เคถुเคญเคฎ เคธिंเคน
เคถोเคงाเคฐ्เคฅी (เคนिเคจ्เคฆी), เคนिเคฎाเคเคฒ เคช्เคฐเคฆेเคถ เคेंเคฆ्เคฐीเคฏ เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ, เคงเคฐ्เคฎเคถाเคฒा. เคाँเคเฅा (เคนि. เคช्เคฐ.), 176215
เคเคฎेเคฒ: singhshubham876@gmail.com เคเคฒเคญाเคท: +91 701 798 1925
เคเคคिเคนाเคธ เคเคญी-เคเคญी เค
เคชเคจे เคธเคฎเคฏ เคเคฐ เคธเคฎाเค เคे เคธाเคฅ เคจ्เคฏाเคฏ เคจเคนीं เคเคฐ เคชाเคคा เคนै เคเคฐ เคुเค เคช्เคฐเคถ्เคจों เคो เค
ंเคงेเคฐे เคฎें เคฐเค เคเคฐ เคนเคฎें เคชुเคจः เค
เคคीเคค เคฎें เคฒौเคเคจे เคो เคฎเคเคฌूเคฐ เคเคฐเคคा เคนै। เคเคฆिเคตाเคธी เค
เคธ्เคฎिเคคा เคฎूเคฒเค เคช्เคฐเคถ्เคจ เคเค เคเคธा เคนी เคช्เคฐเคถ्เคจ เคนै เคो เคเค เคฆเคถเคों เคे เคฌीเคค เคाเคจे เคे เคฌाเคตเคूเคฆ เค
เคชเคจे เคीเคตเคจ เคเคฐ เคฎूเคฒ्เคฏों เคो เคฒेเคเคฐ เคธंเคเคฐ्เคท เคเคฐ เคฐเคนा เคนै। 1857 เค. เคी เค्เคฐांเคคि เคธे เคชเคนเคฒे 1853 เค. เคธे 1856 เค. เคे เคฌीเค เคนुเค เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒ เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคो เคเคงाเคฐ เคฌเคจाเคเคฐ เคฒिเคा เคเคฏा เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน เคा ‘เคฌाเคเคค เค
เคจเคนเคฆ เคขोเคฒ’ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคเคฆिเคตाเคธी เคถोเคทเคฃ เคเคตं เคฆเคฎเคจ เคैเคธी เคธเคฎเคธ्เคฏाเคं เคो เคिเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคคा เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें เคเคฆिเคตाเคธी เคเค เคเคธा เคธเคฎुเคฆाเคฏ เคนै เคो เคเค เคญी เค
เคถिเค्เคทा, เคเคฐीเคฌी, เคฌेเคฐोเคเคाเคฐी เคต เคเคญाเคต เคฎें เคीเคตเคจเคฏाเคชเคจ เคเคฐ เคฐเคนा เคนै। เคธเคฎाเค เคा เคเคธा เคตเคฐ्เค เคो เคตिเคाเคธ เคธे เคोเคธों เคฆूเคฐ เคนै, เคिเคธเคे เคธเคฎเค्เคท เค
เคธ्เคฎिเคคा เคธंเคเค เคคेเฅी เคธे เคเคญเคฐ เคเคฐ เคเคฏा เคนै। เคเคฆिเคตाเคธी เคตเคฐ्เค เคो เคธเคฎाเค เคा เคธเคฌเคธे เคชिเคเฅा เคตเคฐ्เค เคฎाเคจा เคाเคคा เคนै। เคเคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเค เคे เคชिเคเฅे เคนोเคจे เคा เคเค เคฌเฅा เคाเคฐเคฃ เค
เคชเคจी เคเฅ เคธे เคुเฅा เคนोเคจा เคญी เคนै। เคเคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเค เค
เคชเคจी เคชเคฐंเคชเคฐा, เคเคคिเคนाเคธ เคต เคธंเคธ्เคृเคคि เคธे เคเคคเคจा เคुเฅा เคนै เคि เคตเคน เค
เคชเคจी เคชเคฐिเคงि เคธे เคฌाเคนเคฐ เคจเคนीं เค เคชाเคคा เคนै เคเคฐ เค
เคชเคจी เคเคจे เคตाเคฒी เคाเคคि เคे เคฒिเค เคตिเคाเคธ เคे เคธाเคฐे เคฎाเคฐ्เค เค
เคตเคฐुเคฆ्เคง เคเคฐ เคฆेเคคा เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें เคเคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เคंเคเคฒों, เคถเคนเคฐ เคธे เคฆूเคฐ เคเคธे เคธ्เคฅाเคจों เคชเคฐ เคฐเคนเคคा เคนै เคเคนाँ เคจ เคคो เคเคธเคे เคฒिเค เคเคตเคถ्เคฏเค เคเคงाเคฐเคญूเคค เคธुเคตिเคงाเคँ เคนैं เคเคฐ เคจ เคนी เคธंเคธाเคงเคจ। เคตे เคธीเคฎिเคค เคธंเคธाเคงเคจ เคฎें เค
เคชเคจा เคญเคฐเคฃ-เคชोเคทเคฃ เคเคฐเคคे เคนैं। เคเคธ เคชृเคฅ्เคตी เคชเคฐ เคนเคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคा เคोเค เคจ เคोเค เคเคถ्เคตเคฐ เคนै เคฎเคเคฐ เคเคธ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคी เคฐเคเคจा เคिเคธ เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒ เคो เคเคงाเคฐ เคฌเคจाเคเคฐ เคฒिเคी เคเค เคนै เคเคจ เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคा เคจ เคोเค เคงเคฐ्เคฎเค्เคฐंเคฅ เคนै, เคจ เคนी เคฏे เคฎंเคฆिเคฐ เคฌเคจाเคเคฐ เคชूเคा เคเคฐเคคे เคนै। เคชเคนाเฅ, เคจเคฆी, เคเคฐเคจा, เคुเคซा เคเคจเคे เคเคฐाเคง्เคฏ เคฆेเคต เคนैं। ‘เคฎเคฐांเค เคฌเคฐु’ เคเคจเคा เคเคถ्เคตเคฐ เคนै, เคฎเคฐांเค เคฌเคฐु เคธे เคเคจเคा เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ เคฌเฅा เคชเคนाเฅ เคธे เคนै เคฌोंเคा เคเคจเคा เคฆेเคตเคคा เคนै।
‘เคฌाเคเคค เค
เคจเคนเคฆ เฅोเคฒ’ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒ เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน เคจे เค
ंเค्เคฐेเฅों เคी เค्เคฐूเคฐเคคा เคต เค
เคค्เคฏाเคाเคฐ เคो เคฆिเคाเคฏा เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें เค
ंเค्เคฐेเฅों เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคชเคนเคฒे เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคो เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒों เคจे เค
