เค•เคนाเคจी: เคฒॉเค•เคกाเค‰เคจ เคฎें เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ

เคจเคตเคฒ เคเค• เค…เคฐเคธे เคฌाเคฆ เคฆिเคฒ्เคฒी เคธे เค…เคชเคจे เค—ाँเคต เค†เคฏा เคฅा। เคฌिเคนाเคฐ เคฎें เคšुเคจाเคต เค•े เค ीเค• เคชเคนเคฒे เคชाเคธ เค•े เคœिเคฒे เคฎें เค‰เคธे เค…เคชเคจे เคฎिเคค्เคฐ เค•े เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคฎें เคเค• เคฐाเคœเคจैเคคिเค• เคญाเคทเคฃ เคฆेเคจा เคฅा। ‘เคชाเคธ เค•े เคœिเคฒे เคฎें เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคนै เค”เคฐ เคฆो เคšाเคฐ เคฆिเคจों เค•े เคฒिเค เคญी เค…เคชเคจे เค—ाँเคต เคจเคนीं เคฐुเค•ा เคคो เค—ाँเคต เค•े เคฎिเคค्เคฐ เคœीเคจा เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เค•เคฐ เคฆेंเค—े’। เค”เคฐ เคซिเคฐ เค—ाँเคต เค•े เคฒोเค—, เคนเคฐिเคฏाเคฒी, เคชुเคฐाเคจे เคฆोเคธ्เคค เค•เคนाँ เคœเคฒ्เคฆी-เคœเคฒ्เคฆी เคฎिเคฒเคจे เคตाเคฒे เคนैं।
เคจเคตเคฒ เค•ो เคธुเคฌเคน เค‰เค เคคे เคนी เคเคธा เคฒเค—ा เคœैเคธे เคšिเฅœिเคฏों เค•ी เคšเคนเคšเคนाเคนเคŸ เค”เคฐ เคฎोเคนเคฒ्เคฒे เค•े เคฌเคš्เคšों เค•ी เค–िเคฒเค–िเคฒाเคนเคŸ เคจे เค‰เคธे เคฅเคชเคฅเคชा เค•เคฐ เคจींเคฆ เคธे เคœเค—ाเคฏा เคนो। เค‰เค เคคे เคนी เค˜เคฐ เค•े เคธाเคฎเคจे เคธเฅœเค• เค•े เค‰เคธ เคชाเคฐ เคฆूเคฐ เคคเค• เคซैเคฒे เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เคธे เคฒिเคชเคŸे เคฌाँเคธ เค•ी เคชเคค्เคคिเคฏों เค•ी เคธเคฐเคธเคฐाเคนเคŸ เคธुเคจเค•เคฐ เค†เคœ เค‰เคธे เคฌเคนुเคค เค…เคš्เค›ा เคฒเค— เคฐเคนा เคฅा। เค…เคจेเค•ों เคฐाเคœ्เคฏों เคฎें เคจเค เคตिเคšाเคฐ เคตाเคฒे เคฏुเคตाเค“ं เค•े เคชเค•्เคท เคฎें เคšुเคจाเคต เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•े เคฒंเคฌे เคช्เคฐเคตाเคธ เค”เคฐ เคฐैเคฒिเคฏों เคฎें เคถिเคฐเค•เคค เค•เคฐเคคे-เค•เคฐเคคे เคœैเคธे เคตเคฐ्เคทों เคธे เค‰เคธเค•ा เคฎเคจ เค”เคฐ เคฎिเคœाเฅ› เคฆोเคจों เคฅเค•े เคนुเค เคฅे। เค…เคฌ เค‰เคธे เค•ुเค› เค…เคœीเคฌ-เคธी เคถीเคคเคฒเคคा เคฎเคนเคธूเคธ เคนो เคฐเคนी เคฅी। เค…เคšाเคจเค• เคตिเคšाเคฐ เค†เคฏा – ‘เคšौเค• เค•ी เค“เคฐ เค˜ूเคฎเคจे เคœाเคฏा เคœाเค’। เคฐाเคธ्เคคे เคฎें เค‰เคธเคจे เคฆेเค–ा เคถिเคตเคœी เค…เคชเคจे เคฆเคฐเคตाเคœे เคชเคฐ เค–เฅœा เคนोเค•เคฐ เคฆाเคคूเคจ เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै। เคฆूเคฐ เคธे เคนी เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เค•ो เคฆेเค–เค•เคฐ เคฆोเคจों เคฎुเคธ्เค•ुเคฐाเค। เคจเคตเคฒ เค†เค—े เคฌเฅ เค—เคฏा। เคถिเคตเคœी เค•ो เคฆेเค– เคจเคตเคฒ เค•ो เคฌเฅœी เคช्เคฐเคธเคจ्เคจเคคा เคนुเคˆ। เค‰เคธे เค•เคฒ เคถाเคฎ เคนी เคฆोเคธ्เคคों เคจे เคฌเคคाเคฏा เคฅा เค•ि เคถिเคตเคœी เค•े เคชिเคคा เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เคฌเคนुเคค เคฌीเคฎाเคฐ เคนैं, เคถाเคฏเคฆ เคนी เคฌเคšेंเค—े।
เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เค•ी เคธ्เคฎृเคคिเคฏाँ เค†เคœ เคญी เคจเคตเคฒ เค•े เคฎเคจ-เคฎเคธ्เคคिเคท्เค• เคฎें เค›ाเคˆ เคนुเคˆ เคฅी। เคตे เค›ोเคŸे เค•िเคธाเคจ เคฅे। เคธुเคฌเคน เคชाँเคš เคฌเคœे เค‰เค เคคे เคนी เคตे เค†ँเค—เคจ เคฎें เคจเคนाเคคे เคนुเค เคœเคจेเคŠ เคฎंเคค्เคฐ เค”เคฐ เค—ाเคฏเคค्เคฐी เคฎंเคค्เคฐ เคชเฅเค•เคฐ เคœเคจेเคŠ เคธाเฅž เค•เคฐเคคे। เคฎाเคฅे เคชเคฐ เคšเคจ्เคฆเคจ เค•ा เคฒเคฎ्เคฌा เคšौเฅœा เคฒेเคช เคฒเค—ाเคคे เค”เคฐ เคคुเคฒเคธी เคฐाเคฎाเคฏเคฃ เคฒेเค•เคฐ เคฌैเค  เคœाเคคे। เคตे เคชाเค  เค•เคฐเคคे เค”เคฐ เคธाเคฎเคจे เค‰เคจเค•ी เคชเคค्เคจी เคญเคฐी เค‡เคš्เค›ाเค“ं เคธे เค‰เคจ्เคนें เคธुเคจเคคी। เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เคฌเคนुเคค เค…เคงिเค• เคชเฅे-เคฒिเค–े เคจเคนीं เคฅे। เคฒेเค•िเคจ เคฐाเคฎाเคฏเคฃ เคชเฅ เคฒेเคคे เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคชเคค्เคจी เค•ो เคธเคฎเคाเคคे। เคชूเคฐे เค—ाँเคต เคฎें เคตเคน เคเค•เคฒौเคคा เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฅा เคœो เคฎैเคฅिเคฒी เคฎें เคชूเคฐा เคฆเคฐเคญंเค—िเคฏा เค”เคฐ เคฎเคงुเคฌเคจिเคฏा เคฒोเคš เคฆेเค•เคฐ เคฌाเคคें เค•िเคฏा เค•เคฐเคคे เคตเคฐเคจा เคธเคฎเคธ्เคคीเคชुเคฐ เค•ा เคฏเคน เคชूเคฐा เค•्เคทेเคค्เคฐ เค‰เค–เคฐाเคน เคฎैเคฅिเคฒी เคฎें เคนी เคฌाเคค เค•िเคฏा เค•เคฐเคคा। เคœเคฌ เคตे เค…เคชเคจी เคฒोเคšเคฆाเคฐ เคฎैเคฅिเคฒी เคฎें เคช्เคฐเคธंเค— เค›ेเฅœเคคे เคคो เคธเฅœเค• เค•िเคจाเคฐे เคธे เค†เคคे-เคœाเคคे เคฒोเค— เคฎเคœा เคญी เค–ूเคฌ เคฒिเคฏा เค•เคฐเคคे।
“เคœเคฌ เคคें เคฐाเคฎु เคฌ्เคฏाเคนि เค˜เคฐ เค†เค। เคจिเคค เคจเคต เคฎंเค—เคฒ เคฎोเคง เคฌเคงाเค।।
เคญुเคตเคจ เคšाเคฐिเคฆเคธ เคญूเคงเคฐ เคญाเคฐी। เคธुเค•ृเคค เคฎेเค˜ เคฌเคฐเคธเคนिं เคธुเค– เคฌाเคฐी।।”
เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เคฒเคฏ เคฎें เคขाเคฒเค•เคฐ เคšौเคชाเคˆ เค—ाเคคे เค”เคฐ เคซिเคฐ เค…เคชเคจी เคญाเคทा เคฎें เคชเคค्เคจी เค•ो เค…เคฐ्เคฅ เคธुเคจाเคคे –‘ เคฌुเคเคฒिเคฏเคฏ เค•ि เคจैเค‡เคฏ เคฌुเคเคฒिเคฏเคฏ (เคธเคฎเคे เค•ि เคจเคนीं เคธเคฎเคे)’ เคฐเคธ เคฆोเคจों เค“เคฐ เคธเคฎाเคจ เคนोเคคा – เคนเคฏ, เคฆूเคฐ เคœोเคน, เค…เคชเคจे เคฌुเคेเคฌเคฏ เคคเคฌ เคจैเค… เคฌुเค्เคฌเคˆ’ (เค†เคช เคธเคฎเคाเคฏेंเค—े, เคคเคฌ เคคो เคธเคฎเคेंเค—े)।
เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เคต्เคฏाเค–्เคฏा เค•เคฐเคคे – “ เคฐाเคฎเคšंเคฆ्เคฐเคœी เคฌिเคฏाเคน ‘เคจเคฏ’ เค•เค… เคฒेเคฒा เค† เค…เคช्เคชเคจ เค˜เค…เคฐो เคตाเคชเคธ เคเค‡เคฌ เค—ेเคฒा। เค† เคœเคนिเคฏा เคธे เคเคฒा เคนเคจ, เคคเคนिเคฏे เคธे เค…เคฏोเคง्เคฏा เคฎेเค… เคฎंเค—เคฒे เคฎंเค—เคฒ เคญเค… เคฐเคนเคฒ เค…เค›ि। เคฌเคฐเคธा เคนोเค‡เค, เคธुเค– เคฌเคฐเคธเค‡เค। เคฎเคจे เค•ि เค•เคนु, เคธเคฌ เค—ोเคŸा เค†เคจंเคฆ เคฒเค… เคฐเคนเคฒ เค…เค›ि।” เคชเคค्เคจी เคชเคคि เค•ी เคต्เคฏाเค–्เคฏा เคฎें เค‡เคคเคจी เคฒीเคจ เคนो เคœाเคคी เค•ि เคชूเคฐी เคต्เคฏाเค–्เคฏा เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคตाเคน-เคตाเคน เค•े เคฎैเคฅिเคฒि เคชเคฐ्เคฏाเคฏเคตाเคšी – ‘เค“เคน เคนो เคนो, เคฐे เคฌाเคฌु, เคฐे เคธोเคจा, เค•ेเคนเคจ เคฎंเค—เคฒ เคฌเคฐเคธเคฒเคฏ เคฐे’। เคฌोเคฒเคคी เคฐเคน เคœाเคคी। เคฆเคถเค•ों เคธे เคฆोเคจों เค•ी เคญเค•्เคคि, เคธुเค– เค”เคฐ เคฎเคจोเคฐंเคœเคจ เค•ा เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เคธाเคงเคจ เคฎाเคจเคธ เคชाเค  เคนी เคฅा।
เคจเคตเคฒ เค•ी เคธाเคฐी เคฏाเคฆें เคคाเคœा เคนो เคฐเคนी เคฅीं। เค‰เคธे เคฏाเคฆ เค†เคฏा เค•ि เคœเคฌ 10 เคตเคฐ्เคท เคชเคนเคฒे เคตเคน เค›ुเคŸ्เคŸी เคฎें เค˜เคฐ เค†เคฏा เคฅा เคคเคฌ เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เค•ा 30 เคฌเคฐเคธ เค•ा เค›ोเคŸा เคฌेเคŸा เคฆिเคฒ्เคฒी เคธे เคŸी।เคฌी เคธे เคฌीเคฎाเคฐ เคนोเค•เคฐ เค—ाँเคต เค†เคฏा เคฅा। เคฆिเคฒ्เคฒी เคฎें เคฎเคœเคฆूเคฐी เคฎें เคฌीเคฎाเคฐी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคธเค• เคจเคนीं เคชाเคฏा। เคฒेเค•िเคจ เค˜เคฐ เคชเคฐ เค‡เคฒाเคœ เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคญी เคฎเคตेเคถी เคชाเคฒเคจे เคฎें เคชिเคคा เค•ी เคฎเคฆเคฆ เค•िเคฏा เค•เคฐเคคा เคฅा। เคฆेเค–เคคे-เคฆेเค–เคคे เคนी เค‰เคธเค•ी เค…เค•ाเคฒ เคฎृเคค्เคฏु เคนो เค—เคˆ। เคฌेเคŸे เค•ी เคฎौเคค เค•े เคฌाเคฆ เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เคฐो-เคฐो เค•เคฐ เคฎाเคจเคธ เค•ा เคชाเค  เค•िเคฏा เค•เคฐเคคे เค”เคฐ เคชเคค्เคจी เคฐो-เคฐो เค•เคฐ เคชाเค  เคธुเคจा เค•เคฐเคคी। เค›ोเคŸे เคฌेเคŸे เคธे เคเค• เคชोเคคा เค”เคฐ เคฌเฅœे เคฌेเคŸे เคธे เคฆो เคชोเคคी เคฅीं। เคฌเฅœा เคฌेเคŸा เคถिเคตเคœी เคชเคค्เคจी เค”เคฐ เคฌเคš्เคšी เค•े เคธाเคฅ เคฎुंเคฌเคˆ เคฎें เคฐเคนเคคा เค”เคฐ เค›ोเคŸे เคฌेเคŸे เค•े เคจिเคงเคจ เค•े เคฌाเคฆ เค‰เคธเค•ी เคชเคค्เคจी เค…เคชเคจे เคเค•เคฒौเคคे เคฒเฅœเค•े เค•े เคธाเคฅ เคฎाเคฏเค•े เคฐเคนเคคी เคฅी। เค˜เคฐ เคฌเคธ เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคชเคค्เคจी เคฅी।
