เคฏे เคฌเคฆเคฒाเคต เค‡เคคเคจा เคญी เค…เคš्เค›ा เคจเคนीं, เคธเคฌเค•े เคฌเคธเคฐ เค•े เคฒिเค: เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เค•ी เค•เคตिเคคाเคँ

เคชूเคฐ्เคตिเค•ा เค…เคค्เคฐी
เคชूเคฐ्เคตिเค•ा เค…เคค्เคฐी

เคถोเคงाเคฐ्เคฅी, เคฆिเคฒ्เคฒी เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ-110007


         เคถाเคจ्เคค, เคธ्เคจिเค—्เคง, เคœ्เคฏोเคค्เคธ्เคจा เค‰เคœ्เคœ्เคตเคฒ!

         เค…เคชเคฒเค• เค…เคจเคจ्เคค, เคจीเคฐเคต เคญूเคคเคฒ!

         เคธैเค•เคค-เคถเคฏ्เคฏा เคชเคฐ เคฆुเค—्เคง เคงเคตเคฒ, เคคเคจ्เคตंเค—ी เค—ंเค—ा, เค—्เคฐीเคท्เคฎ เคตिเคฐเคฒ

         เคฒेเคŸी เคนै เคถ्เคฐाเคจ्เคค, เค•्เคฒाเคจ्เคค เคจिเคถ्เคšเคฒ!

         เคคाเคชเคธ-เคฌाเคฒा เค—ंเค—ा, เคจिเคฐ्เคฎเคฒ, เคถเคถिเคฎुเค– เคธे เคฆीเคชिเคค เคฎृเคฆु เค•เคฐเคคเคฒ,

         เคฒเคนเคฐें เค‰เคฐ เคชเคฐ เค•ोเคฎเคฒ เค•ुंเคคเคฒ!

            - เคธुเคฎिเคค्เคฐाเคจเคจ्เคฆเคจ เคชंเคค, ‘‘เคจौเค•ा เคตिเคนाเคฐ’’

         เคชंเคค เคœी เคฆ्เคตाเคฐा เคฒिเค–ी เค‰เคชเคฐोเค•्เคค เคชंเค•्เคคिเคฏाँ เค—ंเค—ा เคจเคฆी เค•े เคธौเคจ्เคฆเคฐ्เคฏ เค•ा เคšिเคค्เคฐเคฃ เค•เคฐ เคฐเคนी เคนैं, เค—ंเค—ा เคจเคฆी เคธ्เคจिเค—्เคง, เคฆुเค—्เคง, เคงเคตเคฒ, เคจिเคฐ्เคฎเคฒ, เค•ोเคฎเคฒ เค”เคฐ เคถाเคจ्เคค เคนै เคœिเคธเคฎें เค•เคตि เคจौเค•ा เคตिเคนाเคฐ เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै। เคฏเคน เค•เคตिเคคा 1932 เคฎें เค—ुंเคœเคจ เค•เคตिเคคा เคธंเค—्เคฐเคน เคฎें เคธंเค•เคฒिเคค เคนुเคˆ เคฅी। เคฆुःเค–เคฆ เคนै เค•ि 1932 เคฎें เคฒिเค–ी ‘‘เคจौเค•ा เคตिเคนाเคฐ’’ เค•เคตिเคคा เค•ी เค—ंเค—ा เคจเคฆी 2020 เคฎें เคฆुเค—्เคง-เคงเคตเคฒ-เคจिเคฐ्เคฎเคฒ เคจเคนीं เคฐเคนी। เคจเคฆिเคฏों เค•े เคธंเค—เคฎ เคฎें เคšเคช्เคชू เคšเคฒाเคคा เคจाเคตिเค• เคชเคนเคฒे เค•เคนเคคा เคฅा เค•ि เคตो เคฆेเค–ों เคชเคคเคฒी เคฐेเค–ा เคธเคฐเคธ्เคตเคคी เคจเคฆी เค•ी เคฒेเค•िเคจ เค…เคฌ เคจाเคตिเค• เคจเคนीं เค•เคนเคคा, เค•्เคฏोंเค•ि เคจाเคต เคชเคฐ เคธเคตाเคฐ เคฒोเค— เค‰เคธเคธे เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคฏเคนी เคธเคตाเคฒ เคชूเค›เคคे เคนैं เค•ि เค•เคนाँ? เคนเคฎें เคคो เคจเคนीं เคฆिเค– เคฐเคนी। เค•्เคฏा เคฐंเค— เคนै เค‰เคธ เคจเคฆी เค•ा, เค•ैเคธे เคชเคนเคšाเคจे เค‰เคธे। เคจाเคตिเค• เคฌाเคค เค•ो เคŸाเคฒ เคœाเคคा เคนै เค”เคฐ เค—ंเค—ा-เคœเคฎुเคจा เค•ा เคฌเค–ाเคจ เคถुเคฐू เค•เคฐ เคฆेเคคा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคจाเคตिเค• เคญเคฒी-เคญाँเคคि เค†ँเค–ों เคฆेเค–ा เคนाเคฒ เคœाเคจเคคा เคนै เค•ि เคฐंเค— เคคो เค…เคฌ เคชाเคตเคจ เค—ंเค—ा เค”เคฐ เคœเคฎुเคจा เค•ा เคญी เคตเคน เคจเคนीं เคฐเคนा เคœैเคธा เคธเคฆिเคฏों เคชเคนเคฒे เคนुเค† เค•เคฐเคคा เคฅा। เคœी เคนाँ, เคตिเคฒुเคช्เคค เคนो เคšुเค•ी เคจเคฆिเคฏों เค•ा เคฐंเค— เค”เคฐ เค†เค•ाเคฐ เคจเคนीं เคฌเคคाเคฏा เคœाเคคा। เคธเคฆिเคฏाँ เค—ुเคœเคฐเคคी เค—เคˆ เค”เคฐ เคฐंเค— เคฌเคฆเคฒเคคा เค—เคฏा เคนเคฎाเคฐी เคจเคฆिเคฏों เค•ा, เคชैเคฐों เค•े เคจीเคšे เฅ›เคฎीเคจ เค•ा เค”เคฐ เค†ँเคธเคฎां เคธे เค—ुเคœเคฐเคคी เค•िเคฐเคฃों เค•ा, เคธเคฐ... เคธเคฐ... เคธเคฐ... เคฌเคนเคคी เคนเคตा เค•ा। เคธเคฎเคฏ เคฌीเคคเคคा เค—เคฏा, เคฌเคฆเคฒเคคी เค—เคˆ เคธเคญ्เคฏเคคाเคँ, เคœเคจ्เคฎ เคนोเคคा เค—เคฏा เคจเคˆ เคธंเคธ्เค•ृเคคिเคฏों เค•ा เค”เคฐ เค‰เคจเคฎें เคขเคฒเคคे เค—เค เคฒोเค—, เคซिเคฐ เคฌเคฆเคฒเคคे เค—เค เคฒोเค—। เค‡เคธी เคชूเคฐे เคฌเคฆเคฒाเคต เค•ा เคšिเคค्เคฐเคฃ เค•เคฐเคคी เคนैं เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เค•ी เค•เคตिเคคाเคँ।

         เค…เคฌ เคคเค• เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เค…เคชเคจे เคฆोเคจों เคนी เค•เคตिเคคा เคธंเค—्เคฐเคนों เคฎें เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคจे เคฌเคฆเคฒाเคต เค•ी เคจเคฌ्เฅ› เค•ो เคญเคฒी-เคญाँเคคि เคชเค•เฅœा เคนै। เคœीเคตเคจ เค•ा เคนเคฐ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฌเคฆเคฒ เคฐเคนा เคนै เค”เคฐ เค‰เคจเค•ी เค•เคตिเคคाเคँ เคนเคฐ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคคเค• เคชเคนुँเคšเคคी เคนै, เค‰เคธे เคถเคฌ्เคฆ เคฆेเคคी เคนै। เค‡เคธ เคฌเคฆเคฒाเคต เคฎें เคœो เค•ुเค› เคจเคท्เคŸ เคนो เค—เคฏा เค‰เคธे เค•เคธौเคŸी เคชเคฐ เค•เคธเคคी เคนैं เค”เคฐ เค‡เคธ เค•เฅœी เคฎें เคœो เคชिเค›เฅœ เค—เคฏा, เค‰เคธเค•े เคฒिเค เค†เคตाเฅ› เค‰เค ाเคคी เคนै। เค‰เคจเค•ी เค•เคตिเคคाเค“ं เค•ा เคธเคฐोเค•ाเคฐ เคช्เคฐเค•ृเคคि, เคธเคฎाเคœ, เคธाเคฎाเคœिเค• เคฐूเฅिเคฏाँ-เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐाเคँ, เคฐाเคœเคจीเคคि, เคคเค•เคจीเค•, เค…เคฐ्เคฅเคคंเคค्เคฐ เคเคตं เคœीเคตเคจ เค•े เคตिเคตिเคง เคชเคนเคฒुเค“ं เคธे เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคा เคนै।

         เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค•ी เคšेเคคเคจा เคธเคฐ्เคตाเคงिเค• เคช्เคฐเค•ृเคคि เคธे เคœुเฅœी เคนै। เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•ा เคฎเคจोเคนाเคฐी เคฐूเคช เค‰เคจ्เคนें เคญाเคตों เคธे เคญเคฐ เคฆेเคคा เคนै। เคตे เคชเคนाเฅœों เคชเคฐ เคฌाเคฐिเคถ เค•े เคฌाเคฆ เค‰เค เคคे เคงुเคँ เคฎें เคฆो เคฌिเคฐเคนीं เค†เคค्เคฎाเค“ं เค•े เคฎिเคฒเคจ เค•ा เค…เคจूเค ा เคฌिเคฎ्เคฌ เค–ींเคš เคฒेเคคे เคนैं। เคตเคนीं เคจเคฆिเคฏाँ เคฌเคนเคคी เคฐเคนेंเค—ेเคถीเคฐ्เคทเค• เค•เคตिเคคा เคฎें, เคจเคฆी เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•ी เคธाเคนเคธिเค• เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เค•ा เคตเคฐ्เคฃเคจ เค•เคฐเคคे เคนैं। เคจเคฆिเคฏाँ เคœเคฐूเคฐी เคฌเคจेเค—ी เค”เคฐ เคฌเคนเคคी เคฐเคนेเค—ी। เคฏे เค•เคตिเคคा เค†เคญाเคธ เคฆिเคฒाเคคी เคนै เคฎเคจुเคท्เคฏ เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•े เคธंเค˜เคฐ्เคท เค•ी। เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฎाเคœ เค•े เคตे เคฒोเค— เคœो เคชीเค›े เคขเค•ेเคฒ เคฆिเค เค—เค, เคเค• เคฆिเคจ เค…เคตเคถ्เคฏ เคฒเฅœ เคชेเคกेंเค—े, เคคเคฌ เคชเคค्เคฅเคฐ เคธे เค•เค ोเคฐ เคฆिเคฒ เคตाเคฒों เค•ो เคญी เคชिเค˜เคฒเคจा เคนोเค—ा। เคฏे เคชिเค›เฅœे เคนुเค เคฒोเค— เคซिเคฐ เค†เค—े เคฌเฅेंเค—े, เค‡เคจเค•ा เคฐाเคธ्เคคा เค•ोเคˆ เคจเคนीं เคฐोเค•ेเค—ा। เคจเคฆिเคฏों เค•ी เคญांเคคि เคตเคน เคฌเคน เคšเคฒेंเค—े, เค…เคชเคจा เคฐाเคธ्เคคा เค–ोเคœ เคฒेเค—ें, เค ीเค• เคตैเคธे เคนी เคœैเคธे เคนเคœाเคฐी เคช्เคฐเคธाเคฆ เคฆ्เคตिเคตेเคฆी เค•ा เคขीเค  เค•ुเคŸเคœ เคตृเค•्เคท, เคชเคค्เคฅเคฐों เค•ो เค•ाเคŸเค•เคฐ เค…เคชเคจे เคœीเคตเคจ เคฐเคธ เค•े เคฒिเค เคฐाเคธ्เคคा เคฌเคจा เคฒेเคคा เคนै। เคจเคฆी เคฌเคนเคคी เคฐเคนเคคी เคนै, เคœเคฌ เคคเค• เคธूเค– เคจเคนीं เคœाเคคी, เค ीเค• เคตैเคธे เคนी เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ा เคœीเคตเคจ เคšเคฒเคคा เคนी เคฐเคนเคคा เคนै, เคœเคฌ เคคเค• เค‰เคธเค•ी เคธांเคธे เคฅเคฎ เคจเคนीं เคœाเคคी। เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค•ी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เคจเคฆी เค”เคฐ เคœीเคตเคจ เค•े เค‡เคธ เคชเคนเคฒू เค•ा เคฌเค–ूเคฌी เคœुเฅœाเคต เคจเฅ›เคฐ เค†เคคा เคนै।

         เคชूเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เค†เคœ เคคเคฐเค•्เค•ी เค•े เคฐाเคน เคชเคฐ เคนै। เคธเคญी เคฆेเคถ เคตिเค•เคธिเคค, เคตिเค•ाเคธเคถीเคฒ เค”เคฐ เค…เคฒ्เคชเคตिเค•เคธिเคค เค•ी เคถ्เคฐेเคฃिเคฏों เคฎें เคฌँเคŸ เคšुเค•े เคนैं। เคธंเคธाเคงเคจों เค•े เคœ्เคฏाเคฆा-เคธे-เคœ्เคฏाเคฆा เคฆोเคนเคจ เค•ी เคนोเฅœ เคฎเคšी เคนै। เค†เคตाเคธ เค•े เคฒिเค เคœंเค—เคฒों เค•ो เค•ाเคŸเค•เคฐ เคŠँเคšी เค‡เคฎाเคฐเคคें, เคœเคฒ เค•े เคฒिเค เคจเคฆिเคฏों เค•े เคช्เคฐเคตाเคน เค•ो เคฐोเค•เค•เคฐ เคฌाँเคง เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ, เคŠเคฐ्เคœा เค•े เคฒिเค เคจाเคญिเค•ीเคฏ เคตिเค–เคฃ्เคกเคจ / เคธंเคฒเคฏเคจ เค•्เคฐिเคฏा, เคฌเฅเคคी เคœเคจเคธंเค–्เคฏा เค•ी เค–ाเคฆ्เคฏ เค†เคชूเคฐ्เคคि เค•े เคฒिเค เค–ेเคคी เคฎें เค‰เคฐ्เคตเคฐเค•ों / เค•ीเคŸเคจाเคถเค•ों เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค—, เคธंเคšाเคฐ เคคเค•เคจीเค• เคฎें เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฒिเค เค‰เคชเค—्เคฐเคน เค†เคฆि เค•ा เคช्เคฐเค•्เคทेเคชเคฃ, เคธीเคฎाเค“ं เค•ी เคธुเคฐเค•्เคทा เค•े เคฒिเค เคนเคฅिเคฏाเคฐों เค•ी เคนोเฅœ เคฒเค—ी เคนुเคˆ เคนै। เคšเคนुँเค“เคฐ เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคช्เคฐเคคिเคฏोเค—िเคคा เคšเคฒ เคฐเคนी เคนै। เคฒेเค•िเคจ เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เค•ी เคฆृเคท्เคŸि เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคฆौเฅœ เคฎें เคจเคท्เคŸ เคนोเคคे เคœंเค—เคฒ, เคœเคฎीเคจ, เคจเคฆिเคฏाँ, เคชเคนाเฅœ, เคนเคตा, เคตเคฐ्เคทा เค•ो เคฆेเค– เคฐเคนी เคนै। เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เค…ंเค—ों เค•ी เคเคธी เค‰เคชेเค•्เคทा เคธे เคญเคฏाเค•्เคฐांเคค เคนोเค•เคฐ เคตे เค•เคนเคคे เคนैं เค•ि ‘‘เคตिเค•ाเคธ เคคुเคฎ เคจ เค†เคจा’’ เค•्เคฏोंเค•ि เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เค†เคจे เคธे เคœเคฎीเคจ เคฌंเคœเคฐ, เคจเคฆिเคฏाँ เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค, เคนเคตा เคœเคนเคฐीเคฒी เคนो เคœाเคคी เคนै เคคเคฅा เคœंเค—เคฒ เค”เคฐ เคชเคนाเฅœ เค•เคŸเคจे เคฒเค—เคคे เคนैं। เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•ी เค—ोเคฆ เคฎें เคธांเคธ เคฒेเคคे เคช्เคฐाเคฃी เคœเค—เคค เคชเคฐ เคœीเคตเคจ เคธंเค•เคŸ เคฎंเคกเคฐाเคจे เคฒเค—เคคा เคนै।

         เคคुเคฎ เค†เค“เค—े เคคो เคฌंเคœเคฐ เคนो เคœाเคเค—ी

         เคนเคฎाเคฐे เคชुเคฐเค–ों เค•ी เคนเคฐी-เคญเคฐी เคงเคฐเคคी

         เคคुเคฎ เค†เค“เค—े เคคो เคตीเคฐाเคจ เคนो เคœाเคँเค—े

         เคนเคฎाเคฐे เคชเคนเคฐेเคฆाเคฐ เคนเคฐे-เคญเคฐे เคœंเค—เคฒ

         ×              ×              ×

         เคตिเค•ाเคธ เคคुเคฎ เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคจ เค†เคจा

         เคนเคฎ เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เค†เคคंเค• เคธे เคญเคฏाเค•्เคฐांเคค เคนैं।

         เคญाเคฐเคค เคเค• เคตिเค•ाเคธเคถीเคฒ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคนै। เค†เคœाเคฆी เค•े เคฌाเคฆ เคธे เคนी เค•เค ोเคฐ เคชเคฐिเคถ्เคฐเคฎ เคธे เค–ुเคฆ เค•ो เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคฎंเคšों เคชเคฐ เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคฒเค—ा เคนै। เค†เคœ 21เคตीं เคธเคฆी เคฎें เคญाเคฐเคค เคจเค เค•ीเคฐ्เคคिเคฎाเคจ เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐ เคšुเค•ा เคนै। เค…ंเคคเคฐिเค•्เคท, เค—्เคฐเคน, เค‰เคชเค—्เคฐเคน เคคเค• เคชเคนुँเคš เคšुเค•ा เคนै। เคœ्เคžाเคจ-เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•े เค•्เคทेเคค्เคฐों เค•ा เค…เคช्เคฐเคคिเคฎ เคตिเคธ्เคคाเคฐ เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै। เคฒेเค•िเคจ เคฆेเคถ เค•े เคธाเคฎเคจे เคตिเค•ाเคธ เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เค…เคจेเค• เคšुเคจौเคคिเคฏाँ เคญी เค–เฅœी เคนो เคšुเค•ी เคนैं। เคฌเฅเคคी เคœเคจเคธंเค–्เคฏा เคจे เค‡เคธ เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เคชเคฐ เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เคฆเคฌाเคต เคฌเคจा เคฆिเคฏा เคนै। เค†เคœ เคฆेเคถ เค•े เคธเคญी เคฌเฅœे เคฎเคนाเคจเค—เคฐ เคเคตं เคจเค—เคฐ เคฌเฅเคคे เคถเคนเคฐीเค•เคฐเคฃ เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคธ्เคตเคš्เค› เคœเคฒ เค•े เคธंเค•เคŸ เคธे เคœूเค เคฐเคนे เคนैं। เคตिเคถ्เคต เค•ी เคธเคฐ्เคตाเคงिเค• เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคจเคฆिเคฏों เคฎें เคญाเคฐเคคीเคฏ เคจเคฆिเคฏों เค•ा เคญी เคธ्เคฅाเคจ เคนै। เคจเคฆिเคฏों เคฎें เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เค•े เคชाเคฐंเคชเคฐिเค• เค•ाเคฐเคฃों เคœैเคธे- เคธीเคตेเคœ เค•ा เคŸ्เคฐीเคŸเคฎेंเคŸ เคจ เคนोเคจा, เคซ्เคฐैเค•्เคŸ्เคฐिเคฏों เค•ा เคฐเคธाเคฏเคจ เคฏुเค•्เคค เคœเคฒ เคธीเคงे เคจเคฆिเคฏों เคฎें เค›ोเฅœा เคœाเคจा, เค•เคšเคฐा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เค•ी เค ोเคธ เคฐเคฃเคจीเคคि เค•ा เคจ เคนोเคจा, เค…เคจ्เคฏ เคœเคฒ เคธ्เคฐोเคคों เค•ुเคँ, เคคाเคฒाเคฌ, เคीเคฒों เค•ी เคธंเค–्เคฏा เคฎें เคจिเคฐเคจ्เคคเคฐ เค•เคฎी เคนोเคจा เค†เคฆि เค•ा เคช्เคฐเคฌเคจ्เคงเคจ เค…เคญी เคญी เคœाเคฐी เคนै। เคœเคฒเคตाเคฏु เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคธे เคตเคฐ्เคทा เคšเค•्เคฐ เคฎें เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคนुเค† เคนै เคœिเคธเค•ा เคช्เคฐเคญाเคต เคญाเคฐเคค เค•े เค‰เคจ เค•्เคทेเคค्เคฐों เคชเคฐ เคธเคฐ्เคตाเคงिเค• เคชเฅœा เคนै เคœเคนाँ เคตเคฐ्เคทा เค•เคฎ เคนोเคคी เคนै। เคญाเคฐเคค เค•ा 2/3 เค•्เคทेเคค्เคฐ เคธूเค–े เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนै, เคœिเคธเคฎें 14 เคฐाเคœ्เคฏों เค•े 63 เคœिเคฒे เคธเคฐ्เคตाเคงिเค•। เค‡เคจ เคธ्เคฅाเคจों เคชเคฐ เคญूเคฎिเค—เคค เคœเคฒ เค•ाเคซी เคจीเคšे เคšเคฒा เค—เคฏा เคนै।

         เคœเคฒ เคธंเค•เคŸ เค•े เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เคฆेเคถ เค•े เค…เคจेเค• เคถเคนเคฐ เคตाเคฏु เค•ी เค—िเคฐเคคी เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เคธे เคชเคฐेเคถाเคจ เคนै। เคฌเฅเคคे เคตाเคนเคจों เค•ी เคธंเค–्เคฏा, เคซैเค•्เคŸ्เคฐिเคฏों เคธे เคจिเค•เคฒเคคे เคงुเคँ เคเคตं เค•เคˆ เค…เคจ्เคฏ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคตाเคฏु เค•ी เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เค–เคคเคฐเคจाเค• เคธ्เคคเคฐ เคคเค• เคชเคนुँเคš เคœाเคคी เคนै। เคฆिเคฒ्เคฒी เคœैเคธे เคถเคนเคฐ เค—ैเคธ เคšเคฎ्เคฌเคฐ เคฎें เคคเคฌ्เคฆीเคฒ เคนो เคฐเคนे เคนैं। เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เคฒिเค–เคคे เคนैं-

         เคตिเค•ाเคธ เค•े เคจाเคฐों เคธे เค‰เฅœเคคी เคงूเคฒ

         เค‡เคธ เค•เคฆเคฐ เคœเคฎ เค—เคˆ เคนै

         เคถเคนเคฐ เค•े เฅ›िंเคฆा เคฆเคฐเฅ™्เคคों เคชเคฐ

         เค•ि เคฆเคฎ เค˜ुเคŸ เคฐเคนा เคนै เคชเคค्เคคे-เคชเคค्เคคे เค•ा

         เคธाँเคธों เค•े เคชเคนเคฐूเค เคคเฅœเคช เคฐเคนे เคนैं

         เค–ुเคฆ เคนी เคธाँเคธ เคฒेเคจे เค•ो!

(เค˜ुเคŸเคคी เคธाँเคธ)

         เคญाเคฐเคค เคฎें เคช्เคฐाเคฏः เค†เคตाเคธ, เค•ृเคทि เคเคตं เค‰เคฆ्เคฏोเค—ों เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•े เคœंเค—เคฒों เค•ो เค•ाเคŸा เคœाเคคा เคนै। เคฌीเคคे เค•ुเค› เคฆเคถเค•ों เคธे เคธเฅœเค•, เคฐेเคฒ เคเคตं เคฎेเคŸ्เคฐो เคฐेเคฒ เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•े เคฒिเค เคœंเค—เคฒ เค•ाเคŸे เค—เค, เคœिเคธเคฎें เค•ृเคทि เคฏोเค—्เคฏ เคญूเคฎि เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เคญी เค•िเคฏा เค—เคฏा। เค…เคค्เคฏเคงिเค• เคตเคจों เค•े เค•เคŸाเคต เคธे เคฎเคฐूเคธ्เคฅเคฒीเค•เคฐเคฃ, เคฎृเคฆा เค•्เคทเคฐเคฃ เคเคตं เคœเคฒเคตाเคฏु เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคœैเคธी เคธเคฎเคธ्เคฏाเคँ เคธाเคฎเคจे เค†เคคी เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें เค•ुเคฒ เคตเคจ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฒเค—เคญเค— 21 เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคคเค• เคชเคนुँเคš เค—เคฏा เคฅा, เคชिเค›เคฒे เค•เคˆ เคตเคฐ्เคทों เค•े เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคช्เคฐเคฏाเคธ เคธे 30 เคฆिเคธเคฎ्เคฌเคฐ 2019 เคฎें เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เคจเคตीเคจ เค†ंเค•เฅœों เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคฆเคฐ्เคœ เค•ी เค—เคˆ เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें เค…เคฌ เค•ुเค› เคตเคจ เค•्เคทेเคค्เคฐ 24.56 เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคนो เค—เคฏा। เคชเคฐเคจ्เคคु เคตเคจ เค•्เคทेเคค्เคฐ เค•ो เค”เคฐ เคฌเฅाเคจे เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคนै เคคเคญी เคตैเคถ्เคตिเค• เคœเคฒเคตाเคฏु เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคธे เคฌเคšा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।

         เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคชैเคฆा เคนुเค เคตिเคญिเคจ्เคจ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคธंเค•เคŸों เค•े เคธाเคฅ เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ा เคœीเคตเคจ เคฌเคธเคฐ เค•เคฐเคจा เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคนो เคœाเคคा เคนै। เคเคธे เคฎें เคธเคฆैเคต เคฆเคฐเค•ाเคฐ เคนोเคคी เคนै เคธเคจ्เคคुเคฒिเคค เคตिเค•ाเคธ เค•ी। เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เคจे เค…เคชเคจी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เคตिเค•ाเคธ เค•ा เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคชเคฐ เคชเฅœเคจे เคตाเคฒे เคฆुเคท्เคช्เคฐเคญाเคต เค•े เค…เคฒाเคตा เคชเคถु-เคชเค•्เคทिเคฏों, เคฎเคจुเคท्เคฏों เคชเคฐ เคชเฅœเคจे เคตाเคฒे เคช्เคฐเคญाเคต เค•ो เคญी เคฆिเค–ाเคฏा เคนै। เค†เคงुเคจिเค• เค”เคฆ्เคฏोเค—िเค• เคเคตं เคธाเคฎाเคœिเค• เคตिเค•ाเคธ เค•ी เคฆौเฅœ เคฎें เค•ुเค› เคฒोเค— เคชीเค›े เคฐเคน เค—เค เคฏा เคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคตเคถ เคชीเค›े เคขเค•ेเคฒ เคฆिเค เค—เค। เค‰เคจ्เคนें เคชीเฅœा เคเคตं เคฆเคฎเคจ เคธเคนเคจा เคชเฅœा। เค”เคฆ्เคฏोเค—िเค• เคตिเค•ाเคธ เค•ा เคจเค•ाเคฐाเคค्เคฎเค• เคช्เคฐเคญाเคต เค–ेเคคी เค•िเคธाเคจी เคชเคฐ เคชเฅœा। เคฌीเคœ, เค–ाเคฆ เคเคตं เคธिंเคšाเคˆ เคฎँเคนเค—ी เคนोเคคी เค—เคˆ เค”เคฐ เคซเคธเคฒों เค•ा เค‰เคšिเคค เคฆाเคฎ เค‰เคจเคธे เคฆूเคฐ เคนोเคคा เค—เคฏा। เค‡เคธ เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ी เคฎाเคฐ เคธเคฌเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคธीเคฎाเคจ्เคค เค•िเคธाเคจों เคชเคฐ เคชเฅœเคคी เคนै। เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคจे เค…เคชเคจी เค•เคตिเคคा เค†เคฒूเคฎें เคฆिเค–ाเคฏा เคนै เค•ि เคซैเค•्เคŸ्เคฐी เคฎें เคฌเคจเคจे เคตाเคฒा เคšिเคช्เคธ เคฎเคนंเค—ा เคฌिเค•เคคा เคนै, เคœเคฌเค•ि เค•िเคธाเคจ เค•े เค‰เค—ाเค เค†เคฒू เคธเคธ्เคคे เคฌिเค•เคคे เคนै-

