เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा เคธे เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ เค•ी เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เคšเคฐ्เคšा

เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा เคนिंเคฆी เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ी เคช्เคฐเคฎुเค– เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฒेเค–िเค•ा เคนैं। เคตे เค•เคนाเคจी, เคจाเคŸเค•, เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ, เคจिเคฌंเคง, เค•เคตिเคคा เคœैเคธी เค…เคจेเค• เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เคตिเคงाเค“ं เคฎें เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคฆเค–เคฒ เคฐเค–เคคी เคนैं। เคนिเคจ्เคฆी เค•เคนाเคจी เค•े เคชเคฐिเคฆृเคถ्เคฏ เคชเคฐ เค‰เคจเค•ी เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि เคธाเคคเคตें เคฆเคถเค• เคธे เคจिเคฐเคจ्เคคเคฐ เคฌเคจी เคนुเคˆ เคนै। เคฒเค—เคญเค— เค†เคงी เคธเคฆी เค•े เค•ाเคฒ เค–เคฃ्เคก เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे 200 เคธे เค…เคงिเค• เค•เคนाเคจिเคฏाँ เคฒिเค–ी เคนैं।
2 เคจเคตंเคฌเคฐ 1940 เค•ो เคตृंเคฆाเคตเคจ เคฎें เคœเคจ्เคฎी เคฎเคฎเคคा เค•ी เคถिเค•्เคทा เคฆिเคฒ्เคฒी, เคฎुंเคฌเคˆ, เคชुเคฃे, เคจाเค—เคชुเคฐ เค”เคฐ เค‡เคจ्เคฆौเคฐ เคถเคนเคฐों เคฎें เคนुเคˆ। เค‰เคจเค•े เคชिเคคा เคธ्เคต เคถ्เคฐी เคตिเคฆ्เคฏाเคญूเคทเคฃ เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ เคชเคนเคฒे เค…เคง्เคฏाเคชเคจ เคฎें เค”เคฐ เคฌाเคฆ เคฎें เค†เค•ाเคถเคตाเคฃी เคฎें เค•ाเคฐ्เคฏเคฐเคค เคฐเคนे। เคตे เคนिंเคฆी เค”เคฐ เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เคตिเคฆ्เคตाเคจ เคฅे เค”เคฐ เค…เคชเคจी เคฌेเคฌाเค•เคฌเคฏाเคจी เค•े เคฒिเค เคœाเคจे เคœाเคคे เคฅे। เคฎเคฎเคคा เคชเคฐ เคชिเคคा เค•े เคต्เคฏเค•्เคค्เคตि เค•ी เค›ाเคช เคธाเคซ เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคी เคนै। เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा เคฒเค—เคญเค— เคชैंเคคीเคธ เคตเคฐ्เคทो เคคเค• เค…เคง्เคฏाเคชเคจ เคธे เคœुเคก़ी เคฐเคนी เคนैं, เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฆिเคฒ्เคฒी เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏเคฒเคฏ เคฎें เค…เคง्เคฏाเคชเคจ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•िเคฏा, เคตे เคฎเคนिเคฒा เคธेเคตा เคธเคฆเคจ เคกिเค—्เคฐी เค•ॉเคฒेเคœ เค‡เคฒाเคนाเคฌाเคฆ เคฎें เคช्เคฐाเคšाเคฐ्เคฏा เคญी เคฐเคนी। เคตे เคช्เคฐเค–्เคฏाเคค เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เคถ्เคฐी เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ाเคฒिเคฏा เค•ी เคชเคค्เคจी เคนैं। เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เคตे เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เค…ंเคคเคฐเคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคนिंเคฆी เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เค•ी เคค्เคฐैเคฎाเคธिเค• เคชเคค्เคฐिเค•ा "เคนिเคจ्เคฆी" เค•ी เคธंเคชाเคฆिเค•ा เคนैं। เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा เคœी เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เค—ाเคœिเคฏाเคฌाเคฆ เค‰เคค्เคคเคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ เคฎें เคฐเคนเคคी เคนैं।

เคฎเคฎเคคा เคœी เค•ा เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เค…เคตเคฆाเคจ-
เค•เคตिเคคा เคธंเค—्เคฐเคน: เค–ाँเคŸी เค˜เคฐेเคฒू เค”เคฐเคค, เค•िเคคเคจे เคช्เคฐเคถ्เคจ เค•เคฐूँ, Tribute to Papa and other poems, Poems 78
เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ: เคฌेเค˜เคฐ, เคจเคฐเค• เคฆเคฐ เคจเคฐเค•, เคช्เคฐेเคฎ เค•เคนाเคจी, เคฒเคก़เค•िเคฏाँ, เคเค• เคชเคค्เคจी เค•े เคจोเคŸ्เคธ, เคฆौเคก़, เค…ँเคงेเคฐे เค•ा เคคाเคฒा, เคฆुเค•्เค–เคฎ्‌-เคธुเค•्เค–เคฎ्‌
เค•เคนाเคจी เคธंเค—्เคฐเคน: เค›ुเคŸเค•ाเคฐा, เคเค• เค…เคฆเคฆ เค”เคฐเคค, เคธीเคŸ เคจं. เค›:, เค‰เคธเค•ा เคฏौเคตเคจ, เคœाँเคš เค…เคญी เคœाเคฐी เคนै, เคช्เคฐเคคिเคฆिเคจ, เคฎुเค–ौเคŸा, เคจिเคฐ्เคฎोเคนी, เคฅिเคเคŸเคฐ เคฐोเคก เค•े เค•ौเค, เคชเคš्เคšीเคธ เคธाเคฒ เค•ी เคฒเคก़เค•ी, เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा เค•ी เค•เคนाเคจिเคฏाँ (เคฆो เค–ंเคกों เคฎें เค…เคฌ เคคเค• เค•ी เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เค•เคนाเคจिเคฏाँ)
เคจाเคŸเค• เคธंเค—्เคฐเคน: เคฏเคนाँ เคฐเคนเคจा เคฎเคจा เคนै, เค†เคช เคจ เคฌเคฆเคฒेंเค—े
เคธंเคธ्เคฎเคฐเคฃ: เค•िเคคเคจे เคถเคนเคฐों เคฎें เค•िเคคเคจी เคฌाเคฐ
เค…เคจुเคตाเคฆ: เคฎाเคจเคตเคคा เค•े เคฌंเคงเคจ (เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ – เคธॉเคฎเคฐเคธेเคŸ เคฎॉเคฎ)
เคธंเคชाเคฆเคจ: เคนिंเคฆी (เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เค…ंเคคเคฐเคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคนिंเคฆी เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เค•ी เคค्เคฐैเคฎाเคธिเค• เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคชเคค्เคฐिเค•ा)
(เคธाเคนिเคค्เคฏเค•ाเคฐ เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ เคจे เค‰เคธเค•े เคธाเคฅ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคชเคฐ เค–ाเคธ เคฌाเคคเคšीเคค เค•ी เคนै, เค†เค‡เคฏे เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा เคœी เค•ी เคจเคœเคฐ เคธे เค‰เคจเค•ी เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เคฏाเคค्เคฐा เค•ा เค†เคจเคจ्เคฆ เคฒेเคคे เคนैं)



เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคฌाเคคเคšीเคค เค†เคฆเคฐเคฃीเคฏ เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐเคœी เคธे เคถुเคฐू เค•เคฐเคคे เคนैं, เคฏे เคฌเคคाเค‡เค- เค†เคœ เค•ी เคธ्เคฅाเคชिเคค เคฒेเค–िเค•ा ‘เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा’ เค•ी เคชเคนเคฒी เคฎुเคฒाเค•ाเคค เคธ्เคฅाเคชिเคค เคฒेเค–เค•-เคธंเคชाเคฆเค• ‘เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ाเคฒिเคฏा’ เคธे เค•เคฌ เค”เคฐ เค•ैเคธे เคนुเคˆ?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ाเคฒिเคฏा เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เคฎुเคे เคšंเคกीเค—เฅ เคฎें เคฎिเคฒे। เคฏों เคคो เคชूเคฐा เคšंเคกीเค—เฅ เค–ूเคฌเคธूเคฐเคค เคฅा, เคฏूเคจिเคตเคฐ्เคธिเคŸी เคชเคฐिเคธเคฐ เคคो เคเค•เคฆเคฎ เคจเค—ीเคจा เคฅा। เค•เคฐीเคจे เคธे เคฒเค—ी เค—ुเคฒाเคฌ เค•ी เค•เคคाเคฐें, เคนเคฐ เคฐंเค— เค•ा เค—ुเคฒाเคฌ। เคฌเคนुเคค เคฆिเคจों เค•े เคฌाเคฆ เคšंเคกीเค—เฅ เคฎें เคจाเคฐंเค—ी, เค•เคค्เคฅเคˆ, เคฆुเคฐंเค—ा เค”เคฐ เค•ाเคฒा เค—ुเคฒाเคฌ เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒा। เค—ुเคฒाเคฌ เคœिเคคเคจी เคนी เค–ूเคฌเคธूเคฐเคค เค…เคจीเคคा เคฐाเค•ेเคถ เคตเคนाँ เคฎिเคฒीं เค”เคฐ เค…เคจाเคฎिเค•ा เคตिเคฎเคฒ। เคฌเคนुเคค เคธे เคถीเคฐ्เคท เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐों, เค†เคฒोเคšเค•ों เคธे เคฎंเคš เคธเคœा เคฅा। เคจเคˆ เค•เคนाเคจी เค•े เคฆो เคฆिเค—्เค—เคœ เค…เคชเคจे เคฎเคนाเคฌเคฒी เค†เคฒोเคšเค• เคธเคนिเคค เคตिเคฐाเคœเคฎाเคจ เคฅे। เคฎोเคนเคจ เคฐाเค•ेเคถ, เค•เคฎเคฒेเคถ्เคตเคฐ, เค†เคšाเคฐ्เคฏ เคฆ्เคตिเคตेเคฆी, เค‡เคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เคฎเคฆाเคจ, เคจाเคฎเคตเคฐ เคธिंเคน เค•े เคธाเคฅ เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ाเคฒिเคฏा, เค—ंเค—ा เคช्เคฐเคธाเคฆ เคตिเคฎเคฒ, เค…เคจीเคคा เคฐाเค•ेเคถ เค”เคฐ เคฎैं เคฎंเคš เคชเคฐ เคฌैเค े เคฅे। เคจाเคฎเคตเคฐเคœी เคจे เคฎंเคš เคธे เคฎेเคฐे เค†เคฒेเค– เค•ी เคธเคฐाเคนเคจा เค•ी เคฅी। เคฎेเคฐे เคฒिเค เคตเคน เคเคคिเคนाเคธिเค• เคฆिเคจ เคฅा। เคเคคिเคนाเคธिเค• เคคो เคตเคน เคฆिเคจ เค”เคฐ เคญी เค•เคˆ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคฐเคนा।
เคฎैंเคจे เค•เคนा- “เค†เคœ เคนी เคฆिเคฒ्เคฒी เคตाเคชเคธ เคœाเคจा เคนोเค—ा। เคฎैं เค›ुเคŸ्เคŸी เคฒेเค•เคฐ เคจเคนीं เค†เคˆ เค”เคฐ เค•เคฒ เค•ॉเคฒेเคœ เคนै।“
เคฎเคฆाเคจ เคธाเคนเคฌ เคจे เค•เคนा- “เคเค• เคฆिเคจ เคฐुเค• เคœाเค‡เค, เค†เคชเค•ो เคธुเค–เคจा เคीเคฒ เคฆिเค–ाเคंเค—े।“
เคชเคฐ เคฎैं เค‰เค  เค–เฅœी เคนुเคˆ।
เคคाเคœ्เคœुเคฌ !