ंเคाเคฎ เคฆिเคฏा เคฅा। เคธंเคฅाเคฒों เคे เคเคธ เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคो เค
ंเค्เคฐेเฅों เคจे เคญเคฒे เคนी เค्เคฐूเคฐเคคा เคธे เคฆเคฌा เคฆिเคฏा เคนो เคชเคฐंเคคु เคเคฆिเคตाเคธी เค
ंเคค เคคเค เค
เคชเคจे เคเคฎाเคจ, เค
เคธ्เคฎिเคคा เคต เค
เคงिเคाเคฐों เคे เคช्เคฐเคคि เคธंเคเคฐ्เคท เคเคฐเคคे เคฐเคนे। เคเคธ เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคฎें เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒों เคा เคจिเคฐ्เคฎเคฎเคคा เคธे เคธंเคाเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฌाเคตเคूเคฆ เคเค เคญी เคฏเคน เคธंเคเคฐ्เคท เค
ंเค्เคฐेเฅी เคถाเคธเคจ เคชเคฐ เคฆाเค เคนै। เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒों เคจे เค
เคชเคจी เค
เคธ्เคฎिเคคा เคเคฐ เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคो เคเคिเคฐी เคธाँเคธ เคคเค เคुเคเคจे เคจเคนीं เคฆिเคฏा। เคเคคिเคนाเคธ เคฎें เคเคธ เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคो เคเคคिเคนाเคธเคाเคฐों เคจे เคญเคฒे เคนी เคฎเคนเคค्เคต เคจ เคฆिเคฏा เคนो เคชเคฐंเคคु เคเคธ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคे เคฎเคนเคค्เคต เคो เคฆेเคเคคे เคนुเค เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคे เคเคตเคฐ เคชृเคท्เค เคชเคฐ เคฐाเคेเคถ เคुเคฎाเคฐ เคธिंเคน เคเคนเคคे เคนैं, “เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน เคा เคฏเคน เคคाเฅा เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคธंเคฅाเคฒ เคธंเคเคฐ्เคท เคी เคฎเคนเคाเคฅा เคนै। เคเคคिเคนाเคธ เคธเคฆैเคต เคธเคค्เคฏ เคนी เคจเคนीं เคเคนเคคा। เคฏूเคฐोเคชीเคฏ เคเคคिเคนाเคธเคाเคฐों เคจे เคธिเคंเคฆเคฐ เคो เคฏूเคจाเคจी เคฌเคจा เคกाเคฒा ; เคเคฌเคि เคฎเคเคฆूเคจिเคฏा เคे เคธिเคंเคฆเคฐ เคจे เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ เคฏूเคจाเคจ เคो เคนी เค
เคชเคจे เค
ंเคूเค े เคे เคจीเคे เคฆเคฌाเคฏा เคฅा। เคธंเคฅाเคฒ-เค्เคฐांเคคि เคญी เค
ंเค्เคฐेเฅों เคो เคญाเคฐเคค เคธे เคญเคाเคจे เคी เคชเคนเคฒी เคธंเคเค िเคค เคเคจเค्เคฐांเคคि เคฅी; เคชเคฐंเคคु เคเคคिเคนाเคธिเค เคคเคฅ्เคฏों เคो เคคोเฅ-เคฎเคฐोเฅเคเคฐ ‘เคธंเคฅाเคฒ เคนूเคฒ’ เคे เคชเคฐिเคช्เคฐेเค्เคท्เคฏ เคो เคญी เคธीเคฎिเคค เคเคฐ เคตिเคฐूเคชिเคค เคเคฐเคจे เคे เคช्เคฐเคฏाเคธ เคिเค เคเค।” เคเคธ เค
เคฐ्เคฅ เคฎें เคฆेเคा เคाเค เคคो เคเคธ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน เคจे เคเคคिเคนाเคธ เคे เคชเคจ्เคจों เคชเคฐ เคชเฅी เคงूเคฒ เคो เคชเคฐเคค เคฆเคฐ เคชเคฐเคค เคนเคाเคเคฐ เคिเคธ เคฏเคฅाเคฐ्เคฅเคคा เคो เคงเคฐाเคคเคฒ เคชเคฐ เคฐเคा เคนै, เคตเคน เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒ เคे เคงूเคฎिเคฒ เคชเฅ เคुเคे เคเคค्เคฎเคธंเคเคฐ्เคท เคต เคฌเคฒिเคฆाเคจ เคो เคชुเคจः เคीเคตिเคค เคเคฐเคจे เคा เคाเคฎ เคเคฐเคคी เคนै।
เคญाเคฐเคคीเคฏ เคเคคिเคนाเคธ เคต เคธंเคธ्เคृเคคि เคฎें เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคो เคช्เคฐाเคฏः เคนांเคธिเคฏे เคชเคฐ เคนी เคฐเคा เคเคฏा เคนै เคिเคธเคธे เคจ เคेเคตเคฒ เคเคฆिเคตाเคธी เคธाเคฎाเคिเค เคตिเคाเคธ เคฎें เคชीเคे เคฐเคนे เค
เคชिเคคु เคเคจ्เคนें เคธเคฎाเค เคा เคนिเคธ्เคธा เคฎाเคจเคจे เคธे เคญी เคเคจเคाเคฐ เคिเคฏा เคเคฏा। เคเคฆिเคตाเคธी เคธเคฎुเคฆाเคฏ เคे เคช्เคฐเคคि เคเคคिเคนाเคธ เคा เคฏเคน เคเคฒाเคตा เคญी เคเคจ्เคนें เค
เคชเคจे เค
เคธ्เคคिเคค्เคค्เคต เคธंเคเค เคธे เคฐเค्เคทा เคे เคช्เคฐเคคि เคช्เคฐेเคฐिเคค เคเคฐเคคा เคนै। เคธเคฆिเคฏों เคธे เคถोเคทिเคค, เคฆเคฎिเคค เคคเคฅा เคเคฒे เคाเคจे เคे เคฌाเคตเคूเคฆ เคตे เคเคค्เคฎเคธंเคเคฐ्เคท เคเคฐเคคे เคฐเคนे เคนैं เคिเคจ्เคคु เคตे เคนเคคाเคถ เคนोเคเคฐ เคเคญी เคจเคนीं เคฌैเค े। เคเคธเคा เคตिเคตเคฐเคฃ เคจिเคฐंเคคเคฐ เคนเคฎें เคเคिเคค เคเคจ्เคฆोเคฒเคจों เคเคฐ เคตिเคฆ्เคฐोเคนों เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเคคिเคนाเคธ เคฎें เคฆेเคเคจे เคो เคฎिเคฒเคคा เคนै। เคฏเคน เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคเคคिเคนाเคธ เคฎें เคนुเค เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒ เคธंเคเคฐ्เคท เคी เคाเคฅा เคो เคนी เคจเคนीं เคเคนเคคा เค