เคธोเคšเคคे-เคธोเคšเคคे เคจเคตเคฒ เคšौเค• เคชเคฐ เคชเคนुँเคš เค—เคฏा। เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เคŸोเค•ा – ‘เค•्เคฏा เคฌाเคค เคนै, เคฌเคนुเคค เค–ुเคถ เคจเคœเคฐ เค† เคฐเคนे เคนो’? ‘เคจเคนीं เคเคธी เค•ोเคˆ เค–ाเคธ เคฌाเคค เคคो เคจเคนीं’ เค•เคนเค•เคฐ เคจเคตเคฒ เคฅोเฅœी เคฆेเคฐ เค•े เคฒिเค เคถांเคค เคนोเค•เคฐ เคซिเคฐ เคฌोเคฒा – “ เคฐाเคธ्เคคे เคฎें เคฎैंเคจे เคถिเคตเคœी เคญैเคฏा เค•ो เคฆेเค–ा, เคฌเคนुเคค เค…เคš्เค›ा เคฒเค—ा। เค‡เคธी เค•ो เคฐिเคถ्เคคा เคฌोเคฒเคคे เคนैं। เคธเคš เคฎें, เค—ाँเคต เคฎें เค…เคญी-เคญी เคฒोเค— เคธंเคฌंเคงों เค•ो เค•िเคคเคจी เค…เคนเคฎिเคฏเคค เคฆेเคคे เคนैं? เคชिเคคा เคฌीเคฎाเคฐ เคนै เคŠเคชเคฐ เคธे เค•ोเคฐोเคจा เค•ा เค•เคนเคฐ เคนै เคฒेเค•िเคจ เคซिเคฐ เคญी เคฌेเคŸा เคœैเคธे-เคคैเคธे เคฆेเค–เคจे เคชเคนुँเคš เคนी เค—เคฏा।” เค…เค–िเคฒेเคถ เคจเคตเคฒ เค•ो เค…เคงिเค• เคฆेเคฐ เคคเค• เคธुเคจเคจे เค•े เคฎूเคก เคฎें เคจเคนीं เคฅा –‘เค…เคฐे เคœैเคธा เคคुเคฎ เคธोเคš เคฐเคนे เคนो เคตैเคธा เคจเคนीं เคนै เคญाเคˆ’। เคจเคตเคฒ เคฅोเฅœा เคšौंเค•ा – ‘เคซिเคฐ? เคฌाเคค เค•्เคฏा เคนै’? เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคธे เคฌเคคाเคฏा – “ เคตเคนाँ เคฎुंเคฌเคˆ เคฎें เคถिเคตเคœी เค•ी เคฒเฅœเค•ी เค•ी เคถाเคฆी เคคเคฏ เคนो เค—เคˆ เคฅी เคฒेเค•िเคจ เค‡เคธ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฎเคนीเคจों เคธे เค•ाเคฎ เคนी เค›ूเคŸ เค—เคฏा। เคฌेเคšाเคฐे เค•े เคชाเคธ เคชैเคธे เคนैं เคจเคนीं เคคो เคตเคนी เค…เคชเคจे เคนिเคธ्เคธे เค•ी เคœเคฎीเคจ เคฌेเคšเคจे เค†เคฏा เคนै।” เคจเคตเคฒ เคจे เคชूเค›ा – ‘เคฒेเค•िเคจ เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคœเคฎीเคจ เคนै เคนी เค•िเคคเคจी’? ‘เค…เคฌ เคœिเคคเคจी เคญी เคนै เค‰เคธी เคฎें เค…เคชเคจा เคนिเคธ्เคธा เค‰เคธे เคฌेเคšเค•เคฐ เคจिเค•เคฒเคจा เคนै’। เคจเคตเคฒ เค”เคฐ เค…เค–िเคฒेเคถ เคฌाเคคเคšीเคค เค•เคฐ เคนी เคฐเคนे เคฅे เค•ि เคฆुเค•ाเคจ เคชเคฐ เคถिเคตเคœी เค•ी เคฌूเฅी เคฎाँ เคชเคนुँเคš เค—เคˆ। เค—ीเคฒी เค†ँเค–ों เคธे เคจเคตเคฒ เค•ी เค“เคฐ เคฆेเค–ा เค”เคฐ เคชूเค›ा – ‘เคฌเค‰เคตा, เค•เคนिเคฏा เคเคฒเคŠँ (เค•เคฌ เค†เค) ? เคจเคตเคฒ เคจे เค‰เค เค•เคฐ เคช्เคฐเคฃाเคฎ เค•िเคฏा – ‘เค•เคฒ เคนी เคฆाเคฆी’। เคถिเคตเคœी เค•ी เคฎाँ เคจे เค…เค–िเคฒेเคถ เค•ी เค“เคฐ เคฆेเค–ा – “เคธुเค—्เค—ा เคฐे, เค†ंเคนाँ เคค เคธเคฌ เคŸा เคฆेเคˆเค– เคฐเคนเคฒ เค›ी, เค•ाเคˆเคฒ्เคน เคจौ เคฌเคœे เคเคฌ, เค† เคฌเค‰เคตा เคœे เค•เค… เคฆेเคฌ เคธेเคนे เคนेเคค’। เคจเค‡ เคค เคฌुเฅœเคตा เคจเคฏ เคฌเคšเคคเค…’ (เค•เคฒ 9 เคฌเคœे เค† เคœाเคจा เค”เคฐ เคœो เคซैเคธเคฒा เค•เคฐ เคฆोเค—े เคตเคนी เคนोเค—ा। เคจเคนीं เคคो เคฌूเคขा เคจเคนीं เคฌเคšेเค—ा)। เค•เคนเคคे เคนी เคตเคน เคธुเคฌเค•-เคธुเคฌเค• เค•เคฐ เคฐोเคจे เคฒเค—ी। เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เคœैเคธे-เคคैเคธे เค‰เคจเค•ो เคธเคฎเคाเค•เคฐ เคตाเคชเคธ เคญेเคœा। เคจเคตเคฒ เคจे เคถूเคจ्เคฏ เค†ँเค–ों เคธे เค…เค–िเคฒेเคถ เค•ी เค“เคฐ เคฆेเค–ा। ‘ เค•เคฒ เคšเคฒเคจा เคคुเคฎ เคญी। เคชंเคšाเคฏเคค เคนै เคถिเคตเคœी เค•े เคฏเคนाँ, เคธाเคฐी เคฌाเคคें เคธเคฎเค เคœाเค“เค—े’। เคจเคตเคฒ เคฏเคน เคธเคฌ เคฆेเค– เคฆुเค–ी เคฅा เคฒेเค•िเคจ เคตเคน เคธाเคฐे เคฎाเคฎเคฒे เค•ो เค‰เคธी เคตเฅ˜्เคค เคœाเคจเคจा เคšाเคนเคคा เคฅा। เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เค‰เคธे เคธाเคฐी เคฌाเคคें เคฌเคคाเคˆ – “ เค…เคฐे เคฏे เคฌेเคšाเคฐी เคšाเคนเคคी เคนै เค•ि เคœเคฎीเคจ เค•ा เคเค• เคนिเคธ्เคธा เคฌेเคšเค•เคฐ เคฌुเคขเคตा เค•ा เค‡เคฒाเคœ เค•เคฐเคตाเค เค”เคฐ เคถिเคตเคœी เคฌेเคšเคจे เคจเคนीं เคฆे เคฐเคนा เคนै।”
