เคเค• เค…เคฆ्เคญुเคค เคฒोเค•เคจเคฐ्เคคเค• เค•ी เคฎเคนाเค—ाเคฅा

เคกॉ. เคธुเคจीเคคा

เคธुเคจीเคคा

เคธंเคœीเคต เคนिंเคฆी เค•े เคœाเคจे-เคฎाเคจे เค•เคฅाเค•ाเคฐ เคนैं, เคœिเคจเค•ी เค•เคนाเคจी เค”เคฐ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธों เคจे เคนिंเคฆी เค•เคฅा เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคฌเคนुเคค เค•ुเค› เคจเคฏा เคœोเคก़ा เคนै। เค–ाเคธเค•เคฐ เค‰เคจเค•ा เคนเคฐ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคเค• เคฒंเคฌी เค–ोเคœ-เคฏाเคค्เคฐा เคธे เคจिเค•เคฒा เคนै। เคธंเคœीเคต เค…เคชเคจे เคนเคฐ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคเค• เคจเคˆ เคœเคฎीเคจ เค‰เค ाเคคे เคนैं, เคเค•เคฆเคฎ เคจเคฏा เค”เคฐ เค…เคœाเคจा เค•्เคทेเคค्เคฐ। เค”เคฐ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฒिเค–เคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคตे เค‰เคธเค•े เคเค•-เคเค• เคชเคนเคฒू เค•ी เค‡เคคเคจी เคธเค˜เคจ เคชเคก़เคคाเคฒ เค•เคฐเคคे เคนैं, เค•ि เคเค• เคตिเคถ्เคตเคธเคจीเคฏ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฒिเค– เคชाเคจे เค•ी เค‰เคจเค•ी เคคैเคฏाเคฐी, เค‰เคจเค•ी เคœी เคคोเคก़ เคฎेเคนเคจเคค เค”เคฐ เคนोเคฎเคตเคฐ्เค•, เค”เคฐ เคธाเคฅ เคนी, เค•ुเค› เคจเคฏा เคฐเคšเคจे เค•ी เคฒเค—เคจ เคฆेเค–เค•เคฐ เคนเคฎ เคนैเคฐाเคจ เคฐเคน เคœाเคคे เคนैं।
เคฏों เคคो เคธंเคœीเคต เค•े เคธเคญी เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เค…เคจूเค े เค”เคฐ เคชเค เคจीเคฏ เคนैं। เคชाเค เค•ों เค•े เคฆिเคฒ เคฎें เค‰เคคเคฐเคจे เค•ा เคœाเคฆू เคตे เคœाเคจเคคे เคนैं, เคœिเคธเคธे เคชाเค เค• เคชเคนเคฒे เคชเคจ्เคจे เคธे เคนी เค‰เคจे เค•เคฅा-เคช्เคฐเคตाเคน เคฎें เคฌँเคงा เคนुเค†, เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคฌเคนเคจे เคฒเค—เคคा เคนै। เคชเคฐ เคธंเคœीเคต เค•ा ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคคो เคเคธा เค…เคฆ्เคญुเคค เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै, เค•ि เค‰เคธे เค•िเคคเคจी เคนी เคฌाเคฐ เคชเคข़ो, เคฎเคจ เคจเคนीं เคญเคฐเคคा। เคฌिเคนाเคฐ เค•े เค…เคฆ्เคญुเคค เคฒोเค•เคจเคฐ्เคคเค• เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคชเคฐ เคฒिเค–ा เค—เคฏा ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคเคธा เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै เคœिเคธเค•ा เคถเคฌ्เคฆ-เคถเคฌ्เคฆ เค•เคฅा-เคฐเคธ เคฎें เคชเค—ा เคนुเค† เคนै। เค‡เคธเคฒिเค เค‡เคธเค•ा เคถเคฌ्เคฆ-เคถเคฌ्เคฆ เคชเฅเคจे เค•ो เคจ्เคฏोเคคเคคा เคนै। เค…เคชเค เคจीเคฏเคคा เค•ो เคฐเคšเคจा เค•ा เค†เคฆเคฐ्เคถ เคฌเคจा เคฆेเคจे เคตाเคฒे เคฎเคนाเคจ เค•เคฒाเคตंเคคों เค•े เค‡เคธ เคœเคฎाเคจे เคฎें, เคธंเคœीเคต เคจे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคชเคฐ เคเคธा เคฐเคธเคฎเคฏ, เคคเคฐเคฒ เค”เคฐ เคญाเคตเคชूเคฐ्เคฃ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฒिเค–ा, เคฏเคน เค–ुเคฆ เคฎें เค•िเคธी เค…เคšเคฐเคœ เคธे เค•เคฎ เคจเคนीं เคนै।

เค‰เคจ्เคจीเคธเคตीं เคธเคฆी เค•े เค†เค–िเคฐी เคšเคฐเคฃ เคฎें เคเค• เค—เคฐीเคฌ เคจाเคˆ เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฎें เคœเคจเคฎे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ो เค•เคฆเคฎ-เค•เคฆเคฎ เคชเคฐ เคœिเคธ เคญीเคทเคฃ เคœाเคคिเคตाเคฆी เคฐाเค•्เคทเคธ เค•ा เคธाเคฎเคจा เค•เคฐเคจा เคชเฅœा, เค‰เคธเค•ी เค—ाเคฅा เคฎเคฐ्เคฎाเคนเคค เค•เคฐ เคฆेเคจे เคตाเคฒी เคนै। เคธंเคœीเคต เคจे ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคฎें เค‡เคธเค•ा เคœैเคธा เค•ाเคฐुเคฃिเค• เค”เคฐ เคตिเคถ्เคตเคธเคจीเคฏ เคšिเคค्เคฐเคฃ เค•िเคฏा เคนै, เคตเคน เคนृเคฆเคฏ เค•ो เคฌेเคงเคคा เคนै। เคฌเคšเคชเคจ เคธे เคฒेเค•เคฐ เค…เคชเคจी เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏเคคा เค•े เคšเคฐเคฎ เค‰เคค्เค•เคฐ्เคท เคชเคฐ เคญी เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคœैเคธा เค…เคธाเคงाเคฐเคฃ เค•เคฒाเค•ाเคฐ เค‡เคธเคธे เคฎुเค•्เคคि เคจเคนीं เคชा เคธเค•ा। เค”เคฐ เคฏเคนीं, เคฏเคน เคธเคฎเค เคฎें เค†เคคा เคนै เค•ि เคเค• เค—เคฐीเคฌ เคจाเคˆ เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฎें เคœเคจเคฎा เคญिเค–ाเคฐी เคจाเคฎ เค•ा เคเค• เคฌเคš्เคšा, เคœिเคธे เคธ्เค•ूเคฒ เคฎें เคจाเคˆ เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฆूเคธเคฐे เคฌเคš्เคšे เคšिเฅाเคคे เคฅे เค”เคฐ เคœो เคฅเค•-เคนाเคฐเค•เคฐ เคซिเคฐ เคขोเคฐ-เคกเค—เคฐ เคšเคฐाเคจे เค•ा เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เคฒเค—ा, เคœिเคธे เคจाเคˆ เค•े เคชेเคถेเค—เคค เค•ाเคฎ เคธे เค…เคฐुเคšि เคฅी เค”เคฐ เคœाเคคिเค—เคค เค…เคชเคฎाเคจों เค•ी เคคिเคฒเคฎिเคฒाเคนเคŸ เคœिเคธे เคนเคฐ เค•्เคทเคฃ เคฆเค—्เคง เค•เคฐเคคी เคฅी, เคตเคน เค•ैเคธे เค‡เคธ เคธเคฌเค•े เคœเคตाเคฌ เคฎें เค•เคฒा เค•ी เคธीเฅिเคฏाँ เคšเฅเคคा เคนुเค†, เคฌिเคนाเคฐ เค•ा เคเค• เคธเคš्เคšा ‘เค•เคฒा-เคชुเคฐुเคท’ เคฌเคจ เค—เคฏा।

เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏเคคा เค•े เคœिเคธ เคถिเค–เคฐ เคชเคฐ เคตเคน เคชเคนुँเคšा, เคตเคนा เคšाเคฐों เค“เคฐ เค‰เคธเค•े เคฐเคšे ‘เคฌिเคฆेเคธिเคฏा’ เค•ी เคงूเคฎ เคฅी เค”เคฐ เคฌเฅœे-เคฌเฅœे เคตिเคฆ्เคตाเคจों เค”เคฐ เค•เคฒा-เคธंเคธ्เคฅाเค“ं เคจे เค‰เคธे ‘เคจเคŸ เคธเคฎ्เคฐाเคŸ’ เค•ी เค‰เคชाเคงि เคธे เคตिเคญूเคทिเคค เค•िเคฏा। เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคฎเคนाเคชंเคกिเคค เคฐाเคนुเคฒ เคธांเค•ृเคค्เคฏाเคฏเคจ เคจे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ो เคธीเคตाเคจ เคฎें เคนुเค เคเค• เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ เคฎें ‘เคญोเคœเคชुเคฐी เค•ा เคถेเค•्เคธเคชिเคฏเคฐ’ เค•เคนा। เคฏเคน เคฆीเค—เคฐ เคฌाเคค เคนै เค•ि เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค‡เคคเคจे เคญोเคฒे เคฅे เค•ि เค‰เคจ्เคนें เคชเคคा เคนी เคจเคนीं เคฅा เค•ि เคถेเค•्เคธเคชिเคฏเคฐ เค†เค–िเคฐ เค•ौเคจ เคนै? เค”เคฐ เคเค• เคฌिเคกंเคฌเคจा เคคो เคฏเคน เค•ि เค•ुเค› เค•ुเคชเฅ เค•िเคธ्เคฎ เค•े เคฌुเคฆ्เคงिเคœीเคตी เค‰เคธ เคธीเคงे-เคธเคฐเคฒ เค•เคฒाเค•ाเคฐ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคจृเคค्เคฏ-เคจाเคŸिเค•ाเค“ं เคชเคฐ เคซाเค‰เคธ्เคŸ เค”เคฐ เคฌ्เคฐेเค–्เคค เค•े เคช्เคฐเคญाเคต เค•ा เค†เคฐोเคช เคœเฅœ เคฐเคนे เคฅे, เคœिเคธ เคฌेเคšाเคฐे เคจे เค‡เคจเค•े เคจाเคฎ เคคเค• เคจเคนीं เคธुเคจे เคฅे। เค‡เคธเคธे เคชเคคा เคšเคฒเคคा เคนै เค•ि เคเค• เคธीเคงे-เคธाเคฆे เคถเค–्เคธ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคœीเคตเคจ-เค—ाเคฅा เค‰เคคเคจी เคธीเคงी เคคो เคนเคฐเค—िเคœ เคจเคนीं เคนै, เคœिเคคเคจी เคŠเคชเคฐ เคธे เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคนै। เค‰เคธเคฎें เค•เคฐुเคฃा เค”เคฐ เคตिเคกंเคฌเคจा เค•ी เคฌเฅœी เค…เคœीเคฌोเค—เคฐीเคฌ เค…ंเคคःเคงाเคฐाเคँ เคนैं, เคœिเคจ्เคนोंเคจे เค…ंเคค เคคเค• เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ा เคชीเค›ा เคจเคนीं เค›ोเฅœा।

เคฏเคน เคฌेเคนเคฆ เคธुเค•ूเคจ เค•ी เคฌाเคค เคนै เค•ि เค•เคฅाเค•ाเคฐ เคธंเคœीเคต เคจे ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคฒिเค–เคคे เคนुเค เคจ เคธिเคฐ्เคซ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคœीเคตเคจ เค•ी เค‡เคจ เคตिเคกंเคฌเคจाเค“ं เค•ो เค‰เค˜ाเฅœा เคนै, เคฌเคฒ्เค•ि เค‰เคจเค•ी เคญीเคคเคฐी เคคเคน เคคเค• เคœाเค•เคฐ เค‰เคจ เคฎเคฐ्เคฎांเคคเค• เค•्เคทเคฃों เค•ा เคธाเค•्เคทाเคค्เค•ाเคฐ เคญी เค•िเคฏा เคนै, เคœिเคธเคธे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคธเคš เคฎें เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคฌเคจे।

‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคฎें เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคฌเคšเคชเคจ เคธे เคฒेเค•เคฐ เค‰เคจเค•े เค•िเคถोเคฐ เค•ाเคฒ เค”เคฐ เคคเคฐुเคฃाเคˆ เค•े เคœिเคœ्เคžाเคธु เคฎเคจ, เคเค• เค•เคฒाเค•ाเคฐ เค•ी เคธी เคซเค•्เค•เฅœी เค”เคฐ เคธाเคฎाเคœिเค• เคตिเคกंเคฌเคจाเค“ं เค•े เคช्เคฐเคคि เค—เคนเคฐे, เคคीเค–े เค…เคธंเคคोเคท เค•ा เคšिเคค्เคฐเคฃ เคฌเคนुเคค เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคธे เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคฏे เคตे เคชเคจ्เคจे เคนैं เคœिเคจเคฎें เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคฒोเค• เคจเคฐ्เคคเค• เคนोเคจे เค•ी เคญूเคฎिเค•ा เค…ंเคฆเคฐ เคนी เค…ंเคฆเคฐ เคฌเคจ เคฐเคนी เคฅी। เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒा เคจृเคค्เคฏ-เคจाเคŸเค• เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค˜เคฐेเคฒू เคธ्เคตांเค— เคฆेเค–ा। เค‰เคธ เค˜เคฐ เคธे เคฒเฅœเค•े เค•ी เคฌाเคฐाเคค เค—เคˆ เคฅी เค”เคฐ เคชीเค›े เค”เคฐเคคें เคฎเคจ เคฌเคนเคฒाเคต เค•े เคฒिเค เคฏเคน เคธ्เคตाँเค— เค•เคฐ เคฐเคนी เคฅीं। เค‰เคจ्เคนीं เคฎें เคเค• เค”เคฐเคค เค†เคฆเคฎी เค•े เค•เคชเฅœे เคชเคนเคจเค•เคฐ เค† เคœाเคคी เคนै เค”เคฐ เคชเคคि เค•ी เคจเค•เคฒ เค‰เคคाเคฐเคจे เคฒเค—เคคी เคนै। เคญिเค–ाเคฐी เค•ो เคฏเคน เคฌเฅœा เค…เคฆ्เคญुเคค เคฒเค—ा เค•ि เค…เคฐे, เค•เคชเฅœे เคฌเคฆเคฒ เคฒेเคจे เคญเคฐ เคธे เคเค• เค”เคฐเคค เคญी เคชुเคฐुเคท เคฌเคจ เคธเค•เคคी เคนै! เค”เคฐ เค‰เคธी เค•ी เคคเคฐเคน เคฌोเคฒ-เคฌเคคिเคฏा เคธเค•เคคी เคนै! 