เคชिเคคु เคเคฆिเคตाเคธी เคถोเคทเคฃ, เคธ्เคค्เคฐी เคฆेเคน เคถोเคทเคฃ, เคฌंเคงुเค เคฎเคเคฆूเคฐी เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคเคจเคे เคช्เคฐเคคिเคถोเคง เคी เคเค เคो เคญी เคिเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคคा เคนै। เคिเคธ เคเคฆिเคตाเคธी เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคो เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคฐเคเคเคฐ เคเคธ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคी เคฐเคเคจा เคी เคเคฏी เคนै เคตเคน เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคเคคिเคนाเคธ เคฎें ‘เคธंเคฅाเคฒ เคนूเคฒ’ เคे เคจाเคฎ เคธे เคเคฐ्เคिเคค เคนै। เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคे เคเคชเคฐ เคถोเคทเคฃ เคต เค
เคค्เคฏाเคाเคฐ เคी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคชूเคฐे เคाเคฐเคंเคก เคฎें เคเคฒ เคฐเคนी เคฅी। เคธंเคฅाเคฒों เคจे เคिเคจ เคंเคเคฒों เคो เคธाเคซ เคเคฐเคे เคेเคคी เคे เคฒिเค เคญूเคฎि เคคैเคฏाเคฐ เคी, เคเคจ เคชเคฐ เคญाเคฐी เคญเคฐเคเคฎ เคเคฐ เคฒเค เคฐเคนे เคฅे। เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคซเคธเคฐ เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เคฐाเคเคฎเคนเคฒ เคी เคชเคนाเฅिเคฏों เคे เคเคธ-เคชाเคธ เคจिเคตाเคธ เคเคฐเคจे เคฒเคे। ‘เคเคธ्เคคเคฎाเคฐी เคฌंเคฆोเคฌเคธ्เคค’ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เค
เคฌ เคธंเคฅाเคฒों เคฆ्เคตाเคฐा เคคैเคฏाเคฐ เคी เคेเคคी เคฏोเค्เคฏ เคญूเคฎि เคे เคฎाเคฒिเค เค
เคฌ เคเคฎींเคฆाเคฐ เคนो เคเค เคฅे। เคเคธเคे เคฌाเคฐे เคฎें เคเคชเคจ्เคฏाเคธเคाเคฐ เคฒिเคเคคा เคนै “เคฐाเคเคฎเคนเคฒ เคे เคเคฐ्เคฆ- เคिเคฐ्เคฆ เค
ंเค्เคฐेเค เคจिเคฒเคนों เคจे เคฌเฅी-เคฌเฅी เคोเค िเคฏाँ เคเฅी เคเคฐ เคฒी เคฅीं। เคชोเคเคจ เคฌเฅा เคเคคुเคฐ เค
ंเค्เคฐेเค เคฅा। เคฒเคเคญเค เคเค เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคชूเคฐ्เคต เคी ‘เคเคธ्เคคเคฎाเคฐी เคฌंเคฆोเคฌเคธ्เคค’ เคเคธเคे เคฆिเคฎाเค เคฎें เคฐू-เคฌ-เคฐू เคฅी เคเคธे เคฎाเคฒूเคฎ เคฅा เคि เคนिंเคฆुเคธ्เคคाเคจी เคเคฎींเคฆाเคฐ เคैเคธे เคเคจเคी เคเคฎीเคจों เคे เคฎाเคฒिเค เคฌเคจเคคे เคเคฒे เคเค।” เคเคธ ‘เคเคธ्เคคเคฎाเคฐी เคฌंเคฆोเคฌเคธ्เคค’ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคจे เคिเคธाเคจों เคो เคฎเคเคฆूเคฐ เคฌเคจเคจे เคชเคฐ เคฌाเคง्เคฏ เคिเคฏा। เคเคคเคจा เคนी เคจเคนीं เคเคจเคा เคนเคฐ เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคถोเคทเคฃ เคนोเคจे เคฒเคा। “เคเคฎींเคฆाเคฐ เคเคฐ เค्เคฏाเคฆा เคธเคนी เคเคนा เคाเค เคคो เคुเคฎाเคธ्เคคे, เคช्เคฏूเคจ, เคฎเคนाเคเคจ, เคเคฐ्เคฎเคाเคฐी, เคชुเคฒिเคธ, เคคเคนเคธीเคฒเคฆाเคฐ, เค
เคฆाเคฒเคค เคเคเคนเคฐी เคे เคจौเคเคฐเคถाเคน- เคเคฐ्เคฎเคाเคฐी เคฎिเคฒเคเคฐ เคเค เคธाเคฅ เคธंเคฅाเคฒों เคा เคญเคฏंเคเคฐ เคถोเคทเคฃ เคเคฐเคคे। เคฆเคฎเคจ, เคฎाเคฐเคชीเค เคเคฐ เคเคค्เคชीเฅเคจ เคा เคाเคฒ เคชเคธเคฐा เคนुเค เคฅा। เคเคฐ्เค เคा เคธूเคฆ เคชเคाเคธ เคธे เคชाँเค เคธौ เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคคเค เคตเคธूเคฒा เคाเคคा।” ‘เคเคธ्เคคเคฎाเคฐी เคฌंเคฆोเคฌเคธ्เคค’ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคธे เคธंเคฅाเคฒों เคे เคธเคฎเค्เคท เคจ เคेเคตเคฒ เคीเคตเคจ เคธंเคเค เคเคค्เคชเคจ्เคจ เคนुเค เค
เคชिเคคु เคเคจ्เคนें เค
ंเค्เคฐेเฅों เคा เคुเคฒाเคฎ เคฌเคจเคเคฐ เคฐเคนเคจा เคชเฅ เคฐเคนा เคฅा। เคเคธ เคจเคฏी เคเคฐ เคจीเคคि เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคเคคिเคนाเคธเคाเคฐ เคตिเคชिเคจ เคเคจ्เคฆ्เคฐ เคฒिเคเคคे เคนैं, “ เคฒाเคฐ्เคก เคाเคฐ्เคจเคตाเคฒिเคธ เคจे 1793 เค. เคฎें เคฌंเคाเคฒ เคเคฐ เคฌिเคนाเคฐ เคฎें เคเคธ्เคคเคฎाเคฐी เคฌंเคฆोเคฌเคธ्เคค เคी เคช्เคฐเคฅा เคा เคเคฐंเคญ เคिเคฏा। เคเคธเคी เคฆो เคตिเคถेเคทเคคाเคँ เคฅीं। เคชเคนเคฒी เคฏเคน เคि เคเคฎीเคฆाเคฐों เคเคฐ เคฎाเคฒเคुเคाเคฐों เคो เคญू-เคธ्เคตाเคฎी เคฌเคจा เคฆिเคฏा। เค
เคฌ เคฐैเคฏ्เคฏเคคों เคธे เคฎाเคฒเคुเคाเคฐी เคी เคตเคธूเคฒी เคे เคฒिเค เคेเคตเคฒ เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคเคेंเค เคो เคนी เคाเคฎ เคจเคนीं เคเคฐเคจा เคฅा, เคฌเคฒ्เคि เค
เคฌ เคตे เค
เคชเคจी เคเคฎींเคฆाเคฐी เคे เคเคฒाเฅे เคे เคธाเคฐी เคเคฎीเคจ เคे เคฎाเคฒिเค เคฌเคจ เคเคฏे। เคเคจเคे เคธ्เคตाเคฎिเคค्เคค्เคต เคे เค
เคงिเคाเคฐ เคो เคตंเคถเคเคค เคเคฐ เคนเคธ्เคคांเคคเคฐเคฃीเคฏ เคฌเคจा เคฆिเคฏा। เคฆूเคธเคฐी เคคเคฐเคซ เคाเคถ्เคคเคाเคฐों เคा เคฆเคฐ्เคा เคिเคฐ เคเคฏा เคเคฐ เค