เคฏเคนी เค•เคฎाเคฒ เคนै เค—्เคฒोเคฌเคฒाเค‡เคœ्เคก เคฌाเฅ›ाเคฐ เค•ा

เคฌेเคšเคจे เคตाเคฒे เคนเคตा เคญी เคชैเค•ेเคŸ เคฎें

เคญเคฐเค•เคฐ เคฌेเคš เคฆेเคคे เคนै

เคนเคฎ เคช्เคฏाเคœ-เค†เคฒू-เคŸเคฎाเคŸเคฐ, เคœाเคจे เค•्เคฏा-เค•्เคฏा

เคชเค•्เค•ी เคธเฅœเค• เคชเคฐ เคซेंเค• เคฆेเคคे เคนैं

         เคฆोเคทเคชूเคฐ्เคฃ เค†เคฐ्เคฅिเค• เคจीเคคिเคฏों เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค•ृเคทि เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เค˜ाเคŸे เค•ा เคธौเคฆा เคฌเคจ เค—เคˆ เคนै। เคญू-เคœोเคค เค•े เค†เค•ाเคฐ เค•ा เคฆिเคจ-เคช्เคฐเคคिเคฆिเคจ เค›ोเคŸा เคนोเคจे เคธे เค•ृเคทเค•ों เค•ी เค†เคฏ เคฎें เคฒเค—ाเคคाเคฐ เค•เคฎी เคนो เคฐเคนी เคนै। เค‡เคจ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เค•िเคธाเคจ เค†เคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เค•ो เคฎเคœเคฌूเคฐ เคนो เคœाเคคे เคนैं। 1990 เค•े เคฌाเคฆ เคธे เคฒเค—เคญเค— เคšाเคฐ เคฒाเค– เคธे เค…เคงिเค• เค•िเคธाเคจ เคเคตं เค•ृเคทเค• เคฎเคœเคฆूเคฐ เค†เคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เค•เคฐ เคšुเค•े เคนैं। เคฏเคน เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคญเคฏाเคตเคน เคนै। เค•िเคธाเคจों เค•े เคฒिเค เค ोเคธ เค†เคฐ्เคฅिเค• เคจीเคคि เคฌเคจाเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै।

         เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เค…เคธเคจ्เคคुเคฒिเคค เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฆूเคฐเค—ाเคฎी เคฆुเคท्เคช्เคฐเคญाเคตों เค•े เคช्เคฐเคคि เคธเคœเค— เคนै। เคตे เคตिเค•ाเคธ เคคुเคฎ เคจ เค†เคจा, เค˜ुเคŸเคคी เคธाँเคธ, เคถเคนเคฐ, เคนाเค‡เคตे, เค—िเคฆ्เคง, เค•ांเคŸे, เคชाเคจी เค•เคนाँ เคœाเค?, เคตाเคชเคธी, เค‰เคฒเคŸी เคงाเคฐ, เคถเคนเคฐी เคฎेंเฅเค•, เค†เคฒू, เคฆिเคฒ्เคฒी, เคกिเฅ›िเคŸเคฒ-เค—्เคฒोเคฌเคฒ เคฆुเคจिเคฏा, เค…เคคिเค•्เคฐเคฎเคฃ เคœैเคธी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฌाเคฆ เค‰เคค्เคชเคจ्เคจ เคตिเคญिเคจ्เคจ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เค…เคธเคฎाเคจเคคाเค“ं เคธे เคชเคฐिเคšเคฏ เค•เคฐाเคคे เคนैं।

         เคญाเคฐเคค เคฆेเคถ เคธเคฆिเคฏों เคธे เคธเคญ्เคฏเคคाเค“ं, เคธंเคธ्เค•ृเคคिเคฏों, เคงเคฐ्เคฎों, เคœाเคคिเคฏों, เคธเคฎ्เคช्เคฐเคฆाเคฏों, เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏों เค•ा เคฆेเคถ เคฐเคนा เคนै। เค‡เคธी เคตिเคตिเคงเคคा เคฎें เค•เคˆ เคฐूเฅिเคฏाँ เคเคตं เคชเคฐंเคชเคฐाเคँ เคธเคฎाเคœ เคฎें เคธ्เคฅाเคจ เคชाเคคी เค—เคˆ। เคญाเคฐเคค เคฆेเคถ เคธैเค•เฅœों เคตเคฐ्เคทो เคคเค• เค—ुเคฒाเคฎ เคญी เคฐเคนा। เคฏे เค—ुเคฒाเคฎी เคฎाเคค्เคฐ เค”เคชเคจिเคตेเคถिเค• เคถाเคธเคจ เค•ी เคจเคนीं เคฅी เคฌเคฒ्เค•ि เค‰เคจ เคธเฅœी-เค—เคฒी เค…เคช्เคฐाเคธंเค—िเค• เคฐूเฅिเคฏों-เคชเคฐंเคชเคฐाเค“ं เค•ी เคญी เคฅी, เคœिเคธเคจे เค…ंเคงเคตिเคถ्เคตाเคธ, เคนिंเคธा, เคฆเคฎเคจ, เค‰เคค्เคชीเฅœเคจ เค•ो เคœเคจ्เคฎ เคฆेเค•เคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคธे เคฎเคจुเคท्เคฏ เคนोเคจे เค•ा เคฆเคฐ्เคœा เคคเค• เค›ीเคจ เคฒिเคฏा। เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เค•ी เค…เคจेเค• เค•เคตिเคคाเคँ เค‡เคธी เค•्เคฐूเคฐ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคชเคฐ เคธเคตाเคฒ เค‰เค ाเคคी เคนै।

         เค†เฅ›ाเคฆी เค•े เคฌाเคฆ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคธเคฆ เคจे เคธंเคตिเคงाเคจ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคœเคจเคคा เค•ो เคธเคฎाเคจ เคช्เคฐเคคिเคจिเคงिเคค्เคต เคเคตं เค…เคตเคธเคฐ เคฆेเคจे เคนेเคคु เค…เคจेเค• เค•ाเคจूเคจ เคเคตं เคช्เคฐाเคตเคงाเคจ เคฌเคจाเค, เคœिเคธเคธे เค†เคœ เคธเคญी เคœाเคคि-เคงเคฐ्เคฎ เค•े เคฒोเค— เคนเคฐ เคชเคฆ, เคนเคฐ เคตिเคญाเค—, เคนเคฐ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคชเคนुँเคš เคšुเค•े เคนैं। เคฏे เค•ाเคจूเคจ เค‡เคธเคฒिเค เคฌเคจाเค เค—เค เค•ी เคฆेเคถ เค•े เคธเคญी เคœाเคคिเคฏों เคเคตं เคงเคฐ्เคฎों เค•े เคฌीเคš เคธाเคฎाเคœिเค• เคเคตं เค†เคฐ्เคฅिเค• เค…เคธเคฎाเคจเคคा เค˜เคŸे เคคเคฅा เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคจाเค—เคฐिเค• เค—เคฐिเคฎाเคชूเคฐ्เคฃ เคœीเคตเคจ เคœीเค। เค‡เคจ เค•ाเคจूเคจों เคธे เคจिเคถ्เคšिเคค เคคौเคฐ เคชเคฐ เคฌเคฆเคฒाเคต เค†เคฏा เคชเคฐเคจ्เคคु เคธाเคฎाเคœिเค• เค…เคธเคฎाเคจเคคा เค…เคญी-เคญी เคธाँเคธे เคฒे เคฐเคนा เคนै, เคฆूเคธเคฐी เคคเคฐเคซ เคชूँเคœीเคตाเคฆी เค…เคฐ्เคฅเคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ी เค“เคฐ เคฌเฅเคคे เคुเค•ाเคต เคธे เคฆेเคถ เคฎें เค†เคฐ्เคฅिเค• เค…เคธเคฎाเคจเคคा เคญी เค•ाเคฏเคฎ เคนी เคนै। เค‡เคธ เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ा เคช्เคฐเคฎाเคฃ เค†เค เคฆिเคจ เค†เคจे เคตाเคฒी เคœाเคคिเค—เคค เคเคตं เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคญेเคฆเคญाเคต เค•ी เค–เคฌเคฐें เคนै, เคœिเคธเคฎें เคชीเฅœिเคค เค•เคญी เค†เคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เค•เคฐ เคฒेเคคा เคนै เคฏा เค•เคญी เค‰เคธเค•ी เคนเคค्เคฏा เค•เคฐ เคฆी เคœाเคคी เคนै। เค‡เคธी เคญेเคฆเคญाเคต เค•ा เคšिเคค्เคฐเคฃ เค•เคฐเคคी เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เค•ी เค•เคตिเคคा ‘‘เคœाเคคि เคคो เคฐเคนेเค—ी’’ เคนै เคœिเคธเคฎें เคจिเคฐाเคถा เคธे เคญเคฐเค•เคฐ เคตे เคฒिเค–เคคे เคนैं เค•ि-

         เค†เคช เค•ुเค› เคจเคนीं เค•เคฐ เคชाเคคे เคคเคฎाเคถा เคฆेเค–เคจे เค•े เคธिเคตा!

