рднाрд░рдд рдоें рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХा рд╡िрдХाрд╕ - рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░

рдПрд╕. рдЖрд░. рд╢ुрдХ्рд▓

рд╕рд╣ाрдпрдХ рдк्рд░ोрдлेрд╕рд░, рд╡िрдзि рд╡िрднाрдЧ, рдиेрд╣рд░ू рдЧ्рд░ाрдо рднाрд░рддी рдоाрдиिрдд рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╣рдиुрдоाрдирдЧंрдЬ, рдЗрд▓ाрд╣ाрдмाрдж।   

    рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рд╕ूрдЪिрдд рдХिрдпे рдЬाрдиे рдХी рдЕрд╡рдзाрд░рдгा рдорд╣ाрди рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдЕрд╢ोрдХ рдХे рд╢ाрд╕рди рдХाрд▓ рдоें рднी рд░рд╣ी рд╣ै рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╡िрднिрди्рди рд╕्рдерд▓ों рдкрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпे рдЧрдпे, рдФрд░ рд╡िрднिрди्рди рд╢िрд▓ाрд▓ेрдЦों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд▓ोрдЧों рдХे рд╕ाрде рд╕ीрдзे рдкрд╣ुँрдЪ рдмрдиाрдИ рдеी। рд╕्рд╡рдЪ्рдЫंрдж рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдФрд░ рд╕ूрдЪрдиा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХो рд╕ाрдоाрди्рдп рдХाрдиूрди рдиे рд╡िрдЧрдд рдЕрдиेрдХ рд╡рд░्рд╖ों рд╕े рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХिрдпा рд╣ै।

   рднाрд░рдд рдПрдХ рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рджेрд╢ рд╣ै рдЬрд╣ाँ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдиाрдЧрд░िрдХ рдХो рд╕рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЧрддिрд╡िрдзिрдпों рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рд╕ूрдЪрдиाрдпें рдЬाрдирдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै। рдЙрд╕े рдпрд╣ рднी рдЬाрдирдиे рдХा рдкूрд░ा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдпे рдХрд░ рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХैрд╕े рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдХिрди्рддु рдЗрд╕े рджुрд░्рднाрдЧ्рдп рд╣ी рдХрд╣ा рдЬाрдпेрдЧा рдХि рдХुрдЫ рд╡рд░्рд╖ рдкूрд░्рд╡ рддрдХ рднाрд░рдд рдХे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рдкाрд╕ рдРрд╕ी рдХोрдИ рдХाрдиूрдиी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдирд╣ीं рдеी рдЬिрд╕рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╡े рд╕рд░рдХाрд░ी рдХाрд░्рдпाрд▓рдпों рд╕े рд╕ूрдЪрдиा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рдкाрддे।

     рджेрд╢ рдХी рд╕ाрдоाрди्рдп рдЬрдирддा рдХे рдк्рд░рддि рдЕрдзिрдХाрд░ी рддंрдд्рд░ рдХी рдЧोрдкрдиीрдпрддा рдПрд╡ं рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХी рд╡्рдпाрдкрдХ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХो рд╢ाрд╕рди рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░рди्рддрд░ рдХाрдпрдо рд░рдЦे рдЬाрдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдмреЭ़ा рд╣ै рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдРрд╕ा рддрдд्рд╡ рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдХुрдЫ рди рдЫिрдкाрдиे рдХी рдк्рд░рдгाрд▓ी рдЕрдкрдиाрдиे рдПрд╡ं рдЖрдо рдЖрджрдоी рдХो рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ूрдЪрдиा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рд╕े рд╡िрд╡ेрдХाрдзिрдХाрд░ рдХा рджुрд░ुрдкрдпोрдЧ рд╕्рд╡рддः рд╣ी рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा рдФрд░ рдпрд╣ी рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдХिрд╕ी рднी рд╢ाрд╕рдирддंрдд्рд░ рдоें рдкрдж рдХा рджुрд░ूрдкрдпोрдЧ рд╡ рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдкрд░ рд▓рдЧाрдо рд▓рдЧा рд╕рдХрддी рд╣ै рдЬिрддрдиी рдЬ्рдпाрджा рд╕ूрдЪрдиाрдпें рдиाрдЧрд░िрдХों рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪेрдЧी рд╕рд░рдХाрд░ рдЙрддрдиी рд╣ी рдЕрдзिрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рд╣ोрдЧी।

