рдмिрд╕्рдоिрд▓ рдХी рдЖрдд्рдордХрдеा - рдЕंрд╢ 19

рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рдкрд░िрдЪрдп
рдкрдг्рдбिрдд рд░ाрдордк्рд░рд╕ाрдж 'рдмिрд╕्рдоिрд▓' рдиे рдЕрдкрдиी рдЬीрд╡рдиी рд╕рди् 1927 рдоें рдЧोрд░рдЦрдкुрд░ рдЬेрд▓ рдХी рдХोрдард░ी рдоें рд▓िрдЦी рдеी। рдЙрдирдХी рдлाँрд╕ी рд╕े рдПрдХ рджिрди рдкрд╣рд▓े 18 рджिрд╕рдо्рдмрд░ 1927 рдХो рдЬрдм рдЙрдирдХी рдоाँ рд╢्рд░ी рд╢िрд╡ рд╡рд░्рдоा рдХे рд╕ाрде рдЙрдирд╕े рдЕंрддिрдо рдмाрд░ рдоिрд▓рдиे рдЖрдпीं рддрдм рдкंрдбिрдд рдЬी рдиे рдЕрдкрдиी рдЗрд╕ рдЖрдд्рдордХрдеा рдХी рд╣рд╕्рддрд▓िрдЦिрдд рдкांрдбुрд▓िрдкि рдЦाрдиे рдХे рдбрдм्рдмे рдоें рдЫिрдкाрдХрд░ рдЬेрд▓ рдХे рдмाрд╣рд░ рднिрдЬрд╡ा рджी। рдЗрд╕ рдЖрдд्рдордХрдеा рдХा рдкрд╣рд▓ा рдк्рд░рдХाрд╢рди рд╕िंрдз рдоें рднрдЬрдирд▓ाрд▓ рдмुрдХрд╕ेрд▓рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рди 1927 рдоें рдкुрд╕्рддрдХ рд░ूрдк рдоें рд╣ुрдЖ। рдмाрдж рдоें рдЗрд╕े рд╢्рд░ी рднрдЧрд╡рддीрдЪрд░рдг рд╡рд░्рдоा рдж्рд╡ाрд░ा рднी рдЫрдкрд╡ाрдпा рдЧрдпा। рдкुрд╕्рддрдХ рдЫрдкрддे рд╣ी рджрдордирдХाрд░ी рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╢ाрд╕рди рдиे рдЗрд╕ рдкुрд╕्рддрдХ рдкрд░ рдк्рд░рддिрдмрди्рдз рд▓рдЧा рджिрдпा рдФрд░ рдЗрд╕рдХी рдк्рд░рддिрдпाँ рдЬрдм्рдд рдХрд░ рд▓ी рдЧрдпीं।

рдкрдг्рдбिрдд рдЬी 19 рджिрд╕рдо्рдмрд░ 1927 рдХो рдЧोрд░рдЦрдкुрд░ рдЬिрд▓ा рдЬेрд▓ рдоें рдЕрд╢рдлाрдХ рдЙрд▓्рд▓ाрд╣ рдЦाँ, рд░ोрд╢рди рд╕िंрд╣ рдФрд░ рд░ाрдЬेंрдж्рд░ рд▓ाрд╣िреЬी рдХे рд╕ाрде рд╣ँрд╕рддे-рд╣ँрд╕рддे рдлाँрд╕ी рдЪрдв़ рдЧрдП।

рд╣ुрддाрдд्рдоा рдкंрдбिрдд рд░ाрдордк्рд░рд╕ाрдж 'рдмिрд╕्рдоिрд▓' рдХी рдЖрдд्рдордХрдеा рдХे рдЕंрд╢: рд╕ेрддु рдХे рдкिрдЫрд▓े рдЕंрдХों рд╕े
рдмीрдЬрд╢рдм्рдж: Autobiography, Bismil, Excerpt, рдЖрдд्рдордХрдеा, рдЬीрд╡рдиी, рдиाрдпрдХ, рдмिрд╕्рдоिрд▓, рд╣िрди्рджी,
... рдФрд░ рдЕрдм, рдмिрд╕्рдоिрд▓ рдХी рдЖрдд्рдордХрдеा - рдЕंрд╢ 18

рдЪрддुрд░्рде рдЦрдг्рдб (рдкिрдЫрд▓े рдЕंрдХ рд╕े рдЬाрд░ी)

рдЕрднिрдпोрдЧ

