рдЕрдиुрд╡ाрдж: рдПрд▓िрд╕िрдУ рджिрдПрдЧो рдХी рд╕्рдкेрдиिрд╢ рдХрд╡िрддाрдПँ

рдЕрдиुрд╡ाрдж: рд╕ंрдЬрдп рдордирд╣рд░рдг рд╕िंрд╣


1. рдЕंрддिрдо рдЗрдЪ्рдЫा

рд╕рдордп рдХे рдЖрдЧрдорди рдкрд░
рдзुँрдзрд▓ी рдЫाрдпा рдЕрдзिрдХ рд╕ांрдд्рд╡рдиा рдирд╣ीं рджेрддी рдоुрдЭे
рдФрд░ рд╡े рдХрдо рдХрд░рддी рд╣ैं рдЫोрдЯे рд╕рдХूрдиों рдХो
рдЗрд╕ рд╕рдордп рдХे рдЖрдЧрдорди рдкрд░

рдФрд░ рдЬैрд╕े рдж्рд░рд╡ рд╣ो рдХाрдлी рдХा
рдЦुрд▓рддा рдаीрдХ рдЕрднी рдоेрд░े рд▓िрдП
рдЙрд╕рдХे рдкाрд╕ рддीрдЦे рдоुрдЦ
рдЗрд╕ рд╕рдордп рдХे рдЖрдЧрдорди рдкрд░

рдФрд░ рдЫूрдЯी рд╕рднी рдЙрдо्рдоीрджें
рдХुрдЫ рдпोрдЧ्рдп рд╕्рддрд░
рджेрдЦा рдЕंрдзेрд░े рдХा рд╢ांрдд рдмрд╣ाрд╡
рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рдирд╣ीं рдмреЭрддा рд╕ुрдЦ рдЗрд╕ рд╕рдордп
рдЕрдзिрдХ рдирд╣ीं рдмреЭрддा рд╕ुрдЦ, рдЕंрдд рдоें
рд░ाрддों рдХी рдоेрд░ी рд╕्рдоृрддिрдпाँ
рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рд╡िрд╢ाрд▓ рдЪрдордХीрд▓ी рдЙрдд्рддрдорддा

рдЕрдзिрдХ рдирд╣ीं рдмреЭрддा рд╕ुрдЦ
рдоेрд░ी рд╕्рдоृрддि рдХे рдЖрдХाрд╢ рдФрд░ рдзрд░рддी рдХे рдмीрдЪ
рдЬो рдЗрд╕ рд╕рдордп рд╣ै
рдиिрд╢्рдЪिрдд рдоेрд░ी рдЕंрддिрдо рдЗрдЪ्рдЫा рдХे рд╕ृрдЬрди рдоें

рдпрд╣ рд╣ै рдпрд╣
рдЙрд╕рдХा рддीрдЦा рд╕्рд╡ाрдж
рд╕рдордп, рд╣рд░ рд╕рдордп


2. рдХрд╣рдиे рдЬा рд░рд╣ा рд╣ूँ рдиाрдо рддрдоाрдо рдЪीреЫों рдХे

рдХрд╣рдиे рдЬा рд░рд╣ा рд╣ूँ рдиाрдо рддрдоाрдо рдЪीреЫों рдХे
рдКँрдЪी рдк्рд░рддिрдз्рд╡рдиिрдпाँ
рдЬिрд╕े рджेрдЦрддे рд╣ैं рд╡ाрдпु рдХे рдЙрдд्рд╕рд╡
рд╡िрд╢ाрд▓ рдЧрд▓िрдпाँ, рдЫाрдпा рдФрд░ рд╢ांрддि рдХे рдмंрдж рдкрд░рджे

рдФрд░ рдкрд╡िрдд्рд░ рдХे рднीрддрд░ рдзुँрдзрд▓ी рдЫाрдпा
рдЬो рдкрдирдкрддा рд╣ै рдзूрд▓рднрд░े рдХाрд░ोрдмाрд░ рдоें
рдордиुрд╖्рдп рдХी рд▓рдХреЬी
рдоेрд░ी рджेрд╣ рдХी рд░ाрддрдордпी рд▓рдХреЬी
рдЬрдм рдоैं рд╕ोрддा рд╣ूँ

рдФрд░ рдЧाँрд╡ рдХे реЪрд░ीрдм,
рдФрд░ рдзूрд▓
рдЬिрд╕рдоें рдоेрд░े рдкिрддा рдХे рдкрджрдЪिрд╣्рдиों рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдЬाрдЧрддी рд╣ै
рдиिрд╢्рдЪिрдд рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдХी рдЬрдЧрд╣ें рдФрд░ рд╕ाрдл
рдЫाрдпा рдХी рдирдЧ्рдирддा, рд╣рдоेрд╢ा рд╕рдоाрди