เคฌ เคตे เคฌंเคाเคเคฆाเคฐ เคฌเคจ เคเคฐ เคฐเคน เคเคฏे เคเคฐ เคเคฎीเคจ เคชเคฐ เคฒंเคฌे เคธเคฎเคฏ เคธे เคเคฒे เค เคฐเคนे เค
เคงिเคाเคฐों เคคเคฅा เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เฅाเคฏเคฆों เคธे เคตंเคिเคค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा। เคเคฐाเคाเคนों เคเคฐ เคंเคเคฒों เคि เฅเคฎीเคจों, เคธिंเคाเค เคी เคจเคนเคฐों, เคฎเคเคฒी เคชाเคฒเคจ เคे เคคाเคฒाเคฌों เคคเคฅा เคोเคชเฅी เคกाเคฒเคจे เคी เฅเคฎीเคจों เคे เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคे เค
เคงिเคाเคฐ เคเคฐ เคฒเคाเคจ เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคธे เคธुเคฐเค्เคทा - เคฏे เคธเคฌ เคเคจเคे เคुเค เคเคธे เค
เคงिเคाเคฐ เคฅे เคिเคจเคธे เคเคจเคो เคตंเคिเคค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा เคฅा।” เคเคธ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคธे เคเคฎींเคฆाเคฐ เคจ เคेเคตเคฒ เคฎเคจเคฎाเคจे เคขंเค เคธे เคฒเคाเคจ เคตเคธूเคฒเคคे เค
เคชिเคคु เคिเคธी เคตเคฐ्เคท เคเคค्เคชीเฅเคจ เคเคฎ เคนोเคจे เคฏा เคธूเคा เคเคฆि เคชเฅ เคाเคจे เคชเคฐ เค
เคจाเค เคเคฎ เคนोเคคा เคคो เคญी เคฒเคाเคจ เคตเคธूเคฒी เคฎे เคोเค เคूเค เคจเคนीं เคฆी เคाเคคी। เคिเคธเคธे เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคे เคชाเคธ เคเคฐ्เค เคฒेเคจे เคे เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคोเค เคเคชाเคฏ เคจเคนीं เคฌเคเคคा เคฅा। เคเคธ เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคฎें เคเคฎींเคฆाเคฐ, เคธाเคนूเคाเคฐ เคเคฆि เคธเคญी เคเคจเคा เคถोเคทเคฃ เคเคฐเคจे เคฒเคे เคฅे।
เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคे เค
เคจुเคธाเคฐ, เค
ंเค्เคฐेเคी เคฐाเค เคฎें เคถोเคทเคฃ เคเคธ เคธीเคฎा เคคเค เคฅा เคि เค
เคाเคฒ เคชเฅ เคाเคจे เคे เคाเคฐเคฃ เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒों เคे เคชाเคธ เคญोเคเคจ เคा เคธंเคเค เคชเฅ เคाเคคा เคนै। เคिเคธเคे เคाเคฐเคฃ เคเคธ เคตเคฐ्เคท เคตे ‘เคธोเคนเคฐाเค เคชเคฐ्เคต’ เคจเคนीं เคฎाเคจเคจा เคाเคนเคคे เคนैं, เคชเคฐंเคคु เคเคจเคा เคชुเคฐोเคนिเคค เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐी เคो เคธोเคนเคฐाเค เคชเคฐ्เคต เคชเคฐ เคจिเคฎंเคค्เคฐเคฃ เคฆेเคคा เคนै, เคเคฐ เคธंเคฅाเคฒों เคो เคธोเคนเคฐाเค เคชเคฐ्เคต เคฎเคจाเคจे เคे เคฒिเค เคฌाเคง्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै, เคिเคธเคा เคตिเคฐोเคง เคเคฐเคคे เคนुเค เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคी เคชाเคค्เคฐ เคोเคฌा เคเคนเคคी เคนै, “เคเคธ เคธाเคฒ เคคो เคฎुเคเคฐ เคนो เคเคฏा เคนै। เคธोเคนเคฐाเค เคคो เคนเคฎ เคคเคญी เคฎเคจाเคคे เคนैं, เคเคฌ เคจเค เคงाเคจ เคी เคुเคถी เคฎें เคฆेเคตी-เคฆेเคตเคคाเคं, เคชुเคฐเคे-เคชिเคค्เคคเคฐों เคเคฐ เคोเคงเคจ เคा เคชूเคा-เค
เคฐ्เคเคจ เคเคฐ เคธเคे-เคธंเคฌंเคงिเคฏों เคा เคฎाเคจ-เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคเคฐเคคे เคนैं। เค
เคाเคฒ เคตเคฐ्เคท เคธोเคนเคฐाเค เคฏा เคฌंเคงा เคชเคฐ्เคต เคเคนाँ เคฎเคจเคคा เคนै। เคเคธ เคธाเคฒ เคคो เคนเคฎाเคฐे เคชाเคธ เคाเคจे เคे เคงाเคจ เคจเคนीं, เคคो เคฒोเคों เคो เคเคนाँ เคธे เคญोเค เคเคฐाเคंเคे?” เค
เคाเคฒ เคी เคฎाเคฐ เคธे เคเคฆिเคตाเคธी เคชเคนเคฒे เคนी เคเคฐ्เค เคे เคฌोเค เคธे เคฆเคฌे เคนुเค เคนैं। เคเคชเคฐ เคธे เคธोเคนเคฐाเค เคชเคฐ्เคต เคो เคฎเคจाเคจे เคे เคฒिเค เคเคจเคो เคเคฐ्เค เคฒेเคจा เคชเฅเคคा เคนै। เค
เคाเคฒ เคे เคฌाเคตเคूเคฆ เคตे เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐी เคे เคธ्เคตाเคเคค เคे เคฒिเค เคฏเคน เคชเคฐ्เคต เคฎเคจाเคคे เคนैं।
เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐिเคฏों เคा เคถोเคทเคฃ เคต เค
เคค्เคฏाเคाเคฐ เคเคธ เคธ्เคคเคฐ เคคเค เคฌเฅ เคुเคा เคฅा เคि เคตे เคธंเคฅाเคฒ เคเคฐเคคों เคे เคธाเคฅ เคเคฌเคฐเคฆเคธ्เคคी เคฏा เคฒाเคฒเค เคฆेเคเคฐ เคเคจเคा เคถाเคฐीเคฐिเค เคถोเคทเคฃ เคเคฐเคคे เคฅे। เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคถाเคฐीเคฐिเค เคถोเคทเคฃ เคो เคต्เคฏाเคชเค เคฐूเคช เคฎें เคฆिเคाเคฏा เคเคฏा เคนै ‘เคธोเคนเคฐाเค เคชเคฐ्เคต’ เคชเคฐ เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐी เคชोเคเคจ เคोเคฌा เคे เคธाเคฅ เคเคฌเคฐเคฆเคธ्เคคी เคเคฐเคจे เคी เคोเคถिเคถ เคเคฐเคคा เคนै। เคตเคน เคोเคฌा เคो เคชเคเฅ เคฒेเคคा เคนै เคชเคฐंเคคु เคोเคฌा เค