рдХाрдХोрд░ी рдоें рд░ेрд▓рд╡े рдЯ्рд░ेрди рд▓ुрдЯ рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рд╣ी рдкुрд▓िрд╕ рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рд╡िрднाрдЧ рдЙрдХ्‍рдд рдШрдЯрдиा рдХा рдкрддा рд▓рдЧाрдиे рдХे рд▓िрдП рддैрдиाрдд рдХिрдпा рдЧрдпा। рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рд╡्рдпрдХ्‍рддि рдоिреж рд╣ाрд░्рдЯрди рдЗрд╕ рд╡िрднाрдЧ рдХे рдиिрд░ीрдХ्рд╖рдХ рдеे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдШрдЯрдиाрд╕्рдерд▓ рддрдеा рд░ेрд▓рд╡े рдкुрд▓िрд╕ рдХी рд░िрдкोрд░्рдЯों рдХो рджेрдЦ рдХрд░ рдЕрдиुрдоाрди рдХिрдпा рдХि рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै рдпрд╣ рдХाрд░्рдп рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░िрдпों рдХा рд╣ो। рдк्рд░ाрди्рдд рдХे рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░िрдпों рдХी рдЬाँрдЪ рд╢ुрд░ू рд╣ुрдИ। рдЙрд╕ी рд╕рдордп рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँрдкुрд░ рдоें рд░ेрд▓рд╡े рдбрдХैрддी рдХे рддीрди рдиोрдЯ рдоिрд▓े। рдЪोрд░ी рдЧрдП рдиोрдЯों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рд╕ौ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдеी рдЬिрдирдХा рдоूрд▓्рдп рд▓рдЧрднрдЧ рдПрдХ рд╣рдЬाрд░ рд░ुрдкрдпे рдХे рд╣ोрдЧा। рдЗрдирдоें рд╕े рд▓рдЧрднрдЧ рд╕ाрдд рд╕ौ рдпा рдЖрда рд╕ौ рд░ुрдкрдпे рдХे рдоूрд▓्рдп рдХे рдиोрдЯ рд╕ीрдзे рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЦрдЬाрдиे рдоें рдкрд╣ुँрдЪ рдЧрдП। рдЕрддः рд╕рд░рдХाрд░ рдиोрдЯों рдХे рдоाрдорд▓े рдХो рдЪुрдкрдЪाрдк рдкी рдЧрдИ। рдпे рдиोрдЯ рд▓िрд╕्рдЯ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ोрдиे рд╕े рдкूрд░्рд╡ рд╣ी рд╕рд░рдХाрд░ी рдЦрдЬाрдиे рдоें рдкрд╣ुँрдЪ рдЪुрдХे рдеे। рдкुрд▓िрд╕ рдХा рд▓िрд╕्рдЯ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рдиा рд╡्рдпрд░्рде рд╣ुрдЖ। рд╕рд░рдХाрд░ी рдЦрдЬाрдиे рдоें рд╕े рд╣ी рдЬрдирддा рдХे рдкाрд╕ рдХुрдЫ рдиोрдЯ рд▓िрд╕्рдЯ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ोрдиे рдХे рдкूрд░्рд╡ рд╣ी рдкрд╣ुँрдЪ рдЧрдП рдеे, рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рд╡े рдЬрдирддा рдХे рдкाрд╕ рдиिрдХрд▓ рдЖрдпे।

рдЙрди्рд╣ीं рджिрдиों рдоें рдЬिрд▓ा рдЦुрдлिрдпा рдкुрд▓िрд╕ рдХो рдоाрд▓ूрдо рд╣ुрдЖ рдХि рдоैं 8, 9 рддрдеा 10 рдЕрдЧрд╕्рдд 1925 рдХो рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँрдкुрд░ рдоें рдирд╣ीं рдеा। рдЕрдзिрдХ рдЬाँрдЪ рд╣ोрдиे рд▓рдЧी। рдЗрд╕ рдЬाँрдЪ-рдкрдб़рддाрд▓ рдоें рдкुрд▓िрд╕ рдХो рдоाрд▓ूрдо рд╣ुрдЖ рдХि рдЧрд╡рд░्рдирдоेрдг्рдЯ рд╕्рдХूрд▓ рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँрдкुрд░ рдХे рдЗрди्рджुрднूрд╖рдг рдоिрдд्рд░ рдиाрдоी рдПрдХ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдХे рдкाрд╕ рдоेрд░े рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░ी рджрд▓ рд╕рдо्рдмрди्рдзी рдкрдд्рд░ рдЖрддे рд╣ैं, рдЬो рд╡рд╣ рдоुрдЭे рджे рдЖрддा рд╣ै। рд╕्рдХूрд▓ рдХे рд╣ैрдбрдоाрд╕्рдЯрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдЗрди्рджुрднूрд╖рдг рдХे рдкाрд╕ рдЖрдП рд╣ुрдП рдкрдд्рд░ों рдХी рдирдХрд▓ рдХрд░ा рдХे рд╣ाрд░्рдЯрди рд╕ाрд╣рдм рдХे рдкाрд╕ рднेрдЬी рдЬाрддी рд░рд╣ी। рдЗрди्рд╣ीं рдкрдд्рд░ों рд╕े рд╣ाрд░्рдЯрди рд╕ाрд╣рдм рдХो рдоाрд▓ूрдо рд╣ुрдЖ рдХि рдоेрд░рда рдоें рдк्рд░ाрди्рдд рдХी рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░ी рд╕рдоिрддि рдХी рдмैрдардХ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рд╕рдм-рдЗंрд╕्рдкेрдХ्рдЯрд░ рдХो рдЕрдиाрдеाрд▓рдп рдоें, рдЬрд╣ाँ рдкрд░ рдоीрдЯिंрдЧ рд╣ोрдиे рдХा рдкрддा рдЪрд▓ा рдеा, рднेрдЬा। рдЙрди्рд╣ीं рджिрдиों рд╣ाрд░्рдЯрди рд╕ाрд╣рдм рдХो рдХिрд╕ी рд╡िрд╢ेрд╖ рд╕ूрдд्рд░ рд╕े рдоाрд▓ूрдо рд╣ुрдЖ рдХि рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рдХрдирдЦрд▓ рдоें рдбाрдХा рдбाрд▓рдиे рдХा рдк्рд░рдмрди्рдз рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░ी рд╕рдоिрддि рдХे рд╕рджрд╕्рдп рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं, рдФрд░ рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै рдХि рдХिрд╕ी рдмрдб़े рд╢рд╣рд░ рдоें рдбाрдХрдЦाрдиे рдХी рдЖрдорджрдиी рд▓ूрдЯी рдЬाрдП। рд╣ाрд░्рдЯрди рд╕ाрд╣рдм рдХो рдПрдХ рд╕ूрдд्рд░ рд╕े рдПрдХ рдкрдд्рд░ рдоिрд▓ा, рдЬो рдоेрд░े рд╣ाрде рдХा рд▓िрдЦा рдеा। рдЗрд╕ рдкрдд्рд░ рдоें рд╕िрддрдо्рдмрд░ рдоें рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рд╢्рд░ाрдж्рдз рдХा рдЬिрдХ्рд░ рдеा рдЬिрд╕рдХी 13 рддाрд░ीрдЦ рдиिрд╢्‍рдЪिрдд рдХी рдЧрдИ рдеी। рдкрдд्рд░ рдоें рдеा рдХि рджाрджा рдХा рд╢्рд░ाрдж्рдз рдиं. 1 рдкрд░ 13 рд╕िрддंрдмрд░ рдХो рд╣ोрдЧा, рдЕрд╡рд╢्рдп рдкрдзाрд░िрдпे। рдоैं рдЕрдиाрдеाрд▓рдп рдоें рдоिрд▓ूँрдЧा। рдкрдд्рд░ рдкрд░ 'рд░ुрдж्рд░' рдХे рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдеे।

