เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ा เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ

เคกॉ. เค•เคจ्เคนैเคฏा เคค्เคฐिเคชाเค ी

- เคกॉ. เค•เคจ्เคนैเคฏा เคค्เคฐिเคชाเค ी

เคกॉ. เค•เคจ्เคนैเคฏा เคค्เคฐिเคชाเค ी, เคญाเคฐเคค เค—เคฃเคฐाเคœ्เคฏ เค•े เคฎाเคจเคจीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เคœी เค•े เคตिเคถेเคท เค•ाเคฐ्เคฏ เค…เคงिเค•ाเคฐी เค•ा เคฆाเคฏिเคค्เคต เคจिเคญा เคšुเค•े เคนैं เค”เคฐ เคธेเคคु เคธเคฎ्เคชाเคฆเค• เคฎंเคกเคฒ เคธे เคธंเคฌเคฆ्เคง เคนैं।


เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•े เคตिเคทเคฏ เคฎें เค†เคฎ เคงाเคฐเคฃा เคฏเคน เคนै เค•ि เคฏे เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เคฎเคจुเคท्เคฏ เคนोเคจे เค•े เคจाเคคे เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคे เคนैं। เค‡เคธ เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें, เคฆुเคจिเคฏा เค•े เคตिเคšाเคฐเค•ों เค•ा เคฎाเคจเคจा เคนै เค•ि ‘เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•ा เคฎเคนเคค्เคต เคคเคฌ เคคเค• เคฐเคนेเค—ा เคœเคฌ เคคเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เคฐเคนेंเค—े। เคœเคนाँ เคคเค• เค‡เคธเค•ी เคเคคिเคนाเคธिเค• เคชृเคท्เค เคญूเคฎि เค•ी เคฌाเคค เคนै, เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐों เค•े เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคช्เคฐाเคš्เคฏ เค—्เคฐीเคธ, เคฐोเคฎเคจ เค•ाเคจूเคจ เคฏा เคช्เคฐाเค•ृเคคिเค• เคตिเคงि เค•े เคธिเคฆ्เคงांเคคों เคฎें เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคे เคนैं’। เค•िเคจ्เคคु เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•ो เคเค• เค†เคงुเคจिเค• เคธंเค•เคฒ्เคชเคจा เค•े เคฐूเคช เคฎें เคšिเคน्เคจिเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคœเคนाँ เคคเค• เค‡เคจเค•ी เคธाเคฐ्เคตเคœเคจिเค• เคธ्เคตीเค•ृเคคि เค•ा เคธเคตाเคฒ เคนै, เคฆเคธ्เคคाเคตेเฅ›ों เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคนเคฎ เคฏเคน เคชाเคคे เคนैं เค•ि เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐों เค•ी เค…เคตเคงाเคฐเคฃा เค•ा เค•्เคฐเคฎिเค• เคตिเค•ाเคธ เคนुเค†, เคœो 10 เคฆिเคธเคฎ्เคฌเคฐ, 1948 เค•ो เค•ुเค›ेเค• เคฆेเคถों เค•े เคคเคŸเคธ्เคฅเคคा เค•िเคจ्เคคु เค†เคฎ เคธเคนเคฎเคคि เคธे เคธंเคฏुเค•्เคค เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคตीเค•ृเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा।

เคฎเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐों เค•ी เคธाเคฐ्เคตเคญौเคฎ เค˜ोเคทเคฃा เคชเคค्เคฐ เคฎें 30 เค…เคจुเคš्เค›ेเคฆ เคนैं। ‘เคœीเคจे เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ’ เค•ी เคต्เคฏाเค–्เคฏा เคฏा เค‡เคธ เคตिเคทเคฏ เคฎें เคตिเคฎเคฐ्เคถ เค•เคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคธाเคฐ्เคตเคญौเคฎ เค˜ोเคทเคฃा เคชเคค्เคฐ เค•े เค…เคจुเคš्เค›ेเคฆों เค•ी เค“เคฐ เค—เคฎ्เคญीเคฐ เคนोเคจा เค‰เคšिเคค เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคा เคนै। เค‡เคธ เคธाเคฐ्เคตเคญौเคฎ เค˜ोเคทเคฃा เคชเคค्เคฐ เค•े เคชเคนเคฒे เค…เคจुเคš्เค›ेเคฆ เคฎें เคนी เคฏเคน เค•เคนा เค—เคฏा เคนै เค•ि, "เคธเคญी เคฎเคจुเคท्เคฏ เคช्เคฐเคคिเคท्เค ा เค”เคฐ เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•े เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เค”เคฐ เคธเคฎाเคจ เคชैเคฆा เคนुเค เคนैं। เคตे เคคเคฐ्เค• เค”เคฐ เคตिเคตेเค• เคธे เคธเคฎ्เคชเคจ्เคจ เคนैं เคคเคฅा เค‰เคจ्เคนें เคชเคฐเคธ्เคชเคฐ เคญाเคˆเคšाเคฐे เค•ी เคญाเคตเคจा เค•ा เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เค•เคฐเคจा เคšाเคนिเค।" เค”เคฐ เค‡เคธी เค•े เคธाเคฅ เค…เคจुเคš्เค›ेเคฆ (3) เคฎें เค•เคนा เค—เคฏा เคนै เค•ि เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เค…เคชเคจे เคœीเคตเคจ, เค…เคชเคจी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค”เคฐ เค…เคชเคจे เคธुเคฐเค•्เคทा เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै। เคฏเคน เคฆोเคจों เค…เคจुเคš्เค›ेเคฆ เคœीเคจे เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ी เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคนैं เคœिเคธเค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคœीเคตเคจ, เคœीเคตเคจ เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคคเคฅा เคœीเคจे เค•ी เคธाเคฐ्เคฅเค•เคคा เค•ो เคธเคฎเคा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।

เคฏूँ เคคो เคธเคญी เคฎเคจुเคท्เคฏों เค•ो เคœीเคตเคจ เค•ा เคจैเคธเคฐ्เค—िเค• เค…เคงिเค•ाเคฐ เคœเคจ्เคฎเคจा เคช्เคฐाเคช्เคค เคนै เค•िเคจ्เคคु เคเค• เคฌเฅœा เคช्เคฐเคถ्เคจ เคฏเคน เคนै เค•ि เค•्เคฏा เคนเคฎाเคฐा เคœीเคตिเคค เคฐเคนเคจा เคฎाเคค्เคฐ เคนเคฎाเคฐे 'เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ' เค•ी เคธीเคฎाเคฐेเค–ा เคนै। เคนเคฎเคธे เค…เค—เคฐ เคฏเคน เค•เคน เคฆिเคฏा เค—เคฏा เค•ि เคคुเคฎ्เคนें เคœीเคจे เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै, เคœिเคฏो เคคो เค•्เคฏा เคฏเคนी เค•ाเคซी เคนै? เคœीเคตเคจ เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนเคฎें เค•ेเคตเคฒ เคœीเคจे เค•े เคฒिเค เค•เคน เคฆेเคจे เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เคจเคนीं เคนो เคœाเคคा। เคฏเคนाँ เคนเคฎ เคชुเคจः เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•े เคธाเคฐ्เคตเคญौเคฎ เค˜ोเคทเคฃा เคชเคค्เคฐ เค•ी เค“เคฐ เคง्เคฏाเคจ เคฆिเคฒाเคจा เคšाเคนेंเค—े เคœिเคธเคฎें เคช्เคฐเคคिเคท्เค ा เค•ा เค‰เคฒ्เคฒेเค– เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เค‡เคธ เคถเคฌ्เคฆ เค•ा เคต्เคฏाเคชเค• เค…เคฐ्เคฅ เคนै। เค‡เคธे เคฒॉเค•, เคฐाเคฒ्เคธ, เคฐूเคธो เค”เคฐ เค…เคฐเคธ्เคคू เคจे เค…เคชเคจे-เค…เคชเคจे เคคเคฐीเค•े เคธे เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เค•िเคฏा। เค—เคฐिเคฎा เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ी เค†เคค्เคฎा เค•े เคธाเคฅ เคœुเฅœी เคนै। เคงเคฐ्เคฎ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคธเคญी เคฎเคจुเคท्เคฏ เคธृเคท्เคŸि เค•े เคฒिเคฏे เคชเคตिเคค्เคฐ เคนैं, เค‡เคธเคฒिเค เค†เคค्เคฎा เค•ी เค—เคฐिเคฎा เคธเคฎाเคจ เคนै। เคฎैเค•เคกोเค—เคฒ, เคฒॉเคธ เคตेเคฒ เคœैเคธे เคตिเคฆ्เคตाเคจों เคจे เค—เคฐिเคฎा เค•े เคฒिเค เค•ुเค› เคตिเคถेเคท เคœเคฐूเคฐเคคों เค•ो เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•िเคฏा। เค‰เคจเค•ा เคฎाเคจเคจा เคฅा เค•ि เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เคฎाเคจเคต เค—เคฐिเคฎा เค•ी เคฎांเค— เค•เคฐเคคे เคนैं เคœिเคธเค•े เค•ुเค› เคฌिเคจ्เคฆु เคนैं เคœो เคฎाเคจเคต เค•ो เค—เคฐिเคฎा เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเคคे เคนैं। เค‡เคธเคฎें เค‰เคจเค•े เค…เคจुเคธाเคฐ:
- เคธเคฎ्เคฎाเคจ
- เคธเคค्เคคा เคฏा เคถเค•्เคคि
- เคธเคฎเค เคฏा เคฌौเคฆ्เคงिเค•เคคा
- เคธुเค–เคฎเคฏ เคœीเคตเคจ เค•ी เคธเคฎाเคจเคคा
- เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ
- เค•ौเคถเคฒ เคฏा เคฆเค•्เคทเคคा
- เคธ्เคจेเคน เคคเคฅा
- เคธाเคงुเคคा