เคฎेเคฐे เคธाเคฅ เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ाเคฒिเคฏा เคญी เค‰เค  เค–เฅœे เคนुเค।
เคฐाเค•ेเคถ เค”เคฐ เค•เคฎเคฒेเคถ्เคตเคฐ เคจे เคฐเคตि เค•ो เค…เคฒเค— เคฒे เคœाเค•เคฐ เคธเคฎเคाเคฏा- ‘‘เค‡เคจ्เคนें เคœाเคจे เคฆो, เคฌเคธ เคฎें เคฌैเค ाเค•เคฐ เค† เคœाเคจा। เคถाเคฎ เค•ो เคฐंเค— เคœเคฎेเค—ा।’’
เคฐเคตि เค•ुเค› เคจเคนीं เคฌोเคฒे। เคตिเคฒ्เคœ़ เคซिเคฒ्เคŸเคฐ เค•े เคงुเคँ เคจे เคœो เค•เคนा เคนो เคธो เค•เคนा เคนो। เคšंเคกीเค—เฅ เค•े เคธเคญी เคฎिเคค्เคฐ เค›ोเฅœเคจे เค†เค। เค•เคฎเคฒेเคถ्เคตเคฐ เค…เคจ्เคค เคคเค• เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐเคคे เคฐเคนे เค•ि เคฐเคตि เคจ เคœाเคँ। เคตे เค…เคตเคถ्เคฏเคฎ्เคญाเคตी เค•ी เค†เคนเคŸ เคชเคนเคšाเคจ เคฐเคนे เคฅे।
เคฐเคตि เคฎेเคฐे เคธाเคฅ เคฆिเคฒ्เคฒी เคšเคฒ เคฆिเค।
เคฎुเคे เคฒเค— เคฐเคนा เคฅा, เค‡เคธ เคฒเฅœเค•े เค•ी เคนिเคฎाเค•เคค เคคो เคฆेเค–ो। เคนाเคฒ เคจ เคชूเค›ा, เคฌाเคค เคจเคนीं เค•ी, เคชเคฐ เคšเคฒ เคฐเคนे เคนैं เค›ोเฅœเคจे เคœैเคธे เคฎुเคे เคฌเคธ เคฎें เคธเคซเคฐ เค•เคฐเคจा เคจเคนीं เค†เคคा।
เคฌเคนुเคค เคฆेเคฐ เคคเค• เคฆोเคจों เค•े เคฌीเคš เคฆเคนी เคœเคฎा เคฐเคนा। เค†เค–िเคฐ เคฎें เคฐเคตि เคจे เคฎेเคฐी เคช्เคฐिเคฏ เคชुเคธ्เคคเค•ों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคชूเค›ा। เคฎैंเคจे เคœैเคจेเคจ्เคฆ्เคฐ, เค…เคœ्เคžेเคฏ เค”เคฐ เคจिเคฐ्เคฎเคฒ เคตเคฐ्เคฎा เค—िเคจा เคฆिเค। เคฏเคน เคญी เคฌเคคाเคฏा เค•ैเคธे เคฎैं เค…เคชเคจे เคธเคฎเคธ्เคค เคฆोเคธ्เคคों เค•ो เคจिเคฐ्เคฎเคฒ เคตเคฐ्เคฎा เคชเฅा เคšुเค•ी เคนूँ।
เค…เคฌ เคฐเคตि เคธे เคฌเคฐ्เคฆाเคถ्เคค เคจเคนीं เคนुเค†।
เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคเค•-เคเค• เค•เคฐ เคœैเคจेเคจ्เคฆ्เคฐ, เค…เคœ्เคžेเคฏ เค”เคฐ เคจिเคฐ्เคฎเคฒ เค•ी เคธीเคฎाเค“ं, เคธंเค•ुเคšिเคค เคธเคฐोเค•ाเคฐों เค”เคฐ เค…เคตाเคธ्เคคเคตिเค• เค•เคฅाเคจเค•ों เคชเคฐ เคช्เคฐเคนाเคฐ เค•เคฐเคจा เค†เคฐเคฎ्เคญ เค•िเคฏा। เค…เคฐ्เคฅाเคค เคฎेเคฐा เค…เคฌ เคคเค• เค•ा เคธंเคšिเคค เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ोเคท เคตे เคจเค•ाเคฐ เคฐเคนे เคฅे, เคงिเค•्เค•ाเคฐ เคฐเคนे เคฅे। เคตे เคฎुเคเคธे เคฎेเคฐे เคธाเคฐे เคจाเคฏเค• เค›ीเคจ เคฐเคนे เคฅे। เคตे เคฎेเคฐे เคจाเคฏเค• เคฎिเคŸ्เคŸी เคฎें เคฎिเคฒा เคฐเคนे เคฅे। เค•िเคธ เคฎिเคŸ्เคŸी เค•ा เคฌเคจा เคนै เคฏเคน เค†เคฆเคฎी। เค…เคชเคจे เคชूเคฐ्เคตเคตเคฐ्เคคी เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐों เคธे เค‡เคธे เคœเคฐा เคญी เคฎोเคน เคจเคนीं।
เคฐเคตि เค•ा เคฎोเคน เค•ेเคตเคฒ เคเค• เค•े เคช्เคฐเคคि เคฅा। เคตเคน เคฎैंเคจे เคฎเคนเคธूเคธ เค•िเคฏा। เคฎोเคนเคจ เคฐाเค•ेเคถ เค•े เคช्เคฐเคคि। เคตे เคชूเคœा เค•ी เคนเคฆ เคคเค• เคฎाเคจเคคे เคฅे เค‰เคจ्เคนें। เค‰เคจเค•ा เค•เคนा เคฌ्เคฐเคน्เคฎเคตाเค•्เคฏ। เค‰เคจเค•ा เคธिเค–ाเคฏा เคฆीเค•्เคทाเคจ्เคค เค•เคฅเคจ। เค‰เคจเค•ा เคฒिเค–ा เคธเคฐ्เคตोเคชเคฐि।
เคฒेเค•िเคจ เค‰เคจเค•ी เคฎเคฐ्เคœी เค•े เค–िเคฒाเคซ เคตे เคฌเคธ เคฎें เคธเคตाเคฐ เคนुเค เค”เคฐ เคฎेเคฐे เคธाเคฅ เคšเคฒ เคฆिเค।
เคฏเค•ाเคฏเค• เค•เคฐเคจाเคฒ เคชเคฐ เคฌเคธ เค–เคฐाเคฌ เคนो เค—เคˆ। เคก्เคฐाเค‡เคตเคฐ, เค•ंเคกเค•्เคŸเคฐ เคจे เคฌाเคฐी-เคฌाเคฐी เคธे เคฌเคธ เค•े เคจीเคšे เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค•ी เคฎुเคฆ्เคฐा เคฎें เคฒेเคŸเค•เคฐ เคจिเคฐीเค•्เคทเคฃ เค•िเคฏा। เค‰เคจเคฎें เคฅोเฅœा เคฎเคคเคญेเคฆ เคนुเค† เค•ि เค–เคฐाเคฌी เคชเคนिเค เคฎें เคนै เคฏा เค‡ंเคœเคจ เคฎें। เคซिเคฐ เค‡เคธ เคฌाเคค เคชเคฐ เคธเคฎเคौเคคा เคนो เค—เคฏा เค•ि เค–เคฐाเคฌी เค‡ंเคœเคจ เคฎें เคนै। เค ंเคก เคฌเคฒा เค•ी। เคฎेเคฐा เคธ्เคตेเคŸเคฐ เค”เคฐ เคฐเคตि เค•ा เค•ोเคŸ, เคฆोเคจों เค•เคฐเคจाเคฒ เค•ी เค ंเคก เคธे เคฎाเคฐ เค–ा เคฐเคนे เคฅे। เคšाเคฏ เคฎँเค—ाเคˆ। เคšाเคฏ เค•े เคฌเคนाเคจे เคซिเคฐ เคธिเค—เคฐेเคŸ। เค…เคฌ เคคเค• เคฎेเคฐे เคœेเคนเคจ เคฎें เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ाเคฒिเคฏा เค”เคฐ เคธिเค—เคฐेเคŸ เคเค•ाเค•ाเคฐ เคนो เคšुเค•े เคฅे। เคงुเค†ँ เค…เคš्เค›ा เคฒเค— เคฐเคนा เคฅा। เคจाเค—เคตाเคฐ เคฌाเคคें เคญी เค—เคตाเคฐा เค•เคฐเคจे เค•ी เคคเคฌीเคฏเคค เคนो เคฐเคนी เคฅी। เคฏเคน เคถเค–्เคธ เคฎेเคฐे เคธाเคฐे เคจाเคฏเค•ों เค•ो เคชเคฐाเคธ्เคค เค•เคฐเค•े เคฎुเคे เคเค• เคจเคฏा เคจाเคฏเค• เคฆेเคจे เคฎें เคฌเคนुเคค เคฆूเคฐ เคจเคนीं เคฅा।
เคธเคฌเคธे เคฌเฅœी เคฌाเคค เค…เคญी เคคเค• เค‰เคธเคจे เค…เคชเคจे เค˜เคฐ-เคชเคฐिเคตाเคฐ, เคจौเค•เคฐी เค”เคฐ เค†เคฐ्เคฅिเค• เคธंเค˜เคฐ्เคทों เค•ा เค•ोเคˆ เคชुเคฒिเคจ्เคฆा เคจเคนीं เค–ोเคฒा เคฅा। เคฒเฅœเค•िเคฏों เค•ो เคญाเคตुเค• เค”เคฐ เคตिเค—เคฒिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคœिเคธ เคฌाเคœीเค—เคฐी เค•ा เคธเคนाเคฐा เคฒोเค— เคฒेเคคे เคนै, เคตเคน เคฏเคนाँ เคธिเคฐे เคธे เค—ाเคฏเคฌ เคฅी।
เคฐเคตि เคจे เคฆो-เคเค• เคธ्เค•ूเคŸเคฐเคตाเคฒों เคธे เคฌाเคค เค•ी। เค‰เคจเค•े เค‡เคฒाเค•े เคธเคจ्เคคเคจเค—เคฐ, เค•เคฐोเคฒเคฌाเค—, เคธเคฌ เคœाเคจे เค•ो เคคैเคฏाเคฐ เคฅे।
เคฐเคตि เคจे เคคเค•เคฒ्เคฒुเคซ เคจिเคญाเคฏा- ‘‘เคเค• เคฌाเคฐ เคจाเคฎเคตเคฐ เคธिंเคน เคนเคฎाเคฐे เค•เคฎเคฐे เคชเคฐ เคฐुเค• เค—เค เคฅे। เคนเคฎ เคฒोเค—ों เคจे เคเคกเคœเคธ्เคŸ เค•เคฐ เคฒिเคฏा เคฅा। เค‰เคจ्เคนें เค•ोเคˆ เคคเค•เคฒीเคซ เคจเคนीं เคนुเคˆ เคฅी। เค†เคช เคตเคนाँ เคญी เคšเคฒ เคธเค•เคคी เคนैं। เคฏा เคนเคฎ เคฒोเค— เคตाเคชเคธ เคšंเคกीเค—เฅ เค•ी เคฌเคธ เคฎें เคฌैเค  เคœाเคँ?’’
“เคช्เคฏाเคฐ เคถเคฌ्เคฆ เค˜िเคธเคคे-เค˜िเคธเคคे เคšเคชเคŸा เคนो เค—เคฏा เคนै
เค…เคฌ เคนเคฎाเคฐी เคธเคฎเค เคฎें
เคธเคนเคตाเคธ เค†เคคा เคนै।“
เคเคธी เคงाเค•เฅœ เค…เค•เคตिเคคा เคฒिเค–เคจे เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคต्เคฏाเคตเคนाเคฐिเค• เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคฎैं เคฌเฅœी เคกเคฐเคชोเค• เค•िเคธ्เคฎ เค•ी เค–เคฐเค—ोเคถ เคฒเฅœเค•ी เคฅी। เคฐाเคค เค•े เคฌाเคฐเคน เคฌเคœे เคเค• เคฒเค—เคญเค— เค…เคชเคฐिเคšिเคค เคฒเฅœเค•े เค•े เค˜เคฐ เคœाเค•เคฐ เคจाเคฎाเคตเคฐी เคนाเคธिเคฒ เค•เคฐเคจे เค•ा เคฎेเคฐे เค…เคจ्เคฆเคฐ เค•เคคเคˆ เคนौเคธเคฒा เคจเคนीं เคฅा। เค‰เคธเคธे เคฌेเคนเคคเคฐ เคฅा เค•ि เคนเคฎ เคฌเคจ्เคฆ ‘เค–ैเคฌเคฐ’ เค•ी เคธीเฅिเคฏों เคชเคฐ เคฌैเค  เคจिเคฐ्เคฎเคฒ เค•ी ‘เคชเคฐिเคจ्เคฆें’ เค•ी เคธเคฎीเค•्เคทा เค•เคฐเคคे।
เค•เคˆ เคฏुเค•्เคคिเคฏाँ เคธोเคšी เค—เคˆ।
เคงเคฐ्เคฎเคถाเคฒा?
เคนोเคŸเคฒ?
เคฐेเคฒเคตे เคธ्เคŸेเคถเคจ เค•ा เคตेเคŸिंเค—เคฐूเคฎ?