рдЖрдЧाрдоी рдбрдХैрддिрдпों рдХो рд░ोрдХрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣ाрд░्рдЯрди рд╕ाрд╣рдм рдиे рдк्рд░ाрди्рдд рднрд░ рдоें 26 рд╕िрддрдо्рдмрд░ рд╕рди् 1925 рдИреж рдХो рд▓рдЧрднрдЧ рддीрд╕ рдордиुрд╖्рдпों рдХो рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХिрдпा। рдЙрди्рд╣ीं рджिрдиों рдоें рдЗрди्рджुрднूрд╖рдг рдХे рдкाрд╕ рдЖрдП рд╣ुрдП рдкрдд्рд░ рд╕े рдкрддा рд▓рдЧा рдХि рдХुрдЫ рд╡рд╕्рддुрдПँ рдмрдиाрд░рд╕ рдоें рдХिрд╕ी рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдХी рдХोрдард░ी рдоें рдмрди्рдж рд╣ैं। рдЕрдиुрдоाрди рдХिрдпा рдЧрдпा рдХि рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै рдХि рд╡े рд╣рдеिрдпाрд░ рд╣ों। рдЕрдиुрд╕рди्рдзाрди рдХрд░рдиे рд╕े рд╣िрди्рджी рд╡िрд╢्‍рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдХे рдПрдХ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдХी рдХोрдард░ी рд╕े рджो рд░ाрдЗрдлрд▓ें рдиिрдХрд▓ीं। рдЙрд╕ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдХो рдХाрдирдкुрд░ рдоें рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХिрдпा рдЧрдпा। рдЗрди्рджुрднूрд╖рдг рдиे рдоेрд░ी рдЧिрд░рдл्рддाрд░ी рдХी рд╕ूрдЪрдиा рдПрдХ рдкрдд्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдмрдиाрд░рд╕ рдХो рднेрдЬी। рдЬिрд╕рдХे рдкाрд╕ рдкрдд्рд░ рднेрдЬा рдеा, рдЙрд╕े рдкुрд▓िрд╕ рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХрд░ рдЪुрдХी рдеी, рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕ी рд╢्рд░ी рд░ाрдордиाрде рдкाрдг्рдбेрдп рдХे рдкрддे рдХा рдкрдд्рд░ рдоेрд░ी рдЧिрд░рдл्рддाрд░ी рдХे рд╕рдордп рдоेрд░े рдордХाрди рд╕े рдкाрдпा рдеा। рд░ाрдордиाрде рдкाрдг्рдбेрдп рдХे рдкрдд्рд░ рдкुрд▓िрд╕ рдХे рдкाрд╕ рдкрд╣ुँрдЪे рдеे। рдЕрддः рдЗрди्рджुрднूрд╖рдг рдХो рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХिрдпा рдЧрдпा। рдЗрди्рджुрднूрд╖рдг рдиे рджूрд╕рд░े рджिрди рдЕрдкрдиा рдмрдпाрди рджे рджिрдпा। рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХिрдпे рд╣ुрдП рд╡्рдпрдХ्‍рддिрдпों рдоें рд╕े рдХुрдЫ рд╕े рдоिрд▓-рдоिрд▓ाрдХрд░ рдмрдиाрд░рд╕ीрд▓ाрд▓ рдиे рднी, рдЬो рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँрдкुрд░ рдХी рдЬेрд▓ рдоें рдеा, рдЕрдкрдиा рдмрдпाрди рджे рджिрдпा рдФрд░ рд╡рд╣ рд╕рд░рдХाрд░ी рдЧрд╡ाрд╣ рдмрдиा рд▓िрдпा рдЧрдпा। рдпрд╣ рдХुрдЫ рдЕрдзिрдХ рдЬाрдирддा рдеा। рдЗрд╕рдХे