เค†เคฆि เค•ा เคนोเคจा เคœเคฐूเคฐी เคนै เคœिเคธเคธे เคเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เค—เคฐिเคฎाเคชूเคฐ्เคฃ เคœीเคตเคจ เคจिเคฐ्เคตाเคน เค•เคฐ เคธเค•े। เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•े เคช्เคฐเคฅเคฎ เคชเคนเคฒू เค•े เคฐूเคช เคฎें เค—เคฐिเคฎा เค•ो เคฎाเคจ เคฒें, เคœिเคธเคฎें เคชूเคฐ्เคตเคตเคฐ्เคฃिเคค เค‰เคชเคฒเคฌ्เคงिเคฏाँ เคเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เคนों, เคคो เคตเคนीं เคœीเคตเคจ เค•े เคฒिเค เคฆूเคธเคฐा เคชเคนเคฒू เคฏเคน เคญी เคนै เค•ि เค‰เคธเค•ी เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เคœเคฐूเคฐเคคें เคญी เคชूเคฐी เคนों। เค‡เคธเคธे เคตเคน เค…เคจुเคš्เค›ेเคฆ-3 เคฎें เคตเคฐ्เคฃिเคค เคญเคฏ เคธे เคฎुเค•्เคค เคนोเคคा เคนै। เคตैเคธे เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคคीเคจ เคชीเฅिเคฏाँ เคฎाเคจी เค—เคฏी เคนैं। เคฏाเคจी:
- เคธिเคตिเคฒ เคเคฃ्เคก เคชॉเคฒिเคŸिเค•เคฒ เคฐाเค‡เคŸ्เคธ
- เค‡เค•ॉเคจाเคฎिเค• เคเคฃ्เคก เค•เคฒ्เคšเคฐเคฒ เคฐाเค‡เคŸ्เคธ เคคเคฅा
- เค•เคฒेเค•्เคŸिเคต เคน्เคฏूเคฎเคจ เคฐाเค‡เคŸ्เคธ।