เคชเคจी เคเคค्เคฎเคฐเค्เคทा เคฎें เคฎुเคฐ्เคी เคाเคเคจे เคी เคूเคฐी เคธे เคชोเคเคจ เคธाเคนเคฌ เคो เคฎाเคฐ เคฆेเคคी เคนै। เคिเคธ เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐी เคे เคธ्เคตाเคเคค เคे เคฒिเค เคธोเคนเคฐाเค เคชเคฐ्เคต เคฎเคจाเคฏा เคाเคคा เคนै เคตเคนी เค
ंเค्เคฐेเค เคธंเคฅाเคฒ เคเคฐเคคों เคे เคธाเคฅ เคเคฌเคฐเคฆเคธ्เคคी เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคชुเคฐोเคนिเคค เคเฅा เคฆेเคเคคा เคฐเคนเคคा เคนै। เคธोเคนเคฐाเค เคชเคฐ्เคต เคชเคฐ เคฏเคน เคเคเคจा เคเค เคคเคฐเคน เคธे เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคे เคฎเคจ เคฎें เคถोเคทเคฃ เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคเค เคฐเคนी เคเค เคा เคช्เคฐเคคीเค เคฅी। เคเคธ เคเคเคจा เคो เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคจे เคธ्เคค्เคฐी- เค
เคธ्เคฎिเคคा เคธे เคोเฅเคเคฐ เคฆेเคा เค
เคชिเคคु เคเคจเคे เคฎเคจ เคฎें เคเค เคि เค्เคตाเคฒा เคงเคงเค เคเค ी เคฅी। เคเคธ เคाเคฎ เคो เคธीเคงू เคเคฐ เคाเคจ्เคนू เคैเคธे เค्เคฐांเคคिเคाเคฐी เคเค เคฎें เคी เคกाเคฒเคจे เคा เคाเคฎ เคเคฐ เคฐเคนे เคฅे। เคोเคฌा เคे เคเคธ เคธाเคนเคธिเค เคाเคฎ เคी เคธเคฐाเคนเคจा เคเคฐเคคे เคนुเค เคोเคों เคจाเคฏเค เคเคนเคคे เคนैं, “เคฌेเคी! เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคเคฆเคฎ เคी เคนเคฎ เคคเคฎाเคฎ เคเคฆिเคตाเคธी เคธเคฐाเคนเคจा เคเคฐเคคे เคนैं। เคนเคฎाเคฐी เคเคฐเคคें เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคคเคฐเคน เคฌเคจे, เคนเคฎाเคฐी เคนाเคฐ्เคฆिเค เคเค्เคा เคนै।” เคोเคฌा เคจे เคो เคाเคฎ เคिเคฏा เคฅा เคเคธเคธे เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒ เคเคฐเคคों เคฎें เคเค เคจเคฏा เคเคค्เคฎเคตिเคถ्เคตाเคธ เคाเค เคเค ा। เคเคชเคจ्เคฏाเคธเคाเคฐ เคเคธ เคเคเคจा เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคฒिเคเคคा เคนै, “เคธंเคญเคตเคคः เคเคฆिเคตाเคธी เคเคคिเคนाเคธ เคी เคชเคนเคฒी เคเคเคจा เคนोเคी, เคเคฌ เคिเคธी เคธ्เคค्เคฐी เคจे เค
เคธ्เคฎिเคคा เคฐเค्เคทा เคธ्เคตเคฏं เคी เคฅी เคเคฐ เคเคธเคी เคธเคฐाเคนเคจा เคฏुเคตเคों เคी เคोเคฒी เคจे เคी เคฅी।” เคोเคฌा เคธंเคฅाเคฒी เคเคฐเคคों เคो เคถिเค्เคทिเคค เคเคฐ เคेเคคเคจा เคाเคृเคค เคเคฐเคจे เคी เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐी เคฒेเคคी เคนै เคเคฐ เคเคธ เคाเคฐ्เคฏ เคो เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคตเคน เคถोเคญा, เคธूเคฎों เคเคฆि เคธाเคฅिเคจों เคे เคธाเคฅ เคชूเคฐा เคเคฐเคจे เคฎें เคुเค เคाเคคी เคนै। เคเคธ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคเคฆिเคตाเคธी เคเคฐเคคों เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคเค เคैเคฐ เคเคฆिเคตाเคธी เคฎเคนिเคฒा เคฎाเคฐिเคฏा เคा เคญी เคเคฎींเคฆाเคฐ เคญเคตेเคถ เคเคฐ เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐी เคฐॉเคฌเคฐ्เค เคฆ्เคตाเคฐा เคถोเคทเคฃ เคो เคฆिเคाเคฏा เคเคฏा เคนै। เคเคฎींเคฆाเคฐ เคญเคตेเคถ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคा เคถोเคทเคฃ เคฆिเคจों-เคฆिเคจ เคฌเฅเคคा เคा เคฐเคนा เคฅा। เคเคธเคे เค
เคค्เคฏाเคाเคฐ เคธे เคเคฆिเคตाเคธी เคเคธ เคธीเคฎा เคคเค เคค्เคฐเคธ्เคค เคฅे เคि, “เคเคฌ เคाเคนे, เคिเคธเคी เคाเคนे เค
เคจाเค, เคाเคจเคตเคฐ เคเคฐ เคฒเฅเคी เคเค ाเคเคฐ เคเคฒ เคฆेเคคा เคนै।”
เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐी เคชोเคेंเค เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒों เคी เคฌเฅเคคी เคคाเคเคค เคธे เคกเคฐा เคนुเค เคฅा। เคเคธे เคญเคฏ เคนै เคि เคฏเคฆि เคเคฆिเคตाเคธी เคถिเค्เคทिเคค เคเคฐ เคธเคเค เคนुเค เคคो เคเคจ เคชเคฐ เคฌเคนुเคค เคฆिเคจों เคคเค เคถाเคธเคจ เคจเคนीं เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै। เคเคฌ เคชोเคेंเค เคธाเคนเคฌ เคो เคुเคค्เคคा เคाเคเคคा เคนै เคเคฐ เคฌเคนुเคค เคเคฒाเฅ เคเคฐเคจे เคे เคฌाเคตเคूเคฆ เคเคธเคा เคชैเคฐ เคธเคนी เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै เคคो เคाँเคต เคा เคเคฎींเคฆाเคฐ เคเคธे เคเคฐी เคตैเคฆ्เคฏ เคे เคชाเคธ เคฒे เคाเคคा เคนै। เคเคฐी เคตैเคฆ्เคฏ เคे เคเคฒाเฅ เคे เคฌाเคฆ เคชोเคेंเค เคा เคชैเคฐ เคธเคนी เคนो เคाเคคा เคนै। เคเคธे เคฎें “เคชोเคेंเค เคि เคจเฅเคฐ เคฎें เคธเคฌเคธे เคชीเฅाเคฆाเคฏเค เคฏเคน เคฌाเคค เคฅी เคि เคเคจเคे เคญीเคคเคฐ เคเคฒा-เคौเคถเคฒ, เค्เคाเคจ-เคตिเค्เคाเคจ เคो เคฌเฅाเคตा เคฎिเคฒा เคคो เคเคจ เคชเคฐ เคฌเคนुเคค เคฆिเคจों เคคเค เคฐाเค เคเคฐเคจा เคฎुเคถ्เคिเคฒ เคนो เคाเคเคा। เคฎुเคเคฒ เคคो เคเคธे เคฒोเคों เคे เค्เคाเคจ เคเคฐ เคนाเคฅ เคीเคจเคจे เคฎें เคญी เคจเคนीं เคूเคเคคे เคฅे।” เคชोเคेंเค เคि เคจเฅเคฐ เคฎें เคเคฐी เคตैเคฆ्เคฏ เคจाเคธूเคฐ เคฅा, เค