         เค‡เคจ्เคนीं เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เค•ा เค”เคฐ เคœเคŸिเคฒ เคฐूเคช เค‰เคจเค•ी เค•เคตिเคคा ‘‘เค…เคชเคจा เคนिเคธ्เคธा’’ เคฎें เคญी เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै।

         เค…เคฌ เคนเคฎें เคญी เคฎौเค•ा เคฎिเคฒा เคนै

         เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคญाเค—्เคฏ เค•ा เคนिเคธाเคฌ-เค•िเคคाเคฌ เค•เคฐเคจे เค•ा

         เค…เคฌ เคนเคฎ เคฒिเค–ेंเค—े เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เค•ुंเคกเคฒी

         เค”เคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐी เคฐाเคถिเคซเคฒ เคญी

         เคฆिเคฒाเคँเค—े เคชीเฅœिเคค เคฎाเคจเคตเคคा เค•ो เคจ्เคฏाเคฏ

         เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคธเคฆिเคฏों เค•े เค…เคจ्เคฏाเคฏ เคธे!

         เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคญเคตिเคท्เคฏ เค•ी เคšुเคจौเคฏिเคคों เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เค•ी เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เค˜เคŸเคจा เคชเคฐ เค…เคชเคจी เคจเฅ›เคฐ เคฌเคจाเค เคฐเค–เคคे เคนैं। เคฌीเคคे เค•ुเค› เคตเคฐ्เคทों เคธे เคฆेเคถ เคฎें เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ, เคนिเคจ्เคฆू-เคฎुเคธ्เคฒिเคฎ เคเค•เคคा, เคธเคนिเคท्เคฃुเคคा, เคฒเคต เคœिเคนाเคฆ, เค—ौ เคฐเค•्เคทा เคœैเคธे เคตिเคทเคฏों เคชเคฐ เคฌเคนเคธ เค›िเฅœी เคนै। เค•เคตि เค•ी เคฆृเคท्เคŸि เค‡เคจ เคชเคฐ เคธंเค•ीเคฐ्เคฃ เคฌเคนเคธों เคธे เค‰เคชเคœे เคฆुเคท्เคช्เคฐเคญाเคต เคชเคฐ เคนै, เคœเคนाँ เค…เคซเคตाเคน เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคฆเคฒिเคคों เคเคตं เคฎुเคธ्เคฒिเคฎों เคชเคฐ เคญीเฅœ เคคंเคค्เคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคœเค˜เคจ्เคฏ เคนिंเคธाเคँ เค•ी เค—เคˆ। เค…เคจेเค• เคธांเคช्เคฐเคฆाเคฏिเค• เคฆंเค—े เค˜เคŸिเคค เคนुเค। เคเค• เคธเคœเค— เค•เคตि เค•ी เคญाँเคคि เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค‡เคจ เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เค•ो เคญी เคชंเค•्เคคिเคฌเคฆ्เคง เค•เคฐเคคे เคนैं।

         เค…เฅžเคตाเคน เคฌเฅœे เค•ाเคฎ เค•ी เคšीเคœ เคนै

         ×              ×              ×

         เคฌเคธ เคจंเค—े เคชाँเคต เคฆौเฅœो เค‡เคจเค•े เคชीเค›े

         เคฎเคšाเค“ เคถोเคฐ, เคœเคฎा เค•เคฐ เคฒो เคญीเฅœ

         เคฎाเคฐ เคกाเคฒो เค•िเคธी เค—เคฐीเคฌ เค•ो

         เคšुเคกै़เคฒ, เคฎुँเคนเคจोเคšเคตा, เคšोเคŸी เค•เคŸเคตा เคฌเคคाเค•เคฐ

         ×              ×              ×        

         เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคชाเคธ เคธिเคฐ เคนै, เคชैเคธ เคนै, เคฆिเคฒ-เคฆिเคฎाเค— เคธเคฌ เคนै

         เคฒेเค•िเคจ เคคुเคฎ เค…เคซเคตाเคนों เค•े เค—ुเคฒाเคฎ เคนो!

         เคตिเคกंเคฌเคจा เคนै เค•ि เคฆेเคถ เคฎें เคถिเค•्เคทा เคเคตं เคถिเค•्เคทिเคค เคฒोเค—ों เค•ी เคธंเค–्เคฏा เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคฌเฅ เคฐเคนी เคนै। เคตिเคœ्เคžाเคจ เคเคตं เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค…เคตिเคท्เค•ाเคฐ เค•ो เคฌเฅाเคตा เคฆिเคฏा เคœा เคฐเคนा เคนै เคฒेเค•िเคจ เคœाเคคि เคเคตं เคงเคฐ्เคฎ เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคซैเคฒी เคธंเค•ीเคฐ्เคฃ เคฎाเคจเคธिเค•เคคा เคเคตं เค…ंเคงเคตिเคถ्เคตाเคธ เค–เคค्เคฎ เคนोเคคा เคนी เคจเคนीं। เค…เคซเคตाเคน, เค•ाเคคिเคฒ เคธเฅœเค•ें, เคฆเคนเคถเคคเค—เคฐ्เคค, เค–เคฌเคฐเคฆाเคฐ, เค•ुँเคตเคฐเคตเคฐ्เคคी, เค…เคชเคจी เคฐाเคน เค†เคฆि เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคจे เค‡เคธी เคฎाเคจเคธिเค•เคคा เคชเคฐ เคธเคตाเคฒ เค‰เค ाเคฏा เคนै।

         เคธเคค्เคคा เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เค•े เคธाเคฅ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคญी เคนोเคคा เคนै। เคฏे เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคธเค•ाเคฐाเคค्เคฎเค•-เคจเค•ाเคฐाเคค्เคฎเค• เคฆोเคจों เคนो เคธเค•เคคे เคนैं। เคจेเคคा เคตोเคŸ เคฎांเค—เคจे เค•े เคตाเคฏเคฆे เค•เคฐเคคे เคนैं เค”เคฐ เคšुเคจाเคต เคœीเคคเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคฎुเค•เคฐ เคœाเคคे เคนैं। เคšुเคจाเคตों เคฎें เคชैเคธे เค•ा เคฆुเคฐुเคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคจेเคคा เคตोเคŸเคฐ्เคธ เค•ी เคญाเคตเคจाเค“ं เคฎें เคธेंเคง เคฎाเคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคตिเคตाเคฆिเคค เคญाเคทเคฃ เคฆेเคคे เคนैं, เคœिเคธเคธे เคœเคจเคคा เคฎें เคซूเคŸ เคชเฅœเคคी เคนै। เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคจे เคฐाเคœเคจीเคคि เค•े เค‡เคธी เคšเคฐिเคค्เคฐ เคชเคฐ เคต्เคฏंเค—्เคฏ เค•เคฐเคคे เคนुเค เค…เคจेเค• เค•เคตिเคคाเคँ เคฒिเค–ी เคนैं। ‘‘เค•्เคฏा เคฌेเคš เคฐเคนे เคนैं เค†เคช’’ เคฎें เคฒिเค–เคคे เคนैं-

         เคूเค े เคตाเคฆे เคฆिเคฒाเคจे เค•ो

         เคฌเคนเค•ाเคจे เค•े, เคฌเคนเคฒाเคจे เค•े

         ×     ×     ×

         เคœूเคฒूเคธ เคฎें เคขोเคฒเค• เคฌเคœाเคจे เค•े

         เคธेเคนเคฐा เค—ाเคจे เค•े

         เคธเคฌ เค•ुเค› เค•े เคชैเคธे เคฎिเคฒเคคे เคนैं।

         เคฏे เค•ौเคจ-เคธा เคฌाเคœाเคฐ เคนै?

         เค†เคœ เค•्เคฏा เฅ™เคฐीเคฆ-เคฌेเคš เคฐเคนे เคนैं เคญाเคˆ?

