рдк्рд░ाрдЪी рддिрд╡ाрд░ी
рд╢ोрдзाрд░्рдеी (рдкीрдПрдЪ.рдбी)рд╣िंрджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп,рджिрд▓्рд▓ी рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╣िंрджी рд╡िрднाрдЧ, рджिрд▓्рд▓ी-110007
рдЪрд▓рднाрд╖: +91 875 057 8276; рдИрдоेрд▓: prachitiwari023@gmail.com
"рдпрджि рд╣рдо рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕рдд्рдп, рди्рдпाрдп рдФрд░ рд╕рджाрдЪाрд░ рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं рддो рдХрд╡िрддा рдХा рдмрд╣िрд╖्рдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा! рдХрд╡िрдпों рдХो рд░ाрдЬ्рдп рд╕े рдиिрдХाрд▓ рджेрдиा рд╣ोрдЧा" (рдк्рд▓ेрдЯो)
рдпूрдиाрди рдХे рдПрдеेंрд╕ рдоें рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рдЖрд╡िрд░्рднाрд╡ рд╣ुрдЖ рдеा। рдЖрд░ंрдн рдоें рд╣ी рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░ рджें рдХी рдк्рд▓ेрдЯो рдоुрдЦ्рдпрддा рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рд╡ рд░ाрдЬрдиैрддिрдХ рдЪिंрддрдХ рдеे। рдЗрди्рд╣ीं рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рд╕े рдЙрдирдХी рдХाрд╡्рдп рд╕ंрдмंрдзी рдоाрди्рдпрддाрдПं рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╣ुрдИ рд╣ैं।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХी рдХाрд╡्рдп рд╕ंрдмंрдзी рдоाрди्рдпрддाрдУं рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЙрд╕ рд╕рдордп рдХी рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдХो рд╕ंрдХ्рд╖ेрдк рдоें рд╕рдордЭ рд▓ेрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдХोрдИ рднी рдЪिंрддрди рдЕрдкрдиे рд╕рдордп рд╕े рдЧрд╣рд░ाрдИ рддрдХ рдЬुрдб़ा рд╣ोрддा рд╣ै рддрдеा рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд░рд╣рддा рд╣ै। рдпूрдиाрди рдХे рдЙрдд्рддрд░ी рднाрдЧ рдоें рдордХрджूрдиिрдпा, рдордз्рдпрд╡рд░्рддी рдоें рдЖрдд्рддिрдХा рд╡ рджрдХ्рд╖िрдг рдоें рд▓ाрдХोрдиिрдпा рдеा। рдордХрджूрдиिрдпा рд╕िрдХंрджрд░ рдорд╣ाрди рдХी рдЬрди्рдо-рднूрдоि рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै। рдЖрдд्рддिрдХा рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рдПрдеेंрд╕ рдпूрдиाрди рдХी рд╕рдорд╕्рдд рдмौрдж्рдзिрдХ, рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдПрд╡ं рдХрд▓ाрдд्рдордХ рдЙрдкрд▓рдм्рдзिрдпों рдХा рдЙрдж्рдЧрдо-рд╕्рдерд▓ рд╣ै рддрдеा рд╡िрд╢्рд╡-рднрд░ рдоें рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рдпूрдиाрди рдЕрдорд░ рд╣ै। рд▓ाрдХोрдиिрдпा рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рд╕्рдкाрд░्рдЯा рдХा рдиाрдо рдЖрдЬ рднी рдЙрд╕рдХे рд╢ौрд░्рдп, рд╡ीрд░рддा рдХे рд▓िрдП рдпाрдж рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рдЬрди्рдо 427 рдИрд╕ा рдкूрд░्рд╡ рдоें рд╣ुрдЖ рдеा। рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЬрди्рдо рд╕े 4 рд╡рд░्рд╖ рдкрд╣рд▓े рд╕्рдкाрд░्рдЯा рдиे рдПрдеेंрд╕ рдкрд░ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХिрдпा рдЬो 27 рд╡рд░्рд╖ों рддрдХ рдЪрд▓ा рддрдеा рдЕंрддрддः 404 рдИрд╕ा рдкूрд░्рд╡ рдоें рдПрдеेंрд╕ рдХी рдкрд░ाрдЬрдп рдХे рд╕ाрде рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рдЕрд░्рдеाрдд рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рд╢ैрд╢рд╡ рдпौрд╡рди рдпुрдж्рдз рдоें рдмीрддा рддрдеा рдПрдеेंрд╕ рдХी рд╢рд░्рдордиाрдХ рд╣ाрд░ рдХो рдк्рд▓ेрдЯो рдиे рдЕрдкрдиी рдЖंрдЦों рд╕े рджेрдЦा। рдПрдеेंрд╕ рдХी рд╕ाрд░ी рдмौрдж्рдзिрдХрддा рдХрд▓ा рдзрд░ी рдХी рдзрд░ी рд░рд╣ рдЧрдИ। рд╕्рдкाрд░्рдЯा рдХे рд╢ौрд░्рдп рдХे рдЖрдЧे рдПрдеेंрд╕ рдврд╣ рдЧрдпा। рдк्рд▓ेрдЯों рдкрд░ рдЗрд╕рдХा рдЧрд╣рд░ा рдк्рд░рднाрд╡ рдкрдб़ा рддрдеा рдЙрдирдХे рдЪिंрддрди рдХी рджिрд╢ा рдЗрд╕ी рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рдврд▓ рдЧрдИ। рдЕрдкрдиी рдкुрд╕्рддрдХ 'рдЧрдгрддंрдд्рд░' рдоें рд╡े рдХрд╣рддे рднी рд╣ैं- 'рдЧुрд▓ाрдоी рдоृрдд्рдпु рд╕े рднी рднрдпाрд╡рд╣ рд╣ै।' рдпрд╣ рдкंрдХ्рддि рд╡рд╣ी рд▓िрдЦ рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬिрд╕рдиे рдЧुрд▓ाрдоी рд╕рд╣ी рд╣ो। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рдк्рд▓ेрдЯों рдХो рд╢ौрд░्рдп рд╡ीрд░ рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдЬ्рдЮाрдд рд╣ुрдЖ।
рдПрдеेंрд╕ рдХी рдкрд░ाрдЬрдп рдХे рдкाँрдЪ рд╡рд░्рд╖ों рдмाрдж рд╕ुрдХрд░ाрдд рдХो рдоृрдд्рдпु-рджंрдб рджे рджिрдпा рдЧрдпा। рд╕ुрдХрд░ाрдд рдХे рд╡िрдЪाрд░ рд░ूрдв़ि рд╡िрд░ोрдзी рдеे। рд╡рд╣ рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЧुрд░ु рдеे। рд░ूрдв़िрд╡ाрджी рдЙрдирдХो рдмेрд╣рдж рдиाрдкрд╕ंрдж рдХрд░рддे рдеे। рд╕ुрдХрд░ाрдд рдмुрдж्рдзि рдФрд░ рддрд░्рдХ рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдХिрд╕ी рднी рдмाрд╣्рдп рд╕рдд्рддा рдХा рдЖрджेрд╢ рдоाрдирдиे рдХो рддैрдпाрд░ рдирд╣ीं рдеे। рдЙрдирдХी рд╡िрдЪाрд░-рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рднाрд╡рдиा рдХा рд╕्рдеाрди рди рдеा। рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рдПрдеेंрд╕ рдоें рдЙрди्рд╣ें рдоृрдд्рдпुрджрдг्рдб рджे рджिрдпा рдЧрдпा। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЗрди рдШрдЯрдиाрдУं рдиे рдПрдеेंрд╕ рдХी рдмौрдж्рдзिрдХрддा, рдХрд▓ाрдд्рдордХрддा, рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХрддा рдХे рдк्рд░рддि рдк्рд▓ेрдЯो рдХी рдЖрд╕्рдеा рдбिрдЧा рджी।
рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдоाрдирд╕ рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ुрдЖ। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рд╕ंрдкूрд░्рдг рдЪिंрддрди рдХा рдоुрдЦ्рдп рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп-рдиिрд░्рдоाрдг рд░рд╣ा। рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рдпрд╣ рдЖрджрд░्рд╢рд╡ाрдж рд╕рдордХाрд▓ीрди рд╕рдоाрдЬ рдХे рдкрддрди рдХी рдЧрд╣рд░ी рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рдХा рдкрд░िрдгाрдо рд╣ै।
рдЕрдм рдпрджि рдмाрдд рдХी рдЬाрдП рдЙрдирдХी рдХाрд╡्рдп-рд╕ंрдмंрдзी рдоाрди्рдпрддाрдУं рдХी рддो рдк्рд▓ेрдЯो рдХी рдоुрдЦ्рдп рдЪिंрддा рд╣ै- рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдХाрд╡्рдп рдФрд░ рдХрд▓ा рдХी рдЙрдкрдпोрдЧिрддा। рдЗрд╕ рд╕ंрдмंрдз рдоें рдиिрд░्рдорд▓ा рдЬैрди рдиे рд▓िрдЦा рд╣ै- "рдЗрд╕рдХी рдЙрдкрдпोрдЧिрддा рдХा рдиिрд░्рдгрдп рдХрд░рдиे рдХे рдХ्рд░рдо рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд▓ा рдХी рдкрд░िрднाрд╖ा, рдХрд▓ाрдУं рдоें рдХाрд╡्рдп рдХा рд╕्рдеाрди, рдХाрд╡्рдп рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк, рдХाрд╡्рдп рдХी рдк्рд░ेрд░рдгा, рдХाрд╡्рдп рдХे рд╡िрд╖рдп, рдХाрд╡्рдп рдХे рд░ूрдк, рдХाрд╡्рдп рдХे рднाрд╡ाрдд्рдордХ рдк्рд░рднाрд╡, рдХाрд╡्рдп рдФрд░ рд╕рдд्рдп, рдХाрд╡्рдп рдФрд░ рдЬीрд╡рди рдХा рд╕ंрдмंрдз, рдХाрд╡्рдп рдФрд░ рд╕ौंрджрд░्рдп рдПрд╡ं рд╢िрд╡рдд्рд╡ рдЖрджि рдЕрдиेрдХ рд╡िрд╖рдпों рдХा рд╕्рдкрд░्рд╢ рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕ूрдЪी рдХी рдкрд░िрд╡्рдпрдк्рддि рдПрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеिрдд рдХाрд╡्рдп-рд╕िрдж्рдзांрдд рдХे рдкुрдиिрд░्рдоाрдг рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХी рдУрд░ рдиिрд╢्рдЪिрдд рд░ूрдк рд╕े рд╕ंрдХेрдд рдХрд░рддी рд╣ै, рднрд▓े рд╣ी рдк्рд▓ेрдЯों рдХे рд╕ंрд╡ाрджों рдоें рдХिрд╕ी рдиिрд╢्рдЪिрдд рдХ्рд░рдо рдХा рдиिрд░्рд╡ाрд╣ рди рд╣ुрдЖ рд╣ो।" (рдкाрд╢्рдЪाрдд्рдп рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЪिंрддрди- рдиिрд░्рдорд▓ा рдЬैрди)