рдмрдпाрди рд╕े рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░ी рдкрдд्рд░ рдХे рдкाрд░्рд╕рд▓ों рдХा рдкрддा рдЪрд▓ा। рдмрдиाрд░рд╕ рдХे рдбाрдХрдЦाрдиे рд╕े рдЬिрди-рдЬिрди рдХे рдкाрд╕ рдкाрд░्рд╕рд▓ рднेрдЬे рдЧрдпे рдеे рдЙрди рдХो рдкुрд▓िрд╕ рдиे рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХिрдпा। рдХाрдирдкुрд░ рдоें рдЧोрдкीрдиाрде рдиे рдЬिрд╕ рдХे рдиाрдо рдкाрд░्рд╕рд▓ рдЧрдпा рдеा, рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рд╣ोрддे рд╣ी рдкुрд▓िрд╕ рдХो рдмрдпाрди рджे рджिрдпा рдФрд░ рд╡рд╣ рд╕рд░рдХाрд░ी рдЧрд╡ाрд╣ рдмрдиा рд▓िрдпा рдЧрдпा। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд░ाрдпрдмрд░ेрд▓ी рдоें рд╕्рдХूрд▓ рдХे рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдХुँрд╡рд░ рдмрд╣ाрджुрд░ рдХे рдкाрд╕ рдкाрд░्рд╕рд▓ рдЖрдпा рдеा, рдЙрд╕рдиे рднी рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рд╣ोрддे рд╣ी рдмрдпाрди рджे рджिрдпा рдФрд░ рд╕рд░рдХाрд░ी рдЧрд╡ाрд╣ рдмрдиा рд▓िрдпा рдЧрдпा। рдЗрд╕рдХे рдкाрд╕ рдордиीрдЖрд░्рдбрд░ рднी рдЖрдпा рдХрд░рддे рдеे, рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдмрдирд╡ाрд░ीрд▓ाрд▓ рдХा рдкोрд╕्рдЯ рдмाрдХ्рд╕ (рдбाрдХ рдкाрдиे рд╡ाрд▓ा) рдеा। рдЗрд╕рдиे рдмрдирд╡ाрд░ीрд▓ाрд▓ рдХे рдПрдХ рд░िрд╢्рддेрджाрд░ рдХा рдкрддा рдмрддाрдпा, рдЬрд╣ाँ рддрд▓ाрд╢ी рд▓ेрдиे рд╕े рдмрдирд╡ाрд░ीрд▓ाрд▓ рдХा рдПрдХ рдЯ्рд░ंрдХ рдоिрд▓ा। рдЗрд╕ рдЯ्рд░ंрдХ рдоें рдПрдХ рдХाрд░рддूрд╕ी рдкिрд╕्рддौрд▓, рдПрдХ рдХाрд░рддूрд╕ी рдлौрдЬी рд░िрд╡ाрд▓्рд╡рд░ рддрдеा рдХुрдЫ рдХाрд░рддूрд╕ рдкुрд▓िрд╕ рдХे рд╣ाрде рд▓рдЧे। рд╢्рд░ी рдмрдирд╡ाрд░ीрд▓ाрд▓ рдХी рдЦोрдЬ рд╣ुрдИ। рдмрдирд╡ाрд░ीрд▓ाрд▓ рднी рдкрдХрдб़ рд▓िрдпे рдЧрдП। рдЧिрд░рдл्рддाрд░ी рдХे рдеोрдб़े рджिрдиों рдмाрдж рд╣ी рдкुрд▓िрд╕ рд╡ाрд▓े рдоिрд▓े, рдЙрд▓्рдЯा-рд╕ीрдзा рд╕ुрдЭाрдпा рдФрд░ рдмрдирд╡ाрд░ीрд▓ाрд▓ рдиे рднी рдЕрдкрдиा рдмрдпाрди рджे рджिрдпा рддрдеा рдЗрдХрдмाрд▓ी рдоुрд▓рдЬिрдо рдмрдиाрдпे рдЧрдП। рд╢्рд░ीрдпुрдд рдмрдирд╡ाрд░ीрд▓ाрд▓ рдиे рдХाрдХोрд░ी рдбрдХैрддी рдоें рдЕрдкрдиा рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рд╣ोрдиा рдмрддाрдпा рдеा। рдЙрдзрд░ рдХрд▓рдХрдд्рддे рдоें рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्‍рд╡рд░ рдоें рдПрдХ рдордХाрди рдоें рдмрдо рдмрдиाрдиे рдХा рд╕ाрдоाрди, рдПрдХ рдмрдиा рд╣ुрдЖ рдмрдо, 7 рд░िрд╡ाрд▓्рд╡рд░, рдкिрд╕्рддौрд▓ рддрдеा рдХुрдЫ рд░ाрдЬрдж्рд░ोрд╣ाрдд्рдордХ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдкрдХрдб़ा рдЧрдпा। рдЗрд╕ी рдордХाрди рдоें рд╢्рд░ीрдпुрдд рд░ाрдЬेрди्рдж्рд░рдиाрде рд▓ाрд╣िрдб़ी рдмीреж рдПреж рдЬो рдЗрд╕ рдоुрдХрджрдоें рдоें рдлрд░ाрд░ рдеे, рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рд╣ुрдП।

рдЗрди्рджुрднूрд╖рдг рдХे рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдЙрд╕рдХे рд╣ैрдбрдоाрд╕्рдЯрд░ рдХो рдПрдХ рдкрдд्рд░ рдордз्рдп рдк्рд░ाрди्рдд рд╕े рдоिрд▓ा, рдЬिрд╕े рдЙрд╕рдиे рд╣ाрд░्рдЯрди рд╕ाрд╣рдм рдХे рдкाрд╕ рд╡ैрд╕ा рд╣ी рднेрдЬ рджिрдпा। рдЗрд╕ рдкрдд्рд░ рд╕े рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्‍рддि рдоोрд╣рдирд▓ाрд▓ рдЦрдд्рд░ी рдХा рдЪाрди्рджा рдоें рдкрддा рдЪрд▓ा। рд╡рд╣ाँ рд╕े рдкुрд▓िрд╕ рдиे рдЦोрдЬ рд▓рдЧाрдХрд░ рдкूрдиा рдоें рд╢्рд░ीрдпुрдд рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЦрдд्рд░ी рдХो рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХрд░рдХे рд▓рдЦрдирдК рднेрдЬा। рдмрдиाрд░рд╕ рдоें рднेрдЬे рд╣ुрдП рдкाрд░्рд╕рд▓ों рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рд╕े рдЬрдмрд▓рдкुрд░ рдоें рд╢्рд░ीрдпुрдд рдк्рд░рдгрд╡ेрд╢рдХुрдоाрд░ рдЪрдЯрд░्рдЬी рдХो рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рдХрд░рдХे рднेрдЬा рдЧрдпा। рдХрд▓рдХрдд्рддा рд╕े рд╢्рд░ीрдпुрдд рд╢рдЪीрди्рдж्рд░рдиाрде рд╕ाрди्рдпाрд▓, рдЬिрди्рд╣ें рдмрдиाрд░рд╕ рд╖рдб्рдпрди्рдд्рд░ рд╕े рдЖрдЬрди्рдо рдХाрд▓ेрдкाрдиी рдХी рд╕рдЬा рд╣ुрдИ рдеी, рдФрд░ рдЬिрди्рд╣ें рдмाँрдХुрд░ा рдоें 'рдХ्рд░ाрди्рддिрдХाрд░ी' рдкрд░्рдЪे рдмाँрдЯрдиे рдХे рдХाрд░рдг рджो рд╡рд░्рд╖ рдХी рд╕рдЬा рд╣ुрдИ рдеी, рдЗрд╕ рдоुрдХрджрдоे рдоें рд▓рдЦрдирдК рднेрдЬे рдЧрдП। рд╢्рд░ीрдпुрдд рдпोрдЧेрд╢рдЪрди्рдж्рд░ рдЪрдЯрд░्рдЬी рдмंрдЧाрд▓ рдЖрд░्рдбिрдиेंрд╕ рдХे рдХैрджी рд╣рдЬाрд░ीрдмाрдЧ рдЬेрд▓ рд╕े рднेрдЬे рдЧрдП। рдЖрдк рдЕрдХ्‍рддूрдмрд░ рд╕рди्‌ 1924 рдИреж рдоें рдХрд▓рдХрдд्рддे рдоें рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рд╣ुрдП рдеे। рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рджो рдХाрдЧрдЬ рдкाрдпे рдЧрдП рдеे, рдЬिрдирдоें рд╕ंрдпुрдХ्‍рдд рдк्рд░ाрди्рдд рдХे рд╕рдм рдЬिрд▓ों рдХा рдиाрдо рдеा, рдФрд░ рд▓िрдЦा рдеा рдХि рдмाрдИрд╕ рдЬिрд▓ों рдоें рд╕рдоिрддि рдХा рдХाрд░्рдп рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдпे рдХाрдЧрдЬ рдЗрд╕ рд╖рдб्рдпрди्рдд्рд░ рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдХे рд╕рдордЭे рдЧрдП। рд╢्рд░ीрдпुрдд рд░ाрдЬेрди्рдж्рд░рдиाрде рд▓ाрд╣िрдб़ी рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्‍рд╡рд░ рдмрдо рдХेрд╕ рдоें рджрд╕ рд╡рд░्рд╖ рдХी рджीрдкाрди्рддрд░ рдХी рд╕рдЬा рдкाрдиे рдХे рдмाрдж рдЗрд╕ рдоुрдХрджрдоे рдоें рд▓рдЦрдирдК рднेрдЬे рдЧрдП। рдЕрдм рд▓рдЧрднрдЧ рдЫрдд्рддीрд╕ рдордиुрд╖्рдп рдЧिрд░рдл्рддाрд░ рд╣ुрдП рдеे। рдЕрдЯ्рдаाрдИрд╕ рдкрд░ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдХी рдЕрджाрд▓рдд рдоें рдоुрдХрджрдоा рдЪрд▓ा। рддीрди рд╡्рдпрдХ्‍рддि 1. рд╢्рд░ीрдпुрдд рд╢рдЪीрди्рдж्рд░рдиाрде рдмрдЦ्рд╢ी, 2. рд╢्рд░ीрдпुрдд рдЪрди्рдж्рд░рд╢ेрдЦрд░ рдЖрдЬाрдж, 3. рд╢्рд░ीрдпुрдд рдЕрд╢рдлाрдХ‍рдЙрд▓्рд▓ा рдЦाँ рдлрд░ाрд░ рд░рд╣े। рдмाрдХी рд╕рдм рдоुрдХрджрдоा рдЕрджाрд▓рдд рдоें рдЖрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЫोрдб़ рджिрдП рдЧрдП। рдЕрдЯ्рдаाрдИрд╕ рдоें рд╕े рджो рдкрд░ рд╕े рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдХी рдЕрджाрд▓рдд рдоें рдоुрдХрджрдоा рдЙрдаा рд▓िрдпा рдЧрдпा। рджो рдХो рд╕рд░рдХाрд░ी рдЧрд╡ाрд╣ рдмрдиाрдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рдоाрдлी рджी рдЧрдИ। рдЕрди्рдд рдоें рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдиे рдЗрдХ्рдХीрд╕ рд╡्рдпрдХ्‍рддिрдпों рдХो рд╕ेрд╢рди рд╕ुрдкुрд░्рдж рдХिрдпा। рд╕ेрд╢рди рдоें рдоुрдХрджрдоा рдЖрдиे рдкрд░ рд╢्рд░ीрдпुрдд рджाрдоोрджрд░рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕ेрда рдмрд╣ुрдд рдмीрдоाрд░ рд╣ो рдЧрдП। рдЕрджाрд▓рдд рди рдЖ рд╕рдХрддे рдеे, рдЕрддः рдЕрди्рдд рдоें рдмीрд╕ рд╡्рдпрдХ्‍рддि рд░рд╣ рдЧрдП। рдмीрд╕ рдоें рд╕े рджो рд╡्рдпрдХ्‍рддि рд╢्рд░ीрдпुрдд рд╢рдЪीрди्рдж्рд░рдиाрде рд╡िрд╢्‍рд╡ाрд╕ рддрдеा рд╢्рд░ीрдпुрдд рд╣рд░рдЧोрд╡िрди्рдж рд╕ेрд╢рди рдХी рдЕрджाрд▓рдд рд╕े рдоुрдХ्‍рдд рд╣ुрдП। рдмाрдХी рдЕрдаाрд░рд╣ рдХी рд╕рдЬाрдПँ рд╣ुрдИ।
[рдХ्рд░рдорд╢ः рдЕрдЧрд▓े рдЕंрдХ рдоें]

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।