เคชเคฐ เค•เคนीं เคญी เคœाเคจे เค•ो เค•ोเคˆ เคญी เคตाเคนเคจ เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เคจเคนीं เคฅा।
เคนเคฎ เคเค• เค–ाเคฒी เค‘เคŸोเคฐिเค•्เคถे เคฎें เคฌैเค  เค—เค เคœो เคฌเคธ เค…เคก्เคกे เคชเคฐ เค–เฅœा เคฅा। เค‰เคธเค•ा เคฎाเคฒिเค• เค ंเคก เคธे เค˜เคฌเคฐाเค•เคฐ เค•เคนीं เคฆुเคฌเค•ा เคนुเค† เคนोเค—ा।
เคนเคฎ เคฌเคนुเคค เคฅเค• เคšुเค•े เคฅे।
เค‘เคŸोเคตाเคฒा เค˜ंเคŸे-เคญเคฐ เคฌाเคฆ เค†เคฏा। เค ंเคกे เคชเฅœे เค‘เคŸो เค•ो เค‰เคธเคจे เค•िเค• เคฎाเคฐ เค•เคฐ เคœเค—ाเคฏा เค”เคฐ เค–เฅœ-เค–เฅœ-เค–เฅœ เคšเคฒ เคชเฅœा।
เค…ंเคงेเคฐे เคฎें เคฐाเคธ्เคคा เค•्เคฏा, เคถเคนเคฐ เคญी เค…เคชเคฐिเคšिเคค เคฒเค— เคฐเคนा เคฅा।
เคฎैंเคจे เค…เคชเคจे เค•ो เคเคธी เคฌเคธ्เคคी เคฎें เคชाเคฏा เคœเคนाँ เคธเฅœเค• เค•े เคฆोเคจों เค“เคฐ เคฎเค•ाเคจों เค•ी เค•เคคाเคฐें เคฅीं เคฒेเค•िเคจ เค•เคนीं เคฐोเคถเคจी เคฏा เคœीเคตเคจ เค•ा เค•ोเคˆ เคšिเคน्เคจ เคจเคนीं เคฅा।
เค‘เคŸो เคก्เคฐाเค‡เคตเคฐ เคชैเคธे เคฒेเค•เคฐ เคšเคฒा เค—เคฏा
เคฐเคตि เคจे เคฎेเคฐी เค…เคŸैเคšी เคฅाเคฎ เคฐเค–ी เคฅी। เคเค• เคฆเคฐเคตाเฅ›े เคชเคฐ เค•ाเคซी เคฆेเคฐ เค–เคŸเค–เคŸाเคจे เคชเคฐ เค•िเคธी เคจे เค–ोเคฒा เคœो เคนเคฎाเคฐे เค†เค—े-เค†เค—े เคธीเฅी เคšเฅ เค—เคฏा।
เคฏเคน เคนเคฎเคฆเคฎ เคฅा, เคฐเคตि เค•ा เคšिเคค्เคฐเค•ाเคฐ เคฆोเคธ्เคค เค”เคฐ เคฐूเคฎ เคชाเคฐ्เคŸเคจเคฐ।
เคนเคฎเคฆเคฎ เคจे เค…เคชเคจी เคฐเคœाเคˆ เคธเคฎेเคŸी เค”เคฐ เคฌเค—เคฒ เค•े เค•เคฎเคฐे เคฎें เคšเคฒा เค—เคฏा।
เคฐเคตि เคจे เคคुเคฐเคจ्เคค เคฌिเคธ्เคคเคฐ เค•ी เคšाเคฆเคฐ เค ीเค• เคธे เคฌिเค›ाเคˆ, เคฐเคœाเคˆ เคชैเคคाเคจे เคฐเค–ी เค”เคฐ เคฌเคคाเคฏा- ‘‘เคฌाเคฅเคฐूเคฎ เคฌाเคนเคฐ เคฌाเคฒเค•เคจी เคฎें เคนै।’’
เคฌाเคฅเคฐूเคฎ เคฎें เคจ เคฐोเคถเคจी เคฅी เคจ เคชाเคจी। เค…เคคः เคœैเคธी เค—เคˆ เคตैเคธी เคนी เคฒौเคŸ เค†เคˆ।
เคคเคฌ เคคเค• เคฐเคตि เคœเคฎीเคจ เคชเคฐ เค–ेเคธ เคฌिเค›ाเค•เคฐ เคฒेเคŸ เค—เค เคฅे।
เคฅเค•ाเคจ เค”เคฐ เคจींเคฆ เคจे เคธเคฎเคธ्เคค เคšेเคคเคจा เคธुเคจ्เคจ เค•เคฐ เคฐเค–ी เคฅी।
เคฎैं เคฌिเคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคฒेเคŸเคคे เคนी เคธो เค—เคˆ, เค—เคนเคฐी เคธ्เคตเคช्เคจเคตिเคนीเคจ เคจींเคฆ।
เคฌเคนुเคค เคฐाเคค เค—เค เคเคธा เคฎเคนเคธूเคธ เคนुเค† เค•ोเคˆ เคฎेเคฐे เคฌाเคฒों เค•ो เค›ू เคฐเคนा เคนै।
เคฎेเคฐे เคนोंเค  เค•เคน เคฐเคนे เคนैं- ‘‘เคคुเคฎ्เคนें เค ंเคก เคฒเค— เคฐเคนी เคนोเค—ी।’’
เคชเคคा เคšเคฒा เคนเคฎ เคฆोเคจों เค•ाँเคช เคฐเคนे เคนैं।
เคธिเคฐ्เคซ เค ंเคก เคธे เคจเคนीं।
เคฐाเคค เค•े เค‰เคจ เคฅोเฅœे เคธे เค˜ंเคŸों เคฎें เคนเคฎ เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เค•े เค•ोเคฒเคฎ्เคฌเคธ เคนुเค। เค‰เคธ เคตเค•्เคค เคนเคฎเคจे เคจเค เคฆेเคถ-เคฆेเคถाเคจ्เคคเคฐ เคจเคนीं เคขूँเคขे เค•िเคจ्เคคु เคคเคŸเคฌเคจ्เคง เคชเคนเคšाเคจ เคฒिเค।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค•เคฌ เคฒเค—ा เค•ि เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เคเค• เคœीเคตเคจ เคธाเคฅी เค•े เคฐूเคช เคฎें เค‰เคชเคฏुเค•्เคค เคนै? เค†เคชเคจे เค…เคชเคจे เคซैเคธเคฒे เคธे เค–ुเคฆ เค•ो เค•िเคคเคจा เคธंเคคुเคท्เคŸ เคชाเคฏा?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏเค•ाเคฐों เค•ी เคšเคฐ्เคšा เค•เคฐเคคे-เค•เคฐเคคे เคนเคฎเคจे เคชाเคฏा เค•ि เคนเคฎ เคเค• เคนी เคฆुเคจिเคฏा เค•े เคฌाเคถिंเคฆे เคนैं। เคฆोเคธ्เคคी เค”เคฐ เคช्เคฐेเคฎ เคจे เคœीเคตเคจ เค•ो เคจाเคฏเค• เค”เคฐ เคจเคตเคฐंเค— เคฆिเคฏा, เคฒेเค•िเคจ เคตिเคตाเคน เคจे เคจाเค—เคตाเคฐ เคšौเค–เคŸे เคฆिเค। เค…เคฌ เคคเค• เค•ी เคนเคฎाเคฐी เคฆोเคธ्เคคी เคฎें เคฌเคฐाเคฌเคฐी เคฅी เค”เคฐ เคฌेเคซिเค•्เคฐी। เคฎैं เค•เคญी เคญเคตिเคท्เคฏ เค•ी เคšिเคจ्เคคा เค•เคฐเคคी, เคคो เคฐเคตि เคเค• เคšुंเคฌเคจ เคธे เค‰เคธे เค‰เฅœा เคฆेเคคे। เคนिเคจ्เคฆुเคธ्เคคाเคจी เคช्เคฐेเคฎ เค•เคฅाเค“ं เค•ा เคœो เคนเคถ्เคฐ เคนोเคคा เคนै, เคตเคน เคนเคฎाเคฐा เคญी เคนुเค†। เคช्เคฐेเคฎ เคฎें เคนเคฎ เค…เค•ेเคฒे เคฅे, เคฒेเค•िเคจ เคถाเคฆी เค•ी เค…เค—เคฒी เคธुเคฌเคน เคธे เคชเคฐिเคตाเคฐ เคนเคฎाเคฐे เคŠเคชเคฐ เคชाเคทाเคฃ เค•ी เคคเคฐเคน เค—िเคฐा। เคนเคฎाเคฐा เคธंเคฌंเคง เค•ेเคตเคฒ เคฆो เค•เคฒाเค•ाเคฐों เค•ा เคธंเคฌंเคง เคจเคนीं เคฅा เคตเคฐเคจ เคฆो เคธंเคธ्เค•ृเคคिเคฏों เค•ा เคญी เคธเค•्เคฐांเคคि เคฌिเคจ्เคฆु เคฅा।
เคธंเคฌंเคงों เคธे เคธंเคคुเคท्เคŸि เคเคธे เคจเคนीं เคนोเคคी เคœैเคธे เคญोเคœเคจ เค•ी เคฅाเคฒी เคธे เคนोเคคी เคนै।เค‰เคธเคฎें เคจोเค•-เคोंเค•, เคตाเคฆ-เคตिเคตाเคฆ เค”เคฐ เคฎเคคเคญेเคฆों เค•ी เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคนोเคคी เคนै। เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เค…เคฒाเคตा เคต्เคฏाเคตเคนाเคฐिเค• เคœीเคตเคจ เคฎें เคฎैं เค”เคฐ เคฐเคตि เคฆो เคง्เคฐुเคต เคฅे। เคฒेเค•िเคจ เคนเคฎाเคฐे เคฌीเคš เค•ी เคธเคฌ เคธे เคฌเฅœी เค•เฅœी เคตเคน เค—เคนเคฐा เค†เค•เคฐ्เคทเคฃ เค”เคฐ เค†เคนเคฒाเคฆ เคฅा, เคœो เคนเคฎें เคเค• เคฆूเคธเคฐे เคธे เคฎिเคฒเคคा เคฅा।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคตिเคตाเคน เคชूเคฐ्เคต เค”เคฐ เคตिเคตाเคน เคชเคถ्เคšाเคค เคเค• เคฒेเค–เค• เค•े เคธाเคฅ เคœीเคตเคจ เคœीเคจे เคฎें เค•्เคฏा เค…ंเคคเคฐ เค†เคคा เคนै? เค†เคช เค‡เคธ เค…ंเคคเคฐ เค•ो เค•िเคธ เคฐूเคช เคฎें เคฆेเค–เคคी เคนैं?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคช्เคฐेเคฎी เค•ा เคชเคคि เคฌเคจ เคœाเคจा เคœเคนाँ เคœीเคตเคจ เคฎें เคจเคฏे เคฐंเค— เคฒाเคคा เคนै, เคตเคนाँ เคธंเค•เคŸ เคญी เค•เคฎ เคจเคนीं เคฒाเคคा। เคฆोเคธ्เคคी เค•े เคฆिเคจों เคฎें เคฎैंเคจे เค•เคญी เคœाเคจเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เคจเคนीं เค•ी เค•ि เคฐเคตि เค•ो เค•ैเคธा เคญोเคœเคจ เคชเคธंเคฆ เคนै เค…เคฅเคตा เคจाเคถ्เคคा। เคตे เคฒॉเคฃ्เคก्เคฐी เคธे เคงुเคฒें เค•เฅœเค• เค•เคชเฅœे เคชเคนเคจเค•เคฐ เคฎुเคเคธे เคฎिเคฒเคจे เค•เคจॉเคŸ เคช्เคฒेเคธ เค†เคฏा เค•เคฐเคคे เคฅे เค”เคฐ เคฎैं เคญी เค…เคชเคจी เค•เคฒाเคค्เคฎเค• เคธाเฅœिเคฏाँ เคชเคนเคจเค•เคฐ เคฎिเคฒเคจे เคœाเคคी เคฅी। เคฎुเคे เค˜เคฐ เค•े เค•ाเคฎों เค•ा เค•ोเคˆ เคช्เคฐเคถिเค•्เคทเคฃ เคจเคนीं เคฎिเคฒा เคฅा। เคถाเคฆी เค•े เคฌाเคฆ เค˜เคฐेเคฒू เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏเคคाเค“ं เคจे เคฎुเคे เคฌเคนुเคค เคœเค•เฅœा। เคฐเคตि เค•ो เคฎेเคฐे เคนाเคฅ เค•ा เคฌเคจाเคฏा เคนुเค† เคญोเคœเคจ เค…เค–ाเคฆ्เคฏ เคฒเค—เคคा เคฅा เค”เคฐ เคฎुเคे เค‰เคจเค•ा เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคธिเค—เคฐेเคŸ เคชीเคจा, เคฒेเค•िเคจ เคช्เคฐेเคฎ เค…เคชเคจी เคœเค—เคน เคฅा, เค‡เคธเคฒिเค เคฎैंเคจे เคฌเคนुเคค เคœเคฒ्เคฆ เคชंเคœाเคฌी เค–ाเคจा เคฌเคจाเคจा เคธीเค– เคฒिเคฏा। เคธिเค—เคฐेเคŸ เค•ा เคงुเค†ँ เคฎुเคे เค…เคš्เค›ा เคฒเค—เคจे เคฒเค—ा।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค†เคช เคฒेเค–เคจ เค•ी เค“เคฐ เค•เคฌ เคฎुเฅœीं? เคฏा เคซिเคฐ เค›ाเคค्เคฐ เคœीเคตเคจ เคธे เคนी เคฒेเค–เคจ เคฎें เคฐुเคšि เคฅी?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคฒेเค–เคจ เคเคธी เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เคนै, เคœो เคฆिเคจांเค• เค”เคฐ เค•्เคฐเคฎांเค• เค•े เคธाเคฅ เคถुเคฐु เคจเคนीं เคนोเคคी। เคฒเฅœเค•เคชเคจ เคฎें เคฌเคš्เคšों เค•ी เค•เคนाเคจिเคฏाँ, เค•เคตिเคคाเคँ เคฒिเค–ीं। เค‡ंเคฆौเคฐ เคฎें เคฎैंเคจे เค•เคตिเคคाเคँ เคฒिเค–เคจी เคถुเคฐु เค•ीं। เคฌी.เค. เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตเคฐ्เคท เคคเค• เค†เคคे-เค†เคคे เคฎेเคฐी เค•เคตिเคคाเคँ ‘เคจเคฏी เคฆुเคจिเคฏा’เค”เคฐ ‘เคœाเค—เคฐเคฃ’เคฎें เคนเคฐ เคฐเคตिเคตाเคฐ เค›เคชเคคी เคฅी। เค…เคœเคฎेเคฐ เคธे เคจिเค•เคฒเคจे เคตाเคฒी เคชเคค्เคฐिเค•ा ‘เคฒเคนเคฐ’เค•े เคธंเคชाเคฆเค• เคช्เคฐเค•ाเคถ เคœैเคจ เค”เคฐ เคœ्เคžाเคจोเคฆเคฏ เค•े เคธंเคชाเคฆเค• เคถเคฐเคฆ เคฆेเคตเฅœा เคจे เค†เค—्เคฐเคน เค•เคฐเค•े เคฎुเคเคธे เค—เคฆ्เคฏ เคฒिเค–เคตाเคฏा เค”เคฐ เคฎैं เค•เคนाเคจिเคฏाँ เคฒिเค–เคจे เคฒเค—ी।