เคฏเคนीं เคธे เค‰เคจเค•े เคฎเคจ เคฎें เคจाเคŸเค• เค•े เคฌीเคœ เคชเฅœे। เคธंเคœीเคต เคจे ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคฎें เคกोเคฎเค•เคš เค”เคฐ เคœเคฒुเค† เค•เคนे เคœाเคจे เคตाเคฒे เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•े เค˜เคฐेเคฒू เคจाเคŸเค•ों เค•े เคœो เคฐเคธเคฎเคฏ เคšिเคค्เคฐ เค–ींเคšे เคนैं เค”เคฐ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เค‰เคจเค•े เคช्เคฐเคคि เคœैเคธी เคฒเคฒเค• เคฆเคฐ्เคถाเคˆ เคนै, เค‰เคธी เคธे เคชเคคा เคšเคฒเคคा เคนै เค•ि เคญिเค–ाเคฐी เค•े เคญीเคคเคฐ เคชाเคฒเคฅी เคฎाเคฐเค•เคฐ เคฌैเค ा เค•เคฒाเค•ाเคฐ เค•िเคธ เคœเคฎीเคจ เค”เคฐ เคฎिเคœाเคœ เค•ा เคนै। เคฏเคน เค…เคฒเค— เคฌाเคค เคนै เค•ि เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคธाเคฐी เคจृเคค्เคฏ เคจाเคŸिเค•ाเคँ เค†เคธเคชाเคธ เค•ी เคธाเคฎाเคœिเค• เคธ्เคฅिเคคिเคฏों เค”เคฐ เคฒोเค• เคœीเคตเคจ เคธे เคนी เคœเคจ्เคฎ เคฒेเคคी เคนैं, เคฒेเค•िเคจ เค•เคฐुเคฃा เค•ा เค‰เคฆ्เคฐेเค• เค‰เคจ्เคนें เคฌเคนुเคค เคŠเคชเคฐ เค‰เค ा เคฆेเคคा เคนै।

เค‡เคธ เคฌीเคš เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค• เคฐंเค—เคฎंเคš เคชเคฐ เคญी เคฌเคนुเคค เค•ुเค› เคนो เคฐเคนा เคฅा, เคœिเคธเคจे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคญीเคคเคฐ เคเค• เคนเฅœเค•ंเคช-เคธा เคฎเคšा เคฆिเคฏा เคฅा। เค…เคจिเคš्เค›ा เคธे เคชेเคถेเค—เคค เค•ाเคฎ เคฏाเคจी เคจाเคˆเค—ीเคฐी เค•ा เค•ाเคฎ เคธीเค–เคจा เคชเฅœा। เค‰เคธ्เคคเคฐा เคšเคฒाเคจा เคญिเค–ाเคฐी เค•ो เค…เคš्เค›ा เคจเคนीं เคฒเค—เคคा เคฅा, เคนाเคฒाँเค•ि เค•เคฒाเค•ाเคฐ เคญिเค–ाเคฐी เค•ो เคฏเคน เคœเคฐूเคฐ เคฐोเคฎांเคšเค•ाเคฐी เคฒเค—เคคा เคฅा เค•ि เคนเคœाเคฎเคค เคนोเคคे เคนी เค†เคฆเคฎी เค•ी เคถเค•्เคฒ เค•ैเคธे เคเค•เคฆเคฎ เคฌเคฆเคฒ เคœाเคคी เคนै। เคซिเคฐ เคตिเคตाเคน เคนुเค†। เค…เคญी เค—ौเคจा เคญी เคจเคนीं เคนुเค† เคฅा เค•ि เคชเคค्เคจी เค•े เค—ुเคœเคฐเคจे เค•ा เคธเคฎाเคšाเคฐ เคฎिเคฒा। เคฏเคนी เคตिเคกंเคฌเคจा เคฆूเคธเคฐे เคตिเคตाเคน เค•े เคธाเคฅ เคญी เคนुเคˆ। เคฆूเคธเคฐी เคชเคค्เคจी เคฌीเคฎाเคฐ เคชเฅœी เค”เคฐ เคšเคฒ เคฌเคธी। เคธाเคฅ เคนी เค›ोเคŸा-เคธा เคฌेเคŸा เคญी เคšเคฒा เค—เคฏा। เคญिเค–ाเคฐी เค…ंเคฆเคฐ เคนी เค…ंเคฆเคฐ เค†ँเคธू เคชी เคฐเคนे เคนैं เค”เคฐ เค…เคชเคจे เคฌाเคฒ เคฎिเคค्เคฐ เคฐाเคฎाเคจंเคฆ เคธिเคน เค•े เคธाเคฅ เคถिเคต เคฎंเคฆिเคฐ เคฌเคจाเคจे เคฎें เคฒीเคจ เคนैं। เคซिเคฐ เคฎाเคจเคชुเคฐा เค•ी เคฌेเคŸी เคฎเคจเคคुเคฐเคจा เคฆेเคตी เคธे เคคीเคธเคฐा เคฌ्เคฏाเคน เคนुเค†। เค†เคฐ्เคฅिเค• เคคंเค—ी เค”เคฐ เคฐाเคธ्เคคा เค–ोเคœเคจे เค•ी เคฌेเคšैเคจी เค•े เคšเคฒเคคे เคฏเคนाँ-เคตเคนाँ เค•ी เค˜ुเคฎเค•्เค•เฅœी। เค‡เคธी เค˜ुเคฎเค•्เค•เฅœी เคฎें เค‰เคจ्เคนें เคชเคฐเคฎाเคจिเค• เคฆा เคฎिเคฒे, เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคฌांเค—्เคฒा เค•े ‘เคœाเคค्เคฐा’ เคจाเคŸเค• เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคคाเคฏा। เคชเคฐเคฎाเคจिเค• เคฆा เค•े เคธाเคฅ เคนी เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคจे เคœเค—เคจ्เคจाเคฅเคชुเคฐी เค•ी เคฏाเคค्เคฐा เค•ी เค”เคฐ เคœीเคตเคจ เคฎें เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เคธเคฎंเคฆเคฐ เคฆेเค–ा। เค•เคฒเค•เคค्เคคा (เค†เคœ เค•ा เค•ोเคฒเค•ाเคคा) เคฎें เคฌाเคฌूเคฒाเคฒ เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคจाเคš เคชाเคฐ्เคŸी เคฆेเค–ी เค”เคฐ เคฎเคจ เคฎें เคธเคชเคจा เคธँเคœोเคฏा เค•ि เคเคธा เคคो เคนเคฎ เคญी เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เคฌเคฒ्เค•ि เค‡เคธเคธे เค•ुเค› เคฌेเคนเคคเคฐ เคนी เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं।

เค‡เคธ เค˜ुเคฎเค•्เค•เฅœी เคธे เคตाเคชเคธ เค˜เคฐ เคฒौเคŸे เคคो เคตเคนी เคจाเคˆ เค•ा เค˜เคฐ-เค˜เคฐ เคจ्เคฏोเคคเคจे เค•ा เค•ाเคฎ เค‰เคจเค•ी เคช्เคฐเคคीเค•्เคทा เค•เคฐ เคฐเคนा เคฅा। เค‡เคธ เคฌीเคš เคเค• เคธुเค–เคฆ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคฏเคน เคฅा เค•ि เคฐเค˜ु เคชांเคกे เคจे เคฐाเคฎ-เคœाเคจเค•ी เค•ी เคाँเค•ी เคจिเค•ाเคฒी เคคो เคฐाเคฎाเคจंเคฆ เคธिเคน เคฐाเคฎ เคฌเคจे เค”เคฐ เคญिเค–ाเคฐी เคฌเคจे เคธीเคคा। เค…เคฌ เคฎुเคธीเคฌเคค เคฏเคน เคถुเคฐू เคนुเคˆ เค•ि เคฒोเค— ‘เคธीเคคाเคฎाเคˆ’ เค•เคนเค•เคฐ เค‰เคจ्เคนें เคšिเฅाเคคे। เคชिเคคा เคฆเคฒเคธिंเค—ाเคฐ เค ाเค•ुเคฐ เค…เคฒเค— เคจाเคฐाเคœ เคฐเคนเคคे เค”เคฐ เคฎเคจ เคฒเค—ाเค•เคฐ เค…เคชเคจा เคฐोเคœी-เคฐोเคŸी เค•ा เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เค•ो เค•เคนเคคे। เค‰เคจเค•ा เค•เคนเคจा เคฅा เค•ि เค†เค–िเคฐ เคœिंเคฆเค—ाเคจी เคคो เค‡เคธी เคธे เคšเคฒเคจी เคนै। เคฒेเค•िเคจ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคฎเคจ เคฎें เคคो เคตเคนी เคธाเคงु เคฌाเคฌा เคฌเคธे เคนुเค เคฅे, เคœिเคจ्เคนें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎेเคฒे เคฎें เคฎเค—เคจ เคนोเค•เคฐ เคธूเคฐเคฆाเคธ เค•े เคฐเคธ เคญीเคจे เคชเคฆ เค—ाเคคे เคนुเค เคฆेเค–ा เคฅा। เค‰เคจ्เคนीं เค•े เคธुเคฐ เคฎाเคจो เค‰เคจ्เคนें เค–ींเคš เคฐเคนे เคฅे เค”เคฐ เคšेเคคा เคฐเคนे เคฅे, ‘เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค…เคชเคจी เคฐाเคน เคชเคนเคšाเคจो!...เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคคुเคฎ เคœिंเคฆเค—ी เคฎें เค•्เคฏा เค•เคฐเคจे เค†เค เคนो, เคญूเคฒเคจा เคฎเคค!’

เค†เค–िเคฐ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค…เคชเคจे เคฌाเคฒ เคฎिเคค्เคฐ เคฐाเคฎाเคจंเคฆ เค•े เคธुเคाเคต เคชเคฐ เค…เค—เคฐाเคนिเคค เคฏाเคฆเคต เค•े เคจाเคšเคฆเคฒ เคฎें เค—เค, เคฏเคน เคธोเคšเค•เคฐ เค•ि เคœीเคตเคจ เค•ा เคฐाเคธ्เคคा เคถाเคฏเคฆ เคฏเคนीं เคธे เคจिเค•เคฒे। เคชเคฐ ‘เคนเคฎเคฐ เคœोเคฌเคจा เคชे เค†เค‡เคฒ เคฌเคนाเคฐ เคฐाเคœा’ เคœैเคธे เค›िเค›เคฒे เค—ीเคคों เคธे เคตे เคœเคฒ्เคฆी เคนी เคŠเคฌ เค—เค เค”เคฐ เคซिเคฐ เคฌाเคนเคฐ เค† เค—เค। เค…เคฌ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคธाเคซ-เคธाเคซ เค…เคชเคจे เคฎเคจ เค•ी เคšाเคนเคค เค•ो เคชเคนเคšाเคจ เคฒिเคฏा เคฅा, “เคนเคฎ เคฆूเคธเคฐे เคขंเค— เค•ा เคจाเคš เคšाเคนเคคे เคนैं, เคœिเคธเคฎें เคฐเคธ-เคฐंเค— เคคो เคนो, เคฒेเค•िเคจ เคฎเคฐเคœाเคฆ เคจ เคŸूเคŸे।” เคฏाเคจी เคเคธे เคจाเคš, เคœिเคจ्เคนें เคฒोเค— เค…เคชเคจे เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เคธाเคฅ เคฆेเค–ें। เคเคธे เคจाเคš, เคœिเคจเคฎें เค•เคฒाเคค्เคฎเค• เคฎเคจोเคฐंเคœเคจ เคคो เคนो, เคชเคฐ เคธाเคฅ เคนी เคฒोเค—ों เค•ो เค…เคชเคจे เคฆेเคถ-เคธเคฎाเคœ, เค…เคชเคจे เคงเคฐ्เคฎ, เค”เคฐ เค•เคฐ्เคคเคต्เคฏ เค•ी เคฏाเคฆ เคฆिเคฒाเคˆ เคœा เคธเค•े। เคคाเค•ि เคนเคฎाเคฐा เคธเคฎाเคœ เคเค• เค…เคš्เค›ा เคธเคฎाเคœ เคฌเคจे। เคฒोเค—ों เคฎें เคนเคฎเคฆเคฐ्เคฆी เคชैเคฆा เคนो เค”เคฐ เคตे เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เค•ा เคฆुเค–-เคฆเคฐ्เคฆ เคธเคฎเคें। เคเค• เค•ा เคฆुเค– เคฆेเค–เค•เคฐ เคฆूเคธเคฐे เค•ी เค†ँเค– เคฎें เค†ँเคธू เค† เคœाเคँ। เคเค• เค•ी เค–ुเคถी เคฎें เคฆूเคธเคฐा เค–ुเคถी เคธे เคจाเคšे। เคเคธा เคญเคฒा เคธเคฎाเคœ เคฌเคจाเคจा เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ा เคธเคชเคจा เคฅा।

เค†เค–िเคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे ‘เคฌिเคฐเคนा เคฌเคนाเคฐ’ เค”เคฐ ‘เค•เคฒเคœुเค— เคช्เคฐेเคฎ’ เคœैเคธी เคจृเคค्เคฏ-เคจाเคŸिเค•ाเคँ เคคैเคฏाเคฐ เค•ीं เค”เคฐ เคชเคค्เคจी เค•ी เค…เคจुเคฎเคคि เคฒेเค•เคฐ เคฎुเคœเคซ्เคซเคฐเคชुเคฐ เค•े เคธเคฐ्เคตเคฎเคธ्เคคเคชुเคฐ เคฎें เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เค…เคชเคจी เคจृเคค्เคฏ-เคจाเคŸिเค•ा เค•ा เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•िเคฏा। เคฆिเคฒ เคฎें เคญเคฏ, เคฐोเคฎांเคš เค”เคฐ เคงुเค•เคงुเค•ी เคฅी, เคชเคฐ เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ुเค› เคฌुเคฐा เคจเคนीं เคฐเคนा। เค†เคจे-เคœाเคจे เค•े เค–เคฐ्เคš เค•े เค…เคฒाเคตा เคชเคš्เคšीเคธ เคฐुเคชเค เคฎिเคฒे।
เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคคो เคिเคเค• เค›ोเฅœเค•เคฐ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคเค• เค…ंเคคเคนीเคจ เคฐाเคธ्เคคे เค•ी เค“เคฐ เคฌเฅ เคšเคฒे, เคœिเคธเค•ी เคฎंเคœिเคฒ เค‰เคจเค•े เคฒिเค เค…เคœ्เคžाเคค เคฅी। เค‰เคจ्เคนीं เคฆिเคจों เคฌाเคฌूเคฒाเคฒ เคจाเคฎ เค•े เคต्เคฏเค•्เคคि เคจे เค‰เคจ्เคนें ‘เคช्เคฏाเคฐी เคธुंเคฆเคฐी เคตिเคฏोเค—’ เคจाเคฎ เค•ी เค•िเคคाเคฌ เคฆी เค”เคฐ เค•เคนा เค•ि เคจाเคŸเค• เคฎें “เคเคธी เคชीเคฐ เคนोเคจी เคšाเคนिเค, เคœो เค•เคฒेเคœा เคจिเค•ाเคฒเค•เคฐ เคฐเค– เคฆे!” 

เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคšौंเค•े। เคฒเค—ा, เค•िเคธी เคจे เค‰เคจ्เคนें เค•เคฒा เค•ा เคฎเคฐ्เคฎ เคธเคฎเคा เคฆिเคฏा เคนै। เคซिเคฐ ‘เคธुंเคฆเคฐी เคฌाเคˆ’ เค”เคฐ ‘เคฆुเคจिเคฏा เคฌाเคˆ’ เคจाเคŸเค•ों เค•ो เคฆेเค–เคจे เคตे เคฒเค–เคจเคŠ, เคฎीเคฐเค—ंเคœ เค—เค เคคो เคตเคนाँ เคเค• เคฌुเคœुเคฐ्เค— เคฌ्เคฐाเคน्เคฎเคฃ เคจे เค‰เคจ्เคนें เคจृเคค्เคฏ เค”เคฐ เคจाเคŸเค• เค•ा เคฎเคฐ्เคฎ เคธเคฎเคाเคคे เคนुเค, เคฆुเคจिเคฏा เค•े เคธाเคฐे เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เค•เคฒाเค“ं เค•ा เคจिเคšोเฅœ เคฏเคน เคฌเคคाเคฏा เค•ि “เคฆूเคธเคฐे เค•ी เคชीเฅœ เค•ो เค…เคชเคจी เคชीเฅœ เคฌเคจाเคจे เค•े เคฒिเค เคชเคฐเค•ाเคฏा-เคช्เคฐเคตेเคถ เค•เคฐเคจा เคชเฅœเคคा เคนै। เคœो เคฏเคน เคธीเค– เคฒेเคคा เคนै, เคตเคนी เคธเคซเคฒ เคนोเคคा เคนै।” 

เคญिเค–ाเคฐी เคจे ‘เคชเคฐเค•ाเคฏा เคช्เคฐเคตेเคถ’ เค•े เค‡เคธ เคฎंเคค्เคฐ เค•ो เค—ाँเค  เคฌांเคง เคฒिเคฏा। เค”เคฐ เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เคฏเคนी เค‰เคจเค•े เคฒिเค เค…เคญिเคจเคฏ เค•ा เคฎूเคฒเคฎंเคค्เคฐ เคฐเคนा।
*


เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏเคคा เค‡เคคเคจी เคฌเฅी เค•ि เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคธเคญी เคฒोเค—ों เค•ी เคฎांเค— เค•ो เคชूเคฐा เค•เคฐเคจा เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคนो เค—เคฏा। เคœिเคธเค•े เคฏเคนाँ เคจ เคœा เคชाเคคे, เคตเคนी เค—ुเคธ्เคธे เคฎें เคงเคฎเค•िเคฏाँ เคฆेเคจे เคฒเค—เคคा। เค–ाเคธเค•เคฐ เคฌเฅœी เคœाเคคि เค•े เคฒोเค—ों เค•े เคฎुँเคน เคชเคฐ เคคो เคฏे เคถเคฌ्เคฆ เคงเคฐे เคฐเคนเคคे เค•ि “เคฌเคนुเคคे เคธเคจเค• เค—เค‡เคฒ เคฌा เคญिเค–เคฐिเคฏा!” 

เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคฌเฅœी เคœाเคคि เค•े เค•เคˆ เคฒोเค— เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคธเคฎ्เคฎाเคจ เค•ो เคธเคนเคจ เคจเคนीं เค•เคฐ เคชाเคคे เคฅे। เคˆเคฐ्เคท्เคฏा เคธे เคœเคฒ-เคญुเคจเค•เคฐ เค•เคนเคคे, ”เค†เค–िเคฐ เคนै เคคो เคจाเคˆ เคนी เคจा! เค‰เคธเค•े เคนाเคฅ เคฎें เค‰เคธ्เคคเคฐा เคนी เคถोเคญा เคฆेเค—ा।” 

เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคœเคฌ เค•เคนीं เคธे เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เค•เคฐเค•े เค†เคคे เคคो เคเคธे เคฒोเค— เคœाเคจ-เคฌूเคเค•เคฐ เคนเคœाเคฎเคค เคฌเคจเคตाเคจे เคชเคนुँเคš เคœाเคคे। เคฎाเคจो เคœाเคคिเค—เคค เคฆंเคถ เคฆेเค•เคฐ เคตे เค‰เคธे เค›ोเคŸा เค•เคฐเคจा เคšाเคนเคคे เคนों। เคฎเค—เคฐ เคฏเคน เคšीเคœ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เค†เคค्เคฎा เค•ो เคœिเคคเคจा เค•เคšोเคŸเคคी, เคตे เค‰เคคเคจी เคนी เคจृเคค्เคฏ เค”เคฐ เค•เคฒा เค•ी เคŠเคšाเค‡เคฏों เคคเค• เคชเคนुँเคšเคคे เค—เค। เคตे เคœเคจ-เคœเคจ เค•े เค•เคฒाเค•ाเคฐ เคนो เค—เค। เคเค• เคเคธे ‘เคจเคŸ-เคธเคฎ्เคฐाเคŸ’ เคœिเคธเค•ी เค†เคค्เคฎा เคฎें เคฌเคธ เคจाเคš เคนी เคจाเคš เคธเคฎाเคฏा เคฅा। เคธंเคœीเคต เคจे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เค‡เคธ เคฎเคจोเคตेเคฆเคจा เค•ा เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคœเค—เคน-เคœเค—เคน เค‡เคคเคจा เคธเคœीเคต เคšिเคค्เคฐเคฃ เค•िเคฏा เคนै เค•ि ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคชเฅเคคे เคนुเค เคฒเค—เคคा เคนै เคฎाเคจो เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคนเคฎाเคฐी เค†เคค्เคฎा เคฎें เค† เคฌเคธे เคนों।

เค‡เคธी เคคเคฐเคน เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคธंเคœीเคต เคจे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เค•เคฒा-เคฆृเคท्เคŸि เค”เคฐ เคฌाเคฐीเค•ी เค•े เค•เคˆ เคธ्เคฎเคฐเคฃीเคฏ เคšिเคค्เคฐ เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เค•िเค เคนैं। เคฌเคนुเคค เคธे เคฒोเค— เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏเคคा เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เค…เคถ्เคฒीเคฒเคคा เค”เคฐ เคซूเคนเฅœเคชเคจ เค•े เคนिเคฎाเคฏเคคी เคฅे। เค‰เคจเค•ा เคคเคฐ्เค• เคฏเคน เคฅा เค•ि เคฒोเค— เคจाเคš เค•े เคจाเคฎ เคฏเคนी เคฆेเค–เคจा เคšाเคนเคคे เคนैं, เคคो เคนเคฎ เค•्เคฏों เคจ เค•เคฐें? เคฒेเค•िเคจ เคญिเค–ाเคฐी เค•े เคฒिเค เคฏเคน เคœीเคจे-เคฎเคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐเคถ्เคจ เคฅा। เคซूเคนเฅœเคชเคจ เคธे เคจिเคœाเคค เคฆिเคฒाเค•เคฐ เคตे เคจाเคš เค•ो เค†เค—े เคฌเฅाเคจा เคšाเคนเคคे เคฅे, เคœเคนाँ เคจृเคค्เคฏ-เคจाเคŸिเค•ा เค…เคชเคจी เคชूเคฐी เคฒเคฏ เค”เคฐ เคคเคฐเคจ्เคจुเคฎ เคฎें เค†เค เค”เคฐ เคฒोเค—ों เค•े เคฐोเคœเคฎเคฐ्เคฐा เค•े เคœीเคตเคจ เคธे เคญी เคœुเฅœे। เค–ुเคฆ เคญिเค–ाเคฐी เค•ा เคชूเคฐा เคถเคฐीเคฐ เคเค• เคฒเคฏाเคค्เคฎเค• เคญंเค—िเคฎा เคฎें เคขเคฒ เค—เคฏा เคฅा เค”เคฐ เคฎंเคš เคชเคฐ เค‰เคจเค•े เค†เคคे เคนी เคญीเฅœ เคชเคฐ เคเค• เคธเคฎ्เคฎोเคนเคจ เคคाเคฐी เคนो เคœाเคคा। 

เค…เคชเคจे เค…เคจोเค–े เคฒोเค• เคจाเคŸเค•ों เค•े เคฒिเค เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคเคธे เค•เคฒाเค•ाเคฐों เค•ी เคคเคฒाเคถ เคฎें เคฐเคนเคคे เคฅे, เคœिเคจเค•े เค…ंเคฆเคฐ เคฌीเคœ-เคฐूเคช เคฎें เค‰เคธ เคฒเคฏ เค•ी เคฅिเคฐเค•เคจ เคฎौเคœूเคฆ เคนो। เค…เค—เคฐ เคฏเคน เคจเคนीं เคนै เคคो เค•िเคคเคจी เคนी เคŠเคชเคฐी เคฒीเคชाเคชोเคคी เค•เคฐो, เคธเคฌ เคฌेเค•ाเคฐ เคนै। เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคเค• เคฏुเคตเค• เคฐाเคฎเคšเคจ्เคจเคฐ เค•ो เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค—ाเคฐे เค•ो เคชैเคฐों เคธे เคฎเคฅเคคे เคฆेเค–ा, เคคो เค†เคจंเคฆ เค•ी เคฒเคนเคฐों เคฎें เคกूเคฌ เค—เค। เคธिเคฐ्เคซ เค‰เคธ เคฏुเคตเค• เค•ी เคชीเค  เคฆेเค–เค•เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎเคจ เคนी เคฎเคจ เค•เคนा เค•ि เค…เคนा, เค‡เคธे เคคो เคจाเคš-เคฎंเคกเคฒी เคฎें เคฒाเคจा เคนी เคนै, เคฐाเคงा เค•े เคฐूเคช เคฎें เค‡เคธเค•ा เค•ोเคˆ เคœोเฅœ เคจเคนीं เคนोเค—ा! เค”เคฐ เคซिเคฐ เคตैเคธा เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•เคฐเค•े เคญी เคฆिเค–ाเคฏा।

เคเค• เคธเคš्เคšे เค•เคฒाเค•ाเคฐ เค•ा เคฆिเคฒ เค•ैเคธा เคนोเคคा เคนै เค”เคฐ เค•เคฒा เค•िเคธ เคคเคฐเคน เค‰เคธเค•े เคฐोเคฎ-เคฐोเคฎ เคฎें เคฌเคธी เคนोเคคी เคนै, เคฏเคน เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ो เคฆेเค–เค•เคฐ เคธเคฎเคा เคœा เคธเค•เคคा เคฅा।

เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เค‰เคจ เคฆिเคจों เคนाเคฒเคค เคฏเคน เคฅी เค•ि เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคจृเคค्เคฏ-เคฎंเคกเคฒी เค‰เคฎ्เคฆा เคฒोเค• เคจเคฐ्เคคเค•ों เค•ो เค†เคถ्เคฐเคฏเคธ्เคฅเคฒी เคฌเคจ เค—เคˆ เคฅी। เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคฌเคนुเคค เคธे เคชเฅे-เคฒिเค–े เคฏुเคตเค• เคญी เคฆौเฅœ-เคฆौเฅœเค•เคฐ เค‰เคจ เคคเค• เค†เคคे เค”เคฐ เค•เคฒा เค•ी เค‡เคธ เค…เคจोเค–ी เคฐाเคน เค•े เคชเคฅिเค• เคฌเคจเคจे เค•ो เคฒाเคฒाเคฏिเคค เคฐเคนเคคे। เคฏเคน เค…เคฒเค— เคฌाเคค เคนै เค•ि เค‰เคจเค•े เคชिเคคा เค”เคฐ เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•े เคฒोเค— เคญिเค–ाเคฐी เค•े เคชिเคคा เคฆเคฒเคธिंเค—ाเคฐ เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคชाเคธ เค†เค•เคฐ เคถिเค•ाเคฏเคค เค•เคฐเคคे เค•ि “เคคुเคฎ्เคนाเคฐा เคฌेเคŸा เคนเคฎाเคฐे เคฌेเคŸों เค•ो เคฌिเค—ाเฅœ เคฐเคนा เคนै!”

เค‡เคธ เคชเคฐ เคฆเคฒเคธिंเค—ाเคฐ เค ाเค•ुเคฐ เคญुเคจเคญुเคจाเคคे, เคชเคฐ เคฎाँ เคšुเคช เคฐเคนเคคी เคฅीं। เค‰เคจ्เคนें เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เคตिเคถ्เคตाเคธ เคฅा เค•ि เค‰เคจเค•ा เคฌेเคŸा เค•ुเค› เค—เคฒเคค เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคा। เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เคนाเคฒเคค เคฏเคน เคนुเคˆ เค•ि เค…ंเค—्เคฐेเคœ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคœिเคจ्เคนें ‘เคฐाเคฏ เคธाเคนเคฌ’ เค”เคฐ ‘เคฐाเคฏ เคฌเคนाเคฆुเคฐ’ เค•ी เค‰เคชाเคงिเคฏाँ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเคคी, เค‰เคจเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคœเคจเคคा เค…เคชเคจे เค‡เคธ เค…เคจोเค–े เคจเคŸ-เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เค•ा เค•เคฐเคจे เคฒเค—ी, เคœो เคฌाเคค เคนी เคฌाเคค เคฎें เคนเคœाเคฐों เคฒोเค—ों เค•ा เคฆिเคฒ เคœीเคค เคฒेเคคा เคฅा। เคตे เคœเคจ-เคœเคจ เค•े เคนृเคฆเคฏ เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เคฌเคจ เค—เค, เคœिเคจเค•े เค†เค—े เคฌเคก़े เคธे เคฌเคก़े เคชเคฆ เค”เคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐी เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคฌेเค•ाเคฐ เคฅे।

เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคœैเคธे เค•เคฒा เค•ी เคธाเค•्เคทाเคค เคฎूเคฐ्เคคि เคนों। เคตे เคœเคนाँ เค•เคนीं เคœाเคคे, เค‰เคธเคธे เคชเคนเคฒे เค‰เคจเค•ा เคจाเคฎ เคชเคนुँเคš เคœाเคคा เค”เคฐ เคฒोเค—ों เค•े เคฎเคจ เคฎें เค‰เคค्เคธाเคน เค›ा เคœाเคคा। เค‰เคจ्เคนें เคฒเค—เคคा, เค•ोเคˆ เคนै เคœो เค‰เคจเค•े เคฎเคจ เค•ी เคฌाเคค เค•เคนเคคा เคนै, เค‰เคจเค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เค•ो เค•เคฒा เคฎें เคขाเคฒเค•เคฐ เค‡เคธ เคคเคฐเคน  เคชेเคถ เค•เคฐเคคा เคนै เค•ि เคฆेเค–เคจे เคตाเคฒे เค…เคถ-เค…เคถ เค•เคฐ เค‰เค เคคे เคนैं। เค…เคฌ เคคो เคฌเฅœे-เคฌเฅœे เคตिเคฆ्เคตाเคจ เค”เคฐ เคฌुเคฆ्เคงिเคœीเคตी เคฒोเค— เคญी เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เค•เคฒा เค•े เคœाเคฆू เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•े เคฒिเค เค‰เคจเค•ी เคจृเคค्เคฏ-เคจाเคŸिเค•ाเค“ं เค•ो เคฆेเค–เคจे เคชเคนुँเคšเคคे। เคฆเคฐเคธिंเค—ाเคฐ เค ाเค•ुเคฐ เค”เคฐ เคฎाँ เคถिเคตเค•เคฒी เคฆेเคตी เค•े เคฎเคจ เคธे เค…เคฌ เค…เคชเคจे เคฌेเคŸे เค•े ‘เคจเคšเคจिเคฏा’ เคนोเคจे เค•ी เคนीเคจเคคा เคจिเค•เคฒ เคšुเค•ी เคฅी। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎाเคจा เค•ि “เค‰เคจเค•ा เคฌेเคŸा เคธिเคฐ्เคซ เคจเคšเคจिเคฏा เคจเคนीं, เคตเคน เคคो เคต्เคฏाเคธ เคนै, เคต्เคฏाเคธ!” 

เคฏเคน เคเค• เคจเค เคœเคฎाเคจे เค•ा เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคฅा, เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เคต्เคฏाเคธ เคญी เคฒोเค—ों เค•े เคฆिเคฒों เคฎें เคฐाเคœ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒा เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคœैเคธा เคฒोเค• เค•เคฒाเค•ाเคฐ เคนी เคนो เคธเค•เคคा เคฅा।

เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เค•े เคเค• เคฌเฅœे เคธंเคค เคฎिเคฐเคšเค‡เคฏा เคฌाเคฌा เค•े เคธाเคฎเคจे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคฆเคฒ เค•ा เคจाเคš เคนुเค†, เคคो เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค—เคฆ्เค—เคฆ เคนोเค•เคฐ เค•ि เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคคो เคธंเคค-เคฎเคนाเคค्เคฎा เคนैं। เค…เคธเคฒ เคฎें เคธंเคค เคฎिเคฐเคšเค‡เคฏा เคฌाเคฌा เค”เคฐों เค•ी เคคเคฐเคน เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคœाเคคि เคจเคนीं, เค‰เคจเค•ी เค†เคค्เคฎा เค•ा เคธเคš्เคšा เคช्เคฐเค•ाเคถ เคฆेเค– เคฐเคนे เคฅे, เคœिเคธเคฎें เคธाเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เค•ी เคญเคฒाเคˆ เค•ा เคธเคชเคจा เคฅा। เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เค†เคค्เคฎा เคเค• เค•เคฒाเค•ाเคฐ เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคธंเคค-เคฎเคนाเคค्เคฎा เค•ी เค†เคค्เคฎा เคญी เคฅी। เคชूเคฐे เคธเคฎाเคœ เค•ी เคฎुเค•्เคคि เคฎें เคนी เค‰เคฉ्เคนें เค…เคชเคจी เคฎुเค•्เคคि เคจเคœเคฐ เค†เคคी เคฅी। เค‡เคธी เคคเคฐเคน เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจे เคธुเค–-เคฆुเค– เค•ो เคชूเคฐे เคธเคฎाเคœ เค•े เคธुเค–-เคฆुเค– เค•े เคธाเคฅ เคเค•ाเค•ाเคฐ เค•เคฐ เคฒिเคฏा เคฅा। เคเคธा เค†เคฆเคฎी เคเค• เคธเคš्เคšा เคธंเคค เคจเคนीं เคคो เค”เคฐ เค•्เคฏा เคนो เคธเค•เคคा เคฅा?
*

เคนोเคคे-เคนोเคคे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ा ‘เคฌिเคฆेเคธिเคฏा’ เค‡เคธ เค•เคฆเคฐ เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏ เคนुเค† เค•ि เค‰เคธเค•े เค—ीเคค เคญाเคฐเคค เคนी เคจเคนीं, เคฆेเคถ เค•े เคฌाเคนเคฐ เคญी, เคค्เคฐिเคจिเคกाเคก, เคฎाเคฐीเคถเคธ, เค—ुเค†เคจा, เคซिเคœी เคคเคฅा เค…เคจ्เคฏ เคฆेเคถों เคฎें เคœเคนाँ-เคœเคนाँ เคชूเคฐเคฌी เคญाเคฐเคคीเคฏ เคนैं, เคนเคตा เค•ी เคคเคฐंเค—ों เคชเคฐ เคฌเคนเคคे เคนुเค เคชเคนुँเคš เค—เค। เคซिเคฒ्เคฎ เคตाเคฒों เคจे เคฌिเคฆेเคธिเคฏा เคจाเคŸเค• เคชเคฐ เคซिเคฒ्เคฎ เคฌเคจाเคจे เค•े เคฒिเค เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ो เคฎुंเคฌเคˆ เค†เคฎเคค्เคฐिเคค เค•िเคฏा। เคฏเคน เค…เคฒเค— เคฌाเคค เคนै เค•ि เคตเคนाँ เค‰เคจ्เคนें เคเค• เคงเคฐ्เคฎเคถाเคฒा เคฎें เคเค• เค•ैเคฆी เค•ी เคคเคฐเคน เคฐเค–ा เค—เคฏा เค”เคฐ เคซिเคฐ เคธिเคฐ्เคซ 50 เคฐुเคชเค เคคเคฅा เคฐेเคฒ เค•ा เคฅเคฐ्เคก เค•्เคฒाเคธ เค•ा เคŸिเค•เคŸ เคฆेเค•เคฐ เคฌिเคนाเคฐ เคฐเคตाเคจा เค•เคฐ เคฆिเคฏा เค—เคฏा। เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ो เคฆुเค– เคนुเค†, เคชเคฐ เค‰เคธे เคชเคฐे เคเคŸเค•เค•เคฐ เคตे เคซिเคฐ เคธे เค…เคชเคจे เค•ाเคฎ เคฎें เคœुเคŸ เค—เค, เคœिเคธเคฎें เคชैเคธा เคญเคฒे เคนी เคœ्เคฏाเคฆा เคจ เคนो, เคชเคฐ เคธเคฌ เค“เคฐ เคธे เค†เคจंเคฆ เคนी เค†เคจंเคฆ เคฌเคฐเคธเคคा เคฅा। เคตे เคนเคœाเคฐों เคฆिเคฒों เค•े เคธเคš्เคšे เคจाเคฏเค• เคฌเคจ เคšुเค•े เคฅे।

