เคฎेเคฐा เค…เคจुเคฏाเคฏी เคธिเคฐ्เคซ เคเค• เคนै เค”เคฐ เคตเคน เค–ुเคฆ เคฎैं เคนूँ

เคกॉ. เค•เคจ्เคนैเคฏा เคค्เคฐिเคชाเค ी

- เค•เคจ्เคนैเคฏा เคค्เคฐिเคชाเค ी

เคกॉ. เค•เคจ्เคนैเคฏा เคค्เคฐिเคชाเค ी, เคญाเคฐเคค เค—เคฃเคฐाเคœ्เคฏ เค•े เคฎाเคจเคจीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เคœी เค•े เคตिเคถेเคท เค•ाเคฐ्เคฏ เค…เคงिเค•ाเคฐी เค•ा เคฆाเคฏिเคค्เคต เคจिเคญा เคšुเค•े เคนैं เค”เคฐ เคธेเคคु เคธเคฎ्เคชाเคฆเค• เคฎंเคกเคฒ เคธे เคธंเคฌเคฆ्เคง เคนैं।


“เคนเคฎ เคจ เคฎเคฐैं เคฎเคฐिเคนै เคธंเคธाเคฐा” เค”เคฐ “เคนเคฐि เคฎเคฐिเคนैं เคคो เคนเคฎ เคฎเคฐिเคนैं” เคฏे เคฆो เค•เคฅ्เคฏ เคนैं เค•เคฌीเคฐ เค•े เคœिเคธे เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจे เคฆो เค…เคฒเค— เค…เคฒเค— เคช्เคฐเคธंเค— เคฎें เค•เคนा। เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เค•เคนเคจे เค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคฏเคนी เคฅा เค•ि เคฎेเคฐी เค•ोเคˆ เคญी เคฎृเคค्เคฏु เคธंเคญเคต เคนी เคจเคนीं เคนै। เคˆเคถ्เคตเคฐ เค•े เคธाเคฅ เคนी, เคฏा เคฏूँ เค•เคนें เค•ी เค‡เคธ เคธृเคท्เคŸि เค•े เคธाเคฅ เคนी เคฎेเคฐा เค…ंเคค เคธंเคญเคต เคนै เคฏเคน เค•เคฌीเคฐ เค•ा เคตिเคถ्เคตाเคธ เคฅा, เคคो เค…เคคिเคถ्เคฏोเค•्เคคि เคจเคนीं เคนोเค—ी। เค†เคœ เคœเคฌ เคนเคฎ เค—ांเคงी เค•े 150เคตें เคœเคจ्เคฎोเคค्เคธเคต เคชเคฐ เค‰เคจ्เคนें เคฏाเคฆ เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เคธเคฎเคเคจे เค•ी เคเค• เคฌाเคฐ เคชुเคฐเคœोเคฐ เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं, เคคो เค•्เคฏा เคเคธा เคจเคนीं เคฒเค—เคคा เค•ि เค—ांเคงी เคญी เค•เคฌीเคฐ เค•ी เคฌाเคค เค•ो เคฆुเคนเคฐा เคฐเคนे เคนैं। เค–เคฐी-เค–เคฐी เค•เคนเคจे เคตाเคฒे เค•เคฌीเคฐ เค•ो เค•िเคธी เคธे เคญเคฏ เคจเคนीं เคฅा। เคตเคน เคจिเคฐंเคคเคฐ เค…เคชเคจी เคฌाเคค เคชूเคฐे เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เคฌेเคฌाเค•ी เคธे เค•เคน เคœाเคคे เคนैं। เค‰เคจ्เคนें เคธเคฎाเคœ เค•ी เค‰เคจ เคฌुเคฐाเค‡เคฏों เคธे เคฒเฅœเคจा เคฅा เคœिเคธे เคตे เคฎเคจुเคท्เคฏเคคा เค•े เค–िเคฒाเคซ เคฎाเคจเคคे เคฐเคนे। เค‰เคจเค•ा เคฏเคน เคธीเคงा เคธा เค•เคนเคจा เคฅा เค•ि “เค•เคฌीเคฐा เค–เฅœा เคฌाเฅ›ाเคฐ เคฎें เคฒिเค เคฒुเค•ाเค ी เคนाเคฅ เคœो เค˜เคฐ เคซूँเค•े เค†เคชเคจो เคšเคฒे เคนเคฎाเคฐे เคธाเคฅ।” เค•เคฌीเคฐ เค•ी เคšिंเคคा เคฎें เค†เคค्เคฎ เคญी เคจเคนीं เคฅा เคฌเคฒ्เค•ि เคฎेเคฐी เคฆृเคท्เคŸि เคฎें เคธ्เคฅूเคฒ เค”เคฐ เคธूเค•्เคท्เคฎ เค•ी เค‰เคจเคฎें เค…เคฆ्เคญुเคค เคชเคฐเค– เคฅी। เคตเคน เคคो เคจिเคฐ्เคฎुเค•्เคค เค”เคฐ เคเค•ाเค•ाเคฐ เคฅे। เค—ांเคงी เคœी เคคो ‘เค†เคค्เคฎ’ เค•े เคฒिเค เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เค†เค—्เคฐเคนी เคฅे, เค•्เคฏोंเค•ि เคตเคน เคถเคฐीเคฐ เค•ो เคญी เคœीเคตเคจ เค•ा เคœाเคฆू เคฎाเคจเคคे เคฅे। เค•เคฌीเคฐ เคคो เคธเคฎเคธ्เคค เคจ्เคฏौเค›ाเคตเคฐ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคฅे เคฒेเค•िเคจ เค—ांเคงी เคœी เคจे เคญी เคฒुเค•ाเค ी เคนाเคฅ เคฒी เค”เคฐ เคœเคนाँ เค†เฅ›ाเคฆी เค•े เคฒिเค เคธเคฎเคธ्เคค เค•ा เคค्เคฏाเค— เคฅा, เคตเคนी เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคตเคฐेเคฃ्เคฏ เคฅा। เคฏเคนाँ เคญी เคคो เค˜เคฐ, เคœीเคตเคจ เคธเคฌ เคซूंเค•เค•เคฐ เค†เฅ›ाเคฆी เค•े เคฒिเค เค—ांเคงी เคธเคฌเค•ो เค•เคน เคฐเคนे เคฅे। เค•เคฌीเคฐ เคธे เคฅोเฅœा เค•เคฎ เคฎाเคจा เคœाเค เค—ांเคงी เค•ो เคคो เคญी เค—ांเคงी เค•เคญी เค•เคญी เคชूเคฐा เค•เคฌीเคฐ เค•े เคค्เคฏाเค— เค•ा เคตเคฐเคฃ เค•เคฐเคคे เคนुเค เคฎिเคฒเคคे เคนैं। เคนाँ, เคเค• เคœเค—เคน เคฌเคนुเคค เคตैเค…ंเคคเคฐ เคนै เค—ांเคงी เคœी เค”เคฐ เค•เคฌीเคฐ เคฎें, เคคो เคตเคน เคนै เคธเค—ुเคฃ เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เค•ो เค”เคฐ เคจिเคฐ्เค—ुเคฃ เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เค•ी เคธ्เคตीเค•ाเคฐोเค•्เคคि เค•ा। เค—ांเคงी เคจे เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เคฏเคน เค•เคนा เค•ि เคฎैं เคธเคจाเคคเคจी เคนूँ। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค—ीเคคा เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เค•ृเคท्เคฃ เค”เคฐ เคฐाเคฎ เค•ी เค‰เคชเคธ्เคฅिเคคि เคธे เค•เคญी เค‡เคจเค•ाเคฐ เคจเคนीं เค•िเคฏा। เค•เคฌीเคฐ เค‡เคธे เคจเคนीं เคฎाเคจเคคे เคนैं। เคฏเคฆि เค—ांเคงी เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เค”เคฐ เคœिंเคฆा เคนोเคคे เคคो เคนो เคธเค•เคคा เคนै เคตเคน เค•เคฌीเคฐ เค•ी เคญांเคคि เคœเค—เคค เค•ो เคฎिเคฅ्เคฏा เคฎाเคจเคจे เคฒเค—เคคे। เคตे เคธเคค्เคคा เคธुเค– เคธे เคคो เคธ्เคตเคฏं เค•ो เค…เคฒเค— เค•เคฐ เคšुเค•े เคฅे। เคถเคฐीเคฐ เค•ी เคชเคฐเค– เค•เคฐ เคฐเคนे เคฅे เค…เคชเคจे เคฌ्เคฐเคน्เคฎเคšเคฐ्เคฏ เค•े เคช्เคฐเคฏोเค— เคธे เค…เคฌ เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคตเคน เคฏเคน เคธเคฎเค เคชाเคคे เค•ि เคฌ्เคฐเคน्เคฎเคšเคฐ्เคฏ เคธเคซเคฒ เคนै เคชूเคฐ्เคฃเคฐूเคชेเคฃ เคคो เคฎेเคฐा เคฏเคน เค…เคจुเคฎाเคจ เคนै เค•ि เคตे เคฌ्เคฐเคน्เคฎเคฎเคฏ เคนोเค•เคฐ เค…เคชเคจी เคธोเคš เคฎें เคญी เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เค•เคฐเคคे। เคตे เคจिเคฐ्เค—ुเคฃ เคญी เคนो เคธเค•เคคे เคฅे। เคฏเคน เค‰เคจเค•े เคญीเคคเคฐ เค•ा เคฌเคฆเคฒाเคต เคถेเคท เคฐเคนा। เค•เคฌीเคฐ เคœीเคตเคจ เคฎें เค‡เคธ เคญाเคต เค•ो เคฌเคนुเคค เคชเคนเคฒे เคธเคฎเค เค—เค เคฅे, เค‡เคธเคฒिเค เคฎेเคฐे เคฎเคจ เคฎें เค‰เคจเค•े เคช्เคฐเคคि เค†เคฆเคฐ เค•ा เคธ्เคตเคฐूเคช เค…เคฒเค— เคนै।
