เคช्เคฐเคाเคถ เคฎเคจु |
[1]
เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคธเคนी เคฎाเคฏเคจों เคฎें เคเคงुเคจिเค เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคฏुเคांเคคเคाเคฐी เคฒेเคเค เคเคฐ เคธंเคชाเคฆเค เคนैं। เคนिंเคฆी เคฎें เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคคो เคฌीเคธเคตीं เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคे เคช्เคฐाเคฐंเคญ เคธे เคนी เคฒिเคा เคा เคฐเคนा เคฅा เคเคฐ เคुเค เคเคे เคเคฒเคคे เคนी เคเคธเคจे เคूเคฌ เคฐเคซ्เคคाเคฐ เคชเคเคก़ी। เคนिंเคฆी เคे เคฌเคก़े เคธे เคฌเคก़े เคฆिเค्เคเคों เคी เคเคฒเคฎ เคा เคธ्เคชเคฐ्เคถ เคเคธे เคฎिเคฒा, เคुเคฃी เคธंเคชाเคฆเคों เคी เคธเคฆाเคถเคฏเคคा เคा เคช्เคฐเคธाเคฆ เคญी। เคชเคฐ เค
เคฌ เคญी เคเคธे เคชुเคฐाเคจी เคฒीเค เคตाเคฒी เคเคชเคฆेเคถाเคค्เคฎเคเคคा, เคुเคเคฐे เคเคฎाเคจे เคे เคूเค े เคเคฆเคฐ्เคถों เคे เคฌोเค เคเคฐ เคिเคธे-เคชिเคे เคเคฒेเคตเคฐ เคธे เคฎुเค्เคค เคนोเคจा เคฅा, เคคाเคि เคตเคน เคฌเค्เคों เคे เคเคฐ เคจเคเคฆीเค เค เคธเคे เคเคฐ เคเคจ्เคนें เคเคจंเคฆिเคค เคเคฐे। เคฌเค्เคे เค
เคชเคจे เคฒिเค เคฒिเคी เคเค เคฐเคเคจाเคं เคा เคिเคธी เคฎเคेเคฆाเคฐ เคेเคฒ-เคिเคฒौเคจे เคी เคคเคฐเคน เคฎเคा เคฒें, เคเคฐ เคेเคฒ-เคेเคฒ เคฎें เคนी เคฌเคนुเคค เคुเค เคธीเคें। เคเคे เคเคฒเคเคฐ เคฐूเคข़िเคฏों เคธे เคฎुเค्เคค, เคเคฆाเคฐ เคเคฐ เคธเคนृเคฆเคฏ เคเคจเคธाเคจ เคฌเคจें।
เคฎเคเคฐ เคธเคฆिเคฏों เคชुเคฐाเคจी เคฒोเคเคเคฅाเคं เคे เคเคฎाเคจे เคธे เคฌเคจी เคนुเค เคเคฅाเคฐूเคข़िเคฏों เคो เคนिเคฒाเคจा เคเคธाเคจ เคจเคนीं เคฅा। เคเคธเคे เคฒिเค เคिเคธी เคฌเคนुเคค เคฌเคก़े เคเคฆ เคे เคिเคฆ्เคฆी เคเคฐ เคฆृเคข़เคธंเคเคฒ्เคชเคถीเคฒ เคจाเคฏเค เคी เคเคฐूเคฐเคค เคฅी। เคฏुเค เคिเคธी เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคी เคช्เคฐเคคीเค्เคทा เคเคฐ เคฐเคนा เคฅा, เคฒेเคिเคจ เคตे เค
เคญी เคจเค เค
ंเคฆाเค เคฎें เคฒिเคी เคเค เค
เคชเคจी เคฐोเคฎांเคเค เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคฅाเคं เคธे เคนिंเคฆी เคเคเคค เคฎें เคนเคฒเคเคฒ เคฎเคाเคจे เคฎें เคฒเคे เคฅे। เคเค े เคฆเคถเค เคฎें เคเคจ्เคนें ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเคจ เคा เค
เคตเคธเคฐ เคฎिเคฒा, เคคो เคนिंเคฆी เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคฏเคน เคธเคฎเคฏ เคเค เคฎाเคจी เคฎें เคเคคिเคนाเคธिเค เคธเคฎเคฏ เคฌเคจ เคเคฏा। เคเคจंเคฆ เคी เค
เคฌ เคชूเคฐी เคเคाเค्เคฐเคคा เคธे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคी เคเคฐ เคฎुเคก़े เคเคฐ ‘เคชเคฐाเค’ เคो เคเคจ्เคนोंเคจे เคฐोเคเคเคคा เคเคฐ เคจเคเคเคเคชเคจ เคธे เคญเคฐा เคตเคน เคुเคธ्เคค เคเคฒेเคตเคฐ เคฆिเคฏा เคि เคเคธे เคฌेเคนिเคเค เคนिंเคฆी เคฎें เคฌเค्เคों เคी เคชเคนเคฒी เคเคงुเคจिเค เคชเคค्เคฐिเคा เคเคนा เคा เคธเคเคคा เคนै।
เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ |
เคเคนเคจा เคจ เคนोเคा เคि เคเค े เคฆเคถเค เคฎें ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคเคธ เคฐूเคช เคे เคธाเคฅ เคนी เคนिंเคฆी เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคा เคเคฒ्เคชांเคคเคฐ เคถुเคฐू เคนुเค, เคเคฐ เคฌเคนुเคค เคเคฒ्เคฆी เคนी เคตเคน เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคจเคเคฐ เคเคจे เคฒเคा, เคिเคธे เคถाเคฏเคฆ เคเค เคฆเคถเคों เคी เคฆเคฐเคाเคฐ เคฅी। เคชเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคी เค
เคธाเคงाเคฐเคฃ เคธृเคเคจाเคค्เคฎเค เคเคฐ्เคा เคเคฐ เคเคค्เคธाเคน เคจे เคเคธे เคुเค เคนी เคตเคฐ्เคทों เคฎें เคธंเคญเคต เคเคฐ เคฆिเคाเคฏा เคเคฐ เคเคธเคा เค
เคธเคฐ เคชूเคฐे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคชเคฐ เคจเคเคฐ เคเคจे เคฒเคा। เคฌเค्เคे เค
เคฌ เคฌेเคाเคฐे เคจเคนीं เคฐเคนे เคि เคเคจ เคชเคฐ เค
เคชเคจी เคฎเคจเคฎเคฐ्เคी เคธे เคोเค เคญी เคुเค เคญी เคฒाเคฆเคคा เคฐเคนे, เคฌเคฒ्เคि เคฏเคน เคฌाเคค เคธเคฌเคो เคธเคฎเค เคฎें เคเคจे เคฒเคी เคि เคฌเค्เคों เคे เคฎเคจ, เคนाเคฒाเคค เคเคฐ เคเคจเคे เคธเคฎเคฏ เคธे เคुเคก़ी เคเคนाเคจिเคฏाँ, เคเคตिเคคाเคँ, เคเคชเคจ्เคฏाเคธ, เคจाเคเค, เคीเคตเคจिเคฏाँ, เคธंเคธ्เคฎเคฐเคฃ เคเคฐ เคตिเค्เคाเคจ เคซंเคคाเคธी เคเคฅाเคँ เคนी เคธเค เคฎें เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคนैं। เคिเคธ เคฌाเคฒ เคธเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคฌเค्เคों เคी เคीเคตंเคค เคญाเคेเคฆाเคฐी เคจ เคนो, เคเคธे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคเคนเคจा เคคो เค
เคธเคฒ เคฎें เคฌเค्เคों เคे เคธाเคฅ เคเค เคญौंเคกा เคฎเคाเค เคนै।
เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคी เคงाเคฐเคฃा เคเคฐ เคเคฒेเคตเคฐ เคฎें เคฏเคน เคเค เคเคคिเคนाเคธिเค เคฌเคฆเคฒाเคต เคฅा। เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เค
เคฌ เคธเคนी เคฎाเคฏเคจों เคฎें เคเคงुเคจिเค เคนुเค เคฅा, เคเคฐ เคเคธเคे เคธूเคค्เคฐเคงाเคฐ เคฅे เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ। เคตे เคธिเคฐ्เคซ ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคนी เคจเคนीं เคฅे, เคฌเคฒ्เคि ‘เคชเคฐाเค’ เคा เคธंเคชाเคฆเคจ เคเคฐเคคे เคนुเค เคिเคจ्เคนोंเคจे เคธिเคाเคฏा เคि เคिเคธी เคฌाเคฒ เคชเคค्เคฐिเคा เคा เคธंเคชाเคฆเคจ เค
เคธเคฒ เคฎें เคนोเคคा เคैเคธे เคนै। เคो เค
เคฌ เคคเค เคจเคนीं เคนुเค เคฅा, เคตเคน เคเคจ्เคนोंเคจे เคिเคฏा, เคूเคฌ เคोเคถ-เคเคฐोเคถ เคธे เคिเคฏा, เคเคฐ เคธเค เคฎें เคนिंเคฆी เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคเค เคฏुเคांเคคเคฐ เคฒाเคเคฐ เคฆिเคा เคฆिเคฏा। เคเค เคฌเค्เคों เคा เคो เคธाเคนिเคค्เคฏ เคนเคฎ เคฒिเคเคคे-เคชเคข़เคคे เคนैं, เคเคธเคे เคธเค्เคे เคธाเคฐ्เคฅเคตाเคน เคเคจंเคฆ เคी เคนी เคฅे, เคिเคจเคे เคฒिเค เคเค เคญी เคृเคคเค्เคเคคा เคธे เคนเคฎाเคฐा เคธिเคฐ เคुเค เคाเคคा เคนै। เคเคจ्เคนोंเคจे เคธเคจ् เคธाเค เคฎें เคो เคฆेเค เคฒिเคฏा เคฅा, เคเคธे เคนเคฎ เคเค्เคीเคธเคตीं เคธเคฆी เคे เคฆूเคธเคฐे เคฆเคถเค เคฎें เคเคนीं เค
เคงिเค เค
เค्เคी เคคเคฐเคน เคธे เคฎเคนเคธूเคธ เคเคฐ เคฐเคนे เคนैं। เคถाเคฏเคฆ เคนเคฐ เคญเคीเคฐเคฅ เคเคจे เคตाเคฒे เคธเคฎเคฏ เคे เคฒिเค เคนी เคเคคเคจी เคตिเคเค เคคเคชเคธ्เคฏा เคเคฐเคคा เคนै, เคเคฐ เคเค เค
เคธंเคญเคต เคธी เคฒเคเคคी เคिเคฆ เคชूเคฐी เคเคฐ เคฆिเคाเคคा เคนै।
เคชुเคค्เคฐिเคฏों เคฎंเคु เคต เคฐเคถ्เคฎि เคธเคนिเคค เคถ्เคฐी เคैเคจ เคเคฐ เคตृंเคฆाเคตเคจเคฒाเคฒ เคตเคฐ्เคฎा เคांเคธी เคिเคฒे เคชเคฐ |
เคเคจंเคฆ เคी เคा เคฎाเคจเคจा เคฅा เคि เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคो เคฌเคฆเคฒเคคे เคตเค्เคค เคे เค เคจुเคธाเคฐ เคुเคฆ เคो เคขाเคฒเคจा เคाเคนिเค। เคธाเคฅ เคนी เคเคธเคฎें เคฏुเค เคे เค เคจुเคฐूเคช เคจเค เคตिเคाเคฐ เคเคฐ เคेเคคเคจा เคญी เคเคจी เคाเคนिเค। เคจเค เคเคฎाเคจे เคा เคจเคฏा เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคเคจा เคाเคนिเค। เคนाเคฒाँเคि เคเคงुเคจिเค เคेเคคเคจा เคे เคธाเคฅ เคนी เคตे เคเคธ เคฌाเคค เคे เคญी เคนाเคฎी เคฅे เคि เคฌเค्เคों เคो เคชुเคฐाเคจे เคเคคिเคนाเคธ เคी เคฐोเคเค เคाเคจเคाเคฐी เคฆेเคจे เคตाเคฒी เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคนाเคจिเคฏाँ เคเคฐ เคจाเคเค เคญी เคฒिเคे เคाเคँ, เคिเคธเคธे เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคे เคญीเคคเคฐ เคตीเคฐเคคा, เคธाเคนเคธ เคเคฐ เคुเค เคฌเคจเคจे เคी เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคเคค्เคชเคจ्เคจ เคนो। เคเคธी เคคเคฐเคน เคตे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคเคฒ्เคชเคจा เคเคฐ เคซंเคคाเคธी เคธे เคुเคก़ी เคฐเคเคจाเคं เคे เคญी เคนाเคฎी เคฅे। เคนाँ, เคเคจเคा เคฎाเคจเคจा เคฅा เคि เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคเคธी เคฐเคเคจाเคँ เคฒिเคी เคाเคจी เคाเคนिเค, เคो เคเคจ्เคนें เค ंเคงเคตिเคถ्เคตाเคธों เคธे เคฌเคाเคँ เคเคฐ เคช्เคฐเคเคคि เคी เคฐाเคน เคชเคฐ เคฒे เคाเคँ।
เคเคธเคे เคธाเคฅ เคนी เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคिเคถोเคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคญी เคเคฌเคฐเคฆเคธ्เคค เคชเค्เคทเคงเคฐ เคฅे। เคตे เคเคธ เคฌाเคค เคธे เคฆुเคी เคฅे เคि เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคोเคे เคฌเค्เคों เคे เค
เคจुเคฐूเคช เคฐเคเคจाเคँ เคคो เคฎिเคฒ เคाเคคी เคนैं, เคชเคฐ เคนिंเคฆी เคฎें เคिเคถोเคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคोเค เคธोเค เคนी เคจเคนीं เคฐเคนा। เคฌाเคฆ เคे เคตเคฐ्เคทों เคฎें เคเคจ्เคนोंเคจे ‘เคชเคฐाเค’ เคो เคिเคถोเคฐ เคชเคค्เคฐिเคा เคा เคฐूเคช เคฆेเคจे เคी เคोเคถिเคถ เคी। เคนाเคฒाँเคि ‘เคชเคฐाเค’ เคा เคฏเคน เคฐूเคช เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคจเคนीं เคนो เคธเคा। เคเคจंเคฆ เคी เคฆृเคข़ เคตिเคाเคฐों เคे เคต्เคฏเค्เคคि เคฅे เคเคฐ เคเคธ เคिเคฆ เคชเคฐ เค
เคก़े เคฅे เคि ‘เคชเคฐाเค’ เคชเคค्เคฐिเคा เคा เคฏเคน เคिเคถोเคฐोเคชเคฏोเคी เคฐूเคช เคนी เคเคฒเคคा เคฐเคนเคจा เคाเคนिเค। เค
ंเคคเคคः เคเคจ्เคนें ‘เคชเคฐाเค’ เคी เคธंเคชाเคฆเคी เคोเคก़เคจी เคชเคก़ी, เคเคฌเคि เคตे ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธเคฌเคธे เคธเคซเคฒ เคธंเคชाเคฆเค เคฅे เคिเคจเคे เคจाเคฎ เคा เคธिเค्เคा เคเคฒเคคा เคฅा। เคชเคฐ เคเคฌ เคตिเคाเคฐों เคी เคฌाเคค เคเค เคคो เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคฐा เคญी เคुเคเคจा เคฎंเคूเคฐ เคจเคนीं เคिเคฏा। เคเคธเคธे เคเคจเคे เคต्เคฏเค्เคคिเคค्เคต เคी เคจिเคฐ्เคญเคฏเคคा เคเคฐ เคฆृเคข़เคคा เคा เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै।
เคंเคฆ्เคฐเคुเคช्เคค เคตिเคฆ्เคฏाเคฒंเคाเคฐ, เคฎोเคนเคจ เคฐाเคेเคถ เคเคฐ เคงเคฐ्เคฎเคตीเคฐ เคญाเคฐเคคी เคे เคธाเคฅ เคเคจंเคฆ्เคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ |
[2]
เคेเคตเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคนी เคจเคนीं, เค
เคชเคจे เคจिเคी เคीเคตเคจ เคฎें เคญी เคเคจंเคฆ เคी เคฆुเคธ्เคธाเคนเคธी เคฅे เคเคฐ เคเคे เคฌเคข़เคเคฐ เคเคจ्เคนोंเคจे เคฌเคนुเคค เคธी เคฐूเคข़िเคฏों เคो เคคोเคก़ा। เคเค เคฌเคก़े เคเคฎींเคฆाเคฐ เคे เคฌेเคे เคนोเคจे เคชเคฐ เคญी เคเคจ्เคนोंเคจे เคคเคฏ เคिเคฏा เคि เคตे เค
เคชเคจी เคिंเคฆเคी เค
เคชเคจी เคถเคฐ्เคคों เคชเคฐ เคिเคँเคे, เคญเคฒे เคนी เคเคจ्เคนें เคिเคคเคจे เคนी เคเคคเคฐे เค्เคฏों เคจ เคเค ाเคจे เคชเคก़ें। เคชเคข़เคจे เคी เคเคนเคฐी เคคเคก़เคช เคฎเคจ เคฎें เคฅी, เคเคฐ เคเคนाँ เคธे เคो เคुเค เคฎिเคฒा, เคตे เคชเคข़ เคกाเคฒเคคे। เคฌเคนुเคค เคเคฒ्เคฆी เคเคจ्เคนोंเคจे เคฒिเคเคจा เคถुเคฐू เคเคฐ เคฆिเคฏा। เคธिเคฐ्เคซ เคฒिเคा เคนी เคจเคนीं, เคฌเคเคชเคจ เคฎें เคนी เคคเคฏ เคเคฐ เคฒिเคฏा เคि เคฌเคก़े เคนोเคเคฐ เคตे เคฒेเคเค เคฌเคจेंเคे। เคเค เคฒेเคเค เคी เคिंเคฆเคी เคिเคँเคे, เคเคฐ เคฒेเคเค เคญी เคเคธा-เคตैเคธा เคจเคนीं, เคाเคธा เคตिเคฆ्เคฐोเคนी เคฒेเคเค। เคฐूเคข़िเคฏों เคชเคฐ เคเคฎเคเคฐ เคช्เคฐเคนाเคฐ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा, เคธเคฎाเค เคो เคจเค เคฆिเคถा เคฆेเคจे เคตाเคฒा।
เคนाเคเคธ्เคूเคฒ เคชाเคธ เคเคฐเคคे-เคเคฐเคคे เคธ्เคตाเคงीเคจเคคा เคธंเค्เคฐाเคฎ เคฎें เคนिเคธ्เคธा เคฒेเคจे เคा เคชเค्เคा เคจिเคถ्เคเคฏ เคเคฐ เคฒिเคฏा। เคเคคเคคाเคฏी เค
ंเค्เคฐेเคों เคा เคฎुเคाเคฌเคฒा เคเคฐเคจा เคฅा, เคธो เคเคนीं เคธे เคเค เคเค्เคे เคा เคंเคคเคाเคฎ เคเคฐ เคฒिเคฏा। เคธाเคฅ เคนी เค्เคฐांเคคि เคเคฐ เคฆेเคถเคญเค्เคคि เคธे เคญเคฐी เคฐเคเคจाเคँ เคฒिเคเคคे। เคฌเคนुเคค เคธा เค्เคฐांเคคिเคाเคฐी เคธाเคนिเคค्เคฏ เคชเคข़ा เคญी। เคถाเคนเคชुเคฐ เคฎें เคชिเคคा เคी เคตिเคถाเคฒ เคเคฒीเคถाเคจ เคนเคตेเคฒी เคोเคก़เคเคฐ, เคถเคนเคฐ เคฎें เคเค เคोเคा เคธा เคเคฎเคฐा เคिเคฐाเค เคชเคฐ เคฒेเคเคฐ เคฐเคนเคคे। เคตเคนीं เค्เคฐांเคคि เคी เคฏोเคเคจाเคँ เคฎเคจ เคฎें เคชเคเคคीं, เคคाเคि เค
ंเค्เคฐेเคों เคो เคฆेเคถ เคธे เคฌाเคนเคฐ เคเคฆेเคก़เคเคฐ เคญाเคฐเคค เคो เคเคाเคฆ เคिเคฏा เคा เคธเคे। เคชुเคฒिเคธ เคจे เคเคนीं เคธे เคเคธ เคिเคถोเคฐ เค्เคฐांเคคिเคाเคฐी เคी เคोเคน เคฒเคा เคฒी เคเคฐ เคชเคเคก़เคเคฐ เคฒे เคเค। เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคा เคฒिเคा เคนुเค เคฌเคนुเคค เคธा เคธाเคนिเคค्เคฏ เคเคฌ्เคค เคเคฐ เคฒिเคฏा เคเคฏा, เคो เคซिเคฐ เคเคญी เคตाเคชเคธ เคจเคนीं เคฎिเคฒ เคธเคा। เคชเคฐ เคो เคुเค เคเคจเคे เคญीเคคเคฐ เคฎเคเคฒ เคฐเคนा เคฅा เคเคฐ เคเคे เคเคฒเคเคฐ เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคो เคนिंเคฆी เคा เคเค เคฌเคก़ा เคเคฐ เคถिเคเคฐ เคธाเคนिเคค्เคฏเคाเคฐ เคฌเคจाเคจे เคตाเคฒा เคฅा, เคเคธ เคคเคก़เคช, เคเคธ เคฌेเคैเคจ เคช्เคฐเคคिเคญा เคो เคญเคฒा เคौเคจ เคुเคฐा เคธเคเคคा เคฅा? เคฆो เคธाเคฒ เคी เคेเคฒ เคी เคธเคा เคธुเคจाเค เคเค, เคชเคฐ เคตเคนाँ เคญी เค
เคตเคธเคฐ เคชाเคคे เคนी เคฒिเคा। เคฒिเคเคจा เคेเคตเคฒ เคฒिเคเคจा เคจเคนीं เคฅा, เคเคธ เคिเคถोเคฐ เค
เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคนी เคฒिเคเคจा เคเคจเคा เคुเคจूเคจ เคฌเคจ เคुเคा เคฅा।
เคेเคฒ เคธे เคฌाเคนเคฐ เคเคจे เคे เคฌाเคฆ เคिंเคฆเคी เคी เคेเคข़ी-เคฎेเคข़ी เคกเคเคฐ เคเคฐ เคीเคตเคจ เคी เคเค ोเคฐ เคธเค्เคाเคเคฏाँ เคธाเคฎเคจे เคฅीं। เคเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคฐाเคธ्เคคा เคชाเคจे เคे เคฒिเค เคฎเคเคฒ เคฐเคนे เคฅे। เคुเค เคธเคฎเคฏ เคฌाเคฆ เค
เคชเคจी เคชเคธंเคฆ เคธे เคเคจ्เคนोंเคจे เคตिเคตाเคน เคिเคฏा เคเคฐ เคिंเคฆเคी เคी เค
เคฒเค เคกเคเคฐ เคถुเคฐू เคी เคคो เคเค เคाँเคों เคญเคฐी เคिंเคฆเคी เคธाเคฎเคจे เคฅी। เคเค เคฒेเคเค เคी เคिंเคฆเคी। เคเคธा เคฒेเคเค เคिเคธเคจे เค
เคชเคจे เคตिเคฆ्เคฐोเคนी เคคेเคตเคฐों เคธे เคชเคฐिเคตाเคฐ เคी เคธाเคฐी เคธुเค-เคธुเคตिเคงाเคं เคเคฐ เคฆौเคฒเคค เคो เค ुเคเคฐा เคฆिเคฏा เคฅा เคเคฐ เคाเคจ-เคฌूเคเคเคฐ เค
เคฐ्เคฅाเคญाเคต เคเคฐ เค
เคญाเคตों เคญเคฐी เคिंเคฆเคी เคो เคฎोเคฒ เคฒिเคฏा เคฅा। เคตिเคตाเคน เคนोเคจे เคชเคฐ เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคฐ เคญी เคคेเคी เคธे เคฆीเคตाเคจाเคตाเคฐ เคฒिเคเคจा เคถुเคฐू เคเคฐ เคฆिเคฏा। เคिเคคเคจी เคฌเคก़ी เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค เคฎुเคธीเคฌเคคें, เคเคคเคจी เคนी เคคेเคी เคธे เคाเคเคชเคฐाเคเคเคฐ เคชเคฐ เคँเคเคฒिเคฏाँ เคจाเคเคคीं। เคैเคธे เคฎเคจ เคนी เคฎเคจ เคเคจ्เคนोंเคจे เคคเคฏ เคเคฐ เคฒिเคฏा เคนो เคि เคตे เคเค เคฒेเคเค เคนैं เคคो เคฌเคธ, เคฒिเค-เคฒिเคเคเคฐ เคนी เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค เคเคฐूเคฐเคคों เคเคฐ เคนเคฐ เคเคจे เคตाเคฒे เคธंเคเค เคा เคธाเคฎเคจा เคเคฐेंเคे। เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคी เคถเค्เคฒ เคฎें เคตिเค्เคाเคจ เคซंเคคाเคธी เคเคฅाเคँ เคฒिเคीं। เคเค เคจเคนीं, เคชूเคฐी เคธीเคฐीเค। เคนเคฐ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคे เคฎुเคถ्เคिเคฒ เคธे เคฆเคธ-เคฌीเคธ เคฐुเคชเค เคฎिเคฒเคคे, เคชเคฐ เค्เคฏा เคชเคฐเคตाเคน? เคเค เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคชूเคฐा เคนोเคคा เคคो เคตे เคซौเคฐเคจ เค
เคเคฒा เคฒिเคเคจा เคถुเคฐू เคเคฐ เคฆेเคคे। เคเคจเคे เคญीเคคเคฐ เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคเคฐ เคเคฒ्เคชเคจा เคे เคธเคนเคฎेเคฒ เคธे เคจिเคฐ्เคฎिเคค เคเคธी เค
ंเคคเคนीเคจ เคธृเคเคจाเคค्เคฎเค เคเคฐ्เคा เคฅी, เคि เคिเคคเคจा-เคिเคคเคจा เคตे เคฒिเคเคคे, เคเคคเคจा-เคเคคเคจा เคนी เคฒिเคเคจे เคी เคฒเคฒเค เคฌเคข़เคคी เคाเคคी เคฅी। เคीเคตเคจ เคी เคुเคฐเคฆเคฐी เคธเค्เคाเคเคฏाँ เคธाเคฎเคจे เคฅीं, เคृเคนเคธ्เคฅी เคी เคฐोเคเคฎเคฐ्เคฐा เคी เคเคฐूเคฐเคคें เคुเคฆ เคฎें เคเคฎ เคจ เคฅीं, เคชเคฐ เคฒेเคเคจ เคा เคฐोเคฎांเค เคเคธเคธे เคญเคฒा เคเคฎ เคैเคธे เคนो เคाเคคा!
