เค‰เคฆเคฏ เคช्เคฐเค•ाเคถ เค•ी เค•เคนाเคจी ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’ เค•ा เคธिเคจे เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ

เคช्เคฐเคฆीเคช เค•ुเคฎाเคฐ เคธिंเคน

เคชเคคा: เคฌी-557, เค—เคฒी # 33, เคฎเคนाเคตीเคฐ เคเคจ्เค•्เคฒेเคต, เคชाเคฐ्เคŸ-2, เคจเคˆ เคฆिเคฒ्เคฒी-110059 
✉ ps440440@gmail.com 
✆ 7503935817

เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธिเคจेเคฎा เค•เคฒाเคค्เคฎเค• เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคฆो เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคนै। เคฏเคน เคฆोเคจों เคนी เคฐूเคช เคฒोเค• เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคœीเคตเคจ เคธे เคœुเฅœเคคे เคนैं। เค•्เคฏोंเค•ि เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธिเคจेเคฎा เคฆोเคจों เคนी เคญाเคตों เคเคตं เคตिเคšाเคฐों เค•ी เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคฆो เคธเคถเค•्เคค เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคนैं เคคเคฅा เคฆोเคจों เคนी เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎें เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญाเคคे เคนैं। เคธिเคจेเคฎा เค•े เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคกॉ.เคฐाเคนी เคฎाเคธूเคฎ เคฐเฅ›ा เค•ा เคฎाเคจเคจा เคนै, “เคธिเคจेเคฎा เค‰เคจ เคฒोเค—ों เคคเค• เคชเคนुँเคš เคœाเคคा เคนै เคœो เคฒिเค–เคจा-เคชเฅเคจा เคจเคนीं เคœाเคจเคคे। เคญाเคฐเคค เคœैเคธे เค…เคถिเค•्เคทिเคค เคฆेเคถ เคฎें เคธिเคจेเคฎा เค•ी เค•เคฒा เค•े เคฎเคนเคค्เคค्เคต เค•ो เค…เคจเคฆेเค–ा เคจเคนीं เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เคธाเคนिเคค्เคฏ เคœเคนाँ เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคนोเคคा เคนै เคคो เคตเคนीं เคธिเคจेเคฎा เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคจ เคนोเค•เคฐ เคธाเคฎूเคนिเค• เคนोเคคा เคนै। เคฒिเค–िเคค เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ा เค…เคชเคจा เคเค• เค…เคฒเค— เคชाเค เค• เคตเคฐ्เค— เคนोเคคा เคนै। เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เคธाเคนिเคค्เคฏ เค…เคชเคจे เคฒिเค–िเคค เคฐूเคช เคฎें เค†เคฎเคœเคจ เคคเค• เคเค• เคธीเคฎिเคค เคฐूเคช เคฎें เคนी เคชเคนुँเคš เคชाเคคा เคนै, เคœเคฌเค•ि เคธिเคจेเคฎा เคต्เคฏाเคชเค• เคœเคจเคธเคฎूเคน เค•े เคฐूเคช เคฎें।”1 เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธिเคจेเคฎा เค•े เค…ंเคคเคฐ เค•ो เคธ्เคชเคท्เคŸ เค•เคฐเคคे เคนुเค เค‡เค•เคฌाเคฒ เคฐिเฅ›เคตी เค•เคนเคคे เคนैं, “เฅžिเคฒ्เคฎ เคเค• เคฒोเค• เคตिเคงा เคนै। เคธाเคนिเคค्เคฏ เคถिเค•्เคทिเคคों เค•ी เคตिเคงा เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เคคो เคฐाเคฎเคฒीเคฒा เค”เคฐ เคฒोเค•เคจाเคŸเคฏ เค•ी เคคเคฐเคน เค†เคฎ เคœเคจเคคा เคคเค• เค…เคชเคจी เคฌाเคค เคชเคนुँเคšाเคคी เคนै, เค‰เคธเค•ा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคฎเคจोเคฐंเคœเคจ เคนै เคšाเคนे เค‰เคธเค•े เคฆเคฐ्เคถเค• เค…เคจเคชเฅ เคนों เคฏा เคชเฅे เคฒिเค–े।”2

เค‰เคฆเคฏ เคช्เคฐเค•ाเคถ
เคธिเคจेเคฎा เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เค•ा เคเค• เค•เคฒाเคค्เคฎเค• เคฐूเคช เคนै เคœो เคช्เคฐเค•ाเคถ, เคฌिเคฎ्เคฌ, เค›ाเคฏा, เคง्เคตเคจि, เคธंเค—ीเคค, เคจृเคค्เคฏ เค†เคฆि เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคนเคฎाเคฐे เคธाเคฎเคจे เคเค• เคชूเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•เคฐเคคा เคนै। เค‡เคธเคฎें เคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฅा เค•ाเคฒ्เคชเคจिเค• เคนोเค•เคฐ เคญी เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคฒเค—เคจे เคฒเค—เคคी เคนै เคœเคฌเค•ि เคธाเคนिเคค्เคฏ เคถเคฌ्เคฆों เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฐूเคช เคเคตं เค†เค•ाเคฐ เค—्เคฐเคนเคฃ เค•เคฐเคคा เคนै, เคธाเคฅ เคนी เคชाเค เค• เค•े เคฒिเค เคฏเคนाँ เค•เคฒ्เคชเคจा เค•ी เค…เคชाเคฐ เคธเคฎ्เคญाเคตเคจाเคँ เคนोเคคी เคนैं, เคœเคฌเค•ि เคธिเคจेเคฎा เคชเคฐเคฆे เคชเคฐ เค‰เคคเคฐ เค•เคฐ เคต्เคฏเค•्เคค เคนोเคคा เคนै เค”เคฐ เคฆเคฐ्เคถเค•ों เค•ी เค•เคฒ्เคชเคจा เค•ो เคเค• เคจिเคถ्เคšिเคค เคฐूเคช เคฎें เคฌाँเคงเค•เคฐ เคธीเคฎिเคค เค•เคฐ เคฆेเคคा เคนै। เคฐाเคนी เคฎाเคธूเคฎ เคฐเฅ›ा เค•े เคฎเคคाเคจुเคธाเคฐ, “เคธिเคจेเคฎा เค•ी เคตिเคถेเคทเคคा เคฏเคน เคนै เค•ि เค‰เคธเค•ा เคฆเคฐ्เคถเค•, เคฆเคฐ्เคถเค•ों เค•ा เคนिเคธ्เคธा เคญी เคนै เค”เคฐ เค…เค•ेเคฒा เคฆเคฐ्เคถเค• เคญी। เคตเคน เคธाเคฎूเคนिเค• เคฐूเคช เคธे เคญी เฅžिเคฒ्เคฎ เคฆेเค– เคฐเคนा เคนै เค”เคฐ เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคฐूเคช เคธे เคญी। เคตเคน เคธเคฌเค•े เคธाเคฅ เคนँเคธเคคा เคนै เคธเคฌเค•े เคธाเคฅ เคคाเคฒिเคฏाँ เคฌเคœाเคคा เคนै, เคธเคฌเค•े เคธाเคฅ เคตिเคฒเคจ เค•ो เค—ाเคฒी เคฆेเคคा เคนै। เคฆुเคจिเคฏा เค•ी เค•ोเคˆ เค•िเคคाเคฌ เค‰เคธเคธे เคคाเคฒिเคฏाँ เคจเคนीं เคฌเคœเคตा เคธเค•เคคी, เค‰เคธเคธे เค•เคนเค•เคนा เคจเคนीं เคฒเค—เคตा เคธเค•เคคी, เค‰เคธเคธे เค—ाเคฒिเคฏाँ เคจเคนीं เคฌเค•เคตा เคธเค•เคคी। เคฏे เคšीเคœें เคธाเคฎूเคนिเค• เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เค•ा เคนिเคธ्เคธा เคนैं।”3 เคœเคฌ เค•िเคธी เค•เคฅा เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ा เคธिเคจेเคฎा เคฎें เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคนोเคคा เคนै เคคो เค‰เคธเค•ी เค•เคฅा เคฏเคฅाเคตเคค् เคจเคนीं เคฐเคนเคคी เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎเค•ाเคฐ เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เค…เคจुเคธाเคฐ เค‰เคธเคฎें เคซेเคฐเคฌเคฆเคฒ เค•เคฐเคคा เคนै। เคœเคฌ เค•ोเคˆ เคชाเค เค• เค•เคฅा เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ा เคธिเคจेเคฎा เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคฆेเค–เคคा เคนै เคคो เค‰เคธเค•े เคฎเคจ เคฎें เคฏเคน เคœिเคœ्เคžाเคธा เคฌเคจी เคฐเคนเคคी เคนै เค•ि เค•เคฅा เค•े เคธिเคจेเคฎा เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต เค•्เคฏों เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै? เค‡เคจ เคฌเคฆเคฒाเคตों เค•े เคชीเค›े เค•्เคฏा เค•ाเคฐเคฃ เคนो เคธเค•เคคे เคนैं? เค•เคฅा เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เคธिเคจेเคฎा เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต เค•े เค•เคˆ เค•ाเคฐเคฃ เคนो เคธเค•เคคे เคนैं। เคœैเคธे:- เฅžिเคฒ्เคฎเค•ाเคฐ เค•ी เคฆृเคท्เคŸि, เคตिเคงा เค•े เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ, เคฎเคจोเคฐंเคœเคจ เค•ी เคฆृเคท्เคŸि เคธे, เคฌเฅœी เคธंเค–्เคฏा เคฎें เคฆเคฐ्เคถเค•ों เค•ो เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค, เคฐเคšเคจाเค•ाเคฐ เค•े เคธเคจ्เคฆेเคถ เค•ो เคธ्เคชเคท्เคŸ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค, เค•ृเคคिเค•ाเคฐ เค•े เคธเคจ्เคฆेเคถ เค•ो เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคฆेเคจे เค•े เคฒिเค เค‡เคค्เคฏाเคฆि। ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’ ‘เค‰เคฆเคฏ เคช्เคฐเค•ाเคถ’ เค•ी เคเค• เคšเคฐ्เคšिเคค เค•เคนाเคจी เคนै เคœिเคธ เคชเคฐ ‘เคฎเคœเคนเคฐ เค•ाเคฎเคฐाเคจ’ เคจे ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’ เคจाเคฎ เคธे เคนी เคเค• เฅžिเคฒ्เคฎ เคญी เคฌเคจाเคˆ। ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’ เค•เคนाเคจी เคเคตं เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ी เคคुเคฒเคจा เค•เคฅाเคจเค•, เคชाเคค्เคฐ เคเคตं เคšเคฐिเคค्เคฐ-เคšिเคค्เคฐเคฃ, เคธंเคตाเคฆ, เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ, เคช्เคฐเคธ्เคคुเคคीเค•เคฐเคฃ เคคเคฅा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•ी เคœा เคธเค•เคคी เคนै। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคนाเคจी เค”เคฐ เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคธिเคจेเคฎा เค•ी เคคुเคฒเคจा เค•เคฐเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เค•เคฅा-เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธिเคจेเคฎा เค•े เค…ंเคค: เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เค•ो เคธเคฎเคเคจा เค…เคค्เคฏंเคค เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै।