         เคฏเคฆि เค•िเคธी เคฆेเคถ เค•ी เคœเคจเคคा เค…เคชเคจा เคตोเคŸ เคฌेเคšเคจे เคฒเค—े, เค…เคชเคจा เคˆเคฎाเคจ เคฌेเคš เคฆे, เคคो เค‰เคธ เคฆेเคถ เค•ी เคธเคค्เคคा เคชเคฐ เค•ोเคˆ เคญी เค…เคฏोเค—्เคฏ เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ाเคฌिเฅ› เคนो เคธเค•เคคा เคนै। เคœเคฐूเคฐी เคนै เค•ि เคœเคจเคคा เค…เคชเคจे เคตिเคตेเค• เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเคคे เคนुเค เคธเคš्เคšे เค•เคฐ्เคฎเค  เคจेเคคा เค•ा เคšुเคจाเคต เค•เคฐें। เคšुเคจाเคตों เค•े เคธเคฎเคฏ เค‰เคธเค•े เคชूเคฐे เค•ाเคฐ्เคฏเค•ाเคฒ เค•ा เคฎूเคฒ्เคฏांเค•เคจ เค•เคฐे เค…เคฅเคตा เค•िเคธी เคจเค เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐ เค•े เคฒिเค เค‰เคธเค•े เคต्เคฏเค•्เคคिเคค्เคต เค•ा เคฎूเคฒ्เคฏांเค•เคจ เค•เคฐ เคตोเคŸ เคฆे। เคœीเคค, เคœเคจเคคा เค•्เคฏा เคšाเคนเคคी เคนै, เคธिंเคนाเคธเคจ, เคธเคค्เคคा, เคตी.เค†เคˆ.เคชी. เคธुเคจเคตाเคˆ, เค•ाเคฐोเคฌाเคฐ, เค…เฅžเคธोเคธ เค†เคฆि เค•เคตिเคคाเคँ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคœเคจीเคคि เค•ा เค–ुเคฒाเคธा เค•เคฐเคคी เคนै।

         เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•ी เคธ्เคฅिเคคि เคชเคฐ เคšिเคจ्เคคा เคœाเคนिเคฐ เค•เคฐเคคे เคนुเค เคฌเคฆเคฒाเคต เค•ी เคฎांเค— เค•เคฐเคคे เคนैं। เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค•ुँเคตเคฐเคตเคฐ्เคคीเค•เคตिเคคा เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคฆेเคตी เคฌเคจा เคฆी เค—เคˆ เคฎिเคฅเค•ीเคฏ เคšเคฐिเคค्เคฐों เค•े เคชीเค›े เค•े เคธเคค्เคฏ เค•ी เค•เคฒ्เคชเคจा เค•เคฐเคคे เคนैं। เค•ुँเคตเคฐเคตเคฐ्เคคी เค…เคตเคถ्เคฏ เคช्เคฐेเคฎ เคธे เคตिเคฒเค— เคตिเคฐเคนเคจ เคฐเคนी เคนोเค—ी, เคœिเคธเคจे เคช्เคฐेเคฎ เคœैเคธे เค…เคชเคฐाเคง เค•ा เคฆंเคก เคญोเค—เคจे เค•े เคฒिเค เค…เคฅाเคน เคœเคฒเคฐाเคถि เคฎें เค•ूเคฆเค•เคฐ เคœाเคจ เคฆे เคฆी เคนोเค—ी เค”เคฐ เคเค• เคฆिเคจ เค‰เคธी เคธ्เคฅाเคจ เคธे เคจเคฆी เคฌเคน เคจिเค•เคฒी เคนोเค—ी।

         เคญोเค—เคจे เค•ो เคฆंเคก

         ‘เคช्เคฐेเคฎเคœैเคธे เคธเคฐ्เคตเคฎाเคจ्เคฏ เค…เคชเคฐाเคง เค•ा

         เค•ूเคฆ เค—เคˆ เคนोเค—ी เค…เคฅाเคน เคœเคฒเคฐाเคถि เคฎें

         เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เค†ँเคธुเค“ं เค•े เคธैเคฒाเคฌ เคธे

         เค‰เคซเคจเค•เคฐ เคจिเค•เคฒी เคนोเค—ी เคเค• เคจเคฆी

         เคฒोเค— เคญी เคเคธा เค•เคนเคคे เคนैं।

         เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฎाเคœ เค…เคญी เคญी เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•ो เคช्เคฐेเคฎ เค•เคฐเคจे, เคœीเคตเคจเคธाเคฅी เคšुเคจเคจे เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคจเคนीं เคฆेเคคा เคนै เคญเคฒे เคนी เคตे เคถिเค•्เคทिเคค เคนों, เคจौเค•เคฐी เค•เคฐเคคी เคนों। เคฏเคนीं เคธे เค‘เคจเคฐ เค•िเคฒिंเค— เคœैเคธी เค˜เคŸเคจाเคँ เคธाเคฎเคจे เค†เคคी เคนैं। เคฆूเคธเคฐी เคคเคฐเคซ เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•ो เคฆेเคตी เคฎाเคจเคจा, เค‰เคจเค•ी เคชूเคœा เค•เคฐเคจा เคฎाเคค्เคฐ เคตिเคกंเคฌเคจा เคนै। เคเคธे เคธเคฎाเคœ เคธे เคฒเฅœเคจे เคตाเคฒी เคฒเฅœเค•िเคฏों เค•े เคฒिเค เคตे เคฒिเค–เคคे เคนैं-

         เคฆเค•िเคฏाเคจूเคธ เคฌंเคฆिเคถों เค•ो เคคोเฅœ

         เคšैเคฐाเคนों เคชเคฐ เคถाเคจ เคธे เค–เฅœी เคฒเฅœเค•िเคฏाँ

         เค‡เคจเคธे เคกเคฐो เค เคธाเคฎंเคคเคตाเคฆिเคฏों!

         เคฏे เคนैं เคจเค เคœเคฎाเคจे เค•ी เคฌเคนाเคฆुเคฐ เคฒเฅœเค•िเคฏाँ।

         เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ เคœी เคจे เคช्เคฐเค•ृเคคि, เคธเคฎाเคœ, เคฐाเคœเคจीเคคि, เค…เคฐ्เคฅเคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค†เคฆि เคชเคฐ เคฒिเค–เคจे เค•े เคธाเคฅ เคนी เค…เคชเคจे เคจिเคœी เคœीเคตเคจ เค…เคจुเคญเคตों เค•ो เคญी เค•เคตिเคคा เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคต्เคฏเค•्เคค เค•िเคฏा เคนै। เคœिเคจเคธे เคชाเค เค• เคญी เคธ्เคตเคฏं เค•ो เคœोเฅœเคจे เคธे เคฌเคš เคจเคนीं เคชाเคคा। เคฌिเคฐเคน, เคคเคจ्เคนाเคˆ, เคคेเคฐी เคฏाเคฆें, เค…เคœเคจเคฌी เค”เคฐ เคญी, เคคुเคฎ्เคนाเคฐा เคธाเคฅ, เค‡ंเคคเคœाเคฐ, เคช्เคฏाเคฐ เค•ा เคธ्เคตाเคฆ, เคถเคฐीเค•-เค-เคนเคฏाเคค, เค…เค•ेเคฒी เคถाเคฎ, เคคाเคฐीเคซें เคœैเคธी เค…เคจेเค• เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เคช्เคฐेเคฎ, เคฆเคฐ्เคฆ, เค…เคœเคจเคฌीเคฏเคค, เคฏाเคฆें, เค–ुเคถी เค†เคฆि เคญाเคตเคจाเค“ं เค•े เคšिเคค्เคฐเคฃ เคจे เค•เคตि เค•े เค…เคจ्เคคเคฐ्เคฎเคจ เค•ो เค–ोเคฒเค•เคฐ เคฐเค– เคฆिเคฏा เคนै। เคเคธी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เค•เคตि เคเคตं เคชाเค เค• เค•ा เค…เคงिเค• เคœुเฅœाเคต เคธंเคญเคต เคนो เคธเค•ा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคจ เค•เคตिเคคाเค“ं เคธे เคชाเค เค• เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค•े เคต्เคฏเค•्เคคिเคค्เคต เค•ो เคญी เคธเคฎเคเคคा เคšเคฒเคคा เคนै।

         เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคฒिเค–เคคे เคนैं เค•ि- ‘‘เคฎเคจुเคท्เคฏ เคนोเคจे เค•े เคจाเคคे เคนเคฎ เคธเคญी เคเค• เคธเคฎाเคœ เคฎें เคฐเคนเคคे เคต เค…ंเคคः เค•्เคฐिเคฏा เค•เคฐเคคे เคนैं, เคœिเคธเค•े เค•ाเคฐเคฃ เคนเคฎें เค…เคจेเค• เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เค…เคจुเคญเคต เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคे เคนैं। เคเค• เค•เคตि เคช्เคฐเค•ृเคคि, เคธเคฎाเคœ, เค˜เคŸเคจाเค“ं, เคธ्เคฎृเคคिเคฏों เค”เคฐ เคต्เคฏเค•्เคคिเคฏों เค•े เคธंเคธเคฐ्เค— เคธे เค…เคชเคจी เคเค• เค…เคจुเคญเคต เค•ी เค—เค เคฐी เค”เคฐ เคธเคฎเค เคฌเคจाเคคा เคนै เค”เคฐ เค…เคชเคจी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เค…เคชเคจी เคถैเคฒी เคฎें เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เค•เคฐเคคा เคนै।’’ เค‡เคธी เคตिเคถिเคท्เคŸ เคถैเคฒी เคฎें เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคจे เค…เคชเคจी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เค…เคจेเค• เค˜เคŸเคจाเค“ं เค•ा เคšिเคค्เคฐเคฃ เค•िเคฏा เคนै। เคฏे เค˜เคŸเคจाเคँ เคนเคฎाเคฐे เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคœीเคตเคจ เค•ा เคนिเคธ्เคธा เคญी เคนो เคธเค•เคคी เคนै เคฒेเค•िเคจ เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคจे เค‰เคจ्เคนें เคฌเค–ूเคฌी เคถเคฌ्เคฆों เคฎें เคชिเคฐोเค•เคฐ เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เค•िเคฏा เคนै। เค•เคนीं-เค•เคนीं เคตे เค˜เคŸเคจाเคँ เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เคฎाเคฐ्เคฎिเค• เคฌเคจ เคชเฅœी เคนै। เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃเคธ्เคตเคฐूเคช เค•เคธ्เคฌाเค•เคตिเคคा เคฎें เค•เคธ्เคฌाเคˆ เคœीเคตเคจ เค•ी เคฆैเคจिเค• เคฆुเคฐूเคนเคคा เค•ा เคฏเคฐ्เคฅाเคฅเคตाเคฆी เคšिเคค्เคฐเคฃ-

         เค˜ंเคŸो เคœाเคฎ เคฎें เคงुเค†ँ, เคงूเคฒ-เค—เคฐ्เคฆ เคธे

         เคนเคฐเคฆเคฎ เคนै เคฌिเคฒเคฌिเคฒाเคคी เฅ›िंเคฆเค—ी

         เคธाเค‡เค•िเคฒ, เคฐिเค•्เคถा, เค†เคŸो เคŸ्เคฐैเค•्เคŸเคฐ,

         เคŸ्เคฐเค• เคฌเคธों เคฎें เคšिเคฒ्เคฒ-เคชों เคฎเคšाเคคी เคนै เฅ›िंเคฆเค—ी

          เคฎुเค•्เคค เคตिเคšเคฐเคคे เค•ुเค•्เค•ुเคฐ, เคธुเค…เคฐ เค”เคฐ เคธाँเฅœ

         เคนเคฐ เคชเคฒ เคฎौเคค เคธे เคŸเค•เคฐाเคคी เคนै เฅ›िंเคฆเค—ी

         เค—िเคฒाเคตा, เคงूเคช เค•ी เคฒเค•ीเคฐ, เคชเค—เคกंเคกिเคฏाँ, เค†เคฒเคธ्เคฏ เคฆिเคตเคธ, เคœाเค—เคคे เคฐเคนो, เคšैเคจ เค•ी เคจींเคฆ, เคฎुเคฐ्เคฆाเคฌाเคฆ, เคถเคนเคฐ, เคฌुเคฐा เคตเค•्เคค, เค•เคฌ्เคฐिเคธ्เคคाเคจ เคฎें เค†เคถिเคฏाเคจा, เคฌेเคšाเคฐा เค•िเคธाเคจ, เค—ुเคœเคฐเคคा เคตเค•्เคค, เคฆीเคชाเคตเคฒी, เค–เคฒिเคนाเคจ, เคนोเคฒी เคนै เค†เคฆि เค•เคตिเคคाเคँ เค˜เคŸเคจाเคชเคฐเค• เค•เคตिเคคा เคถैเคฒी เคฎें เคฒिเค–ी เค—เคˆ เคนैं, เคœिเคจเคธे เค•เคตि เค•ी เคธเคœเค—เคคा เค•ा เคชเคคा เคšเคฒเคคा เคนै।

         เคธเคฎเค—्เคฐเคคः เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคเค• เคธเคœเค—, เค†เคงुเคจिเค• เคšेเคคเคจा เคธเคฎ्เคชเคจ्เคจ เคฏुเคตा เค•เคตि เคนै। เคฏเคฆि เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो 21เคตीं เคธเคฆी เคฎें เคญाเคฐเคค เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เคธे เคฐूเคฌเคฐू เคนोเคจा เคนै, เคฏเคนाँ เค•े เคœीเคตเคจ เค•ो เคธเคฎเคเคจा เคนैं เคคो เค‡เคธเค•े เคฒिเค เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค•ी เค•เคตिเคคाเคँ เค…เคคि เค‰เคชเคฏोเค—ी เคนैं เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคจเค•ी เค•เคตिเคคाเค“ं เค•ी เคตिเคทเคฏเคตเคธ्เคคु 21เคตीं เคธเคฆी เค•े เคญाเคฐเคค เค•े เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•ी เคญांเคคि เคนै। เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•ी เคธुเคตिเคงा เค•े เคฒिเค เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค•ी เค•เคตिเคคाเค“ं เค•ो เคจिเคฎ्เคจ เคฐूเคชों เคฎें เคฌाँเคŸเค•เคฐ เคชเฅा เคœा เคธเค•เคคा เคนै- (i) เคช्เคฐเค•ृเคคि / เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคธंเคฌंเคงी, (ii) เคธाเคฎाเคœाเคฐ्เคฅिเค• เคธंเคฌंเคงी, (iii) เคธเคฎाเคœ เคธंเคฌंเคงी, (iv) เคจिเคœी เคญाเคต เคธंเคฌंเคงी, (v) เคฐाเคœเคจीเคคि เคธंเคฌंเคงी, (vi) เค˜เคŸเคจा เคตिเคถेเคท เคธंเคฌंเคงी। เค‡เคจ เคธเคญी เคฐूเคชों เคฎें เคช्เคฐेเคฎ, เคฆाเคฎ्เคชเคค्เคฏ, เคฆोเคธ्เคคी, เค‡ंเคคเคœाเคฐ, เคจिเคœी เคœीเคตเคจ เค•े เคฐाเค—-เคฆ्เคตेเคท, เคช्เคฐเค•ृเคคि, เคธเคฎाเคœ, เคฐाเคœเคจीเคคि, เคฆเคนเคถเคคเค—เคฐ्เคฆी, เค†เคคंเค•เคตाเคฆ, เคตिเคฆ्เคฐोเคน, เคนिंเคธा, เคชीเฅœा, เคฆเคฎเคจ, เคคीเคœ-เคค्เคฏोเคนाเคฐ, เคนเคตा, เคชाเคจी, เคจเคฆी เค†เคฆि เคธเคญी เคถाเคฎिเคฒ เคนै। เค‰เคจเค•ी เคฆृเคท्เคŸि เคธे เค•ुเค› เคญी เคจเคนीं เค›ूเคŸा।

         เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค…เคจ्เคฏाเคฏ เค•े เคช्เคฐเคคि เคตिเคฆ्เคฐोเคน เค•े เค•เคตि เคนै। เคฏे เค…เคจ्เคฏाเคฏ เคšाเคนे เคตिเค•ाเคธ เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เคธाเคฅ เคนो เคฐเคนा เคนो เคฏा เคงเคฐ्เคฎ-เคธंเคธ्เค•ृเคคि-เคชเคฐंเคชเคฐा เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏों เค•े เคธाเคฅ। เค‰เคจเค•ी เคšेเคคเคจा เคธिเคนเคฐ เค‰เค เคคी เคนै, เคจेเคค्เคฐ เค†ंเคธूเค“ं เคธे เคญเคฐ เคœाเคคे เคนैं เค”เคฐ เคนृเคฆเคฏ เค…เคจเค—िเคจเคค เคธเคตाเคฒ เค•เคฐเคจे เคฒเค—เคคा เคนै, เคœเคฌ เคตे เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•ो เคจเคท्เคŸ เคนोเคคे เคนुเค เคฆेเค–เคคे เคนैं। เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคธंเค•เคŸ เคเค• เคธाเคฎाเคœिเค• เคธเคฎเคธ्เคฏा เคญी เคนै, เคœिเคธเค•े เคช्เคฐเคคि เคฌिเคจा เคจैเคคिเค•เคคा เค…เคชเคจाเค เค‰เคธे เค ीเค• เคจเคนीं เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा। ‘‘เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เคชौเคงों เคคเคฅा เคชเคถुเค“ं เค•ो เคญी เคชृเคฅ्เคตी เค•े เคธंเคธाเคงเคจों เคชเคฐ เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै। เคนเคœाเคฐों เค”เคฐ เคฒाเค–ों เคตเคฐ्เคทों เคธे เคตिเค•เคธिเคค เคเค• เคช्เคฐเคœाเคคि เค•ो เคตिเคจाเคถ เค•े เคฎुँเคน เคฎें เคงเค•ेเคฒเคจे เค•ा เคฎाเคจเคต เค•ो เค•ोเคˆ เค…เคงिเค•ाเคฐ เคจเคนीं เคนै।’’

         เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•े เคชूเคฐเคœोเคฐ เคธเคฎเคฐ्เคฅเค• เคนै। เคตे เคจ เค•ेเคตเคฒ เคฐाเคœเคจीเคคि เคฎें เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•ो เคšिเคฐंเคœीเคตी เคฆेเค–เคจा เคšाเคนเคคे เคนैं เคฌเคฒ्เค•ि เคต्เคฏเค•्เคคि-เคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคฌीเคš เคญी เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เคนो। เคตे เคซांเคธीเคตाเคฆ, เคธाเคฎ्เคฐाเคœ्เคฏเคตाเคฆ เค•े เคช्เคฐเคคि เคœเคจเคคा เค•ो เคœाเค—เคฐूเค• เค•เคฐเคคे เคนैं। เค‰เคจเค•ी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เคตो เคคเคฌเค•ा เคฎुเค–्เคฏ เคฐूเคช เคธे เคšिเคค्เคฐिเคค เคนै เคœो เคถोเคทिเคค เคนै। เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคเคธे เคฆเคฒिเคค, เคชिเค›เฅœे เคคเคฌเค•े เค•ो เค…เคชเคจे เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•े เคฒिเค เคเค•เคœुเคŸ เคนोเค•เคฐ เคฒเฅœเคจे เค•ा เค†เคน्เคตाเคจ เค•เคฐเคคे เคนैं। เคงเคฐ्เคฎ, เคœाเคคि, เคธเคฎ्เคช्เคฐเคฆाเคฏ เคฎें เคฌांเคŸเคจे เคตाเคฒी เคฐाเคœเคจीเคคि เค•ो เคชเคนเคšाเคจ เค•เคฐ เคธเคšेเคค เคนोเคจे เค•े เคฒिเค เค•เคนเคคे เคนैं।

         เคคเค•เคจीเค• เคเคตं เคธंเคšाเคฐ เคฎाเคง्เคฏเคฎों เค•े เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฌाเคฆ เค…เคจेเค• เคธाเคฎाเคœिเค• เคเคตं เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคฆुเคท्เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคธाเคฎเคจे เค†เค เคนैं। เคฐाเค•ेเคถ เคœी เคฒिเค–เคคे เคนै- ‘‘เคคเค•เคจीเค• เค”เคฐ เคธूเคšเคจाเค“ं เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐเคคा เคจे เค…เคตैเค•्เคคिเค•เคคा เค”เคฐ เคฎाเคจเคตीเคฏ เคธंเคฌंเคงों เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐเคคा เค•ो เค•เคฎ เค•िเคฏा เคนै, เคœिเคธเค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฎाเคจเคตीเคฏ เคฎूเคฒ्เคฏ เคญी เค•เคฎเฅ›ोเคฐ เคนुเค เคนैं। เคเคธे เคธเคฎเคฏ เคฎें เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคœुเฅœเคจे เคตाเคฒों เค•ी เคคाเคฆाเคฆ เคคो เคฌเฅी เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคธंเคฌंเคงों เค•ी เค—เคนเคฐाเคˆ เค”เคฐ เค—ुเคฃเคตเคค्เคคा เค•เคฎ เคนुเคˆ เคนै। เค…เฅžเคตाเคนों เค•ो เคคेเฅ›ी เคธे เคช्เคฐเคธाเคฐिเคค เคนोเคจे เค•ा เคฎौเค•ा เคฎिเคฒा เคนै। เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เฅ™เคคเคฐे เคชूเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคฌเฅเคคे เคนी เคœा เคฐเคนे เคนै। เคธเคš เคฌोเคฒเคจे-เคฒिเค–เคจे เคตाเคฒे เคฒेเค–เค•ों เค”เคฐ เคชเคค्เคฐเค•ाเคฐों เคชเคฐ เคนเคฎเคฒे เคฌเฅ เค—เค เคนैं। เคญीเฅœ เคฎाเคจเคธिเค•เคคा เค”เคฐ เค…เคคाเคฐ्เค•िเค• เคต्เคฏเคตเคนाเคฐों เคฎें เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคตृเคฆ्เคงि เคนो เคฐเคนी เคนै, เคœो เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•े เคธंเคธ्เคฅाเคจों เคฎें เคฒोเค—ों เค•े เค˜เคŸเคคे เคตिเคถ्เคตाเคธ เค•ी เคชเคฐिเคšाเคฏเค• เคนै।’’ เคจिเคธ्เคธเคจ्เคฆेเคน เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค…เคชเคจी เค•เคตिเคคाเค“ं เคฎें เค‡เคจ เค–เคคเคฐों เค•ो เคฆिเค–ाเคคे เคนै เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เคธเคฎाเคงाเคจ เค•े เคฒिเค เคฎुเค–เคฐ เคนोเคจे เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคคे เคนै।

         เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค•เคฌीเคฐเค‰เคชเคฎाเคจ เคธे เคฐเคšเคจाเคँ เค•เคฐเคคे เคนैं। เคฏเคน เค‰เคชเคฎाเคจ เค…เคชเคจे เค†เคช เคฎें เคเค• เคšुเคจौเคคी เคญเคฐा เคฆाเคฏिเคค्เคต เคนै เคฒेเค•िเคจ เคธाเคฅ เคนी เคเค• เค‰เคฎ्เคฎीเคฆ เคœเค—ाเคคा เคนै เค•ि เคเค• เคฒेเค–เค• เค•เคฌीเคฐ เคœैเคธे เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ी เคญांเคคि เคฎुเค–เคฐ เคนोเคจा เคšाเคนเคคा เคนै। เคธเคค्เคคा เคธे เคฒोเคนा เคฒेเคจा เคšाเคนเคคा เคนै। เคœเคจเคคा เค•ो เคธเคฐ्เคตोเคชเคฐि เคฐเค–เคคे เคนुเค เค‰เคธे เคœाเค—เคฐूเค• เค•เคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคคा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคœเคจเคคा เค•ा เคเคธे เคธเคฎाเคœ เคฎें เคฌเคธเคฐ เค•เคฐเคจा เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคนै เคœเคนाँ เคฆเคฎเคจ/เค‰เคค्เคชीเฅœเคจ/เคญेเคฆเคญाเคต เคนो। เคนเคœाเคฐों เคตिเค•ाเคธ เค•े เคตाเคฆों เค•े เคฌाเคฆ เคญी เคฒोเค— เคœीเคตเคจ เค•ी เคฎौเคฒिเค• เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคाเค“ं เค•ी เคชूเคฐ्เคคि เคธे เคตंเคšिเคค เคนै। เคฐाเค•ेเคถ เคœी เค‡เคธी เคตंเคšเคจा เค•े เคช्เคฐเคคि เคฎुเค–เคฐिเคค เคนोเคคे เคนैं। เคตे เคธเคค्เคคा เค•े เค…เคจ्เคฏाเคฏ เค•े เค–िเคฒाเคซ เคฒिเค–เคจे เค•ी เคคाเค•เคค เคฐเค–เคคे เคนै। เค‰เคจเค•े เคฆोเคจों เคนी เค•ाเคต्เคฏ เคธंเค—्เคฐเคน เคจเคฆिเคฏाँ เคฌเคนเคคी เคฐเคนेंเค—ी’’ เค”เคฐ ‘‘เค•ुँเคตเคฐเคตเคฐ्เคคी เค•ैเคธे เคฌเคนे’’ เคฆोเคจों เคนी เคฌेเคนเคฆ เคช्เคฐाเคธंเค—िเค• เค•ृเคคिเคฏाँ เคนैं।


เคธเคนाเคฏเค• เค—्เคฐंเคฅ เคธूเคšी

1.              เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ, เคจเคฆिเคฏाँ เคฌเคนเคคी เคฐเคนेंเค—ी, เค—ांเคต เค•े เคฒोเค— เคธोเคถเคฒ เคंเคก เคเคœुเค•ेเคถเคจเคฒ เคŸ्เคฐเคธ्เคŸ, เคตाเคฐाเคฃเคธी, เคชเคนเคฒा เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ 2018

2.              เคกॉ. เคฐाเค•ेเคถ เค•เคฌीเคฐ, เค•ुँเคตเคฐเคตเคฐ्เคคी เค•ैเคธे เคฌเคนे, เคช्เคฐเคญाเคค เคชेเคชเคฐเคฌैเค•्เคธ, เคจเคˆ เคฆिเคฒ्เคฒी, เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ 2020

3.              เคธुเคฎिเคค्เคฐाเคจเคจ्เคฆเคจ เคชंเคค, เคจौเค•ा เคตिเคนाเคฐ, เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคฌुเค•्เคธ

4.              เคนเคœाเคฐी เคช्เคฐเคธाเคฆ เคฆ्เคตिเคตेเคฆी, เค•ुเคŸเคœ, เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคฌुเค•्เคธ

5.              เคฐाเคฎ เค†เคนूเคœा, เคธाเคฎाเคœिเค• เคธเคฎเคธ्เคฏाเคँ (เคคृเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ), เคฐाเคตเคค เคชเคฌ्เคฒिเค•ेเคถเคจ्เคธ, เคœเคฏเคชुเคฐ, 2019

6.              เค•เคตिเคคा เคธिंเคน, เคญाเคฐเคค เคฎें เคธाเคฎाเคœिเค• เคธเคฎเคธ्เคฏा, เค‡เคถिเค•ा เคชเคฌ्เคฒिเคถिंเค— เคนाเค‰เคธ, เคœเคฏเคชुเคฐ, เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2010

7.              เคกॉ. เคตीเคฐेเคจ्เคฆ्เคฐ เคธिंเคน เคฏाเคฆเคต, เคจเคฏी เคธเคฆी เค•ी เคฆเคนเคฒीเคœ เคชเคฐ เคญाเคฐเคค: เคธाเคฎाเคœिเค• เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เค•े เค‰เคญเคฐเคคे เค•्เคทिเคคिเคœ, เค“เคฎेเค—ा เคชเคฌ्เคฒिเค•ेเคถเคจ्เคธ, เคจเคˆ เคฆिเคฒ्เคฒी, เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ 2012


No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।