рдХрд▓ा рдФрд░ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╕े рдЕрд╕ीрдо рдЖрдиंрдж рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै, рдпрд╣ рдмाрдд рдк्рд▓ेрдЯो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं рдХिंрддु рд╡े рдРрд╕े рдЖрдиंрдж рдХो рдЬो рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдоाрд░्рдЧ рдоें рдмाрдзрдХ рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдХोрдИ рдорд╣рдд्рд╡ рдирд╣ीं рджेрддे। рдХрд▓ा рдФрд░ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рдиिрдХрд╖ рдЙрдирдХे рд▓िрдП рд╕ौंрджрд░्рдп рдпा рдЖрдиंрдж рди рд╣ोрдХрд░ рдЙрдкрдпोрдЧिрддा рдеी। рдпрд╣ाँ рддрдХ рдХी рд╕ौंрджрд░्рдп рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдЙрдирдХी рдзाрд░рдгा рдеी рдХि рдЬो рд╡рд╕्рддु рдЙрдкрдпोрдЧी рд╣ै рд╡рд╣ी рд╕ुंрджрд░ рд╣ै। рдк्рд▓ेрдЯो рдиे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рд▓рдЧрднрдЧ рдоोрд░्рдЪा рдЦोрд▓рддे рд╣ुрдП рдЙрд╕ рдкрд░ рдЕрдиेрдХ рдЖрд░ोрдк рд▓рдЧाрдП। рдбॉ. рдЧрдгрдкрддिрдЪंрдж्рд░ рдЧुрдк्рдд рдиे рдЗрди рдЖрдХ्рд╖ेрдкों рдХो рдЪाрд░ рднाрдЧों рдоें рдмांрдЯा рд╣ै-
(рднाрд░рддीрдп рдПрд╡ं рдкाрд╢्рдЪाрдд्рдп рдХाрд╡्рдп-рд╕िрдж्рдзांрдд- рдбॉ. рдЧрдгрдкрддिрдЪंрдж्рд░ рдЧुрдк्рдд)
рдк्рд▓рдЯो рдк्рд░рдд्рдпрдпрд╡ाрджी (idealist) рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рд╣ै। рдк्рд░рдд्рдпрдпрд╡ाрдж рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдк्рд░рдд्рдпрдп рдЕрд░्рдеाрдд рд╡िрдЪाрд░ рд╣ी рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп рд╣ै рддрдеा рдИрд╢्рд╡рд░ рдЙрд╕рдХा рд╕्рд░рд╖्рдЯा рд╣ै। рдпрд╣ рджृрд╢्рдпрдоाрди рд╡рд╕्рддु-рдЬрдЧрдд рдк्рд░рдд्рдпрдп рдХा рдЕрдиुрдХрд░рдг рд╣ै। рд╡िрдЪाрд░ рдЕрдоूрд░्рдд рд╣ै, рджृрд╢्рдпрдоाрди рд╡рд╕्рддु-рдЬрдЧрдд рдХो рд╣ी рдЕрдкрдиी рдХрд▓ा рдж्рд╡ाрд░ा рдЪिрдд्рд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рдХрд▓ा рдХा рдХ्рд░рдо рддीрд╕рд░ा рд╣ै। рдХрд▓ा рд╡рд╕्рддु-рдЬрдЧрдд рдХा рдЕрдиुрдХрд░рдг рдХрд░рддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХрд▓ा рдЕрдиुрдХрд░рдг рдХा рдЕрдиुрдХрд░рдг рд╣ै। рдЗрд╕े рд╣рдо рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕рдордЭ рд╕рдХрддे рд╣ैं-
рдЕрдиुрдХрд░рдг рдЕрдиुрдХрд░рдг
(рдЖрднाрд╕) (рдЖрднाрд╕)
рдкрд╣рд▓ा рд╕्рдеाрди рд╡िрдЪाрд░ (рдк्рд░рдд्рдпрдп рдпा рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп) рдХा, рджूрд╕рд░ा рдЙрд╕рдХे рдЖрднाрд╕ рд╡рд╕्рддु рдЬрдЧрдд рдХा рдФрд░ рддीрд╕рд░ा рд╡рд╕्рддु рдЬрдЧрдд рдХे рдЖрднाрд╕ рдХрд▓ा-рдЬрдЧрдд рдХा, рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп рд╕े рдХрд▓ा рдХा рддिрд╣рд░ा рдЕрд▓рдЧाрд╡ рд╣ै рдФрд░ рдЕрдиुрдХрд░рдг рдХा рдЕрдиुрдХрд░рдг рд╣ोрдиे рд╕े рд╡рд╣ рдоिрде्рдпा рд╣ै। рдЕрд╡्рд╡рд▓ рддो рдпрд╣ рд╡рд╕्рддु-рдЬрдЧрдд рдоिрде्рдпा рд╣ै, рдЙрд╕ рдкрд░ рднी рдХрд▓ाрдХाрд░ рдоिрде्рдпा рдЬрдЧрдд рдХी рдЕрдиुрдХृрддि рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡ рд╕рдд्рдп рд╕े рддिрдЧुрдиा рджूрд░ рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рд╡рд╣ рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдк्рд░рд╢ंрд╕рдиीрдп рдирд╣ीं, рджрдг्рдбрдиीрдп рд╣ै।
рдХрд▓ाрдХाрд░ рдЕрдерд╡ा рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ рдХृрддि рдирд╣ीं рдЕрдиुрдХृрддि рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдпрд╣ рд╣рдо рдмрддा рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЗрд╕рд╕े рд╕ीрдзे-рд╕ीрдзे рдпрд╣ рдмाрдд рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рдХि рдЗрдирдоें рдоौрд▓िрдХрддा рдХा рд▓ेрд╢-рдоाрдд्рд░ рднी рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдпे рдиिрддांрдд рдЕрдоौрд▓िрдХ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдФрд░ рдмाрдд рд░рд╣ी рдЕрдЬ्рдЮाрдирддा рдХी рддो рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдХрд╡ि-рдХрд▓ाрдХाрд░ рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдоोрдЪी рдпा рдмреЭрдИ рдЬिрддрдиा рднी рдирд╣ीं। рдПрдХ рдоोрдЪी рдХा рдХाрд░्рдп рджेрдЦрдХрд░ рдЬрдм рджूрд╕рд░ा рдоोрдЪी рдЕрдиुрдХृрддि рдж्рд╡ाрд░ा рдЬूрддों рдХी рдЬोрдб़ी рдмрдиाрддा рд╣ै, рддो рд╣рдо рдЙрд╕े рдЕрдоौрд▓िрдХ рддो рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдкрд░ंрддु рдЕрдЬ्рдЮाрдиी рдирд╣ीं рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдЬрдм рддрдХ рдЬूрддा рдмрдиाрдиे рдХा рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рдХрд░ рд▓ेрддा рддрдм рддрдХ рдЕрдиुрдХृрддि рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा। рдкрд░ंрддु рдХрд▓ाрдХाрд░ рдХे рдкाрд╕ рдЬूрддा рдмрдиाрдиे рдХा рдЬ्рдЮाрди рди рднी рд╣ो, рдлिрд░ рднी рдЙрд╕рдХा рдк्рд░рддिрдмिंрдм рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░ рджेрдЧा। рдоोрдЪी рдХे рдЬूрддे рддो рдлिрд░ рднी рдХाрдо рдЖ рд╕рдХрддे рд╣ैं, рдкрд░ंрддु рдХрд▓ाрдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдЪिрдд्рд░ рд╕рд░्рд╡рдеा рдиिрд░ुрдкрдпोрдЧी рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХрд▓ाрдХाрд░ рд╡ рдЙрдирдХी рдХрд▓ा рдиिрддांрдд рдЕрдоौрд▓िрдХ рд╡ рдЕрдЬ्рдЮाрдирддा рд╕े рднрд░ी рд░рд╣рддी рд╣ै।
рдк्рд▓ेрдЯो рдЙрдкрдпोрдЧिрддा рдХी рдмाрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЬो рдЪीрдЬ рдЙрдкрдпोрдЧी рдирд╣ीं, рд╡рд╣ рдд्рдпाрдЬ्рдп рд╣ै। рдЪूँрдХि рдХрд▓ा рдЕрдиुрдХृрддि рд╣ै рдоिрде्рдпा рд╣ै, рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╡рд╣ рдХिрд╕ी рднी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЙрдкрдпोрдЧी рд╕िрдж्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рд╡िрдЪाрд░ рд╕े рдХрд▓ाрдд्рдордХ рд░рдЪрдиाрдПं рд╕рдоाрдЬ рдХे рд▓िрдП рд╕рд░्рд╡рдеा рдЕрдиुрдкрдпोрдЧी рд╣ैं। рдХрд╡ि рдж्рд╡ाрд░ा рд╡рд░्рдгिрдд рд╡िрд╖рдп рд╕े рди рддो рдЙрд╕рдХी рдпрдеाрддрде्рдп рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै рддрдеा рди рд╣ी рдЙрд╕рд╕े рд╣рдоाрд░े рдЬ्рдЮाрди рдоें рд╡ृрдж्рдзि рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рдк्рд▓ेрдЯो рд╣ोрдорд░ рдХी рднी рдЖрд▓ोрдЪрдиा рдХрд░рддे рд╣ैं।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдЖрд░ोрдк рдмрд▓्рдХि рдЗрд╕े рд╣рдорд▓ा рдХрд╣рдиा рдЕрдзिрдХ рд╕рд╣ी рд╣ोрдЧा рдХि рдХाрд╡्рдп-рдХрд╡ि рджुрд░्рдмрд▓рддा рд╡ рдЕрдиाрдЪाрд░ рдХे рдкोрд╖рдХ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдЕрдкрд░ाрдз рд╣ै। рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рд╡िрдЪाрд░ рд╕े рдХिрд╕ी рднी рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕рдд्рдп, рди्рдпाрдп рдФрд░ рд╕рджाрдЪाрд░ рдХी рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рддрднी рд╕ंрднрд╡ рд╣ै рдЬрдмрдХि рдЙрд╕рдХे рд╕рднी рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиी рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдФрд░ рднाрд╡рдиाрдУं рдкрд░ рдкूрд░ा рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рд╡िрд╡ेрдХ-рдмुрдж्рдзि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЪрд▓ें। рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдХрд╡ि рдЕрдкрдиी рд░рдЪрдиाрдУं рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХी рднाрд╡рдиाрдУं рдХो рдЙрдж्рд╡ेрд▓िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХि рд╣ोрдорд░ рдХे рдорд╣ाрдХाрд╡्рдпों (рдЗрд▓िрдпрдб рд╡ рдУрдбिрд╕ी) рдоें рджेрд╡рддाрдУं рдХो рдХ्рд░ूрд░, рд▓ोрднी, рдХрд▓рд╣ी, рдк्рд░рддिрд╢ोрдзी рдЖрджि рд░ूрдкों рдоें рдЪिрдд्рд░िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрдиुрдЪिрдд рд╣ै। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╡ीрд░ों рдФрд░ рдиाрдпрдХों рдХे рдЪрд░िрдд्рд░ рднी рдиिрд░्рдмрд▓рддाрдУं рд╕े рд░рд╣िрдд рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдордиुрд╖्рдпों рдХो рдЗрдирд╕े рдХोрдИ рд╕рдд्рдк्рд░ेрд░рдгा рдирд╣ीं рдоिрд▓рддी।
рдХाрд╡्рдп рдоें рднрдп, рдХाрдо, рд╡ाрд╕рдиा, рдХрд▓рд╣, рд╡िрд▓ाрдк рдЖрджि рдХा рдЪिрдд्рд░рдг рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рд╡ीрд░рддा рдХे рдмрдЬाрдп рднीрд░ुрддा рдФрд░ рдХाрдкुрд░ुрд╖рддा рдХा рдк्рд░рд╕ाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рдпे рднाрд╡ рд╢ुрдж्рдзрддा, рд╕ाрдд्рд╡िрдХрддा рдФрд░ рд╕ंрдпрдо рдоें рдмाрдзрдХ рд╣ोрддे рд╣ैं।
рдХाрд╡्рдп рдРрд╕ी рдХрд╣ाрдиिрдпों рд╕े рднрд░ा рд╣ै рдЬिрдирдоें рд╕рдЬ्рдЬрди рддो рджुрдЦ рднोрдЧрддे рджिрдЦाрдП рдЧрдП рд╣ैं рдФрд░ рджुрд░्рдЬрди рд╕ुрдЦ рднोрдЧрддे। рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЬिрд╕ рд╡िрдзाрди рдоें рд╕рджाрдЪाрд░ рдХे рд▓िрдП рджंрдб рдФрд░ рдХрджाрдЪाрд░ рдХे рд▓िрдП рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╣ोрдЧा, рд╡рд╣ाँ рдиैрддिрдХрддा рдХैрд╕े рдЯिрдХेрдЧी? рди्рдпाрдп рдХे рдк्рд░рддि рдХैрд╕े рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдЙрдкрдЬेрдЧा? рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдРрд╕ा рдХाрд╡्рдп рд╣ेрдп рд╣ै।
рдк्рд▓ेрдЯो рдиाрдЯрдХों рдХे рдЕрднिрдиेрддा рдХी рднी рдмाрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рдкाрдд्рд░ рдЕрдЪ्рдЫे рднी рд╣ोрддे рд╣ैं рддрдеा рдмुрд░े рднी। рдмुрд░े рдкाрдд्рд░ों рдХा рдЕрдиुрдХрд░рдг рдХрд░рддे-рдХрд░рддे рдЕрднिрдиेрддाрдУं рдоें рднी рдмुрд░ाрдЗрдпाँ рдЖ рдЬाрддी рд╣ैं। рдЗрд╕рдХा рдЕрд╕рд░ рджेрд╣, рджिрдоाрдЧ рдкрд░ рдкрдб़рддा рд╣ै। рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рдпрд╣ рдмाрдзрдХ рд╣ै। рдХोрдИ рд╢ाрд▓ीрди рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиा рджु:рдЦ рдХिрд╕ी рдХे рд╕ाрдордиे рд╡्рдпрдХ्рдд рдирд╣ीं рдХрд░рддा рдкрд░ंрддु рдХрдИ рдмाрд░ рдиाрдЯрдХ рдоें рдХोрдИ рдХрд░ुрдг рджृрд╢्рдп рдЖрдиे рдкрд░ рд╡рд╣ рд╕рдмрдХे рд╕ाрдордиे рд╡िрд▓ाрдк рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд╡ीрд░ рд╡ рдзैрд░्рдп рднाрд╡ рдХा рд╣्рд░ाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै।
рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рдмाрдд рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдХाрд╡्рдп рднाрд╡рдоूрд▓рдХ рд╣ोрддा рд╣ै। рдк्рд▓ेрдЯो рддрд░्рдХ рдХी рд╣ी рд╕рдд्рддा рдоाрдирддे рдеे। рдХाрд╡्рдп рднाрд╡ рдХो рдЙрдж्рджीрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рддрд░्рдХ рдХो рдирд╣ीं, рд╣ृрджрдп рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдмुрдж्рдзि рдХो рдирд╣ीं। рднाрд╡ाрддिрд░ेрдХ рд╕े рди рдХेрд╡рд▓ рд╕рдд्рдп рд╡ рд╢िрд╡ рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рд╣ोрдиा рд╣ोрддा рд╣ै рдмрд▓्рдХि рд╕ंрдпрдо рд╡ рд╕ंрддुрд▓рди рдмाрдзिрдд рд╣ोрддा рд╣ै।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХाрд╡्рдп рдХो 'рдЕрди्рдпोрдХ्рддि' рдХी рднी рдЫूрдЯ рджेрдиे рдХो рддैрдпाрд░ рдирд╣ीं рдеे। рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХि рдмाрд▓рдХ рдпा рдирд╡рдпुрд╡рдХ рдоें рдЗрддрдиी рдмुрдж्рдзि рдирд╣ीं рд╣ोрддी рдХि рд╡рд╣ рдЕрди्рдпोрдХ्рддि рддрдеा рдпрдеाрд░्рде рдоें рднेрдж рдХрд░ рд╕рдХे।
рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рд░ूрдк рд╕े рджेрдЦा рдЬाрдП рддो рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдХाрд╡्рдп-рд╕ंрдмंрдзी рдк्рд░рддिрдоाрди рд╕ाрд╣िрдд्рдпेрддрд░ рд╣ैं। рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рд╕рдкрдиा рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХा рд╣ै। рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рдЬो рдмाрдзрдХ рддрдд्рдд्рд╡ рд╣ैं рдк्рд▓ेрдЯो рдЙрдирдХो рдмाрд╣рд░ рдХрд░ рджेрдиे рдХे рдкрдХ्рд╖рдзрд░ рд╣ैं рдЪाрд╣े рд╡рд╣ рдХाрд╡्рдп рд╣ी рдХ्рдпों рди рд╣ो।
рдЗрди рдмिंрджुрдУं рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдк्рд▓ेрдЯो рдХो рдХाрд╡्рдп рд╡िрд░ोрдзी рдард╣рд░ा рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдкрд░ंрддु рдЪीрдЬें рдЗрддрдиी рднी рд╕рд░рд▓ рдирд╣ीं рд╣ोрддीं। рдиिрд╕्рд╕ंрджेрд╣ рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рд╕рдордп рдХा рдХाрд╡्рдп рд╡ाрд╕рдиा рдоें рдбूрдмा рдеा। рдпुрдж्рдз рдоें рдкрд░ाрдЬिрдд рдПрдеेंрд╕ рдХी рдЧрд░िрдоा рддाрд░-рддाрд░ рд╣ो рд░рд╣ी рдеी। рд░ोрдо рдЬрд▓рддा рд░рд╣े рдФрд░ рдиीрд░ो рдмंрд╢ी рдмрдЬाрддा рд░рд╣े рдпрд╣ рджुрд░्рднाрдЧ्рдпрдкूрд░्рдг рд╣ी рд╣ै। рдРрд╕े рдоें рдпрджि рдк्рд▓ेрдЯो рдЬैрд╕ा рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдХाрд╡्рдп рдХे рдк्рд░рддि рдШोрд░ рдЖрд▓ोрдЪрдиाрдд्рдордХ рд╣ो рдЬाрдП рддो рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХैрд╕ा! рд╕рди 1962 рдоें рднाрд░рдд рдЪीрди рдпुрдж्рдз рдХे рдмाрдж (рдЬिрд╕рдоें рднाрд░рдд рдкрд░ाрдЬिрдд рд╣ुрдЖ рдеा) 'рджिрдирдХрд░' рдЬैрд╕ा рдЧांрдзीрд╡ाрджी рдХрд╡ि рдкрд░рд╢ुрд░ाрдо рдХी рдк्рд░рддीрдХ्рд╖ा рд▓िрдЦрддा рд╣ै рддो рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХैрд╕ा!
рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рд░ुреЩ рдпрджि рдШोрд░ рдЖрд▓ोрдЪрдиाрдд्рдордХ рд╣ै рддो рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдЗрд╕рдХा рдаोрд╕ рдЖрдзाрд░ рд╣ै। рдк्рд▓ेрдЯो рдпрджि рдХрд╡िрдпों рдХो рд░ाрдЬ्рдп рд╕े рдмाрд╣рд░ рдХрд░рдиे рдХा рд╕ुрдЭाрд╡ рджेрддे рд╣ैं рддो рд╡े рдпрд╣ рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं- "рдпрд╣ рд╕рдм рд╣ोрддे рд╣ुрдП рднी рдЗрд╕ рдмाрдд рдХी рдШोрд╖рдгा рдХрд░ рджेрдиी рдЪाрд╣िрдП рдХी рдпрджि рдк्рд░िрдп рд▓рдЧрдиे рд╡ाрд▓ी рдордзुрд░ рдХрд╡िрддा рддрдеा рдЕрдиुрдХрд░рдгाрдд्рдордХ рдХрд▓ाрдПँ рдХिрд╕ी рд╕ुрд╡्рдпрд╡рд╕्рдеिрдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдоें рдмрдиे рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдпुрдХ्рддि рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХрд░ рд╕рдХें рддो рд╣рдо рд╕рд╣рд░्рд╖ рдЙрдирдХो рдирдЧрд░ рдоें рдк्рд░рд╡िрд╖्рдЯ рдХрд░ рд▓ेंрдЧे рдХ्рдпोंрдХि рд╣рдо рд╕्рд╡рдпं рдЙрд╕рдХे рдЖрдХрд░्рд╖рдг рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдЕрдд्рдпंрдд рд╕рдЪेрдд рд╣ैं।"