เคเคฐ เคเคฐी เคตैเคฆ्เคฏ เคैเคธे เคฒोเค เคฐเคนेंเคे เคคो เค
ंเค्เคฐेเคी เคธเคฐเคाเคฐ เคा เคเคงिเคชเคค्เคฏ เคฌเคนुเคค เคฆिเคจों เคคเค เคจเคนीं เคฐเคนेเคा। เคเคธी เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคธे เคชोเคेंเค เคी เคिเคธ เคเคฆिเคตाเคธी เคเคฐी เคตैเคฆ्เคฏ เคจे เคाเคจ เคฌเคाเคฏी, เคเคธเคो เคนी เคตเคน เคฎाเคฐเคจे เคी เคฏोเคเคจा เคฌเคจाเคคा เคนै เคเคฐ เค
ंเคค เคฎें เคตเคน เคเคธเคी เคนเคค्เคฏा เคญी เคเคฐเคตा เคฆेเคคा เคนै। เคชोเคेंเค เคธाเคนเคฌ เคเคฆिเคตाเคธी เคोเคो เคจाเคฏเค เคे เคाँเคต เคो เคถिเค्เคทा, เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ, เคตिเคाเคธ เคा เคฒाเคฒเค เคฆेเคเคฐ เคเคฒाเคตा เคเคฐเคคा เคนै। เคตเคน เค
ंเคฆเคฐ เคนी เค
ंเคฆเคฐ เค
ंเค्เคฐेเค เคी เคถเค्เคคि เคो เคฎเฅเคฌूเคค เคเคฐเคคा เคนै। เคธाเคฅ เคนी เคฏोเคเคจा เคฌเคจाเคเคฐ เคตเคน เคตिเคฆ्เคฐोเคนी เคธंเคฅाเคฒों เคธुเคेเคฒ, เคธिเคฆो เคเคฆि เคो เคชเคเฅเคจे เคी เคोเคถिเคถ เคญी เคเคฐเคคा เคนै।
เคเคฆ्เคฏोเคीเคเคฐเคฃ เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคे เคฒिเค เค
เคธเคฎाเคช्เคค เคนोเคจे เคตाเคฒे เคธंเคเคฐ्เคท เคे เคฐूเคช เคฎें เคเคญเคฐ เคเคฐ เคเคคा เคนै। เคเคธเคจे เคจ เคेเคตเคฒ เคชुเคจเคฐ्เคตाเคธ เคต เคตिเคธ्เคฅाเคชเคจ เคी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคो เคเคค्เคชเคจ्เคจ เคिเคฏा เค
เคชिเคคु เคถोเคทเคฃ เคो เคเคฐเคฎ เคชเคฐ เคชเคนुँเคा เคฆिเคฏा เคฅा। เคो เคญी เคเคจ เคंเคเคฒों เคฎें เคเคฏा เคฏเคนाँ เคे เคจिเคตाเคธिเคฏों เคो เคญเคाเคจे เคा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคिเคฏा। เคเคชเคจिเคตेเคถिเค เคाเคฒ เคฎें เค
ंเค्เคฐेเคों เคจे เคเคจ เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคा เคธเคฐ्เคตाเคงिเค เคถोเคทเคฃ เคिเคฏा। 1850 เค. เคे เคฌाเคฆ เคฐेเคฒ เคจीเคคि เคฎें เคฒเคเฅी เคी เคฎाँเค เคฌเฅी เคคो เค
ंเค्เคฐेเคों เคจे เค ेเคेเคฆाเคฐों เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคंเคเคฒों เคो เคเคเคตाเคจा เคถुเคฐू เคเคฐ เคฆिเคฏा। เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคो เคจीเคฒ เคी เคेเคคी เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฌाเคง्เคฏ เคिเคฏा เคเคฏा เคिเคธเคธे เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐाเคเคค เคेเคคी เคจเคท्เค เคนोเคจे เคฒเคी। ‘เคเคธ्เคคเคฎเคฐी เคฌंเคฆोเคฌเคธ्เคค’ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคจे เคเคฎींเคฆाเคฐों เคो เคเคฎीเคจ เคा เคฎाเคฒिเค เคฌเคจा เคฆिเคฏा। เคเคธ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคो เคฒाเคू เคเคฐเคจे เคे เคฌाเคฆ, “เค
เคฌ เคนเคฐ เค
ंเค्เคฐेเค เคो เค
เคงिเคाเคฐ เคฎिเคฒ เคเคฏा เคนै เคि เคตเคน เคญाเคฐเคค เคฎे เคเคाเคฐ เคฌเคธ เคธเคเคคा เคนै เคเคฐ เคเคฎीเคจ-เคाเคฏเคฆाเคฆ เคा เคฎाเคฒिเค เคญी เคฌเคจ เคธเคเคคा เคนै। เคจเคคीเคเคคเคจ เค
ंเค्เคฐेเคों เคจे เคฌเฅी- เคฌเฅी เคเคฎींเคฆाเคฐिเคฏाँ เคเคฐीเคฆเคเคฐ เคจीเคฒ เคी เคेเคคी เคถुเคฐू เคเคฐ เคฆी। เคชเคนเคฒे เคเคธ्เค เคंเคกिเคฏा เคंเคชเคจी เคी เคจीเคฒ เคी เคोเค िเคฏाँ เคฅी। เค
เคฌ เคจिเคฒเคนे เคธाเคนเคฌों เคी เคฏा เคซिเคฐ เคฆूเคธเคฐी- เคฆूเคธเคฐी เคंเคชเคจिเคฏों เคी เคोเค िเคฏाँ เคเคเคน- เคเคเคน เคुเคฒ เคเคฏी เคฅी।” เคฏे เคंเคชเคจिเคฏां เค
เคชเคจे เคจिเคी เคเคฐ्เคฅिเค เคซाเคฏเคฆे เคे เคฒिเค เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคธे เคเคฌเคฐเคฆเคธ्เคคी เคจीเคฒ เคी เคेเคคी เคเคฐเคตाเคคे, เคुเค เคจिเคฒเคนे เค
เคชเคจी เคเคฎीเคจ เคชเคฐ เคुเคฆ เคจीเคฒ เคी เคेเคคी เคเคฐाเคคे “เคฎเคเคฐ เค
เคงिเคांเคถ เคेเคคिเคนเคฐों เคो เคเคฌเคฐเคจ เค
เค्เคฐिเคฎ เคฆेเคเคฐ เคจीเคฒे เคी เคेเคคी เคเคฐाเคจे เคे เคฒिเค เคฎเคเคฌूเคฐ เคเคฐเคคे।”
เค
ंเค्เคฐेเค เค
เคงिเคाเคฐी เคต เคต्เคฏाเคชाเคฐी เคชเคนเคฒे เคธे เคนी เค