เค•เคฅा-เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธिเคจेเคฎा เค•ा เค…เคจ्เคคः เคธเคฎ्เคฌंเคง

เคธिเคจेเคฎा เค•ा เคธाเคนिเคค्เคฏ เคธे เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคถुเคฐू เคธे เคนी เคฐเคนा เคนै। เคถुเคฐूเค†เคคी เคฆौเคฐ เคฎें เคธिเคจेเคฎा เค•ा เคธเคฎाเคœ เค•े เคช्เคฐเคคि เค…เคชเคจा เคเค• เค…เคฒเค— เคฆाเคฏिเคค्เคต เคฐเคนा। เฅžिเคฒ्เคฎเค•ाเคฐ เค•ा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เฅ™ाเคฒिเคธ เคฎเคจोเคฐंเคœเคจ เคนी เคจเคนीं เคฅा เคœैเคธा เค•ि เค†เคœ เคช्เคฐाเคฏ: เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै। เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธिเคจेเคฎा เค†เคฐเคฎ्เคญ เคธे เคนी เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฎाเคœ เค•ा เค†เคˆเคจा เคฐเคนा เคนै, เคœो เคธเคฎाเคœ เค•ी เค—เคคिเคตिเคงिเคฏों เค•ो เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคคा เค†เคฏा เคนै। เคธिเคจेเคฎा เค”เคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค†เคฆिเคค्เคฏ เคตिเค•्เคฐเคฎ เคธिंเคน เค•ा เคฎाเคจเคจा เคนै, “เคธिเคจेเคฎा เค”เคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เคฌीเคš เคฐिเคถ्เคคे เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคธिเคจेเคฎा เค•े เคœเคจ्เคฎ เค•े เคธाเคฅ เคนी เคถुเคฐू เคนो เคœाเคคी เคนै। เคถुเคฐूเค†เคคी เคฆौเคฐ เคฎें เค‰เคธเค•ो เคตिเค•เคธिเคค เคฌเคจाเคจे เคฎें เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•ी เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญूเคฎिเค•ा เคฐเคนी เคนै। เค†เคฐंเคญिเค• เคฆिเคจों เคฎें เคช्เคฐाเคฏ: เฅžिเคฒ्เคฎเค•ाเคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เค•ृเคคिเคฏों เค•ा เคธเคนाเคฐा เคฒेเคคे เคฐเคนें। เค‰เคธเค•ा เค•ाเคฐเคฃ เคฅा เค•ि เฅžिเคฒ्เคฎ เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•े เคชीเค›े เคธिเคฐ्เคซ เคฎเคจोเคฐंเคœเคจ เคจเคนीं เคฅा เคฌเคฒ्เค•ि เคธเคฎाเคœ เค•ो เค•ुเค› เคธाเคฐ्เคฅเค• เคธเคจ्เคฆेเคถ เคฆेเคจा เคญी เค‰เคจเค•ा เคฒเค•्เคท्เคฏ เคนोเคคा เคฅा। เค‡เคธเคฒिเค เคนเคฎ เคฆेเค–เคคे เคนैं เค•ि เคถुเคฐू เค•े เคฆिเคจों เคฎें เค•เคฒा เฅžिเคฒ्เคฎों เค•ी เคฌเคนुเคฒเคคा เคฅी।”4 เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธिเคจेเคฎा เค•ा เค…ंเคค: เคธเคฎ्เคฌंเคง เค…เคค्เคฏंเคค เค—เคนเคฐा เคนै เค…เคฎเคฐेเคจ्เคฆ्เคฐ เค•ुเคฎाเคฐ เค•े เคถเคฌ्เคฆों เคฎें, “เคธाเคนिเคค्เคฏ เคตเคน เฅ›เคฎीเคจ เคนै, เคœเคนाँ เคธिเคจेเคฎा เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคฒौเคŸเคคा เคนै।”5

เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคนाเคจी เคเคตं เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ा เค…เคง्เคฏเคฏเคจ

เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค‰เคฆเคฏ เคช्เคฐเค•ाเคถ เค•ी เคเค• เคฌเคนुเคšเคฐ्เคšिเคค เค•เคนाเคจी เคนै। เค‡เคธ เคชเคฐ เค‰เคจ्เคนें เคธाเคนिเคค्เคฏ เค…เค•ाเคฆเคฎी เคชुเคฐเคธ्เค•ाเคฐ เคญी เคฎिเคฒा เคšूเค•ा เคนै। เค•ुเค› เคฒोเค— เค‡เคธे เคฒเค˜ु เค‰เคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎाเคจเคคे เคนैं। เคคो เค•ुเค› เคฒोเค— เค‡เคธे เคฒเคฎ्เคฌी เค•เคนाเคจी। ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’ เคถीเคฐ्เคทเค• เคธे เค‰เคฆเคฏ เคช्เคฐเค•ाเคถ เค•ी เคฏเคน เคฒเคฎ्เคฌी เค•เคนाเคจी ‘เคนंเคธ’ (เค…เค—เคธ्เคค 2005) เคฎें เคธीเคฐिเคฏเคฒ เคฎें เค›เคชเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคตाเคฃी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคชुเคธ्เคคเค• เค•े เคฐूเคช เคฎें เค›เคชเค•เคฐ เค†เคฏी। เค‡เคธ เค•เคนाเคจी เคชเคฐ เค•เคˆ เคช्เคฐเคคिเคท्เค िเคค เคฅिเคฏेเคŸเคฐ เคจे เคฎंเคšเคจ เคญी เค•िเคฏा। เคธाเคฅ เคนी เค•เคนाเคจी เค•เคˆ เคญाเคทाเค“ं เคฎें เค…เคจूเคฆिเคค เคญी เคนुเคˆ, “21 เคฎाเคฐ्เคš 2006 เค•ो เคชเคŸเคจा เคฎें ‘เคนीเคฐाเคตเคฒ’ เคจे 29 เคฎाเคฐ्เคš เค•ो เคœเคตाเคนเคฐเคฒाเคฒ เคจेเคนเคฐु เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ, เคจเคˆ เคฆिเคฒ्เคฒी เค•ी เค‡เคช्เคŸा เค‡เค•ाเค‡เคฏों เคจे เค‡เคธเค•ा เคฎंเคšเคจ เค•िเคฏा।”6 เคฎเคฐाเค ी, เค‰เคฐ्เคฆू, เคชंเคœाเคฌी เค”เคฐ เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคญाเคทा เคฎें เค‡เคธเค•ा เค…เคจुเคตाเคฆ เคญी เคนो เคšुเค•ा เคนै। 
เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคจाเคฎ เคธे เคนी เคฎเฅ›เคนเคฐ เค•ाเคฎเคฐाเคจ เคจे เคเค• เคซीเคšเคฐ เฅžिเคฒ्เคฎ (เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ 2008) เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•िเคฏा। เค•เคนाเคจी เค”เคฐ เฅžिเคฒ्เคฎ เคฆोเคจों เคฎें (flash back) เคถैเคฒी เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เคนुเค† เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’ เค•เคนाเคจी เค•ी เค•เคฅा เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै। เค•เคนाเคจी เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคฎें เคœเคนाँ เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค…เคชเคจे เคชเคนเคšाเคจ เค•ो เคฎिเคŸाเคจे เค•े เคฒिเค เคธเคฌเค•े เคธाเคฎเคจे เคนाเคฅ เคซैเคฒा เคฐเคนा เคนै เคตเคนीं เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคฏเคน เค•เคนเคคे เคนुเค เคฆिเค–ाเคˆ เคชเฅœเคคा เคนै เค•ि เคฎैं เคนी เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคนूँ। เฅžिเคฒ्เคฎเค•ाเคฐ เค•เคนाเคจी เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตी เคฐूเคช เคธे เคฆिเค–ाเคจे เค•े เคฒिเค เค•เคนाเคจी เค•ो เคฆिเคฒ्เคฒी เคคเค• เคฒे เคœाเคคा เคนै เคœเคฌเค•ि เค…เคธเคฒ เคฎें เค•เคนाเคจी เคชुเคฐเคฌเคจเคฐा เค—ाँเคต เคคเค• เคธीเคฎिเคค เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคœเคจเคฎเคค เคธเคฎाเคšाเคฐ เคšैเคจเคฒ เค•ी เคฐिเคชोเคฐ्เคŸเคฐ ‘เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจ เค—ुเคช्เคคा’ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคชीเฅœा, เค‰เคธเค•े เคธाเคฅ เคนुเค เคœाเคฒเคธाเคœी เค”เคฐ เคงोเค–ाเคงเฅœी เค•ो เคฆिเค–ाเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคฎเฅ›เคนเคฐ เค•ाเคฎเคฐाเคจ เคจे เคธिเคจेเคฎाเคˆ เค›ूเคŸ เคฒेเคคे เคนुเค เคฎूเคฒ เค•เคนाเคจी เคฎें เค•ुเค› เค•िเคฐเคฆाเคฐ เค”เคฐ เคช्เคฐเคธंเค— เคœोเฅœे เคนैं। เค…เคจिเคฒ เคฏाเคฆเคต เค•ोเคฒ เคฎाเค‡ंเคธ เค•े เคเค• เคต्เคฏเค•्เคคि เคธे เคฌाเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคชिเคŸाเคˆ เค•ो เคฆेเค–เคคा เคนै เค”เคฐ เค‰เคธे เค•ैเคฎเคฐे เคฎें เค•ैเคฆ เค•เคฐ เคฒेเคคा เคนै। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคธे เคฎिเคฒเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค…เคจिเคฒ เคฏाเคฆเคต เค•เคนाเคจी เค•ो เคŸेเคช เคฌเคจाเค•เคฐ เคฆिเคฒ्เคฒी เค•े เคœเคจเคฎเคค เคŸी.เคตी. เคšैเคจเคฒ เค•ो เคญेเคœเคคा เคนै। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เค•เคนाเคจी เค•ो เคŸी.เคตी. เคšैเคจเคฒ เคฎें เค•ाเคฐ्เคฏเคฐเคค เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจ เค—ुเคช्เคคा เคฆेเค–เคคी เคนै, เค‰เคธเค•े เคฒिเค เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคนैเคฐเคคเค…ंเค—ेเคœ เค•เคฐ เคฆेเคจे เคตाเคฒी เคนोเคคी เคนै। เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจ เค—ुเคช्เคคा เค‡เคธ เค•เคนाเคจी เค•ी เค›ाเคจเคฌीเคจ เค•เคฐเคจे เค…เคจूเคชเคชुเคฐ เค†เคคी เคนै। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคฎाँ เคธे เคฎिเคฒเคคी เคนै। เคชुเคคเคฒीเคฌाเคˆ, เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคชเฅाเคˆ เค•े เคช्เคฐเคคि เคฒเค—เคจ, เคˆเคฎाเคจเคฆाเคฐी เค•ो เคฌเคฏाँ เค•เคฐเคคी เคนै। เค•เคธ्เคคूเคฐी เคธे เคฎिเคฒเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจ เค—ुเคช्เคคा เค•ो เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เค”เคฐ เคธूเคšเคจाเคँ เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคी เคนै।

เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจเค—ुเคช्เคคा, เคนเคฐ्เคทเคตเคฐ्เคงเคจ เคธोเคจी, เคถเค•ीเคฒ เค•े เค…เคฅเค•เคช्เคฐเคฏाเคธों เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคซैเคธเคฒा เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•े เค–िเคฒाเคซ เค†เคคा เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ा เคฆुเค–เคฆ เค…ंเคค เคฏเคนी เคนोเคคा เคนै เคœเคนाँ เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ, เคฎेเค˜เคจा เคธे เคฏเคน เค•เคน เค•เคฐ เค•िเคตाเฅœ เคฌंเคฆ เค•เคฐ เคฆेเคคा เคนै เค•ि, “เค†เคช เคถाเคฏเคฆ เค—เคฒเคค เคœเค—เคน เคชเคฐ เค†เคˆं เคนैं। เคฏเคนाँ เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคจाเคฎ เค•ा เค•ोเคˆ เค†เคฆเคฎी เคจเคนीं เคฐเคนเคคा।”7 เคฏाเคจी เคตเคน เค–ुเคฆ เค…เคชเคจे เค†เคช เค•ो เค…เคฒเค— เค•เคฐ เคฆेเคคा เคนै। เค•เคนाเคจी เคฎें เคจ्เคฏाเคฏเคงीเคถ เคฎुเค•्เคคिเคฌोเคง เค•ी เคฎौเคค เคฌ्เคฐेเคจ เคนेเคฎเคฐेเคœ เค•ी เคตเคœเคน เคธे เคนो เคœाเคคी เคนै เคœเคฌเค•ि เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคตเค•ीเคฒ เคนเคฐ्เคทเคตเคฐ्เคงเคจ เค•ी เคฎौเคค เคŸ्เคฐเค• เค•े เคŸเค•เคฐाเคจे เคธे เคนोเคคी เคนै। เคถाเคฏเคฆ เคฆเคฐ्เคถเค•ों เค•ी เค‰เคค्เคธुเค•เคคा (suspense) เคฌเฅाเคจे เค•े เคฒिเค เคเคธा เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เค•्เคฏोंเค•ि เคนเคฐ्เคทเคตเคฐ्เคงเคจ เคนी เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ा เค•ेเคธ เคฒเฅœ เคฐเคนा เคนोเคคा เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎเค•ाเคฐ เคจे เค•เคนाเคจी เค•े เคเค• เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฆृเคถ्เคฏ เค•ो เค›ोเฅœ เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคนै, เคœिเคธเคฎें เค•เคธ्เคคूเคฐी เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคฎเคนिเคฒाเคँ เคฆिเคถा-เคซिเคฐाเคค เค•เคฐเคจे เคœाเคคी เคนै เค”เคฐ เคฌिเคธเคจाเคฅ เค‰เคธे เค›ुเคช-เค›ुเคช เค•เคฐ เคฆेเค–เคคा เคนै। เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ा เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เค†เคœ เคญी เคชिเค›เฅœे เคตเคฐ्เค— เค•ी เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•े เคธाเคฅ เคนोเคคा เคนै। เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคฌเคฆเคฒाเคต เค•เคฐเคจे เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เฅžिเคฒ्เคฎ เค•เคนाเคจी เค•े เคธเคจ्เคฆेเคถ เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตी เคฐूเคช เคธे เคฆเคฐ्เคถเค•ों เคคเค• เคชเคนुँเคšाเคจे เคฎें เค…เคธเค•्เคทเคฎ เคนै, เค‡เคธीเคฒिเค เคชाเค เค•ों เค•ो เคฏเคน เฅžिเคฒ्เคฎ เค‰เคคเคจा เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคจเคนीं เค•เคฐเคคी เคนै।

เคชाเคค्เคฐ เคเคตं เคšเคฐिเคค्เคฐ-เคšिเคค्เคฐเคฃ - เค•เคนाเคจी เคฎें เคชाเคค्เคฐों เค•ी เคธंเค–्เคฏा เคฒเค—เคญเค— 48 เคนै। เคฎुเค–्เคฏ เคชाเคค्เคฐों เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ, เค•เคธ्เคคूเคฐी, เค•ाเคฌाเคฆाเคธ, เคชुเคคเคฒीเคฌाเคˆ, เค—ोเคชाเคฒ, เคนเคฐ्เคทเคตเคฐ्เคงเคจ เคธोเคจी, เคฎुเค•्เคคिเคฌोเคง, เคฌिเคธเคจाเคฅ, เคตिเคœเคฏ เคคिเคตाเคฐी เคนैं। เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เค•ुเคฒ 49 เคชाเคค्เคฐ เคนैं। เคœिเคธเคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค…เคจिเคฒ เคฏाเคฆเคต, เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจ เค—ुเคช्เคคा, เค—ोเคชाเคฒ, เคฎुเค•्เคคिเคฌोเคง, เคนเคฐ्เคทเคตเคฐ्เคงเคจ, เคฌिเคธเคจाเคฅ, เคตिเคœเคฏ เคคिเคตाเคฐी เค†เคฆि เคช्เคฐเคฎुเค– เคนैं। เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ (เคจเค•ुเคฒ เคตैเคฆ), เค•เคธ्เคคूเคฐी (เคถเคฐเคฌเคจी เคฎुเค–เคฐ्เคœी), เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจ เค—ुเคช्เคคा (เคธोเคจाเคฒी เค•ुเคฒเค•เคฐ्เคฃी), เคฌिเคธเคจाเคฅ (เคธुเคถांเคค เคธिंเคน), เคฎुเค•्เคคिเคฌोเคง (เค—ोเคตिเคจ्เคฆ เคจाเคฎเคฆेเคต) เคคเคฅा เคนเคฐ्เคทเคตเคฐ्เคงเคจ (เค†เคฆिเคค्เคฏ เคถ्เคฐीเคตाเคธ्เคคเคต ) เคจे เค…เคญिเคจเคฏ เค•िเคฏा เคนै। เค•เคนाเคจी เค•ी เคคुเคฒเคจा เคฎें เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคชाเคค्เคฐों เค•ी เคธंเค–्เคฏा เฅ›्เคฏाเคฆा เคนै। เคฎाเคง्เคฏเคฎ เค•े เคฌเคฆเคฒ เคœाเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคเคธा เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เค”เคฐ เค•เคนाเคจी เค•ी เคคुเคฒเคจा เค•เคฐें เคคो เฅžिเคฒ्เคฎ เค•े เคชाเคค्เคฐ เคช्เคฐเคญाเคตी เคฐूเคช เคธे เคฆเคฐ्เคถเค•ों เคชเคฐ เค›ाเคช เค›ोเฅœเคจे เคฎें เค‰เคคเคจे เคธเคซเคฒ เคจเคนीं เคนुเค เคนैं। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•िเคธी เคญी เคคเคฐเคน เคธे เคชुเคฐเคฌเคจเคฐा เค•ा เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคจเคนीं เคฒเค—เคคा। เฅžिเคฒ्เคฎ เคฆेเค–เคจे เค•े เคฌाเคฆ เคเคธा เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคฏเคน เค•เคนाเคจी เคจिเคฎ्เคจเคตเคฐ्เค— เค•ी เค•เคนाเคจी เคจ เคนोเค•เคฐ เคฎเคง्เคฏเคตเคฐ्เค— เค•ी เค•เคนाเคจी เคนै। เคœเคฌเค•ि เค…เคธเคฒ เคฎें เค•เคนाเคจी เคจिเคฎ्เคจเคตเคฐ्เค—ीเคฏ เคนाเคถिเคฏे เคชเคฐ เคœी เคฐเคนे เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•ी เคนै। เคญเคฒा เคฆเคฐी-เค•เคฎ्เคฌเคฒ เคฌुเคจเคจे เคตाเคฒे เค•ा เค•เคชเฅœा เค‡เคคเคจा เคธเฅžेเคฆ เคเค•ाเคเค• เค•ैเคธे เคนो เคธเค•เคคा เคนै। เค•เคนाเคจी เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•े เคชाเคธ เค•เคชเฅœे เคจเคนीं เคนै। เคœो เคนै เคตเคน เคซเคŸे เคนुเค เคนैं เคœिเคธ เคชเคฐ เค•เคธ्เคคूเคฐी เค…เคชเคจे เคชुเคฐाเคจे เคฌ्เคฒाเค‰เคœ เคธे เคชैเคฌंเคฆ เคฒเค—ाเคคी เคนै, “เค‰เคธเค•ी เคจीเคฒी เคชैंเคŸ เค˜ुเคŸเคจों เค•े เคชाเคธ เคซเคŸ เคšुเค•ी เคฅी। เคชीเค›े เคญी เค˜िเคธ เค•เคฐ เคตเคน เคคाเคฐ-เคคाเคฐ เคฅी เคฒेเค•िเคจ เค•เคธ्เคคूเคฐी เคจे เค‰เคจ เคœเค—เคนों เคชเคฐ เคฎेเคฒ เค–ाเคคे เคฐंเค— เค•े เคชैเคฌंเคฆ เคŸांเค• เคฆिเค เคฅे, เคœो เคฏा เคคो เค‰เคธเค•ी เคชुเคฐाเคจी เคฌ्เคฒाเค‰เคœ เคธे เคจिเค•ाเคฒे เค—เคฏे เคฅे, เคฏा เคชुเคฐाเคจी เคšाเคฆเคฐों เคฎें เคธे।”8 เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เคœिเคธ เคธ्เค•ूเคฒ เคฎें เคชเฅाเคˆ เค•เคฐเคคा เคนै, เคตเคน เค•เคนीं เคธे เคชुเคฐเคฌเคจเคฐा เค—ाँเคต เค•ा เคจเคนीं เคฒเค—เคคा। เคœैเคธा เค•ि เค•เคนाเคจी เคชเฅเคคे เคธเคฎเคฏ เคชाเค เค•ों เค•े เคธाเคฎเคจे เคœिเคธ เคธ्เค•ूเคฒ เค•ा เคšिเคค्เคฐ เค–ींเคšเคคा เคนै, เคตเคน เคเค• เคเคธा เคธ्เค•ूเคฒ เคนै เคœो เคฌांเคธ-เคฌเคฒ्เคฒी เคธे เคจिเคฐ्เคฎिเคค, เคŸूเคŸे เคนुเค เค›เคช्เคชเฅœ เคœिเคธเคฎें เคธाเคœ-เคธเคœ्เคœा เคจा เค•े เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคนै। เคจเค•ुเคฒ เคตैเคฆ เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคฌैเคšेเคจी, เคคเฅœเคช, เคชाเค—เคฒเคชเคจ, เคฌเคฆเคนเคตाเคธी, เคกเคฐ เค•ो เค…เคชเคจे เค…เคญिเคจเคฏ เคฎें เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เค‰เคคाเคฐ เคจเคนीं เคชाเค เคนैं। 

เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เค•ाเคฌाเคฆाเคธ เค•ुเค›-เคเค• เคฆृเคถ्เคฏों เคฎें เคฆिเค–ाเคˆ เคชเฅœเคคे เคนैं। เคตเคนीं เค•เคนाเคจी เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เค—เคฐीเคฌी เค•ो เคชเคฐिเคฒเค•्เคทिเคค เค•เคฐเคคे เคนैं। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค…เคชเคจी เค—เคฐीเคฌी เค•ी เคตเฅ›เคน เคธे เค•ाเคฌाเคฆाเคธ เค•ा เค‡เคฒाเคœ เคจเคนीं เค•เคฐा เคชाเคคा เคนै। เค•เคนाเคจी เค•े เค†เค—े เคฌเฅเคจे เค•े เคธाเคฅ เคนी เค•ाเคฌाเคฆाเคธ เค–ांเคธเคคे-เค–ांเคธเคคे เค–ूเคจ เค•ी เค‰เคฒ्เคŸिเคฏाँ เค•เคฐเคคा เคนुเค† เคฎเคฐ เคœाเคคा เคนै। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคฎाँ เคชुเคคเคฒीเคฌाเคˆ เคญी เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคฎाเคฎूเคฒी เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญाเคคे เคนुเค เคฆिเค–ाเคˆ เค—เคˆ เคนै। เคœเคฌเค•ि เค•เคนाเคจी เคฎें เคฌेเคนเคฆ เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค•เคคा เค•े เคธाเคฅ เคชुเคคเคฒीเคฌाเคˆ เค‰เคชเคธ्เคฅिเคค เคนुเคˆ เคนै। เค‰เคธเค•ा เคธंเคตेเคฆเคจเคถीเคฒ เคนृเคฆเคฏ เค…เคฒोเคชी เคฎैเคจा เค•े เคธाเคฅ เคœुเฅœा เคนै। เคœเคฌ เคฎैเคจा เค•ा เค˜ोเคธเคฒा เคฆेเค–เคคी เคนै เคคो เค‡เคธे เค…เคชเคจे เคธुเค– เค•े เค†เคจे เค•ा เคธंเค•ेเคค เคฎाเคจเคคी เคนै, เคตเคน เค—ाเคคी เคนै, “เคŸเคฐเคฌा-เคชुเคคเคŠ เค•ी เค•ोเค เคฐिเคฏा เคฎाเคे เค…เคฒोเคชी เคฎเค‡เคจा เค–ोंเคฅा เคกाเคฐिเคธ เคนเคฌै। เคญाเค— เค†เค‡เคธ, เค•เคฒेเคธ เค—เค‡เคธ...!! เค•िเคธเคฎเคค เคœाเค—िเคธ...เคฆเคฒिเคฆ्เคฆเคฐ เคญाเค—िเคธ....!.. เคœเคฏ เคนो เคฎเคฒเค‡เคนा เคฎाเคˆ...! เคคोเคฐ เคฒ เค—ोเคก़ เคฒाเค—ों เคธเคคเค—ुเคฐु เคฎเคนเคฐाเคœ...!! เคœै เคนो... เคœै เคนो...।”9 เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคฌेเคŸी เคถाเคฐเคฆा เค•ा เค•เคนीं เคญी เคœिเค•्เคฐ เคจเคนीं เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै เคธाเคฅ เคนी เคฆेเคตเคฆाเคธ เค•े เคšเคฐिเคค्เคฐ เค•ो เคญी เคตिเคธ्เคคृเคค เคฐूเคช เคธे เคจเคนीं เคฆिเค–ाเคฏा เค—เคฏा เคนै।

เคฌिเคธเคจाเคฅ เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ी เค…เคชेเค•्เคทा เค•เคนाเคจी เคฎें เค…เคงिเค• เคตिเคท เค‰เค—เคฒเคคा เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เค‰เคธเค•ा เคšเคฐिเคค्เคฐ เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคธाเคฎเคจे เคจเคนीं เค† เคชाเคคा เคนै เคœเคฌเค•ि เค•เคนाเคจी เคฎें เคฌिเคธเคจाเคฅ เค•ा เคชเคฐिเคšเคฏ เคฌเคนुเคค เคนी เคญเคฏाเคจเค• เคนै, เคฒोเค— เค‰เคธเค•े เคชीเค  เคชीเค›े เค•เคนเคคे เคนैं, “เค…เคธเคฒ เค•เคฐैเคค เคนै, เคฌिเคธเคจाเคฅ। เค—เคœเคฌ เค•ा เคฌिเคธเคงाเคฐी। เค•िเคธी เค•ो เคซूंเค• เคฎाเคฐ เคฆे เคคो เคธเคฎเคो เค•ि เคŸे...! เคฌाเคช เคจाเค—เคจाเคฅ เคคो เคฌेเคŸा เคธांเคชเคจाเคฅ...! เค…เค—เคฐ เคคुเคฎเค•ो เคฆेเค–เค•เคฐ เคฎुเคธ्เค•िเคฏा เคฐเคนा เคนै เค”เคฐ เค—ुเฅœ เคฒเคชेเคŸ เค•เคฐ เคฌोเคฒ เคฐเคนा เคนै, เคคो เคนुเคธिเคฏाเคฐ เคนो เคœाเค“! เคกंเคธเคจे เค•ी เคชूเคฐी เคคैเคฏाเคฐी เคนै।... เคตเคน เค–ुเคฆ เค•เคนเคคा เคนै। เคเค• เค•ेเคฐ เคŸोเคชी เคฆुเคธเคฐ เค•े เคฎुเฅœ เคฎा เคŸांเค—ै เคตाเคฒी เคนेเคฐा เคซेเคฐी เคฎा เคœเค‰เคจ เค†เคจंเคฆ เคนै เคญเคˆเคฏा, เค“เค•เคฐ เคธाเคฎเคจे เค†เคจ เค•ेเคฐ เคฎेเคนเคฐाเคฐू เค•ा เคœांเค˜ เค•े เคจीเคšे เคฆाเคฌै เคตाเคฒा เคฎเคœा เคฌเคนुเคค เค›ोเคŸा เคšीเคœ เค†เคฏ...!...เคนा...เคนा...เคนा...।”10 เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคฆाเคฐोเค—ा เคตिเคœเคฏ เคคिเคตाเคฐी, เค•เคนीं เคธे เคฆाเคฐोเค—ा เคจเคนीं เคฒเค—เคคा। เคเค• เคคो เคขीเคฒी เค•เคฆ-เค•ाเค ी เคŠเคชเคฐ เคธे เค…ंเค—ोเค›ा เค“เฅे เคฎเคฐिเคฏเคฒ-เคธा। เคฎेเค˜เคจा เคธेเคจ เค—ुเคช्เคคा เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ी เคช्เคฐเคฎुเค– เคชाเคค्เคฐ เคนै। เคชाเคค्เคฐों เค•े เคšเคฏเคจ เคฎें เคญी เค…เคธाเคตเคงाเคจिเคฏाँ เคฌเคฐเคคी เค—เคˆं เคนैं। เค…เคจिเคฒ เคฏाเคฆเคต, เคฎुเค•्เคคिเคฌोเคง, เค…เคฎिเคคा, เคจเค—ेเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เคคเคฅा เคเคธ. เค•े. เคธिंเคน เค•ो เค›ोเฅœเค•เคฐ เคถेเคท เคธเคญी เคชाเคค्เคฐ เค†เคฐोเคชिเคค เคฒเค—เคคे เคนैं। เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เคชाเคค्เคฐ เคเคตं เคšเคฐिเคค्เคฐ-เคšिเคค्เคฐเคฃ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เฅžिเคฒ्เคฎ เค•เคฎเคœोเคฐ เคฆिเค–ाเคˆ เคชเฅœเคคी เคนै।

