎाเคฐिเคฏों เค•ा เคช्เคฐเค•ोเคช 1200-1350 เค•े เค•ाเคฒเค–ंเคก เคฎें เค‡เคคเคจा เคญเคฏाเคจเค• เคฅा เค•ि เค‰เคธเค•ी เค†เคฌाเคฆी เค…เคจुเคฎाเคจिเคค 12 เค•เคฐोเฅœ เคธे เค˜เคŸเค•เคฐ 6 เค•เคฐोเฅœ เคฐเคน เค—เคˆ। เค‡เคธเค•े เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เคฌाเคฆ เคฏूเคฐोเคช เคฎें เคช्เคฒेเค— เค•ी เคตिเคจाเคถ-เคฒीเคฒा เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒी।

เคฌाเคฆ เค•ी เคธเคฆिเคฏों เคฎें เคญी เคช्เคฒेเค— เค•ा เคช्เคฐเค•ोเคช เคนोเคคा เคฐเคนा। เคญाเคฐเคค เคฎें เค‰เคจ्เคจीเคธเคตीं เคธเคฆी เค•े เคฎเคง्เคฏ เคเคตं เค‰เคค्เคคเคฐเคตเคฐ्เคคी เคฆเคถเค•ों เคฎें เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी เคตिเคจाเคถ เคฒीเคฒा เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒी เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เค†เคฐเคฎ्เคญ เคญी เคšीเคจ เค•े เคฏुเคจ्เคจाเคจ เคช्เคฐांเคค เคธे เคนुเค† เคœिเคธเคจे เคญाเคฐเคค เคธเคนिเคค เค•เคˆ เคฆेเคถों เค•ो เค…เคชเคจी เคšเคชेเคŸ เคฎें เคฒिเคฏा। เคฏเคน เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคฒเค—เคญเค— เคฆो เคฆเคถเค•ों เคคเค• เค…เคชเคจा เค…เคธเคฐ เคฆिเค–ाเคคी เคฐเคนी เค”เคฐ เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคฒाเคชเคฐเคตाเคนी เคจे เค‡เคธ เคค्เคฐाเคธเคฆी เค•ी เคชीเฅœा เค•ो เค”เคฐ เคฌเฅा เคฆिเคฏा เค”เคฐ เคœเคจ เค…เคธंเคคोเคท เคญी เคฌเคขเคคा เคฐเคนा। เคฆो เคฆเคถเค•ों เค•े เค…ंเคคเคฐाเคฒ เคฎें เคฒเค—เคญเค— เคกेเฅ เค•เคฐोเฅœ เคฒोเค— เคฎाเคฐे เค—เคฏे เค”เคฐ เค•เคˆ เค—ाँเคตों เค•ा เคคो เคจाเคฎोเคจिเคถाँ เคญी เคจ เคฐเคนा।

เค‡เคธเค•े เค•ुเค› เคนी เคฆเคถเค• เคฌाเคฆ เคชเคนเคฒे เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคธे เคตाเคชเคธ เคฒौเคŸे เคธैเคจिเค• เคธ्เคชेเคจिเคถ เคซ्เคฒू เค•े เคตाเคฏเคฐเคธ เค•े เคตाเคนเค• เคฌเคจे เค”เคฐ เคซिเคฐ เคเค• เคฌाเคฐ เคคเคฌाเคนी เค•ा เคฎंเคœเคฐ เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒा। เคฏเคน เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคญी เคตिเคถ्เคต เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ी เคธเคฌเคธे เค…เคงिเค• เคœाเคจเคฒेเคตा เคค्เคฐाเคธเคฆिเคฏों [2] เคฎें เค—िเคจी เคœाเคคी เคนै เคœिเคธเคฎें เค…เคจुเคฎाเคจिเคค 5 เค•เคฐोเฅœ เคธे เค…เคงिเค• เคฒोเค—ों เค•ी เคœाเคจें เค—เคˆं เคฅीं। เคธ्เคชेเคจिเคถ เคซ्เคฒू เค•ा เคตाเคฏเคฐเคธ เค•ाเคซी เค…เคฒเค— เค•िเคธ्เคฎ เค•ा เคฅा เคœिเคธเคฎें เคธเคฌเคธे เค…เคงिเค• เคœाเคจें 20 เคธे 40 เค•ी เค‰เคฎ्เคฐ เค•े เคฒोเค—ों เค•ी เค—เคˆ।

เค†เคงुเคจिเค• เคชเคฐिเคฆ्เคฆเคถ्เคฏ: เคตुเคนाเคจ เค•ा เคฆोเคนเคฐाเคคा เค‡เคคिเคนाเคธ
เค†เคœ เคซिเคฐ เคตเคนी เคนुเคฌे เค•्เคทेเคค्เคฐ เคšเคฐ्เคšा เคฎें เคนै เคœเคนाँ เค†เคœ เค•ी เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคฎाเคจी เคœा เคฐเคนी เคนै। เคตुเคนाเคจ เค‡เคธी เค•्เคทेเคค्เคฐ  เค•ा เคจเค—เคฐ เคนै เคœिเคธเค•ी เค†เคฌाเคฆी เคฒเค—เคญเค— 1.2 เค•เคฐोเฅœ เคนै। เคฏเคนाँ เคธे เคถुเคฐू เคนोเค•เคฐ เคชूเคฐे เคธंเคธाเคฐ เคฎें เคซैเคฒ เคšुเค•ी เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคจे เคธเคญी เคœเค—เคน เค•เคนเคฐ เคขाเคฏा। เคธเคฌเคธे เคฌเฅœी เคค्เคฐाเคธเคฆी เคेเคฒ เคฐเคนे เคนैं เคฏूเคฐोเคช เค”เคฐ เค‰เคค्เคคเคฐी เค…เคฎेเคฐिเค•ा। เคฒเค—เคญเค— 700 เคธाเคฒ เคฌाเคฆ เคตुเคนाเคจ เคซिเคฐ เคšเคฐ्เคšा เคฎें เคนै । เคฏเคน เคญी เคฎाเคจा เคœा เคฐเคนा เคนै เค•ि เคตुเคนाเคจ เคฎें เคตिเคทाเคฃुเค“ं เคชเคฐ เคฐिเคธเคฐ्เคš เคšเคฒเคคी เค† เคฐเคนी เคฅी เค”เคฐ เคธंเคญเคตเคค: เคตเคนीं เคธे เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคนुเคˆ। เคฏเคน เคญी เคฎाเคจा เคœा เคฐเคนा เคนै เค•ि เคšीเคจ เคฎें เคจुเค•เคธाเคจ เคธเคฐเค•ाเคฐी เค†ँเค•เฅœों เคฎें เคฆिเค–ाเคˆ เค—เคˆ เคธंเค–्เคฏा เคธे เคฌเคนुเคค เค…เคงिเค• เคนो เคธเค•เคคा เคนै। เคฏเคนी เคฌाเคค เคˆเคฐाเคจ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•เคนी เคœा เคธเค•เคคी เคนै เคœो เคฆเค•्เคทिเคฃ เคเคตं เคฎเคง्เคฏ-เคชूเคฐ्เคต เคเคถिเคฏा เค•ा เคธเคฌเคธे เค…เคงिเค• เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคฆेเคถ เคนै। 

เคฆूเคฐเค—ाเคฎी เคช्เคฐเคญाเคต
เคšौเคฆเคนเคตीं เคธเคฆी เคฎें เคฏूเคฐोเคช เคฎें เคซैเคฒे เคช्เคฒेเค— เค•े เคช्เคฐเคญाเคต เคฆूเคฐเค—ाเคฎी เคฅे เคœिเคธเค•े เคตिเคธ्เคคृเคค เคตเคฐ्เคฃเคจ เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เคชเคจ्เคจों เคฎें เคฆเคฐ्เคœ เคนैं। เค‡เคธ เคค्เคฐाเคธเคฆी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฏूเคฐोเคชीเคฏ เคชเคฐिเคฆृเคถ्เคฏ เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เค•ाเคซी เคฌเคฆเคฒ เค—เคฏा। เคเค• เคคिเคนाเคˆ เค†เคฌाเคฆी เค•เคฎ เคนोเคจे เคธे เค–ेเคคों เคฎें เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคฎเคœเคฆूเคฐों เค•ी เคธंเค–्เคฏा เคฌเคนुเคค เค•เคฎ เคนो เค—เคˆ เค”เคฐ  เค‰เคจเค•ी เคฎांเค— เคฌเฅी। เคฆाเคธ-เคฆाเคธिเคฏों เค•ा เคฎिเคฒเคจा เค‰เคคเคจा เค†เคธाเคจ เคจ เคฐเคนा เค”เคฐ เคฆाเคธ-เคช्เคฐเคฅा เค•เคฎเคœोเคฐ เคนोเคจे เคฒเค—ी। เคฎเคœเคฆूเคฐी เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคนोเคคी เค—เคˆ เค”เคฐ เค•ाเคฎเค—ाเคฐों เค•ी เคนाเคฒเคค เคฎें เค•ुเค› เคธुเคงाเคฐ เคนोเคคा เคฆिเค–ाเคˆ เคฆिเคฏा। เคเค• เคธเคฆी เค•े เค—ुเคœเคฐ เคœाเคจे เคชเคฐ เคœเคฌ เคœเคจเคธंเค–्เคฏा เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคนुเคˆ เคคเคฌ เคฎเคœเคฆूเคฐों เค•ी เคนाเคฒเคค เคฎें เคฒเค•्เคทिเคค เคธुเคงाเคฐ เคญी เค•เคฎ เคนोเคคा เค—เคฏा। เคเค• เค”เคฐ เคฌเคฆเคฒाเคต เคชเคฐिเคฒเค•्เคทिเคค เคนुเค†, เคฎเคœเคฆूเคฐ เคจ เคฎिเคฒ เคชाเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค‰เคฆ्เคฏเคฎिเคฏों เคจे เค‰เคจเค•े เคตिเค•เคฒ्เคช เค–ोเคœเคจा เคถुเคฐू เค•िเคฏा। เคฏเคน เคตเคน เคธเคฎเคฏ เคฅा เคœเคฌ เคธเคฎुเคฆ्เคฐी เค…เคญिเคฏाเคจों เค•ा เคฏुเค— เค†เคฐเคฎ्เคญ เคนुเค† เค”เคฐ เคธाเคฅ เคนी เคฏूเคฐोเคชीเคฏ เคฆेเคถ เค‰เคชเคจिเคตेเคถ เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคœुเคŸ เค—เคฏे। เคธाเคฎाเคœिเค• เค”เคฐ เค†เคฐ्เคฅिเค• เคช्เคฐเคญाเคตों เค•े เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เค‡เคธ เคค्เคฐाเคธเคฆी เค•े เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคญी เคฆिเค–ाเคฏी เคฆेเคจे เคฒเค—े। เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคฎें เคฏเคนूเคฆिเคฏों เค•ा เคจुเค•เคธाเคจ เค•ाเคซी เค•เคฎ เคนुเค† เคเคธे เคฎें เคฌเคนुเคคों เค•े เคฎเคจ เคฎें เคฏเคน เคงाเคฐเคฃा เค†เคจे เคฒเค—ी เค•ि เค‡เคธ เค˜เคŸเคจाเค•्เคฐเคฎ เค•े เคฒिเคฏे เคตเคน เคธเคฎुเคฆाเคฏ เคตिเคถेเคท เคœिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคนो เคธเค•เคคा เคนै। เคฏเคน เคญी เคฆुเคท्เคช्เคฐเคšाเคฐ เคœोเคฐ เคชเค•เฅœเคจे เคฒเค—ा เค•ि เคธंเคญเคตเคค: เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคจे เคœเคฒเคธ्เคฐोเคคों เค•ो เคตिเคทाเค•्เคค เค•िเคฏा เคนो เคธเค•เคคा เคนै เค”เคฐ เค‰เคจเค•ो  เคช्เคฐเคคाเฅœिเคค เค•िเคฏा เคœाเคจे เคฒเค—ा। 

เค†เคœ เค•ा เคชเคฐिเคฆृเคถ्เคฏ
เค†เคœ เค•ी เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆूเคฐเค—ाเคฎी เคช्เคฐเคญाเคตों เค•ा เคธเคนी เค†เค•เคฒเคจ เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เคฌाเคฆ เคนी เคนो เคธเค•ेเค—ा เคชเคฐ เค…เคจुเคฎाเคจ เคคो เคฒเค—ाเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคจे เคธाเคฐे เคฎाเคจเคต เคธเคฎाเคœ เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•िเคฏा เค”เคฐ เค‰เคธ เคธे เคฒเฅœเคจे เคฎें เคธเคญी เค•ो เคเค• เคฎंเคš เคชเคฐ เค†เคจे เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคฎเคนเคธूเคธ เคนोเคจे เคฒเค—ी। เคธเคฆिเคฏों เคธे เคฌँเคŸเคคे เค† เคฐเคนे เค‡ंเคธाเคจ เค•ो เคถाเคฏเคฆ เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เคฎเคนเคธूเคธ เคนोเคจे เคฒเค—ा เค•ि เค•ुเค› เคเคธा เคญी เคนै เคœो เคธाเคฐे เคตिเคญाเคœिเคค เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคธूเคค्เคฐों เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคธเคญी เค•ो เคœोเฅœ เคธเค•เคจे เค•ी เค•्เคทเคฎเคคा เคฐเค–เคคा เคนै। เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เค•े เคธ्เคคเคฐ เคฎें เคฒाเค•เคกाเค‰เคจ เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคœो เค—िเคฐाเคตเคŸ เคฆिเค–ाเคˆ เคฆी เคตเคน เคญी เค—ौเคฐ เค•เคฐเคจे เคฒाเคฏเค• เคฅी। เคฆเคถเค•ों เคธे เคธ्เคตเคš्เค› เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เค•ो เคคเคฐเคธ เคฐเคนे เคฎเคนाเคจเค—เคฐ เคจिเคตाเคธिเคฏों เค•ो เคœเคฒ เคเคตं เคตाเคฏु เค•े เคธ्เคคเคฐ เคฎें เค…เคช्เคฐเคค्เคฏाเคถिเคค เคธुเคงाเคฐ เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒा।

เคฆिเคฒ्เคฒी เคฎें เคฏเคฎुเคจा เค•े เคœเคฒ เค•ी เคฌाเคค เคนो เคฏा เคฏूเคฐोเคช เค•ी เคจเคฆिเคฏों เค•ी เคฏเคน เคคो เคธाเคซ เคนो เค—เคฏा เค•ि เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เค•ा เคธीเคงा เคธंเคฌंเคง เค†เคœ เค•े เคฎाเคจเคต เค•ी เคœीเคตเคจ เคชเคฆ्เคงเคคि เค”เคฐ เคฆिเคจเคšเคฐ्เคฏा เคธे เคนै। เคธाเคฐी เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เค—ंเคฆเค—ी เคซैเคฒाเคจे เคตाเคฒा เคœाเคจเคตเคฐ เค…เคฌ เคญी เคšेเคคेเค—ा เค‡เคธเคฎें เคธंเคฆेเคน เคนै। เคธंเคญเคตเคค: เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ा เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคธे เคธीเคงा เคธंเคฌंเคง เคจเคนीं เคนै เคชเคฐ เคฎाเคจเคต เค•ी เค•ुเคฆเคฐเคค เคธे เค…เคจाเคตเคถ्เคฏเค• เค›ेเฅœเค–ाเคจी เคธे  เคนै। เค†เคจे เคตाเคฒे เคธเคฎเคฏ เคฎें เคธंเคญเคต เคนै เคเคธी เคฎเคนाเคฎाเคฐिเคฏाँ เคธाเคฎเคจे เค†เคฏें เคœो เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคธे เคธीเคงा เคธंเคฌंเคง เคฐเค–เคคी เคนैं। เคตाเคฏเคฐเคธ เค•ी เคนी เคคเคฐเคน เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคญी เค•िเคธी เคธीเคฎा เคฐेเค–ा เค•ो เคจเคนीं เคธ्เคตीเค•ाเคฐเคคा เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคช्เคฐเคญाเคต เคญी เคฆूเคฐเค—ाเคฎी เคนो เคธเค•เคคे เคนैं। 

เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคเคตं เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เค‡เคคเคฐ
เคชเคนเคฒे เค•ी เคฎเคนाเคฎाเคฐिเคฏों เค•ी เคคเคฐเคน เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी เคตिเคจाเคถ เคฒीเคฒा เค•े เคช्เคฐเคญाเคต เคฆूเคฐเค—ाเคฎी เคนोंเค—े เค‡เคธเคฎें เคธंเคฆेเคน เคจเคนीं เค”เคฐ เคตे เคช्เคฐเคญाเคต เค•ेเคตเคฒ เคญौเคคिเค• เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคนी เคธीเคฎिเคค เคฐเคน เคœाเคฏें เคฏเคน เคจเคนीं เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคा। เคฌเคนुเคค เค•ुเค› เคฌเคฆเคฒ เคฐเคนा เคนै เค†เคœ เคนी เคนเคฎाเคฐी เค†ँเค–ों เค•े เคธाเคฎเคจे เค”เคฐ เคฏเคน เคฌเคฆเคฒाเคต เคธเคฎเคฏ เค•े เคธाเคฅ เค…เคงिเค• เคคीเคต्เคฐ เคนो เคธเค•เคคा เคนै। เคฎเคจोเคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคช्เคฐเคญाเคตों เค•ी เคฌाเคค เคนोเคจा เคฒाเคœเคฎी เคนै เคœो เคจ เค•ेเคตเคฒ เคœीเคตเคจ เค•ी เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เคธे เคœुเฅœे เคนैं เค…เคชिเคคु เค‰เคธเค•ी เคช्เคฐाเคธंเค—िเค•เคคा เค”เคฐ เคธाเคฐ्เคฅเค•เคคा เคธे เคญी เคœुเฅœ เคœाเคคे เคนैं। เค•ुเค› เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ:

เคฌंเคฆी เค•े เคฆौเคฐाเคจ เค•ुเค› เคฏुเคตा เคฎुंเคฌเคˆ เคธे เคชैเคฆเคฒ เคšเคฒ เค…เคชเคจे เค˜เคฐ เคชเคนुँเคšเคคे เคนैं เคตाเคฐाเคฃเคธी। เคเค• เคฏुเคตा เค•े เค…เคชเคจे เคฒोเค— เค‰เคธे เค…ंเคฆเคฐ เค†เคจे เค•ी เค…เคจुเคฎเคคि เคจเคนीं เคฆेเคคे, เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคฆเคฐเคตाเคœा เคญी เคจเคนीं เค–ुเคฒเคคा। เค‰เคธ เค…เคญाเค—े เค•ी 1,500 เค•िเคฒोเคฎीเคŸเคฐ เค•ी เคชैเคฆเคฒ เคฏाเคค्เคฐा เค•ी เคฅเค•ाเคจ เคชเคฐ เคฎाเคจเคตीเคฏ เคธंเคตेเคฆเคจा เค•ा เค†เคญाเคธ เคคเค• เคจเคนीं। เคฌाเคค เคธเคฎเค เคคो เค†เคคी เคนै เค•ि เค‰เคธ เค‡ंเคธाเคจ เค•ो เคฆूเคฐी เคฌเคจाเคฏे เคฐเค–เคคे เคนुเค เค”เคฐ เคธเคฎเคฏ เค•ी เคจเคœाเค•เคค เคฆेเค–เคคे เคนुเค เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคจिเคฐ्เคฆेเคถों เค•ा เคชाเคฒเคจ เค•เคฐเคจे เค•ो เค•เคนा เคœाเคคा เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเค•ी เคญूเค–-เคช्เคฏाเคธ เค•ा เคญी เคง्เคฏाเคจ เคฐเค–ा เคœाเคคा। เคนเคฎाเคฐे เคฆเคฐเคตाเคœों เคธे เค•ोเคˆ เคญी เคญूเค–ा เคจเคนीं เคฒौเคŸเคคा เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เค—เคฐ्เคต เคนुเค† เค•เคฐเคคा เคฅा เคนเคฎें, เค•ोเคˆ เคญी, เคเค•เคฆเคฎ เค…เคจเคœाเคจ เคญी। เคชเคฐ เค†เคœ เค…เคชเคจा เค˜เคฐ เคนी เค‡เคธ เค•เคฆเคฐ เคฌेเค—ाเคจा เคนो เคœाเคคा เคนै เคคो เคธเคนเคธा เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจเคนीं เคนोเคคा।

เคเค• เค›ाเคค्เคฐा เค…เคชเคจे เค˜เคฐ เคตाเคชเคธ เค†เคคी เคนै เค…เคฎेเคฐिเค•ा เคธे। เค‡เคธी เคฌीเคš เคธंเค•्เคฐเคฎเคฃ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคนो เคœाเคคी เคนै। เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคตिเคญाเค— เค•ी เคŸीเคฎ เคฆเคธ्เคคเค• เคฆेเคคी เคนै เค”เคฐ เค˜เคฐ เค•े เคฌाเคนเคฐ เค–ुเคฒे เคฎें เค˜เคฐ เค•े เคธเคฆเคธ्เคฏों เค•ा เคธैเคฎ्เคชเคฒ เคฒिเคฏा เคœाเคคा เคนै। เค‡เคคเคจा เคนी เคจเคนीं เคฎुเคนเคฒ्เคฒे เค•े เคฒोเค— เค‰เคธ เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•ो เคเคธे เคฆेเค–เคคे เคนैं เคœैเคธे เคตे เค…เคชเคฐाเคงी เคนों। เคฏเคน เคคो เคคเคฌ เคนुเค† เคœเคฌเค•ि เคตे เคธंเค•्เคฐเคฎिเคค เคจเคนीं เคชाเคฏे เค—เคฏे। เคœเคฌ เคญी เคตे เค…เคชเคจी เคฌाเคฒเค•เคจी เคฎें เค–เฅœे เคนोเคคे เคคो เคฒोเค— เค…ंเคฆเคฐ เคšเคฒे เคœाเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค•เคนเคจे เคฒเค—เคคे।

เค•เคˆ เคกाเค•्เคŸเคฐों, เคจเคฐ्เคธों เค•ो เค‰เคจเค•े เคฎเค•ाเคจ เคฎाเคฒिเค•ों เคจे เคฎเค•ाเคจ เค–ाเคฒी เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค•เคนा เคœाเคจे เคฒเค—ा। เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เค‡เคธ เคชเคฐ เค•ाเคฐ्เคฏเคตाเคนी เค•ी เค”เคฐ เคเคธे เคฎाเคฒिเค•ों เค•ो เคฆंเคกिเคค เค•เคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐाเคตเคงाเคจ เคฌเคจाเคฏा। เคชเคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ा เคจिเคฏเคฎ เคฌเคจा เคฒेเคจा เคเค• เคฌाเคค เคนै เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เคœเคฎीเคจी เคนเค•ीเค•เคค เคชเคฐ เค•्เคฐिเคฏा‍เคจ्เคตเคฏเคจ เคฆूเคธเคฐी। เคฆเคนेเคœ เค”เคฐ เคฌाเคฒ เคถ्เคฐเคฎ เคœैเคธे เคฎाเคฎเคฒों เคฎें เค•ाเคจूเคจ เคนैं เคชเคฐ เค‡เคธเค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคฆเคนेเคœ เคœเคฎเค•เคฐ เคฒिเคฏा-เคฆिเคฏा เคœाเคคा  เคนै เค”เคฐ เคฌाเคฒเคถ्เคฐเคฎिเค• เคนเคฐ เคœเค—เคน เคฆेเค–े เคœा เคธเค•เคคे เคนैं। 

เคฌंเคฆी เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคฒाเค–ों เคถ्เคฐเคฎिเค•ों เค•ो  เคชैเคฆเคฒ เคนी เคธैเค•เฅœों เค•िเคฒोเคฎीเคŸเคฐ เคšเคฒเค•เคฐ เค†เคชเคจे เค˜เคฐ เค•ी เค“เคฐ เคจिเค•เคฒเคจा เคชเฅœा เคตเคน เคญी เคญीเคทเคฃ เค—เคฐ्เคฎी เค•े เคšเคฒเคคे। เคธैเค•เฅœों เคฒोเค— เคฅเค•ाเคจ เค”เคฐ เคธเฅœเค• เคนाเคฆเคธों เคฎें เคฎाเคฐे เค—เคฏे। 

เคธเคตाเคฒ เคฏเคน เค‰เค เคคा เคนै เค•ि เคฎाเคจเคตीเคฏ เคธंเคตेเคฆเคจा เค•े เคฎाเคฎเคฒों เคฎें เคนเคฎ เค‡เคคเคจे เคชिเค›เฅœे เค”เคฐ เค—เคฏे-เค—ुเคœเคฐे เค•्เคฏो् เคนैं? เคเคธी เคฌाเคคें เค…เคฎेเคฐिเค•ा เค”เคฐ เค‡เคŸเคฒी เคฎें เคญी เคจเคนीं เคธुเคจाเคˆ เคฆी เคœเคนाँ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी เคตिเคจाเคถ เคฒीเคฒा เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนोเคจे เคตाเคฒी เค†เคฌाเคฆी เคนเคฎाเคฐे เคฏเคนाँ เคธे เคฌเคนुเคค เค…เคงिเค• เคนै। เค•्เคฏा เคเคธे เคธเคตाเคฒों เคชเคฐ เค•เคญी เคนเคฎ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคญी เค•เคฐेंเค—े?

เค†เคค्เคฎ-เคฎंเคฅเคจ เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค
เคฏเคน เคฌाเคค เคนเคฎाเคฐे เค…ंเคคเคฐเคคเคฎ เคคเค• เคนเคฎें เค†ंเคฆोเคฒिเคค เค•เคฐ เคœाเคคी เคนै เคœเคฌ เค‡เคธ เคค्เคฐाเคธเคฆी เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค‰เคธ เคนเคฐ เค‡ंเคธाเคจ เค•ी  เคœเค—เคน เคนเคฎ เค–ुเคฆ เค•ो เคฏा เค•िเคธी เค–ाเคธ เค…เคชเคจे เค•ो เคฆेเค–เคคे เคนैं। เคœैเคธा เคฎैंเคจे เคŠเคชเคฐ เคœिเค•्เคฐ เค•िเคฏा เคนै เคœीเคตเคจ เค•ी เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคธเคฎเคเคจे เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคนै। เค•्เคฏा เคนै เคตเคน เค•्เคตाเคฒिเคŸी เคฏा เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा, เคœเคฐा เคธोเคšें เคคो เคฒเค—เคคा เคนै เคตเคน เคจ เค•ेเคตเคฒ เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนुเคˆ เคนै เค…เคชिเคคु เค‰เคธเค•ा เค…เคตเคฎूเคฒ्เคฏเคจ เคนुเค† เคนै เค”เคฐ เคคเคฌ เค•เคตि เคˆเคฒिเคฏเคŸ เค•ी เคตे เคชंเค•्เคคिเคฏाँ เคนเคฎाเคฐे เคฆเคฐ्เคฆ เค•ो เค•ुเค› เคเคธे เคฌเคฏाँ เค•เคฐเคคी เคนैं:

เค•เคนाँ เค–ो เคฆिเคฏा เคนเคฎเคจे เคœ्เคžाเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคธूเคšเคจा เคฎें
เค•เคนाँ เค–ो เคฆिเคฏा เคตिเคตेเค• เคฎाเคค्เคฐ เคœ्เคžाเคจ เคธंเค—्เคฐเคน เคฎें
เค•เคนाँ เค–ो เคฆिเคฏा เคœीเคตเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคœिंเคฆा เคฐเคนเคจे เค•े เคช्เคฐเคฏाเคธ เคฎें? 

เค‰เคธ เคคเคฅाเค•เคฅिเคค เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เค•ी เค…เคจुเคชเคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคœीเคตเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคœिंเคฆा เคฐเคนเคจे เคญเคฐ เค•ी เค•เคตाเคฏเคฆ เคนै เค”เคฐ เคตเคน เค•เคตाเคฏเคฆ  เค…เคงिเค•เคคเคฐ เคฒोเค— เค•เคฐเคคे เคœा เคฐเคนे เคนैं। เคฏเคน เคฌाเคค เค–ाเคธเค•เคฐ เคนเคฎ เคฒोเค—ों เคชเคฐ เค…เคงिเค• เคธเคŸीเค• เคฒเค—เคคी เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคนเคฎाเคฐे เคฆेเคถ เคต เคธเคฎाเคœ เคฎें เคœीเคตเคจ เค•ी เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เค•ो เคตिเคถेเคท เคธैเคฆ्เคงांเคคिเค• เคฎเคนเคค्เคต เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคฐเคนा เคฏเคฆ्เคฏเคชि เคœเคฎीเคจी เคนเค•ीเค•เคค เคฎें เคตเคน เค•ाเคฐเค—เคฐ เค•เคฎ เคนी เคนो เคชाเคฏा। เค•िเคคเคจे เคนी เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนเคฎाเคฐे เคธเคฎाเคœ เคฎें เคฆिเค–ाเคˆ เคชเฅœे เคœो เคนเคฎाเคฐे เคธैเคฆ्เคงांเคคिเค• เค”เคฐ เคจैเคคिเค• เค†เคšเคฐเคฃ เคชเคฐ เคธเคตाเคฒ เค‰เค ाเคคे เคฆीเค–เคคे เคนैं। เคฏे เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค…เคชเคตाเคฆเคธ्เคตเคฐूเคช เคนोเคจे เคตाเคฒी เคเค•เคฒ เค˜เคŸเคจाเคं เคจเคนीं เคฅीं เค…เคชिเคคु
เคธเคฎाเคœ เค•े เคฌเฅœे เคนिเคธ्เคธे เค•ी เคฎाเคจเคธिเค•เคคा เค•ो เค‰เคœाเค—เคฐ เค•เคฐเคคी เคฎाเคจी เคœा เคธเค•เคคी เคนैं।

เค†เคค्เคฎ-เคธเคฎुเคฆ्เคฐ-เคฎंเคฅเคจ
เค…เค•्เคธเคฐ เคฏाเคฆ เค†เคคी เคนै เคธเคฎुเคฆ्เคฐ-เคฎंเคฅเคจ เค•ी เคฐोเคšเค• เค•เคฅा เคœिเคธเคฎें เคฎंเคฅเคจ เค•े เคฌाเคฆ เคฌเคนुเคค เค•ुเค› เคฎिเคฒा เคธाเคฅ เคฎें เค…เคฎृเคค เคญी เคฅा เค”เคฐ เคตिเคท เคญी। เค…เคฎृเคค เค•े เคฒिเคฏे เคฒूเคŸ เคฎเคšी เคชเคฐ เคตिเคท เคฒेเคจे เคฎें เคฐुเคšि เค•िเคธी เค•ो เคจ เคฅी। เค”เคฐ เคเคธे เคฎें เคญเค—เคตाเคจ เคถिเคต เคจे เค‰เคธे เคชीเค•เคฐ เค…เคชเคจे เค•ंเค  เคฎें เคฐोเค• เคฒिเคฏा เค”เคฐ เคตे เคจीเคฒเค•ंเค  เคนो เค—เคฏे। เค†เคœ เค•ी เคคाเคฐीเค– เคฎें เคตเคน เคตिเคท เคญी เคนเคฎें เคนी เคธ्เคตीเค•ाเคฐเคจा เคนोเค—ा, เค‰เคธเค•े เคฒिเคฏे เคธ्เคตเคฏं เค•ो เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा। เคชเคฐ เคตเคน เคธเคฌ เค…เคญी เคฆूเคฐ เค•ी เคฌाเคค เคฒเค—เคคी เคนै เค…เคญी เคคो เคนเคฎ เคฎंเคฅเคจ เค•े เคซเคฒเคธ्เคตเคฐूเคช เคช्เคฐाเคช्เคค เคธुเค– เคธเคฎेเคŸเคจे เคฎें เคฒเค—े เคนैं เคธोเคšเคคे เคนैं เค•ि เคตिเคท เคนเคฎाเคฐे เคญाเค—्เคฏ เคฎें เค•्เคฏों? เคฏเคน เคคो เคฆूเคธเคฐों เค•े เคฒिเคฏे เคนोเคจा เคšाเคนिเคฏे। เคนเคฎें เค•ुเคฆเคฐเคค เคฆ्เคตाเคฐा เคฆी เค—เคˆ เคนเคฐ เคšीเคœ เคšाเคนिเคฏे เคญเคฒे เคนी เค•ुเคฆเคฐเคค เค•ी เค…เคชเคจी เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เคœाเคฏ। เค†เคงुเคจिเค• เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•े เค†เคฐเคฎ्เคญिเค• เคšเคฐเคฃों เคฎें เค‡เคธเค•ी เค†เคงाเคฐเคถिเคฒा เคฐเค–เคจे เคตाเคฒों เคฎें เคซ्เคฐांเคธिเคธ เคฌेเค•เคจ เคญी เคฅे เคœिเคจ्เคนोंเคจे เค•ुเคฆเคฐเคค เค•े เคฒिเคฏे เคธाเคซ เค•เคนा เคฅा ‘เค‰เคธे เคœंเคœीเคฐों เคฎें เคฌांเคงเคจा เค”เคฐ เคช्เคฐเคคाเฅœिเคค เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा เคœเคฌ เคคเค• เคตเคน เค…เคชเคจे เคฐाเคœ เคจ เค‰เค—เคฒ เคฆे’; เคฏเคน เคฌाเคค เค•ुเคฆเคฐเคค เคฏाเคจि เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เคฒिเคฏे เค•เคนी เค—เคˆ เคฅी। เคฐाเคœ เคœाเคจ เคฒेเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคจा เคนी เคตिเคœ्เคžाเคจ เคนै  เคชเคฐ เคช्เคฐเคคाเฅœिเคค เค•เคฐเคจे เคตाเคฒी เคฌाเคค เคฎें เค…เคนंเค•ाเคฐ เค”เคฐ เคตिเคง्เคตंเคธ เคนै เค”เคฐ เคฏเคน เค‡ंเคธाเคจ เค•ी เคซिเคคเคฐเคค เคฎें เคธाเคซ़ เคเคฒเค•เคคा เค†เคฏा เคนै। ‘เคฎाเคคा เคญूเคฎि:, เคชुเคค्เคฐोเคนं เคชृเคฅिเคต्เคฏा’ เคฎें เคœो เคญाเคต เคนै เคตเคน เคจเคนीं เคฆीเค–เคคा เค…เคฌ เคธिเคฐ्เคซ เคฆीเค–เคคा เคนै เคœिंเคฆा เคฐเคนเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคœเคฐूเคฐी เคธुเคตिเคงाเค“ं เค•ा เคธंเคšเคฏ। เคฌाเคค เคœिंเคฆा เคฐเคนเคจे เคญเคฐ เค•ी เคนोเคคी เคคो เคญी เคถाเคฏเคฆ เค•ुเคฆเคฐเคค เค•ो เคธ्เคตीเค•ाเคฐ्เคฏ เคนोเคคी เคชเคฐ เคฌाเคค เค‰เคชเคญोเค•्เคคा เค•ी เคœเคฐूเคฐเคคें เคชूเคฐी เค•เคฐเคจे เค•ी เคนै เคฌाเคค เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•ो เค…เคชเคจे เค‰เคชเคญोเค— เค•ी เคฎाเคค्เคฐ เคเค• เคตเคธ्เคคु เคธเคฎเคเคจे เค•ी เคฎाเคจเคธिเค•เคคा เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคนै เคฌाเคค เคœीเคตเคจ เค•ी เคช्เคฐाเคฅเคฎिเค•เคคाเค“ं เคฎें เค‰เคชเคญोเค•्เคคा-เคธ्เคตเคฐूเคช เค•ो เคนเคตा เคฆेเคจे เค•ी เคนै।

เคฒेเค•िเคจ เคตเคนाँ เคคो เคฒूเคŸเคชाเคŸ เคฎเคšी เคนै เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เคตเคจ เคธเคฎाเคช्เคค เคนोเคคे เค—เคฏे เคจเคฆिเคฏाँ เคธूเค–เคคी เค—เคˆं เค”เคฐ เค‰เคจเค•ा เคœเคฒ เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคนोเคคा เค—เคฏा। เคนเคตा เค•ा เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เค•्เคฏा เค”เคฐ เค•िเคคเคจा เคนो เคธเค•เคคा เคนै เคฏเคน เคฒाเค•เคกाเค‰เคจ เค•े เค•ाเคฒ เคฎें เคชเคคा เคšเคฒा। เคฌाเคคें เคฌเคนुเคค เคนैं। เคฌाเคคें เค—เคนเคฐाเคˆ เคธे เคธเคฎเคเคจे เค•ी เคนैं เคธเคตाเคฒ เคชूเค›เคจे เค•ी เคนै เค–ुเคฆ เคธे। เคฎंเคฅเคจ เคซिเคฐ เคนोเคจा เคนै เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคนोเคจा เคนै เคธाเค—เคฐ เค•ा เคนी เคนोเคจा เคนै เคฒेเค•िเคจ เค…เคฌเค•ी เคฌाเคฐ เคตเคน เคธाเค—เคฐ เคนोเค—ा เค…เคชเคจे เคนी เคฎเคจ เค•ा เคธाเค—เคฐ। เคนเคฎें เค…ंเคฆเคฐूเคจी เคญ्เคฐเคฎเคฃ-เคชเคฅों เคชเคฐ เคจिเค•เคฒเคจा เคนोเค—ा เคฅोเคฐो เค•े เคถเคฌ्เคฆों เคฎें เค…ंเคฆเคฐूเคจी เคฌ्เคฐเคน्เคฎांเคก เค•ी เคฏाเคค्เคฐा เคชเคฐ เคœिเคธे เคตे inner cosmography เค•เคนเคคे เคนैं। เคเค• เค•ाเคฏเคจाเคค เคฌाเคนเคฐ เคนै เคคो เคเค• เค…ंเคฆเคฐ เคญी เคนै เคฆोเคจों เค•ी เคฌाเคค เคธเคฎเคเคจी เคนोเค—ी เคฆोเคจों เค•े เคฌीเคš เคธเคฎเคจ्เคตเคฏ เคเคตं เคธंเคคुเคฒเคจ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा। เคฎाเคค्เคฐ เค‰เคชเคญोเค•्เคคा เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เคธिเคฐ्เคซ เคฌोเค เคนै เค”เคฐ เคฐเคนेเค—ा। เคเคธा เคฌोเค เคฌเฅเคคा เคนी เคœाเคเค—ा เคคเคฌ เค†เคงुเคจिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคœैเคธे เคฏा เค‰เคธ เคธे เคญी เคœ्เคฏाเคฆा เคค्เคฐाเคธเคฆ เคนाเคฒाเคค เคชैเคฆा เคนोเคคे เคฐเคนेंเค—े เค”เคฐ เคœเคฌ-เคœเคฌ เคเคธा เคนोเค—ा เคนเคฎ เคฏเคน เคชूเค› เคฌैเค ेंเค—े เค‰เคธ เคจเคถेเฅœी เค•ी เคคเคฐเคน เคœो เค—เคŸเคฐ เคฎे เคชเฅœा เค†ँเค– เค–ोเคฒเคคा เคนै เค“เคฐ เคธोเคšเคคा เคนै ‘เคฎैं เคฏเคนाँ เค•ैเคธे เค† เค—เคฏा?’ เคฒेเค•िเคจ เค…เค—เคฒे เคฆिเคจ เคตเคน เคซिเคฐ เค‰เคธी เคคเคฐเคน เคจเคถा เค•เคฐเคคा เคนै เค”เคฐ เค—เคŸเคฐ เคฎें เคชเฅœा เคฎिเคฒเคคा เคนै। เค‰เคธे เค†เคฆเคค เคธी เคนो เคœाเคคी เคนै เคจเคถे เค•ी เคœिเคธे เค›ोเฅœเคจा เค†เคธाเคจ เคจเคนीं। เค‰เคธเค•े เคฒिเคฏे เคตिเคถेเคท เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคนोเค—ी, เคชเคฐ เคตเคน เคคो เคฆूเคฐ เค•ी เคฌाเคค เคนै। เคฏเคน เคนเคฎाเคฐी เคตिเฅœเคฎ्เคฌเคจा เคนै เค•ि เค‡เคคเคจी เคฌเคฐเคฌाเคฆी เค•े เคฌाเคฆ เคญी เคนเคฎ เค…ंเคฆเคฐ เคाँเค•เคจे เค•ा เคธाเคฐ्เคฅเค• เคช्เคฐเคฏाเคธ เคคเค• เคถुเคฐू เคจเคนीं เค•เคฐ เคชाเคคे।

เคฌाเคค เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เค•เคตि เคฐเคนीเคฎ เค•े เคฆोเคนे เคธे เคนुเคˆ เคฅी เค‰เคธเค•ा เคธเคฎाเคชเคจ เคญी เค‰เคธी เคธे เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं। เคธเคฌ เคฎिเคฒाเค•เคฐ เคนाเคฒाเคค เคฎें เคธुเคงाเคฐ เคคो เคนोเค—ा เคชเคฐ เคเค•เคฆเคฎ เคชुเคฐाเคจे เค…เคš्เค›े เคฆिเคจ เคฏा เคจीเค•े เคฆिเคจ เคตाเคชเคธ เคฒौเคŸेंเค—े เคฏเคน เคจिเคถ्เคšिเคค เคฐूเคช เคธे เคจเคนीं เค•เคน เคธเค•เคคे। เคชเคฐ เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคค्เคฐाเคธเคฆी เคธे เคฎाเคจเคต เคœीเคต เค•ो เคชूเคฐी เคตिเคจเคฎ्เคฐเคคा เค•े เคธाเคฅ เคฏเคน เคธ्เคตीเค•ाเคฐเคจा เคนोเค—ा เค•ि เคœिเคจ เคตिเคถ्เคต-เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏाเค“ं เคจे เคœैเคตिเค• เคตिเค•ाเคธ เค•े เคคเคนเคค เค‰เคธเค•ा เคตिเค•ाเคธ เค•िเคฏा เคนै เคตे เค‰เคจ्เคนीं เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏाเค“ं เคธे เค‰เคธเค•ा เคตिเคจाเคถ เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเค•्เคทเคฎ เคนैं। เคฌเคธ เค‡เคคเคจा เคง्เคฏाเคจ เคคो เคฐเค–เคจा เคนी เคนोเค—ा เค•ि เคฎाเคจเคต เคธ्เคตเคฏं เค‰เคธ เคตिเคจाเคถ เค•ा เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคจ เคฌเคจे।

เคธंเคฆเคฐ्เคญ
[1] Dean Koontz, The Eyes of Darkness, Pocket Books, USA, 1981.  
[2] Gina Kolata, Flu, the Story of the Great Influenza Pandemic of 1918,
     Ferrar, Straus and Giroux, USA, 2011. 

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।