เค्เคी เฅเคฎीเคจों เคो เคिเคน्เคจिเคค เคเคฐ เคฒेเคคे เคฅे। เคिเคจ เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคो เคจीเคฒ เคी เคेเคคी เคเคฐเคจी เคนोเคคी เคฅी, เคเคจ เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคो เคจीเคฒ เคी เคेเคคी เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคธूเคฆ เคฒेเคจा เคชเฅเคคा เคฅा เค्เคฏोंเคि เคเคจ्เคนें เค
ंเค्เคฐेเคों เคी เคคเคฐเคซ เคธे เคธिเคฐ्เคซ เคช्เคฐเคคि เคฌीเคा เคฆो เคฐुเคชเคฏा เคฎिเคฒเคคा เคฅा। เคंเคชเคจी เคฆ्เคตाเคฐा เคिเคน्เคจिเคค เคी เคเคฏी เคเคฎीเคจ เคชเคฐ เคเคฆिเคตाเคธी เค
เคจ्เคฏ เคซเคธเคฒ เคी เคेเคคी เคจเคนीं เคเคฐ เคธเคเคคा เคฅा। “เคธाเคฎाเคिเค เคเคฐ เคเคฐ्เคฅिเค เคฆृเคท्เคिเคोเคฃ เคธे เคฏเคน เคธ्เคฅाเคฏी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคจिंเคฆเคจीเคฏ เคฅी। เคเคฎींเคฆाเคฐों เคा เคญूเคฎि เคชเคฐ เคชूเคฐ्เคฃ เค
เคงिเคाเคฐ เคฎाเคจเคเคฐ เคंเคชเคจी เคจे เคญूเคฎिเคชเคคि เค
เคฅเคตा เคिเคฐाเคฏेเคฆाเคฐ เคृเคทเคों เคฆोเคจों เคे เคนिเคคों เคी เค
เคตเคนेเคฒเคจा เคी। เคญूเคฎिเคชเคคि เคो เคเคฒ เคคเค เคธ्เคตाเคฎी เคฅा, เคเค เคเค เคिเคฐाเคฏेเคฆाเคฐ เคนो เคเคฏा เคคเคฅा เคिเคฐाเคฏेเคฆाเคฐ เค
เคฌ เคเคฎींเคฆाเคฐ เคी เคฆเคฏा เคชเคฐ เคเคงाเคฐिเคค เคฅा เคคเคฅा เค
เคฌ เคเคธे เค
เคงिเคाเคฐिเค เคिเคฐाเคฏा เคฆेเคจा เคชเฅเคคा เคฅा। เคเคธा เค
เคจ्เคฏाเคฏ เคญाเคฐเคค เคे เคเคคिเคนाเคธ เคฎें เคเคญी เคจเคนीं เคนुเค।” เคเคธ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคธे เคช्เคฐเคृเคคि เคเคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคा เคถोเคทเคฃ เคฒเคाเคคाเคฐ เคนो เคฐเคนा เคฅा। เคเคชเคฐ เคธे เคจीเคे เคคเค เคธเคญी เค
ंเค्เคฐेเค, เคเคฎींเคฆाเคฐ, เคฎเคนाเคเคจ เคเคฆि เคธเคญी เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคे เคฆเคฎเคจ เคต เคถोเคทเคฃ เคฎें เคฒเคे เคนुเคฏे เคฅे। เคเคฆिเคตाเคธिเคฏों เคा เคเคธ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคเค เคเคธा เคंเคฆोเคฒเคจ เคฅा เคिเคธเคฎें เคธเคญी เคตเคฐ्เค เคे เคฒोเค เคถाเคฎिเคฒ เคฅे। เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคा เคชाเคค्เคฐ เคธिเคงू เคเคนเคคा เคนै, “เคเคจ-เคंเคฆोเคฒเคจ เค
เคेเคฒा เคธंเคฅाเคฒी เคนी เคจเคนीं เคเคฒा เคธเคเคคे। เคเคจ- เคंเคฆोเคฒเคจ เคฎें เคนเคฎें เคธเคฌเคा เคธเคนเคฏोเค เคाเคนिเค। เคฒोเคนाเคฐ เคญाเคเคฏों เคจे เคนเคฎें เคुเค ाเคฐ, เคांเคी เคเคฐ เค
เคธ्เคค्เคฐ- เคถเคธ्เคค्เคฐ เคฌเคจाเคเคฐ เคฆिเคฏे เคนैं।” เคเคธ เคคเคฐเคน เคเคธ เคंเคฆोเคฒเคจ เคฎें เคธंเคฅाเคฒी เคเคฐ เคैเคฐ- เคธंเคฅाเคฒी เคฆोเคจों เคธเคฎुเคฆाเคฏों เคจे เคฎिเคฒเคเคฐ เคถोเคทเคฃ เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคंเคฆोเคฒเคจ เคिเคฏा। เคเคธ เคถोเคทเคฃ เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคฐเคฎเคฃिเคा เคुเคช्เคคा เคเคนเคคी เคนैं- “เค
ंเค्เคฐेเคों เคฆ्เคตाเคฐा เคเคฎीเคจ เคी เคฎाเคฒเคुเคाเคฐी, เคนเคฒ-เคฌैเคฒ เคी เคธंเค्เคฏा เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคคเคฏ เคเคฐเคे เคตเคธूเคฒी เคाเคจी เคถुเคฐू เคนो เคเคฏी เคฅी, เคฒเคाเคจ เคी เคฐाเคถि เคญी เคฌเฅा เคฆी เคเคฏी เคฅी, เคฐेเคฒ เคฒाเคเคจों เคा เคाเคฒ เคฌिเคเคจे เคฒเคा เคฅा, เคिเคธเคธे เคชเคाเคธ เคนเฅाเคฐ เคธे เค
เคงिเค เคฒोเค เค
เคชเคจी เคเคฎीเคจ เคธे เคฌेเคเคฐ เคเคฐ เคฆिเคฏे เคเค เคฅे। เคเคจเคธे เคฌेเคाเคฐी เค
เคฒเค เคธे เคฒी เคा เคฐเคนी เคฅी। เคธूเคฆเคोเคฐ เคฆिเคू เคฎเคนाเคเคจ เคे เคธเคฎเคฐ्เคฅเค เคฎเคนेเคถ เคे เค
เคค्เคฏाเคाเคฐ เคธे เคฆाเคฎिเคจ-เค-เคोเคน เคी เคเคจเคคा เคเคिเฅ เค เคुเคी เคฅी।” เคธंเคฅाเคฒों เคा เคฏเคน เคตिเคฆ्เคฐोเคน เคฎुเค्เคฏเคคः เคเคฐ्เคฅिเค เคถोเคทเคฃ เคे เคिเคฒाเคซ เคฅा। เคธंเคฅाเคฒी เคฒोเค เค
เคชเคจे เคฒिเค เคเค เคเคฆเคฐ्เคถ เคฐाเค्เคฏ เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคฐเคจा เคाเคนเคคे เคฅे เคเคนाँ เคจ เคोเค เคฐाเคा เคนो เคจ เคช्เคฐเคा, เคจ เคถोเคทเค เคต เคถोเคทिเคค เคा เคญेเคฆ เคนो, เคธเคญी เคे เคฒिเค เคธเคฎाเคจเคคा เคी เคญाเคตเคจा เคนो, เคธเคฌเคे เคฒिเค เคถिเค्เคทा เคต เคฐोเคเคाเคฐ เคी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคนो। เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคा เคชाเคค्เคฐ เคธिเคงू เคธंเคฅाเคฒ เคชเคฐเคเคจे เคो เคธंเคฌोเคงिเคค เคเคฐเคคे เคนुเค เคเคนเคคा เคนै, “เคคुเคฎ เคธंเคฅाเคฒ เคฐाเค เคाเคฏเคฎ เคเคฐो, เคंเคชเคจी เคฐाเค เคो เคเคค्เคฎ เคเคฐो।” เคธंเคฅाเคฒों เคा เคฏเคน เคंเคฆोเคฒเคจ เค
เคชเคจी เคฎाเคคृเคญूเคฎि เคी เคฐเค्เคทा เคे เคเคฒाเคฏा เคเคฏा เคฅा, เคเค เคคเคฐเคน เคธे เคเคธ เคंเคฆोเคฒเคจ เคो เค
ंเค्เคฐेเคों เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคญाเคฐเคค เคे เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธंเค्เคฐाเคฎ เคे เคเคाเค เคे เคฐूเคช เคฎें เคฎाเคจा เคा เคธเคเคคा เคนै।
เค
ंเค्เคฐेเคी เคธเคฐเคाเคฐ เคจे เคญเคฒे เคนी เคเคธ เคंเคฆोเคฒเคจ เคो เค
เคชเคจी เคคाเคเคค เคธे เคฆเคฌा เคฆिเคฏा เคนो เคชเคฐंเคคु เคเคฆिเคตाเคธी เคธंเคฅाเคฒों เคจे เค
เคชเคจी เคฎाเคคृเคญूเคฎि เคต เค
เคธ्เคฎिเคคा เคी เคฐเค्เคทा เคे เคฒिเค เค
ंเคค เคคเค เคฒเฅเคคे เคฐเคนे। เคเคฆिเคตाเคธी เค
เคชเคจी เคธाเคฎूเคนिเค เคीเคตเคจ เคถैเคฒी เคो เคฌเคจाเค เคฐเคเคจा เคाเคนเคคे เคฅे। เคฏเคน เคตिเคฆ्เคฐोเคน เค
ंเค्เคฐेเคी เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคนी เคจเคนीं เค
เคชिเคคु เคเคฎींเคฆाเคฐ, เคธाเคนूเคाเคฐ, เคฎเคนाเคเคจ, เคธเคญी เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคฅा, เคो เคญी เค
ंเค्เคฐेเคी เคถाเคธเคจ เคे เคช्เคฐเคคीเค เคฅे। เคธाเคนिเคค्เคฏ เคा เคเคคिเคนाเคธ เคเคฐ เคธเคฎाเค เคธे เค
ंเคคःเคธंเคฌंเคง เคเคจिเคท्เค เคฐूเคช เคฎें เคนोเคคा เคนै, เคธाเคนिเคค्เคฏ เคธเคฎाเค เคो เคต्เคฏाเคชเค เฅเคฒเค เคชเคฐ เคเคค्เคฎเคธाเคค เคเคฐเคคा เคนै। เคเคธ เคฆृเคท्เคि เคธे เคฏเคน เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคเคคिเคนाเคธ เคे เคเคจ เคชเคนเคฒुเคं เคเคाเคเคฐ เคเคฐเคคा เคนै เคिเคธे เคเคคिเคนाเคธเคाเคฐों เคจे เคจเฅเคฐเค
ंเคฆाเฅ เคเคฐ เคฆिเคฏा เคฅा। เคฏเคน เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคฐ เคธाเคฎाเคिเค เคชเคฐिเคช्เคฐेเค्เคท्เคฏ เคฎें เคเคฆिเคตाเคธी เคถोเคทเคฃ เคต เคฆเคฎเคจ เคो เคिเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคคा เคนै। เคเคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเค เคเค เคญी เคเคจ्เคนीं เคฎूเคฒ्เคฏों เคเคฐ เค
เคงिเคाเคฐों เคे เคฒिเค เคธंเคเคฐ्เคท เคเคฐ เคฐเคนा เคนै। เคธเคฐเคाเคฐ, เคถोเคทเค เคा เคฐूเคช เคญเคฒे เคนी เคฌเคฆเคฒ เคเคฏा เคนो เคชเคฐंเคคु เคธเคฎाเค เคฎें เคถोเคทเค, เคถोเคทिเคค เคी เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคเค เคญी เคตिเคฆ्เคฏเคฎाเคจ เคนै।
เคธंเคฆเคฐ्เคญ:
[1] เคฌाเคเคค เค
เคจเคนเคฆ เฅोเคฒ, เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน, เคเคตเคฐ เคชृเคท्เค
[2] เคตเคนी,เคชृเคท्เค -9
[3] เคตเคนी,เคชृเคท्เค - 10
[4] เคเคงुเคจिเค เคญाเคฐเคค เคा เคเคคिเคนाเคธ, เคตिเคชिเคจ เคเคจ्เคฆ्เคฐ, เคชृเคท्เค - 88
[5] เคฌाเคเคค เค
เคจเคนเคฆ เฅोเคฒ, เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน, เคชृเคท्เค – 88
[6] เคตเคนी, เคชृเคท्เค – 14
[7] เคตเคนी, เคชृเคท्เค - 14
[8] เคตเคนी, เคชृเคท्เค – 38
[9] เคตเคนी, เคชृเคท्เค – 39
[10] เคตเคนी, เคชृเคท्เค - 47
[11] เคตเคนी, เคชृเคท्เค - 48
[12] เคเคงुเคจिเค เคญाเคฐเคค เคा เคเคคिเคนाเคธ, เคฌी. เคเคฒ. เค्เคฐोเคตเคฐ, เคชृเคท्เค – 85
[13] เคฌाเคเคค เค
เคจเคนเคฆ เฅोเคฒ, เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน, เคชृเคท्เค - 82
[14] เคเคฆिเคตाเคธी เค
เคธ्เคฎिเคคा เคा เคธंเคเค, เคฐเคฎเคฃिเคा เคुเคช्เคคा, เคชृเคท्เค – 115
[15] เคฌाเคเคค เค
เคจเคนเคฆ เฅोเคฒ, เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน, เคชृเคท्เค – 88
เคธंเคฆเคฐ्เคญ เค्เคฐंเคฅ
1. เคฌाเคเคค เค
เคจเคนเคฆ เฅोเคฒ, เคฎเคงुเคเคฐ เคธिंเคน, เคตाเคฃी เคช्เคฐเคाเคถเคจ, เคจเค เคฆिเคฒ्เคฒी, เคธंเคธ्เคเคฐเคฃ: 2005
2. เคเคงुเคจिเค เคญाเคฐเคค เคा เคเคคिเคนाเคธ, เคตिเคชिเคจ เคเคจ्เคฆ्เคฐ, เคเคฐिเคฏंเค เคฌ्เคฒैเคเคธ्เคตाเคจ เคช्เคฐाเคเคตेเค เคฒिเคฎिเคेเคก, เคจเค เคฆिเคฒ्เคฒी, เคธंเคธ्เคเคฐเคฃ: 2012
3. เคเคงुเคจिเค เคญाเคฐเคค เคा เคเคคिเคนाเคธ: เคเค เคจเคตीเคจ เคฎूเคฒ्เคฏांเคเคจ, เคฌी. เคเคฒ. เค्เคฐोเคตเคฐ, เคเคธ.เคเคจ्เคฆ เคंเคก เคंเคชเคจी เคฒिเคฎिเคेเคก, เคจเค เคฆिเคฒ्เคฒी, เคธंเคธ्เคเคฐเคฃ: 2006
4. เคเคฆिเคตाเคธी เค
เคธ्เคฎिเคคा เคा เคธंเคเค, เคฐเคฎเคฃिเคा เคुเคช्เคคा, เคธाเคฎเคฏिเค เคช्เคฐเคाเคถเคจ, เคจเค เคฆिเคฒ्เคฒी, เคธंเคธ्เคเคฐเคฃ: 2014
No comments :
Post a Comment
We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเคाเคถिเคค เคฐเคเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เคा เคธ्เคตाเคเคค เคนै।