เคเค เคเคฐ เคชเคคि-เคชเคค्เคจी เคा เค
เคฒเคฌेเคฒा เคช्เคฐेเคฎ เคเคฐ เคธिเคฐ เคชเคฐ เคृเคนเคธ्เคฅी เคी เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐिเคฏाँ, เคฆूเคธเคฐी เคเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคा เคจिเคฐंเคคเคฐ เคฒिเคเคจा। เคชเคค्เคจी เคंเคฆ्เคฐเคांเคคा เคจे เคเคฐ เคी เคธाเคฐी เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐिเคฏाँ เคจिเคญाเคจे เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคเคฐ्เคฅिเค เคฎुเคถ्เคिเคฒों เคो เคธुเคฒเคाเคจे เคฎें เคนाเคฅ เคฌँเคाเคจे เคा เคซैเคธเคฒा เคिเคฏा। เคคो เค
เคฌ เคिเคธ เคชुเคฐाเคจी-เคงुเคฐाเคจी เคฎेเค เคชเคฐ เคชเคก़ा เคเคจंเคฆ เคी เคा เคाเคเคชเคฐाเคเคเคฐ เคเคจเคी เคเคฒ्เคชเคจाเคชूเคฐ्เคฃ เคँเคเคฒिเคฏों เคी เคฅाเคช เคธे เคाเคจे เคเคนाँ-เคเคนाँ เคी เคฅाเคน เคฒे เคฐเคนा เคฅा, เคตเคนीं เคฌเคเคฒ เคฎें เคฐเคฆ्เคฆी เค
เคเคฌाเคฐों เคเคฐ เคฒेเค เคญी เคฐเคी เคाเคจे เคฒเคी। เคंเคฆ्เคฐเคांเคคा เคी เคเคธी เคเคคि เคธे เคฒिเคซाเคซे เคฌเคจाเคจे เคฎें เคฒीเคจ เคนो เคाเคคीं, เคคाเคि เคเคจ्เคนें เคฌेเคเคเคฐ เคฅोเคก़ा-เคฌเคนुเคค เคुเคाเคฐा เคนो เคธเคे। เคเคธเคธे เคเคจंเคฆ เคी เคे เคธिเคฐ เคชเคฐ เคธे เคृเคนเคธ्เคฅी เคा เคฌोเค เคฅोเคก़ा เคนเคฒเคा เคนुเค, เคเคฐ เคเคจ्เคนें เคถเคฌ्เคฆों เคे เคเคाเคถ เคฎें เคเคก़ाเคจ เคญเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคนीं เค
เคงिเค เคฎुเค्เคค เคชंเค เคฎिเคฒ เคเค।
เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคเคจंเคฆ เคी เคी เคเคนाเคจिเคฏाँ ‘เคธเคฐिเคคा’ เคฎें เคจिเคฐंเคคเคฐ เคเคชเคคी เคฅीं। เคเคธी เคฆौเคฐ เคฎें เคฒिเคी เคเค เคเคจเคी เคฌเคนुเคเคฐ्เคिเคค เคเคนाเคจी เคฒिเคी, ‘เคญैंเคธ’। เคเคธเคฎें เคนिंเคฆू-เคฎुเคธเคฒिเคฎ เคธौเคนाเคฐ्เคฆ เคे เคฌเคนुเคค เคฌाเคฐीเค เคฐेเคถे เคฅे, เคिเคจ्เคนें เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคฌเคเคชเคจ เคธे เคนी เคฌเคนुเคค เคเคฐीเคฌ เคธे เคฆेเคा เคฅा। เคเค เคเคฆ्เคฆाเคตเคฐ เคชเค ाเคจ, เคเค เคँเคตเค เค ाเค เคตाเคฒा เคाเค เคौเคงเคฐी, เคชเคฐ เคเคจเคธाเคจिเคฏเคค เคे เคोเคฎเคฒ เคฐेเคถों เคจे เคเคจ्เคนें เคญाเคตเคจाเคค्เคฎเค เคฐूเคช เคธे เคฌเคนुเคค เคเคฐीเคฌ เคฒा เคฆिเคฏा เคฅा। เคเคธเคฎें เคชเค ाเคจ เคी เคจเคจ्เคนी เคธी เค
เคฒ्เคนเคก़ เคฌเค्เคी เคถौเคเคค เคी เคญी เคฌเคก़ी เคญूเคฎिเคा เคนै, เคो เคเคนाเคจी เคे เคेंเคฆ्เคฐ เคฎें เคนै เคเคฐ เคिเคธเคा เคเคเคฌ เคा เคเคฐिเคค्เคฐांเคเคจ เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคिเคฏा เคนै। เคเคธ เคธเคฎเคฏ ‘เคธเคฐिเคคा’ เคชเคค्เคฐिเคा เคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคी เคฐเคเคจाเคँ เคจ เคธिเคฐ्เคซ เคธเคฎ्เคฎाเคจเคชूเคฐ्เคตเค เคเคชเคคी เคฅीं, เคฌเคฒ्เคि เคตिเคถ्เคตเคจाเคฅ เคी เคा เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคตिเคญाเค เคो เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคฅा เคि เคเคจंเคฆ เคी เคी เคเคนเคจिเคฏाँ เคเคฌ เคเคชें เคคो เคเคจ เคชเคฐ เคฒाเคฒ เคเคฒเคฎ เคจ เคฒเคाเค เคाเค। ‘เคญैंเคธ’ เคเคนाเคจी เคญी ‘เคธเคฐिเคคा’ เคฎें เคช्เคฐเคाเคถเคจाเคฐ्เคฅ เคญेเคी เคเค, เคชเคฐ เคธंเคชाเคฆเค เคे เคेเคฆเคธเคนिเคค เคตเคนाँ เคธे เคตाเคชเคธ เคฒौเค เคเค। เคเคธ เคชเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคो เคฅोเคก़ा เค
เคซเคธोเคธ เคนुเค, เค्เคฏोंเคि ‘เคธเคฐिเคคा’ เคชเคค्เคฐिเคा เค
เค्เคฐिเคฎ เคชाเคฐिเคถ्เคฐเคฎिเค เคฆेเคคी เคฅी, เคिเคธเคธे เคเคฐ เคा เคฅोเคก़ा เคเคฐ्เค เคเคฒ เคाเคคा เคฅा।
เคुเค เคธเคฎเคฏ เคฌाเคฆ เคเคจ्เคนोंเคจे ‘เคญैंเคธ’ เคเคนाเคจी เคो ‘เคงเคฐ्เคฎเคฏुเค’ เคฎें เคญेเค เคฆिเคฏा। เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคเคฒाเคंเคฆ्เคฐ เคोเคถी ‘เคงเคฐ्เคฎเคฏुเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคฅे। เคเคธ เคธเคฎเคฏ ‘เคงเคฐ्เคฎเคฏुเค’ เคฎें เคเค เคเคนाเคจी เคช्เคฐเคคिเคฏोเคिเคคा เคเคฒ เคฐเคนी เคฅी। เคเคจंเคฆ เคी เคे เคชाเคธ เคเคฒाเคंเคฆ्เคฐ เคोเคถी เคा เคชเคค्เคฐ เคเคฏा, “เค
เคเคฐ เคเคช เคเคนें เคคो เคเคธ เคเคนाเคจी เคो ‘เคงเคฐ्เคฎเคฏुเค’ เคी เคเคนाเคจी เคช्เคฐเคคिเคฏोเคिเคคा เคฎें เคถाเคฎिเคฒ เคเคฐ เคฒें।” เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคเคธเคे เคฒिเค เคช्เคฐเคธเคจ्เคจเคคा เคธे เคธ्เคตीเคृเคคि เคฆे เคฆी। เคฎเคจ เคฎें เคฅोเคก़ी เคเคฎ्เคฎीเคฆ เคाเคी, เคुเค เคเคฐ เคจเคนीं เคคो เคถाเคฏเคฆ เคคीเคธเคฐा เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคคो เคฎिเคฒ เคนी เคाเคเคा। เคถाเคฏเคฆ เคुเค เคฆिเคจ เคृเคนเคธ्เคฅी เค ीเค เคธे เคเคฒ เคाเค। เคชเคฐ เคुเค เคธเคฎเคฏ เคฌाเคฆ เคो เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคเคฏा, เคตเคน เคौंเคाเคจे เคตाเคฒा เคฅा। เคเคก़ी เคงूเคช เคเคฐ เคฒूเคं เคฎें เคธुเคเคฆ เคนเคตा เคे เคोंเคे เคी เคคเคฐเคน! ‘เคญैंเคธ’ เคเคนाเคจी เคो ‘เคงเคฐ्เคฎเคฏुเค’ เคเคนाเคจी เคช्เคฐเคคिเคฏोเคिเคคा เคฎें เคชเคนเคฒा เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคฎिเคฒा เคฅा। เคเคธ เคช्เคฐเคคिเคฏोเคिเคคा เคे เคฒिเค เคนिंเคฆी เคे เคเค เคธे เคเค เคฆिเค्เคเค เคธाเคนिเคค्เคฏिเคों เคจे เคเคนाเคจिเคฏाँ เคญेเคी เคฅीं, เคชเคฐ เคเค เคจเค เคเคญเคฐเคคे เคนुเค เคเคฅाเคाเคฐ เคจे เค
เคชเคจी เคธृเคเคจाเคค्เคฎเค เคเคฌ เคธे เคธเคฌเคो เคชीเคे เคोเคก़ เคฆिเคฏा เคฅा।
เคเคนเคจा เคจ เคนोเคा เคि เคเคธी เคธृเคเคจाเคค्เคฎเค เคช्เคฐเคคिเคญा เคจे เคเคจंเคฆ เคी เคो ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคी เคुเคฐ्เคธी เคคเค เคชเคนुँเคा เคฆिเคฏा। เคตे เคेเคตเคฒ เคนाเคเคธ्เคूเคฒ เคชाเคธ เคฅे। เคเคाเคฆी เคी เคฒเคก़ाเค เคฎें เคेเคฒ เคเคฐ เคฌเคนुเคค เคธी เค
เคจ्เคฏ เคฌाเคงाเคं เคे เคाเคฐเคฃ เคเคจเคी เคเคे เคी เคชเคข़ाเค เคूเค เคนी เคเค। เคชเคฐ เคตे เคเคคเคจी เคฌเคก़ी เคช्เคฐเคคिเคญा เคे เคงเคจी เคฅे เคि เคเคธी เคोเค เคीเค เคเคจเคे เคฒिเค เคฐुเคाเคตเค เคฌเคจ เคนी เคจเคนीं เคธเคเคคी เคฅी। เคเค เคตिเคिเคค्เคฐ เคฌाเคค เคฏเคน เคญी เคฅी เคि เคเคจंเคฆ เคी เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคฌเคก़ों เคे เคฒेเคเค เคฎाเคจे เคाเคคे เคฅे। เคाเคธเคเคฐ เคเคจเคे เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคนाเคจी-เคเคชเคจ्เคฏाเคธों เคी เคงूเคฎ เคฅी, เคเคฐ เคเคธ เค्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคเคจเคा เคจाเคฎ เคตृंเคฆाเคตเคจเคฒाเคฒ เคตเคฐ्เคฎा เคे เคฌाเคฆ เคฒिเคฏा เคाเคจे เคฒเคा เคฅा। เคชเคฐ เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคคो เค
เคฌ เคคเค เคเคจ्เคนोंเคจे เคुเค เคตिเคถेเคท เคฒिเคा เคจเคนीं เคฅा। เคเคธเคฒिเค เคฌเคนुเคคों เคो เคนैเคฐाเคจी เคนुเค เคि เคเคจंเคฆ เคी เคญเคฒा ‘เคชเคฐाเค’ เคा เคธंเคชाเคฆเคจ เคैเคธे เคเคฐ เคชाเคँเคे?
เคชเคฐ เคुเคจौเคคिเคฏों เคो เคธ्เคตीเคाเคฐ เคเคฐเคจा เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคो เคเคคा เคฅा। เคฒिเคนाเคा เคเคจ เคธाเคฐी เคเคถंเคाเคं เคो เคจिเคฐ्เคฎूเคฒ เคธाเคฌिเคค เคเคฐเคคे เคนुเค, เคुเค เค
เคฐเคธे เคฌाเคฆ เคนी ‘เคชเคฐाเค’ เคชเคค्เคฐिเคा เคो เคเคจ्เคนोंเคจे เคจเค เคเคฎाเคจे เคे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคी เคธเคฌเคธे เคช्เคฐเคฎुเค เคเคฐ เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เคชเคค्เคฐिเคा เคे เคฐूเคช เคฎें เคขाเคฒ เคฆिเคฏा, เคฌเค्เคे เคिเคธे เคชเคข़เคจे เคे เคฒिเค เคฆीเคตाเคจे เคฅे। เคเคคเคจा เคนी เคจเคนीं, เคเคจंเคฆ เคी เคเคฒ्เคฆी เคนी เค
เคชเคจी เคจเคตोเคจ्เคฎेเคทเคถाเคฒिเคจी เคช्เคฐเคคिเคญा เคे เคธाเคฅ เคนिंเคฆी เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคฌเคก़े เคฒेเคเค เคเคฐ เคฆिเค्เคฆเคฐ्เคถเค เคे เคฐूเคช เคฎें เคญी เคเคญเคฐเคเคฐ เคธाเคฎเคจे เคเค, เคिเคจ्เคนें เคนिंเคฆी เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคो เคเค เคเคคिเคนाเคธिเค เคฎोเคก़ เคฆेเคจा เคฅा।
[3]
เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคिเคคเคจे เคฌเคก़े เคธंเคชाเคฆเค เคฅे, เคเคคเคจे เคนी เคฌเคก़े เคเคฐ เคธเคेเคค เคฐเคเคจाเคाเคฐ เคญी। เคเคจ्เคนोंเคจे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคी เคช्เคฐाเคฏः เคนเคฐ เคตिเคงा เคฎें เคฒिเคा เคเคฐ เคนเคฐ เคเคเคน เค
เคชเคจे เคต्เคฏเค्เคคिเคค्เคต เคी เคเคนเคฐी เคाเคช เคोเคก़ी। เคाเคธเคเคฐ เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคฒिเคी เคเค เคเคจเคी เคเคนाเคจिเคฏों เคฎें เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคीเคตเคจ เคे เคนी เค
เค्เคธ เค
เคฒเค-เค
เคฒเค เคฐूเคชों เคฎें เคเคคे เคนैं। เคตे เคฌเค्เคों เคे เคเคธเคชाเคธ เคे เคชเคฐिเคตेเคถ เคธे เคนी เคเคนाเคจी เคเค ाเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคจเคฎें เคฌाเคฒ เคฎเคจ เคต เคเคจเคी เคंเคเคฒ เคตृเคค्เคคिเคฏों เคी เคเคธी เคธ्เคตाเคญाเคตिเค เคाเคช เคจเคเคฐ เคเคคी เคนै เคि เคฌเค्เคे เคเคจเคी เคเคนाเคจिเคฏाँ เคขूँเคข़-เคขूँเคข़เคเคฐ เคชเคข़เคคे เคนैं।
เคเคธ เคฒिเคนाเค เคธे ‘เคฌाเคฒ เคญाเคฐเคคी’ เคे เค
เคเคธ्เคค 1950 เค
ंเค เคฎें เคเคชी ‘เคाเค’ เคเคจंเคฆ เคी เคी เคฆिเคฒเคเคธ्เคช เคฌाเคฒ เคเคนाเคจी เคนै। เคเคธ เคเคนाเคจी เคे เคेंเคฆ्เคฐ เคฎें เคเค เคฌเค्เคा เคฐाเคा เคฌाเคฌू เคนै, เคिเคธे เคเคฐ เคธे เคेเคฌเคเคฐ्เค เคे เคฐूเคช เคฎें เคฐोเค เคเคเคจ्เคจी เคฎिเคฒเคคी เคนै, เคฎเคเคฐ เคเคธे เคคเคฐเคน-เคคเคฐเคน เคी เคीเคें เคाเคจे เคा เคถौเค เคนै। เคเค เคเคเคจ्เคจी เคฎें เคญเคฒा เคตเคน เคธเคฌ เคैเคธे เค เคाเคคा เคो เคตเคน เคाเคจा เคाเคนเคคा เคฅा? เคธ्เคूเคฒ เคाเคคे เคธเคฎเคฏ เคฐाเคธ्เคคे เคฎें เคฐोเคाเคจा เคตเคน เคเค เคाเค เคตाเคฒे เคे เคोเคฎเคे เคी เคเคฐ เคฒเคฒเคाเค เคจเคเคฐों เคธे เคฆेเคा เคเคฐเคคा เคฅा। เคเค เคฆिเคจ เคाเค เคตाเคฒे เคจे เคเค เคชเคค्เคคा เคाเค เคฒเคाเคเคฐ เคเคธे เคฆे เคฆिเคฏा เคเคฐ เคเคนा, “เคชैเคธे เคฌाเคฆ เคฎें เคฆे เคฆेเคจा।” เค
เคฌ เคคो เคฐाเคा เคฌाเคฌू เคो เคฐोเค-เคฐोเค เคाเค เคाเคจे เคी เคเคฆเคค เคชเคก़ เคเค। เคाเค เคตाเคฒे เคจे เคชैเคธे เคฎाँเคे เคคो เคเคธเคจे เคเคงเคฐ เคธे เคाเคจा เคนी เคोเคก़ เคฆिเคฏा।
เคชเคฐ เคเค เคฆिเคจ เคฐाเคा เคฌाเคฌू เคธ्เคूเคฒ เคธे เคเคฐ เคชเคนुँเคा เคคो เคเคธเคจे เคฆेเคा เคि เคाเค เคตाเคฒा เคญी เคตเคนाँ เคเคก़ा เคนै। เคเคธเคी เคถเค्เคฒ เคฆेเคเคเคฐ เคตเคน เคเคฒเคे เคชैเคฐों เคตाเคชเคธ เคฆौเคก़ा। เคญूเค เคคो เคฒเคी เคนी เคฅी। เคฐाเคธ्เคคे เคฎें เคเคนीं เคเคฐเคฎ เคชूเคฐिเคฏाँ เคธिเค เคฐเคนी เคฅीं, เคเคนीं เคฌเคข़िเคฏा เคेเคฒे เคจเคเคฐ เคเค। เคชเคฐ เคเคธเคे เคชाเคธ เคो เคชैเคธे เคฅे, เคตे เคคो เคเคฐ्เค เคนो เคुเคे เคฅे। เคคो เค
เคฌ เคตเคน เค्เคฏा เคเคฐे? เคเคธे เคง्เคฏाเคจ เคเคฏा เคि เคธ्เคूเคฒ เคी เคฌเคिเคฏा เคฎें เค
เคฎเคฐूเคฆ เคे เคเค เคชेเคก़ เคนैं। เคตเคน เคเค เคธ्เคूเคฒ เคชเคนुँเคा เคเคฐ เค
เคฎเคฐूเคฆ เคे เคชेเคก़ เคชเคฐ เคเคข़เคเคฐ เคूเคฌ เค
เคฎเคฐूเคฆ เคाเค। เคเค्เคे เค
เคฎเคฐूเคฆ, เคเคชเคฐ เคธे เคขेเคฐ เคธाเคฐा เคชाเคจी เคเคธเคจे เคชी เคฒिเคฏा। เคชेเค เคฎें เคोเคฐ เคा เคฆเคฐ्เคฆ เคเค ा। เคเคฐ เคाเคคे เคนुเค เคฐाเคธ्เคคे เคฎें เคเคนीं เคฌैเค ा เคเคฐ เคฌेเคนोเคถ เคนो เคเคฏा। เคชเคคा เคจเคนीं เคिเคธเคจे เคเคธे เคเคฐ เคชเคนुँเคाเคฏा। เคชเคฐ เคนोเคถ เคฎें เคเคจे เคชเคฐ เคฐाเคा เคฌाเคฌू เคจे เคฆेเคा เคि เคตเคน เคเคฐ เคชเคฐ เค
เคชเคจी เคाเคฐเคชाเค เคชเคฐ เคฒेเคा เคนै เคเคฐ เคฎाँ เคชूเค เคฐเคนी เคนै, “เค
เคฌ เคैเคธा เคी เคนै เคฐाเคा เคฌेเคा?” เคเคธ เคชเคฐ เคฐाเคा เคฌाเคฌू เคी เคँเคों เคธे เคँเคธू เคू เคชเคก़े। เคถाเคฏเคฆ เค
เคชเคจी เคเคฒเคคी เคเคธे เคธเคฎเค เคฎें เค เคเค เคฅी।
เคฏเคน เคเคจंเคฆ เคी เคे เคเคเคฆเคฎ เคถुเคฐुเคเคคी เคฆौเคฐ เคी เคเคนाเคจी เคนै। เคเคเคฆเคฎ เคธीเคงी-เคธाเคฆी เคญाเคตเคจाเคค्เคฎเค เคเคนाเคจी, เคुเค-เคुเค เคธीเค เคฆेเคจे เคตाเคฒी। เคนाเคฒाँเคि เคเคธเคฎें เคฌाเคฒ เคฎเคจ เคी เคฌเคก़ी เคธ्เคตाเคญाเคตिเค เคाँเคी เคนै। เคชเคฐ เคเคे เคเคฒเคเคฐ เคฌाเคฒ เคเคนाเคจिเคฏों เคी เคเคจเคी เคถैเคฒी เคฎें เคเค เคเคฐ เคाเคธिเคฏเคค เคुเคก़ เคाเคคी เคนै। เคฏเคน เคนै เคเคนाเคจी เคो เคฐเคธเคชूเคฐ्เคฃ เคเคฐ เค
ंเคค เคคเค เคจाเคเคीเคฏเคคा เคฌเคจाเค เคฐเคเคจा। เคเคจเคी เคเค เคฌเคก़ी เคธुंเคฆเคฐ เคเคนाเคจी เคนै, ‘เคเคนाเคจी เคฎें เคเคนाเคจी’। เคฏोเคेंเคฆ्เคฐเคुเคฎाเคฐ เคฒเคฒ्เคฒा เคฆ्เคตाเคฐा เคธंเคชाเคฆिเคค ‘เคฎेเคฒा’ เคฎें เคช्เคฐเคाเคถिเคค ‘เคเคนाเคจी เคฎें เคเคนाเคจी’ เคตैเคธे เคคो เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคฅा เคนै, เคชเคฐ เคฏเคน เคเคนाเคจी เคिเคธ เคคเคฐเคน เคฌเค्เคों เคธे เคฌाเคคเคीเคค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเคे เคฌเคข़เคคी เคนै, เคเคธเคฎें เคเคฐ เคญी เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคถाเคฎिเคฒ เคนो เคเค เคนैं, เคिเคธเคธे เคฏเคน เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคฅा เคฌเคนुเคค เคฎोเคนเค เคฐूเคช เคฒे เคฒेเคคी เคนै। เคเคนाเคจी เคी เคถुเคฐुเคเคค เคนी เคฒाเคเคตाเคฌ เคนै เคเคฐ เคिเคธ्เคธाเคोเค เคा เค
ंเคฆाเค เคฒिเค เคนुเค เคนै—
“เคฌเคนुเคค เคฆिเคจ เคนुเค, เคเค เคเคนाเคจी เคเคนเคจे เคตाเคฒा เคนुเค เคฅा, เคเคธเคा เคจाเคฎ ‘เคฎैं’ เคฏाเคจी ‘เคนเคฎ’ เคฅा। เคเค เคฆिเคจ เคฎैं เค
เคชเคจी เคธเคธुเคฐाเคฒ เคเคฏा। เคธเคธुเคฐाเคฒ เคे เคฌเค्เคों-เคเค्เคों เคจे เคฎुเคे เคेเคฐ เคฒिเคฏा। เคเคจ्เคนें เคชเคคा เคฒเค เคเคฏा เคฅा เคि เคฎैं เคเคนाเคจिเคฏाँ เคธुเคจाเคคा เคนूँ। เคเคจเคฎें เคाเคธूเคธों เคैเคธी เคฌुเคฆ्เคงि เคเคฐ เคชเคฐाเค्เคฐเคฎ เคตाเคฒे เคฌเค्เคे เคญी เคฅे। เคเคจ्เคนोंเคจे เคिเคฒ्เคฒเคชों เคฎเคाเคจी เคถुเคฐू เคी—เคเคนाเคจी เคธुเคจाเค, เคเคนाเคจी เคธुเคจाเค...!”
เคฌเค्เคों เคी เคเคธ เคญीเคก़ เคฎें เคเค เคाเคฃเค्เคฏ เคैเคธा เคฒเคเคจे เคตाเคฒा เคฌเคก़ा เคคेเคเคคเคฐ्เคฐाเคฐ เคुเคिเคฏाเคงाเคฐी เคฌเค्เคा เคฅा। เคเค เคฌเค्เคा เคฌीเคฐเคฌเคฒ เคी เคคเคฐเคน เคเคคुเคฐ เคฅा। เคฏे เคฆोเคจों เคฌเค्เคे เคเคนाเคจी เคी เคถुเคฐुเคเคค เคธे เคฒेเคเคฐ เค
ंเคค เคคเค เคธเคตाเคฒों เคी เคฌौเคाเคฐ เคเคฐเคคे เคนैं เคเคฐ เคฎเคे เคी เคฌाเคค เคฏเคน เคนै เคि เคเคธเคธे เคเคนाเคจी เคฎें เคต्เคฏเคตเคงाเคจ เคชเคก़เคจे เคे เคฌเคाเคฏ, เคเคฒเคा เคฐเคธ เค เคाเคคा เคนै। เคธाเคฅ เคนी เคเคธเคธे เคเคนाเคจी เคญी เคเค เคจเค เคถिเคฒ्เคช เคฎें เคขเคฒ เคाเคคी เคนै, เคिเคธเคฎें เค
เคคीเคค เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคญी เคเคชเคธ्เคฅिเคค เคฐเคนเคคा เคนै।
‘เคเคนाเคจी เคฎें เคเคนाเคจी’ เคा เคเคฅाเคจाเคฏเค เคนै เคुเคเคฐाเคค เคा เคตीเคฐ เคเคฐ เคช्เคฐเคคाเคชी เคฐाเคा เคธिเคฆ्เคงเคฐाเค เคเคฏเคธिंเคน। เคเคธเคจे เคฎाเคฒเคตा เคी เคฐाเคเคงाเคจी เคงाเคฐाเคจเคเคฐी เคชเคฐ เคเค्เคฐเคฎเคฃ เคिเคฏा। เคเคธे เคญेเคฆเคเคฐ เค
ंเคฆเคฐ เคจเคนीं เคा เคชाเคฏा เคคो เคฌाเคนเคฐ เคนी เคेเคฐเคเคฐ เคฌैเค เคเคฏा। เคฌाเคฐเคน เคฌเคฐเคธ เคคเค เคฏเคน เคेเคฐा เคเคฒเคคा เคฐเคนा, เคชเคฐ เคงाเคฐाเคจเคเคฐी เคे เคซाเคเค เคจเคนीं เคुเคฒे। เคคเคฌ เคธिเคฆ्เคงเคฐाเค เคจे เคคเคฐเคीเคฌ เคฒเคाเค, เคนाเคฅी เคฏเคถเคชเคเคน เคो เคฎाเคฅे เคธे เคเค्เคเคฐ เคฎाเคฐเคเคฐ เคซाเคเค เคो เคคोเคก़เคจे เคे เคฒिเค เคฒเคฒเคाเคฐा เคเคฏा। เคเคिเคฐ เคซाเคเค เคคो เคूเคा, เคชเคฐ เคธाเคฅ เคนी เคซाเคเค เคชเคฐ เคฒเคी เคจुเคीเคฒी เคीเคฒों เคธे เคฌुเคฐी เคคเคฐเคน เคोเคिเคฒ เคนोเคเคฐ เคนाเคฅी เคฏเคถเคชเคเคน เคญी เคฎाเคฐा เคเคฏा। เคธिเคฆ्เคงเคฐाเค เคจे เคนเคाเคฐों เคธैเคจिเคों เคे เคธाเคฅ เคงाเคฐाเคจเคเคฐी เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เคिเคฏा, เคฐाเคा เคฏเคถोเคตเคฐ्เคฎा เคो เคंเคीเคฐों เคธे เคเคเคก़ เคฆिเคฏा เคเคฏा। เค
เคชเคจे เคช्เคฐिเคฏ เคนाเคฅी เคฏเคถเคชเคเคน เคी เคฎौเคค เคा เคฌเคฆเคฒा เคฒेเคจे เคे เคฒिเค เคฐाเคा เคธिเคฆ्เคงเคฐाเค เคจे เคช्เคฐเคคिเค्เคा เคी เคฅी เคि เคตเคน เคฐाเคा เคฏเคถोเคตเคฐ्เคฎा เคी เคाเคฒ เคเคคเคฐเคตा เคฒेเคा। เคชเคฐ เคฐाเคเคธเคญा เคฎें เคंเคीเคฐों เคธे เคเคเคก़े เคฐाเคा เคฏเคถोเคตเคฐ्เคฎा เคจे เคธिเคฆ्เคงเคฐाเค เคे เคธเคตाเคฒों เคे เคเคตाเคฌ เคเคคเคจी เคจिเคฐ्เคญीเคเคคा เคธे เคฆिเค เคि เคฐाเคा เคธिเคฆ्เคงเคฐाเค เคเคธเคी เคตीเคฐเคคा เคธे เคฌเคนुเคค เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนुเค। เคฏเคถोเคตเคฐ्เคฎा เคो เคฎुเค्เคค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा। เคนाँ, เคธिเคฆ्เคงเคฐाเค เคจे เคเคธเคे เคชैเคฐों เคी เคฅोเคก़ी เคธी เคाเคฒ เคเคคเคฐเคตा เคฒी, เคคाเคि เคเคธเคी เคช्เคฐเคคिเค्เคा เคชूเคฐी เคนो เคाเค।
เคเคนाเคจी เคा เค
ंเคค เคเคคเคจा เคฐोเคฎांเคเค เคนै เคि เคตे เคฌเค्เคे เคญी เคो เค
เคชเคจे เคเคคुเคฐाเค เคญเคฐे เคช्เคฐเคถ्เคจों เคธे เคฌीเค-เคฌीเค เคฎें เคต्เคฏเคตเคงाเคจ เคกाเคฒ เคฐเคนे เคฅे, เค
ंเคค เคฎें เคเคนाเคจी เคे เคธाเคฅ เคฌเคนเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคนाเคจी เคชूเคฐी เคนोเคคे เคชเคฐ เคเคจंเคฆ เคธे เคญเคฐ เคเค เคคे เคนैं।
เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคฒिเคी เคเค เคนเคाเคฐों เคเคนाเคจिเคฏाँ เคฎैंเคจे เคชเคข़ी เคนैं। เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคฅाเคँ เคญी। เคเคจंเคฆ เคी เคी ‘เคเคนाเคจी เคฎें เคเคนाเคจी’ เคชเคข़เคเคฐ เคฎैंเคจे เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคญीเคคเคฐी เคोเค เคฐी เคฎें เคฐเคे เคฌाเคฒ เคเคนाเคจिเคฏों เคे เคเคธ เคตिเคถाเคฒ เคชिเคाเคฐे เคो เคนिเคฒाเคฏा-เคกुเคฒाเคฏा। เคชเคฐ เคिเคธी เคเคนाเคจी เคฎें เคเคคिเคนाเคธ เคเคฅा เคो เคเคธ เคคเคฐเคน เคेเคฒ-เคेเคฒ เคฎें เคเคे เคฌเคข़ाเคฏा เคเคฏा เคนो, เคฎुเคे เคฏाเคฆ เคจเคนीं เคชเคก़ा। เคเคฐ เคฎเคे เคी เคฌाเคค เคฏเคน, เคि เคเคธเคे เคฌाเคฆ เคญी เคเคนाเคจी เคा เคाเคฆू เคฎเคจ เคชเคฐ เคคाเคฐी เคนो เคाเคคा เคนै।
‘เคฎेเคฒा’ เคชเคค्เคฐिเคा เคฎें เคนी เคเคจंเคฆ เคी เคी เคเค เคเคฐ เคฎเคेเคฆाเคฐ เคเคนाเคจी เคช्เคฐเคाเคถिเคค เคนुเค เคฅी, ‘เคนिเคฐเคจเคเคธเคช เคเคฐ เคชเคฐเคฒ्เคนाเคฆ’। เคिเคธ्เคธा เคुเคฒ เคฎिเคฒाเคเคฐ เคฏเคน เคि เคนोเคฒी เคा เคนँเคธी-เคฆिเคฒ्เคฒเคी เคा เคธเคฎเคฏ เคนै। เคเคธे เคฎें เคฌเค्เคों เคो เคนिเคฐเคฃ्เคฏเคเคถिเคชु เคเคฐ เคช्เคฐเคน्เคฒाเคฆ เคी เคเคนाเคจी เคธुเคจเคจे เคो เคฎिเคฒी เคคो เคตे เคเค เคธे เคเคธी เคเคฅा เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคจाเคเค เคेเคฒเคจे เคा เคซैเคธเคฒा เคเคฐ เคฒेเคคे เคนैं। เคเคงी-เค
เคงूเคฐी เคคैเคฏाเคฐी। เคตेเคถ เคเคฐ เคฌाเคी เคธाเคोเคธाเคฎाเคจ เคญी เคฌเคธ เคฏों เคนी เคธा। เคเคฐ เคคो เคเคฐ, เคตे เคนिเคฐเคฃ्เคฏเคเคถिเคชु เคเคฐ เคช्เคฐเคนเคฒाเคฆ เคा เค ीเค เคธे เคจाเคฎ เคญी เคจเคนीं เคฒे เคชाเคคे। เคนिเคฐเคฃ्เคฏเคเคถिเคชु เคเคจเคे เคฆेเคธी เคเคฐ เค
เคเคชเคे เค
ंเคฆाเค เคฎें เคนिเคฐเคจเคเคธเคช เคเคฐ เคช्เคฐเคน्เคฒाเคฆ เคชเคฐเคฒ्เคนाเคฆ เคฌเคจ เคเคฏा। เคชเคฐ เคเคธเคธे เค्เคฏा? เคจाเคเค เคेเคฒเคจा เคนै เคคो เคेเคฒเคจा เคนै।
เคฎोเคนเคฒ्เคฒे เคे เคธเคฌ เคฌเค्เคे เคเคจเคจ-เคซाเคจเคจ เคฎें เคจाเคเค เคी เคคैเคฏाเคฐी เคฎें เคुเค เคाเคคे เคนैं। เคตे เคนिเคฐเคฃ्เคฏเคเคถिเคชु เคเคฐ เคช्เคฐเคน्เคฒाเคฆ เคी เคเคฅा เคो เคฎौเคूเคฆा เคธंเคฆเคฐ्เคญों เคฎें เคเคคเคจे เคฎเคेเคฆाเคฐ เคฐूเคช เคฎें เคชेเคถ เคเคฐเคคे เคนैं เคि เคฆेเคเคจे เคตाเคฒे เคฆเคฐ्เคถเคों เคा เคนँเคธเคคे-เคนँเคธเคคे เคชेเค เคฎें เคฆเคฐ्เคฆ เคนो เคाเคคा เคนै। เคธเค เคคो เคฏเคน เคนै เคि เคिเคธी เคชौเคฐाเคฃिเค เคเคฅा เคो เค्เคฏाเคฆा เคंเคญीเคฐ เคฌเคจाเคจे เคे เคฌเคाเคฏ, เคฌเค्เคों เคी เคเค्เคी-เคชเค्เคी เคธเคฎเค เคเคฐ เค
เคเคชเคी เคเคคिเคตिเคงिเคฏों เคธे เคोเคก़ เคฆिเคฏा เคाเค, เคคो เคเคธเคฎें เคैเคธे เคฐเคธ เคा เคเคฐเคจा เคซूเค เคชเคก़เคคा เคนै। เคฏเคนी เคนिเคฐเคจเคเคธเคช เคเคฐ เคชเคฐเคฒ्เคนाเคฆ เคตाเคฒे เคिเคธ्เคธे เคฎें เคนुเค, เคिเคธเคฎें เคเคนाเคจी เคเคฐ เคจाเคเค เคเค-เคฆूเคธเคฐे เคฎें เคฎिเคฒ เคเค เคธे เคฒเคเคคे เคนैं। เคฌเค्เคों เคो เคूเค เคฎिเคฒे เคคो เคตे เค्เคฏा เคเคฎाเคฒ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं, เคฏเคน เคญी เคเคธ เคเคนाเคจी เคो เคชเคข़เคเคฐ เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै, เคो เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคเคจंเคฆ เคी เคे เค
เคชเคจे เคฐंเค เคเคฐ เค
ंเคฆाเค เคी เคเคนाเคจी เคนै।
เคเคจंเคฆ เคी เคी ‘เคฒोเคนे เคी เคोเคฒिเคฏाँ’ เคเคฐ ‘เคเคฌ เคे เคชैเคฒा เคाเคฎ’ เคญी เคเคธी เคเคนाเคจिเคฏाँ เคนैं, เคिเคจ्เคนें เคฌเค्เคे เคฒเคฒเคเคเคฐ เคชเคข़เคคे เคนैं। เคเค-เคฆूเคธเคฐे เคธे เคนोเคก़ เคฒेเคคी เคฏे เคฆोंเคจों เคเคนाเคจिเคฏाँ เคเคคเคจी เคฐोเคเค เคนैं เคि เคชเคนเคฒी เคชंเค्เคคि เคชเคข़เคคे เคนी เคเคนाเคจी เคा เคाเคฆू เคฎเคจ เคฎें เคจเค्เคถ เคนो เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคเคช เคเคนाเคจी เคชूเคฐी เคिเค เคเคธे เคोเคก़ เคจเคนीं เคธเคเคคे। เคเคจเคฎें ‘เคฒोเคนे เคी เคोเคฒिเคฏाँ’ ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคฎाเคฐ्เค 1988 เค
ंเค เคฎें เคเคชी เคฅी। เคเคนाเคจी เคฎें เคเค เคนเคฒเคตाเค เคे เคฎोเคे เคฌเค्เคे เคญोंเคชू เคा เคिเคธ्เคธा เคนै เคिเคธे เคเคฐ เคฎें เคเคคเคจा เคिเคฒाเคฏा-เคชिเคฒाเคฏा เคाเคคा เคนै เคि เค्เคฒाเคธ เคฎें เค
เคाเคจเค เคนी เคเคธเคी ‘เคชूँ...!’ เคी เคฒंเคฌी เคง्เคตเคจि เคจे เคธเคญी เคा เคง्เคฏाเคจ เคเคเคฐ्เคทिเคค เคिเคฏा, เคเคฐ เคนเคฐ เคคเคฐเคซ เคคेเค เคนเคฒเคเคฒ เคฎเค เคाเคคी เคนै। เคญोंเคชू เคे เคชाเคธ เคฌैเค े เคธเคฌ เคฒเคก़เคे-เคฒเคก़เคिเคฏाँ เคเค เคเคฐ เคเคก़े เคนो เคเค। เคฎाเคธ्เคเคฐ เคी เคो เคฌเคก़ी เคฆेเคฐ เคฎें เคธเคฎเค เคฎें เคเคฏा เคि เค्เคฒाเคธ เคฎें เคฏเคน เคเคฐเคคเคฌ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เค
เคธเคฒ เคฎें เคญोंเคชू เคนै। เคกाँเค-เคกเคชเค เคे เคฆौเคฐाเคจ เคเคธเคจे เคซिเคฐ เคธे เคฏเคนी เคฒंเคฌी เคชूँ เคी เคง्เคตเคจि เคจिเคाเคฒी, เคคो เคเคธे เคซौเคฐเคจ เคเคฐ เคाเคจे เคा เคซเคฐเคฎाเคจ เคธुเคจा เคฆिเคฏा เคเคฏा।
เค
เคฒเคฌเคค्เคคा เคญोंเคชू เคी เคเคธ เค
เคฌ เคฌीเคฎाเคฐी เคे เคाเคฐเคฃ เคตैเคฆ्เคฏ เคी เคธเคฎเค เคเค เคि เคฏเคน เคเคฐूเคฐเคค เคธे เค्เคฏाเคฆा เคเคฐ เค ूँเคธ-เค ूँเคธเคเคฐ เคाเคจे เคा เคเคฎाเคฒ เคนै। เคคो เคเคिเคฐ เคตเคฐ्เคिเคถ เคे เคฒिเค เคตे เคเคธे เคฒोเคนे เคी เคोเคฒिเคฏाँ เคฆेเคคे เคนैं, เคिเคจ्เคนें เคซเคฐ्เคถ เคชเคฐ เคฌिเคเคฐाเคเคฐ เคเค-เคเค เคो เคुเคจเคจा เคฅा, เคคाเคि เคเคธเคी เคเคฐ्เคฌी เคฅोเคก़ी เคँเคे। เคธเคเคฎुเค เคญोंเคชू เคชเคฐ เคเคธเคा เค
เคธเคฐ เคชเคก़ा, เคเคฐ เคนॉเคธ्เคเคฒ เคाเคจे เคे เคฌाเคฆ เคคो เคตเคน เคเคเคฆเคฎ เคुเคธ्เคค, เคเคฐเคนเคฐा เคนोเคเคฐ เคฒौเคा। เค
เคฎ्เคฎाँ เคเคธเคฎें เคเค เคฌเคฆเคฒाเคต เคो เคฆेเคเคเคฐ เคนैเคฐाเคจ เคฅी। เคชเคฐ เคเคธเคธे เคญी เค्เคฏाเคฆा เคนैเคฐाเคจी เคเคธे เคคเคฌ เคนुเค, เคเคฌ เคญोंเคชू เคจे เคตे เคोเคฒिเคฏाँ เคฆेเคคे เคนुเค เค
เคฎ्เคฎाँ เคธे เคญी เคเคจ्เคนें เคเคเคฎाเคจे เคे เคฒिเค เคเคนा। เคुเคธ्เคธे เคฎें เคตे เคोเคฒिเคฏाँ เคซเคฐ्เคถ เคชเคฐ เคฌिเคเคฐ เคाเคคी เคนैं, เคเคฐ เคคเคฎाเคฎ เคुเคฒเคเคชाเคก़े เคे เคฌाเคฆ เคเคนाเคจी เคเค เคนाเคธ्เคฏเคฎเคฏ เคธिเคुเคเคถเคจ เคชเคฐ เคเคค्เคฎ เคนोเคคी เคนै।
‘เคชเคฐाเค’ เคे เค
เคเคธ्เคค 1983 เค
ंเค เคฎें เคเคชी ‘เคเคฌ เคธे เคชैเคฒा เคाเคฎ’ เคฎें เคฌเค्เคे เคนैं, เค
เคชเคจी เคชूเคฐी เคฎเคธ्เคคी เคฎें, เคชเคฐ เคตे เคฅोเคก़े เคนोเคถिเคฏाเคฐ เคฌเค्เคे เคนैं เคिเคจ เคชเคฐ เคเค เคे เคฌเคฆเคฒเคคे เคตเค्เคค เคเคฐ เคเคฎाเคจे เคा เคญी เค
เคธเคฐ เคนै। เคฒिเคนाเคा เคตे เคญी เคธเคฎाเค เคฎें เคฌเค्เคों เคी เคเคชेเค्เคทा เคฆेเคเคเคฐ เคคเคฏ เคเคฐเคคे เคนैं เคि เคตे เคเคธे เคเคค्เคฎ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเค เคชाเคฐ्เคी เคฌเคจाเคँเคे। เคเคธเคฎें เคฌเค्เคों เคी เคฎाँเคें เคฐเคी เคाเคँเคी, เคคाเคि เคเคจ्เคนें เคเคฐ เค
เคงिเคाเคฐ เคฎिเคฒें เคเคฐ เคोเค เคเคจเคी เคเคชेเค्เคทा เคจ เคเคฐे। เคเคธ เคฌเค्เคा เคชाเคฐ्เคी เคी เคเค เคฎाँเคें, เคเค เคจाเคฐे เคนैं เคเคฐ เคเค เคฎเคेเคฆाเคฐ เคोเคทเคฃा-เคชเคค्เคฐ เคญी। เคชเคฐ เคเคฌ เคธे เคชैเคฒा เคाเคฎ เคเคฒेเค्เคถเคจ เคฒเคก़เคจा เคนै, เค्เคฏोंเคि เคเคธเคे เคฌिเคจा เคคो เคเคเคเคฒ เคुเค เคจเคนीं เคนोเคคा। เคเคเคเคฒ เคนเคฐ เคฐाเคเคจीเคคिเค เคชाเคฐ्เคी เคा เคชเคนเคฒा เคเคฐ เคธเคฌเคธे เคเคฐूเคฐी เคाเคฎ เคเคฒेเค्เคถเคจ เคฒเคก़เคจा เคนै। เคคो เคซिเคฐ เคฌเค्เคा เคชाเคฐ्เคी เคญी เคเคฒेเค्เคถเคจ เค्เคฏों เคจ เคฒเคก़े? เคเคฐ เคตे เคชाเคฐ्เคी เคे เคोเคทเคฃा-เคชเคค्เคฐ เคฎें เคฏเคน เคฌाเคค เคญी เคोเคก़ เคฆेเคคे เคนैं เคि “เคธंเคธाเคฐ เคे เคฌเค्เคो, เคเค เคนो เคाเค। เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคชाเคธ เคोเคจे เคे เคฒिเค เค
เคชเคจे เคฌเคเคชเคจ เคे เค
เคฒाเคตा เคुเค เคญी เคจเคนीं เคนै, เคเคฐ เคชाเคจे เคे เคฒिเค...!” เคเคธเคे เคฌाเคฆ ‘เคฌเค्เคा เคชाเคฐ्เคी เคिंเคฆाเคฌाเคฆ!’ เคे เคोเคถीเคฒे เคฎाเคนौเคฒ เคฎें เคเคนाเคจी เคเคค्เคฎ เคนोเคคी เคนै।
เคธเค เคนी ‘เคเคฌ เคे เคชैเคฒा เคाเคฎ’ เคेเคฒ-เคेเคฒ เคฎें เคฒिเคी เคเค เคฌเคก़ी เคช्เคฏाเคฐी เคเคนाเคจी เคนै, เคिเคธे เคชเคข़เคเคฐ เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै เคि เคฌเค्เคों เคธे เคเคจंเคฆ เคी เคी เคฆोเคธ्เคคी เคिเคคเคจी เคเคนเคฐी เคฅी เคเคฐ เคตे เคเคธे เคเคนाเคจी เคฒिเคเคคे เคธเคฎเคฏ เคिเคคเคจे เคฐंเคों เคฎें เคขाเคฒ เคธเคเคคे เคฅे।
เคฏเคน เคौเคฐ เคเคฐเคจे เคी เคฌाเคค เคนै เคि เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เค
เคชเคจी เคฌाเคฒ เคเคนाเคจिเคฏों เคฎें เค
เคฒเค เคธे เคोเค เคธंเคฆेเคถ เคกाเคฒเคจे เคी เคเคฐूเคฐเคค เคจเคนीं เคธเคฎเคเคคे। เคชเคฐ เคเคนाเคจी เคเคคเคจे เคธเคงे เคนुเค เคขंเค เคธे เคเคे เคฌเคข़เคคी เคนै เคเคฐ เคเคธเคฎें เคเคฐिเคค्เคฐ เคा เคตिเคाเคธ เคเคคเคจा เคธ्เคตाเคญाเคตिเค เคนोเคคा เคนै เคि เคो เคुเค เคตเคน เคเคนเคจा เคाเคนเคคे เคนैं, เคตเคน เคฌिเคจा เคเคนे เคนी เคชाเค เค เคคเค เคชเคนुँเค เคाเคคा เคนै। เคฏเคนी เคถाเคฏเคฆ เคिเคธी เคฌเคก़े เคเคฐ เคเคธ्เคคाเคฆ เคเคฅाเคाเคฐ เคी เคชเคนเคाเคจ เคญी เคนै।
[4]
เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคเค เคเคธ्เคคाเคฆ เคिเคธ्เคธाเคो เคนैं เคคो เคญเคฒा เคตे เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคी เคเคฐ เค्เคฏों เคจ เคเคคे? เคเคจ्เคนोंเคจे เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคे เคฒिเค เคฌเคก़े เคฆिเคฒเคเคธ्เคช เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฒिเคे เคนैं, เคिเคจเคฎें เคฌเค्เคों เคी เคฌเคก़ी เคธเค्เคฐिเคฏ เคเคชเคธ्เคฅिเคคि เคนै เคเคฐ เคตเคนी เคเคธเคे เคेंเคฆ्เคฐ เคฎें เคญी เคนैं। เคाเคธเคเคฐ เคกाเคुเคं เคे เคเคค्เคฎเคธเคฎเคฐ्เคชเคฃ เคो เคฒेเคเคฐ เคฒिเคा เคเคฏा เคเคจเคा เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคญूเคฒเคจा เคฎเคค เคाเคा’ (1979) เคฌเคนुเคค เคเคฐ्เคिเคค เคนुเค เคฅा। เคฏों เคญी เคฏเคน เคเคจंเคฆ เคी เคा เคธเคฐ्เคตเคถ्เคฐेเคท्เค เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै, เคिเคธเคฎें เคเคนเคจ เคญाเคตเคจाเคค्เคฎเคเคคा เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคฌเค्เคों เคे เคนाเคธ्เคฏ-เคตिเคจोเคฆ เคी เคเค เคเคुเคฒ เคงाเคฐा เคจिเคฐंเคคเคฐ เคเคฒเคคी เคนै। เคธाเคฅ เคนी, เคฌเค्เคों เคเคฐ เคกाเคुเคं เคा เคเคฐिเคค्เคฐांเคเคจ เคนो เคฏा เคเคฅाเคจเค เคा เคเคคाเคฐ-เคเคข़ाเคต, เคเคธเคฎें เคฌเคก़ी เคจाเคเคीเคฏเคคा เคนै। เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เค्เคตाเคฒिเคฏเคฐ เคे เคชाเคธ เคเค เคोเคे เคธे เคเคธเคฌे เคถिเคตाเคीเคंเค เคे เคเค เคธ्เคूเคฒ เคฎें เคชเคข़เคจे เคตाเคฒे เคฆो เคฌเค्เคों เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคชเคฐ เคेंเคฆ्เคฐिเคค เคนै। เคธเค เคชूเคा เคाเค เคคो เคฏे เคฌเค्เคे เคนी เคเคธเคे เคธเค्เคे เคจाเคฏเค เคญी เคนैं, เคो เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคो เคเค เคฌเคก़े เคเคฐ เคจिเคฐ्เคฃाเคฏเค เคฎोเคก़ เคคเค เคฒे เคाเคคे เคนैं। เคฆोเคจों เคฎें เคเคชเคธ เคฎें เคฌเคก़ी เคฆोเคธ्เคคी เคนै। เคฏे เคฆोเคจों เคूเคฌ เคถเคฐाเคฐเคคें เคเคฐเคคे เคนैं, เคเค-เคฆूเคธเคฐे เคो เคिเคข़ाเคคे เคญी เคนैं, เคชเคฐ เคธเคฎเคฏ เคเคจे เคชเคฐ เคฒोเคों เคी เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคจे เคฎें เคธเคฌเคธे เคเคे เคนैं।
เคเค เคฆिเคจ เคฎुँเคน เคชเคฐ เคฎुँเคก़ाเคธा เคฌाँเคงे เคเค เคกाเคू เค्เคฒाเคธ เคฎें เคเคฏा เคเคฐ เคฆोเคจों เคฌเค्เคों เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคो เค
เคชเคจे เคธाเคฅ เคंเคเคฒ เคฎें เคฒे เคเคฏा, เคคाเคि เคเคจเคे เคเคฐ เคตाเคฒों เคธे เคซिเคฐौเคคी เคी เคฐเคเคฎ เคตเคธूเคฒ เคी เคा เคธเคे। เคंเคเคฒ เคฎें เคกाเคुเคं เคा เค
เคก्เคกा เคนै, เคเคฐ เคตเคนीं เคกाเคुเคं เคा เคฐोเคฌीเคฒा เคธเคฐเคฆाเคฐ เคญी เคนै, เคो เคฌเค्เคों เคो เคฌเคก़े เคช्เคฏाเคฐ เคธे เค
เคชเคจे เคธाเคฅ เคฐเคเคคा เคนै, เคคाเคि เคเคจ्เคนें เคเคฐा เคญी เคคเคเคฒीเคซ เคจ เคนो। เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคญी เคกाเคुเคं เคे เคธเคฐเคฆाเคฐ เคो เคช्เคฏाเคฐ เคธे ‘เคाเคा’ เคเคนเคเคฐ เคฌुเคฒाเคคे เคนैं। เคเคงเคฐ เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคे เคाเคฏเคฌ เคนोเคจे เคชเคฐ เคเคจเคे เคเคฐ เคชเคฐ เคญी เคนเคก़เคंเคช เคฎเค เคाเคคा เคนै। เคฌเคก़ी เคคेเคी เคธे เคขुँเคข़ाเค เคถुเคฐू เคนोเคคी เคนै। เคกाเคुเคं เคो เคंเคเคฒ เคฎें เคेเคฐ เคฒिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคกाเคू เคเค เคเคเคน เคธे เคฆूเคธเคฐी เคเคเคน เคชเคฒाเคฏเคจ เคเคฐเคคे เคนैं, เคคाเคि เคชुเคฒिเคธ เคो เคเคเคฎा เคฆे เคธเคें। เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคฌเคก़े เคฌेเคฎाเคฒूเคฎ เคคเคฐीเคे เคธे เคชुเคฒिเคธ เคฆเคฒ เคी เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคคे เคนैं। เคกाเคुเคं เคो เคेเคฐ เคฒिเคฏा เคाเคคा เคนै। เค
เคฌ เคเคฐ-เคชाเคฐ เคी เคฒเคก़ाเค เคी เคคैเคฏाเคฐी เคนै। เคชเคฐ เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคो เคฌिเคฒ्เคुเคฒ เคชเคธंเคฆ เคจเคนीं เคนै เคि เคชुเคฒिเคธ เคเคจเคे เคाเคा เคो เคฎाเคฐे। เคชुเคฒिเคธ เคญी เคฏเคน เคจเคนीं เคाเคนเคคी।
เค
ंเคค เคฎें เคाเคा เคเคค्เคฎเคธเคฎเคฐ्เคชเคฃ เคเคฐเคจे เคो เคคैเคฏाเคฐ เคนो เคाเคคे เคนैं, เคเคฐ เคเคธเคा เคถ्เคฐेเคฏ เคช्เคฏाเคฐे เคเคฐ เคธเคฎเคเคฆाเคฐ เคฌเค्เคों เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคो เคนी เคाเคคा เคนै। เคเคนीं-เคเคนीं เคเคธे เคชเคข़เคคे เคนुเค เคฐाเคเคเคชूเคฐ เคी เคซिเคฒ्เคฎ ‘เคिเคธ เคฆेเคถ เคฎें เคंเคा เคฌเคนเคคी เคนै’ เคे เคญाเคตुเค เคเคฐ เคฆेเคจे เคตाเคฒे เคฆृเคถ्เคฏ เคฏाเคฆ เคเคคे เคนैं। เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคเคฅा เคा เคคाเคจा-เคฌाเคจा เคเคคเคจे เคूเคฌเคธूเคฐเคค เคขंเค เคธे เคเคข़ा เคนै เคि เคฎเคจ เคเค เคธाเคฅ เคเค เคคเคฐเคน เคी เคญाเคตเคจाเคं เคฎें เคฌเคนเคคा เคนै। เคเค्เคू เคเคฐ เคจीเคฒू เคे เคฎाเคธूเคฎ เคฌेเคซिเค्เคฐी เคญเคฐे เคเคฐिเคค्เคฐ เคाเคจเคฆाเคฐ เคนैं, เคธाเคฅ เคนी เคกाเคुเคं เคे เคธเคฐเคฆाเคฐ เคा เคฐोเคฌीเคฒा, เคชเคฐ เค
ंเคฆเคฐ เคธ्เคจेเคน เคธे เคเคฒ-เคเคฒ เคเคฐเคคा เคเคฐिเคค्เคฐ เคญी เคญुเคฒाเค เคจเคนीं เคญूเคฒเคคा।
เคนाเคธ्เคฏเคชूเคฐ्เคฃ เคถैเคฒी เคฎें เคฒिเคा เคเคฏा ‘เคฎเคนाเคฌเคฒी เคा เคญ्เคฐเคฎ’ เคญी เคเคจंเคฆ เคी เคा เคฌเคก़ा เคฐोเคเค เคเคฐ เคชเค เคจीเคฏ เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै। เคชांเคกुเคชुเคค्เคฐ เคญीเคฎ เคी เคเคฅा เคฎें เคธเคนเค เคนाเคธ्เคฏ เคे เคเคธे เคฌเคข़िเคฏा เคช्เคฐเคธंเค เคोเค เคฒेเคจा เคเคจंเคฆ เคी เคे เคนी เคฌเคธ เคी เคฌाเคค เคฅी। เคฎเคนाเคฌเคฒी เคญीเคฎ เคญोเคเคจเคญเค्เค เคฅे, เคฏเคน เคคो เคธเคญी เคाเคจเคคे เคนैं। เคชเคฐ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคเคธे เคญी เคाเคธे เคจाเคเคीเคฏ เค
ंเคฆाเค เคฎें เคชेเคถ เคिเคฏा เคเคฏा เคนै। เคญीเคฎ เคो เคญूเค เคฌเคนुเคค เคฒเคเคคी เคฅी, เคชเคฐ เคตे เค्เคฏाเคฆा เคा-เคाเคเคฐ เคฌीเคฎाเคฐ เคจ เคชเคก़ เคाเคँ, เคเคธเคी เคिंเคคा เคเคจเคे เคญाเค เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เคो เคนเคฐ เคตเค्เคค เคชเคฐेเคถाเคจ เคเคฐเคคी เคฅी। เคเคงเคฐ เคญीเคฎ เคो เคนเคฎेเคถा เคฒเคเคคा เคि เคเคจเคे เคชेเค เคฎें เคूเคนे เคूเคฆ เคฐเคนे เคนैं। เคญूเค เคเคจเคी เคเคฎเคोเคฐी เคฅी। เคฌเคข़िเคฏा เคชเคเคตाเคจ เคญी। เคเคธเคा เคซाเคฏเคฆा เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคจे เคเค ाเคฏा। เคเคธเคจे เคเค เคฆिเคจ เคญीเคฎ เคो เคฒเคฒเคाเคฏा เคि เคคुเคฎ्เคนें เคฌเคนुเคค เคฌเคข़िเคฏा เคต्เคฏंเคเคจ เคाเคจे เคो เคฎिเคฒेंเคे, เค เคाเค। เคญीเคฎ เคเค เคคो เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคจे เคเคจ्เคนें เคตिเคท เคฎिเคฒे เคชเคเคตाเคจ เคिเคฒाเค เคเคฐ เคฌाँเคง-เคฌूँเคงเคเคฐ เคจเคฆी เคฎें เคซिंเคเคตा เคฆिเคฏा। เคชเคฐ เคญीเคฎ เคคो เคญीเคฎ เคฅे। เคตे เคตเคนाँ เคธे เคญी เคฌเคเคเคฐ เค เคเค।
‘เคฎเคนाเคฌเคฒी เคा เคญ्เคฐเคฎ’ เคฎें เคญीเคฎ เคी เคตीเคฐเคคा เคे เคฌเคนुเคค เคช्เคฐเคธंเค เคนैं। เคชเคฐ เคเคจ เคตीเคฐเคคाเคชूเคฐ्เคฃ เคเคเคจाเคं เคฎें เคญी เคนाเคธ्เคฏ เคे เคช्เคฐเคธंเคों เคे เคฒिเค เคाเคซी เคुंเคाเคเคถ เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคขूँเคข़ เคฒी เคนै। เคฒिเคนाเคा เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคญोเคเคจเคญเค्เค เคญीเคฎ เคी เคเคธी-เคเคธी เคนाเคธ्เคฏเคชूเคฐ्เคฃ เคเคตिเคฏाँ เคธाเคฎเคจे เคเคคी เคนैं เคि เคชเคข़เคคे-เคชเคข़เคคे เคชेเค เคฎें เคฌเคฒ เคชเคก़ เคाเคคे เคนैं। เคธเค เคนी เคिเคธी เคชौเคฐाเคฃिเค เคเคฅा เคा เคเคธा เคฆिเคฒเคเคธ्เคช เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคชเคนเคฒे เคเคญी เคฆेเคเคจे เคो เคจเคนीं เคฎिเคฒा।
เคเคจंเคฆ เคी เคा ‘เคคाเค เคคिเคฒเคू เคी เคเคนाเคจी’ (1962) เคญी เคเคฎ เคฐोเคเค เคจเคนीं เคนै। เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฌเคก़े เคนी เคฎเคेเคฆाเคฐ เคเค เคชुเคคเคฒीเคจुเคฎा เคिเคค्เคฐों เคे เคธाเคฅ ‘เคชเคฐाเค’ (เค
เค्เคคूเคฌเคฐ 1962 เคธे เคเคจเคตเคฐी 1963 เคคเค) เคฎें เคงाเคฐाเคตाเคนिเค เคฐूเคช เคธे เคเคชा เคฅा, เคเคฐ เคฌเค्เคों เคจे เคाเคธे เคเคค्เคธाเคน เคเคฐ เคฆीเคตाเคจเคी เคे เคธाเคฅ เคเคธเคा เคธ्เคตाเคเคค เคिเคฏा เคฅा। เคถाเคฏเคฆ เคเคธเคฒिเค เคि เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคเคธी เคช्เคฐเคธ्เคคुเคคि เคชเคนเคฒी เคเคฐ เค
เคจोเคी เคฅी। เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เค्เคฐाเคฎ्เคฏ เคนाเคธ्เคฏ เคी เคฌเคก़ी เค
เคฆ्เคญुเคค เคเคตिเคฏाँ เคนैं। เคคाเค เคคिเคฒเคू เคงुเคฐ เคाँเคต เคे เคฌเคก़े เค ाเค เคฆाเคฐ เคเคฆเคฎी เคนैं। เคถुเคฆ्เคง เคी-เคฆूเคง เคชीเคจे เคตाเคฒे เคคाเค เคฎें เคाเคจ เคนै, เคธो เคชैเคฐों เคธे เคฎीเคฒों เคฆूเคฐ เคเคฒ เคฒेเคคे เคนैं เคเคฐ เคฌเคนुเคค เคฒंเคฌी เคฏाเคค्เคฐा เคเคฐเคจी เคนो เคคो เคเคจเคी เคฌैเคฒเคाเคก़ी เคिंเคฆाเคฌाเคฆ! เคเคจเคा เคोเคा เคญाเค เคเคช्เคคाเคจ เคฌंเคฌเค เคฎें เคนै, เคो เค
เคญी เคुเค เค
เคฐเคธा เคชเคนเคฒे เคคเค เคซौเค เคฎें เคเคช्เคคाเคจ เคฅा เคเคฐ เค
เคฌ เคธेเคตाเคฎुเค्เคค เคนोเคเคฐ เคเคฐ เค เคเคฏा เคนै। เคเค เคฆเคซा เคคाเค เคो เคोเคे เคญाเค เคเคช्เคคाเคจ เคธे เคฎिเคฒเคจे เคी เคนुเคก़เค เคฒเคी เคคो เคคाเค เคो เคธाเคฅ เคฒे, เคตे เคुเคธ्เคค-เคฆुเคฐुเคธ्เคค เคฌैเคฒों เคตाเคฒी เค
เคชเคจी เคถाเคจเคฆाเคฐ เคฌैเคฒเคाเคก़ी เคฎें เคฌैเค े เคเคฐ เคฌैเคฒเคाเคก़ी เคถเคนเคฐ เคी เคธเคก़เคों เคชเคฐ เคซเคฐ्เคฐाเคे เคญเคฐเคจे เคฒเคी। เคฌंเคฌเค เคฎें เคोเคे เคญाเค เคเคช्เคคाเคจ, เคฌเคนू เคเคฐ เคฌเค्เคों เคธे เคฎिเคฒเคเคฐ เคเคจ्เคนोंเคจे เค
เคชเคจे เคँเคตเค เค ाเค เคธे เคเคธा เคिंเคฆाเคฆिเคฒी เคญเคฐा เคฎाเคนौเคฒ เคชैเคฆा เคเคฐ เคฆिเคฏा เคि เคนเคฐ เคोเค เคเคจเคा เคฎुเคฐीเคฆ เคฅा।
เคถเคนเคฐी เคुเคธเคฒเคाเคจे เคो เคตे เคुเคฐเคธเคฒเคाเคจा เคธเคฎเคเคเคฐ เคฌเคก़ी เค
เคीเคฌोเคเคฐीเคฌ เคเคฒ्เคชเคจा เคเคฐ เคฒेเคคे เคนैं, เคฌ्เคฐेเคก เคो เคंเค เคธเคฎเคเคเคฐ เคฌिเคฆเคเคคे เคนैं, เคเคฐ เคซिเคฐ เคเค เคे เคฌाเคฆ เคเค เคนाเคธ्เคฏ-เคตिเคจोเคฆ เคी เคซुเคฐเคซुเคฐिเคฏाँ เคूเคเคคी เคนैं। เคคाเค เคा เคँเคตเคเคชเคจ เคเคนीं-เคเคนीं เคญเคฆेเคธ เคญเคฒे เคนी เคตे, เคชเคฐ เคตे เคाँเคต เคे เคธเค्เคे เคเคฐ เคเคฐे เคเคจเคธाเคจ เคนैं, เค
เคชเคจी เคคเคฎाเคฎ เคเคฎเคोเคฐिเคฏों เคे เคธाเคฅ। เคฌीเค-เคฌीเค เคฎें เคเคจเคा เคชเคฐिเคนाเคธ เคเคฐ เคिเคธ्เคธे-เคเคนाเคจिเคฏों เคा เค
ंเคฆाเค เคเค เค
เคฒเค เคนी เคธเคฎा เคฌाँเคง เคฆेเคคा เคนै। เคฏเคนी เคตเคเคน เคนै เคि เคฌंเคฌเค เคฎें เคฐเคน เคฐเคนी เคเคช्เคคाเคจ เคी เคฌेเคिเคฏाँ เคเคจเคे เคธाเคฅ เคाँเคต เคฆेเคเคจे เคे เคฒिเค เคฒเคฒเค เคเค ीं। เคคाเค เคी เคคเคฐเคน เคคाเค เคญी เค
เคชเคจे เคँเคตเคเคชเคจ เคे เคฌाเคตเคूเคฆ เคाเคธी เคธुเคเคข़ เคเคฐ เคธ्เคจेเคนเคถीเคฒ เคนैं।
เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคा เคเค เคฎเคेเคฆाเคฐ เคฆृเคถ्เคฏ เคฏเคน เคนै เคि เคคाเค, เคคाเค, เคเคช्เคคाเคจ, เคเคช्เคคाเคจी เคเคฐ เคเคจเคा เคชूเคฐा เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฌैเคฒเคाเคก़ी เคชเคฐ เคฌैเค เคฒंเคฌी เคธैเคฐ เคชเคฐ เคจिเคเคฒ เคชเคก़เคคा เคนै। เคฎुंเคฌเค เคฎें เคाเคฐों เคเคฐ เคฌเคธों เคे เคฌीเค เคซเคฐ्เคฐाเคा เคญเคฐเคคी เคฌैเคฒเคाเคก़ी เคी เค
เคฆ्เคญुเคค เคाँเคी เคฆेเคเคเคฐ เคญเคฒा เคौเคจ เคนै เคो เคฆाँเคคों เคคเคฒे เคँเคเคฒी เคจ เคฆเคฌा เคฒे। เคชเคฐ เคเคธे-เคเคธे เคเคฎाเคฒ เคจ เคเคฐें เคคो เคคाเค เคคिเคฒเคू เค ेเค เคाँเคต เคे เค ेเค เคคाเค เคैเคธे เคฒเคेंเคे, เคเคฐ เคฏเคน เคैเคธे เคชเคคा เคเคฒेเคा เคि เคเคจ्เคนें เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคैเคธे เคฌेเคोเคก़ เคเคฅाเคถिเคฒ्เคชी เคจे เคฐเคा เคนै!
‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคงाเคฐाเคตाเคนिเค เคฐूเคช เคธे เคเคชा เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคा เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคธोเคฎเคฌाเคฒा เคเคฐ เคธाเคค เคฌौเคจे’ (เค
เคเคธ्เคค 1964-เคจเคตंเคฌเคฐ 1964) เค्เคฐिเคฎ เคฌंเคงुเคं เคी เคตिเคถ्เคตเคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคเคฅा ‘เคธ्เคจोเคตाเคเค เคंเคก เคธेเคตเคจ เคก्เคตाเคฐ्เคซ्เคธ’ เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคฒिเคी เคเค เคธुंเคฆเคฐ เคृเคคि เคนै। เคชเคฐ เค्เคฐिเคฎ เคฌंเคงुเคं เคी เคเคนाเคจी เคा เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคे เคฐूเคช เคฎें เคเคคเคจा เคूเคฌเคธूเคฐเคค เคฐूเคชांเคคเคฐเคฃ เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคिเคฏा เคि เคเคธเคจे ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคो เคฎोเคน เคฒिเคฏा। เคเคฐ เคเค เคญी เคเคธเคी เคญाเคทा เคी เคเคฎเค เคฎोเคนเคคी เคนै।
เคเคจंเคฆ เคी เคे เคฌाเคฒ เคต เคिเคถोเคฐ เคชाเค เคों เคे เคฒिเค เคฒिเคे เคเค เคाเคธूเคธी เคเคชเคจ्เคฏाเคธों เคी เคญी เคाเคธी เคงूเคฎ เคฐเคนी เคนै। เคाเคธเคเคฐ ‘เคฐाเคฎ เคเคฐ เคถ्เคฏाเคฎ เคธीเคฐीเค’ เคे เคाเคธूเคธी เคเคชเคจ्เคฏाเคธों เคฎें เคคो เคฌเค्เคों เคे เคाเคฐเคจाเคฎे เคเคธे เคนैं เคि เคตे เคฌเค्เคों เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคฌเคก़ों เคो เคญी เคเคिเคค เคเคฐเคคे เคนैं। เคुเค เคฐोเคฎांเคเค เคाเคธूเคธी เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคฐूเคช เคธे เคญी เคฒिเคे। เคเคจเคฎें ‘เคชเคฐाเค’ (เค
เค्เคคूเคฌเคฐ 1983 เคธे เคธिเคคंเคฌเคฐ 1984 เคคเค) เคฎें เคงाเคฐाเคตाเคนिเค เคฐूเคช เคธे เคเคชे เคเคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคขीเคฒी เคंเค เคा เคฐเคนเคธ्เคฏ’ เคो เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคจे เคฌेเคนเคฆ เคชเคธंเคฆ เคिเคฏा เคฅा। เคเคธ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เคฌเค्เคों เคी เคเค เคोเคी เคธी เคช्เคฐाเคเคตेเค เคाเคธूเคธी เคเคेंเคธी ‘เคाเคธूเคธी เคชंเคा’ เคा เคिเคธ्เคธा เคนै। เค
เคเคฌाเคฐ เคฎें เคเคชा เคเคธเคा เคฏเคน เคตिเค्เคाเคชเคจ เคญเคฒा เคिเคธเคा เคง्เคฏाเคจ เคจ เคींเค เคฒेเคा, “เคाเคธूเคธी เคชंเคा เคฌเคก़े เคธे เคฌเคก़े เค
เคชเคฐाเคงिเคฏों เคो เคฎเค्เคी-เคฎเค्เคเคฐ เคी เคคเคฐเคน เคฆเคฌोเค เคฒेเคคा เคนै। เคฎैเคจेเคिंเค เคกाเคฏเคฐेเค्เคเคฐ เคฐเคฎेเคถเคंเคฆ्เคฐ เคฌी.เคเคธ-เคธी.।”
เคเค เคฌाเคฐ เคुเคฌेเคฐ เคिเคเคซंเคก เคंเคชเคจी เคช्เคฐा.เคฒि. เคे เคฌเคก़े เคฌाเคฌू เคเคฎंเคกीเคฒाเคฒ เคाเคธूเคธी เคชंเคा เคे เคนैเคก เคे เคชाเคธ เคเค เคชेเคीเคฆा เคฎाเคฎเคฒा เคฒेเคเคฐ เคเค, เคिเคธเคฎें เคเคจ्เคนें เคเคฐ เคฎाเคฒिเค เคฆोเคจों เคो เคงเคฎเคी เคฆी เคเค เคि เคเคจ्เคนें เคคเคฌाเคน เคเคฐ เคฆिเคฏा เคाเคเคा। เคตे เคाเคนเคคे เคฅे เคि เค
เคชเคฐाเคงिเคฏों เคी เคถिเคจाเค्เคค เคนो เคเคฐ เคตे เคชเคเคก़े เคाเคँ। เคाเคธूเคธ เคฌเค्เคे เคฌเคก़े เคฌाเคฌू เคो เค
เคชเคฐाเคงिเคฏों เคो เคชเคเคก़เคตाเคจे เคा เคชूเคฐा เคญเคฐोเคธा เคฆेเคคे เคนैं, เค
เค्เคฐिเคฎ เคซीเคธ เคตเคธूเคฒเคคे เคนैं เคเคฐ เค
เคชเคจे เคाเคฎ เคฎें เคुเค เคाเคคे เคนैं। เคฌीเค-เคฌीเค เคฎें เคเค เคฒोเคों เคธे เคชूเคเคคाเค เคญी เคเคฒเคคी เคนै, เคिเคธเคฎें เคाเคธूเคธी เคชंเคा เคी เคชूเคฐी เคीเคฎ เค
เคชเคจे เคेเคข़े-เคธीเคงे เค
เคจुเคฎाเคจों เคธे เคงเคฐเคคी เคธे เคเคाเคถ เคคเค เคे เคुเคฒाเคฌे เคญเคฐเคคी เคจเคเคฐ เคเคคी เคนै। เคเคธ เคฌीเค เคเค เคे เคฌाเคฆ เคเค เคเคธी เคเคเคจाเคँ เคเคเคคी เคนैं เคि เคฎाเคฎเคฒा เคฒเคाเคคाเคฐ เคเคฒเคเคคा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคฐเคนเคธ्เคฏ เคเคนเคฐा เคนोเคคा เคाเคคा เคนै। เค
ंเคค เคฎें เคฎाเคฎเคฒे เคा เคฐाเค เคुเคฒเคคा เคนै เคเคฐ เคธाเคฐे เคฌिเคเคฐे เคคाเคฐ เคธुเคฒเค เคाเคคे เคนैं। เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै เคि เคुเคฌेเคฐ เคंเคชเคจी เคे เคฎाเคฒिเค เคเคฐ เคฌเคก़े เคฌाเคฌू เคจे เค
เคชเคจी เคฌेเคเคฎाเคจी เคเคฐ เคงाँเคงเคฒिเคฏों เคธे เคฒोเคों เคा เคง्เคฏाเคจ เคนเคाเคจे เคเคฐ เคชुเคฒिเคธ เค
เคงिเคाเคฐिเคฏों เคी เคूเค ी เคธเคนाเคจुเคญूเคคि เคชाเคจे เคे เคฒिเค เคฏเคน เคช्เคฐเคाเคฐ เคिเคฏा เคฅा। เคชเคฐ เคूเค เค
ंเคค เคฎें เคชเคเคก़ เคฎें เค เคนी เคाเคคा เคนै, เคเคฐ เค
เคชเคฐाเคงी เคฌेเคจเคाเคฌ เคนोเคคे เคนैं।
เคเคถ्เคเคฐ्เคฏ เคจเคนीं เคि ‘เคขीเคฒी เคंเค เคा เคฐเคนเคธ्เคฏ’ เคฎें เคाเคธूเคธ เคฌเค्เคों เคी เคนोเคถिเคฏाเคฐी เคเคฐ เคธเค्เคฐिเคฏเคคा เคนी เคจเคนीं, เคเคเคน-เคเคเคน เคเคจเคी เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคी เคเคธी เคाเคช เคนै, เคिเคธเคจे เคเค เคธाเคนเคฌ เคเคฐ เคชुเคฒिเคธ เค
เคงिเคाเคฐी เคो เคญी เคฎुเค्เคง เคเคฐ เคฆिเคฏा।
‘เคกเคฌเคฒ เคธीเค्เคฐेเค เคเคेंเค เคीเคฐो-เคीเคฐो เคตเคจ เคฌाเค เคू’ เคญी เคเคจंเคฆ เคी เคा เคฌเคนुเคค เคฎเคถเคนूเคฐ เคฌाเคฒ เคाเคธूเคธी เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै, เคिเคธเคी เคฌเคนुเคค เคงूเคฎ เคฎเคी เคฅी। เคชเคฐ เคเคนाँ ‘เคขीเคฒी เคंเค เคा เคฐเคนเคธ्เคฏ’ เคฎें เคाเคธूเคธ เคฌเค्เคों เคी เคंเคेเคฒीเคेंเคธ เคी เคाเคช เคนै, เคตเคนाँ ‘เคกเคฌเคฒ เคธीเค्เคฐेเค เคเคेंเค เคीเคฐो-เคीเคฐो เคตเคจ เคฌाเค เคू’ เคฎें เคคाเคเคค, เคुเคธ्เคคी เคเคฐ เคธเคคเคฐ्เคเคคा เคा। เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคे เคेंเคฆ्เคฐ เคฎें เคจเคถे เคे เคाเคฐोเคฌाเคฐ เคฎें เคुเคे เคเคธे เคฆुเคท्เค เคฒोเค เคนैं, เคो เคुเค เคฌเค्เคों เคो เคจเคถे เคा เคเคฆी เคฌเคจाเคเคฐ เคเคจเคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคชूเคฐे เคธ्เคूเคฒ เคฎें เค
เคชเคจा เคाเคฒ เคซैเคฒा เคฆेเคคे เคนैं। เคเคจ เคฆाเคฆा เคिเคธ्เคฎ เคे เคจเคถेเคก़िเคฏों เคे เคौเคซ เคธे เคนเคฐ เคोเค เคกเคฐा เคนुเค เคนै। เคธ्เคूเคฒ เคฎें เคฐोเคाเคจा เคฎाเคฐเคชीเค เคเคฐ เคคोเคก़-เคซोเคก़ เคी เคเคเคจाเคँ เคนोเคคी เคนैं। เคฏเคนाँ เคคเค เคि เคฆेเคเคคे เคนी เคฆेเคเคคे เคนैเคกเคฎाเคธ्เคเคฐ เคธाเคนเคฌ เคे เคเคฎเคฐे เคฎें เคाँเค เคी เคिเคก़เคिเคฏों เคชเคฐ เคชเคค्เคฅเคฐ เคฌเคฐเคธเคคे เคนैं, เคเคฐ เคธเคฌ เคुเค เคूเคฐเคฎเคूเคฐ เคนो เคाเคคा เคนै। เคाเคฐों เคเคฐ เคाँเค เคนी เคाँเค เคฌिเคเคฐा เคนै। เคธ्เคूเคฒ เคे เค
เคง्เคฏाเคชเค เคเคฐ เคช्เคฐเคงाเคจाเคाเคฐ्เคฏ เคนเค्เคे-เคฌเค्เคे। เคเคฐें เคคो เคเคฐें เค्เคฏा?
เคชเคฐ เคซिเคฐ เคเค เคฆिเคจ เคो เคธเคฌเคธे เคถเคฐाเคฐเคคी เค्เคฒाเคธ เคฅी, เคเคธเคฎें เคฆो เคจเค เคฌเค्เคे เคเค เคเคฐ เคฎाเคฎเคฒा เคเคธ เคเคฆเคฐ เคชเคฒเคा เคि เคธ्เคूเคฒ เคे เคธाเคฐे เคจเคถेเคก़ी เคฆाเคฆाเคं เคी เค
เค्เคฒ เค िเคाเคจे เค เคเค। เคธाเคฅ เคนी เคธ्เคूเคฒ เคฎें เคซैเคฒा เคจเคถे เคा เคाเคฒ เคญी เคเคค्เคฎ। เคธाเคฐे เคฌเค्เคों เคเคฐ เค
เคง्เคฏाเคชเคों เคจे เคฐाเคนเคค เคी เคธाँเคธ เคฒी เคเคฐ เคซिเคฐ เคธเคฌ เคुเค เค ीเค-เค ाเค เคเคฒเคจे เคฒเคा। เคชเคฐ เคตे เคฆो เคเคฎเคค्เคाเคฐी เคฌเค्เคे เคฅे เคौเคจ, เคฏเคน เคुเคฆ เคฎें เคเค เคฐाเค เคนै। เคชूเคฐे เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฎें เค
ंเคค เคคเค เคธเคธ्เคชेंเคธ เคฌเคจा เคฐเคนเคคा เคนै, เคเคฐ เคเค เคे เคฌाเคฆ เคเคธी เคเคเคจाเคँ เคธाเคฎเคจे เคเคคी เคนैं เคि เคเคธे เคฆเคฎ เคธाเคงเคเคฐ เคชเคข़เคจा เคชเคก़เคคा เคนै। เคถाเคฏเคฆ เคเคธीเคฒिเค เคชॉเคेเค เคฌुเค เคे เคฐूเคช เคฎें เคเคชा เคฏเคน เค
เคชเคจे เคธเคฎเคฏ เคा เคฌेเคธ्เค เคธेเคฒเคฐ เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคฅा।
เคเคธเคे เค
เคฒाเคตा เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคตैเค्เคाเคจिเค เคซंเคคाเคธी เคเคฅाเคँ เคเคฐ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคญी เคฒिเคे เคนैं। เคींเคिเคฏों เคी เค
เคจोเคी เคฆुเคจिเคฏा เคชเคฐ เคฒिเคा เคเคฏा ‘เคธाँเคตเคฐी เคธเคฒोเคจी’ เคญी เคเคธा เคนी เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคนै, เคिเคธเคฎें เคฌเคก़ी เคฒंเคฌी เคเคฐ เคฐोเคเค เคซंเคคाเคธी เคเคฅा เคนै, เคो เคตिเคिเคค्เคฐ เคฎोเคก़ों เคธे เคนोเคเคฐ เคुเคเคฐเคคी เคนै।
[5]
เคเคนाเคจी เคเคฐ เคเคชเคจ्เคฏाเคธों เคे เค
เคฒाเคตा เคญी เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคจे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคी เคเค เคตिเคงाเคं เคฎें เคฒिเคा เคนै। เคชเคฐ เคเคจเคे เคฌाเคฒ เคจाเคเค เคคो เคเคฎाเคฒ เคे เคนैं, เคिเคจเคฎें เคเคจเคा เคถเคฌ्เคฆों เคธे เคेเคฒเคจे เคตाเคฒा เคฎเคธ्เคค เค
ंเคฆाเค เคฆेเคเคคे เคนी เคฌเคจเคคा เคนै। เคाเคธเคเคฐ เคเคจเคा เคฌเคนुเคเคฐ्เคिเคค เคจाเคเค ‘เคชเคฐिเคฏों เคे เคฆेเคถ เคฎें’ เคคो เคเคฅाเคจเค เคเคฐ เคเคฐिเคค्เคฐों เคो เคฒेเคเคฐ เคฌเคนुเคค เคฌाเคฐीเคी เคธे เคฌुเคจा เคนुเค เคนै। เคเคธเคฎें เคाเคा เคฐंเคी เคเคฐ เคญเคคीเคे เคी เคฆोเคธ्เคคी เคเคฐ เคเคจเคे เคเคชเคธी เคธंเคตाเคฆ เคธเคเคฎुเค เคเคเคฌ เคे เคนैं। เคฌाเคคों-เคฌाเคคों เคฎें เคชเคฐिเคฏों เคे เคฆेเคถ เคी เคो เคเคฒ्เคชเคจा เคเคข़ी เคเค เคนै, เคตเคน เคญुเคฒाเค เคจเคนीं เคญूเคฒเคคी। เคจाเคเค เคे เค
ंเคค เคा เคตเคน เคฆृเคถ्เคฏ เค
เคตिเคธ्เคฎเคฐเคฃीเคฏ เคนै, เคเคฌ เคชเคฐिเคฏों เคे เคฆेเคถ เคा เคฌเคจा เคฌเคนुเคค เคฌเคก़ा เคตिเคถाเคฒเคाเคฏ เคฐเคธเคुเคฒ्เคฒा เคฒाเคฏा เคाเคคा เคนै। เคเคธे เคฌเคก़े เคธ्เคตाเคฆ เคธे เคाเคคे เคนुเค เคเคฌ เคตिเคชिเคจ เคी เคँเคें เคुเคฒเคคी เคนैं, เคคो เคเคธे เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै เคि เคเคธเคे เคฎुँเคน เคฎें เคฐเคธเคुเคฒ्เคฒा เคจเคนीं, เค
เคฎเคฐूเคฆ เคนै। เค्เคฏाเคฆा เคญूเค เคे เคाเคฐเคฃ เคฏเคน เค
เคฎเคฐूเคฆ เคนी เคเคธे เคฐเคธเคुเคฒ्เคฒे เคा เคธुเค เคฆे เคฐเคนा เคนै। เคเคธ เคจाเคเค เคे เคिเคชिเคเคฒ เคिเคธ्เคฎ เคे เคฐंเคी เคाเคा เคญी เคเคญी เคญुเคฒाเค เคจ เคा เคธเคเคจे เคตाเคฒे เคเคฐिเคค्เคฐ เคนैं।
‘เคชเคฐिเคฏों เคे เคฆेเคถ เคฎें’ เคจाเคเค เคी เคเค เคฌเคก़ी เคाเคธिเคฏเคค เคเคฐ เคนै। เคเคธเคฎें เคธเคชเคจे เคฎें เคจเคเคฐ เคเคจे เคตाเคฒी เคชเคฐिเคฏाँ เคนी เคฌเค्เคों เคो เคฌเคก़े เคช्เคฏाเคฐ เคธे เคฏเคน เคธीเค เคฆेเคคी เคนैं เคि เคเคจ्เคนें เคเคฒ्เคชเคจा เคฎें เคตिเคเคฐเคฃ เคเคฐเคจे เคे เคฌเคाเคฏ, เค
เคชเคจे เคीเคตเคจ เคฎें เคुเค เคฌเคจเคจे เคเคฐ เคเคฐ เคฆिเคाเคจे เคी เคोเคถिเคถ เคเคฐเคจी เคाเคนिเค। เคเคธเคฒिเค เคि เค
เคธเคฒी เคฐाเค्เคทเคธ เคคो เคเคธ เคฆुเคจिเคฏा เคी เคตे เค
เคชाเคฐ เคฎुเคถ्เคिเคฒें เคนैं, เคिเคจเคธे เคชเคฒ-เคชเคฒ เคเค्เคเคฐ เคฒेเคคे เคนुเค เคเคจ्เคนें เคเคे เคฌเคข़เคจा เคนै। เคเคฐ เคเคธीเคฒिเค, เค
เคธเคฒी เคฐोเคฎांเค เคคो เคเคธ เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคนै, เคชเคฐिเคฏों เคी เคเคฒ्เคชिเคค เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคจเคนीं।
เคเคธी เคคเคฐเคน เคเคจंเคฆ เคी เคा เคเค เคฏाเคฆเคाเคฐ เคฌाเคฒ เคจाเคเค เคนै, ‘เคญूเค เคนเคก़เคคाเคฒ’। เคเคธ เคจाเคเค เคे เคेंเคฆ्เคฐ เคฎें เคฌเค्เคे เคนैं, เคो เคญोเคชाเคฒ เคे เคैเคธ เคชीเคก़िเคคों เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคे เคฒिเค เคญूเค เคนเคก़เคคाเคฒ เคเคฐ เคฐเคนे เคนैं। เคเคธी เคฌीเค เคोเคถ เคเคฐ เคเคค्เคธाเคน เคฎें เคเค เคोเคा เคธा เคฌเค्เคा เคฆीเคชเค เคเคฎเคฐเคฃ เค
เคจเคถเคจ เคเคฐเคจे เคฌैเค เคाเคคा เคนै। เคเคธ เคชเคฐ เคฒोเคों เคो เคญी เคोเคถ เค เคเคฏा เคเคฐ เคंเคฆा เคฆेเคจे เคตाเคฒों เคा เคคाँเคคा เคฒเค เคाเคคा เคนै। เคชूเคฐे เคถเคนเคฐ เคฎें เคเคธे เคฒेเคเคฐ เคนเคฒเคเคฒ เคนै। เค
เคเคฌाเคฐों เคฎें เคเคฌเคฐें เคเคชเคคी เคนैं।
เคนเคฐ เคोเค เคฆीเคชเค เคी เคเค เคเคฒเค เคฆेเคเคจा เคाเคนเคคा เคนै। เคเคค्เคคीเคธ เคंเคे เคธे เค्เคฏाเคฆा เคธเคฎเคฏ เคนो เคเคฏा। เค
เคฌ เคคो เคกॉเค्เคเคฐ เคเคฐ เคฆीเคชเค เคे เคเคฐ เคे เคฒोเคों เคो เคฌเคก़ी เคिंเคคा เคนुเค। เคธเคฌ เคเคธे เค
เคจเคถเคจ เคคोเคก़เคจे เคे เคฒिเค เคธเคฎเคा เคฐเคนे เคนैं। เค
ंเคค เคฎें เคนैเคกเคฎाเคธ्เคเคฐ เคธाเคนเคฌ เคเคธเคे เคเคธ เคธंเคเคฒ्เคช เคเคฐ เคฆृเคข़เคคा เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนोเคเคฐ เคจ เคธिเคฐ्เคซ เค
เคชเคจी เคเคฐ เคธे เคंเคฆा เคฆेเคคे เคนैं, เคฌเคฒ्เคि เคฆीเคชเค เคी เคूเคฌ เคคाเคฐीเคซ เคญी เคเคฐเคคे เคนैं เคि เคเคธे เคฌเค्เคे เคนों เคคो เคฆेเคถ เคเคฐ เคธเคฎाเค เคो เคเคे เคฌเคข़เคจे เคธे เคोเค เคจเคนीं เคฐोเค เคธเคเคคा। เคฏों เคจाเคเค เคा เค
ंเคค เคฌเคก़े เคुเคถเคจुเคฎा เคฎाเคนौเคฒ เคฎें เคนोเคคा เคนै। เคจाเคเค เคฎें เคฌเค्เคों เคी เคธเค्เคฐिเคฏเคคा เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคเคจเคी เคธเคนเค เคนाเคธ्เคฏ-เคตृเคค्เคคि เคญी เคूเคฌ เคเคญเคฐी เคนै, เคเคฐ เคเคธी เคธे เคเคिเคฐ เคคเค เคนเคฒเคเคฒ เคเคฐ เคเคนเคฎाเคเคนเคฎी เคฌเคจी เคฐเคนเคคी เคนै।
‘เคฌเคเคค เคंเคฆोเคฒเคจ’ เคญी เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคी เคा เคฌเคก़ा เคฎเคेเคฆाเคฐ เคฌाเคฒ เคจाเคเค เคนै เคिเคธเคฎें เคฌเค्เคे เคฆेเคถ เคे เคฒिเค เคฌเคเคค เคเคฐเคจे เคी เคฌเคก़ी เคฒंเคฌी-เคौเคก़ी เคฏोเคเคจाเคँ เคฌเคจाเคคे เคนैं। เคฆेเคถ เคฎें เคฌเคเคค เคंเคฆोเคฒเคจ เคเคฒ เคฐเคนा เคนै เคคो เคตे เคญी เคुเค เคเคฐ เคฆिเคाเคจा เคाเคนเคคे เคนैं, เคคाเคि เคोเค เคฏเคน เคจ เคเคนे เคि เคเคธ เคฆेเคถ เคฎें เคฌเค्เคे เคชीเคे เคนैं। เคเคธเคฒिเค เคตे เคฌเคก़ी-เคฌเคก़ी เคเคธเคฎें เคाเคคे เคนैं। เคเคจเคฎें เคเคเคธเค्เคฐीเคฎ เคोเคก़ เคฆेเคจा เคญी เคถाเคฎिเคฒ เคนै। เคชเคฐ เคเคฐเคฎी เคे เคฎौเคธเคฎ เคฎें เคเคเคธเค्เคฐीเคฎ เคोเคก़เคจा เคเคธाเคจ เคจเคนीं เคนै เคเคฐ เคฎเคจ เคฒเคฒเคाเคเคฐ เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคเคงเคฐ เคนी เคญाเคเคคा เคนै। เคเคธ เคชเคฐ เคตिเคชिเคจ เคฌिเคฒ्เคुเคฒ เคจेเคคाเคं เคी เคคเคฐเคน เคोเคทเคฃा เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เค
ंเคฆाเค เคฎें เคฌเคคाเคคा เคนै, “เค
เคเคฐ เคนเคฎाเคฐी เคชाเคฐ्เคी เคा เคोเค เคญी เคธเคฆเคธ्เคฏ เคिเคธी เคเคเคธเค्เคฐीเคฎ เคตाเคฒे เคे เคชाเคธ เคฆेเคा เคเคก़ा เคเคฏा, เคนोंเค เคाเคเคคा เคชाเคฏा เคเคฏा, เคฏเคนाँ เคคเค เคि เคिเคธी เคเคเคธเค्เคฐीเคฎ เคाเคคे เคนुเค เคฒเคก़เคे-เคฒเคก़เคी เคे เคชाเคธ เคฎुँเคน เคฌाเค เคเคก़ा เคญी เคฎिเคฒा เคคो เคเคธे เคชाเคฐ्เคी เคธे เคाเคฐिเค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคाเคเคा।”
เคชเคฐ เคซिเคฐ เคเคเคธเค्เคฐीเคฎ เคा เค ेเคฒा เคตเคนाँ เคเคคा เคนै, เคคो เคเคธे เคฆेเคเคเคฐ เคเคจเคा เคฎเคจ เคैเคธा เคกाเคตाँเคกोเคฒ เคนो เคाเคคा เคนै, เคเคธเคा เคจाเคเค เคฎें เคฌเคนुเคค เคฌเคข़िเคฏा เคिเคค्เคฐเคฃ เคนै। เคซिเคฐ เคเคเคธเค्เคฐीเคฎ เคตाเคฒा เคญी เคुเค เคเคธी เคुเคเคค เคฒเคाเคคा เคนै เคि เคฌเค्เคे เคฒเคฒเคा เคเค เคคे เคนैं। เคเคिเคฐ ‘เคฆूเคงเคตाเคฒी, เคชिเคธ्เคคेเคตाเคฒी, เคฎเคธाเคฒेเคตाเคฒी, เคฌाเคฆाเคฎों เคตाเคฒी เค...เค...เคธ...เค्เคฐी...เคฎ’ เคนी เคฌเค्เคों เคे เคฌเคเคค เคंเคฆोเคฒเคจ เคชเคฐ เคญाเคฐी เคฌैเค เคคी เคนै। เคฌเค्เคे เคเคเคธเค्เคฐीเคฎ เคฒिเค เคฌเคैเคฐ เคฐเคน เคจเคนीं เคชाเคคे, เคเคฐ เคซिเคฐ เคธ्เคตाเคญाเคตिเค เคนै เคि เคเคจเคा เคฌเคเคค เคंเคฆोเคฒเคจ เคญी เค เคช เคนो เคाเคคा เคนै। เคชूเคฐा เคฌाเคฒ เคจाเคเค เคนाเคธ्เคฏ-เคตिเคจोเคฆ เคे เคฐंเคों เคธे เคธเคฐाเคฌोเคฐ เคนै เคเคฐ เคฌเคก़े เคिเคฒंเคฆเคก़े เค
ंเคฆाเค เคฎें เคเคे เคฌเคข़เคคा เคนै।
เคฌเค्เคों เคे เคฎเคจ เคฎें เคฌैเค े เคเคฃिเคค เคे เคนौเค เคो เคฒेเคเคฐ เคฒिเคा เคเคฏा เคเคจंเคฆ เคी เคा ‘เคाเคจเคฎेเคเคฐी-เคเคฒเคเคฎเคฐा’ เคนाเคธ्เคฏ เคे เคฐंเคों เคฎें เคธเคฐाเคฌोเคฐ เคนै เคคो ‘เคฆूเคง เคฎें เคूเคนा’ เคฌाเคค เคी เคฌाเคค เคฎें เคเค เคे เคจेเคคाเคं เคी เคฐाเคเคจीเคคि เคी เคชोเคฒ เคोเคฒเคคा เคนै। เคเคธे เคชเคข़เคเคฐ เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै เคि เคนเคฎाเคฐे เคจेเคคा เคฒोเค เคเค-เคฆूเคธเคฐे เคो เคซँเคธाเคจे เคे เคฒिเค เคैเคธे-เคैเคธे เคूเค े เคाเคฒ เคเคฐ เคช्เคฐเคชंเค เคฐเคเคคे เคนैं। เคนाเคฒाँเคि เคธเคฎเคธ्เคฏा-เคช्เคฐเคงाเคจ เคนोเคคे เคนुเค เคญी, เคจाเคเค เคฎें เคूเคฌ เคนाเคธ्เคฏ-เคตिเคจोเคฆ เคे เคींเคे เคนैं। เคเคจंเคฆ เคी เคे เคช्เคฐाเคฏः เคธเคญी เคจाเคเคों เคฎें เคนाเคธ्เคฏ-เคตिเคจोเคฆ เคे เคฎเคेเคฆाเคฐ เคช्เคฐเคธंเค เคนैं, เคो เคเคจ्เคนें เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคฎें เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคฌเคจाเคคे เคนैं। เคชเคฐ ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคฎเค 1964 เค
ंเค เคฎें เคช्เคฐเคाเคถिเคค ‘เคเคฒ्เคฒीเคตाเคฒा’ เคคो เคเคจंเคฆ เคी เคा เคฌेเคोเคก़ เคนाเคธ्เคฏ เคเคांเคी เคนै, เคिเคธे เคฌเคนुเคค เคฌाเคฐ เคฎंเคिเคค เคिเคฏा เคเคฏा। เคเคธเคฎें เคเค เคी เคชเคข़ाเค เคเคฐ เคถिเค्เคทा-เคชเคฆ्เคงเคคि เคชเคฐ เคต्เคฏंเค्เคฏ เคนै, เคिเคธเคे เคाเคฐเคฃ เคฌเค्เคों เคชเคฐ เคฌเคธ्เคคे เคा เคฌोเค เคฒเคाเคคाเคฐ เคฌเคข़เคคा เคนी เคाเคคा เคนै।
เคจाเคเค เคी เคถुเคฐुเคเคค เคฌเคก़ी เคฆिเคฒเคเคธ्เคช เคนै। เคเค เคฌเค्เคा เคฎเคจोเค เค
เคชเคจे เคญाเคฐी-เคญเคฐเคเคฎ เคฌเคธ्เคคे เคो เคเค ाเคจे เคे เคฒिเค เคเค เคเคฒ्เคฒीเคตाเคฒे เคो เคฌुเคฒाเคคा เคนै। เคเคฒ्เคฒीเคตाเคฒा เคฎเคจोเค เคा เคฌเคธ्เคคा เคขोเคเคฐ เคธ्เคूเคฒ เคฒाเคฏा เคคो เคเคธे เคฒेเคเคฐ เคฌเค्เคों เคฎें เคเคชเคธ เคฎें เคฌเคก़ी เคฎเคेเคฆाเคฐ เคฌเคคเคเคนी เคถुเคฐू เคนो เคाเคคी เคนै। เคชเคฐ เคจाเคเค เคा เค
เคธเคฒी เคฐंเค เคคเคฌ เคเคคा เคนै, เคเคฌ เคฎाเคธ्เคเคฐ เคी เคเค्เคทा เคฎें เคชเคข़ाเคจे เคे เคฒिเค เคชเคนुँเคे, เคเคฐ เคฌเค्เคों เคे เคฌीเค เคฌेंเค เคชเคฐ เคฌैเค े เคเคฒ्เคฒीเคตाเคฒा เคो เคญी เคाเคค्เคฐ เคธเคฎเคเคเคฐ เคธเคตाเคฒ เคชूเคเคจे เคฒเคे। เคฌेเคाเคฐा เคเคฒ्เคฒीเคตाเคฒा...! เคो เคुเค เคตเคน เคฌเคคाเคคा เคนै, เคเคธเคธे เคฎाเคธ्เคเคฐ เคी เคคो เคนैเคฐाเคจ เคนैं เคนी, เค्เคฒाเคธ เคฎें เคญी เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคนँเคธी เคी เคฒเคนเคฐ เคฆौเคก़ เคाเคคी เคนै। เคจाเคเค เคा เค
ंเคค เคฌเคก़ा เคฎเคेเคฆाเคฐ เคนै।
เคฏों เคเคจंเคฆ เคी เคा ‘เคเคฒ्เคฒीเคตाเคฒा’ เคจाเคเค เคนเคฒเคे-เคซुเคฒเคे เคขंเค เคธे เคฌเคธ्เคคे เคे เคฌเคข़เคคे เคฌोเค เคी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคो เคเค ाเคคा เคนै। เคจाเคเค เคฎें เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เคเคคि เคนै เคคो เคธंเคตाเคฆों เคฎें เคเคुเคฒเคคा। เคฒिเคนाเคा เคฏเคน เคฌเค्เคों เคा เคชเคธंเคฆीเคฆा เคฌाเคฒ เคจाเคเค เคนै।
เคฌเคฒ्เคि เคธเค เคคो เคฏเคน เคนै เคि เคฏเคน เคตिเคถेเคทเคคा เคเคจंเคฆ เคी เคे เคช्เคฐाเคฏः เคธเคญी เคฌाเคฒ เคจाเคเคों เคฎें เคนै। เคตे เคिเคธी เคธเคฎเคธ्เคฏा เคो เคฒेเคเคฐ เคเคฒเคคे เคนैं, เคชเคฐ เค
เคชเคจे เคฐूเคชाเคाเคฐ เคฏा เคเคฒेเคตเคฐ เคฎें เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เคนเคฒ्เคे-เคซुเคฒ्เคे เคนैं। เคเคธเคฒिเค เคि เคंเคญीเคฐ เคीเคों เคฎें เคญी เคเคนीं เคจ เคเคนीं เคนाเคธ्เคฏ เคे เคींเคे เคกाเคฒ เคฆेเคจा เคเคจंเคฆ เคी เคो เคเคคा เคนै। เคเคจ्เคนोंเคจे เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคुเคฒ เคธाเคค-เคเค เคนी เคจाเคเค เคฒिเคे เคนैं, เคชเคฐ เคตे เคธเคญी เคฌेเคोเคก़ เคนैं เคเคฐ เคเคจ เคชเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคे เคตिเคจोเคฆी เคเคฐिเคค्เคฐ เคी เคเคนเคฐी เคाเคช เคจเคเคฐ เคเคคी เคนै। เคुเคฒ เคฎिเคฒाเคเคฐ เค्เคทिเคช्เคฐ เคเคคि, เคฒुเคญाเคตเคจे เคเคฐिเคค्เคฐ เคเคฐ เคธंเคตाเคฆों เคी เคเคुเคฒเคคा เคเคจंเคฆ เคी เคे เคฌाเคฒ เคจाเคเคों เคो เคฌเค्เคों เคे เคฌीเค เคाเคธा เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคฌเคจाเคคी เคนै।
[6]
เคเคจंเคฆ เคी ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคนुเค เคคो เคเคนोंเคจे เคคเคฏ เคเคฐ เคฒिเคฏा เคฅा เคि เคเคจ्เคนें เคฎाเคค्เคฐ เคตेเคคเคจเคญोเคी เคธंเคชाเคฆเค เคนोเคเคฐ เคจเคนीं เคฐเคนเคจा। ‘เคชเคฐाเค’ เคो เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคฌाเคฒ เคฎเคจ เคเคฐ เคเคांเค्เคทाเคं เคे เค
เคจुเคฐूเคช เคขाเคฒเคจा เคนै, เคคाเคि เคตเคน เคฌเค्เคों เคे เคธเคชเคจों เคी เคชเคค्เคฐिเคा เคฌเคจे, เคเคจเคी เค
เคชเคจी เคชเคค्เคฐिเคा। เคिเคธे เคตे เคช्เคฏाเคฐ เคเคฐें, เคเคธเคे เคธाเคฅ เคฌोเคฒें-เคฌเคคिเคฏाเคँ। เคเคฐ เคเคธเคे เคฒिเค ‘เคชเคฐाเค’ เคैเคธा เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคจिเคเคฒ เคฐเคนा เคฅा, เคเคธเคे เคชूเคฐे เคाเคฏाเคเคฒ्เคช เคी เคเคฐूเคฐเคค เคฅी। เคชเคฐ เคเคธเคे เคฒिเค เคเค เคเคฐ เคฌเค्เคों เคธे เคฆोเคธ्เคคी เคเคฐूเคฐी เคฅी เคเคฐ เคฆूเคธเคฐी เคเคฐ เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคฒिเคเคจे เคตाเคฒे เคฒेเคเคों เคธे। เคเคฐ เคฏे เคฆोเคจों เคนी เคाเคฎ เคเคจ्เคนोंเคจे เคฌเคूเคฌी เคिเค।
‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคนों เคฏा ‘เคुเค เค
เคเคชเคे เคुเค เคเคเคชเคे’ เคธเคฐीเคे เคธเคตाเคฒ-เคเคตाเคฌों เคा เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคॉเคฒเคฎ, เคฆोเคจों เคนी เคฌเค्เคों เคธे เคฆोเคธ्เคคी, เคเคจเคธे เคเคชเคถเคช เคเคฐ เคฌเคคिเคฏाเคจे เคे เคฐाเคธ्เคคे เคฅे। เคเคฐ เคฆोเคจों เคी เคนी เคเคธी เคงूเคฎ เคฎเคी, เคि เคฌเค्เคे เคฆीเคตाเคจเคी เคी เคนเคฆ เคคเค เค
เคชเคจे ‘เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा’ เคธे เคช्เคฏाเคฐ เคเคฐเคจे เคฒเคे। ‘เคुเค เค
เคเคชเคे เคुเค เคเคเคชเคे’ เคॉเคฒเคฎ เคคो เคเคคเคจा เคฎเคถเคนूเคฐ เคนो เคเคฏा เคฅा เคि เคฌเคนुเคค เคธे เคฌाเคฒ เคชाเค เค ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคตเคนी เคชเคข़เคคे เคเคฐ เค
เคชเคจे เค
เคเคชเคे เคธเคตाเคฒों เคो เคชเคข़เคเคฐ เคฆिเค เคเค เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा เคे เคเคเคชเคे เคเคตाเคฌों เคो เคชเคข़เคเคฐ เคฎुเค्เคง เคนो เคाเคคे। เคเคธी เคคเคฐเคน เคฌเค्เคों เคे เคฒेเคเคों เคी เคฌाเคฒ เคฎเคจ เคธे เคुเคก़ी เคฐเคเคจाเคं เคो เคตे เคेเคตเคฒ เคเคค्เคธाเคน เคธे เคाเคชเคคे เคนी เคจเคนीं เคฅे, เคเคจเคธे เคเคे เคเคฐ เคฒिเคเคจे เคी เคซเคฐเคฎाเคเคถ เคเคฐเคคे। เคเคธ เคฆौเคฐ เคे เคฌเคนुเคค เคธे เคจเค เคฒेเคเคों เคो เคเคจ्เคนोंเคจे เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคฒिเคเคจे เคे เคฒिเค เคूเคฌ เคช्เคฐेเคฐिเคค เคिเคฏा, เคเคฐ เคนोเคคे-เคนोเคคे เคเคจเคฎें เคธे เคเค เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคฌเคนुเคค เคเคฐ्เคिเคค เคเคฐ เคธुเคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคฒेเคเค เคฌเคจे।
เคเคจเคฎें เคฎเคจोเคนเคฐ เคตเคฐ्เคฎा เคญी เคนैं, เคो เค
เคชเคจे เคฌाเคฒ เคเคนाเคจीเคाเคฐ เคนोเคจे เคा เคชूเคฐा เคถ्เคฐेเคฏ เคเคจंเคฆ เคी เคो เคนी เคฆेเคคे เคนैं। ‘เคฎेเคฐी เคช्เคฐिเคฏ เคฌाเคฒ เคเคนाเคจिเคฏाँ’ เคชुเคธ्เคคเค เคी เคญूเคฎिเคा เคฎें เคเคจ्เคนोंเคจे เคฒिเคा เคि ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคเคจंเคฆ เคी เคे เคชเคค्เคฐों เคธे เคเคจ्เคนें เคฌเคนुเคค เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคเคฐ เคถเค्เคคि เคฎिเคฒเคคी เคฅी। เคเคฌ เคญी ‘เคชเคฐाเค’ เคा เคोเค เคจเคฏा เคตिเคถेเคทांเค เคจिเคเคฒเคคा เคนोเคคा เคฅा, เคเคจंเคฆ เคी เคฎเคจोเคนเคฐ เคตเคฐ्เคฎा เคो เคเคธเคे เคฒिเค เคเคนाเคจी เคฒिเคเคจे เคा เคเค्เคฐเคน เคเคฐเคคे। เคเคฐ เคตเคฐ्เคฎाเคी เคญी เคเคธเคे เคฒिเค เคूเคฌ เคฐเคฎเคเคฐ เคฒिเคเคคे। เคเคจเคा เคเคนเคจा เคนै เคि เคเคธเคธे เคจ เคธिเคฐ्เคซ เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคนाเคจी เคฒिเคเคจा เคธीเคा, เคฌเคฒ्เคि เคเคจเคी เคเคนाเคจिเคฏों เคฎें เคฌเคนुเคค เคตिเคตिเคงเคงเคคा เคญी เคเค। เค
เคเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคा เคเค्เคฐเคน เคจ เคนोเคคा เคคो เคถाเคฏเคฆ เคเคจเคी เคฌเคนुเคค เคธी เคฌेเคนเคคเคฐीเคจ เคเคนाเคจिเคฏाँ เคฒिเคी เคนी เคจ เคाเคคीं।
เคเคธी เคคเคฐเคน เคฆेเคตेंเคฆ्เคฐ เคुเคฎाเคฐ เคी เคฌเคนुเคเคฐ्เคिเคค เคเคนाเคจी ‘เค
เคง्เคฏाเคชเค’ เคเคจंเคฆ เคी เคจे ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคाเคชी เคฅी। เคฆेเคตेंเคฆ्เคฐ เคी เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคฎเคธिเคीเคตी เคฒेเคเค เคฅे। เคเคจ เคเคฐ्เคฆिเคถ เคे เคฆिเคจों เคฎें เคเคฌ เค्เคฏाเคฆाเคคเคฐ เคฐเคเคจाเคँ เคธंเคชाเคฆเค เคे เคेเคฆ เคธเคนिเคค เคตाเคชเคธ เคเคคी เคฅीं เคเคฐ เคोเค เคเคाเคง เคนी เคเคช เคชाเคคी เคฅी, ‘เคชเคฐाเค’ เคธे เคเคจเคी ‘เค
เคง्เคฏाเคชเค’ เคเคนाเคจी เคा เคธ्เคตीเคृเคคि-เคชเคค्เคฐ เคเคฏा, เคธाเคฅ เคนी เคเคे เคเคฐ เคฒिเคเคคे เคฐเคนเคจे เคा เคเค्เคฐเคน। เคฆुเค เคเคฐ เคเคฆाเคธी เคे เค्เคทเคฃों เคฎें เคฏเคน เคเคจเคे เคฒिเค เคฌเคนुเคค เคฌเคก़ा เคธंเคฌเคฒ เคฌเคจ เคเคฏा। เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคจंเคฆ เคी เคो เค
เคชเคจे เคนाเคฒाเคค เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคฒंเคฌा เคชเคค्เคฐ เคฒिเคा। เคเคตाเคฌ เคฎें เคซिเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคเคฐ เคฆिเคฒाเคธे เคธे เคญเคฐी เคिเค्เค ी!...เคฏे เคोเคी เคฌाเคคें เคจเคนीं เคนैं। เคเค เคธंเคชाเคฆเค เคा เคฌเคก़เคช्เคชเคจ เคเคฐ เคเคธเคा เคเคฆ เคเคจ เคฌाเคคों เคธे เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै। เคเคฐ เคฏเคนी เคเค เคธंเคชाเคฆเค เคी เค
เคชเคจे เคฒेเคเคों เคธे เคฆोเคธ्เคคी เคญी เคนै।
เคเคจंเคฆ เคी เคिเคธ เคคเคฐเคน เคฒेเคเคों เคो เคจिเคฐंเคคเคฐ เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนिเคค เคเคฐเคคे เคฅे, เคเคธ เคฌाเคฐे เคฎें เคंเคฆ्เคฐเคชाเคฒ เคธिंเคน เคฏाเคฆเคต เคฎเคฏंเค เคจे เคญी เคฌเคก़ी เคเคค्เคฎीเคฏเคคा เคเคฐ เค
ंเคคเคฐंเคเคคा เคे เคธाเคฅ เคฒिเคा เคนै। เค
เคชเคจे เคฌाเคฒเคीเคคों เคी เคจเค เคชुเคธ्เคคเค ‘เคฆूเคง-เคฎเคฒाเค’ เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคจंเคฆ เคी เคे เคชाเคธ เคญेเคी। เคเคธ เคชเคฐ เคเคฒ्เคฆी เคนी เคเคจ्เคนें ‘เคชเคฐाเค’ เคธंเคชाเคฆเค เคा เคฐोเคเค เคชเคค्เคฐ เคฎिเคฒा, “เคฆूเคง-เคฎเคฒाเค เคฎिเคฒी। เคฌเคนुเคค เคฎीเค ी เคฒเคी, เค्เคฏों เคจ เคนो, เคเคฌเคि เคนเคฒเคตाเค เคเคช เคैเคธा เค
เคจुเคญเคตी เคเคฐ เคธเคฎเคเคฆाเคฐ เคนो।” เคธाเคฅ เคนी เคฏเคน เคถुเคญ เคाเคฎเคจा เคญी เคฅी เคि “เคฌเค्เคे เคเคชเคी เคฆूเคง-เคฎเคฒाเค เคाเคเคฐ เคเคฐ เคฎिเค ाเค เคाเคเคฐ เคนृเคท्เคเคชुเคท्เค เคฌเคจें....!”
เคธเคจ् 1990 เคฎें เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคชเคฐ ‘เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคธเคฎीเค्เคทा’ เคा เคตिเคถेเคทांเค เคจिเคเคฒा เคฅा, เคिเคธเคे เค
เคคिเคฅि เคธंเคชाเคฆเค เคฎเคฏंเค เคी เคฅे। เคชเคค्เคฐिเคा เคฎें เคเคชे เค
เคชเคจे เคฒेเค เคฎें เคเคจ्เคนोंเคจे เคฌिเคฒ्เคुเคฒ เคธเคนी เคฒिเคा เคนै, “เคถ्เคฐी เคैเคจ ‘เคชเคฐाเค’ เคो เคฎाเคค्เคฐ เคเค เคเคฒเคคाเค เคฌाเคฒ เคฎाเคธिเค เคจ เคฌเคจाเคเคฐ เคเคธे เคนिंเคฆी เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคฎें เคจเค เคฏुเค เคी เคेเคคเคจा เคा เค
เค्เคฐเคฆूเคค เคฌเคจा เคฐเคนे เคฅे, เคเคฐ เคตเคน เคญी เคฌाเคฒ-เคฐंเคเคจ เคे เคเคจ เคธเคญी เคธाเคงเคจों เคเคฐ เคฎूเคฒ्เคฏों เคी เคฐเค्เคทा เคเคฐเคคे เคนुเค, เคो เคเคจ्เคนें เค
เคฌ เคคเค เคเคฎเคค्เคाเคฐी เคชเคฐीเคเคฅाเคं เคต เคฒोเคเคเคฅाเคं เคฎें เคฎिเคฒเคคे เคฐเคนे เคฅे।...เคนाเคฒाँเคि เคเคธเคे เคฒिเค เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคเค เคตिเคธ्เคคृเคค เคเคฐ เคตिเคถाเคฒ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคคเคฅा เค्เคฐांเคคि เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคฅी। เคฒेเคเคों เคคเคฅा เคเคตिเคฏों เคी เคเค เคจเค เคीเคฎ เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคญाเคฐเคค เคे เคฒिเค เคธुเคจाเคเคฐिเค เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐเคจे เคी เคฆिเคถा เคฎें เคเคจ्เคนोंเคจे เคชเคนเคฒ เคी।”
‘เคชเคฐाเค’ เคे เคเคฐिเค เคเคจंเคฆ เคी เคจे เคเค เคเคฐ เคเคคिเคนाเคธिเค เคฎเคนเคค्เคค्เคต เคा เคाเคฎ เคिเคฏा। เคตเคน เคฅा เคนिंเคฆी เคฎें เคจเค เคाเคฒ เคे เคถिเคถुเคीเคคों เคो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจा। เคนिंเคฆी เคे เคถिเคถुเคीเคค เค
ंเค्เคฐेเคी เคे เคฎुเคाเคฌเคฒे เคนเคฒเคे เค्เคฏों เคชเคก़เคคे เคนैं, เคฏเคน เคธเคตाเคฒ เคเคจंเคฆ เคी เคे เคฎเคจ เคो เคฒเคाเคคाเคฐ เคฎเคฅเคคा เคฅा। เคเคจ्เคนोंเคจे เคธोเคा, เคถिเคถुเคीเคค เคจ เคคो เคชिเคे-เคชिเคाเค เคขंเค เคธे เคฒिเคे เคा เคธเคเคคे เคนैं เคเคฐ เคตे เคिเคธी เคญी เคคเคฐเคน เคे เคเคชเคฆेเคถ เคा เคฌोเค เคฒाเคฆเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนैं। เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคตे เคिเคธी เคฎเคेเคฆाเคฐ เคेเคฒ เคी เคคเคฐเคน เคนों, เคคเคญी เคตे เคฌเคข़िเคฏा เคถिเคถुเคीเคค เคเคนे เคा เคธเคเคคे เคนैं। เคเคจ्เคนोंเคจे เคฒिเคा, “เคนिंเคฆी เคฎें เคถिเคถुเคीเคคों (เคจเคฐ्เคธเคฐी เคฐाเคเคฎ्เคธ) เคा เคเคฒเคจ เคฌเคนुเคค เคชुเคฐाเคจा เคนै। เคฏे เคฌเคก़े เคฆिเคฒเคเคธ्เคช เคเคฐ เคเคเคชเคे เคนोเคคे เคนैं, เคซिเคฐ เคญी เคเคจ्เคนें เคैเคธा เคช्เคฐเคाเคฐ-เคช्เคฐเคธाเคฐ เคฎिเคฒเคจा เคाเคนिเค เคฅा, เคตैเคธा เคจเคนीं เคฎिเคฒ เคธเคा। เคเคธ เค
เคญाเคต เคी เคชूเคฐ्เคคि เคเคฐเคคे เคนुเค เคนเคฎ ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคจเค เคธे เคจเค เคถिเคถुเคीเคค เคช्เคฐเคाเคถिเคค เคเคฐเคคे เคฐเคนेंเคे। เคाเคฐ เคธे เคเคน เคธाเคฒ เคคเค เคे เคฌเค्เคे เคเคจ्เคนें เคเคฌाเคจी เคฏाเคฆ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं। เค
เคจ्เคฏ เคญाเคทा-เคญाเคทी เคฌเคก़े เคฌเค्เคे เคญी เคเคจ्เคนें เคฎเคे เคธे เคฏाเคฆ เคเคฐ เคธเคेंเคे। เคเคจเคธे เคฎुเคนाเคตเคฐेเคฆाเคฐ เคนिंเคฆी เคธเคฐเคฒเคคा เคธे เคเคจเคी เคुเคฌाเคจ เคชเคฐ เคเคข़ เคाเคเคी।”
‘เคชเคฐाเค’ เคे เคนเคฐ เค
ंเค เคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคा เคฒिเคा เคฏเคน เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคจोเค เคเคชเคคा เคฅा। เคเคฐ เคธเค เคนी เคนिंเคฆ เคฎें เค
เค्เคे เคถिเคถुเคीเคคों เคे เคตिเคाเคธ เคฎें ‘เคชเคฐाเค’ เคจे เคเค เคเคคिเคนाเคธिเค เคญूเคฎिเคा เคจिเคญाเค।
เคเคนाเคจिเคฏों เคा เคเคเคฆเคฎ เคจเคฏा เค
ंเคฆाเค เคคो ‘เคชเคฐाเค’ เคी เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ी เคाเคธिเคฏเคค เคฅी เคนी। เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคจे เคฌเคก़ी เคธเคคเคฐ्เค เคฆृเคท्เคि เคธे เคुเคจ-เคुเคจเคเคฐ เคจเค เคขंเค เคी, เคเคฐ เคธเคนी เคฎाเคฏเคจों เคฎें เคเคงुเคจिเค เคเคนाเคจिเคฏाँ เคाเคชीं, เคो เคฎौเคूเคฆा เคธเคฎเคฏ เคเคฐ เคฌเค्เคों เคธे เคुเคก़ी เคนुเค เคฅीं। เคฌเค्เคों เคे เคฒिเค เคเคชเคฆेเคถाเคค्เคฎเค เคธाเคฎเค्เคฐी เคी เคคो ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคोเค เคเคเคน เคฅी เคนी เคจเคนीं। เคชเคฐ เคธाเคฅ เคนी เคชिเคी-เคชिเคाเค เคฒीเค เคตाเคฒी เคฒोเคเคเคฅाเคं เคเคฐ เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคฆोเคนเคฐाเค เคเค เคिเคจी-เคुเคจी เคเคคिเคนाเคธिเค เคเคฅाเคं เคो เคซिเคฐ เคธे เคाเคชเคจा เคญी เคเคจ्เคนोंเคจे เคฎंเคूเคฐ เคจเคนीं เคिเคฏा।
เคเคธเคฎें เคोเค เคถเค เคจเคนीं เคि เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคे เคธเคฎเคฏ เคฎें ‘เคชเคฐाเค’ เคा เคो เคฐूเคช เคนै, เคเคธเคจे เคธเคฎूเคे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคिเคฏा เคเคฐ เคฒेเคเคों เคी เคธोเค เคฌเคฆเคฒी। เคเคจ्เคนें เคฌเคฆเคฒे เคนुเค เคธเคฎเคฏ เคเคฐ เคฌเค्เคों เคी เคฌเคฆเคฒเคคी เคธोเค เคे เคนिเคธाเคฌ เคธे, เคจเค เคขंเค เคธे เค
เคชเคจी เคฌाเคค เคเคนเคจे เคे เคฒिเค เคฒเคฒเคाเคฐा। เคเคฐ เคฏเคนी เคाเคฐเคฃ เคนै เคि เคธाเค เคे เคฆเคถเค เคे เคฌाเคฆ เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคตเคน เคจเคนीं เคฐเคนा, เคो เคคीเคธเคฐे-เคौเคฅे เคฏा เคชाँเคเคตें เคฆเคถเค เคฎें เคฒिเคा เคा เคฐเคนा เคฅा। เคเคธเคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคा เคเค เคฌเคก़ा เคเคฐ เคเคคिเคนाเคธिเค เคฏोเคเคฆाเคจ เคนैं। เคตे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคเค เคฌเคก़ा เคฏुเคांเคคเคฐ เคจे เคตाเคฒे เคฌเคก़े เคฒेเคเค เคเคฐ เคธเคนी เคฎाเคฏเคจे เคฎें, เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคฆिเค्เคฆเคฐ्เคถเค เคฅे।
เคเคจंเคฆ เคी เคो เคชเคฐीเคเคฅाเคं เคเคฐ เคฒोเคเคเคฅाเคं เคा เคตिเคฐोเคงी เคเคนा เคाเคคा เคนै। เคชเคฐ เคฏเคน เคญूเคฒเคจा เคจเคนीं เคाเคนिเค เคि เคเคจ्เคนोंเคจे เค्เคฐिเคฎ เคฌंเคงुเคं เคी เคเค เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคเคฅा เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคเค เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ ‘เคธोเคฎเคฌाเคฒा เคเคฐ เคธाเคค เคฌौเคจे’ เคฒिเคा เคฅा เคเคฐ ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคตเคน เคงाเคฐाเคตाเคนिเค เคเคชा เคญी। เคกेเคจเคฎाเคฐ्เค เคी เคฒोเคเคเคฅाเคँ เคธเคฐीเคी เคฒोเคเคเคฅाเคं เคी เคชुเคธ्เคคเคें เคญी เคเคจ्เคนोंเคจे เคฒिเคीं। เค
เคธเคฒ เคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคชिเคท्เคเคชेเคทเคฃ เคे เคตिเคฐोเคงी เคฅे, เคชुเคฐाเคจी เคीเคों เคो เคซिเคฐ-เคซिเคฐ เคเคธी เคฌाเคธी เคขंเค เคธे เคฆोเคนเคฐाเคจे เคे เคญी। เคกा. เคค्เคฐिเคญुเคตเคจ เคฐाเคฏ เคธे เคฌाเคคเคीเคค เคฎें เคตे เคुเคฒเคเคฐ เคเคธ เคฌाเคฐे เคฎें เค
เคชเคจी เคฐाเคฏ เคช्เคฐเคเค เคเคฐเคคे เคนैं। เคเคจंเคฆ เคी เคธाเคซ-เคธाเคซ เคเคนเคคे เคนैं, “เคเคนा เคคो เคฏเคน เคญी เคाเคคा เคนै เคि เคฎैं เคงाเคฐ्เคฎिเค เคเคฅाเคं เคा เคญी เคोเคฐ เคตिเคฐोเคงी เคฅा। เคฎเคเคฐ เคฏเคน เคชूเคฐा เคธเค เคจเคนीं เคฅा।...เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคฎेเคฐा เคตिเคฐोเคง เคชिเคท्เคเคชेเคทเคฃ เคธे เคฅा, เคฒเคीเคฐ เคा เคซเคीเคฐ เคฌเคจे เคฐเคนเคจे เคธे เคฅा।”
[7]
เคชिเคเคฒे เคฆिเคจों ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธเคจ् เคธाเค เคे เคฆเคถเค เคे เคธंเคชाเคฆเคीเคฏों เคो เคซिเคฐ เคธे เคชเคข़เคจे เคा เค
เคตเคธเคฐ เคฎिเคฒा เคคो เคฎैं เคตिเคธ्เคฎเคฏ เคฎें เคกूเคฌเคคा เคเคฒा เคเคฏा। เคเคจเคฎें เคเค เคตिเคฐเคฒ เคเคเคฐ्เคทเคฃ เคนै। เคฎเคธ्เคคी เคเคฐ เคฌเคคเคเคนी เคा เคเคจंเคฆ, เคเคฐ เคเคธीเคฒिเค เคตे เคเค เคญी เคฒुเคญाเคคे เคนैं। เคเคจ เคธंเคชाเคฆเคीเคฏों เคธे เคीเคตเคจ เคเคฐ เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคช्เคฐเคคि เคเคจंเคฆ เคी เคी เคฆृเคท्เคि เคชเคคा เคเคฒเคคी เคนै, เคเคฐ เคฏเคน เคญी เคि เคฌเค्เคों เคธे เคเคจเคी เคฆोเคธ्เคคी เคिเคคเคจी เคเคนเคฐी เคฅी। เคตे เค
เคชเคจी เคฎเคจเคฎोเคนเค เค
เคฆा เคธे เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคो เคนเคฎेเคถा เคे เคฒिเค เค
เคชเคจा เคฆोเคธ्เคค เคฌเคจा เคฒेเคจा เคाเคจเคคे เคฅे। เคฎเคे เคी เคฌाเคค เคฏเคน เคนै เคि เคเคธे เคฌเค्เคे เคฌเคก़े เคนोเคเคฐ เคुเคฆ เคชिเคคा เคฌเคจे, เคुเค เคคो เคฆाเคฆा-เคจाเคจा เคญी, เคชเคฐ ‘เคชเคฐाเค’ เคे ‘เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा’ เคธे เคเคจเคी เคฆोเคธ्เคคी เคी เคตเคน เคเคฎเคเคคी เคกोเคฐ เค
เคฌ เคญी เคตैเคธी เคी เคตैเคธी เคนै, เคเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคा เคिเค्เคฐ เคนो, เคคो เคตे เคชเคฒ เคฎें เค
เคชเคจे เคฌเคก़เคช्เคชเคจ เคा เคฌोเค เคเคคाเคฐเคเคฐ เค
เคชเคจे เคฌเคเคชเคจ เคी เคाเคฆुเค เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคा เคชเคนुँเคเคคे เคนैं, เคเคฐ เคซिเคฐ เคเคจเคी เคฌाเคคों เคा เคोเค เคเคฐ-เคोเคฐ เคจเคนीं เคฐเคนเคคा।
เคเคฒिเค, เค
เคฌ เคुเค เคจเคीเคฐें เคชेเคถ เคी เคाเคँ।
เค
เคช्เคฐैเคฒ 1960 เค
ंเค เคฎें เคฒिเคी ‘เคฆाเคฆा เคी เคिเค्เค ी’ เคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคฒिเคเคคे เคนैं, “เคช्เคฏाเคฐे เคฌเค्เคो, เคจเค เคตเคฐ्เคท เคे ‘เคชเคฐाเค’ เคा เคนाเคฅी เคฏाเคฆ เคนै เคจ? เคคुเคฎ เคธเคฌเคจे เคเคธเคे เคธाเคฅ เคूเคฌ เคนोเคฒी เคेเคฒी เคนोเคी। เค
เค्เคा, เคนเคฎเคจे เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคฒिเค เคฐเคธเคुเคฒ्เคฒों เคा เคชाเคฐ्เคธเคฒ เคญेเคा เคนै। เคฐเคธเคुเคฒ्เคฒे เคैเคธे เคฒเคे, เคฏเคน เคเคฐूเคฐ เคฒिเค เคญेเคเคจा। เคिเคธ เคชเคค्เคฐ เคฎें เคธเคฌเคธे เค्เคฏाเคฆा เคฎिเค ाเคธ เคนोเคी, เคเคธे เคนเคฎ ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคाเคชेंเคे। 15 เค
เคช्เคฐैเคฒ เคคเค เคนเคฎ เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคชเคค्เคฐ เคी เคฌाเค เคोเคนेंเคे।”
เคเคธเคे เคฌाเคฆ เคตे เคिเคธ เคเคจंเคฆ เคे เคธाเคฅ ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคเคชी เคฐเคเคจाเคं เคा เคिเค्เคฐ เคเคฐเคคे เคนुเค, เคเคจ्เคนें เคชเคข़เคจे เคी เคฒเคฒเค เคเคाเคคे เคนैं, เคเคธเคी เคเค เคฌाเคจเคी เคฆेเคिเค, “เคเคธ เคฌाเคฐ เคคुเคฎ्เคนें เคเคนीं เคธเคฐเคฒा เคเคฐ เคตिเคฎเคฒा เคซोเคจ เคชเคฐ เคฌाเคคें เคเคฐเคคी เคฎिเคฒ เคाเคँ, เคคो เคเคจเคธे เคนเคฎाเคฐी เคจเคฎเคธ्เคคे เคฌोเคฒเคจा, เคชเคฐ เคฌोเคฒเคจा เคोเคฐ เคธे। เคฌाเคค เคฏเคน เคนै เคि เคฏा เคคो เคเคจเคे เคซोเคจ เคนी เคเคฐाเคฌ เคนै เคฏा เคฏे เคฆोเคจों เคुเค เคँเคा เคธुเคจเคคी เคนैं।…เคเคฒเคฎเคเคฒ, เคเคฒเคฎเคเคฒ, เคเคे เคฆो เคुเฅिเคฏाँ เคฎिเคฒेंเคी। เคฏे เคญाเค-เคฌเคนเคจ เคฆौเฅเคจे เคฎें เคฌเคนुเคค เคคेเค เคนैं, เคชเคฐ เคนैं เคฌเฅे เคจเคเคเค! เค
เคเคฐ เคคुเคฎ เคเคจ्เคนें เคฆौเฅाเคจा เคाเคนोเคे, เคคो เคฏे เคคुเคฎ्เคนें เคाเคฒ เคซुเคฒाเคจे เคो เคฎเคเคฌूเคฐ เคเคฐेंเคे। เค
เคฌ เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคฎเคฐ्เคी เคนै เคญเค, เคซुเคฒाเค เคाเคฒ เคเคฐ เคฆौเฅाเค เคเคจ्เคนें!” เคฏों เคเคฒเคฎเคเคฒ...เคเคฒเคฎเคเคฒ เคตाเคฒे เคौเคคुเคी เค
ंเคฆाเค เคฎें เคตे เคฎाเคจो ‘เคชเคฐाเค’ เคฎें เคเคชी เคธเคฌ เคฐเคเคจाเคं เคो เคนी เคจाเคจी เคी เคช्เคฏाเคฐी เคเคนाเคจी เคฎें เคขाเคฒ เคฆेเคคे เคนैं, เคिเคธเคธे เคเคจ्เคนें เคชเคข़เคจे เคी เคเคค्เคंเค ा เคฌेเคนเคฆ เคฌเคข़ เคाเคคी เคนै।
เคाเคนिเคฐ เคนै, ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคे เคฐूเคช เคฎें เคฌเค्เคों เคธे เคฆोเคธ्เคคी เคा เคเค เคจเคเคเคเคชเคจ เคญเคฐा เคเคตाเค्เคท เคเคจंเคฆ เคी เคोเคฒ เคฒेเคคे เคนैं, เคเคนाँ เคชเคฐ เคฌिเคจा เคिเคธी เคเคฆเคฐ्เคถเคตाเคฆी เคฒเคฌाเคฆे เคे, เคตे เคฌเค्เคों เคธे เคेเคฒ-เคेเคฒ เคฎें เคฌเคคिเคฏा เคธเคें, เคเคฐ เคเคจเคे เคฎเคจ เคो เคเคोเคฒ เคธเคें। เคเคธी เคे เคธाเคฅ เคตे เคเค เคเคฐ เคेเคฒ เคเคฐเคคे เคนैं। เคिเคธ เคธเคฎเคฏ เคเคจंเคฆ เคी ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคจिเคฏुเค्เคค เคนुเค เคคो เคเคจเคी เคเคฎ्เคฐ เคฌเคนुเคค เค
เคงिเค เคจ เคฅी। เคญเคฒे เคนी เคเคจเคा เคจाเคฎ เคฆूเคฐ-เคฆूเคฐ เคคเค เคซैเคฒ เคเคฏा เคนो, เคชเคฐ เคฅे เคคो เคตे เคจเคตเคฏเคตुเค เคนी। เคญเคฒा เคเค เคธीเคงा-เคธाเคฆा เคฆिเคเคจे เคตाเคฒा เคจเคตเคฏुเคตเค เคญाเคฐी-เคญเคฐเคเคฎ เคฐुเคคเคฌे เคตाเคฒा เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा เคैเคธे เคนो เคธเคเคคा เคฅा? เคคो เคเคिเคฐ เคเคจ्เคนोंเคจे เคเค เคौเคคुเค เคฐเคा। เคจเคเคฒी เคฆाเคข़ी เคฒเคाเค เคเคฐ เคจเคเคฒी เคฆाँเคคों เคा เคเค เคชूเคฐा เคธेเค เคญी। เคฏाเคจी เค
เคฌ เคฌเคจ เคเค เคตे เคฌाเคค-เคฌाเคค เคฎें เคฆाเคข़ी เคธเคนเคฒाเคจे เคเคฐ เคเคฐเคฆเคจ เคนिเคฒाเคจे เคตाเคฒे ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคญाเคฐी-เคญเคฐเคเคฎ เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा, เคो เคนो-เคนो เคเคฐเคे เคนँเคธเคจा เคญी เคाเคจเคคे เคนैं। เคเคธ เคฐूเคช เคฎें เค
เคชเคจा เคोเค เคซैंเคธी เคिเคค्เคฐ เคคो เคเคจ्เคนोंเคจे เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคे เคธाเคฅ เคจเคนीं เคाเคชा, เคชเคฐ เคฎीเค ी เคฌเคคเคเคนी เคे เคฌीเค เค
เค्เคธเคฐ เค
เคชเคจी เคจเคเคฒी เคฆाเคข़ी เคเคฐ เคฆाँเคคों เคธे เคुเคก़ा เคोเค เคจ เคोเค เคौเคคुเค เคตे เคเคฐूเคฐ เคเคฐเคคे, “เค
เค्เคा, เคนเคฎ เคเคฐा เค
เคชเคจी เคฆाเฅी เคเคคाเคฐเคเคฐ เคงो เคฒें เคเคฐ เคฆाँเคค เคฒเคाเคเคฐ เคฎाँเค เคฒें!”