เค‡เคจเคฎें เคœीเคจे เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคตिเคตिเคง เคธंเคญाเคตเคจाเค“ं เค•ो เคฆเคฐ्เคถाเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคœिเคธเคธे เคฏเคน เคธ्เคชเคท्เคŸ เคนोเคคा เคนै เค•ि เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคต เคธाเคฎूเคนिเค• เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคเค• เคต्เคฏเค•्เคคि เค•िเคคเคจे เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै। เคœीเคจे เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคช्เคฐเค•ृเคคि เคฎें เคฎाเคจเคต เค•ो เคœीเคจे เค•े เคฒिเค เค•เคน เคฆेเคจा เคฎाเคค्เคฐ เค•ाเคซी เคจเคนीं เคนै। เคชूเคฐ्เคต เคฎें เค‰เค ाเค เค—เค เคธเคตाเคฒ เคชुเคจः เค‰เคญเคฐเคคे เคนैं เค•्เคฏोंเค•ि เคœीเคจे เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคช्เคฐเค•ृเคคि เคฎें เคœीเคตเคจ เคœी เคฐเคนे เค…เคจ्เคฏ เคœीเคต เค•ो เคญी เคช्เคฐाเคช्เคค เคนै। เคชเคถु เค”เคฐ เคชเค•्เคทिเคฏों เค•ो เคญी เคจैเคธเคฐ्เค—िเค• เคฐूเคช เคธे เคฌเคนुเคค เค•ुเค› เคช्เคฐाเคช्เคค เคนै। เคตे เคญी เคœीเคคे เคนैं เคคो เค•्เคฏा เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ी เฅ›เคฐूเคฐเคคें เค‰เคธเคธे เค•ुเค› เค…เคฒเค— เคนैं, เคฏเคน เคเค• เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคช्เคฐเคถ्เคจ เคนै। เคฏเคฆि เคนเคฎ เค‡เคธ เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐेंเค—े, เคคो เคฏเคน เคœเคฐूเคฐ เคฎเคนเคธूเคธ เคนोเคคा เคนै เค•ि เคฎเคจुเคท्เคฏ เคเค• เคธाเคฎाเคœिเค• เคช्เคฐाเคฃी เคนै เคœिเคธเค•ी เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เคœเคฐूเคฐเคคों เค•े เคชूเคฐा เคนुเค เคฌिเคจा เคเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เค—เคฐिเคฎाเคฎเคฏ เคœीเคตเคจ เคจเคนीं เคœी เคธเค•เคคा।

เคญाเคฐเคค เค•े เคธंเคตिเคงाเคจ เค•े เค†เคฐ्เคŸिเค•เคฒ-21 เคฎें เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคธ्เคชเคท्เคŸ เคต्เคฏाเค–्เคฏा เคฎिเคฒเคคी เคนै। เคธंเคตिเคงाเคจ เคฎें เคฏเคน เค•เคนा เค—เคฏा เคนै เค•ि ‘เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เค‰เคธเค•े เคช्เคฐाเคฃ เค…เคฅเคตा เคฆैเคนिเค• เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธे เคตिเคงि เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคฅाเคชिเคค เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เค•ो เค›ोเฅœเค•เคฐ เค…เคจ्เคฏ เค•िเคธी เคญी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธे เคตंเคšिเคค เคจเคนीं เค•िเคฏा เคœाเคเค—ा।’ เคตैเคธे เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคเคคिเคนाเคธिเค• เคชृเคท्เค เคญूเคฎि เคฌเคนुเคค เคชुเคฐाเคจी เคนै। เคช्เคฐเคฅเคฎ เค‰เคฒ्เคฒेเค– เค‡เคธเค•ा เคฎैเค—्เคจा เค•ाเคฐ्เคŸा เค•े เค…เคจ्เคคเคฐ्เค—เคค เค†เคคा เคนै เคฒेเค•िเคจ เค‡เคธเคธे เคญी เคชुเคฐाเคจी เคฎांเค— เคธोเคซेเค•्เคฒीเคœ เค•े เคจाเคŸเค•ों เคฎें เคนै। เคฎเคธ्เคคเคฐाเคฎ เค•เคชूเคฐ เค•े เคถเคฌ्เคฆों เคฎें ‘เค‡เคธเค•ी เคชुเคท्เคŸि เคชिเคŸिเคถเคจ เค†เคซ เคฐाเค‡เคŸ्เคธ (1626), เคนेเคฌिเคฏเคธ เค•ाเคฐ्เคชเคธ (1640 เค”เคฐ 1679), เค”เคฐ เคฌिเคฒ เค‘เคซ เคฐाเค‡เคŸ्เคธ (1669) เคฎें เคนुเคˆ। เค…เคฎेเคฐिเค•ा เค•ी เคธ्เคตाเคงीเคจเคคा เค•ी เค˜ोเคทเคฃा เคฎें เคญी เค‡เคธे เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•िเคฏा เค—เคฏा เค”เคฐ 1791 เค•े เคฌिเคฒ เค†เคซ เคฐाเค‡เคŸ्เคธ เคฎें เค‡เคธे เคถाเคฎिเคฒ เค•िเคฏा เค—เคฏा। 1789 เคฎें เคซ्เคฐांเคธीเคธी เค•्เคฐांเคคि เคฎें เค‡เคธ เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ो เคฎूเคฒเคญूเคค เค”เคฐ เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎाเคจ्เคฏเคคा เคฆी เค—เคฏी।

เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคนเคฎ เคฆेเค–เคคे เคนैं เค•ि เคœीเคจे เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ाเคซी เคธเคฎเคฏ เคธे เคนเคฎाเคฐी เคฎूเคฒเคญूเคค เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคธเคฎเคा เคœाเคคा เคฐเคนा เคนै। เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเค•ी เคจिเคฎ्เคจเคคเคฎ เคœเคฐूเคฐเคคों เค•े เคฎเคฆ्เคฆेเคจเฅ›เคฐ เค›เคค, เคญोเคœเคจ เค”เคฐ เค•เคชเฅœे เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนैं। เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคตเคน เค…เคฌ เค†เคตाเคธ เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคญी เคฐเค–เคคा เคนै। เค†เคœीเคตिเค•ा เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคตเคน เคฐเค–เคคा เคนै। เค‡เคธเค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนुเค† เค•ि เค‰เคธे เคฐोเคœเค—ाเคฐ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เคšाเคนिเค। เค•ुเค› เค…เคจ्เคฏ เคชเคนเคฒुเค“ं เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐें เคคो เคตเคน เคœเคฐूเคฐ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ, เคถिเค•्เคทा เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคฎांเค— เค•เคฐเคคा เคนै। เคซिเคฐ เคช्เคฐเคถ्เคจ เค‰เค เคคा เคนै เค•ि เคœเคฌ เคธाเคฐी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคाเคँ เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคนिเคค เคฎें เคธोเคšी เคœा เคฐเคนी เคนैं। เคคो เคฌเฅเคคे เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ, เคถोเคฐ เค†เคฆि เคธे เค‰เคธे เคฎुเค•्เคคि เคฆी เคœाเคจी เคšाเคนिเค เค…เคฅเคตा เคจเคนीं? เคเคธी เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคตเคน เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เค•े เค…เคชเคจे เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคฎांเค— เค•เคฐเคคा เคนै เคœो เคธ्เคตเคš्เค› เคนो।

เคœीเคจे เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•े เคธाเคฅ เค…เคฌ เค‡เคธ เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐเคจा เคญी เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนो เคœाเคคा เคนै เค•ि เค•्เคฏा เค‰เคธเค•ो เคœीเคตเคจ เคธे เคฎुเค•्เคคि เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฆिเคฏा เคœाเคจा เคšाเคนिเค เค•ि เคจเคนीं? เค‡เคธ เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เค…เค—เคฐ เคชिเค›เคฒे เคชเคšाเคธ เคธाเคฒों เค•ा เค‡เคคिเคนाเคธ เค‰เค ाเค•เคฐ เคฆेเค–ें เคคो เคธुเค–-เคฎृเคค्เคฏु, เคฎृเคค्เคฏु เคฆเคฃ्เคก เค•ी เค•ाเคซी เคšเคฐ्เคšा เคฐเคนी เคนै। เคธुเค– เคฎृเคค्เคฏु เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคจे เคšाเคนिเค เคฏा เคจเคนीं เค‡เคธ เคชเคฐ เค—ौเคฐ เค•เคฐเคจा เคนै। เค•्เคฏा เค•िเคธी เค•ो เคธुเค–เคชूเคฐ्เคตเค• เคฎृเคค्เคฏु เคฆी เคœा เคธเค•เคคी เคนै? เคœैเคจ เคธเคฎाเคœ เคจे เคธंเคฅाเคฐा เคช्เคฐเคฅा เค•े เคคเคนเคค เคเคธी เค•ोเคถिเคถ เค•ी เคœो เคตिเคตाเคฆ เค•े เค˜ेเคฐे เคฎें เคฅी। เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคตिเคญाเค— เคธे เค•ोเคˆ เคฎเคฐीเคœ เค•िเคธी เค…เคธเคน्เคฏ เคฆเคฐ्เคฆ เคธे เคชीเฅœिเคค เคนो เคคो เค‰เคธे เคฎृเคค्เคฏु เคฆी เคœा เคธเค•เคคी เคนै เค•्เคฏा? เคเคธे เค•เคˆ เคธเคตाเคฒ เคนैं เคœो เค•ाเคซी เคฆिเคฒเคšเคธ्เคช เคนैं। เคเค• เคกाเค•्เคŸเคฐ เคคो เค•िเคธी เค•ो เคฎเคฐเคจे เค•ी เค‡เคœाเคœเคค เคจเคนीं เคฆे เคธเค•เคคा เค•्เคฏोเค•ि เค‰เคธเค•ी เคจैเคคिเค•เคคा, เค‰เคธเค•े เค…เคชเคจे เค†เคค्เคฎ เค•ी เค—ुเคนाเคฐ เค•िเคธी เค•ो เคฎเคฐเคจे เคชเคฐ เค•ैเคธे เคฐाเคœी เค•เคฐ เคธเค•เคคी เคนै। เค•िเคธी เค•े เคฎेเคจ्เคŸเคฒी เคฏा เคซिเคœिเค•เคฒी เคซिเคŸ เคจ เคนोเคจे เคชเคฐ เคญी เคตเคน เคฎृเคค्เคฏु เค•े เคฒिเค เคนाเคฎी เคจเคนीं เคญเคฐเคคा।

เคตเคน เค•เคนเคคा เคนै เค•ि เคนเคฎ เคธुเค–-เคฎृเคค्เคฏु เค•ी เค‡เคœाเคœเคค เคจเคนीं เคฆे เคธเค•เคคे। เค‡เคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค—เคฐ्เคญเคชाเคค เค•े เคธเคตाเคฒ เคชเคฐ เคญी เคตिเคตाเคฆ เคนै। เคเค• เคฎाँ เค•ो เค…เค—เคฐ เคญ्เคฐूเคฃ เคธे เคฎुเค•्เคคि เคชाเคจी เคนै เคฏा เค—เคฐ्เคญเคชाเคค เคตเคน เค•เคฐाเคจा เคšाเคนเคคी เคนै เคคो เคเคธे เคฎें เคฆो เคธเคตाเคฒ เค–เฅœे เคนोเคคे เคนैं। เคชเคนเคฒा เค‰เคธ เคญ्เคฐूเคฃ เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ, เคฆूเคธเคฐा เค‰เคธ เคฎाँ เค•ा เคธ्เคตเคฏं เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ। เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฆोเคจों เค•ो เคฎिเคฒे เคนैं เคคो เค•िเคธे เคธเคฎाเคช्เคค เค•िเคฏा เคœाเค เค•िเคธे เคฌเคšाเคฏा เคœाเค, เคฏเคน เคเค• เคงเคฐ्เคฎเคธंเค•เคŸ เคนोเคคा เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें เคฎाँ เค•ो เคคीเคจ เคธे เคšाเคฐ เคฎाเคน เค•े เคญ्เคฐूเคฃ เคธे เคฎुเค•्เคคि เคชाเคจे เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคกॉเค•्เคŸเคฐ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคคเคฌ เคคเค• เคฌเคš्เคšा เค…เคชเคจा เคชूเคฐा เค†เค•ाเคฐ เคจเคนीं เคฒे เคšुเค•ा เคนोเคคा เคนै। เคฎाँ เค…เค—เคฐ เคฎेเคกिเค•เคฒी เค–เคคเคฐे เคฎें เคนै เคคो เคญी เค‰เคธเคธे เคฎुเค•्เคคि เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै เค‰เคธे।

เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคœीเคตเคจ เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคต्เคฏाเคชเค• เคธंเคฆเคฐ्เคญों เคฎें เคฎाเคจเคต เค•े เค…เคธ्เคคिเคค्เคต, เค‰เคธเค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคต เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฒिเค เคธเคฐ्เคตोเคš्เคš เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เคฎाเคจा เค—เคฏा เคนै। เคฏเคน เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคคो เคนै เคนी, เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคธเคฎ्เคญाเคตเคจाเค“ं เค•ी เคฎांเค— เค•เคฐเคจे เคตाเคฒा เคเค• เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เคนै। เคœเคฌ เคœीเคตเคจ เคจเคนीं เคฐเคนेเค—ा เคคो เคฌाเค•ी เคธเคญी เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฌेเค•ाเคฐ เคนैं। เค‡เคธเคฒिเค เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ी เคช्เคฐเคฅเคฎ เคฎांเค— เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•े เคฒिเค เคนी เคนै। เคฌाเค•ी เคธเคญी เค…เคงिเค•ाเคฐ เค‰เคธเค•े เคฐเคนเคจे เคชเคฐ เคนी เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคे เคนै। เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เคนเคฎ เคคเค•เคจीเค• เคฎें เค•ाเคซी เคตिเค•เคธिเคค เคนो เค—เค เคนैं। เคนเคฎाเคฐे เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฎें เค•ाเคซी เคจเคˆ เคธंเคญाเคตเคจाเคँ เค†เคจी เคšाเคนिเค เคฒेเค•िเคจ เคตिเคกเคฎ्เคฌเคจा เคนी เคนै เค•ि เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เค…เคชเคจे เคตिเค•ाเคธ เคจे เค‰เคธเคธे เค…เคชเคจे เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ो เค›ीเคจเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เคคेเคœ เค•เคฐ เคฆी เคนै। เค…เค—เคฐ เคเคธे เคฎें เคญूเคฎเคฃ्เคกเคฒीเค•เคฐเคฃ, เคฌाเคœाเคฐ เค”เคฐ เคจเค เคฎाเคจเคตเคตिเคฐोเคงी เคช्เคฐเคฏोเค—ों เคธे เคจเคนीं เคฌเคšा เค—เคฏा เคคो เค…เคจ्เคฏ เคธเคญी เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคœเค—เคน เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ा เคช्เคฐाเคฅเคฎिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐ เคจเคนीं เคฎिเคฒेเค—ा।

1 comment :

  1. เคตाเค•เคˆ เคฆिเคฒเคšเคธ्เคช ... เค”เคฐ เคšिंเคคเคจीเคฏ! เคœीเคตเคจ เค”เคฐ เคฎृเคค्เคฏु เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ो เคฎैं เคธाเคชेเค•्เคท เคฎाเคจเคคा เคนूँ । เคธाเคฎाเคจ्เคฏเคคः เคœเคจ्เคฎ เค•ो เคœीเคตเคจ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคฎाเคจ เคฒिเคฏा เคœाเคคा เคนै เคœเคฌเค•ि เคœेเคจेเคŸिเค•เคฒी เคฏเคน เคจिเคฐंเคคเคฐเคคा เคฎाเคค्เคฐ เคนै । เคนाँ ! เคฎृเคค्เคฏु เค•ा เคตिเคทเคฏ เค•िंเคšिเคค เคญिเคจ्เคจ เคนै । เคฎृเคค्เคฏु เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เคชเคฐ เคšเคฐ्เคšा เค•เคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคนเคฎें เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฎเคนเคฐ्เคทिเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เค†เคฏु เค•े เคšाเคฐ เคช्เคฐเค•ाเคฐों เคชเคฐ เคญी เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा เคœो เคœीเคตเคจ เค•ी เคธाเคฐ्เคฅเค•เคคा เค•ो เค•ेंเคฆ्เคฐिเคค เค•เคฐ เคตเคฐ्เค—ीเค•ृเคค เค•िเค เค—เค เคนैं । เคฏे เคนैं - เคนिเคคाเคฏु, เค…เคนिเคคाเคฏु, เคธुเค–ाเคฏु เค”เคฐ เคฆुःเค–ाเคฏु । เคœो เคต्เคฏเค•्เคคि เคธ्เคตเคฏं เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคธเคฎाเคœ เค”เคฐ เคฆेเคถ เค•ा เคญी เคนिเคค เค•เคฐเคคा เคšเคฒे เคตเคน เคนिเคคाเคฏु เคœीเคตเคจ เคœीเคคा เคนै । เค‡เคธเค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคœीเคตเคจ เค…เคนिเคคाเคฏु เคนै । เคœो เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ेเคตเคฒ เค…เคชเคจे เคธुเค– เค•े เคฒिเค เคœीเคคा เคนो เคตเคน เคธुเค–ाเคฏु เคœीเคตเคจ เคœीเคคा เคนै เคœเคฌเค•ि เคฆुःเค–ाเคฏु เคœीเคตเคจ เคตाเคฒा เคธ्เคตเคฏं เคญी เคฆुःเค– เคชाเคคा เคนै เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคฒोเค—ों เค•ो เคญी เคฆुःเค– เคฆेเคคा เคนै । เคนเคฎें เคœीเคตเคจ เค•ी เคธाเคฐ्เคฅเค•เคคा เค”เคฐ เค‰เคชाเคฆेเคฏเคคा เค•ा เค‡เคธी เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा ।

    ReplyDelete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।