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เค†เคชเค•ा เคธाเคฎเคจा เค•िเคจ เคฒोเค—ों เคธे เคชเฅœा? เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เคœी เค•े เค…เคฒाเคตा เค†เคช เค•िเคจ เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐों เค•े เคธाเคนिเคค्เคฏ เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนैं?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค‡เคค्เคคेเคซाเค• เคธे เคฎुเคे เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคธเคœ्เคœเคจ เคนी เคฎिเคฒे। เคฐเคตि เค•ो เคœाเคจเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคฎेเคฐी เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค• เคชृเคท्เค เคญूเคฎि เคเคธी เคฅी เค•ि เคฌเฅœे-เคธे-เคฌเฅœे เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เค•ो เคฎैं เคฆेเค– เค”เคฐ เคชเฅ เคธเค•ी। เคœैเคจेเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ुเคฎाเคฐ, เค…เคœ्เคžेเคฏเคœी, เคฎुเค•्เคคिเคฌोเคง, เคšเคจ्เคฆ्เคฐ เค•िเคฐเคฃ เคธौเคจเคฐेเค•्เคธा, เคฎเคนाเคฆेเคตी เคตเคฐ्เคฎा, เคฎाเคฐ्เค•เคฃ्เคกेเคฏ, เค…เคฎเคฐเค•ांเคค, เคฏे เคธเคฌ เคฎेเคฐे เคชเคฅ เค•ो เคช्เคฐเคถเคธ्เคค เค•เคฐเคคे เค—เคฏे। เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ाเคฒिเคฏा เค•े เคฒेเค–เคจ เคธे เคฒเค—ाเคต เคคो เคฎेเคฐा เคฌเคนुเคค เคนै, เคฒेเค•िเคจ เค‰เคจเค•े เคธाเคฅ เค…เคจ्เคฏ เค…เคจेเค• เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เคฎैं เคขूंเคข-เคขूंเคขเค•เคฐ เคชเฅเคคी เคนूँ। เคจाเคฎों เค•ी เคซेเคนเคฐिเคธ्เคค เคฌเคนुเคค เคฒंเคฌी เคนो เคœाเคเค—ी। เคธंเค•्เคทेเคช เคฎें เคฏे เค•เคน เคธเค•เคคी เคนूँ เค•ि เคฎैं เค‡เคจ्เคนें เคชเคธंเคฆ เค•เคฐเคคी เคนूँ เคฒेเค•िเคจ เค‡เคจเคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคจเคนीं เคนूँ। เคœैเคธे เคฎैं เคฐेเคฃु, เคจिเคฐाเคฒा เค”เคฐ เคฆिเคจเค•เคฐ เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนूँ, เคฒेเค•िเคจ เคตैเคธा เคฒिเค– เคจเคนीं เคธเค•เคคी। เคธीเคงे เคธเคฎเค•ाเคฒीเคจ เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เค†เคฏें เคคो เคฎैं เค•เคนूँเค—ी เค•ि เคฎुเคे เคฎเคจ्เคจू เคญंเคกाเคฐी, เค—ीเคคाเคœंเคฒि เคถ्เคฐी, เคœ्เคžाเคจเคฐंเคœเคจ, เคตिเคจोเคฆ เค•ुเคฎाเคฐ เคถुเค•्เคฒ, เคœिเคคेเคจ्เคฆ्เคฐ เคญाเคŸिเคฏा, เคตिเคœเคฏ เค•ुเคฎाเคฐ, เค…เคฐुเคฃ เค•เคฎเคฒ, เค•ृเคท्เคฃ เค•เคฒ्เคตिเคค, เคœ्เคžाเคจेเคจ्เคฆ्เคฐเคชเคคि, เคจीเคฒेเคถ เคฐเค˜ुเคตंเคถी, เคตंเคฆเคจा เคฐाเค—, เคจीเคฒाเค•्เคทी เคธिंเคน, เค…เค–िเคฒेเคถ, เคฎเคจोเคœ เคชाเคฃ्เคกे, เคฎเคจोเคœ เคฐुเคชเฅœा, เคชเคฒ्เคฒเคต, เค…เคฐुเคฃ เคนोเคคा, เคฐाเคœाเคฐाเคฎ เคญाเคฆू, เคชंเค•เคœ เคšเคคुเคฐ्เคตेเคฆी, เคชंเค•เคœ เคฎिเคค्เคฐ, เค—ीเคคाเคถ्เคฐी, เค†เค•ांเค•्เคทा เคชाเคฐे เค‡เคค्เคฏाเคฆि เค”เคฐ เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ เคญी เคชเคธंเคฆ เคนैं।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค…เคฎूเคฎเคจ เคเคธा เคนोเคคा เคนै เค•ि เคฏुเคตाเคตเคธ्เคฅा เคฎें เค…เคงिเค•ांเคถ เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เค•เคตिเคคा เคฒेเค–เคจ เค•เคฐเคคे เคนैं, เค…เค—เคฐ เคฎैं เค—เคฒเคค เคจเคนीं เคนूँ เคคो เค†เคชเคจे เคญी เค…เคชเคจी เคฒेเค–เคจ เคฏाเคค्เคฐा เค•ो เค•เคตिเคคा เคธे เคนी เคถुเคฐू เค•िเคฏा, เคซिเคฐ เค•เคนाเคจी เค”เคฐ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค‡เคค्เคฏाเคฆि เค•ी เค“เคฐ เค•ैเคธे เคुเค•ाเคต เคนुเค†?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคœैเคธे เคฐेเคฒ เคชเคŸเคฐिเคฏाँ เคฌเคฆเคฒเคคी เคนै เคตैเคธे เคนी เคฒेเค–เค• เค•ा เคฆिเคฎाเค— เค•เคˆ เคชเคŸเคฐिเคฏों เคชเคฐ เคšเคฒเคคा เคนै।เคนเคฎ เคฒाเค– เค—เคฆ्เคฏ เค•ी เค“เคฐ เคฎुเฅœें, เค•เคตिเคคा เค•ी เคฒเคฏ เคนเคฎाเคฐी เคญाเคทा เคฎें เค…เคจ्เคคเคฐเคšिเคน्เคจिเคค เคนोเคคी เคนै। เค•เคนाเคจी-เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฒिเค–เคจे เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคฎुเคे เค•เคญी เคจเคนीं เคฒเค—ा เค•ि เคฎैं เค•เคตिเคคा เคธे เคฆूเคฐ เคนूँ।เค…เคš्เค›े เค•เคตिเคฏों เค•ी เคฐเคšเคจाเค“ं เคฎें เค•เคฅा-เคคเคค्เคต เคช्เคฐเคฌเคฒ เคนोเคคा เคนै। เคœैเคธे เคจाเค—ाเคฐ्เคœुเคจ, เคงूเคฎिเคฒ เค”เคฐ เคตिเคจोเคฆ เค•ुเคฎाเคฐ เคถुเค•्เคฒ।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคœเคฌ เค†เคชเคจे เคฒिเค–เคจा เคถुเคฐु เค•िเคฏा, เคคเคฌ เค•े เคฎाเคนौเคฒ เค”เคฐ เค†เคœ เค•े เคฎाเคนौเคฒ เคฎें เคคเค•เคจीเค•ी เคฐूเคช เคธे เคฌเคนुเคค เค…ंเคคเคฐ เค†เคฏा, เค‡เคธ เคฌเคฆเคฒाเคต เค•े เคฌीเคš เคฌเคคौเคฐ เคฒेเค–िเค•ा เค†เคชเค•ो เค•ुเค› เค•เค िเคจाเค‡เคฏों เค•ा เคธाเคฎเคจा เค•เคฐเคจा เคชเฅœा?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคเค• เค•เค िเคจाเคˆ เคฌเคธ เคฏเคน เคฐเคนी เค•ि เค…เคฌ เคธเคฌ เคŸाเค‡เคช เค•ी เคนुเคˆ เคฐเคšเคจाเคँ เคšाเคนเคคे เคนैं। เคœเคฌ เค•ि เคฎैं เคนाเคฅ เคธे เคฒिเค–เคคी เคนूँ เค”เคฐ เค†เคœ เคญी เคนเคธ्เคคเคฒिเค–िเคค เค†เคฒेเค– เค•ो เคฌเคนुเคค เคฎเคนเคค्เคต เคฆेเคคी เคนूँ।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค†เคชเคจे 200 เค•े เค†เคธเคชाเคธ เค•เคนाเคจिเคฏाँ เคฒिเค–ी, เคธंเคคुเคท्เคŸ เคนैं เคฏा เค…เคญी เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคœो เคฒिเค–ा เคœाเคจा เคฅा เคตเคน เค…เคญी เค•เคฒเคฎ เคธे เคฆूเคฐ เคนै?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคœเคฌ เคคเค• เคœीเคตเคจ เคนै, เคคเคฌ เคคเค• เค•เคนाเคจी เคธंเคญเคต เคนै। เค†เคช เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคธंเคคोเคท เค•ी เคฌाเคค เค•्เคฏा เค•เคฐเคคे เคนैं। เคเค• เคฒेเค–เค• เค•เคญी เคธंเคคुเคท्เคŸ เคจเคนीं เคนोเคคा। เคธंเคคोเคท เคเค• เคฎเคฐเคฃोเคชเคฐांเคค เคถเคฌ्เคฆ เคนै।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ:‘เคฌोเคฒเคจे เคตाเคฒी เค”เคฐเคค’เค•ी เคตเคน เค”เคฐเคค เค•ौเคจ เคนै เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เค…เคธเคฒ เคธ्เคตเคฐूเคช เค•्เคฏा เคตเคนी เคนै เคœो เค•เคนाเคจी เคฎें เคตเคฐ्เคฃिเคค เคนै? เค…เคฎूเคฎเคจ เคเคธा เคนोเคคा เคนै- เคœเคฌ เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เคชोเคชुเคฒเคฐ เคนोเคจे เค•े เคšเคฒเคคे เค…เคธเคฒ เคชाเคค्เคฐ เค•े เคธ्เคตเคฐूเคช เค•ो เคฎांเคเคคा เคนै।
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคฌोเคฒเคจे เคตाเคฒी เค”เคฐเคค เค†เคœ เค•े เคธเคฎเคฏ เค•ी เคฌเคฆเคฒเคคी เคนुเคˆ เค”เคฐเคค เคนै, เคœो เค…เคชเคจी เค…เคธเคนเคฎเคคि เคฆเคฐ्เคœ เค•เคฐเคคी เคšเคฒเคคी เคนै। เค‡เคธเคฎें เคชाเคชुเคฒเคฐ เคนोเคจे เค•ा เค•्เคฏा เคธเคตाเคฒ เคนै? เคนเคฎ เคคो เคชॉเคชुเคฒेเคฐिเคŸी เค–ोเคจे เค•ा เค–เคคเคฐा เค‰เค ा เคฐเคนे เคนैं।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค…ंเค—्เคฐेเคœी เค•ी เคถिเค•्เคทिเค•ा เค”เคฐ เคนिเคจ्เคฆी เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคฒेเค–เคจ เคฆोเคจों เคฌเคนुเคค เคญिเคจ्เคจ เคนैं? เคฏे เค…เคจाเคฏाเคธ เคนी เคนै เคฏा เค•िเคธी เคตिเคถेเคท เคฏोเคœเคจा เค•े เคคเคนเคค เคเคธा เคนुเค†?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคญाเคทाเค“ं เคฎें เค•ोเคˆ เคตिเคฐोเคง เคจเคนीं เคนोเคคा। เคนเคฐ เคนिเคจ्เคฆुเคธ्เคคाเคจी เคฏे เคฆोเคจों เคญाเคทाเคँ เคœाเคจเคคा เคนै। เคฎैं เค…เค•्เคธเคฐ เค•เคนเคคी เคนूँ เค•ि เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคฎेเคฐी เคจौเค•เคฐी เค•ी เคญाเคทा เคนै เค”เคฐ เคนिเคจ्เคฆी เคนृเคฆเคฏ เค•ी।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคชाเค–ी เคฎें เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เคชเคฐ เค†เคชเคจे เคธीเคฐिเคœ เคฎें เคธंเคธ्เคฎเคฐเคฃ เคฒिเค–े, เคœเคนाँ เค†เคชเคจे เค†เคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เค•े เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•ा เคœिเค•्เคฐ เค•िเคฏा, เค•्เคฏा เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ा เคฒेเค–เคจ เค‰เคจเค•ी เคฒेเค–เค•ीเคฏ เค›เคตि เคชเคฐ เคช्เคฐเคญाเคต เคจเคนीं เคกाเคฒेเค—ा? เคซिเคฐ เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•े เคฒेเค–เคจ เคธे เค•्เคฏा เคฒेเค–เค• เคชเคคिเคฏों เค•े เคจाเค•ाเคฎเคฏाเคฌ เคชเคคि เคนोเคจे เค•ी เค›เคตि เคจเคนीं เคฌเคจเคคी?