рдмिрдиा рднूрд▓े рдЦुрд▓े рдЖрдХाрд╢ рдоें рджूрд░ рдХे рд╕ूрд░्рдп рдХी
рддाрдк рдХी рд╕ंрд╡ेрджрдиा
рдиा рдмाрд░िрд╢ рдХे рдЦुрд╢рдЧрд╡ाрд░ рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдоें
рдмाрдЧ рдХे рд╡िрдирдо्рд░ рдХрдк рдоें

рдиा рдЖрд╢्рдЪрд░्рдпрдЬрдирдХ рджीрд╡ाрд░ рдкрд░, рджोрдкрд╣рд░
рдж्рд░рд╡ рдФрд░ рдЕंрддрд╣ीрди рдиीрд▓े рдоें

рдЧ्рд░ीрд╖्рдо рдХी рдЧрддिрд╣ीрди рджृрд╖्рдЯि рдХे рд╕ाрде
рдоेрд░ा рдк्рд░ेрдо рдЬाрдиेрдЧा рд░ाрд╕्рддों рдХे рдмाрд░े рдоें
рдЬрд╣ाँ рд╕े рднाрдЧрддे рд╣ैं рдЙрдд्рд╕ुрдХ рд░рд╡िрд╡ाрд░
рдФрд░ рд╡े рд▓ौрдЯрддे рд╣ैं рд╕ोрдорд╡ाрд░, рдиिрд░ूрдд्рд╕ाрд╣िрдд

рдФрд░ рдоैं рдиाрдо рд▓ूँрдЧा рддрдоाрдо рдЪीреЫों рдХे
рдмрд╣ुрдд рдзीрд░े
рдЬрд╣ाँ рдЦो рдЧрдпा рдоेрд░ी рдЧрд▓ी рдХा рд╕्рд╡рд░्рдЧ
рдФрд░ рдоुрдЭे рднूрд▓ рдЧрдпे рдоेрд░े рд▓ौрдЯे рд╣ुрдП рд╕्рд╡рдк्рди
рднोрд░ рд╣ोेрддे рд╣ी рдЬिрд╕े рдоैं рдЭрдЯ рд╕े рдкुрдХाрд░ рд╕рдХूँрдЧा


3. рд╕ंрд╕्рдХрд░рдг

рдоृрдд рд╣ै рдпрд╣ рдЫोрдЯी рдЬाрд░
рд╣ाрде рдоें рд░ंрдЧीрди рдлूрд▓ों рдХे рд╕ाрде
рдЬो рддрдоाрдо рдЪीреЫों рдФрд░ рдЬो рдХрднी рджेрдЦрдиे рдХो рдирд╣ीं рд░ूрдХрддा
рдоृрдд рд╣ै рдпрд╣ рдЫोрдЯा рдкрд╢ु, рдЬिрд╕рдиे рдЖँрдЧрди рдХो рдкाрд░ рдХिрдпा
рдФрд░ рдЬो рд╣рдоाрд░े рдн्рд░рдо рдХो рджेрддा рд╣ै рд╕ांрдд्рд╡рдиा
рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддा рд╣ूँ рддुрд░ंрдд
рдХि рдпрд╣ рдШрд░ рдХी рдЕрдХेрд▓ी рдмिрд▓्рд▓ी
рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдХी рдмिрд▓्рд▓ी
рдмिрд▓्рд▓ी рдЬिрд╕рдиे рдЕрднी рдкाрд░ рдХिрдпा
рдФрд░ рдЬिрд╕े рд╣рдо рджेрдЦ рдирд╣ीं рдкाрдпेंрдЧे
рдоृрдд рд╣ै рдпрд╣ рдоिрдд्рд░
рдЬो рджिрдЦрддा рд╣ै рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рдлोрдЯोрдЧ्рд░ाрдл рдоें
рдЪाрд▓ाрдХी рд╕े рднрд░ा рдПрдХ рдкрдХ्рд╖
рдФрд░ рдЬिрд╕े рдиा рдХोрдИ рд╕рд╣ी рдкाрддा
рдиा рд╣ी рдкрд╣рдЪाрди рдкाрддा
рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рдоें
рджीрд╡ाрд░ рдкрд░ рдмрдиा рдзрдм्рдмा рдоृрдд рд╣ै
рдЬिрд╕े рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╣рдордиे рджेрдЦ рд▓िрдпा
рдмिрдиा рдЙрд╕े рдЬाрдиे
рдеोрдбे़ рднрдп рдХे рд╕ाрде


4. рд╢ांрддि

рдпрд╣ рд╢ांрддि, рд╕рдлेрдж, рдЕрд╕ीрдоिрдд,
рдпрд╣ рд╢ांрддि рд╢ांрдд рд╕рдоुрдж्рд░ рдХी, рдЕрдЪрд▓
рдЬो рдЬрд▓्рдж рд╣ी
рдЯूрдЯ рдЬाрддा рдШोंрдШे рдХी рд░ोрд╢рдиी
рд╡ाрдпु рдХी рдзреЬрдХрди рдоें
рдЬिрд╕рдХा рд╣ोрддा рд╡िрд╕्рддाрд░ рджेрд░ рд░ाрдд
рдлैрд▓рддा
рд╢ाрдпрдж рдЕрдЧ्рдиि рдХे рдкрдд्рдерд░ों рдХे рд▓िрдП
рдЕрдиंрдд рдиिрд░्рдЬрди рд╕рдоुрдж्рд░ рддрдЯ
рдк्рд░рд╡ृрддि рдЬो рд╕рдоाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддी
рд╕ंрднрд╡рддः рдпрд╣ рд╢ांрддि

рдХрднी рдирд╣ीं?

5.

рдЧीрдд рдЙрди рд╕рдм рдХे рд▓िрдП рдЬो рддुрдо рд╣ो

рдЖрдЬ рдЦुрд╢्рдмू рдЕрдХेрд▓ी рдирд╣ीं рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╣ोंрдаो рдХी, рдЬिрд╕े рдоैं рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ
рдмिрдиा рдзुँрдзрд▓ी рдмрдЪ्рдЪी рдЬो рджेрдЦрддी рд╕ीрдзे рджुрдиिрдпा рдХी рд╡िрд╢ाрд▓рддा
рдЙрдд्рд╕ाрд╣िрдд рдФрд░ рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ рдЪрдХिрдд рдзुँрдзрд▓рдХा
рдЬो рдоेрд░ी рд╕्рдоृрддि рдХे рднीрддрд░ рд╕рдордп
рдЬो рд╢ीрдд рдХा рдЖрд╢्рд░рдп
рддुрдо्рд╣ाрд░ी рд╡िрд╢ाрд▓рддा, рдЙреЬाрди рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕рдордп рдХी
рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╣рдЬाрд░ рдкूрд░्рдг рдЪिрдд्рд░ों рдХो
рдЬैрд╕े рдЭुंрдб рд╣ो рдХ्рд░ूрд░ рдкंрдЫिрдпों рдХा
рддुрдо рдЕрдХेрд▓ी рдирд╣ीं рд╕ुрдЦ рдХे рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рд░рд╡िрд╡ाрд░ рдоें
рдЕрд▓ाрд╡ा рдЗрд╕рдХे рдПрдХ рджुрдЦрдж рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░,
рдЬिрд╕े рддुрдо рдЬाрдирддी рд╣ो рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рдФрд░ рдЧौрд░рд╡ рдХा рд╢рдиिрд╡ाрд░
рдЬिрд╕े рдоैं рдХрднी рдирд╣ीं рджेрдЦूँрдЧा рдХिрди्рддु рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдХрд░рддा рд╣ूँ
рдЫोрдЯी рдмрдЪ्рдЪी рдФрд░ рд▓реЬрдХी рдФрд░ рдпुрд╡ा рд╕्рдд्рд░ी
рддुрдо рдкूрд░्рдгрддः рднрд░ рджेрддी рд╣ो рдоेрд░ा рд╣ृрджрдп
рдФрд░ рд╢ांрддि рдоें рдЙрди्рд╣ें рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ

6. рдЬ्рдпाрджा рдирд╣ीं

рдЕंрдзेрд░े рдЬंрдЧрд▓ рдоें
рдПрдХ рдХрд╡िрддा рдЬ्рдпाрджा рдирд╣ीं
рдЬो рдмूрдвे़ рднрдЯ्рдЯी рдХी рдзुंрдзрд▓рдХे рдЫाрдпा рдоें рдПрдХ рд╕ंрд╡ाрдж рд╣ै
рдЬрдм рд╕рднी рдЪрд▓े рдЬाрддे, рдШрдиे рдЬंрдЧрд▓ рдХे рднीрддрд░, рдПрдХ рдХрд╡िрддा

рдЬ्рдпाрджा рдирд╣ीं рд╣ै рдЬो рд╢рдм्рдж
рдЬो рдк्рд░िрдп рд╣ैं, рдФрд░ рд╕рдордп рдХे рд╕ाрде рдЬрдЧрд╣ рдмрджрд▓рддे
рдФрд░ рдпे рдЬ्рдпाрджा рдирд╣ीं рдЬो рдПрдХ рдзрдм्рдмा, рдПрдХ рдЕрдХрдердиीрдп рдЙрдо्рдоीрдж
рдПрдХ рдХрд╡िрддा рдЬ्рдпाрджा рдирд╣ीं
рдЬो рднाрдЧ्рдп, рдЬो рдзुंрдзрд▓рдХे рдЫाрдпा рдоें рдПрдХ рд╕ंрд╡ाрдж рд╣ै
рдЬो рд╕рдм рдЬिрддрдиा рдЧрдпा
рд╢ांрддि рд╣ै

рдПрд▓िрд╕िрдУ рджिрдПрдЧो (1920-1996)
рдХрд╡ि рдФрд░ рд▓ेрдЦрдХ рдПрд▓िрд╕िрдУ рджिрдПрдЧो рдХा рдЬрди्рдо 02 рдЬुрд▓ाрдИ 1920 рдХो рд╣рд╡ाрдиा рдоें рд╣ुрдЖ। рдЕрд▓्рдкाрдпु рдоें рд╣ी рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рд╕ाрде рдл्рд░ांрд╕ рдХी рдпाрдд्рд░ा рдХी, рдЗрд╕ рджौрд░ाрди рдЕрд░्рдЬिрдд рдЕрдиुрднрд╡ рдиे рдЙрдирдХी рдХрд╡िрддा рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा। рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдоें рдмाрд▓рдХрдеाрдПँ рд▓िрдЦीं। рдЕрди्рдп рд▓ेрдЦрдХ/рдХрд╡िрдпों рдХे рд╕ाрде рдоिрд▓рдХрд░ рдкрдд्рд░िрдХा рдХे рд╕ंрд╕्рдеाрдкрдХ рдХे рд░ूрдк рдоें рдХाрд░्рдп рдХिрдпा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рджुрдиिрдпा рдХे рдмाрд▓ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдЕрдиुрд╡ाрдж рдХे рдорд╣рдд्рд╡ рдХो рдкрд╣рдЪाрдиा рдФрд░ рдХाрд░्рдп рдХिрдпा। рдпूрдиिрдУрди рджे рдПрд╕рдХ्рд░िрддोрд░ेрд╕ рдЗ рдЖрд░рддिрд╕्рддाрд╕ рджे рдХूрдмा (рдпूрдПрдирдЗрдПрд╕ी) рдХी рдкрдд्рд░िрдХा рдХा рд╕ंрдкाрджрди рднी рдХिрдпा। рд╡рд░्рд╖ 1966 рдоें рдПрд▓ рдЖрд╕्рдХूрд░ो рдПрд╕рдк्рд▓ेрди्рджोрд░ (рдЕрдж्рднुрдд рдЕंрдзрдХाрд░) рдХा рдк्рд░рдХाрд╢рди рд╣ुрдЖ। рд╡рд░्рд╖ 1986 рдоें рдПрд▓िрд╕िрдУ рджिрдПрдЧो рдХो рдЙрдирдХे рдХाрд░्рдп рдХे рд▓िрдП рдиाрд╕िрдУрдиाрд▓ рджे рд▓िрддेрд░ाрддुрд░ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рд╡рд░्рд╖ 1988 рд╡ 1989 рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рдЖрд▓ोрдЪрдиा рдХा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। 1 рдоाрд░्рдЪ 1996 рдХो рдоैрдХ्рд╕िрдХो рдоें рдЙрдирдХा рджेрд╣ांрдд рд╣ुрдЖ। рдЙрдирдХा рдкाрд░्рдеिрд╡ рд╢рд░ीрд░ рдХ्рдпूрдмा рд▓ाрдпा рдЧрдпा рдЬрд╣ाँ рдЙрди्рд╣ें рджреЮрдиाрдпा рдЧрдпा।

рд╕ंрдЬрдп рдордирд╣рд░рдг рд╕िंрд╣
рдЬрди्рдо: 28 рджिрд╕ंрдмрд░ 1970
рд╢िрдХ्рд╖ा: рдмी. рдПрд╕. рд╕ी., рдПрдо. рдП. (рдЧ्рд░ाрдо рд╡िрдХाрд╕)
рд╕ंрдк्рд░рддि: рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╡рд░्рдзा рдоें рдХाрд░्рдпрд░рдд।

рдЕрди्рдп: рд╡िрднिрди्рди рдкрдд्рд░-рдкрдд्рд░िрдХाрдУं рдоें рдХрд╡िрддाрдпें рддрдеा рдХрд╣ाрдиिрдпाँ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд
     рдХрдеाрджेрд╢-рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рдХрд╣ाрдиी рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा 2008 рдоें рд╕ांрдд्рд╡рдиा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░
     рд╡िрдкाрд╢ा-рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рдХрд╣ाрдиी рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा 2009 рдоें рдк्рд░рдердо рдкुрд░рд╕्рдХाрд░

рд╕ंрдкрд░्рдХ: рдордХाрди рд╕ंрдЦ्рдпा рд╕ी 6, рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╣िंрджी рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдкрд░िрд╕рд░, рд╡рд░्рдзा 442001
рдоोрдмाрдЗрд▓: +91 937 396 1230; рдИрдоेрд▓: perjs@rediff.com 


No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।