เค•เคฅोเคชเค•เคฅเคจ/เคธंเคตाเคฆ - เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคนाเคจी เค”เคฐ เฅžिเคฒ्เคฎ เค•े เคธंเคตाเคฆों เคฎें เคญी เคญिเคจ्เคจเคคा เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคी เคนै। เคชाเคค्เคฐों เค•े เคœुเฅœเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เคธंเคตाเคฆ เคœोเฅœे เค—เคฏे เคนैं। เคœैเคธा เค•ि เคนเคฎ เคœाเคจเคคे เคนैं เคธिเคจेเคฎा เค•ा เคฆเคฐ्เคถเค• เค…เคธीเคฎिเคค เคนोเคคा เคนै। เคธिเคจेเคฎा เค•ा เคฆเคฐ्เคถเค• เคถिเค•्เคทिเคค เคญी เคนोเคคा เคนै เค”เคฐ เค…เคถिเค•्เคทिเคค เคญी เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เคธिเคจेเคฎा เค•े เคธंเคตाเคฆों เคฎें เคธเคฐเคฒเคคा เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เค—เคคिเคถीเคฒเคคा เคนोเคคी เคนै। เคœैเคธा เค•ि เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै। เคœांเคš-เคชเฅœเคคाเคฒ เค…เคงिเค•ाเคฐी เค.เค•े เคถ्เคฐीเคตाเคธ्เคคเคต เคœเคฌ เคชुเค›เคคाเค› เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคฌिเคธเคจाเคฅ เค•े เค˜เคฐ เคœाเคคा เคนै เคคो เคจเค—ेเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เค•เคนเคคा เคนै, “เคนเคฎाเคฐा เคจाเคฎ เคนै เค•ाเคฌाเคฆाเคธ। เคฏे เคคुเคฒเคธी เค•ी เคฎाเคฒा เคœเคฌ เคธे เคงाเคฐเคฃ เค•िเคฏे, เคคเคฌเคธे เคคुเคฒเคธीเคฆाเคธ เค•ी เคšौเคชाเค‡เคฏै เคนเคฎाเคฐा เค“เฅเคจा-เคตिเค›ोเคจा เคนै। เคฆाเคธ เคจाเคฎ เคนเคฎ เคคเคญी เคธे เคœोเฅœ เคฐเค–े เคนैं।”11 เคœเคฌเค•ि เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคจเค—ेเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เคฐाเคฎเคšเคฐिเคคเคฎाเคจเคธ เค•ी เคเค• เคšौเคชाเคˆ เค•ो เคฌोเคฒเคคे เคนुเค เค.เค•े.เคถ्เคฐीเคตाเคธ्เคคเคต เค•े เคธเคฎเค•्เคท เค†เคคे เคนैं। เค‡เคธी เคคเคฐเคน เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคนाเคจी เคฎें เค•เคฎเคฒ เค•िเคถोเคฐ เค•เคนเคคा เคนै เค•ि, “เค…เคฐे เค†เคช เคฒोเค—ों เค•ा เคนुเค•ुเคฎ เคนเคฎ เค•เคญी เคŸाเคฒेंเค—े เคญเคฒा?.... เค‡เคคเคจे เคเคฎाเค‰ंเคŸ เคฎें เคคो เคนเคฎ เคธเคธुเคฐ....เคฎूเคธ เค•ो เคนाเคฅी, เค–ेเคค เค•ो เคธเฅœเค• เค…เค‰เคฐ เค›เค•्เค•ा เค•ो เค›เคน เคฌเคš्เคšों เค•ी เค…เคฎ्เคฎां เคฌเคจा เคฆें।”12 เคœเคฌ เค•ि เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เค•เคฎเคฒ เค•िเคถोเคฐ เค•เคนเคคा เคนै, “เค…เคฐे เค‡เคคเคจी เคฐเค•เคฎ เคฎें เคคो เคนเคฎ เคฐाเคˆ เค•ो เคชเคฐ्เคตเคค, เคฎूเคธ เค•ो เคนाเคฅी เค”เคฐ เค›เคน เคฌเคš्เคšों เค•े เคฌाเคช เค•ो เค›เค•्เค•ा เคฌเคจा เคธเค•เคคे เคนैं।”13 เคœเคฌ เค•िเคธी เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เค•ृเคคि เค•ा เคธिเคจेเคฎा เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคนोเคคा เคนै เคคो เค‰เคธเคฎें เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เคธंเคตाเคฆ เคœोเฅœเคจे เค•े เค…เคฒाเคตा เคธंเคตाเคฆ เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต เคญी เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคœैเคธा เค•ि เคนเคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคญी เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै। เคธंเคตाเคฆ เค•े เคชเคฐिเคช्เคฐेเค•्เคท्เคฏ เคฎें เค•เคนाเคจी เค•ा เคซเคฒเค• เคœिเคคเคจा เคฎเคœเคฌूเคค เคนै; เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ा เค‰เคคเคจा เคนी เค•เคฎเคœोเคฐ เคนै।

เคฆेเคถเค•ाเคฒ เคเคตं เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ - เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคนाเคจी ‘เคนंเคธ’ เคชเคค्เคฐिเค•ा (2005) เคฎें เค•्เคฐเคฎเคฌเคฆ्เคง เคฐूเคช เคฎें เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคนुเคˆ เคนै เคคเคฅा เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เฅžिเคฒ्เคฎ (2009) เคฎें เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคนुเคˆ เคนै। เคฆोเคจों เค•े เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ เค•े เคฌीเคš เคšाเคฐ เคธाเคฒ เค•ा เค…ंเคคเคฐाเคฒ เคนै। เค‡เคจ เคšाเคฐ เคธाเคฒों เคฎें เคธाเคฎाเคœिเค• เคคเคฅा เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เค•เคˆ เคฌเคฆเคฒाเคต เคนुเค เคนै। เคฏเคน เคฌเคฆเคฒाเคต เคนเคฎे เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคญी เคฆेเค–เคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคा เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ी เค•เคนाเคจी เค•ो เค†เค—े เคฌเฅाเคจे เค•े เคฒिเค เคŸीเคตी เคšैเคจเคฒ เค•ा เคธเคนเคฏोเค— เค‡เคธเค•ा เคฌेเคนเคคเคฐ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนै। เค‡เคจ เคšाเคฐ เคธाเคฒों เคฎें เคนाเคถिเคฏे เคชเคฐ เคœी เคฐเคนे เคฎเคจुเคท्เคฏों เค•े เคฐเคนเคจ-เคธเคนเคจ เคคเคฅा เคชเคนเคจाเคตे เคฎें เค•ाเคซी เค…ंเคคเคฐ เค†เคฏा। เคถाเคฏเคฆ เค‡เคธเคฒिเค เคฎเฅ›เคนเคฐ เค•ाเคฎเคฐाเคจ เคจे เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•े เคชเคนเคจाเคตे เคคเคฅा เคตเคนाँ เค•े เคธ्เค•ूเคฒ เค•ो เค†เคงुเคจिเค• เคฆिเค–ाเคฏा เคนै।