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคœเคฌ เคนเคฎ เคฒिเค–เคจे เคฌैเค เคคे เคนैं, เคคो เค…เคชเคจी เคฏा เคฆूเคธเคฐों เค•ी เค›เคตि เค•ी เคšिเคจ्เคคा เคจเคนीं เค•เคฐเคคे। เคฐเคตिเค•เคฅा เคฒिเค–เคจा เค•ोเคˆ เคฒीเคชाเคชोเคคी เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคจเคนीं เคฅा। เคฐเคตि เคญी เคเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เคฅे, เคฆेเคตเคคा เคจเคนीं। เคฒेเค–เค• เคชเคคि เคธเคฎเคเคฆाเคฐ เคนोเคคा เคนै, เคฆुเคจिเคฏाเคฆाเคฐ เคจเคนीं।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคเค• เคตेเคฌिเคจाเคฐ เคฎें เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐเคœी เคชเคฐ เคฌเคนुเคค เค†เคฐोเคช เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคि เคจे เคฒเค—ाเคฏे, เค†เคชเคจे เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा เคชเคฐ เคฐเคตिเคจ्เคฆ्เคฐ เค•े เคฌเคšाเคต เคฎें เค•ाเคซी เค•ुเค› เคฒिเค–ा, เคฏे เคฌเคšाเคต เคฌเคคौเคฐ เคชเคค्เคจी เคฅा เคฌเคคौเคฐ เคฒेเค–िเค•ा? เคฏे เคญी เคฌเคคाเค‡เค เค•ि เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ा เคฌเคšाเคต เค•्เคฏा เคฒेเค–เค• เคชเคค्เคจी เค•ो เค•เคฐเคจा เคšाเคนिเค?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค‡เคธ เคช्เคฐเคธंเค— เคฎें เคฎुเคे เค•ुเค› เคญी เคฏाเคฆ เคจเคนीं।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐ เคจे เคเค• เคœเค—เคน เคฒिเค–ा เคนै เค•ि เคฎเคฎเคคा เคจे เคฌोเคฒ्เคก เค•िเคธ्เคฎ เค•ी เค•เคตिเคคाเคँ เคฒिเค–เค•เคฐ เคคเคฎाเคฎ เคฒेเค–เค•ों เค•ा เคง्เคฏाเคจ เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐ เคฒिเคฏा เคฅा, เคฏเคน เคตाเค•्เคฏ เค•เคˆ เคธเคตाเคฒ เค›ोเฅœเคคा เคนै, เคเค•- เคฐเคตिเคจ्เคฆ्เคฐ เค‡เคธเคฒिเค เคชเคธเคจ्เคฆ เค•เคฐเคคे เคนैं เค•ि เค•เคตिเคคाเคँ เคฌोเคฒ्เคก เคฒिเค–ीं, เคฆो-เค•เคตเคฏिเคค्เคฐी เคฒेเค–เค•ों เค•े เคง्เคฏाเคจเค•เคฐ्เคทเคฃ เค•े เคฒिเค เคฌोเคฒ्เคก เค•เคตिเคคाเคँ เคฒिเค–เคคी เคฅी, เคคीเคจ เคฌोเคฒ्เคก เค•िเคธ्เคฎ? เค†เคช เค•्เคฏा เค•เคนเคจा เคšाเคนेंเค—ी?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคธाเคคเคตें เคฆเคถเค• เคฎें เคฌोเคฒ्เคก เค•เคตिเคคाเคँ เคฒिเค–เคจा เคฌเคนुเคค เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฌाเคค เคฅी। เคฎुเคเคธे เคญी เคœ्เคฏाเคฆा เคฌोเคฒ्เคก เค•เคตिเคคाเคँ เคฐाเคœเค•เคฎเคฒ เคšौเคงเคฐी, เคธौเคฎिเคค्เคฐ เคฎोเคนเคจ เค”เคฐ เคœเค—เคฆीเคถ เคšเคคुเคฐ्เคตेเคฆी เคฒिเค– เคฐเคนे เคฅे। เคฐเคตि เค•े เค•เคฎेंเคŸ เคฎें เคฎेเคฐे เคช्เคฐเคคि เคตिเคธ्เคฎเคฏ เค”เคฐ เค†เค•เคฐ्เคทเคฃ เคจिเคนिเคค เคนै। เค†เคช เค•ोเคˆ เค…เคจ्เคฏ เคญाเคต เคฆेเค– เคฐเคนे เคนैं, เคคो เคฏเคน เค†เคชเค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคธเคชเคจो เค•ी เคนोเคฎ เคกिเคฒीเคตเคฐी เคฎें เค•ैเคธी เคกिเคฒीเคตเคฐी เคนै? เค•ुเคฐिเคฏเคฐ, เคฏा เคกोเคฐ เคŸू เคกोเคฐ เคธเคฐ्เคตिเคธ เคŸाเค‡เคช เค•ुเค›? เคถाเคฏเคฆ เค‡เคธเคฎें เคฒिเคต-เค‡เคจ เคฐिเคฒेเคถเคจ เคชเคฐ เคญी เคฒिเค–ा เค—เคฏा เคนै?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคฏเคน เคธเคชเคจों เค•ी เคกिเคฒीเคตเคฐी เคจ เค•ुเคฐिเคฏเคฐ เคนै เคจ เคกोเคฐ-เคŸू-เคกोเคฐ। เคเค• เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฌเฅœे เคธंเค˜เคฐ्เคทों เคธे เคธुเค– เค•े เคฎुเค•ाเคฎ เคคเค• เคชเคนुंเคšเคคा เคนै। เคฐाเคน เคฎें เคฌเคนुเคค-เคธी เคŸूเคŸ-เคซूเคŸ เคนोเคคी เคนै। เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคธเคฎเคฏ เคฎें เคฒिเคต-เค‡เคจ เคฐिเคฒेเคถเคจเคถिเคช เค•ोเคˆ เค…เคธंเคญเคต เค˜เคŸเคจा เคจเคนीं เคนै।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคฒिเคตเค‡เคจ เคฐिเคฒेเคถเคจ เค•ी เคฌाเคค เคนुเคˆ เคคो เค‡เคธ เคตिเคทเคฏ เคชเคฐ เค†เคชเค•े เค•्เคฏा เคตिเคšाเคฐ เคนैं, เค†เคชเคจे เคฒेเค–เคจ เค•ो เคเค• เคฒเคฎ्เคฌा เค•ाเคฒ-เค•्เคฐเคฎ เคฆिเคฏा เคนै, เค•िเคคเคจे เคนी เคฌเคฆเคฒाเคต เค‡เคธ เคฌीเคš เค†เคฏे, เคฒेเค–เคจ เค•े เคŸ्เคฐेंเคก เคฌเคฆเคฒे, เคตिเคทเคฏ-เคตเคธ्เคคु เคฌเคฆเคฒी, เค•्เคฏा เค•เคนेเค—ी เค†เคช?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคฒिเคต-เค‡เคจ-เคฐिเคฒेเคถเคจเคถिเคช เคถเคฌ्เคฆ เค•ो เค†เคช เคทเคกเคฏंเคค्เคฐ เค•ी เคคเคฐเคน เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं।เคœเคฌเค•ि เคฏเคน เคจिเคฐुเคชाเคฏเคคा เคธे เคชैเคฆा เคนुเค† เคเค• เคตिเค•เคฒ्เคช เคนै। เค…เคตिเคตाเคนिเคค เคฒเฅœเค•े-เคฒเฅœเค•िเคฏों เค•ो เคฎเค•ाเคจ เคจเคนीं เคฎिเคฒเคคा। เค…เค—เคฐ เคตो เค…เคชเคจे เคจिเคตाเคธ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ा เคธเคฎाเคงाเคจ เคขूंเคขเคคे เคนैं, เคคो เค‰เคธे เคฒिเคต-เค‡เคจ-เคฐिเคฒेเคถเคจ เคจเคนीं เค•เคนा เคœाเคฏेเค—ा। เค•ाเคฒाเคคเคฐ เคฎें เคธाเคฅ เคฐเคนเคคे-เคฐเคนเคคे เคฏे เคจเคœเคฆीเค• เค† เคœाเคँ, เคคो เคฏเคน เคเค• เคธเคนเคœ เคฎाเคจเคตीเคฏ เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เคนै।
เคฆेเคถ เค•ाเคฒ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคตिเคšाเคฐ เค”เคฐ เคตिเคทเคฏ เคฌเคฆเคฒเคคे เคฐเคนเคคे เคนैं। เคฒेเค–เค• เค‰เคจเคธे เคจिเคฐเคชेเค•्เคท เค•ैเคธे เคฐเคน เคธเค•เคคा เคนै?เค†เคœ เคฎुเคे เค•ोเคˆ เค†ँเคธू เค›ाเคช เคฐเคšเคจा เคฒिเค–เคจे เค•ो เค•เคนे เคคो เคฎैं เคจเคนीं เคฒिเค– เคธเค•ूँเค—ी।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคฒिเคต-เค‡เคจ-เคฐिเคฒेเคถเคจเคถिเคช เคถเคฌ्เคฆ เค•ो เคฎैं เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคญी เคทเคกเคฏंเคค्เคฐ เค•ी เคคเคฐเคน เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคจเคนीं เค•เคฐ เคฐเคนा เคนूँ, เคœिเค•्เคฐ เค†เคฏा เคคो เคธเคตाเคฒ เค‰เค ा, เค–ैเคฐ; เคจเค เคœเคฎाเคจे เคฎें เคจเคฏी เคฒेเค–िเค•ाเคँ เคจाเคฐीเคตाเคฆ เค•ो เคจเค เคคเคฐी เค•े เคธे เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เค•เคฐ เคฐเคนी เคนै, เคจीเคฒिเคฎा เคšौเคนाเคจ ‘เคชเคคเคจเคถीเคฒ เคชเคค्เคจिเคฏों เค•े เคจोเคŸเคธ’เคฒिเค–เคคी เคนैं เคคो เค…เคจ्เคฏ เคญी เคจเค เคถिเคฒ्เคช เค•े เคธाเคฅ เคจเค เคตिเคทเคฏ เค‰เค ाเคคी เคนैं, เค†เคชเค•ी เคธเคฎเค•ाเคฒीเคจ เคšिเคค्เคฐा เคฎुเคฆเค—เคฒ เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•े เคฒेเค–เคจ เคชเคฐ เค†เคชเคค्เคคि เค•เคฐเคคी เคนैं, เค†เคช เค‡เคธ เคตिเคทเคฏ เคชเคฐ เค•्เคฏा เคตिเคšाเคฐ เคฐเค–เคคी เคนैं?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคธाเคคเคตें, เค†เค เคตें เคฆเคถเค• เค•ी เค•्เคฐाเคจ्เคคिเค•ाเคฐिเคคा เค•े เค†เค—े เคฏเคน เคคो เคชिเคฆ्เคฆी เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ เคฒเค—เคคे เคนै। เค‰เค—्เคฐเคคा, เค†เค•्เคฐाเคฎเค•เคคा เค”เคฐ เค†เคค्เคฎ-เคธเคฐोเค•ाเคฐ เค•े เคธाเคฅ เคธाเคฅ เค‰เคธเคฎें เคคाเคฐ्เค•िเค• เคตिเคšाเคฐ, เค—ंเคญीเคฐ เคตिเคตेเค• เค”เคฐ เคธंเคญเคต เคœीเคตเคจ เค•ा เคธ्เคตเคช्เคจ เคญी เคนोเคจा เคšाเคนिเค।
เคจीเคฒिเคฎा เคšौเคนाเคจ เค•ी เคชुเคธ्เคคเค• ‘เคชเคคเคจเคถीเคฒ เคชเคค्เคจिเคฏों เค•े เคจोเคŸเคธ’ เคฎुเคे เคชเคธंเคฆ เค†เคˆ। เค‰เคธเคฎें เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•ा เคคेเฅ› เคคเฅœเค•ा เคกाเคฒा เค—เคฏा เคนै। เคตे เคฒाเค– เค…เคชเคจी เคธीเคจिเคฏเคฐ เคฒेเค–िเค•ाเค“ं เคธे เคฎुเค•्เคคि เค•ा เคฆाเคตा เค•เคฐें, เค‰เคจเค•ी เคชुเคธ्เคคเค• เค•ा เคถीเคฐ्เคทเค• เคคเค• เคฎुเค เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนै। เคฒोเค— เค…เคญी เคฎेเคฐे เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคเค• เคชเคค्เคจी เค•े เคจोเคŸเคธ’ เค•ो เคญूเคฒे เคจเคนीं เคนै। เคšिเคค्เคฐा เคฎुเคฆเค—เคฒ เคจे เคœाเคจे เค•िเคธ เคฐौ เคฎें เคฏเคน เคนुंเค•ाเคฐ เคญเคฐा เคฆाเคตा เค•เคฐ เคกाเคฒा เค•ि ‘เคจीเคฒिเคฎा เคšौเคนाเคจ เค•्เคฏा เค–ाเค•เคฐ เคฒिเค–ेंเค—ी เคœो เคฎैंเคจे เคฒिเค– เคกाเคฒा।’ เค‡เคธे เค‰เคจเค•ा เคเค• เค—เคฌ्เคฌเคฐ เคฎोเคฎेंเคŸ เคนी เคฎाเคจा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।