เคถिเคตเคœी เค•्เคฏों เคฐोเค• เคฐเคนा เคนै? เคจเคตเคฒ เคจे เค—ुเคธ्เคธा เคœाเคนिเคฐ เค•เคฐเคคे เคนुเค เคชूเค›ा। เค…เค–िเคฒेเคถ เค•े เคšेเคนเคฐे เคชเคฐ เคฌेเคฌเคธ เคฎुเคธ्เค•ाเคจ เคฅी – “เค…เคฐे เคฏเคนी เคคो เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै। เค…เค—เคฐ เคตเคน เคฌेเคšเคจे เคฆेเค—ा เคคเคฌ เคœो เค‰เคธเค•े เคนिเคธ्เคธे เคœिเคคเคจी เคœเคฎीเคจ เค†เคเค—ी เค‰เคธเคธे เค‰เคธเค•ी เคฌेเคŸी เค•ी เคถाเคฆी เคญी เคจเคนीं เคนो เคชाเคเค—ी เคญाเคˆ। เค†เค–िเคฐ เคœเคฎीเคจ เคนै เคนी เค•िเคคเคจी, เคฆเคธ เคจเคนीं เคคो เคฌाเคฐเคน เค•เคŸ्เค ा।” ‘เคนाँ เคฒेเค•िเคจ เค‡เคฒाเคœ เคญी เคคो เฅ›เคฐूเคฐी เคนै’। เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เค‰เคฌाเคธी เคฒी – ‘เคนाँ เคญाเคˆ। เฅ›เคฐूเคฐी เคคो เคนै’। ‘เค…เคฌ เคฆेเค–ो เค•เคฒ เค•्เคฏा เคนोเคคा เคนै? เค†เคจा เคคुเคฎ เคญी’। เค‡เคฒाเคœ เคธเคฐเค•ाเคฐी เค…เคธ्เคชเคคाเคฒ เคฎें เคญी เคคो เคนो เคธเค•เคคा เคนै’? เค…เค–िเคฒेเคถ เค–ीเค เคšुเค•ा เคฅा। เค‰เคธเคจे เคจเคตเคฒ เค•ी เค“เคฐ เค†ँเค–ें เคคเคฐेเคฐเค•เคฐ เคฆेเค–ा – “เคฏाเคฐ เคจเคตเคฒ, เคคुเคฎ เคฆिเคฒ्เคฒी เคนी เคจ เคฐเคนเคคे เคนो? เค”เคฐ เคตเคนीं เคธे เค†เค เคนो? เคซिเคฐ เคฏे เคฆूเคธเคฐे เคฒोเค• เคธे เค†เคจे เคœैเคธी เคฌाเคค เค•्เคฏों เค•เคฐ เคฐเคนे เคนो।” เคจเคตเคฒ เคจे เคฆुเคฌाเคฐा เคธเคฐเค•ाเคฐी เค…เคธ्เคชเคคाเคฒ เคชเคฐ เค•ोเคˆ เคšเคฐ्เคšा เคนी เคจเคนीं เค•ी।
เคจเคตเคฒ เคœिเคธ เคถिเคตเคœी เค•ो เคฆेเค–เค•เคฐ เคธुเคฌเคน-เคธुเคฌเคน เค–ुเคถ เคนो เคฐเคนा เคฅा เค…เคฌ เค‰เคธे เค‰เคธी เคถिเคตाเคœी เคชเคฐ เค•्เคฐोเคง เค† เคฐเคนा เคฅा เคธाเคฅ เคนी เคตเคน เฅžौเคฐเคจ เค–ुเคฆ เค•ो เคช्เคฐเคธเคจ्เคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคฌिเคจा เคœाँเคš เคชเคฐเค– เค•े เคœो เคชเคฐिเคญाเคทाเคँ เค—เฅ เคฐเคนा เคฅा เค‰เคธे เค‰เคธ เคฌाเคค เคชเคฐ เคญी เค—ुเคธ्เคธा เค† เคฐเคนा เคฅा। เคตเคน เค–ुเคฆ เคธे เคฌाเคคें เค•เคฐเคคे เคนुเค เคเค•ांเคค เคฎें เคฌुเคฆเคฌुเคฆाเคฏा – ‘เคฎैं เคญी เคจ... เค•िเคคเคจा เค†เคฆเคฐ्เคถ เค•ी เคšเคชेเคŸ เคฎें เค† เคœाเคคा เคนूँ’...
เคจเคตเคฒ เค†เคœ เคธुเคฌเคน เคนी เค‰เค  เค—เคฏा เคฅा। เค‰เคธเคจे 9 เคฌเคœเคจे เค•ा เคฌเฅœी เคฌेเคธเคฌ्เคฐी เคธे เค‡ंเคคเคœाเคฐ เค•िเคฏा। เค…เค–िเคฒेเคถ เค‰เคธे เคฌुเคฒाเคจे เคญी เคชเคนुँเคš เคšुเค•ा เคฅा। เคฆोเคจों เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคถिเคตเคœी เค•े เค˜เคฐ เคชเคนुँเคšे। เคตเคนाँ เคฎोเคนเคฒ्เคฒे เค•े เค•ुเค› เคฒोเค—, เคถिเคตเคœी เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคฎाँ เคชเคนเคฒे เคธे เคนी เคฌैเค े เคฅे। เคถिเคตเคœी เค”เคฐ เค‰เคธเค•ी เคฎाँ เคšเคŸाเคˆ เค•े เคฆाเคฏเคฐे เค•े เคฌाเคนเคฐ เคœเคฎीเคจ เคชเคฐ เคฌैเค े เคฅे เคฌाเค•ि เคธเคญी เคชंเคš เคšเคŸाเคˆ เคชเคฐ। เคจเคตเคฒ เค•ो เคฆेเค– เคชंเคšों เคจे เค”เคชเคšाเคฐिเค• เคธ्เคตाเค—เคค เคญเคฐी เคจिเค—ाเคน เคธे เคฆेเค–ा เค”เคฐ เคฎुเคธ्เค•ुเคฐाเคฏा। เค…ंเคฆเคฐ เคเค• เค•เคฎเคฐे เคธे เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เค•े เคฌीเคš-เคฌीเคš เคฎें เค–ांเคธเคจे เค•ी เค†เคตाเคœ เค† เคฐเคนी เคฅी। เคถिเคตเคœी เค•ी เค†ँเค–ों เคฎें เคญी เค†ँเคธू