เคฏเคน เคฌाเคค เคฎैं เค‡เคธเคฒिเค เค•เคน เคชा เคฐเคนा เคนूँ, เค•्เคฏोंเค•ि เค—ांเคงी เคœी เคœीเคตเคจ เคฎें เคธ्เคตเคฏं เค•ो เค…เคชเคกेเคŸ เค•िเคฏा। เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เค•े เคฌाเคฆ เคตे เค…เคชเคจी เคธोเคš เค”เคฐ เคšिंเคคเคจ เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคเคธे เคคเคฅ्เคฏ เคฒाเค•เคฐ เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เค†เคถ्เคšเคฐ्เคฏ เคฎें เคกाเคฒเคคे เคฐเคนे เคนैं। เค‰เคจเค•े ‘เคˆเคถ्เคตเคฐ’ เค”เคฐ ‘เคธเคค्เคฏ’ เค•ी เคนी เคธเคฎเค เค•ा เคนเคฎ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคฒें เคคो เคฏเคน เคชเคคा เคšเคฒเคคा เคนै เค•ि เค—ांเคงी เคœी เคจे เค•िเคคเคจा เคธ्เคตเคฏं เค•ो เคชเคฐिเคฎाเคฐ्เคœिเคค เค•िเคฏा। เค‰เคจเค•े เคœीเคตเคจ เค•े เค…เคจ्เคฏ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคฎें ‘เค…เคนिंเคธा’ เค”เคฐ ‘เคช्เคฐेเคฎ’, ‘เคธเคค्เคฏ’ เค”เคฐ ‘เคช्เคฐेเคฎ’, ‘เคธाเคงเคจ’ เค”เคฐ ‘เคธाเคง्เคฏ’ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคœो เคฐाเคฏ เคนเคฎें เคชเฅเคจे เค•ो เคฎिเคฒเคคी เคนै เค‰เคธเคธे เค‰เคจเคฎें เคจिเคฐंเคคเคฐ เคฌเคฆเคฒाเคต เค•ो เคนเคฎ เคธเคฎเค เคธเค•เคคे เคนैं। เค…เคชเคจी เคธोเคš เค”เคฐ เคธเคฎเค เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคนเคฐ เคต्เคฏเค•्เคคि เค…เคชเคจी เคฆृเคท्เคŸि เค”เคฐ เคงाเคฐเคฃा เคฎें เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคฒाเคคा เคนै। เคฏเคน เคเค• เคช्เคฐाเค•ृเคคिเค• เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคนै เคฒेเค•िเคจ เค—ांเคงी เคœी เคจे เคœो เคฌเคฆเคฒाเคต เค•िเคฏा เคตเคน เคคो เคฎेเคฐी เคฆृเคท्เคŸि เคธे เคธिเคฆ्เคงांเคค เคฌเคจ เค—เค। เคฏเคน เคธिเคฆ्เคงांเคค เค•เคฆाเคšिเคค เคฒोเค— เคฆे เคชाเคคे เคนैं। เคฏा เคนเคฎ เคฏूँ เคญी เค•เคนें เค•ि เค•เคฆाเคšिเคค เคฒोเค— เค•िเคธी เค•ी เคธोเคš เค”เคฐ เคธंเค•เคฒ्เคชเคจा เค•ो เคธिเคฆ्เคงांเคค เค•े เคฐूเคช เคฎें เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•เคฐเคคे เคนैं। เคฏเคน เค†เคœ เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เคฆेเคถ เคฎें เค†เคฎ เคธ्เคตीเค•ृเคคि เคนै เค•ि เค—ांเคงी เค•े เคœीเคตเคจ เคฎें เค‰เคจเค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐเคคिเคชाเคฆिเคค เค•ाเคฐ्เคฏ-เคธिเคฆ्เคงांเคค เค”เคฐ เคœीเคตเคจ เค•े เค†เคจुเคธंเค—िเค• เคต เคตเคฐेเคฃ्เคฏ เคธूเคค्เคฐ เคนैं। เค•เคฌीเคฐ เคฆाเคธ เค”เคฐ เค—ांเคงी เค•ी เคช्เคฐเคฏोเค—เคถाเคฒा เคธเคฎाเคœ เคนी เคฐเคนा เคนै เคฒेเค•िเคจ เค—ांเคงी เค…เคชเคจे เคœीเคตเคจ เคฎें เค…เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค•เคคा เค•े เคธाเคฅ เคœीเคตเคจ เค•ी เคคाเคค्เคตिเค•เคคा เค•ो เค…เคจुเคช्เคฐเคฏोเค— เคฎें เคฒाเค เค‡เคธเคฒिเค เค•เคนीं เคจ เค•เคนीं เค—ांเคงी เคธเคฎाเคœ-เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคต เคช्เคฐเคฏोเค—เคงเคฐ्เคฎी เคต्เคฏเค•्เคคिเคค्เคต เค•े เคฐूเคช เคฎें เคœ्เคฏाเคฆा เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค†เคœ เค•िเค เคœा เคฐเคนे เคนैं। เค•เคฌीเคฐ เคจे เค•เคญी เคญी เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค• เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ी เคชเคนเคฒ เคจเคนीं เค•ी। เคตे เคคो เคธंเคค เคฅे। เคฒेเค•िเคจ เคตเคน เคเค• เค…เคฒเค— เคคเคฐीเค•े เค•े เคธंเคค เคฅे। เคฒेเค•िเคจ เคœिเคธ เคธाเคฌเคฐเคฎเคคी เค•े เคธंเคค เค•ी เคฌाเคค เคฎैं เคฏเคนाँ เค•เคฐ เคฐเคนा เคนूँ เคตเคน เคคो เคœीเคตเคจ เคฎें เค•เคˆ เค†เคถ्เคฐเคฎ เคญी เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐเคคा เคนै เค”เคฐ เคฐเคšเคจाเคค्เคฎเค• เค•ाเคฐ्เคฏ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคœीเคตเคจ เค•ी เคชเคฐिเคญाเคทा เคนी เคฌเคฆเคฒเคจे เค•ी เค…เคชเคจी เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐเคคा เคนै। เค—ांเคงी เคœी เคจे เค…เคชเคจे เคตिเคญिเคจ्เคจ เค†เคถ्เคฐเคฎों เคฎें เค†เคถ्เคฐเคฎ เคœीเคตเคจ เค•ो เคœिเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธเคญी เค•े เคฒिเค เคธंเคนिเคคा เค•े เคฐूเคช เคฎें เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•िเคฏा เค‰เคธे เคเค• เคชूเคฐी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎैं เคฆेเค–เคคा เคนूँ। เค‰เคจ เค†เคถ्เคฐเคฎ เคฎें เคช्เคฐाเคฐ्เคฅเคจाเคँ เคนोเคคी เคฅीं। เค…เคจुเคถाเคธเคจ เคนोเคคे เคฅे। เค•ृเคทि เค•ाเคฐ्เคฏ เคญी เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคฅा। เคธाเฅž-เคธเคซाเคˆ เค”เคฐ เคจिเคฐाเคˆ-เค—ुเฅœाเคˆ เคญी เค‰เคคเคจे เคนी เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคฅे। เค…เคชเคจे เคญोเคœเคจ เค•े เคฒिเค เคถ्เคฐเคฎ เคœिเคคเคจा เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคฅे เค‰เคคเคจी เคนी เค—ांเคงी เค•ी เคฏเคน เค•ोเคถिเคถ เคฅी เค•ि เคตे เคฒोเค—ों เคฎें เคธेเคตा-เคธुเคถ्เคฐुเคทा เค•े เคฒिเค เคญी เค…เคฒเค– เคœเค—ा เคธเค•ें।