เคฎैं เคจเคˆ เคฒेเค–िเค•ाเค“ं เค•े เคช्เคฐเคคि เคฌเคนुเคค เค†เคถाเคจ्เคตिเคค เคนूँ เค”เคฐ เคฎाเคจเคคी เคนूँ เคตे เคธเคฎाเคœ เค•ो เคฌेเคนเคคเคฐ เคธोเคš เค•े เคฒिเค เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐेंเค—ी เค”เคฐ เคเคธा เค•ुเค› เคฒिเค–ेंเค—ी เคœिเคธเคธे เคธเคฎाเคœ เคฎें เคธ्เคค्เคฐी เค•ा เคถोเคทเคฃ, เค‰เคค्เคชीเฅœเคจ เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏाเคฏ เค•เคฎ เคนो।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค†เคชเค•े เคธเคฎเคฏ เคฎें เคช्เคฐेเคฎ เคตिเคตाเคน เคญी เคฌเคนुเคค เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เค”เคฐ เคœोเค–िเคฎ เคตाเคฒा เคฎुเคฆ्เคฆा เคฅा, เค…เคญी เค•ी เคฒเฅœเค•िเคฏाँ เคฒिเคต เค‡เคจ เคฐिเคฒेเคถเคจ เค•ो เคธ्เคตीเค•ाเคฐเคคी เคญी เคนैं เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคŠเคชเคฐ เคฒेเค–เคจ เคญी เค•เคฐเคคी เคนैं, เค‡เคธ เคฌเคฆเคฒाเคต เค•े เคชीเค›े เค•ौเคจ เคธी เคถเค•्เคคि เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคी เคนै?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค‡เคคเคจा เคชुเคฐाเคคเคจ เคจเคนीं เคฅा เคนเคฎाเคฐा เคธเคฎเคฏ। เคนเคฎ เคฆोเคจों เคฌเคนเคจों เคจे เคช्เคฐेเคฎ เคตिเคตाเคน เค•िเค। เคนเคฎเคธे เคชเคนเคฒे เคถเคฐเคฆ เคœोเคถी เค”เคฐ เค‡เคฐเคซाเคจा เคธिเคฆ्เคฆीเค•ी เคนंเค—ाเคฎा เค›ाเคช เคช्เคฐेเคฎ เคตिเคตाเคน เค•เคฐ เคšुเค•े เคฅे।
เคœैเคธे-เคœैเคธे เคฒเฅœเค•िเคฏों เค•े เคฐोเฅ›เค—ाเคฐ เค•े เค…เคตเคธเคฐ เคฌเฅे, เค‰เคจเค•े เคธाเคฎเคจे เค˜เคฐ เคธे เคฆूเคฐ เคฐเคนเคจे เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคธाเคฎเคจे เค†เคˆ। เค ीเค• เคฏเคนी เคธเคตाเคฒ เค‰เคจ เคฒเฅœเค•ों เค•े เคธाเคฎเคจे เค‰เค ा เคœो เค˜เคฐ เคธे เคฆूเคฐ เคจौเค•เคฐी เค•เคฐเคจे เคฒเค—े। เคเค• เค–ाเคฒिเคธ เคฐिเคนाเคฏเคถी เค‡ंเคคเคœाเคฎ เค•เคญी เค•เคญी เคฒिเคต เค‡เคจ เคฐिเคฒेเคถเคจเคถिเคช เคฎें เคคเคฌ्เคฆीเคฒ เคนुเค†। เคนเคฎेเคถा เคจเคนीं।
เคจौเค•เคฐी เค”เคฐ เคฐोเฅ›เค—ाเคฐ เคนเคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ो เคธाเคนเคธ เค”เคฐ เคจिเคฐ्เคญीเค•เคคा เคฆेเคคा เคนै। เค‡เคธ เคธंเคฌंเคง เคฎें เคช्เคฐेเคฎ เคตिเคตाเคน เคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคœोเค–िเคฎ เคนै เคชเคฐंเคคु เคœोเค–िเคฎ เค•เคนाँ เคจเคนीं เคนै। เค…เค•ेเคฒे เคฐเคนเคจे เคฎें เคญी เคœोเค–िเคฎ เค•เคฎ เคจเคนीं।เคฒเฅœเค•िเคฏाँ เคธเคนเคœीเคตเคจ เค•ो เค…เค—เคฐ เคฒेเค–เคจ เคฎें เค‰เค ा เคฐเคนी เคนैं เคคो เคฏเคน เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เค•ा เคนी เคเค• เคชเคนเคฒू เคนै।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค‡เคจ เคฌเคฆเคฒाเคตों เคฎें เคชुเคฐुเคท เค•เคนाँ เคนै?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคชुเคฐुเคท เคธाเคฅ เคนै เค•िเคจ्เคคु เคฅोเฅœा เคชीเค›े। เคถिเค•्เคทा, เคฐोเคœเค—ाเคฐ เค”เคฐ เค†เคค्เคฎเคจिเคฐ्เคญเคฐเคคा เค•े เค‡เคธ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจเค•ाเคฎी เคฆौเคฐ เคฎें เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เคจे เคชुเคฐुเคทों เคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคช्เคฐเค—เคคि เค•ी เคนै। เค‡เคธ เคฆौเคฐाเคจ เค‰เคจเค•े เคนिเคธ्เคธे เคนिंเคธा เคญी เคœ़्เคฏाเคฆा เค†เคˆ เคนै।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค—ीเคคाเคถ्เคฐी เคธเคฐीเค–ी เคฒेเค–िเค•ाเค“ं เค•ो เคฌोเคฒ्เคก เคฒेเค–เคจ เคฎें เคธीเคฎिเคค เค•เคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค†เคฒोเคšเค• เค•เคฐเคคे เคนैं, เค†เคชเค•ी เคจเคœเคฐ เคฎें เคฌोเคฒ्เคก เคฒेเค–เคจ เค•्เคฏा เคนै เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เคœोเค–िเคฎ เค•्เคฏा เคนैं? เค†เคฒोเคšเค• เค†เคœ เค•े เคธเคฎเคฏ เคฎें เค•्เคฏा เค…เคชเคจा เคฆाเคฏिเคค्เคต เคชूเคฐा เค•เคฐ เคชा เคฐเคนा เคนै?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค…เค•ेเคฒी เค—ीเคคाเคถ्เคฐी เคจเคนीं, เค…เคจेเค• เคฒेเค–िเค•ाเคँ เคฎौเคœूเคฆा เคฆौเคฐ เคฎें เคฌेเคฌाเค• เคขंเค— เคธे เคฒेเค–เคจ เค•เคฐ เคฐเคนी เคนैं। เคธीเคฎाเค“ं เค•े เคธเฅœे เค—เคฒे เคšौเค–เคŸे เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค–ाเคฐिเคœ เค•เคฐ เคฆिเค เคนैं। เคธेเค•्เคธ เค‰เคจเค•े เคฒिเค เค•ोเคˆ เคœเค˜เคจ्เคฏ เคตिเคทเคฏ เคจเคนीं เคนै। เค—ीเคคाเคถ्เคฐी เคฒेเค–เคจ เคฎें เค†เคจे เคธे เคชเคนเคฒे 25 เคธाเคฒ เคชเคค्เคฐเค•ाเคฐिเคคा เค•े เค‡เคฒाเค•े เคฎें เค•ाเคฎ เค•เคฐ เคšुเค•ी เคนै। เคตเคน เคœเคจเคคा เค•ी เคจเคฌ्เคœ़ เคชเคนเคšाเคจเคคी เคนै। เคตเคน เคจเค เคจเค เคตिเคทเคฏ เคšुเคจเคคी เคนै। เค”เคฐ เค‡เคธ เคธเคฎเคฏ เค…เคชเคจी เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค•เคคा เค•े เคถिเค–เคฐ เคชเคฐ เคนै। เค‰เคธเค•ी เคญाเคทा เค•เคˆ เคฌाเคฐ เค…เคŸเคชเคŸी เคนो เคœाเคคी เคนै เค•िเคจ्เคคु เคตिเคทเคฏเค—เคค เคšเคฏเคจ เค”เคฐ เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เคชूเคฐा เคนोเคคा เคนै। เค‡เคธ เคฆौเคฐ เค•ी เค…เคจ्เคฏ เคช्เคฐเค–เคฐ เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เคจीเคฒाเค•्เคทी เคธिंเคน, เคตंเคฆเคจा เคฐाเค—, เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคทा, เค†เค•ांเค•्เคทा เคชाเคฐे, เคฐोเคนिเคฃी เคธเคฌ เคฌเคนुเคค เค…เคš्เค›ा เคฒिเค– เคฐเคนी เคนैं। เคฌोเคฒ्เคก เคถเคฌ्เคฆ เคญी เคงीเคฐे เคงीเคฐे เค•ोเคฒ्เคก เคนोเคคा เคœा เคฐเคนा เคนै। เค•เคฒ เคคเค• เคœिเคธे เค†เคช เคฌोเคฒ्เคก เคฎाเคจเคคे เคฅे เค†เคœ เคชाเคฒเคคू เคตिเคทเคฏ เคนो เค—เคฏा เคนै। เคธ्เคค्เคฐी-เคชुเคฐुเคท เคธंเคฌंเคงों เค•ी เคนเคฐ เค•ोเคฃ เคธे เคชเคนเคšाเคจ, เค‰เคจเค•ी เคœเคŸिเคฒเคคा เค•ी เคถिเคจाเค–्เคค เค”เคฐ เคธเคฎाเคœ เค•े เคฐंเค— เคฌเคฆเคฒเคคे เคšेเคนเคฐे เค•ा เค…เคจुเคธंเคงाเคจ เคนी เค†เคœ เค•े เคฌोเคฒ्เคก เคตिเคทเคฏ เคนैं เคœो เค‰เค ाเค เคœाเคจे เคšाเคนिเค। เค†เคงुเคจिเค• เคธเคฎเคฏ เคฎें เคธเคฌเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคจिเคฐाเคถ เค†เคฒोเคšเค• เคจे เค•िเคฏा เคนै। เคตเคน เคงीเคฐे เคงीเคฐे เคช्เคฐเคธ्เคคोเคคा เค”เคฐ เคช्เคฐเคถเคธ्เคคिเคตाเคšเค• เคฌเคจเคคा เคœा เคฐเคนा เคนै। เค•ुเค› เคเค• เคนी เค†เคฒोเคšเค• เคนैं เคœो เค–เคฐी เค–เคฐी เคฌोเคฒเคจे เคธे เคจเคนीं เคกเคฐเคคे เคœैเคธे เคฐोเคนिเคฃी เค…เค—्เคฐเคตाเคฒ, เคชเคฒ्เคฒเคต, เคฐाเคœाเคฐाเคฎ เคญाเคฆू เคนेเคคु เคญाเคฐเคฆ्เคตाเคœ เค‡เคค्เคฏाเคฆि।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค…เคญी เคเค• เคฎुเคฆ्เคฆा เคฌเฅœा เคธुเคฐ्เค–िเคฏोंเคฎें เคฐเคนा- ‘เค—ैंเค—เคตाเคฐ’ เค†เคชเค•ो เคฒเค—เคคा เคนै เคฏे เคฎाเคซिเคฏाเค“ं เค•ा เคˆเคœाเคฆ เค•िเคฏा เคŸเคฐ्เคฎ เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เค…เคจुเค•ूเคฒ เคนै? เค•्เคฏा เค†เคชเค•ो เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เค†เคชเค•े เคธเคฎเค•ाเคฒीเคจ เคฏा เค…เคญी เค•े เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐों เคฎें เค—ैंเค—เคตाเคฐ เคœैเคธा เค•ुเค› เคนै?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค—ैเค—เคตाเคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เคฒिเค เค…เคจुเคชเคฏुเค•्เคค เคถเคฌ्เคฆ เคนै। เคธเคตाเคฒ เคตเคฐ्เคšเคธ्เคต เคธे เคคाเคฒ्เคฒुเค• เคฐเค–เคคा เคนै। เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคเคธी เคธ्เคฅिเคคि เคจเคนीं เค†เคฏेเค—ी เค•्เคฏोंเค•ि เคฏเคนाँ เคœो เคฐเคšेเค—ा เคตเคน เคฌเคšेเค—ा। เคฌाเค•ी เคคो เคฒाเคฏเคฌ्เคฐेเคฐी เค•ी เค†เคฒเคฎाเคฐिเคฏों เคฎें เคงूเคฒ เคšाเคŸेंเค—े।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคฐเคตि เค•เคฅा เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•ुเค› เคฌเคคाเคँ, เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•े เคฒेเค–เคจ เค•ी เฅ›เคฐूเคฐเคค เค•्เคฏा เคนै? เค…เค—เคฐ เค•ोเคˆ เค…เคจ्เคฏ เคฐเคตि เค•เคฅा เคฒिเค–े, เค”เคฐ เคเค• เคชเคค्เคจी เคฒिเค–ें, เคฆोเคจों เคฎें เค•्เคฏा เคœ्เคฏाเคฆा เคช्เคฐเคญाเคตी เค”เคฐ เค”เคšिเคค्เคฏเคชूเคฐ्เคฃ เคฒเค—ेเค—ा?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค†เคชเค•े เคธเคตाเคฒ เคฎें เคเค• เคธाเคฎंเคคเคตाเคฆी เคธ्เคตเคฐ เคนै เคœिเคธเค•ो เคฎैं เคจเค•ाเคฐเคคी เคนूँ। เค•िเคธी เคญी เค•िเคคाเคฌ เค•ो เคฒिเค–เคจे เค•ी เค•्เคฏा เฅ›เคฐूเคฐเคค เคนोเคคी เคนै। เคเคธे เคคो เคธंเคธाเคฐ เคฌिเคจा เค•िเคคाเคฌों เค•े เคญी เคธुเค– เคธे เคœी เคธเค•เคคा เคนै। เค–ाเค“, เคชिเค“ เค”เคฐ เคชเคถु-เคจींเคฆ เคฎें เคฒुเฅเค• เคœाเค“।