เคช्เคฐเคธ्เคคुเคคीเค•เคฐเคฃ - เคœैเคธा เค•ि เคนเคฎ เคœाเคจเคคे เคนैं เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ो เค‰เคฌाเคŠเคชเคจ เคธे เคฌเคšाเคจे เค•े เคฒिเค เค—ीเคค, เคจृเคค्เคฏ เคคเคฅा เคธंเค—ीเคค เค‡เคค्เคฏाเคฆि เค•เคฒाเค“ं เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เค•ुเคฒ เคคीเคจ เค—ीเคค เคนैं เค”เคฐ เคธเคญी เค—ीเคค เค…เคš्เค›े เคนैं। เคธเคญी เค—ीเคค เคชाเคค्เคฐों เค•ी เคธ्เคฅिเคคि, เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคि เค•ो เคญเคฒी-เคญांเคคि เคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคคे เคนैं। เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ा เคชเคนเคฒा เค—ीเคค, “เคจเคฆी เคฎें เคฏे เคšเคจ्เคฆा เค•िเคธे เคฆेเค–เคคा เคนै, เค•िเคธे เคฆेเค–เคคा เคนै เค•िเคธे เคขूंเคขเคคा เคนै, เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เค…เคฆा เคฐाเคค เคฎें เคšांเคฆเคจी-เคธी, เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคนँเคธी เคฆिเคฒ เค•ी เคนै เคฐौเคถเคจी-เคธी”14 เคฌเคนुเคค เคนी เคฐोเคฎांเคŸिเค• เค—ीเคค เคนै। เคœो เค•ि เคฎเคจ เค•ो เค–ूเคฌ เคญाเคคा เคนै। เค‡เคธ เค—ीเคค เค•ो เค…เคฒเค•ा เคฏाเคœ्เคžเคจिเค• เคคเคฅा เคถाเคจ เคจे เค‰เคฎ्เคฆा เคคเคฐीเค•े เคธे เค—ाเคฏा เคนै। เค‡เคธ เค—ीเคค เค•ो เคฏเคถ เคฎाเคฒเคตीเคฏ เคจे เคฒिเค–ा เคนै। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ा เคฆूเคธเคฐा เค—ीเคค, “เค…เคชเคจी เค–ोเคˆ เคนुเคˆ เคชเคนเคšाเคจ เค•เคนाँ เคธे เคฒाเคŠ, เค‡เค• เคตเค•्เคค เคœिเคธ्เคฎ เคนै เค…เคฌ เคœाเคจ เค•เคนाँ เคธे เคฒाเคŠ”15 เค‡เคธ เค—ीเคค เค•ो เค•ैเคฒाเคธ เค–ेเคฐ เคจे เค—ाเคฏा เคนै เคคเคฅा เค‡เคธ เค—ीเคค เค•ो เคตी. เค•े เคธोเคจोเค•िเคฏा เคจे เคฒिเค–ा เคนै। เคฏเคน เค—ीเคค เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•ी เคชเคฐेเคถाเคจी เค•ो เคฌเค–ूเคฌी เคฆเคฐ्เคถाเคคा เคนै। เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ा เคคीเคธเคฐा เค—ीเคค, “เคฌोเคฒ เคคू เค•ौเคจ เคนै เคฌे เคคेเคฐी เคชเคนเคšाเคจ เคนै เค•्เคฏा, เคฎाเคœเคฐा เคธเคฌ เค•ो เคฌเคคा เค…เคฌ เคคेเคฐा เคจाเคฎ เคนै เค•्เคฏा, เค•ौเคจ เคนै เค•ौเคจ เคนै เคคू เค•ुเค› เคคो เคฌเคคเคฒा เคฆे เคนเคฎें, เค•ैเคธी เค‰เคฒเคเคจ เคนै เคคेเคฐी เค•ुเค› เคคो เคธเคฎเคा เคฆे เคนเคฎें”16 เคฏเคน เค—ीเคค เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เคฆो เคฌाเคฐ เคช्เคฐเคฏोเค— เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคเค• เคฌाเคฐ เคคो เคฎूเคฒ เคฐूเคช เคฎें เคคเคฅा เคฆूเคธเคฐी เคฌाเคฐ เคฐिเคฎिเค•्เคธ เคฐूเคช เคฎें เคนै। เคตी. เค•े. เคธोเคจोเค•िเคฏा เคฆ्เคตाเคฐा เคฒिเค–िเคค เค‡เคธ เค—ीเคค เค•ो เค•ुเคฃाเคฒ เค—ांเคœाเคตाเคฒा เคจे เค—ाเคฏा เคนै। เคจृเคค्เคฏ, เค—ीเคค เคเคตं เคธंเค—ीเคค เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคนाเคจी เค•ी เคคुเคฒเคจा เคฎें เฅžिเคฒ्เคฎ เคฎें เค…เคš्เค›े เคคเคฐीเค•े เคธे เคนुเค† เคนै।

เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ - เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคนाเคจी เคคเคฅा เฅžिเคฒ्เคฎ เคฆोเคจों เค•ा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคธเคฎाเคœ เคฎें เคนाเคถिเคฏे เคชเคฐ เคœी เคฐเคนे เคฎเคจुเคท्เคฏ เคคเคฅा เคชिเค›เฅœे เคตเคฐ्เค— เค•ी เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ो เค‰เคฆ्เค˜ाเคŸिเคค เค•เคฐเคจा เคนै। เคธเคฎाเคœ เคฎें เค•िเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธเคฎृเคฆ्เคง เคฒोเค—ों เคฆ्เคตाเคฐा เค‡เคจเค•ा เคถोเคทเคฃ เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เคคเคฅा เคธเคฐเค•ाเคฐी เคคंเคค्เคฐ เคฎें เคต्เคฏाเคช्เคค เคญ्เคฐเคท्เคŸाเคšाเคฐ เค•ो เค‰เคœाเค—เคฐ เค•เคฐเคจा เคนी เคฆोเคจों เค•ा เคฒเค•्เคท्เคฏ เคนै। เคธเคฐเค•ाเคฐी เคคंเคค्เคฐ-เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคฎें เคชुเคฒिเคธ เคธे เคฒेเค•เคฐ เค•เคšเคนเคฐी เคคเค•, เคชเคŸเคตाเคฐी เคธे เคฒेเค•เคฐ เคคเคนเคธीเคฒ เคคเค• เค•े เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เค•िเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคญ्เคฐเคท्เคŸाเคšाเคฐ เค•े เคถिเค•ंเคœे เคฎें เคœเค•เฅœे เคนुเค เคนैं। เคช्เคฐเคคीเค•ाเคค्เคฎเค• เคฐूเคช เคฎें เค‰เคฆเคฏเคช्เคฐเค•ाเคถ, เค…เคฒोเคชी เคฎैเคจा เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคธเคฎाเคœ เค”เคฐ เคธเคค्เคคा เค•े เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เค•ो เคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคคे เคนुเค เค•เคนเคคे เคนैं, “เคธเคค्เคคा เค”เคฐ เคชूँเคœी เคธे เคœुเฅœी เคคाเค•เคคे เค…เคšाเคจเค• เค•िเคธी เคฌाเคœ เค•ी เคคเคฐเคน เคเคชเคŸ्เคŸा เคฎाเคฐเค•เคฐ เค…เคฒोเคชी เคฎैเคจा เค•े เค˜ोंเคธเคฒें เค•ो เค‰เคœाเฅœ เคฆेเคคी เคนैं เค”เคฐ เคฌाเคนเคฐ เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคे เคนैं เคšिเฅœिเคฏों เค•े เคจเคจ्เคนें-เคจเคจ्เคนें เค›ौเคจी เค•े เคชंเค– เค”เคฐ เค–ूเคจ เค•े เคงเคฌ्เคฌे। เคฏे เคงเคฌ्เคฌे เค•िเคธी เคญी เคชाเคฐ्เคŸी เค•ी เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•े เคฎाเคจเคต เคธंเคธाเคงเคจ เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ เคฆ्เคตाเคฐा เคฒिเค–เคตाเค เค—เค เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค•ों เคฎें เค•เคญी เคจเคนीं เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคे। เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคคिเคนाเคธเค•ाเคฐ เค•ा เคชेเคถा เคนी เคนै। เค…เคชเคจे เคธเคฎเคฏ เค•ी เคธเคค्เคคा เค•े เคฆाเคฎเคจ เค•े เคฆाเค—-เคงเคฌ्เคฌों เค•ो เค›िเคชाเคจा।"17 เคฏเคน เค•เคนाเคจी เค†เคœाเคฆी เค•े เค…เคธ्เคธी เคธाเคฒ เคฌाเคฆ เค•े เคนाเคฒाเคคों เค•ो เคฎाเคฐ्เคฎिเค• เคขंเค— เคธे เคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคคी เคนै। เคœिเคธ เคฎाเคฐ्เคฎिเค•เคคा เค•े เคธाเคฅ เค•เคนाเคจी เค…เคชเคจे เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เค•ो เคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคคी เคนै เค‰เคธ เคฎाเคฐ्เคฎिเค•เคคा เค•ो เคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เฅžिเคฒ्เคฎ เค…เคธเคซเคฒ เคฆिเค–ाเคˆ เคชเฅœเคคी เคนै।

เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคนाเคจी เค•े เคธिเคจेเคฎाเคˆ เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคฎें เค•ाเคซी เคฌเคฆเคฒाเคต เค•เคฐเคจे เค•े เคตाเคฌเคœूเคฆ เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ी เค•เคนाเคจी เคชूเคฐ्เคฃ เคฐूเคช เคธे เคฆเคฐ्เคถเค•ों เคคเค• เคชเคนुँเคšाเคจे เคฎें เค…เคธเค•्เคทเคฎ เคนी เคนै। เคฏเคฆ्เคฏเคชि เคœिเคจ्เคนोंเคจे เค•เคนाเคจी เค•ो เคชเฅा เคจเคนीं เคนोเค—ा เค‰เคจเค•ो เฅžिเคฒ्เคฎ เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•เคฐ เคธเค•เคคी เคนै, เคชเคฐเคจ्เคคु เคœिเคจ्เคนोंเคจे เค•เคนाเคจी เค•ो เคชเฅा เคนोเค—ा เค‰เคจเค•ो เฅžिเคฒ्เคฎ เคธंเคคुเคท्เคŸ เคจเคนीं เค•เคฐ เคชाเคคी เคนै। เคœเคฌ เค•िเคธी เคธाเคนिเคค्เคฏिเค• เค•ृเคคि เค•ा เคธिเคจेเคฎाเคˆ เคฐुเคชाเคจ्เคคเคฐเคฃ เคนोเคคा เคนै, เคคो เคตเคน เค•ेเคตเคฒ เคธीเคฎिเคค เคตเคฐ्เค— เคคเค• เคจเคนीं เคฐเคนเคคा। เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เคจिเคฐ्เคฆेเคถเค• เคฆเคฐ्เคถเค•ों เค•ी เคธเคฎเค, เค‰เคธเค•ी เคชเคธंเคฆ เค•ो เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคฐเค–เคคे เคนुเค เฅžिเคฒ्เคฎ เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•เคฐเคคा เคนै। เค‡เคธी เคตเคœเคน เคธे เค•ृเคคि เค•े เค•ुเค› เค…ंเคถ เค•ो เค›ोเฅœเคคा เคนै, เค‰เคธเคฎें เคซेเคฐเคฌเคฆเคฒ เค•เคฐเคคा เคนै। เคธाเคฅ เคนी เคจिเคฐ्เคฆेเคถเค• เค•ी เคธเคฎเค, เคธंเคตेเคฆเคจा เคคเคฅा เคธเคนเคจเคถीเคฒเคคा เคชเคฐ เคญी เคฏเคน เคจिเคฐ्เคญเคฐ เค•เคฐเคคा เคนै เค•ि เคตเคน เค•ृเคคि เค•ो เค•िเคคเคจा เคธเคฎเคा เคนै। เคœเคฌ เคนเคฎ เค•िเคธी เค•ृเคคि เค•ा เคชाเค  เค•เคฐเคคे เคนैं เคคो เคชเฅเคคे เคธเคฎเคฏ เคนเคฎ เค‰เคธ เคฆृเคถ्เคฏ เค•ो เค•เคฒ्เคชเคจा เค•े เคธเคนाเคฐे เคจिเคฐ्เคฎिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคนोเคคे เคนैं। เคœเคฌเค•ि เค‰เคธी เคฆृเคถ्เคฏ เค•ो เคœเคฌ เคชเคฐเคฆे เคชเคฐ เค‰เคคाเคฐा เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคนै เคคो เคตเคนाँ เค•เคฒ्เคชเคจा เค•े เคฒिเค เค•ोเคˆ เคœเค—เคน เคถेเคท เคจเคนीं เคฐเคน เคœाเคคी เคนै। เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เคชเคฐ्เคฆे เคชเคฐ เค˜เคŸिเคค เคšिเคค्เคฐ เคนเคฎे เค•เคญी-เค•เคญी เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคจเคนीं เค•เคฐเคคे, เค•्เคฏोंเค•ि เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคชाเค เค• เค•ी เค•เคฒ्เคชเคจा เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เคธे เคญिเคจ्เคจ เคนोเคคी เคนै।


เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ เค—्เคฐंเคฅ:-

1. เคธं. เคช्เคฐो. เคธिंเคน, เค•ुเคฌेเคฐเคชाเคฒ, ‘เคธिเคจेเคฎा เค”เคฐ เคธंเคธ्เค•ृเคคि’, เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2007, เคตाเคฃी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคฆिเคฒ्เคฒी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-58 
2. เคฐिเฅ›เคตी, เค‡เค•เคฌाเคฒ, ‘เคธिเคจेเคฎा เค”เคฐ เคนिเคจ्เคฆी เคธाเคนिเคค्เคฏ’, เคนिเคจ्เคฆीเคธเคฎเคฏ.เค•ॉเคฎ
3. เคธं. เคช्เคฐो. เคธिंเคน, เค•ुเคฌेเคฐเคชाเคฒ, ‘เคธिเคจेเคฎा เค”เคฐ เคธंเคธ्เค•ृเคคि’, เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2007, เคตाเคฃी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคฆिเคฒ्เคฒी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-75 
4. เคธเคนเคœै, เคฐเคนिเคฌा, เค•्เคทเคฎा, ‘เคธเคนเคœै เคฐเคนिเคฌा เคฌ्เคฒॉเค—เคธ्เคชॉเคŸ.เค•ॉเคฎ’, 1 เคœुเคฒाเคˆ 2014
5. เคฐंเคœเคจ, เคช्เคฐเคคीเค•्เคทा, ‘เคธाเคนिเคค्เคฏ เค”เคฐ เคธिเคจेเคฎा เค•े เคฐिเคถ्เคคे’, เคœाเคจเค•ीเคชुเคฒ.เค•ॉเคฎ, 3 เคฎाเคฐ्เคš 2013
6. เคช्เคฐเค•ाเคถ, เค‰เคฆเคฏ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’, เคคृเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2003, เคตाเคฃी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคฆिเคฒ्เคฒी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-23 
7. เค•ाเคฎเคฐाเคจ, เคฎเฅ›เคนเคฐ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ  (เคซिเคฒ्เคฎ)’, 28 เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 2009
8. เคช्เคฐเค•ाเคถ, เค‰เคฆเคฏ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’, เคคृเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2003, เคตाเคฃी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคฆिเคฒ्เคฒी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-117 
9. เคตเคนी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-63 
10. เคตเคนी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-86 
11. เคตเคนी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-59 
12. เคตเคนी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-88 
13. เค•ाเคฎเคฐाเคจ, เคฎเฅ›เคนเคฐ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ (เคซिเคฒ्เคฎ)’, 28 เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 2009
14. เค•ाเคฎเคฐाเคจ, เคฎเฅ›เคนเคฐ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ (เคซिเคฒ्เคฎ)’, 28 เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 2009
15. เค•ाเคฎเคฐाเคจ, เคฎเฅ›เคนเคฐ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ (เคซिเคฒ्เคฎ)’, 28 เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 2009
16. เค•ाเคฎเคฐाเคจ, เคฎเฅ›เคนเคฐ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ (เคซिเคฒ्เคฎ)’, 28 เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 2009
17. เคช्เคฐเค•ाเคถ, เค‰เคฆเคฏ, ‘เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ’, เคคृเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ, 2003, เคตाเคฃी เคช्เคฐเค•ाเคถเคจ, เคฆिเคฒ्เคฒी, เคชृเคท्เค  เคธंเค–्เคฏा-122 

No comments :

Post a Comment

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।