เคธเคš เคคो เคฏเคน เคนै เค•ि เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ा เคชूเคฐा เคœीเคตเคจ เคเค• เคเคธे เคฎเคนाเคจ เค•เคฒाเค•ाเคฐ เค•े เคจเคตोเคค्เค•เคฐ्เคท เค”เคฐ เค…เคฆ्เคญुเคค เคธเคซเคฒเคคा เค•ी เค•เคนाเคจी เคนै, เคœिเคธे เคธเคนी เคฎाเคฏเคจों เคฎें เคงเคฐเคคी เค•ा เคฌेเคŸा เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เคšौเคฐाเคธी เคตเคฐ्เคท เค•ी เค‰เคฎ्เคฐ เคฎें เค‡เคธ เค…เคฆ्เคญुเคค เคฒोเค• เค•เคฒाเค•ाเคฐ เค•ी เคœीเคตเคจ-เคฒीเคฒा เคธเคฎाเคช्เคค เคนुเคˆ, เคคो เคคेเคœ เคฌाเคฐिเคถ เคนो เคฐเคนी เคฅी। เคนเคฐ เคคเคฐเคซ เคชाเคจी เคนी เคชाเคจी। เค—ीเคฒी เคฒเค•เฅœिเคฏों เคธे เคญเคฒा เคฒाเคถ เค•ैเคธे เคœเคฒे? เคฏเคนाँ เคธंเคœीเคต เค•े เคถเคฌ्เคฆ เคฎाเคจो เค†ँเคธुเค“ं เคธे เคญीเค— เค—เค เคนैं, “เคœเคฒेเค—ी เค•ैเคธे? เค•िเคคเคจा เคฐเคธ เคฅा (เค‡เคธ เคฆेเคน เคฎें)—เคฐเคธ เค•ा เค…เค•्เคทเคฏ, เค…เคจंเคค เคธ्เคฐोเคค। เค•िเคธी เคญी เค…เค—्เคจि เคฎें เค‡เคคเคจी เคคเคชเคจ เค•เคนाँ เค•ि เค‡เคคเคจी เคœเคฒ्เคฆी เคธोเค– เคฒे เคธाเคฐा เคฐเคธ? เคตเคน เคฐเคธ เคตเคนाँ เค•ी เคฎाเคŸी เค•ा เคฅा।...”

เคธंเคตेเคฆเคจเคถीเคฒ เค•เคฅाเค•ाเคฐ เคธंเคœीเคต เคจे เคฎाเคจो เคธเคฎाเคงिเคธ्เคฅ เคนोเค•เคฐ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคชเคฐ เคเคธा เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฒिเค–ा เคนै, เคœिเคธे เคญुเคฒा เคชाเคจा เค…เคธंเคญเคต เคนै। เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคจृเคค्เคฏ-เคจाเคŸिเค•ा เค•ा เคฎเคฐ्เคฎ เคธंเคœीเคต เคจे เคฏเคน เคฌเคคाเคฏा เค•ि เคตे ‘เคชเคฐเค•ाเคฏा-เคช्เคฐเคตेเคถ’ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคฅे। เคฒเค—เคคा เคนै, ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฒिเค–เคจे เค•े เคฒिเค เคธंเคœीเคต เคจे เคญी เคฎाเคจो เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•े เคญीเคคเคฐ เคชเคฐเค•ाเคฏा เคช्เคฐเคตेเคถ เค•िเคฏा เคนै। เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•िเคคเคจी เคŠเคฌเฅœ-เค–ाเคฌเฅœ เคธीเฅिเคฏाँ เคšเฅเค•เคฐ เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคฌเคจे เคฅे, เค•िเคคเคจे เคฆंเคถ เค”เคฐ เคคเค•เคฒीเคซें เคेเคฒเค•เคฐ เคตे เคฒोเค•เคฎाเคจเคธ เค•े เคญीเคคเคฐ เคจृเคค्เคฏ-เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เค•ा เค…เค•्เคทเคฏ เคชเคฆ เคชाเคจे เคฎें เคธเคซเคฒ เคนुเค। เคœाเคจเคจा เคนो เคคो เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ เค•ा เคเค•-เคเค• เค…เค•्เคทเคฐ เคฌाँเคšเคจा เคนोเค—ा। ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เค•ा เคนเคฐ เคถเคฌ्เคฆ เคฎाเคจो เค†เคค्เคฎीเคฏ เคขंเค— เคธे เค‡เคธเค•ा เคฌเค–ाเคจ เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै เค•ि เคงเคฐเคคी เค•ा เคเค• เคฎाเคฎूเคฒी เคฌेเคŸा เคญी เคšाเคนे เคคो เค†เค•ाเคถ เค•ो เค›ू เคธเค•เคคा เคนै। เคฌเคธ, เค‰เคธเคฎें เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ी เคธी เคธเคš्เคšी เคฒเคฒเค• เคนोเคจी เคšाเคนिเค। 

เคธंเคœीเคต เคฌिเคฐเคฒे เค•เคฅाเค•ाเคฐ เคนैं, เคœिเคจเค•ा เคนเคฐ เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎाเคจो เคจเคˆ เคœเคฎीเคจ เคคोเคก़เค•เคฐ เค‰เค—เคคा เคนै। ‘เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ’ เคฒिเค–เค•เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎाเคจो เคเค• เคฌाเคฐ เคซिเคฐ เคธे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เค•ो เคนเคฎाเคฐी เค†เค–ों เค•े เค†เค—े เคฎूเคฐ्เคคिเคฎाเคจ เค•เคฐ เคฆिเคฏा เคนै। เค‡เคธเคธे เคญिเค–ाเคฐी เค ाเค•ुเคฐ เคคो เค…เคชเคจी เคธเคš्เคšी เคคेเคœเคธ्เคตिเคคा เค•े เคธाเคฅ เคธाเคฎเคจे เค†เค เคนी, เคชเคฐ เคธाเคฅ เคนी เคธंเคœीเคต เค•ा เค•เคฆ เคญी เคเค• เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธเค•ाเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคจिเคถ्เคšเคฏ เคนी เคฌเคนुเคค เคŠँเคšा เค‰เค  เค—เคฏा เคนै।
***

เคกॉ. เคธुเคจीเคคा
545 เคธेเค•्เคŸเคฐ-29, เคซเคฐीเคฆाเคฌाเคฆ (เคนเคฐिเคฏाเคฃा), เคชिเคจ-121008
เคšเคฒเคญाเคท: 09910862380,
เคˆเคฎेเคฒ: drsunita2011@gmail.com

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।