เค•िเคคाเคฌ เคฒिเค–เคจे เค•ी เค‡เคš्เค›ा เคต เฅ›เคฐूเคฐเคค เค†เคคंเคฐिเค• เคนोเคคी เคนै। เคฎैंเคจे เคฒिเค–ी เคฐเคตिเค•เคฅा। เค•ोเคˆ เค”เคฐ เคฒिเค–े เคคो เคฎैं เค‰เคธे เคนเคฅเค•เฅœी เคคो เคจเคนीं เคฒเค—ा เคฆूंเค—ी। เคฒिเค–เคคा เคฐเคนे।
เคฒेเค–เคจ เค•े เคฒिเคนाเคœ เคธे เคฐเคตि เค”เคฐ เคฎैं เคชเคคि-เคชเคค्เคจी เคฌाเคฆ, เคฎें เคชเคนเคฒे เคธाเคฅी เค”เคฐ เคฆोเคธ्เคค เคฅे เคœो เคเค• เคฆूเคธเคฐे เค•ी เคคเคฎाเคฎ เฅ›เคฐूเคฐเคคें เคธเคฎเคเคคे เคฅे। เคถुเคฐुเค†เคค เคฎें ‘เคคเคฆ्เคญเคต’ เคค्เคฐैเคฎाเคธिเค• เคชเคค्เคฐिเค•ा เค•े เคธเคฎ्เคชाเคฆเค• เค”เคฐ เคฎिเคค्เคฐ เค…เค–िเคฒेเคถ เค•े เค•เคนเคจे เคชเคฐ เคฐเคตिเค•เคฅा เค•े เคฆो เค…เคง्เคฏाเคฏ เคฒिเค–े।
เคฏเคน เค…เค–िเคฒेเคถ เค•ा เคชुเคฐाเคจा เคซॉเคฐ्เคฎूเคฒा เคนै। เคตเคน เคœเคฌ เคฎुเคे เคชเคฐेเคถाเคจ เคนाเคฒ เคฆेเค–เคคा เคนै। เคฎेเคฐा เคง्เคฏाเคจ เค•ुเค› เคฒिเค–เคจे เคฎें เคฒเค—ा เคฆेเคคा เคนै। เคเค• เคเค• เค•เคฐ เค•िเคคเคจी เค•िเคคाเคฌें เค…เค–िเคฒेเคถ เค•े เค‡เคธเคฐाเคฐ เคชเคฐ เคฎैंเคจे เคฒिเค– เคกाเคฒी।‘เค•िเคคเคจे เคถเคนเคฐों เคฎें เค•िเคคเคจी เคฌाเคฐ’,‘เคฆौเฅœ, เคฐเคตिเค•เคฅा’ เค”เคฐ เค…เคฌ ‘เค›ोเฅœ เค†เค เคœो เค—เคฒिเคฏाँ’। เค…เค–िเคฒेเคถ เคœैเคธा เคธเคฎ्เคชाเคฆเค• เคญी เคนिเคจ्เคฆी เคœเค—เคค เคฎें เค…เค•ेเคฒा เคนै เคœो เค–ाเคจ-เคชเค ाเคจ เค•ी เคคเคฐเคน เคฐเคšเคจा เคตเคธूเคฒเคคा เคนै। เคœเคฌ 2016 เค•ी เค—เคฐ्เคฎिเคฏों เคฎें เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เค•เคนा ‘เคฎเคฎเคคाเคœी เค†เคช เค•ाเคฒिเคฏाเคœी เคชเคฐ เคฒिเค–िเค।’ เคฎैं เคคเคจ เคฎเคจ เคธे เค…เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฅी। เคฎैंเคจे เค•เคนा, ‘เคจเคนीं เค…เค–िเคฒेเคถ เคฎुเคเคธे เคจเคนीं เคฒिเค–ा เคœाเคฏेเค—ा।’
‘เค†เคช เคถुเคฐू เค•ीเคœिเค। เค•ोเคถिเคถ เค•ीเคœिเค।’เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เค•เคนा।
เคฆเคฐเค…เคธเคฒ เคฏเคน เค…เค–िเคฒेเคถ เค•ी เคฎुเคे เคตाเคชเคธ เคฎेเคฐे เค…เคชเคจे เคธंเคธाเคฐ เคฎें เคฒौเคŸाเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เคฅी। เคคเคฆ्เคญเคต เคฎें เคธिเคฐ्เคซ เคฆो เค…เคง्เคฏाเคฏ เคฒिเค–े। เคตเคน เคฎुเคे เคธเคฎเคเคคा เคนै। เคธเคซเคฐ เคถुเคฐू เค•เคฐเคตा เคฆिเคฏा เค•ि เค…เคฌ เคฎैं เคšเคฒเคคी เคœाเคŠँเค—ी।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคฒोเค— เคจाเคฎเคตเคฐ เคธिंเคน เค•ो เคธเคฆी เค•े เคธเคฌเคธे เคฌเฅœे เค†เคฒोเคšเค• เคฎाเคจเคคे เคนैं, เค†เคชเค•ी เค•्เคฏा เคฐाเคฏ เคนै? เคฒेเค•िเคจ เค…เคญी เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै เค•ि เคนเคฐ เคฒेเค–เค• เค–ुเคฆ เค•ो เคนी เค†เคฒोเคšเค• เค•ी เคญूเคฎिเค•ा เคฎें เคธเคฎเคเคคा เคนै, เค•्เคฏा เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ी เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เค•ो เค†เคช เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เค‰เคšिเคค เคฎाเคจเคคी เคนैं?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคจिเคถ्เคšिเคค เคฐूเคช เคธे เคจाเคฎเคตเคฐเคธिंเคน เคนเคฎाเคฐे เคธเคฎเคฏ เค•े เคธเคฌเคธे เค…เคงिเค• เคถिเค•्เคทिเคค, เคœाเค—เคฐूเค• เค”เคฐ เคธाเคตเคงाเคจ เค†เคฒोเคšเค• เคฅे। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคช्เคฐเค—เคคिเคถीเคฒ เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐा เค•ो เคœीเคตिเคค เคฐเค–เคจे เค•े เคฒिเค เค…เคฅเค• เคชเคฐिเคถ्เคฐเคฎ เค•िเคฏा। เคฆो-เคšाเคฐ เคฌाเคฐ เคตे เคตिเคšเคฒเคจ เค•े เคถिเค•ाเคฐ เคนुเค เค…เคจ्เคฏเคฅा เค‰เคจเค•ी เคฆृเคท्เคŸि เคธเคฎ्เคฏเค• เค”เคฐ เคธाเคฎ्เคฏเคตाเคฆी เคนी เคฐเคนी।
เค‡เค•्เค•ीเคธเคตीं เคธเคฆी เคฎें เค…เคญी เคคเค• เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ी เค†เคฒोเคšเคจा เค•ा เคตैเคญเคต เคธिเคฐ เค‰เค ाเค•เคฐ เคธाเคฎเคจे เคจเคนीं เค†เคฏा เคนै। เคฒेเค–เค• เคญी เค‡เคคเคจे เค†เคค्เคฎเคตिเคถ्เคตाเคธी เคนो เค—เค เคนैं เค•ि เค‰เคจ्เคนें เค†เคฒोเคšเค•ों เค•ी เคชเคฐเคตाเคน เคจเคนीं เคฐเคนी เคนै। เคกिเคœिเคŸเคฒ เคฎाเคง्เคฏเคฎों เคจे เค—ंเคญीเคฐ เค†เคฒोเคšเคจा เค•ा เคœเคนाเคœ เคกुเคฌो เคฆिเคฏा เคนै। เค•เคฎेंเคŸ्เคธ เค•े เคฐूเคช เคฎें เค†เคฒोเคšเคจा เค†เคจे เคฒเค—े เค‰เคธे เค†เคช เค•्เคฏा เค•เคนेंเค—े।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค•्เคฏा เคฏे เคฎाเคจा เคœाเค เค•ि เค…เคฌ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เค†เคฒोเคšเค• เคนाเคถिเค เคชเคฐ เค–เฅœा เคนै, เค‰เคธเค•ी เคญूเคฎिเค•ा เค•ो เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เคฎाเคค्เคฐ เคช्เคฐเคšाเคฐเค• เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฆेเค–เคคे เคนैं?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค‡เคคเคจी เคœเคฒ्เคฆ เคนเคฎ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคจเคนीं เคฒे เคธเค•เคคे। เคฆเคฐเค…เคธเคฒ เค†เคฒोเคšเค• เค•ो เคธ्เคตเคฏं เค—ंเคญीเคฐ เคนोเค•เคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ा เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा, เค—ुเคŸเคฌंเคฆी เคธे เคชเคฐे เคนเคŸ เค•เคฐ เค‰เคธเค•ा เคธเคฎเคฏ-เคธเคœเค—เคคा เค•े เคธाเคฅ เค†เค•เคฒเคจ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा เค”เคฐ เคจेเคคृเคค्เคต เค•ा เคฆाเคฏिเคค्เคต เคธंเคญाเคฒเคจा เคนोเค—ा। เค†เคฒोเคšเค• เคช्เคฐเคšाเคฐเค• เคคो เค•เคคเคˆ เคจ เคฌเคจे เค…เคจ्เคฏเคฅा เคตเคน เคคเคฌเคฒเคšी เคฌเคจ เค•เคฐ เคฐเคน เคœाเคฏेเค—ा।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เค†เค—ाเคฎी เคฒेเค–เคจ เค•ी เคฏोเคœเคจाเค“ं เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•ुเค› เคฌเคคाเค‡เค, เค•्เคฏा เคช्เคฒाเคจ เคนै เค†เค—े?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เค‡เคฐाเคฆे เคฎेเคฐे เคนเคฎेเคถा เคฌเคนुเคค เคฌुเคฒเคจ्เคฆ เคฐเคนเคคे เคนैं। เคธเคฎเคฏ เคฎेเคฐे เคชाเคธ เค•िเคคเคจा เคฌเคšा เคนै เคฏเคน เคฎैं เคญी เคจเคนीं เคœाเคจเคคी। เค…เคญी เคคเค• เค•เคˆ เคฌीเคฎाเคฐिเคฏों, เคนाเคฆเคธों เค”เคฐ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•ी เคšเคชेเคŸ เคธे เคฌเคšी เคนुเคˆ เคนूँ। เค…เคชเคจे เคฆो เค•เคฎเคฐों เค•े เคเค•ाเคจ्เคค เคฎें เคชเฅเคจे เคฒिเค–เคจे เค•े เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เค…เคจ्เคฏ เค•ोเคˆ เค•ाเคฎ เคจเคนीं เคนै। เค•ोเคฐोเคจा เคจे เคนเคฎें เค‡เคคเคจा เคœी-เคญเคฐ เคเค•ाเคจ्เคค เคฆे เคฆिเคฏा เคนै เค•ि เคœो เคฎเคฐ्เฅ›ी เค•เคฐो, เค•ोเคˆ เคช्เคฐเคคिเคฌเคจ्เคง เคจเคนीं। เคœเคฌ เคฎเคฐ्เฅ›ी เคธो เคœाเค“, เคœเคฌ เคฎเคฐ्เคœी เคœाเค— เคœाเค“। เคœเคฌ เคšाเคนो เคซेเคธเคฌुเค• เคชเคฐ เค…เคชเคจा เคœ्เคžाเคจ เคฌเค˜ाเคฐो, เคœเคฌ เคฎเคฐ्เคœी เคตॉเคŸเคธเคเคช เค•ी เค—ॉเคธिเคช เคชเฅो, เค—เฅो।
เคฏเค•ाเคฏเค• เคฏाเคฆ เค†เคคे เคนैं เคตे เคตाเคฆे เคœो เคฆोเคธ्เคคिเคฏों เคฎें เคฆोเคธ्เคคों เคธे เค•เคฐ เคฐเค–े เคนैं เค”เคฐ เคฎैं เค†เคงी เคฐाเคค เคฎें เค‰เค  เค•เคฐ เค•ाเค—เคœ เค•เคฒเคฎ เคขूंเคขเคจे เคฒเค—เคคी เคนूँ। เคเค• เค•เคนाเคจी, เคเค• เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค…เคงूเคฐा เค•्เคฏा เคšौเคฅाเคฏा เคนुเค† เคนै। เคถेเคทเค•เคฅा เคฒिเค–เคจे เค•ा เค‡เคฐाเคฆा เคญी เคนै। เคฌเคนुเคค เคธी เคจเคˆ เค•िเคคाเคฌें เค†เคˆ เคนुเคˆ เคนैं। เคธเคฌ เคชเฅเคจी เคนैं।

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคšเคฒเคคे-เคšเคฒเคคे, เคช्เคฐเค•ाเคถเค•ों เค•ी เคฌเคฆเคฒเคคी เคญूเคฎिเค•ा เค”เคฐ เคฎंเคถा เคชเคฐ เค•ुเค› เคŸिเคช्เคชเคฃी?
เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा: เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ เคฏเคน เคšเคฒเคคे เคšเคฒเคคे เคชूเค›เคจे เคตाเคฒा เคธเคตाเคฒ เคจเคนीं เคนै। เคฆूเคธเคฐी เคฌाเคค เค†เคชเคจे เค•ेเคตเคฒ เคช्เคฐเค•ाเคถเค•ों เคชเคฐ เคซोเค•เคธ เค•िเคฏा เคธเคฎ्เคชाเคฆเค• เค•्เคฏों เค›ोเฅœ เคฆिเค।
เคช्เคฐเค•ाเคถเค•ों เค•ी เคญूเคฎिเค•ा, เคฎเคนเคค्เคต เค”เคฐ เคฎंเคถा เคชเคฐ เคคो เคชूเคฐा เคชोเคฅा เคฒिเค–ा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เค‡เคฒाเคนाเคฌाเคฆ เคฎें เค…เคชเคจे เคช्เคฐเค•ाเคถเค• เคถ्เคฐी เคฆिเคจेเคถเคšंเคฆ्เคฐ เค—्เคฐोเคตเคฐ เค•ोเคฎैं เคœเคฌ เคคเคฌ เคšिเฅाเคคी เคฅी เค•ि เคเค• เคฆिเคจ เคฎैं เคเค• เคธंเคธ्เคฎเคฐเคฃ-เคชुเคธ्เคคเค• เคฒिเค–ूँเค—ी ‘เคฎेเคฐे เคธเคฎ्เคชाเคฆเค•, เคฎेเคฐे เคช्เคฐเค•ाเคถเค•’।
เคตे เคนँเคธเคคे เคฅे เค เคนाเค•ा เคฎाเคฐเค•เคฐ। เคตे เค•เคนเคคे เคฎैं เคธोเคšเคคा เคนूँ เคฎैं เคญी เคฒिเค– เคฒूँ,
‘เคฎेเคฐे เคฒेเค–เค•, เคฎेเคฐी เคฒेเค–िเค•ाเคँ।’
เคธเคจ 1980 เค•ी เคฌाเคค เคนै เคถाเคฏเคฆ। เค‡เคฒाเคนाเคฌाเคฆ เคธे เคœเคฌ เคญी เคฎैं เคฆिเคฒ्เคฒी เค†เคคी, เคจंเคฆเคจ เคœी เค•े เคฏเคนाँ เฅ›เคฐूเคฐ เคœाเคคी। เคตे เคญी เคนเคฎाเคฐे เคชूเคฐे เคชเคฐिเคตाเคฐ เคธे เคธ्เคจेเคน เค•เคฐเคคे เคฅे। เค—เคฐ्เคฎी เคนो เคฏा เคธเคฐ्เคฆी, เคธเคฎเคฏ เค”เคฐ เคฆूเคฐी เค•िเคคเคจी เคญी เคนो, เคฎेเคฐा เค‰เคจเค•े เคฏเคนाँ เคœाเคจा เคฒाเฅ›िเคฎी เคฅा। เคฌเคš्เคšे เคญी เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคชเคนुँเคšเค•เคฐ เค–ुเคถ เคนोเคคे।
เคเค• เคฌाเคฐ เคฎैं เค‰เคจเค•े เคฏเคนाँ เค—เคˆ เคคो เคตเคนाँ เคชเคนเคฒे เคธे เคฎเคฃि เคฎเคงुเค•เคฐ เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เคจเคตेเคฒी เคชเคค्เคจी เคฐเคšเคจा เคฎเคฃि เคฌैเค ी เคนुเคˆ เคฅीं। เคจंเคฆเคจเคœी เคจเคนाเค•เคฐ เค†เค เคฌเฅœे เคธ्เคฎाเคฐ्เคŸ เค”เคฐ เคคเคฐ-เค“-เคคाเคœा เคฒเค— เคฐเคนे เคฅे। เคœเคฌ เคตे เค—ुเคธเคฒเค–ाเคจे เคธे เคจिเค•เคฒเค•เคฐ เค•เคฎเคฐे เค•ी เคคเคฐเคซ เค—เค เคฎเคฃि เคฎเคงुเค•เคฐ เคจे เคฎเคธ्เคคी เคธे เค•เคนा, เคจंเคฆเคจเคœी เค†เคœ เคคो เคนเคฎเคจे เค†เคชเค•ो เคฆिเค—เคฎ्เคฌเคฐ เคฆेเค– เคฒिเคฏा।’
เคจंเคฆเคจเคœी เคนँเคธเคจे เคฒเค—े। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฌเฅœा เคธा เคŸเคฐ्เค•िเคถ เคŸॉเคตेเคฒ เค•เคฎเคฐ เคธे เคฒเคชेเคŸा เคนुเค† เคฅा। เคถांเคคि เคญाเคญी เคเคธे เคฒเคคीเคซों เคธे เคฅोเฅœी เค…เคธ्เคฅिเคฐ เคนो เคœाเคคी เคฅीं। เคจंเคฆเคจเคœी เคญी เคชเคค्เคจी เค•े เคฒिเคนाเคœ เคฎें เคเคธी เคฌाเคคों เค•ो เคฌเฅाเคตा เคจเคนीं เคฆेเคคे เคฅे।
เคฎेเคฐी เคคเคฌ เคคเค• เค•เคˆ เค•िเคคाเคฌें เค•เคˆ เคช्เคฐเค•ाเคถเค•ों เคธे เค›เคช เค•เคฐ เค† เคšुเค•ी เคฅीं। เคจंเคฆเคจเคœी เคจे เค–ाเคจे เค•ी เคฎेเฅ› เคชเคฐ เคฎुเคเคธे เค•เคนा, ‘เค…เค—เคฒे เคฎเคนीเคจे เคธे เคคुเคฎ्เคนाเคฐा เค•ॉเคฒเคฎ เคšाเคนिเค। เคนเคฐ เคนเคซ्เคคे। เคชเค•्เค•ा เคตाเคฏเคฆा เค•เคฐो। เค•ाเคฒिเคฏा เค•ी เคธीเคฐीเฅ› เค‡เคธ เคฎเคนीเคจे เคชूเคฐी เคนो เคœाเคฏेเค—ी।’ เคฎैंเคจे เคนाँ เค•เคฐ เคฆी เคฌिเคจा เคธोเคšे เคธเคฎเคे เค•ि เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เค•ॉเคฒเคฎ เคฒिเค–เคจे เคฎें เค•िเคคเคจी เคฎเคถเค•्เค•เคค เคชเฅœेเค—ी। เคฎैं เคชเคนเคฒे เคนी เคคीเคจ เคชเคค्เคฐिเค•ाเค“ं เคฎें เค•ॉเคฒเคฎ เคฒिเค– เคฐเคนी เคฅी। เค…เคšाเคจเค• เคฎเคฃि เคฎुเคงเค•เคฐ เคจे เคฎुเคเคธे เค•เคนा, ‘เคฎเคฎเคคा เค‡เคธเค•ी เค•्เคฏा เคตเคœเคน เคนै เค•ि เค†เคช เคนเคฐ เคฌाเคฐ เค…เคชเคจा เคธंเคชाเคฆเค• เค”เคฐ เคช्เคฐเค•ाเคถเค• เคฌเคฆเคฒ เคฒेเคคी เคนैं?’
เคฎैंเคจे เคฐเคšเคจा เค•ी เคคเคฐเคซ เคฆेเค–ा। เคซिเคฐ เคฎเคฃि เคฎเคงुเค•เคฐ เค•ी เคคเคฐเคซ เค”เคฐ เค•เคนा, ‘เคธเคฎ्เคชाเคฆเค• เค”เคฐ เคช्เคฐเค•ाเคถเค• เคนी เคฌเคฆเคฒเคคी เคนूँ เคชเคคि เค”เคฐ เคช्เคฐेเคฎी, เคจเคนीं’।
***

เคฎเคฎเคคा เค•ाเคฒिเคฏा
เคฌी 3เค/303 เคธुเคถांเคค เคเค•्เคตाเคชोเคฒिเคธ, เค•्เคฐांเคธिंเค—्เคœ़ เคฐिเคชเคฌ्เคฒिเค•, เค—ाเคœ़िเคฏाเคฌाเคฆ— 201016
เคˆเคฎेเคฒ: mamtakalia011@gmail.com
***

เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ: เคธाเค•्เคทाเคค्เค•ाเคฐเค•เคฐ्เคคा เค•ा เคชเคฐिเคšเคฏ:
(เคธเคจ्เคฆीเคช เคคोเคฎเคฐ เคฆेเคถ เค•ी เคฐाเคœเคงाเคจी เคฆिเคฒ्เคฒी เคฎें เคฐเคนเค•เคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคธेเคตा เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं, เคฎूเคฒ เคฐूเคช เคธे เคตे เค‰เคค्เคคเคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ เค•े เคฎुเคœเคซ्เคซเคฐเคจเค—เคฐ เคœिเคฒे เค•े เคเค• เค—ाँเคต- เค—ंเค—เคงाเฅœी เคธे เคคाเคฒ्เคฒुเค• เคฐเค–เคคे เคนैं। เคฒเคฎ्เคฌे เคธเคฎเคฏ เคธे เคฒेเค–เคจ เคธे เคœुเคกे เคฐเคนे เคนैं, เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ी เคตिเคญिเคจ्เคจ เคตिเคงाเค“ं เคชเคฐ เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค”เคฐ เคฒेเค–เคจ เค‰เคจ्เคนें เคตिเคถिเคท्เคŸ เคชเคนเคšाเคจ เคฆेเคคा เคนै। เคฒเค˜ुเค•เคฅा, เค•เคนाเคจी, เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ, เค•เคตिเคคा, เคจเฅ›्เคฎ, เคธंเคธ्เคฎเคฐเคฃ เค‡เคค्เคฏाเคฆि เคตिเคงाเค“ं เคชเคฐ เค‰เคจ्เคนोเคจे เค…เคชเคจी เค•เคฒเคฎ เคšเคฒाเคˆ เคนै। เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เคนिเคจ्เคฆी เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธों เคธे เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคเค• เค…เคฒเค— เคชเคนเคšाเคจ เคฌเคจाเคฏीं เคนै)

เคœเคจ्เคฎ: 7 เคœूเคจ 1975
เคœเคจ्เคฎ เคธ्เคฅाเคจ: เค–เคคौเคฒी (เค‰เคค्เคคเคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ)
เคถिเค•्เคทा: เคเคฎ เคเคธ เคธी (เค—เคฃिเคค), เคเคฎ เค (เคธเคฎाเคœเคถाเคธ्เคค्เคฐ, เคญूเค—ोเคฒ), เคเคฎ เคซिเคฒ (เคถिเค•्เคทाเคถाเคธ्เคค्เคฐ)
เคธเคฎ्เคช्เคฐเคคि: เค…เคง्เคฏाเคชเคจ
เคธाเคนिเคค्เคฏ:
เคธเคš เค•े เค†เคธ เคชाเคธ (เค•เคตिเคคा เคธंเค—्เคฐเคน 2003)
เคŸुเค•เฅœा เคŸुเค•เฅœा เคชเคฐเค›ाเคˆ (เค•เคนाเคจी เคธंเค—्เคฐเคน 2005)
เคถिเค•्เคทा เค”เคฐ เคธเคฎाเคœ (เค†เคฒेเค–ों เค•ा เคธंเค—्เคฐเคน 2010)
เคฎเคนเค• เค…เคญी เคฌाเค•ी เคนै (เคธंเคชाเคฆเคจ, เค•เคตिเคคा เคธंเค•เคฒเคจ 2016)
เคฅ्เคฐी เค—เคฐ्เคฒ เคซ्เคฐेंเคก्เคธ (เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ 2017)
เคเค• เค…เคชाเคนिเคœ เค•ी เคกाเคฏเคฐी (เค†เคค्เคฎเค•เคฅा 2018)
เคฏंเค—เคฐ्เคธ เคฒเคต (เค•เคนाเคจी เคธंเค—्เคฐเคน 2019)
เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคฆเคธ्เคคเค• (เคฒเค˜ुเค•เคฅा เคธंเค—्เคฐเคน 2020)
เคเคธ เฅžॉเคฐ เคธिเคฆ्เคงि (เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ 2021, เคกाเคฏเคฎเคฃ्เคก เคฌुเค•्เคธ)
เค•ुเค› เค†ँเคธू, เค•ुเค› เคฎुเคธ्เค•ाเคจें ( เคฏाเคค्เคฐा- เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฏाเคค्เคฐा เค•ी เคธ्เคฎृเคคिเคฏों เค•ा เค…เคจुเคชเคฎ เคถเคฌ्เคฆांเค•เคจ, 2021 )

เคชเคคा: D 2/1 เคœीเคตเคจ เคชाเคฐ्เค•, เค‰เคค्เคคเคฎ เคจเค—เคฐ, เคจเคˆ เคฆिเคฒ्เคฒी - 110059
เคšเคฒเคญाเคท: +91 837 787 5009

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।