рдк्рд▓ेрдЯो рдХाрд╡्рдп рдХे рдорд╣рдд्рдд्рд╡, рдЖрдХрд░्рд╖рдг рд╡ рдк्рд░рднाрд╡ рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ैं। рд╡े рд╕्рд╡рдпं рдХाрд╡्рдп-рдк्рд░ेрдоी рдеे। рд╕ुрдХрд░ाрдд рд╕े рдоिрд▓рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╡рд╣ рдХाрд╡्рдп рднी рд▓िрдЦा рдХрд░рддे рдеे। рд╡рд╣ рдХाрд╡्рдп рдХो рдЕрдиुрдХрд░рдг рдЕрд╡рд╢्рдп рдоाрдирддे рдеे рдкрд░ंрддु рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рд╡िрд░ोрдз рдЕрдиुрдХрд░рдг рд╕े рдирд╣ीं, рдЕрдиुрдХрд░рдг рдХे рд╡िрд╖рдп рд╕े рд╣ै।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕рднी рдордиुрд╖्рдп рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдЕрд░्рдеाрдд рдЕрдЪ्рдЫा рд╢ाрд╕рди рдЪाрд╣рддे рд╣ैं, рд╢ाрд╕рди рдЕрдЪ्рдЫा рддрднी рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬрдм рдЙрд╕рдХे рдиाрдЧрд░िрдХ рдЕрдЪ्рдЫे рд╣ों, рдиाрдЧрд░िрдХ рддрднी рдЕрдЪ्рдЫे рд╣ोंрдЧे рдЬрдм рдЙрдирдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрдЪ्рдЫी рд╣ोрдЧी।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХी рджृрд╖्рдЯि рд░ाрдЬ्рдп рдХे рднाрд╡ी рдиाрдЧрд░िрдХों рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░ рдХेंрдж्рд░िрдд рдеी। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдРрд╕े рд╡िрд╖рдпों рдХो рдЕрдиुрдХрд░рдгीрдп рдоाрдиा рдЬिрдирд╕े рд╕рджрдоूрд▓्рдпों рдоें рдЖрд╕्рдеा рдкैрджा рд╣ो। рдЙрдирдХा рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдоाрдирдиा рдеा рдХि рд╡िрд╡ेрдХрд╣ीрди, рдЕрдкрд░िрдкрдХ्рд╡ рдорди рдкрд░ рджुрд╖्рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рдиे рд╡ाрд▓े рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рдкूрд░्рдгрддः рдиिрд╖ेрдз рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП рд╡рд╣ рд╕рдд्рдп рд╣ी рдХ्рдпों рди рд╣ो।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХрд▓ा рдоें рд╕рдд्рдп рдХा рдЕंрд╢ рдХेрд╡рд▓ рд╢ुрдн рдХे рд░ूрдк рдоें рдоाрдирддे рд╣ैं। рдЕрддः рдХрд╡िрддा рдХा рд╕рдд्рдп рдЗрд╕ी рдоें рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдЬीрд╡рди рдХे рд╢ुрдн рдХा рдЕрдиुрдХрд░рдг рдХрд░ें। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ 'рдЧрдгрддंрдд्рд░' рдХे рджрд╕рд╡ें рдЕрдз्рдпाрдп рдоें рдХाрд╡्рдп рд╕ंрдмंрдзी рдк्рд░рд╢्рди рдХाрд╡्рдп рдХी рдиैрддिрдХрддा рдХा рди рд░рд╣рдХрд░ рдХाрд╡्рдп-рд╕рдд्рдп рдХा рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै।
рдк्рд▓ेрдЯो рдХे рдХाрд╡्рдп-рд╕ंрдмंрдзी рд╡िрдЪाрд░ рд╡्рдпाрдкрдХ рдкрд░िрдк्рд░ेрдХ्рд╖्рдп рдоें рджेрдЦрдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рдиिрд╕्рд╕ंрджेрд╣ рдЙрдирдХी рдХाрд╡्рдп-рд╕ंрдмंрдзी рдоाрди्рдпрддाрдУं рдХा рдЦंрдбрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдмрд▓्рдХि рдХिрдпा рднी рдЧрдпा рд╣ै, рд╕्рд╡рдпं рдЙрдирдХे рд╢िрд╖्рдп рдЕрд░рд╕्рддु рдиे рдЕрдкрдиे рд╡िрд░ेрдЪрди рд╕िрдж्рдзांрдд рд╕े рдЙрдирдХी рдоाрди्рдпрддाрдУं рдХा рдЦंрдбрди рдХिрдпा рд╣ै। рдкрд░ंрддु рдЙрд╕ी рд╕े рдк्рд▓ेрдЯों рдХो рдХाрд╡्рдп рд╡िрд░ोрдзी рдХрд╣рдиा рди्рдпाрдп рд╕ंрдЧрдд рдирд╣ीं рд╣ै рдЙрдирдХी рдоाрди्рдпрддाрдПं рдЕрдкрдиे рд╕рдордп рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ैं।
рдк्рд▓ेрдЯो рдиें рдХाрд╡्рдп-рд╕ृрдЬрди рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдкрд░ рднी рд╡िрдЪाрд░ рдХिрдпा рд╣ै। рдк्рд▓ेрдЯो рдХी рдПрдХ рдЕрдд्рдпंрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдоाрди्рдпрддा рдпрд╣ рд╣ै рдХि рд╕рднी рдХрд╡ि рдЕрдкрдиी рдХाрд╡्рдп-рд░рдЪрдиा рд╡े рдХिрд╕ी рд╕рдЪेрдд рдХрд▓ाрдд्рдордХ рдк्рд░ेрд░рдгा рдж्рд╡ाрд░ा рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рджैрд╡ी рд╢рдХ्рддिрдпों рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рдПрд╡ं рдЕрднिрднूрдд рд╣ोрдХрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдХोрдИ рднी рдХрд╡ि рдЬрдм рддрдХ рд╡рд╣ рд╢рдХ्рддि рдХो рдзाрд░рдг рдХрд░рддा рд╣ै рддрдм рддрдХ рдХाрд╡्рдп рдХे рджेрд╡рд╡ाрдгी рддुрд▓्рдп рдЙрдкрд╣ाрд░ рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ी рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдХाрд╡्рдп