เคฎेเคฐा เค…เคจुเคฏाเคฏी เคธिเคฐ्เคซ เคเค• เคนै เค”เคฐ เคตเคน เค–ुเคฆ เคฎैं เคนूँ। เค—ांเคงी เคœी เค•ी เคฏเคน เคฌाเคค เคฌเคนुเคค เค…เคœीเคฌ เคธी เคฒเค—ेเค—ी เคฒेเค•िเคจ เค‰เคจเค•े เคช्เคฐเคฏोเค— เค•ी เคชूเคฐी เคœเคฎीเคจ เคฆेเค–ेंเค—े เคคो เคฏเคน เคชाเคฏेंเค—े เค•ि เค‰เคจเค•े เคญीเคคเคฐ เค•ी เคฏเคน เค†เคตाเฅ› เคฅी। เค†เคค्เคฎเคตเคค เคนोเค•เคฐ เคฏเคน เคฌाเคค เค•เคนเคจा เค†เคธाเคจ เคจเคนीं เคนोเคคा। เค•ोเคˆ เคต्เคฏเค•्เคคि เคฆूเคธเคฐे เค•ा เค…เคจुเคฏाเคฏी เคคो เคฌเคจ เคœाเคคा เคนै เคฒेเค•िเคจ เค–ुเคฆ เค•ा เค…เคจुเคฏाเคฏी เคนोเคจा เค†เคค्เคฎ-เคชเคฐीเค•्เคทเคฃ เค•े เคฌाเคฆ เคต्เคฏเค•्เคคि เคนो เคชाเคคा เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें เคเคธे เคฌเคนुเคค เคธे เคธिเคฆ्เคง เคฎเคนाเคจ เค†เคค्เคฎाเคँ เคนुเคˆ เคนैं เคœो เคธ्เคตเคฏं เค•े เคญीเคคเคฐ เค›ुเคชे เค…เคจ्เคงเค•ाเคฐ เค•ो เคฎिเคŸाเคจे เค•ी เค•เคฒाเคँ เคธเคฎเค เคธเค•ीं। เคเค• เคธूเคค्เคฐ เคนै เคฎเคนाเคค्เคฎा เคฌुเคฆ्เคง เค•ा-เค…เคช्เคช เคฆीเคชो เคญเคต, เคเคธे เค…เคตिเคท्เค•ाเคฐ เคนी เคธ्เคตเคฏं เค•े เค…เคจुเคฏाเคฏी เคนोเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเค• เคธिเคฆ्เคง เคนो เคธเค•เคคे เคนैं, เคฏเคน เคฌुเคฆ्เคง เคจे เค›เค ी เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคฎें เค•เคนा เคฅा। เค•เคฌीเคฐ เคœिเคธ เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐा เค•े เคฅे เคตे เคฏเคน เคฌाเคค เคจเคนीं เค•เคน เคธเค•े। เคฒेเค•िเคจ เค—ांเคงी เคจे เคฏเคน เค•เคนा เค•ि เคฎैं เคธ्เคตเคคः เค…เคชเคจा เค…เคจुเค—เคฎเคจ เค•เคฐเคคा เคนूँ เค•्เคฏोंเค•ि เค‰เคจเค•े เคฒिเค เค†เคค्เคฎ เค•ा เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคถाเคฏเคฆ เคธเคฐ्เคตोเคฆเคฏ เคคเค• เคœाเคคा เคนै। เค…เคธ्เคคेเคฏ เคต เค…เคชเคฐिเค—्เคฐเคน เค—ांเคงी เคœी เค•े เคฒिเค เค…เคจ्เคฏ เค…เคจुเคถाเคธเคจ เคนै। เค‡เคธे เคตे เคœैเคจ เคงเคฐ्เคฎ เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคคे เคนैं เคเคธा เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจे เค†เคฒेเค–ों เคฎें เฅ›िเค•्เคฐ เค•िเคฏा เคนै।
เคฏुเคฆ्เคง เคญी เค—ांเคงी เค•े เคฒिเค เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคนै เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเค•ी เคซिเฅ›ा เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคฏुเคฆ्เคง เคœैเคธी เคจเคนीं เคนै, เค†เคค्เคฎเคฐเค•्เคทाเคค्เคฎเค• เคนै, เค…เคญเคฏी เคนै। เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เคนै เคฒेเค•िเคจ เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคนी เคนै। เคฏुเคฆ्เคง เคญी เค…เคนिंเคธा เค•ी เคฌुเคจिเคฏाเคฆ เคชเคฐ เคนै। เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคฏुเคฆ्เคง เค•े เคฒिเค เคนเคฅिเคฏाเคฐ เคนैं-เคจเคฎเค• เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน, เค†เคฎเคฐเคฃ เค…เคจเคถเคจ, เคธ्เคตเคฆेเคถी เค”เคฐ เคšเคฐเค–ा। เคตे เคนिंเคธा เค•ी เคคाเค•เคค เคธे เค•ोเคˆ เคญी เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ी เค†เฅ›ाเคฆी เคจเคนीं เคšाเคนเคคे। เคตे เคฏोเคฆ्เคงा เค•े เคฒिเค เค†เคค्เคฎเคฌเคฒ เค•ो เคฌเฅœा เคนเคฅिเคฏाเคฐ เคฎाเคจเคคे เคนैं। เค—ांเคงी เคจे เค‡เคธเค•ी เคฌเฅœी เคธंเคฏเคฎी เคญाเคทा เคฎें เคšเคฐ्เคšा เค…เคชเคจी เคชुเคธ्เคคเค• เคนिเคจ्เคฆ เคธ्เคตเคฐाเคœ เคฎें เค•ी เคนै เคœिเคธเคฎें เคชाเค เค• เค”เคฐ เคธंเคชाเคฆเค• เค•े เคฌीเคš เคธंเคตाเคฆเคถैเคฒी เคฎें เค…เคชเคจी เคฌाเคค เค•ो เคช्เคฐเค•เคŸ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै।
เคฎเคนाเคตीเคฐ, เคฌुเคฆ्เคง เค”เคฐ เค•เคฌीเคฐ เค•े เคฌाเคฆ เค—ांเคงी เคจे เคญाเคฐเคค เคฎें เค…เคชเคจी เคญूเคฎिเค•ा เค•ो เค ीเค•-เค ीเค• เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•िเคฏा เคนै। เค‰เคจ เคธเคฌเค•े เคœीเคตเคจ เค•ो เคฏเคฆि เค—เคนเคฐे เค‰เคคเคฐเค•เคฐ เคฆेเค–ेंเค—े เคคो เคต्เคฏाเคชเค• เคฎाเคจเคตीเคฏ เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐा เคธे เคฏเคน เคธเคญी เคญाเคฐเคค เคญूเคฎि เคฎें เค…เคชเคจी เคธ्เคชเคท्เคŸ เคญूเคฎिเค•ा เคฎें เคฆिเค–เคคे เคนैं เคœिเคจเค•े เคตिเคฎเคฐ्เคถ เค•े เคฒिเค เคœเคฌ เค•เคญी เคชเคฐिเคšเคฐ्เคšाเคँ เคนोเคคी เคนैं เคคो เคฏเคน เคฌाเคค เค‰เคญเคฐ เค•เคฐ เค†เคคी เคนै เค•ि เค‡เคจเค•ा เคœीเคตเคจ เคถाเคฐीเคฐ เคธे เคคो เค…เคฒเค— เคนुเค† เคฒेเค•िเคจ เคธाเคฎाเคธिเค• เคฐूเคช เคธे เค‡เคธ เคญूเคฎि เค•ी เค†เคจे เคตाเคฒी เคชीเฅिเคฏों เคฎें เคธเคฎाเคคा เค—เคฏा เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคช्เคฐेเคฐเคฃा เค•ा เคธ्เคฐोเคค เคญी เคฌเคจเคคा เค—เคฏा।
เค—ांเคงी เคœी เค•े 150เคตीं เคœเคฏंเคคी เคชเคฐ เคญाเคฐเคค เค•ी เค‰เคฐ्เคตเคฐ เคญूเคฎि เคธे เคจिเค•เคฒे เคฐเคค्เคจों เค•ी เคตिเคตेเคšเคจा เค•े เคธाเคฅ เค…เค—เคฐ เคนเคฎ เค—ांเคงी เค•ो เคฆेเค–ें เคคो เค—ांเคงी เคจे เคฎोเคนเคจ เคธे เคฎเคนाเคค्เคฎा เคฌเคจเคจे เค•ी เคชूเคฐी เค•เคนाเคจी เคฎें เคเค• เคฌเฅœे เคต्เคฏเค•्เคคिเคค्เคต เค•े เคฐूเคช เคฎें เคนเคฎें เคฎिเคฒเคคे เคนैं। เค‰เคจเคธे เคนเคฎ เคคเคญी เค•ुเค› เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคฒे เคธเค•เคคे เคนैं เคœเคฌ เค‰เคจเค•ा เคตृเคนเคฆ् เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เคนोเค—ा। เค—ांเคงी เคฆ्เคตाเคฐा, เค—ांเคงी เคชเคฐ เค”เคฐ เค—ांเคงी เค•े เคฌเคฐเค•्เคธ เคœो เคฒिเค–ा-เคชเฅा เค—เคฏा เคนै เคตเคน เค•เคฎ เคจเคนीं เคนै। เคฎैं เคธเคฎเคเคคा เคนूँ เค•ि เคญाเคฐเคค เคฎें เค”เคฐ เคฆुเคจिเคฏा เคญเคฐ เคฎें เคธเคฌเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เค•ुเค› เคชเฅा เค—เคฏा เคคो เคคुเคฒเคธी เค•ृเคค เคถ्เคฐीเคฐाเคฎเคšเคฐिเคค เคฎाเคจเคธ, เคธเคฌเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เคชुเคธ्เคคเค• เค…เค—เคฐ เค•ोเคˆ เคช्เคฐเค•ाเคถ เคฎें เค†เคˆ เคคो เคตเคน เคนै เค—ीเคคा เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เคธเคฌเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เค…เค—เคฐ เค•ोเคˆ เคช्เคฐเคญाเคต เคกाเคฒा เคคो เคตเคน เคนै เค—ांเคงी। เค—ांเคงी เคธाเคนिเคค्เคฏ เคญी เคธเคฌเคธे เคœ्เคฏाเคฆा เค‰เคค्เคชाเคฆिเคค เคนुเค เค”เคฐ เคœ्เคžाเคจ เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐा เคฎें เค—ांเคงी เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคฌเคนुเคค เคนी เค…เคนเคฎ् เคฐเคนा เคนै। เค‡เคจ เคธเคฌเค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เค—ांเคงी เค•े เคจिเคœी เคœीเคตเคจ เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคธंเค˜เคฐ्เคท เค•ी เค•เคนाเคจी เคฏเคนाँ เคนเคฎ เคจเคนीं เคฌเคคा เคธเค•ेंเค—े เคฒेเค•िเคจ เค‰เคจเคธे เคธीเค–เคจे เค•े เคฒिเค เคนเคฎाเคฐे เคชाเคธ เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เค…เคตเคธเคฐ เคนै। เคชเคนเคฒा, เค•्เคฏा เคนเคฎ เคธ्เคตเคฏं เค…เคชเคจे เคœीเคตเคจ เคฎें เคฏเคน เคธाเคง เคธเค•เคคे เคนैं เค”เคฐ เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं เค•ि เคฎेเคฐा เค…เคจुเคฏाเคฏी เคธिเคฐ्เคซ เคเค• เคนै เค”เคฐ เคตเคน เค–ुเคฆ เคฎैं เคนूँ? เคฆूเคธเคฐा, เค—ांเคงी เคชเคฐ เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคฎें เคนเคฎ เคถाเคฎिเคฒ เคนों, เคฏเคน เค ीเค• เคนै เคฒेเค•िเคจ เคนเคฎ เคเค• เค…เคš्เค›ा เค•ाเคฐ्เคฏ เคญाเคฐเคค เคฎें เค•्เคฏा เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं เคœो เค—ांเคงी เคœी เค•े เคฒिเค เคธเคš्เคšी เคถ्เคฐเคฆ्เคงांเคœเคฒि เคฌเคจ เคœाเค। เคฎैंเคจे เค•िเคฏा เคนै। เคเค• เค—ांเคงीเคฏเคจ เคšेเคฏเคฐ เคฌเคจाเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคฎैंเคจे เค•िเคฏा เคนै เคตिเคฆेเคถ เค•े เคเค• เคถांเคคि เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคฎें। เคธूเคšเคจा เค•े เคฎुเคคाเคฌिเค• เค‰เคธเค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•े เคฒिเค เคช्เคฐเคฏाเคธ เคถुเคฐू เคนो เคšुเค•े เคนैं। เคฏเคฆि เคฏเคน เคšेเคฏเคฐ เคฏाเคจी เค—ांเคงी เคชीเค  เคฌเคจเคคी เคนै เคคो เคตเคนां เค—ांเคงी เคชเคฐ เคเค• เคฌเฅœा เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคถुเคฐू เคนोเค—ा เค”เคฐ เคนिंเคธเค• เคนोเคคी เคธเคญ्เคฏเคคा เค•ो เคฌเคšाเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคญी เคถुเคฐू เคนोเค—ा। เคตे เคฒोเค— เค•ेเคตเคฒ เค—ांเคงी เค•ो เคจเคนीं เคชเคขेंเค—े เค…เคชिเคคु เค‰เคธी เคฌैเคจเคฐ เคคเคฒे เคฎाเคฐ्เคŸिเคจ เคฒूเคฅเคฐ เค•िंเค—, เคจेเคฒเคถเคจ เคฎंเคกेเคฒा, เค†ंเค—-เคธांเค— เคธू เค•ी, เคฏाเคธเคฐ เค…เคฐाเคซाเคค, เคฆเคฒाเคˆ เคฒाเคฎा เค•ो เคญी เคชเคขेंเค—े เค•्เคฏोंเค•ि เคนเคฎ เคธเคญी เคœाเคจเคคे เคนैं เค•ि เค—ांเคงी เค•ा เคช्เคฐเคญाเคต เคธिเคฐ्เคซ เคญाเคฐเคค เคฎें เคจเคนीं เค…เคชिเคคु เคฆुเคจिเคฏा เค•े เคคเคฎाเคฎ เคญूเคญाเค— เคชเคฐ เคนै। เค‰เคธ เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคฎें เคชเคขเคจे เคตाเคฒे เคฏुเคฆ्เคง, เคนिंเคธा เค”เคฐ เคธंเค˜เคฐ्เคท เค•े เคธाเคฅ เค…เคนिंเคธเค• เคธเคญ्เคฏเคคा เค•ी เคชเฅाเคˆ เค•เคฐ เคธเค•ेंเค—े เค•्เคฏोंเค•ि เค†เคงुเคจिเค• เคธเคญ्เคฏเคคा เค•ो เคฒेเค•เคฐ เค—ांเคงी เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เคšिंเคคिเคค เคฐเคนे เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค‡เคธ เคชเคฐ เคฌेเคฌाเค•ी เคธे เคฒिเค–ा เคญी। เค—ांเคงी เค•े เค‰เคจเค•े เคœเคจ्เคฎोเคค्เคธเคต เคชเคฐ เคนเคฎ เค•ुเค› เค…เคนเคฎ เค•เคฐें เคคाเค•ि เค†เคชเค•े เค•ाเคฐ्เคฏों เคธे เค†เคช เคœीเคตिเคค เคฐเคนें เค•เคฌीเคฐ เค•ी เคญांเคคि। เคฌुเคฆ्เคง, เคฎเคนाเคตीเคฐ เค”เคฐ เค—ांเคงी เค•ी เคญांเคคि। เคธंเคญाเคตเคจाเคँ เคธเคฌ เคœเค—เคน เคนैं เคชเคฐ เคญ्เคฐเคฎ เคฎें เคชเฅœเค•เคฐ เคต्เคฏเค•्เคคि เฅ›िเคจ्เคฆเค—ी เค•ी เค–ुเคฌเคธूเคฐเคค เคญूเคฎिเค•ा เคญूเคฒ เคœाเคคा เคนै, เค‡เคธे เคธंเคตाเคฐเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคนै।

เคชเคคा: เคฏूเคœीเคธी-เคเคšเค†เคฐเคกीเคธी, เคกॉ. เคนเคฐीเคธिंเคน เค—ौเคฐ เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ, เคธाเค—เคฐ-470003 (เคฎเคง्เคฏ เคช्เคฐเคฆेเคถ), 
เคšเคฒเคญाเคท: +91 981 875 9757, เคˆเคฎेเคฒ: hindswaraj2009@gmail.com  

3 comments :

  1. Very informative article and nicely written...

    ReplyDelete
  2. เคธเคšเคฎुเคš เคนเคฎ เค—ांเคงी เค•ो เคจเคนीं เคธเคฎเค เคธเค•े เค”เคฐ เคฎाเคฐ्เคŸिเคจ เคฒूเคฅเคฐ เค•िंเค— เค•ो เคธเคฎเคเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคคे เคนैं เคœเคฌเค•ि เคธเคฌเค•ा เคชเคฅ เคเค• เคนी เคฅा। เคถाเคจเคฆाเคฐ เคฒेเค– เค†เคฆเคฐเคฃीเคฏ ๐Ÿ™๐Ÿ’

    ReplyDelete
  3. Excellent deliberation on the area of Gandhi's thinking which was unexplored before this write up.Thought provoking.


    ReplyDelete

We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคฐเคšเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै।