рджेрд╡ेंрдж्рд░ рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी

‘рд▓ोрдХрдЧीрддों рдХे рдпाрдпाрд╡рд░’ рдиाрдо рд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣िंрджी рдХे рджिрдЧ्рдЧрдЬ рдХрдеाрдХाрд░ рдФрд░ рд▓ोрдХ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХे рдЙрдж्рднрдЯ рд╡िрдж्рд╡ाрди рджेрд╡ेंрдж्рд░ рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी рдХा рдЬрди्рдо 28 рдордИ, 1908 рдХो рдкंрдЬाрдм рдХे рднрджौрдб़ рдЧाँрд╡ (рдЬिрд▓ा рд╕ंрдЧрд░ूрд░) рдоें рд╣ुрдЖ। рд▓ोрдХрдЧीрддों рдХी рдЦोрдЬ рдХे рд▓िрдП рдкрдв़ाрдИ рдЕрдзрдмीрдЪ рдЫोрдб़рдХрд░ рдШрд░ рд╕े рднाрдЧे। рд╡рд░्рд╖ों рддрдХ рдкूрд░े рднाрд░рдд рдХी рдЕрдердХ рд▓ोрдХрдпाрдд्рд░ाрдПँ। рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧाँрдзी рдФрд░ рд░рд╡ींрдж्рд░рдиाрде рдаाрдХुрд░ рд╕рд░ीрдЦे рдпुрдЧрдиाрдпрдХों рдиे рдЙрдирдХे рдХाрдо рдХो рд╕рд░ाрд╣ा рдФрд░ рдЙрд╕े рдЗрд╕ рджेрд╢ рдХी ‘рдЖрдд्рдоा рдХी рдЦोрдЬ’ рдХрд╣ा। рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी рдЬी рдХिрд╕्рд╕ाрдЧोрдИ рдХे рдмाрджрд╢ाрд╣ рдеे।

рд╡рд░्рд╖ों рддрдХ ‘рдЖрдЬрдХрд▓’ рдкрдд्рд░िрдХा рд╕ंрдкाрджрдХ рд░рд╣े рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी рдЬी рдиे рд╣िंрджी, рдкंрдЬाрдмी, рдЙрд░्рджू рдФрд░ рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдоें рд╡िрдкुрд▓ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд▓िрдЦा рд╣ै। рдЙрдирдХी рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХृрддिрдпाँ рд╣ैं : ‘рдзрд░рддी рдЧाрддी рд╣ै’, ‘рдзीрд░े рдмрд╣ो рдЧंрдЧा’, ‘рдмेрд▓ा рдлूрд▓े рдЖрдзी рд░ाрдд’, ‘рдЪिрдд्рд░ों рдоें рд▓ोрд░िрдпाँ’, ‘рдмाрдЬрдд рдЖрд╡े рдвोрд▓’, ‘рдЧिрдж्рдзा’, ‘рджीрд╡ा рдмрд▓े рд╕ाрд░ी рд░ाрдд’, ‘рдкंрдЬाрдмी рд▓ोрдХ-рд╕ाрд╣िрдд рд╡िрдЪ рд╕ैрдиिрдХ’, ‘рдоैं рд╣ूँ рдЦाрдиाрдмрджोрд╢’ ‘рдЧाрдП рдЬा рд╣िंрджुрд╕्рддाрди’, ‘рдоीрдЯ рдоाрдИ рдкीрдкрд▓’ (рд▓ोрдХ рд╕ाрд╣िрдд्рдп), ‘рдЪрдЯ्рдЯाрди рд╕े рдкूрдЫ рд▓ो’, ‘рдЪाрдп рдХा рд░ंрдЧ’, ‘рдирдП рдзाрди рд╕े рдкрд╣рд▓े’, ‘рд╕рдб़рдХ рдирд╣ीं рдмंрджूрдХ’, ‘рдШूँрдШрдЯ рдоें рдЧोрд░ी рдЬрд▓े’, ‘рдоिрд╕ рдлोрдХрд▓ोрд░’, ‘рджेрд╡ेंрдж्рд░ рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी рдХी рдЪुрдиी рд╣ुрдИ рдХрд╣ाрдиिрдпाँ’, ‘рджрд╕ рдк्рд░рддिрдиिрдзि рдХрд╣ाрдиिрдпाँ’, ‘рдХुंрдЧрдкोрд╢’, ‘рд╕ोрдиाрдЧाрдЫी’, ‘рджेрд╡рддा рдбिрдЧ рдкेрдпा’, ‘рддिрди рдмुрд╣िрдпाँ рд╡ाрд▓ा рдШрд░’, ‘рдкेрд░िрд╕ рджा рдЖрджрдоी’, ‘рдиीрд▓ी рдЫрддрд░ी рд╡ाрд▓ा’, ‘рдирдП рджेрд╡рддा’, ‘рдмाँрд╕ुрд░ी рдмрдЬрддी рд░рд╣ी’ (рдХрд╣ाрдиी-рд╕ंрдЧ्рд░рд╣), ‘рдмंрджрдирд╡ाрд░’, ‘рдзрд░рддी рджीрдпाँ рд╡ाрдЬाँ’, ‘рдоुрдбрдХा рддे рдХрдгрдХ’, ‘рдмुрдб्рдвी рдирд╣ीं рдзрд░рддी’, ‘рд▓рдХ рдЯुрдиूँ-рдЯुрдиूँ’ (рдХрд╡िрддा), ‘рдПрдХ рдпुрдЧ : рдПрдХ рдк्рд░рддीрдХ’, ‘рд░ेрдЦाрдПँ рдмोрд▓ рдЙрдаीं’, ‘рдХ्рдпा рдЧोрд░ी рдХ्рдпा рд╕ाँрд╡рд░ी’, ‘рдХрд▓ा рдХे рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░’, ‘рдпाрджों рдХे рдХाрдлिрд▓े’ (рд╕ंрд╕्рдорд░рдг рддрдеा рд░ेрдЦाрдЪिрдд्рд░), ‘рд░рде рдХे рдкрд╣िрдП’, ‘рдХрдардкुрддрд▓ी’, ‘рдм्рд░рд╣्рдордкुрдд्рд░’, ‘рджूрдзрдЧाрдЫ’, ‘рдХрдеा рдХрд╣ो рдЙрд░्рд╡рд╢ी’, ‘рддेрд░ी рдХрд╕рдо рд╕рддрд▓ुрдЬ’, ‘рдШोрдб़ा рдмाрджрд╢ाрд╣’, ‘рд╡िрджा рджीрдкрджाрди’, ‘рд╕ूрдИ рдмाрдЬाрд░’ (рдЙрдкрди्рдпाрд╕), ‘рдЪाँрдж-рд╕ूрд░рдЬ рдХे рдмीрд░рди’, ‘рдиीрд▓рдпрдХ्рд╖िрдгी’, ‘рд╣ैрд▓ो рдЧुрдбрдоैрди рджि рд▓ाрд▓рдЯेрди’, ‘рдиाрдЪ рдоेрд░ी рдмुрд▓рдмुрд▓’ (рдЖрдд्рдордХрдеा), ‘рд╕рдлрд░рдиाрдоा рдкाрдХिрд╕्рддाрди’ (рдпाрдд्рд░ा-рд╡ृрдд्рддांрдд), ‘рджेрд╡ेंрдж्рд░ рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी : рдирдм्рдмे рдмрд░рд╕ рдХा рд╕рдлрд░’ (рдк्рд░рдХाрд╢ рдордиु рдж्рд╡ाрд░ा рд▓ंрдмी рдмाрддрдЪीрдд, рдЬो рдХрд░ीрдм рд╕рд╡ा рд╕ौ рдкрди्рдиों рдоें рдлैрд▓ी рд╣ै), ‘рдоेрд░े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░’ (рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░)। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдмाрд▓ рд╕ाрд╣िрдд्рдп, рдЕрдиुрд╡ाрдж рдФрд░ рд╕ंрдкाрджрди рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдмрд╣ुрдд рдХाрдо।

рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╕ेрд╡ा рдХे рд▓िрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдХी ‘рдкрдж्рдорд╢्рд░ी’ рдЙрдкाрдзि рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рд╣िंрджी рдЕрдХाрджрдоी, рджिрд▓्рд▓ी рд╕рдоेрдд рдЕрдиेрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рд╕े рд╕рдо्рдоाрдиिрдд।

12 рдлрд░рд╡рд░ी, 2003 рдХो рд▓ंрдмी рдмीрдоाрд░ी рдХे рдмाрдж рджिрд▓्рд▓ी рдоें рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी рдЬी рдХा рдиिрдзрди рд╣ुрдЖ।

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।