เคฅे। เคตเคน เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เค•เคนเคคा – ‘เค…เคฌ เค†เคช เคฒोเค— เคนी เคœो เคซैเคธเคฒा เค•เคฐेंเค—े’। เคชंเคš เค†เคชเคธ เคฎें เคฌाเคค เค•เคฐเคจे เคฒเค—े – ‘เค‡เคฒाเคœ เคญी เคคो เฅ›เคฐूเคฐी เคนै’। ‘เคฌेเคŸी เค•ी เคถाเคฆी เคญी เฅ›เคฐूเคฐी เคนै’ । ‘เค…เคฐे เคญाเคˆ เค…เคฌ เคคो เค—ौเคฐी เคญाเคˆ เค…เคชเคจा เคœीเคตเคจ เคœी เคšुเค•े, เคœो เคธाเคฎเคจे เคนै เค‰เคธเค•ो เคญी เคคो เคฆेเค–เคจा เคชเฅœेเค—ा’। เคถिเคตเคœी เค•ी เคฎाँ เคธुเคจเคคी เค”เคฐ เคธुเคฌเค•-เคธुเคฌเค• เค•เคฐ เคฐोเคจा เคถुเคฐू เค•เคฐ เคฆेเคคी – ‘เคนเคฎเคฐा เคชूเคฐा เคตिเคถ्เคตाเคธ เค› เคฌเค‰เคตा, เค‡เคฒाเคœ เคนेเคคเค… เคค เคฌुเฅœเคตा เคœी เคœेเคคเค… (เคนเคฎเค•ो เคชूเคฐा เคตिเคถ्เคตाเคธ เคนै เคฌाเคฌु, เค‡เคฒाเคœ เคนुเค† เคคो เคฌूเคขा เคœी เคœाเคเค—ा)’। เคถिเคตाเคœी เค…เคชเคจी เคฎाँ เค•ी เคฌाเคค เค•ो เฅžौเคฐเคจ เค•ाเคŸเคคा – ‘เค…เคฐे เค‰ เคจเคนीं เคฌเคšेंเค—े, เคुเคŸ्เค े เค•ा เค–เคฐเคšा เคนोเค—ा’। เคชंเคš เคฎें เคธे เคเค• เคจे เคถिเคตเคœी เคธे เคชूเค›ा – ‘ เคฒेเค•िเคจ เคฌेเคŸा เคถिเคต, เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคคो เคฆो-เคฆो เคฌेเคŸिเคฏाँ เคนैं। เคเค• เค•ी เคถाเคฆी เคœเคฎीเคจ เคฌेเคšเค•เคฐ เค•เคฐ เคญी เคฆोเค—े เคคो เคฆूเคธเคฐी เค•ी เคถाเคฆी เค•ैเคธे เค•เคฐोเค—े’? เคถिเคตाเคœी เค•ो เค•ोเคˆ เคœเคตाเคฌ เคจเคนीं เคธूเค เคฐเคนा เคฅा। เคตเคน เค•ुเค› เคฆेเคฐ เคถांเคค เคฐเคนा เค”เคฐ เคซिเคฐ เคฌोเคฒा – ‘ เค‡ เคนเคฎเค•ो เคญी เคจเค‡ เคชเคคा เคšเคš्เคšा। เคฌเคธ เค‡เคคเคจे เคชเคคा เคนै เค‰เคธเค•ी เค‰เคฎเคฐ เคจिเค•เคฒी เคœा เคฐเคนी เคนै। เค…เคชเคจे เคนी เค•्เคทेเคค्เคฐ เค•ा เคตเคนाँ เคเค• เคชเคฐिเคตाเคฐ เคนै เคœเคนाँ เคฌเคนुเคค เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคธे เค•เคฎ เคฒे-เคฆेเค•เคฐ เคฌाเคค เคนो เคฐเค–ी เคนै’।
เคถिเคตเคœी เค•ी เคฎाँ เคจे เคชंเคšों เคธे เคซिเคฐ เค†เค—्เคฐเคน เค•िเคฏा – “เคฌเค‰เคตा, เคจिเคฐเคจเคฏ เค•เคˆเคฏे เค•เค… เคœैเคฌ। เคฐाเคค เค•เค… เค•ुเคฃ्เคกी เคฒเค—ा เค•เค… เคธुเคคเคˆ เค›ी। เคฌเคนुเคคे เคกेเคฐेเคˆเคฒ เค›ी।। เคฌुเฅœเคตा เค•ेเค… เค—เคฐเคฆเคจ เคฆाเคˆเคฌ เคฆेเคคเค…   (เคฌेเคŸा, เคซैเคธเคฒा เค•เคฐเค•े เคนी เคœाเค‡เคฏे। เคฐाเคค เค•ो เค•ुเคฃ्เคกी เคฒเค—ाเค•เคฐ เคธोเคคे เคนैं। เคฌเคนुเคค เคกเคฐ เคฒเค—เคคा เคนै... เคฌुเฅเคตा เค•ा เค—เคฒा เคฆเคฌा เคฆेเค—ा...।)”  เค•เคนเคคे เคนुเค เคตเคน เค—เคฒा เคฆเคฌा เคฆेเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค•ी เคชीเฅœा เค•ी เค…เคจुเคญूเคคि เค•े เคธाเคฅ เค—เคฒा เคซाเฅœเค•เคฐ เคฐोเคจे เคฒเค—เคคी เคนै। เคจเคตเคฒ เค•ो เคฏเคน เคธुเคจเคคे เคนी เคฒเค—ा เคœैเคธे เค•ि เค‰เคธเค•ा เค•เคฒेเคœा เคซเคŸ เคœाเคเค—ा। เคถिเคตเคœी เคจे เค…เคชเคจी เคฎाँ เค•ी เค“เคฐ เคฆेเค–ा เคญเคฐ, เค•เคนा เค•ुเค› เคจเคนीं।
เคฌเคนुเคค เคฆेเคฐ เคคเค• เค•ाเคจा เคซूเคธी เคนोเคคी เคฐเคนी เคฒेเค•िเคจ เค•ोเคˆ เคซैเคธเคฒा เคจเคนीं เคนुเค†। เคชंเคšों เคจे เคฌเคธ เค‡เคคเคจा เคฆिเคฒाเคธा เคฆिเคฏा เค•ि ‘เค…เคš्เค›ा เคนเคฎ เคฒोเค— เค•ुเค› เคธोเคšเคคे เคนैं’। เคฆो เคฆिเคจ เค‡เคธी เค‰เคงेเฅœเคฌुเคจ เคฎें เค–เคฐ्เคš เคนो เค—เคฏा เค”เคฐ เคคीเคธเคฐे เคฆिเคจ เคธुเคฌเคน-เคธुเคฌเคน เคฐोเคจे เค•ी เคœोเคฐ-เคœोเคฐ เคธे เค†เคตाเคœ เค†เคˆ। เคธเคญी เคฆौเฅœเค•เคฐ เคชเคนुँเคšे। เค—ौเคฐीเคถंเค•เคฐ เค•े เคฎृเคค เคถเคฐीเคฐ เคธे เคฒिเคชเคŸी เคฌुเคขिเคฏा เค•ी เค†เคตाเคœ เค•ी เคตेเคฆเคจा เคธเคฎूเคšे เค—ाँเคต เค•ो เคเค•เคोเคฐ เคฐเคนी เคฅी। เคถिเคตเคœी เค•ोเคจे เคฎें เค–เฅœा เคฒाเคถ เค•ो เคจिเคนाเคฐे เคœा เคฐเคนा เคฅा। เค‰เคธเค•ी เค†ँเค–ें เคเค•เคฆเคฎ เคฌेเคœाเคจ เค”เคฐ เคธूเค–ी เคฅीं।
เค•्เคฐिเคฏा-เค•เคฐ्เคฎ เค•ा เคฆौเคฐ เคถुเคฐू เคนुเค†। เค—ंเคกเค• เคจเคฆी เค•िเคจाเคฐे เคฒाเคถ เค•ो เคถिเคตเคœी เคจे เค†เค— เคฆी। เคฒौเคŸเคคे เคตเค•्เคค เคงीเคฐे เคงीเคฐे เคฒोเค— เคฌाเคคเคšीเคค เค•เคฐเคจे เคฒเค—े। เคจเคตเคฒ เคคเค• เคธिเคฐ्เคซ เค†เคตाเคœें เคชเคนुँเคš เคฐเคนी เคฅीं– ‘ เค…เคš्เค›ा เคนै เคšเคฒเคคे เคซिเคฐเคคे เคจिเค•เคฒ เค—เค’। ‘เคนाँ, เคฆुःเค– เคจเคนीं เคेเคฒเคจा เคชเฅœा’। ‘เคญाเคˆ เคธाเคนเคฌ, เคฎเคนीเคจे เคญเคฐ เคชเคนเคฒे เคคเค• เคจिเคฐोเค— เคฅे। เค‡เคฒाเคœ เคนोเคคा เคคो 10 เคธाเคฒ เค”เคฐ เค•เคนीं เคจเคนीं เค—เคฏा เคฅा’। ‘เค…เคฐे, เค…เคญी เคญी เคนเคฎเคฒोเค— เค‡เคธ เค‰เคฎ्เคฐ เคคเค• เคชเคนुँเคš เคชा เคฐเคนे เคนैं, เคฌเคนुเคคे เคนै’।
เค—ाँเคต เค•े เคจिเคฏเคฎाเคจुเคธाเคฐ เคฎृเคค्เคฏु เค•े เค…เค—เคฒे เคนเคซ्เคคे เคฒोเค— เคถिเคตเคœी เค•े เค˜เคฐ เคœुเคŸे। เคญाเคˆ-เคญैเคฏाเคฐी เค•े เคฒोเค— เค…เคงिเค• เคฅे। เคฌ्เคฐाเคน्เคฎเคฃ เคฐीเคคि เค…เคจुเคธाเคฐ เค†เคœ เคšिเคŸ्เค ा เคฌเคจเคจा เคฅा। เคšिเคŸ्เค ा เคฌเคจाเคจे เคตाเคฒे เค…เคจुเคญเคตी เค‰เคฎाเคถंเค•เคฐ เคจे เคถिเคตเคœी เค•े เคชเฅœोเคธिเคฏों เคธे เคชूเค›ा- ‘เคšिเคŸ्เค ा เค•िเคคเคจे เคฒोเค—ों เค•ा เคฌเคจाเคจा เคนै? เค•ुเค› เคฆेเคฐ เคคเค• เคšเคฐ्เคšा เคนुเคˆ। เคถिเคตเคœी เคตเคนीं เค‰เคค्เคคเคฐी เคงाเคฐเคฃ เค•เคฐ เคฌैเค ा เคฅा เค”เคฐ เค…ंเคฆเคฐ เค†ँเค—เคจ เคฎें เค…เคจ्เคฏ เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•े เคธाเคฅ เค‰เคธเค•ी เคฎाँ เคตिเคฒाเคช เค•เคฐ เคฐเคนी เคฅी। เคธเคญी เคซैเคธเคฒा เค•เคฐ เคšुเค•े เคฅे। ‘เคคीเคจ เคฆिเคจ เค•ा เคญोเคœ เคนोเค—ा। เคชเคนเคฒे เคฆिเคจ เคฎोเคนเคฒ्เคฒे เคญเคฐ เค•ा, เคฆूเคธเคฐे เคฆिเคจ เคชूเคฐे เค—ाँเคต เค•ा เค”เคฐ เคคीเคธเคฐे เคฆिเคจ เคฎोเคนเคฒ्เคฒे เค•े เคธाเคฐे เคฒोเค—ों เค•े เคธाเคฅ เคธाเคฅ เคฌाเค•ि เค•े เค—ाँเคต เคธे เคเค•-เคเค• เคฒोเค—। เคเค• เคจे เค•เคนा – ‘เคถोเคฐ्เคŸ-เค•เคŸ เคฎें เคนी เคฒीเคœिเคฏेเค—ा, เคชเคค्เคคा เคชเคฐ เคเค• เคฆू เค†เค‡เคŸเคฎ เคธे เคนो เค•ाเคฎ เคšเคฒ เคœाเคเค—ा’। เคšिเคŸ्เค ा เคคैเคฏाเคฐ เคนो เคšुเค•ा เคฅा। เค‰เคฎाเคถंเค•เคฐ เคจे เคนिเคธाเคฌ-เค•िเคคाเคฌ เค•เคฐเค•े เค•เคนा – ‘เคเค• เคฒाเค– เคชเคš्เคšीเคธ เคนเคœाเคฐ’।
เคจเคตเคฒ เคจे เคถाเคฎ เคฎें เค…เค–िเคฒेเคถ เคธे เคชूเค›ा – ‘เค…เคฐे เค‰เคธเค•े เคชाเคธ เคเค• เคฒाเค– เค†เคंเค—े เค•เคนाँ เคธे? เค…เค–िเคฒेเคถ เคจे เคช्เคฐौเฅเคคाเคชूเคฐ्เคตเค• เค•เคนा – ‘เค…เคฌ เค•เคฐ्เคฎ เค•ो เคญเคฒा เค†เคฆเคฎी เค›ोเฅœे เคญी เคคो เค•ैเคธे’? ‘เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคนो เคšुเค•ी เคนै। เคชเฅœोเคธी เคธเคค्เคฏเคจाเคฐाเคฏเคฃ เคœी เค–เคฐ्เคšा เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं, เค•เคฐ्เคฎ เค•े เคฌाเคฆ เคšाเคฐ เค•เคŸ्เค ा เคœเคฎीเคจ เคฒिเค–เคตा เคฒेंเค—े’। เคจเคตเคฒ เคจे เคซिเคฐ เค•ुเค› เคจเคนीं เคชूเค›ा।
เคฆो เคฆिเคจ เคฌाเคฆ เคฆोเคชเคนเคฐ เคเค• เคจौเคœเคตाเคจ เคธाเค‡เค•เคฒ เคชเคฐ เคญोเคœ เค•ा เคจिเคฎंเคค्เคฐเคฃ เคฆेเคจे เค†เคฏा। เคจเคตเคฒ เคจे เค—ौเคฐ เคธे เคฆेเค–ा เค•ि เคตเคน เคธूเคฐ्เคฏเคช्เคฐเค•ाเคถ เคนै। เคตเคน เคšौंเค•ा – ‘ เค…เคฐे เค…เค–िเคฒेเคถ, เคฏे เคคो เคตเคนी เคธूเคฐ्เคฏเคช्เคฐเค•ाเคถ เคœी เคนैं เคจ เคœो เคถ्เคฐाเคฆ्เคง-เคญोเคœ เค•े เค–िเคฒाเคซ เคฅे? เค…เค–िเคฒेเคถ เคฎुเคธ्เค•ुเคฐाเคฏा – “เค…เคฐे เค‡ เค—ाँเคต เคนै เคญाเคˆ, เคฏเคนाँ เค…เคงिเค• เคฆिเคจों เคคเค• เคšोंเคšเคฒेเคฌाเคœी เคจเคนीं เคšเคฒเคคी เคนै। เค…เคฌ เคœเคฐा เคชूเค›ो เคจ เค‰เคธเคธे เค•ि เคธूเคฐ्เคฏเคช्เคฐเค•ाเคถ เคœी, เค…ँเคงेเคฐा เคซैเคฒा เคฐเคนे เคนैं เค•ि เคธाเค‡เค•िเคฒ เคธे เคช्เคฐเค•ाเคถ เฅžैเคฒाเคจे เคจिเค•เคฒे เคนैं?”