рдХोрдИ рднी рдиाрдЧрд░िрдХ рдмिрдиा рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдкрдиे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рднрд▓ीрднांрддि рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै, рд╢ाрд╕рдХीрдп рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ, рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ूрдЪрдиाрдРं рдПрдХ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ाрдзрди рд╣ै рдХोрдИ рднी рд╕ूрдЪрдиा рди рддो рдХिрд╕ी рдЕрдзिрдХाрд░ी рдпा рд╕рд░рдХाрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдХे рд▓िрдП рд╣ै, рдпрд╣ рддो рдЬрдирддा рдХे рд╣िрддों рдХे рд▓िрдП рд╕ृрдЬिрдд рдХी рдЬाрддी рд╣ै। рд╕ूрдЪрдиाрдРं рдХिрд╕ी рдкрдж рдХे рдХрд░्рддрд╡्рдпों рдХे рд╡ैрдз рд╕рдо्рдкाрджрди рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рдЙрдж्рджेрд╢्рдпों рдХे рд▓िрдП рдЕрдерд╡ा рдЬрдирддा рдХी рд╕ेрд╡ा рдХे рд▓िрдП рд╣ोрддी рд╣ै рддрдеा рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рд▓ाрдн рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ंрд╕्рдеाрдРं рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдмрдиी рд░рд╣рддी рд╣ैं, рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ंрд╕्рдеाрдРं рдПрд╡ं рдХрд░्рдордЪाрд░िрдпों рдХे рд╡ेрддрди рдПрд╡ं рдЦрд░्рдЪों рдХे рд▓िрдП рдиाрдЧрд░िрдХों рд╕े рдзрди рдПрдХрдд्рд░िрдд рдХрд░рддी рд╣ै рдЗрд╕рдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдпрд╣ рд╣ुрдЖ рдХि рд╕рд░рдХाрд░ рдПрд╡ं рдЙрд╕рдХे рдХाрд░्рдоिрдХ рдЬрдирддा рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рд╕ूрдЪрдиा рдХे рди्рдпाрдп рдоाрдд्рд░ рд╣ै।

 рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХे рдРрд╕े рдЕрдиेрдХ рд░ाрд╕्рддे рд╣ैं рдЬिрдирдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ूрдЪрдиाрдРं рд▓ोрдЧों рдХो рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ैं рд╕ंрд╕рджीрдп рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░  рд╣рд╕्рддांрддрд░рдг рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ांрд╕рдж рдПрд╡ं рд╡िрдзाрдпрдХों рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ोрддा рд╣ै рдЬрдирддा рдЕрдкрдиे рд▓िрдП рдиिрд░्рд╡ाрдЪिрдд рд╕рджрд╕्рдпों рд╕े рдХोрдИ рднी рд╕ूрдЪрдиा рд▓े рд╕рдХрддी рд╣ैं। рдХिрд╕ी рднी рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХा рдоूрд▓рдоंрдд्рд░ рд╢ाрд╕рди рдоें рднाрдЧीрджाрд░ी рд╣ै। рд╢ाрд╕рди рдХे рд╕рднी рдХाрд░्рдпों рдЬैрд╕े рдиीрддिрдЧрдд рдиिрд░्рдгрдпों рдХाрдиूрдиों, рдпोрдЬрдиाрдУं рдоें рдЬрди рднाрдЧीрджाрд░ी рд╣ोрддी рд╣ै।

  рдЬрди рд╕рд╣рднाрдЧिрддा рди рдХेрд╡рд▓ рд╢ाрд╕рди рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдоें рд╡ृрдж्рдзि рдХрд░рддी рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдХाрдордХाрдЬ рдоें рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдФрд░ рдЬрдмाрд╡рджेрд╣ी рдХो рднी рдмреЭाрд╡ा рджेрддी рд╣ै। рд▓ोрдЧ рдХैрд╕े рдЬाрдиे рдХि рдЙрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрджा рдХिрдпे рдЧрдпे рдЯैрдХ्рд╕ рд╕े рдЖрдпे рдкैрд╕ों рдХो рдХैрд╕े рдЦрд░्рдЪ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдпा рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдпोрдЬрдиाрдРं рд╕рд╣ी рддрд░ीрдХे рд╕े рдЪрд▓ाрдИ рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै рдпा рдирд╣ीं рдпा рдлैрд╕рд▓े рд▓ेрддे рд╕рдордп рд╕рд░рдХाрд░ рдИрдоाрдирджाрд░ी рдФрд░ рдиिрд╖्рдкрдХ्рд╖рддा рд╕े рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै рдпा рдирд╣ीं, рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХा рдХाрдо рдЬрдирддा рдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░рдиा рд╣ै, рдкрд░ рдЗрди рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХो рдЬрдирддा рдХे рдк्рд░рддि рдЬрдмाрд╡рджेрд╣ рдХैрд╕े рдмрдиाрдпा рдЬाрдпे।

рджेрд╢ рдХे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рднाрд╖ा рдПрд╡ं рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди। рдмिрдиा рд╕ूрдЪрдиा рдпा рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рдХ्рдпा рдФрдЪिрдд्рдп рд╣ै, рд╡рд░्рддрдоाрди рдпुрдЧ рддो рд╕ूрдЪрдиा рдХा рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рд╕ूрдЪрдиा рдЬीрд╡рди рдХा рдк्рд░ाрдгрд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै, рдмिрдиा рд╕ूрдЪрдиा рдХुрдЫ рднी рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдпा рд╕ूрдЪрдиा рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╕े рддाрдд्рдкрд░्рдп ‘‘рдЙрд╕ рд╡ैрдзाрдиिрдХ рдиाрдЧрд░िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ рд╕े рд╣ै рдЬो рдХिрд╕ी рджेрд╢ рдХे рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХो рд╕рд░рдХाрд░ рдХाрд░्рдпрдХрд░рдг рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рд╕ूрдЪрдиाрдпें рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдЕрд╡рд╕рд░ рдПрд╡ं рдкрд╣ुंрдЪ рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै।

рдЖрдзुрдиिрдХ рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рд▓рдЧрднрдЧ 55 рдЕрдЧ्рд░рдгी рджेрд╢ों рдоें рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдк्рд░рд╡рд░्рддिрдд рд╣ै। рд╕्рд╡ीрдбрди рд╡рд╣ рджेрд╢ рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рд╕рди् 1766 рдоें рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХा  рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рдХिрдпा।  рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдЬैрд╕ी рдкрд╡िрдд्рд░ рд╕ंрд╕्рдеा рдЬिрди рдЙрдж्рджेрд╢्рдпों рдХो рд▓ेрдХрд░ рдмрдиी рдЙрдирдоें рд╕рднी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддाрдУं рдХी рдпрд╣ рдХрд╕ौрдЯी рднी рд╣ै। рд╡िрд╢्рд╡рд╡्рдпाрдкी рдШोрд╖рдгा рдЬो рдХि рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдШोрд╖िрдд рдоाрдирд╡ाрдзिрдХाрд░ों рдХे рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 19 рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рд╡िрдЪाрд░ рддрдеा рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХी рдоाрдирд╡ाрдзिрдХाрд░ рдШोрд╖рдгा рдХा рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 19 рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рдЧांрд░рдЯी рджेрддा рд╣ै।

рдпрджि рдПрдХ рд╕рдоाрдЬ рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХो рдкूрд░्рдг рдордиोрдпोрдЧ рдХे рд╕ाрде рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै рддो рд╡рд╣ाँ рдХे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рдпрд╣ рдЬाрдирдиे рдХा рдкूрд░्рдг рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै рдХि рдЙрдирдХी рд╕рд░рдХाрд░ рдХ्рдпा рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै।

   рдЖрдо рдЬрдирддा рдХो рднाрд░рддीрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рдиिрдХ рдХाрд░्рдпो рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдпः рдирд╣ीं рджी рдЬाрддी рд╣ै рдЗрд╕ рд░ाрд╣ рдоें рд╕рдмрд╕े рдмреЬी рдмाрдзा рд╢ाрд╕рдХीрдп рдЧुрдк्рдд рдмाрдд рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1923 рд░рд╣ा рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ -рджेрд╢ рдХी рдПрдХрддा рдЕрдЦрдг्рдбрддा рдпा рд╕рдо्рдк्рд░рднुрддा рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдпे рд╢ाрд╕рди рдХी рдиीрддिрдпों рдпा рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдЬрди рд╕ाрдзाрд░рдг рд╕े рдЫुрдкा рдХрд░ рд░рдЦी рдЬाрддी рдеी рд╢ाрд╕рдХीрдп рдЧुрдк्рдд рдмाрдд рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рднाрд░рддीрдп рд╕ाрдХ्рд╖्рдп рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1872 рднी рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рд░ाрд╣ рдоें рдПрдХ рдмाрдзा рд╣ै рдЗрд╕ рдХाрдиूрди рдХी рдзाрд░ा-123 рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдХाрд░्рдпрдХрд▓ाрдкों рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░рд╢ाрд╕рдиिрдХ рддंрдд्рд░ рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЙрдЬाрдЧрд░ рдХрд░рдиा рдпा рди рдХрд░рдиा рд╡िрднाрдЧाрдз्рдпрдХ्рд╖ рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рд╣ै।

    ‘‘рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рднाрдЧ-3 рдоें рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдиिрд░्рдоाрддाрдУं рдиे рдоूрд▓ рдЕрдзिрдХाрд░ рдоें рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХे рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рдХो рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдпा рдеा рдЬिрд╕рдоें рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 19 -1(рдХ) рд╡ाрдХ् рдПрд╡ं рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рддрдеा рджैрд╣िрдХ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 21 рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै, рдХे рддрд╣рдд рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдиे рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕ंрд░рдХ्рд╖िрдд рдоूрд▓ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХो рдоाрди्рдпрддा рджी рд╣ै।

 рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХे рд▓िрдпे рдк्рд░рдпाрд╕ 1996 рд╕े рдк्рд░ाрд░ंрдн рдХिрдпा рдЗрд╕рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдоें рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдХाрд░्рдпрдХрд░्рддा, рдкрдд्рд░рдХाрд░, рдЕрдзिрд╡рдХ्рддा, рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпी, рд╕ेрд╡ाрдиिрд╡ृрдд्рдд рд╕िрд╡िрд▓ рд╕ेрд╡рдХ рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖ाрд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рд╢ाрдоिрд▓ рдеे। рд╕ाрдзाрд░рдг рдЬрди рдЖрди्рджोрд▓рди, рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдФрд░ рдЕрди्рддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ंрдЧрдардиों рд╕े рджрдмाрд╡ рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдоें рднाрд░рддीрдп рдк्рд░ेрд╕ рдХौрди्рд╕िрд▓ рдиे рдоॉрдбрд▓ рд╡िрдзेрдпрдХ рдк्рд░ाрд░ूрдкिрдд рдХिрдпा। рдЬिрд╕े рдмाрдж рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЧ्рд░ाрдоीрдг рд╡िрдХाрд╕ рд╕ंрд╕्рдеाрди, рддрдеा рд╕ुрдзाрд░ рд╣ेрддु рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдХाрд░्рдпрдХрд░्рддा рдПрдЪ.рдбी. рд╢ौрд░ी рдХी рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖рддा рдоें рдХाрд░्рдпрджрд▓ рдЧрдаिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा।

 рдЗрд╕ рдХाрд░्рдпрджрд▓ рдХी рд░िрдкोрд░्рдЯ 5 рдЬुрд▓ाрдИ 2000 рдХो рд╕ूрдЪрдиा рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдЕрдзिрдиिрдпрдо 2002 рдХे рд░ूрдк рдоें рд▓ाрдЧू рд╣ुрдЖ। 23 рджिрд╕рдо्рдмрд░ рд╕рди् 2004 рдоें рд╕рдк्рд░ंрдЧ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдирдпा рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा рдЬो 11 рдордИ 2005 рдоें рд▓ोрдХрд╕рднा рдПрд╡ं 12 рдордИ 2005 рдоें рд░ाрдЬ्рдпрд╕рднा рдоें рдкाрд░िрдд рд╣ुрдЖ рддрдеा 12 рдЬूрди 2005 рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдиे рд╕्рд╡ीрдХृрддि рдк्рд░рджाрди рдХी।

 рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ 12 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 2005 рд╕े (рдЬрдо्рдоू рд╡ рдХрд╢्рдоीрд░ рдЫोреЬрдХрд░) рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рднाрд░рдд рдоें рд▓ाрдЧू рд╣ो рдЧрдпा। рд╡рдЬाрд╣рдд рд╣рдмीрд╡ुрд▓्рд▓ा рджेрд╢ рдХे рдк्рд░рдердо рдоुрдЦ्рдп рд╕ूрдЪрдиा рдЖрдпुрдХ्рдд рдмрдиे рдеे। рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рд░ाрдЬ्рдп рд╕्рддрд░ рдкрд░ рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХाрдиूрди рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рд░ाрдЬ्рдп рдХा рдЧौрд░рд╡ рддрдоिрд▓рдиाрдбु рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдеा।  рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХा рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╣ै, рд╕ूрдЪрдиा рдкाрдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░, рдЬो рд╕ूрдЪрдиा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХाрдиूрди рд▓ाрдЧू рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдЕрдкрдиे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै। рд╕ूрдЪрдиा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдЕрдкрдиे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рдЕрдкрдиी рдХाрд░्рдп рдФрд░ рд╢ाрд╕рди рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХो рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдХрд░рддा рд╣ै।

рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдоें рджेрд╢ рдХी рдЬрдирддा рдЕрдкрдиे рдЪुрдиे рд╣ुрдП рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рд╢ाрд╕рди рдХрд░рдиे рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддी рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдХрд░рддी рд╣ै рдХि рд╕рд░рдХाрд░ рдкूрд░ी рдИрдоाрдирджाрд░ी рдФрд░ рдХрд░्рддрд╡्рдпрдиिрд╖्рдаा рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиे рджाрдпिрдд्рд╡ों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░ेрдЧी। рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдХे рдЗрди рдХीрд░्рддिрдоाрдиों рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рд░ рд╡ो рдХाрд░्рдп рдХिрдпा рдЬो рдЬрдирд╡िрд░ोрдзी рдФрд░ рдЕрд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рд╣ैं। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдиाрдЧрд░िрдХ рд╕рд░рдХाрд░ рдХो рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЯैрдХ्рд╕ рдЕрджा рдХрд░рддा рд╣ै। рдпрд╣ाँ рддрдХ рдПрдХ рд╕ुрдИ рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдПрдХ рдоाрдЪिрд╕ рддрдХ рдкрд░ рдЯैрдХ्рд╕ рдЕрджा рдХрд░рддा рд╣ै। рд╕реЬрдХ рдкрд░ рднीрдЦ рдоांрдЧрдиे рд╡ाрд▓ा рднिрдЦाрд░ी рднी рдЬрдм рдмाрдЬाрд░ рд╕े рдХोрдИ рд╕ाрдоाрди рдЦрд░ीрджрддा рд╣ै, рддो рдмिрдХ्рд░ी рдХрд░, рдЙрдд्рдкाрдж рдХрд░ рдЗрдд्рдпाрджि рдЯैрдХ्рд╕ рдЕрджा рдХрд░рддा рд╣ै।

    рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рджेрд╢ рдХा рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдиाрдЧрд░िрдХ рдЯैрдХ्рд╕ рдЕрджा рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ी рдЯैрдХ्рд╕ рджेрд╢ рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी рдЖрдзाрд░рд╢िрд▓ा рдХो рдиिрд░рди्рддрд░ рд╕्рдеिрд░ рд░рдЦрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЬрдирддा рдХो рдпрд╣ рдЬाрдирдиे рдХा рдкूрд░ा рд╣рдХ рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдпा рдЧрдпा, рдкैрд╕ा рдХрдм, рдХрд╣ाँ, рдФрд░ рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЦрд░्рдЪ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै рдХि рд╕ूрдЪрдиा рдХो рдЬрдирддा рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рд░рдЦрдиे рдПрд╡ं рдЬрдирддा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЬाрдП рдЬो рдПрдХ рдХाрдиूрди рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै।

    рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдиे рднाрд░рдд рдкрд░ рд▓рдЧрднрдЧ 250 рд╡рд░्рд╖ो рддрдХ рд╢ाрд╕рди рдХिрдпा рдФрд░ рдЗрд╕ рджौрд░ाрди рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рднाрд░рдд рдоें рд╢ाрд╕рдХीрдп рдЧोрдкрдиीрдпрддा рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1923 рдмрдиाрдпा, рдЬिрд╕рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рд╕рд░рдХाрд░ рдХो рдпрд╣ рдЕрдзिрдХрд░ рд╣ो рдЧрдпा рдХि рд╡рд╣ рдХिрд╕ी рднी рд╕ूрдЪрдиा рдХो рдЧोрдкрдиीрдп рдХрд░ рд╕рдХेрдЧी। рд╕рди् 1947 рдоें рднाрд░рдд рдХो рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдоिрд▓рдиे рдмाрдж 26 рдЬрдирд╡рд░ी 1950 рдХो рд╕ंрд╡िрдзाрди рд▓ाрдЧू рд╣ुрдЖ, рд▓ेрдХिрди рд╕ंрд╡िрдзाрди рдиिрд░्рдоाрддाрдУ рдиे рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рдЗрд╕рдХा рдХोрдИ рднी рд╡рд░्рдгрди рдирд╣ीं рдХिрдпा рдФрд░ рди рд╣ी рдЕंрдЧ्рд░ेреЫों рдХा рдмрдиाрдпा рд╣ुрдЖ рд╢ाрд╕рдХीрдп рдЧोрдкрдиीрдпрддा рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1923 рдХा рд╕ंрд╢ोрдзрди рдХिрдпा। рдмाрдж рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рд╕рд░рдХाрд░ों рдиे рдЧोрдкрдиीрдпрддा рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1923 рдХी рдзाрд░ा 5 рд╡ 6 рдХे рдк्рд░ाрд╡рдзाрдиों рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдХрд░ рдЬрдирддा рд╕े рд╕ूрдЪрдиाрдУं рдХो рдЫुрдкाрддी рд░рд╣ी।

рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХे рдк्рд░рддि рд╕рдЬрдЧрддा рд╡рд░्рд╖ 1975 рдХे рдЖрд░рдо्рдн рдоें рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдмрдиाрдо рд░ाрдЬ рдиाрд░ाрдпрдг рд╕े рд╣ुрдИ। рдоाрдорд▓े рдХी рд╕ुрдирд╡ाрдИ рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдоें рд╣ुрдИ, рдЬिрд╕рдоें рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдиे рдЕрдкрдиे рдЖрджेрд╢ рдоें рд▓ोрдХ рдк्рд░ाрдзिрдХाрд░िрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдХाрд░्рдпो рдХा рдм्рдпौрд░ा рдЬрдирддा рдХो рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी। рдЗрд╕ рдиिрд░्рдгрдп рдиे рдиाрдЧрд░िрдХो рдХो рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 19,) рдХे рддрд╣рдд рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рджाрдпрд░ा рдмреЭाрдХрд░ рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХो рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░ рджिрдпा।

   рд╡рд░्рд╖ 1982 рдоें рдж्рд╡िрддीрдп рдк्рд░ेрд╕ рдЖрдпोрдЧ рдиे рд╢ाрд╕рдХीрдп рдЧोрдкрдиीрдпрддा рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1923 рдХी рд╡िрд╡ाрджрд╕्рдкрдж рдзाрд░ा 5 рдХो рдиिрд░рд╕्рдд рдХрд░рдиे рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢ рдХी рдеी, рдЗрд╕рд▓िрдП рдкрд░िрднाрд╖ा рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рдпрд╣ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдиिрд░्рдгрдп рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рдеा, рдХि рдХौрди рд╕ी рдмाрдд рдХो рдЧोрдкрдиीрдп рдоाрдиा рдЬाрдП рдФрд░ рдХिрд╕ рдмाрдд рдХो рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдХिрдпा рдЬाрдП। рдмाрдж рдХे рд╡рд░्рд╖ो рдоें рд╕ाрд▓ 2006 рдоें рд╡ीрд░рдк्рдкा рдоोрдЗрд▓ी рдХी рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖рддा рдоें рдЧрдаिрдд рдж्рд╡िрддीрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рдиिрдХ рдЖрдпोрдЧ, рдиे рдЗрд╕ рдХाрдиूрди рдХो рдиिрд░рд╕्рдд рдХрд░рдиे рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢ рдХी।
1989 рдоें рдХांрдЧ्рд░ेрд╕ рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рдЧिрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдмी.рдкी. рд╕िंрд╣ рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рд╕рдд्рддा рдоें рдЖрдИ, рдЬिрд╕рдиे рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХाрдиूрди рдмрдиाрдиे рдХा рд╡ाрдпрджा рдХिрдпा। 3 рджिрд╕рдо्рдмрд░ 1989 рдХो рдЕрдкрдиे рдкрд╣рд▓े рд╕ंрджेрд╢ рдоें рддрдд्рдХाрд▓ीрди рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдиे рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рд╕ंрд╢ोрдзрди рдХрд░рдХे рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХाрдиूрди рдмрдиाрдиे рддрдеा рд╢ाрд╕рдХीрдп рдЧोрдкрдиीрдпрддा рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдоें рд╕ंрд╢ोрдзрди рдХрд░рдиे рдХी рдШोрд╖рдгा рдХी। рдХिрди्рддु рдЗрд╕े рд▓ाрдЧू рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХा।

рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рдоांрдЧ рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рд╕े рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╣ुрдИ। рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХे рд▓िрдП 1990 рдХे рджрд╢рдХ рдоें рдЬрдиाрди्рджोрд▓рди рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ुрдИ, рдЬिрд╕рдоें рдордЬрджूрд░ рдХिрд╕ाрди рд╢рдХ्рддि рд╕ंрдЧрдарди рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрд░ूрдгा рд░ाрдп рдХी рдЕрдЧुрд╡ाрдИ рдоें рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдХे рд╡िрд░ूрдж्рд╡ рдЬрдирд╕ुрдирд╡ाрдИ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХे рд░ूрдк рдоें рд╣ुрдИ।

    рд╡рд░्рд╖ 1997 рдоें рдХेрди्рдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдПрдЪ.рдбी рд╢ौрд░ी рдХी рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖рддा рдоें рдПрдХ рдХрдоेрдЯी рдЧрдаिрдд рдХрд░рдХे рдордИ 1997 рдоें рд╕ूрдЪрдиा рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рдк्рд░ाрд░ूрдк рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा, рдХिрди्рддु рдХрдоेрдЯी рдХे рдЗрд╕ рдк्рд░ाрд░ूрдк рдХो рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдоोрд░्рдЪे рдХी рджो рд╕рд░рдХाрд░ों рдиे рджрдмाрдП рд░рдЦा। рд╡рд░्рд╖ 2002 рдоें рд╕ंрд╕рдж рдиे рд╕ूрдЪрдиा рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╡िрдзेрдпрдХ  рдкाрд░िрдд рдХिрдпा। рдЗрд╕े рдЬрдирд╡рд░ी 2003 рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХी рдоंрдЬूрд░ी рдоिрд▓ी, рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рдХी рдиिрдпрдоाрд╡рд▓ी рдмрдиाрдиे рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдЗрд╕े рд▓ाрдЧू рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЧрдпा।

рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдк्рд░рдЧрддिрд╢ीрд▓ рдЧрдардмंрдзрди рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рди्рдпूрдирддрдо рд╕ाрдЭा рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдоें рдХिрдП рдЧрдП рдЕрдкрдиे рд╡ाрдпрджे рддрдеा рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдпुрдХ्рдд рд╢ाрд╕рди рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдПрд╡ं рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдоुрдХ्рдд рд╕рдоाрдЬ рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрди्рддрддः 12 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 2005 рдХो рдпрд╣ рдХाрдиूрди рдЬрдо्рдоू-рдХрд╢्рдоीрд░ рдХो рдЫोреЬрдХрд░ рдкूрд░े рджेрд╢ рдоें рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рдЧрдпा। рдЗрд╕ी рдХे рд╕ाрде рд╕ूрдЪрдиा рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╡िрдзेрдпрдХ 2002 рдХो рдиिрд░рд╕्рдд рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा।  рдЗрд╕ рдХाрдиूрди рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕्рддрд░ рдкрд░ рд▓ाрдЧू рдХрд░рдиे рд╕े рдкूрд░्рд╡ рдиौ рд░ाрдЬ्рдпों рдиे рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рд▓ाрдЧू рдХрд░ рд░рдЦा рдеा, рдЬिрдирдоें рддрдоिрд▓рдиाрдбु рдФрд░ рдЧोрд╡ा рдиे 1997, рдХрд░्рдиाрдЯрдХ рдиे 2000, рджिрд▓्рд▓ी 2001, рдЕрд╕рдо, рдордз्рдп рдк्рд░рджेрд╢, рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдПрд╡ं рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдиे 2002, рддрдеा рдЬрдо्рдоू-рдХрд╢्рдоीрд░ рдиे 2004 рдоें рд▓ाрдЧू рдХрд░ рдЪुрдХे рдеे।

рд╕ूрдЪрдиा рдХा рддाрдд्рдкрд░्рдпः рд░िрдХाрд░्рдб, рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ, рдЬ्рдЮाрдкрди, рдИрдоेрд▓, рд╡िрдЪाрд░, рд╕рд▓ाрд╣, рдк्рд░ेрд╕ рд╡िрдЬ्рдЮрдк्рддिрдпाँ, рдкрд░िрдкрдд्рд░, рдЖрджेрд╢, рд▓ॉрдЧ рдкुрд╕्рддिрдХा, рдаेрдХे рд╕рд╣िрдд рдХोрдИ рднी рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╕ाрдордЧ्рд░ी, рдиिрдЬी рдиिрдХाрдпों рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рддрдеा рдХिрд╕ी рд▓ोрдХ рдк्рд░ाрдзिрдХрд░рдг рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрд╕ рд╕рдордп рдХे рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рдХाрдиूрди рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдкृрд╖्рдарднूрдоि рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рдорд╣рдд्рддा рдПрд╡ं рдк्рд░рднाрд╡ाрд╢ीрд▓рддा рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдФрд░ рдЬрдирд╕ाрдоाрди्рдп рддрдХ рд╕ूрдЪрдиा рдкрд╣ुँрдЪाрдиे рдПрд╡ं рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдХो рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рднाрд╡ी рдПрд╡ं рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै।

рд╕ूрдЪрдиा рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा 2002 рдХो рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рдЧрддिрд╢ीрд▓ рднाрдЧीрджाрд░ी рд╡ाрд▓ा рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рд╕ाрд░्рдердХ рдмрдиाрдпा рдЬाрдпे। рдЗрд╕ рд╣ेрддु рд╡िрднिрди्рди рд╕्рддрд░ों рдкрд░ рд╕ुрдЭाрд╡ рдоांрдЧे। рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕рд▓ाрд╣рдХाрд░ рдкрд░िрд╖рдж рддрдеा рдЕрди्рдп рд▓ोрдЧों рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдпे рдЧрдпे рд╕ुрдЭाрд╡ों рдХे рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдпрд╣ рдиिрд░्рдгрдп рд▓िрдпा рдЧрдпा рдХि рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 19 рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдоाрди्рдп рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХो рдХाрд░्рдпाрди्рд╡िрдд рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рдПрдХ рдк्рд░рднाрд╡ी рд╕ंрд░рдЪрдиा рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдПрдХ рдирдпे рдХाрдиूрди рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХिрдпा рдЬाрдпे।

рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рдЙрдж्рджेрд╢्рдпों рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиे рдХे рдк्рд░рдпाрд╕ рдоें рдПрдХ рд╡िрдзेрдпрдХ рднाрд░рдд рд╕ंрдШ рдХे рдХाрд░्рдоिрдХ рдк्рд░рдмंрдз рд▓ोрдХ рд╢िрдХाрдпрдд рдПрд╡ं рдкेрд╢рди рд╡िрднाрдЧ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдЕрдзिрдиिрдпрдо 2005 рднाрд░рдд рд╕ंрд╕рдж рдоें рдкेрд╢ рдХिрдпा рдЧрдпा рдЬिрд╕े рджिрдиांрдХ 15 рдЬूрди 2005 рдХो рднाрд░рдд рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕्рд╡ीрдХृрддि рджी рдЧрдИ। рдЗрд╕ рдХाрдиूрди рдХी рдзाрд░ा 123 рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдХाрд░्рдпрдХрд▓ाрдкों рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░рд╢ाрд╕рдиिрдХ рддंрдд्рд░ рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЙрдЬाрдЧрд░ рдХрд░рдиा рдпा рди рдХрд░рдиा рд╡िрднाрдЧाрдз्рдпрдХ्рд╖ рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рд╣ै।

рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 74 рдПрд╡ं 163 рдХा рд╕ंрдмंрдз рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рджाрд╡ा рдХिрдпे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рд╡िрд╢ेрд╖ाрдзिрдХाрд░ рдХे рдк्рд░рд╢्рди рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै рдпрд╣ाँ рд╡िрд╢ेрд╖ाрдзिрдХाрд░ рдХी рдоाँрдЧ рдХेрд╡рд▓ рдЙрд╕ рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рддрдХ рд╕ीрдоिрдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЬो рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдЕрдерд╡ा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдпा рд░ाрдЬ्рдпрдкाрд▓ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЬैрд╕ी рднी рд╕्рдеिрддि рд╣ो рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдЙрд╕ рд╕ूрдЪрдиा рдХो рдЕрд░्рдеाрдд рдЬो рднी рдХुрдЫ рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рддрдеा рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдХे рдмीрдЪ рдзाрд░िрдд рд╣ोрддा рд╣ै рди рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░рдиे рдХे рд╡िрд╢ेрд╖ाрдзिрдХाрд░ рдХा рджाрд╡ा рдХेрд╡рд▓ рдФрдкрдЪाрд░िрдХ рдиिрд░्рдгрдп рддрдХ рд╣ी, рдЕрдкिрддु рджिрдпे рдЧрдпे рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рдХे рдХाрд░рдгों рддрдеा рдЙрд╕рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рддрдХ рд╣ी рд╕ीрдоिрдд рд╣ोрддा рд╣ै।

рдЛрдЧ्рд╡ेрдж рдоें рднी рдЙрд▓्рд▓िрдЦिрдд рд╣ै рдХि- рдорд╣ाрди рд╡िрдЪाрд░ों рдХो рд╣рдо рдоें рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рджिрд╢ा рдоें рдЖрдиे рджे। рд╕ूрдЪрдиा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рд╕рдд्рдп рд╕े рддुрд▓рдиा рдмाрдЗрдмिрд▓ рдоें рднी рдХी рдЧрдИ рд╣ै рдХि рддुрдо рд╕рдд्рдп рдХो рд╕рдордЭोрдЧे рдФрд░ рд╕рдд्рдп рддुрдордХो рдЖрдЬाрдж рдмрдиाрдпेрдЧा।

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд░рдЪрдиा рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рд╢ाрд▓ीрди рд╕рдо्рд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ै।