рдХा рд╕ृрдЬрди рдРрд╕ी рдорди:рд╕्рдеिрддि рдоें рд╣ोрддा рд╣ै рдЬрдм рдХрд╡ि рдХा рд╕рд╣рдЬ рд╡िрд╡ेрдХ рдк्рд░рдмुрдж्рдз рди рд░рд╣рдХрд░ рдХिрди्рд╣ीं рджैрд╡ी рд╢рдХ्рддिрдпों рдХे рдЕрдзीрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рдПрдХ рдЖрд░ोрдкिрдд рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдзाрд░рдг рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╡рд╣ рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рдпंрдд्рд░, рдПрдХ рдоाрдз्рдпрдо рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд рдХाрд╡्рдп-рд╕ृрдЬрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдк्рд▓ेрдЯो рдиे рдПрдХ рд╕ुрдЪिंрддिрдд рдХрд▓ाрдд्рдордХ рдк्рд░рдпाрд╕ рдирд╣ीं рдоाрдиा। рдкрд░ंрддु рдХрд╣рдиा рд╣ोрдЧा рдк्рд▓ेрдЯो рдиे рдк्рд░ेрд░рдгा-рд╕िрдж्рдзांрдд рдХा рдк्рд░рддिрдкाрджрди рдХрд╡िрддा рдХो рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЕрд▓рдЧाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा, рдХрд╡ि рдХी рдЕрд╡рдоाрдирдиा рдпा рдЕрдиाрджрд░ рдХे рд▓िрдП рдирд╣ीं।
рдЬिрд╕ рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоें рдк्рд▓ेрдЯो рдХा рд╡िрдХाрд╕ рд╣ुрдЖ рдеा рдЙрд╕рдиे рдк्рд▓ेрдЯो рдХो рдРрд╕ा рд╕ोрдЪрдиे рдкрд░ рдордЬрдмूрд░ рдХिрдпा। рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рдЦोрдЬ рдк्рд▓ेрдЯो рдХрд░ рд░рд╣े рдеे рд╡рд╣ рдЙрди्рд╣ें рдЙрд╕ рд╕рдордп рди рдоिрд▓ा, рдкрд░िрдгाрдо рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЙрдирдХी рджृрд╖्рдЯि рдШोрд░ рдЖрд▓ोрдЪрдиाрдд्рдордХ рд╣ो рдЧрдпी। рдЕрди्рдпрдеा рдЙрдирдХा рдЪिंрддрди рдЖрдЬ рднी рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рджेрддा рд╣ै। рдХрд╡िрддा рдХो рдЕрдиुрдХृрддि рдмрддा рдХрд░ рдХाрд╡्рдпрдоीрдоांрд╕ा рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдПрдХ рдРрд╕े рд╕िрдж्рдзांрдд рдХी рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдХी рдЬो рдЖрдЧे рдЪрд▓рдХрд░ рдХाрд╡्рдп-рд╕рдоीрдХ्рд╖ा рдХा рдЖрдзाрд░ рдмрдиा। рдк्рд▓ेрдЯो рдиे рдХाрд╡्рдпाрдиुрднूрддि рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЖрдиंрджрджाрдпрдХ рдПрд╡ं рдЙрд╕рдХा рдЖрдзाрд░ рднाрд╡ोрдж्рд╡ेрд▓рди рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЖрд╕्рд╡ाрджрди-рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХे рд╕ूрдд्рд░ों рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी। рдЗрд╕ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдк्рд▓ेрдЯो рдХी рд╕्рдеाрдкрдиाрдПँ рднाрд░рддीрдп рд░рд╕-рд╕िрдж्рдзांрдд рдХे рдмрд╣ुрдд рдиिрдХрдЯ рд╣ैं। рдХाрд╡्рдп-рд╕ृрдЬрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╕ंрдмंрдзी рдЙрдирдХा 'рдк्рд░ेрд░рдгा рд╕िрдж्рдзांрдд' рднाрд░рддीрдп рдХाрд╡्рдпрд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХे рдХाрд╡्рдп рд╣ेрддुрдУं рдоें 'рдк्рд░рддिрднा' рдХे рд╕рдоीрдк рд╣ै।
рдлिрд░ рднी рдЕрдкрдиे рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХी рдПрдХांрдЧिрддा рд╡ рдЕрдкрдиे рдпुрдЧ рдХी рджूрд╖िрдд рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिрдпों рдХे рдХाрд░рдг рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╡िрддा рдХो рд╕ंрддुрд▓िрдд рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рд╕े рдирд╣ीं рджेрдЦा। рдкрд░ंрддु рдЙрдирдХा рдз्рдпेрдп рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдеा, рдЗрд╕ी рдХрдб़ी рдоें рдЙрдирдХी рджृрд╖्рдЯि рдРрд╕ी рд╣ुрдИ рддो рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдирд╣ीं।
No comments :
Post a Comment
We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।