เค•्เคฐिเคฏा-เค•เคฐ्เคฎ เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เคšुเค•ा เคฅा। เคฌाเค•ी เค•ी เคœเคฎीเคจ เคธे เคถिเคตเคœी เค•े เคนिเคธ्เคธे เคฌเคนुเคค เค•เคฎ เคฐเค•เคฎ เค†เคˆ। เคตเคน เคฎुंเคฌเคˆ เค•े เคฒिเค เคจिเค•เคฒा। เคฆเคฐเคตाเคœे เคชเคฐ เค‰เคธเค•ी เคฎाँ เคธเฅžेเคฆ เคธाเฅœी เคฎें เคฒिเคชเคŸी เค–เฅœी เคฅी। เคถिเคตเคœी เคฎाँ เค•ी เค“เคฐ เคฆेเค–े เคฌเค—ैเคฐ เค•ुเค› เคชเคฒ เค•े เคฒिเค เคฐुเค•ा। เคฎाँ เคจे เคเค• เคชोเคŸเคฒी เค‰เคธเค•े เคोเคฒे เคฎें เคกाเคฒ เคฆी เค”เคฐ เคตाเคชเคธ เค†ँเค—เคจ เค•ी เค“เคฐ เคšเคฒ เคฆी।
เคŸ्เคฐेเคจ เคฎें เคถिเคตเคœी เค˜ंเคŸों เค–िเฅœเค•ी เค•े เคฌाเคนเคฐ เคाँเค•เคคा เคฐเคนा। เค•ुเค› เคฆेเคฐ เคฌाเคฆ เคงीเคฐे เคธे เค‰เคธเคจे เคोเคฒे เคธे เคชोเคŸเคฒी เคจिเค•ाเคฒी เค”เคฐ เค–ोเคฒी। เคฐोเคŸी เค”เคฐ เค†เคฒू เค•ी เคธूเค–ी เคญुเคœिเคฏा เค•ो เคšเคฌाเคคे-เคšเคฌाเคคे เค‰เคธเค•ा เคฎुँเคน เค•ुเค› เคฆेเคฐ เค•े เคฒिเค เคฐुเค•ा। เคถिเคตเคœी เคจे เคชोเคŸเคฒी เค•ो เค…เคชเคจे เคฒเคฒाเคŸ เคธे เคšिเคชเค•ाเค•เคฐ เคฌเคนुเคค เคœोเคฐ เคธे เค†เคตाเคœ เคฒเค—ाเคˆ –‘เคฌा เคฌा เคฌाเคฌूเคœी...’

9 comments :

  1. เคฌेเคนเคฆ เคฎाเคฐ्เคฎिเค•। เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เคฎें เคธंเคฌंเคงों เคฎें เคฆเคฐाเคฐें เค•िเคธ เคคเคฐเคน เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ी เคฆेเคจ เคนै। เค•เคนाเคจीเค•ाเคฐ เค•ो เคฌเคงाเคˆ

    ReplyDelete
  2. เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคšिเคค्เคฐिเคค เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เค•เคนाเคจी เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฆौเคฐ เค•ी เคฎुเค–्เคฏ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคฌेเคฐोเคœเค—ाเคฐी เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ो เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคคी เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคจे เคจा เค•ेเคตเคฒ เคฎเคนाเคจเค—เคฐों เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•िเคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคญी เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•เคฐ เคฐเคนी เคนै เค‡เคธे เค•เคนाเคจी เคฎें เคญเคฒी-เคญांเคคि เคšिเคค्เคฐिเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคฆौเคฐ เคฎे เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฆเคฒिเคค เคตเคฐ्เค— เคฆ्เคตाเคฐा เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคชเคฐ เคฒเค—ाเคจे เคตाเคฒे เค†เคฐोเคชों เค•ा เคญी เค–ंเคกเคจ เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฏเคน เคฌเคคाเคคी เคนै เค•ि เคฆเคฒिเคค เคถोเคทเคฃ เคฌ्เคฐाเคน्เคฎเคฃ เคตเคฐ्เค— เค•ी เคฆेเคจ เคจเคนीं เคนै เคฏเคน เคถोเคทเคฃ เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ी เคฆेเคจ เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ा เคถिเค•ाเคฐ เคคो เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคญी เคนोเคคा เค†เคฏा เคนै เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै เคจा เค•ि เค†เคชเคธी เคตिเคตाเคฆों เคฎें เคซंเคธเคจे เค•ी เค‡เคธ เค•เคนाเคจी เคฎें เคฎैเคฅिเคฒी เคญाเคทा เค•ा เคญी เคช्เคฐเคฏोเค— เคนुเค† เคนै เคœिเคธे เคนिंเคฆी เค•े เคฒिเค เคจเคฏा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เคฏเคน เคช्เคฐเคฏोเค— เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เคนै เคธเคฐाเคนเคจीเคฏ เคนै เคœो เค•ि เคนिंเคฆी เคญाเคทा เค•े เคฎाเคจ เคธเคฎ्เคฎाเคจ เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคฎें เค”เคฐ เคธเคนाเคฏเค• เคฐเคนेเค—ा เคฏเคน เค•เคนाเคจी เค…เคจूเค ी เคนै เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เคฎें เคฐोเคœเค—ाเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคœो เค•ी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคตเคน เคจ เค•ेเคตเคฒ เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฆिเคจों เค•ी เคญी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฏเคน เคธเคฎเคธ्เคฏा เคชूंเคœीเคตाเคฆ เค•ी เคฆेเคจ เคนै เค‡เคธे เคธเคฎเคเคจा เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคชाเค  เค•ो เค•ो เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธंเคฆेเคถ เคฆेเคคी เคนै เคœाเค—เคฐूเค•เคคा เคฒाเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนै

    ReplyDelete
  3. เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคšिเคค्เคฐिเคค เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เค•เคนाเคจी เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฆौเคฐ เค•ी เคฎुเค–्เคฏ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคฌेเคฐोเคœเค—ाเคฐी เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ो เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคคी เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคจे เคจा เค•ेเคตเคฒ เคฎเคนाเคจเค—เคฐों เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•िเคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคญी เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•เคฐ เคฐเคนी เคนै เค‡เคธे เค•เคนाเคจी เคฎें เคญเคฒी-เคญांเคคि เคšिเคค्เคฐिเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคฆौเคฐ เคฎे เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฆเคฒिเคค เคตเคฐ्เค— เคฆ्เคตाเคฐा เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคชเคฐ เคฒเค—ाเคจे เคตाเคฒे เค†เคฐोเคชों เค•ा เคญी เค–ंเคกเคจ เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฏเคน เคฌเคคाเคคी เคนै เค•ि เคฆเคฒिเคค เคถोเคทเคฃ เคฌ्เคฐाเคน्เคฎเคฃ เคตเคฐ्เค— เค•ी เคฆेเคจ เคจเคนीं เคนै เคฏเคน เคถोเคทเคฃ เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ी เคฆेเคจ เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ा เคถिเค•ाเคฐ เคคो เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคญी เคนोเคคा เค†เคฏा เคนै เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै เคจा เค•ि เค†เคชเคธी เคตिเคตाเคฆों เคฎें เคซंเคธเคจे เค•ी เค‡เคธ เค•เคนाเคจी เคฎें เคฎैเคฅिเคฒी เคญाเคทा เค•ा เคญी เคช्เคฐเคฏोเค— เคนुเค† เคนै เคœिเคธे เคนिंเคฆी เค•े เคฒिเค เคจเคฏा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เคฏเคน เคช्เคฐเคฏोเค— เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เคนै เคธเคฐाเคนเคจीเคฏ เคนै เคœो เค•ि เคนिंเคฆी เคญाเคทा เค•े เคฎाเคจ เคธเคฎ्เคฎाเคจ เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคฎें เค”เคฐ เคธเคนाเคฏเค• เคฐเคนेเค—ा เคฏเคน เค•เคนाเคจी เค…เคจूเค ी เคนै เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เคฎें เคฐोเคœเค—ाเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคœो เค•ी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคตเคน เคจ เค•ेเคตเคฒ เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฆिเคจों เค•ी เคญी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฏเคน เคธเคฎเคธ्เคฏा เคชूंเคœीเคตाเคฆ เค•ी เคฆेเคจ เคนै เค‡เคธे เคธเคฎเคเคจा เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคชाเค  เค•ो เค•ो เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธंเคฆेเคถ เคฆेเคคी เคนै เคœाเค—เคฐूเค•เคคा เคฒाเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนै

    ReplyDelete
  4. เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคšिเคค्เคฐिเคค เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เค•เคนाเคจी เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฆौเคฐ เค•ी เคฎुเค–्เคฏ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคฌेเคฐोเคœเค—ाเคฐी เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ो เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคคी เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคจे เคจा เค•ेเคตเคฒ เคฎเคนाเคจเค—เคฐों เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•िเคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคญी เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•เคฐ เคฐเคนी เคนै เค‡เคธे เค•เคนाเคจी เคฎें เคญเคฒी-เคญांเคคि เคšिเคค्เคฐिเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคฆौเคฐ เคฎे เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฆเคฒिเคค เคตเคฐ्เค— เคฆ्เคตाเคฐा เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคชเคฐ เคฒเค—ाเคจे เคตाเคฒे เค†เคฐोเคชों เค•ा เคญी เค–ंเคกเคจ เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฏเคน เคฌเคคाเคคी เคนै เค•ि เคฆเคฒिเคค เคถोเคทเคฃ เคฌ्เคฐाเคน्เคฎเคฃ เคตเคฐ्เค— เค•ी เคฆेเคจ เคจเคนीं เคนै เคฏเคน เคถोเคทเคฃ เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ी เคฆेเคจ เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ा เคถिเค•ाเคฐ เคคो เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคญी เคนोเคคा เค†เคฏा เคนै เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै เคจा เค•ि เค†เคชเคธी เคตिเคตाเคฆों เคฎें เคซंเคธเคจे เค•ी เค‡เคธ เค•เคนाเคจी เคฎें เคฎैเคฅिเคฒी เคญाเคทा เค•ा เคญी เคช्เคฐเคฏोเค— เคนुเค† เคนै เคœिเคธे เคนिंเคฆी เค•े เคฒिเค เคจเคฏा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เคฏเคน เคช्เคฐเคฏोเค— เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เคนै เคธเคฐाเคนเคจीเคฏ เคนै เคœो เค•ि เคนिंเคฆी เคญाเคทा เค•े เคฎाเคจ เคธเคฎ्เคฎाเคจ เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคฎें เค”เคฐ เคธเคนाเคฏเค• เคฐเคนेเค—ा เคฏเคน เค•เคนाเคจी เค…เคจूเค ी เคนै เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เคฎें เคฐोเคœเค—ाเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคœो เค•ी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคตเคน เคจ เค•ेเคตเคฒ เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฆिเคจों เค•ी เคญी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฏเคน เคธเคฎเคธ्เคฏा เคชूंเคœीเคตाเคฆ เค•ी เคฆेเคจ เคนै เค‡เคธे เคธเคฎเคเคจा เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคชाเค  เค•ो เค•ो เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธंเคฆेเคถ เคฆेเคคी เคนै เคœाเค—เคฐूเค•เคคा เคฒाเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนै

    ReplyDelete
  5. เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคšिเคค्เคฐिเคค เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เค•เคนाเคจी เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฆौเคฐ เค•ी เคฎुเค–्เคฏ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคฌेเคฐोเคœเค—ाเคฐी เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ो เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคคी เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคจे เคจा เค•ेเคตเคฒ เคฎเคนाเคจเค—เคฐों เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•िเคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตेเคถ เค•ो เคญी เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•เคฐ เคฐเคนी เคนै เค‡เคธे เค•เคนाเคจी เคฎें เคญเคฒी-เคญांเคคि เคšिเคค्เคฐिเคค เค•िเคฏा เค—เคฏा เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคฆौเคฐ เคฎे เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฆเคฒिเคค เคตเคฐ्เค— เคฆ्เคตाเคฐा เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคชเคฐ เคฒเค—ाเคจे เคตाเคฒे เค†เคฐोเคชों เค•ा เคญी เค–ंเคกเคจ เค•เคฐเคคी เคนुเคˆ เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคฏเคน เคฌเคคाเคคी เคนै เค•ि เคฆเคฒिเคค เคถोเคทเคฃ เคฌ्เคฐाเคน्เคฎเคฃ เคตเคฐ्เค— เค•ी เคฆेเคจ เคจเคนीं เคนै เคฏเคน เคถोเคทเคฃ เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ी เคฆेเคจ เคนै เคชूंเคœीเคตाเคฆी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ा เคถिเค•ाเคฐ เคคो เค‰เคš्เคš เคตเคฐ्เค— เคญी เคนोเคคा เค†เคฏा เคนै เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै เคจा เค•ि เค†เคชเคธी เคตिเคตाเคฆों เคฎें เคซंเคธเคจे เค•ी เค‡เคธ เค•เคนाเคจी เคฎें เคฎैเคฅिเคฒी เคญाเคทा เค•ा เคญी เคช्เคฐเคฏोเค— เคนुเค† เคนै เคœिเคธे เคนिंเคฆी เค•े เคฒिเค เคจเคฏा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เคฏเคน เคช्เคฐเคฏोเค— เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เคนै เคธเคฐाเคนเคจीเคฏ เคนै เคœो เค•ि เคนिंเคฆी เคญाเคทा เค•े เคฎाเคจ เคธเคฎ्เคฎाเคจ เค•ो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคฎें เค”เคฐ เคธเคนाเคฏเค• เคฐเคนेเค—ा เคฏเคน เค•เคนाเคจी เค…เคจूเค ी เคนै เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เคฎें เคฐोเคœเค—ाเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคœो เค•ी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคตเคน เคจ เค•ेเคตเคฒ เคตैเคถ्เคตिเค• เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เคฆौเคฐ เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฌเคฒ्เค•ि เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฆिเคจों เค•ी เคญी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคนै เคฏเคน เคธเคฎเคธ्เคฏा เคชूंเคœीเคตाเคฆ เค•ी เคฆेเคจ เคนै เค‡เคธे เคธเคฎเคเคจा เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคชाเค  เค•ो เค•ो เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธंเคฆेเคถ เคฆेเคคी เคนै เคœाเค—เคฐूเค•เคคा เคฒाเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนै

    ReplyDelete
  6. เค•ैเคธी- เค•ैเคธी เคตिเคตเคถเคคाเคं เคेเคฒเคคे เคนैं, เคนเคฎ เคœीเคตเคจ เคฎें। เค”เคฐ เคนเคถ्เคฐ เคตเคนी เคœो เคนเคฎेเคถा เคธे เคนोเคคा เค† เคฐเคนा เคนै....เคธाเคฎाเคœिเค• เคฌाเคง्เคฏเคคाเค“ เค•ो เคेเคฒเคคे เคนुเค เคœाเคจे เค•िเคคเคจा เค•ुเค› เค–ो เคฆेเคคे เคนैं।

    ReplyDelete
    Replies
    1. เคœी เคถुเค•्เคฐिเคฏा เค†เคชเค•ा

      Delete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।