เคเคจเคी เคเคธ เคเคเคชเคी เคเคชเคถเคช เคा เค
เคธเคฐ เคฏเคน เคนुเค เคि เคธंเคชाเคฆเค เคเคฐ เคชाเค เคों เคे เคฌीเค เคोเค เคฆूเคฐी เคจ เคฐเคนी, เคฌเคฒ्เคि เคฎเคจोเคฐंเคเค เคตเคฐ्เคคाเคฒाเคช เคा เคเค เคुเคถเคจुเคฎा เคชुเคฒ เคคैเคฏाเคฐ เคนो เคเคฏा। เคฌเค्เคे เคเคฐ ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคฌเคก़े เคชाเค เค เคญी, เคเค เคธे เคเค เคฌเคข़िเคฏा เคเคฐ เคฎเคेเคฆाเคฐ เคिเค्เค िเคฏाँ เคฒिเคเคจे เคฒเคे। เคเคธी เคिเค्เค िเคฏाँ, เคिเคจ्เคนें เคชाเคจा เคिเคธी เคญी เคชเคค्เคฐ-เคชเคค्เคฐिเคा เคे เคธंเคชाเคฆเค เคो เคเคฐ्เคต เคเคฐ เคเคจंเคฆ เคธे เคญเคฐ เคฆेเคคा เคนै। เคเค เคฌाเคฐ เคคो เคฆाเคฆा เคे เคจाเคฎ เคชाเคคी เคฎें เคृเคท्เคฃा เคถिเคถोเคฆिเคฏा เคी เคเคธी เคिเค्เค ी เคนाเคธिเคฒ เคนुเค, เคिเคธเคฎें เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा เคी เคฆाเคข़ी เคो เคญी ‘เคชเคฐเคจाเคฎ’ เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा, เคเคจเคी เคฐाเคी-เคुเคถी เคเคฐ เคนाเคฒเคाเคฒ เคชूเคे เคเค เคฅे। เคธाเคฅ เคนी เคเค เคฎीเค ा เคเคाเค्เคท เคญी เคฅा, “เคा เคฐी, เคฎेเคฐी เคช्เคฏाเคฐी เคिเค्เค ी, เคฆाเคฆा เคी เคे เคงाเคฎ,/เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคเคฐเคจा เคเคจเคी เคฆाเฅी เคो เคชเคฐเคจाเคฎ!/เคฐाเคी-เคुเคถी เคชूเคเคจा เคเคจเคी, เคฎेเคฐी เคญी เคฌเคคเคฒाเคจा, เคเคงเคฐ-เคเคงเคฐ เคी เคुเค เคเคช्เคชों เคฎें เคซिเคฐ เคเคจเคो เคเคฒเคाเคจा!” เคซिเคฐ เคถुเคฐू เคนुเค เคฎเคคเคฒเคฌ เคी เคฌाเคค—
เคเคธเคे เคฌाเคฆ เคฌाเคค เคฎเคคเคฒเคฌ เคी เคฐเคเคจा เคเคจเคे เคเคे,
เคธुเคธ्เคคी เคเคจเคी เคเคจเคจ-เคซाเคจเคจ, เคธुเคจเคเคฐ เคिเคธเคो เคญाเคे!
เคช्เคฐเคถ्เคจ เค
เคเคชเคे เคชूเค-เคชूเคเคเคฐ, เคเคจ เคชเคฐ เคฐोเคฌ เคเคฎाเคจा,
เคฌเฅिเคฏा-เคธा เคเคจाเคฎ เค เคाเค, เคเคธा เคกौเคฒ เคฒเคाเคจा!
เค
เคเคฐ เคเคนें, เคตเคน เคญूเคฒ เคเค เคนैं, เคเคฐ เคชเคฐ เค
เคชเคจा เคเคถ्เคฎा,
เคซौเคฐเคจ เคाเคจा เคธเคฎเค เคि เคคुเคเคो เคฆेเคคे เคนैं เคตเคน เคเคเคฎा!...
‘เคชเคฐाเค’ เคे เคฌाเคฒเคฎเคจा เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा เคा เคเคธเคธे เคเคค्เคธाเคนिเคค เคนोเคจा เคธ्เคตाเคญिเค เคนी เคฅा। เคฒिเคนाเคा เคซเคฐเคตเคฐी, 1965 เคे เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคฎें เคฌเคเคฒ เคฎें เคนी เคเค เคฌเค्เคी เคा เคिเคค्เคฐ เคนै, เคो เคฒैเคเคฐเคฌाเค्เคธ เคฎें เคिเค्เค ी เคกाเคฒ เคฐเคนी เคนै। เคเคฐ เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคฎें เคญी เคเคธเคा เคिเค्เคฐ เคนै, “เคช्เคฏाเคฐे เคฌเค्เคो, เคคुเคฎ เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคฎें เคเค เคจเคจ्เคนी-เคฎुเคจ्เคจी เคฌเค्เคी เคा เคिเคค्เคฐ เคฆेเค เคฐเคนे เคนो। เคตเคน เค
เคชเคจे เคช्เคฏाเคฐे เคฆाเคฆा เคो—เคฏाเคจी เคนเคฎें—เค
เคฌ เคชเค ा เคฐเคนी เคนै। เคाเคจเคคे เคนो, เคเคธ เคชเคค्เคฐ เคฎें เคเคธเคจे เคนเคฎเคธे เค्เคฏा เคชूเคा เคนै? เค्เคฏा เคเคนเคคे เคนो—เคนเคฎ เคนी เคฌเคคाเคँ? เคญเค, เคนเคฎ เคैเคธे เคฌเคคा เคธเคเคคे เคนैं? เค
เคญी เคฏเคน เคชเคค्เคฐ เคนเคฎ เคคเค เคชเคนुँเคा เคนी เคเคนाँ เคนै!”
เคเคธเคे เคฌाเคฆ เคตे เคฌเค्เคों เคो เค
เคชเคจे เคฎिเคค्เคฐों, เคชเคฐिเคตाเคฐ เคे เคฒोเคों เคเคฐ เคชเคฐिเคिเคคों เคो เค
เค्เคे เคชเคค्เคฐ เคฒिเคเคจे เคे เคฒिเค เคเคค्เคธाเคนिเคค เคเคฐเคคे เคนैं। เคฏเคนी เคจเคนीं, เคฌเคฒ्เคि เคฌाเคค เคी เคฌाเคค เคฎें เคชเคค्เคฐ-เคฒेเคเคจ เคชเคฐ เคตे ‘เคชเคฐाเค’ เคा เคเค เคชूเคฐा เค
ंเค เคจिเคाเคฒเคจे เคी เคฏोเคเคจा เคฌเคจाเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคธे เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคे เคธाเคฅ เคธाเคा เคเคฐเคคे เคนैं। เคเคธ เค
เค्เคी เคธी เคธूเคเคจा เคे เคฌाเคฆ เคซिเคฐ เคเค เคฎीเค ी เคुเคนเคฒ, “เคคเคฌ เคคเค เคคुเคฎ เคนเคฎें เคเค เคชเคค्เคฐ เคฒिเคो เคเคฐ เคเคธी เคคเคฐเคน เคกाเค เคे เคฌंเคฌे เคฎें เคोเฅ เคฆो। เคฎเคเคฐ เคเคธ เคชเคฐ เคिเคเค เคฒเคाเคจा เคฎเคค เคญूเคฒเคจा—เคนाँ!”
เคธเคจ् 1962 เคฎें เคीเคจ เคे เคนเคฎเคฒे เคจे เคชूเคฐे เคฆेเคถ เคो เคฎเคฐ्เคฎाเคนเคค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคฅा। เคฌเค्เคे เคญी เคชเคก़ोเคธी เคฆेเคถ เคฆ्เคตाเคฐा เคญाเคฐเคค เคी เคชीเค เคฎें เคुเคฐा เคोंเคชเคจे เคธे เคต्เคฏเค्เคฐ เคเคฐ เคฆुเคी เคฅे। เคตे ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा เคो เคชเคค्เคฐ เคฒिเคเคเคฐ เคชूเคเคคे เคฅे เคि เคธंเคเค เคी เคเคธ เคเคก़ी เคฎें เคเคจ्เคนें เค्เคฏा เคเคฐเคจा เคाเคนिเค? เค
เคช्เคฐैเคฒ 1963 เคे เค
ंเค เคฎें ‘เคฌเค्เคों-เคเค्เคों’ เคธे เคฌเคคिเคฏाเคคे เคนुเค เคตे เคฌเคก़े เคธुเคฒเคे เคนुเค เคขंเค เคธे เคเคจ्เคนें เคเค เคธเคนी เคเคฐ เคธंเคคुเคฒिเคค เคฐाเคน เคธुเคाเคคे เคนैं—
“เค
เคจेเค เคฌเค्เคों เคे เคชเคค्เคฐ เคนเคฎाเคฐे เคชाเคธ เคเค เคนैं เคि เคเคธ เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคธंเคเค เคे เคธเคฎเคฏ เคฌเค्เคों เคा เค्เคฏा เคเคฐ्เคค्เคคเคต्เคฏ เคนै। เคนเคฎเคจे เคเคจเคा เคเคค्เคคเคฐ เคญी เคชिเคเคฒी เคिเค्เค िเคฏों เคฎें เคฆिเคฏा เคนै। เคเค เคนเคฎाเคฐा เคเค เคจเคฏा เคเคค्เคคเคฐ เคนै เคि เคเคนाँ เคो เคฌเค्เคा เคो เคญी เคชเคฐीเค्เคทा เคฆे เคฐเคนा เคนै, เคाเคนे เคเคท्เคों เคธे เคฒเฅเคจे เคी, เคाเคนे เคช्เคฐเคถ्เคจ-เคชเคค्เคฐों เคธे เคूเคเคจे เคी, เคตเคนाँ เคเคธे เคธเคซเคฒ เคนोเคจा เคนी เคाเคนिเค। เค
เคธเคซเคฒเคคा เคธเคฌเคธे เคฌเฅी เคฒाเคจเคค เคนै।...”
27 เคฎเค 1964 เคो เคชूเคฐे เคฆेเคถ เคी เคงเคก़เคเคจ เคฌเคจ เคुเคे เคฎเคนाเคจाเคฏเค เคจेเคนเคฐू เคी เคुเคเคฐ เคเค। เคฌเค्เคों เคे เคคो เคตे เคช्เคฏाเคฐे เคाเคा เคฅे। เคเคฌ เคฏเคน เคธเคฎाเคाเคฐ เคเคฏा, เคคเคฌ ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคฎเค เคเคฐ เคूเคจ เคे เค
ंเค เคคो เคจिเคเคฒ เคนी เคुเคे เคฅे। เคฒिเคนाเคा เคुเคฒाเค, 1964 เค
ंเค เคे เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคฎें เคตे เคฆुเคी เคเคฐ เคถोเคเคตिเคน्เคตเคฒ เคฎเคจ เคธे เคจเคจ्เคนे-เคฎुเคจ्เคจो เคช्เคฏाเคฐे เคฌเค्เคों เคो เคธंเคฌोเคงिเคค เคเคฐเคคे เคนैं—
“เคเค เคเคฌ เคนเคฎ เคคुเคฎ्เคนें เคฏเคน เคिเค्เค ी เคฒिเค เคฐเคนे เคนैं, เคคो เคคुเคฎ्เคนाเคฐी เคคเคฐเคน เคนเคฎाเคฐा เคฎเคจ เคญी เคถोเค เคฎें เคกूเคฌा เคนुเค เคนै। 27 เคฎเค ’64 เคो, เคฆिเคจ เคे เคฆो เคฌเคे เคธे เคुเค เคฎिเคจเค เคชเคนเคฒे เคाเคा เคจेเคนเคฐू เคนเคฎें เคเคฐ เคคुเคฎ्เคนें เคฌिเคฒเคเคคा เคोเฅเคเคฐ เคชเคฐिเคฏों เคे เคฆेเคถ เคเคฒे เคเค। เคคुเคฎ เคคो เคाเคจเคคे เคนो เคจ เคि เคुเคฒाเคฌ เคी เคจเคจ्เคนी-เคฎुเคจ्เคจी เคชเคฐी เคเคจ्เคนें เคฌเคนुเคค เคช्เคฐिเคฏ เคฅी। เคเคธीเคฒिเค เคตเคน เค
เคชเคจी เค
เคเคเคจ เคฎें เคเค เคซूเคฒ เคฒเคाเค เคฐเคนเคคे เคฅे। เค
เคฌ เคตเคน เคนเคฎेเคถा เคนเคฎेเคถा เคे เคฒिเค เคเคธी เคुเคฒाเคฌ เคी เคชเคฐी เคे เค
เคคिเคฅि เคนो เคเค เคนैं। เคिंเคคु เคคुเคฎ เคธเคฌ เคฏเคน เคตिเคถ्เคตाเคธ เคฐเคो, เคตเคน เคคुเคฎ्เคนें เคเคญी เคจเคนीं เคญूเคฒेंเคे—เคคुเคฎ เคญी เคเคจเคी เคฌाเคคों เคो เคเคญी เคจ เคญूเคฒเคจा।”
เคเคธเคธे เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै เคि ‘เคชเคฐाเค’ เคฌเค्เคों เคी เคेเคตเคฒ เคเค เคฐोเคเค เคเคฐ เคฒुเคญाเคตเคจी เคชเคค्เคฐिเคा เคนी เคจเคนीं เคฅी, เคฌเคฒ्เคि เคธुเค-เคฆुเค เคी เคนเคฐ เคเคก़ी เคฎें เคเคธเคจे เคฌเค्เคों เคो เคฆिเคถा เคฆेเคจे, เคเคฐ เคเคธे เคฆेเคถ เคต เคธเคฎाเค เคी เคญाเคตเคงाเคฐा เคฎें เคขाเคฒเคจे เคी เคญी เคोเคถिเคถ เคी। เคฏเคน เคฌเค्เคों เคे เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เคตिเคाเคธ เคी เคोเคถिเคถ เคฅी, เคเคฐ เคเค เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคฌाเคฒ เคชเคค्เคฐिเคा เคे เคธंเคชाเคฆเค เคे เคฐूเคช เคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคा เคเคท्เค เคญी เคฏเคนी เคฅा।
‘เคชเคฐाเค’ เคเคฌ เคिเคถोเคฐों เคी เคชเคค्เคฐिเคा เคฌเคจी เคคो เคเคธเคा เคฐूเคช เคคो เคฌเคฆเคฒा เคนी, เคธाเคฅ เคนी เคธाเคฅ เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคฒिเคเคจे เคा เคคेเคตเคฐ เคญी। เคจเคตंเคฌเคฐ 1971 เคे เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคฒเคต-เคुเคถ เคो เคिเคถोเคฐ เคตเคฐ्เค เคे เคเคฆि เคตिเคฆ्เคฐोเคนी เคे เคฐूเคช เคฎें เคฏाเคฆ เคเคฐเคคे เคนैं। ‘เคชเคฐाเค’ เคे ‘เคธंเคชाเคฆเค เคฆाเคฆा’ เค
เคฌ เคธंเคชाเคฆเค เคฌเคจ เคเค เคนैं เคเคฐ เคชเคนเคฒे เคी เคคเคฐเคน เคुเคนเคฒ เคจ เคเคฐเคे, เคฅोเคก़े เคंเคญीเคฐ เคขंเค เคธे เค
เคชเคจी เคฌाเคค เคเคนเคคे เคนैं। เคจเค เคธ्เคคंเคญों เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคเคนाเคจिเคฏों เคा เคฐंเค-เคขंเค เคญी เคฌเคฆเคฒा। เคฏเคน เคฆीเคเคฐ เคฌाเคค เคนै เคि เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฎाเค เคเคฐ เคธंเคญเคตเคคः เคिเคถोเคฐ เคตเคฐ्เค เคญी เคเคธเคे เคฒिเค เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคคैเคฏाเคฐ เคจ เคฅा। เคเคธเคฒिเค ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคिเคถोเคฐ เคฐूเคช เคो เคเคธ เคोเคถเคเคฐोเคถ เคธे เคธ्เคตाเคเคค เคจเคนीं เคिเคฏा เคเคฏा, เคिเคธ เคคเคฐเคน เคฌाเคฒ เคชเคค्เคฐिเคा เคตाเคฒा เคเคธเคा เคฐूเคช เคฌเค्เคों เคเคฐ เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เค
เคชเคจी เคเค เค
เคฎिเค เคเคเคน เคฌเคจा เคुเคा เคฅा।...เคเคงเคฐ เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคी เคเคฐ เคธे เคเค เคคเคฐเคน เคी เค
เคก़ंเคेเคฌाเคिเคฏाँ। เคเคธ เคธเคฌเคा เคฆुเคเคฆ เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคฏเคน เคนुเค เคि เคเคจंเคฆ เคी เคो ‘เคชเคฐाเค’ เคธे เค
เคฒเค เคนोเคจा เคชเคก़ा। เคตिเคฆाเค เคे เคธเคฎเคฏ เคเคจ्เคนोंเคจे ‘เคชเคฐाเค’ เคเคฐ เคเคธเคे เคชाเค เคों เคे เคฒिเค เคถुเคญ เคाเคฎเคจाเคं เคธे เคญเคฐा เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ เคฒिเคा। เคตเคน เคญी เคฆुเคฐ्เคญाเค्เคฏ เคธे เคจเคนीं เคเคช เคชाเคฏा।
เคฏों เคเค เคฎเคนाเคจ เคฏुเค เคा เค
ंเคค เคนुเค। เคฆुเคเคฆ เค
ंเคค। เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคฒिเค เคเค เคฆुเคฐ्เคญाเค्เคฏ เคी เคคเคฐเคน!...เคเคฐ เคเคจंเคฆ เคी เคซिเคฐ เคธे เคเคธी เคฐाเคน เคชเคฐ เคเคฒ เคชเคก़े, เคो เคธเคฆा เคธे เคเคจ्เคนें เคเคเคฐ्เคทिเคค เคเคฐเคคी เคฅी। เคเคจเคा เคฒिเคเคจा...เค
เคจเคตเคฐเคค เคฒिเคเคจा। เค
เคชเคจे เคฒेเคเคจ เคชเคฐ เคเคจ्เคนें เคจाเค เคฅा, เคो เค
ंเคค เคคเค เคจเคนीं เคฐुเคा। เคเคจเคे เคाเคเคชเคฐाเคเคเคฐ เคชเคฐ เคถเคฌ्เคฆ ‘เคเคช-เคเคชाเคเคช...เคเคช-เคเคชाเคเคช’ เคฆिเคจ เคฎें เคฌाเคฐเคน-เคฌाเคฐเคน เคौเคฆเคน-เคौเคฆเคน เคंเคे เคฌाเคฐिเคถ เคी เคฌूँเคฆों เคी เคคเคฐเคน เคเคชเคเคคे, เคเคฐ เคเค เคธे เคเค เคฌเคก़ी เคृเคคिเคฏों เคฎें เคขเคฒเคคे เคाเคคे। เคตे เคเคฒ्เคฆी เคนी เคซिเคฐ เคธे เค
เคชเคจी เคฒเคฏ เคฎें เค เคเค।
‘เคชเคฐाเค’ เคธे เคฎुเค्เคค เคนोเคจे เคे เคฌाเคฆ เคเคจंเคฆ เคी เคोเค เคคेเคเคธ เคฌเคฐเคธ เคคเค เคिเค, เคเคฐ เคฏเคน เคเคจเคे เคฒेเคเคจ เคा เคเค เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฆौเคฐ เคนै। เคเคธ เคाเคฒाเคตเคงि เคฎें เคเค เคธे เคเค เคฐोเคฎांเคเค เคเคคिเคนाเคธ เคเคฅाเคँ เคเคฐ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคคो เคฒिเคे เคนी เคเค, ‘เคंเคฆเคฐ’ เคเคชเคจाเคฎ เคธे เคฒिเคे เคเค เคเคจเคी เคाเคธूเคธी เคเคชเคจ्เคฏाเคธों เคी เคธीเคฐीเค เคจे เคญी เคฌเคนुเคค เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคงि เคฌเคोเคฐी। เคฒเคเคญเค เคธเคค्เคคเคฐ เคाเคธूเคธी เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคเคจ्เคนोंเคจे เคฒिเคे, เคिเคจ्เคนें เคธाँเคธ เคฐोเคเคเคฐ เคชเคข़เคจा เคชเคก़เคคा เคฅा। เคเค เคฌाเคฐ เคถुเคฐू เคเคฐเคจे เคे เคฌाเคฆ เคเคช เคฌीเค เคฎें เคोเคก़ เคจเคนीं เคธเคเคคे เคฅे।
เคเคนเคจा เคจ เคนोเคा เคि เคเคจ เคाเคธूเคธी เคเคชเคจ्เคฏाเคธों เคी เคฐเคเคจा เคจे เคนी เคเคाเคถเคตृเคค्เคคि เคे เคเคธ เคฒंเคฌे เคเค िเคจ เคฆौเคฐ เคฎें เคเคจंเคฆ เคी เคी เคृเคนเคธ्เคฅी เคो เคธँเคญाเคฒे เคฐเคा เคเคฐ เคเคฐ्เคฅिเค เคฎुเคถ्เคिเคฒों เคे เคंเคाเคตाเคค เคฎें เคจाเคต เคกूเคฌी เคจเคนीं। เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคिเคธ เคคเคฐเคน เคी เคฎुเคถ्เคिเคฒों เคธे เคตे เคुเคเคฐे, เคเคธเคी เคुเค เคเคฒเค เคเคจเคे เคเคค्เคฎเคชเคฐเค เคฒेเค ‘เคฎैं เคเคฐ เคฎेเคฐा เคौเคถเคฒ’ เคชเคข़เคเคฐ เคธเคฎเคी เคा เคธเคเคคी เคนै। เคเคธे เคชเคข़เคคे เคนुเค เคเค เคเคเคน เคँเคें เคญเคฐ เคเคคी เคนैं। เคฏเคน เคฌाเคค เคिเคธी เคเคฎเคค्เคाเคฐ เคธे เคเคฎ เคจเคนीं เคि เคเคธे เคนाเคฒाเคค เคฎें เคญी, เคเคจเคा เคฒेเคเค เค
ंเคค เคคเค เคธเค्เคฐिเคฏ เคฐเคนा เคต เคชूเคฐे เคฒेเคเคीเคฏ เคธ्เคตाเคญिเคฎाเคจ เคे เคธाเคฅ เคिเคฏा।
เคฏเคน เคฌเคก़ी เคคเคเคฒीเคซ เคी เคฌाเคค เคนै เคि เคเคจंเคฆเคช्เคฐเคाเคถ เคैเคจ เคธเคฐीเคे เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคฌเคก़े เคฐเคเคจाเคाเคฐ เคी เคญी เคฌเคนुเคค เคธी เคฐเคเคจाเคँ เคเค เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคจเคนीं เคนैं। ‘เคชเคฐाเค’ เคे เคฌाเคฒ เคชाเค เคों เคो เคฐिเคाเคจे เคตाเคฒी เคเคจเคी เคเคนाเคจिเคฏाँ, เคฌाเคฒ เคเคชเคจ्เคฏाเคธ เคคเคฅा เคाเคธी เคुเคนเคฒ เคเคฐ เคตिเคจोเคฆเคช्เคฐिเคฏเคคा เคे เคธाเคฅ เคฒिเคे เคเค เคธंเคชाเคฆเคीเคฏ! เคฏे เคธเคฌเคे เคธเคฌ, เคคเคฅा เคเคฐ เคญी เคขेเคฐों เคीเคें เคเค ‘เคชเคฐाเค’ เคी เคซाเคเคฒों เคฎें เคฌंเคฆ เคนैं। เคเคจเคा เคเคฆ्เคงाเคฐ เคนोเคจा เคाเคนिเค। เคเคธเคे เค
เคฒाเคตा เคญी เคตिเคญिเคจ्เคจ เคชเคค्เคฐ-เคชเคค्เคฐिเคाเคं เคฎें เคเคนाँ-เคคเคนाँ เคฌिเคเคฐी เคเคจเคी เคिเคคเคจी เคฌाเคฒोเคชเคฏोเคी เคฐเคเคจाเคँ เคเค เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนैं, เคตे เค
เคเคฐ เคธเคฎ्เคฎिเคฒिเคค เคฐूเคช เคธे เคเค เคिเคฒ्เคฆ เคฎें เคธाเคฎเคจे เค เคธเคें, เคคो เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคฎें เคเคจเคे เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฏोเคเคฆाเคจ เคी เคเค เคोเคी เคธी เคเคฒเค เคคो เคนเคฎें เคฎिเคฒ เคนी เคธเคเคคी เคนै। เคธाเคฅ เคนी เคฌाเคฒ เคธाเคนिเคค्เคฏ เคे เคเค เคฌเคก़े เคเคฐ เคฌเคนुเคเคฏाเคฎी เคฐเคเคจाเคाเคฐ เคे เคฐूเคช เคฎें เคเคจเคा เคเคฒोเคเคจाเคค्เคฎเค เคฎूเคฒ्เคฏांเคเคจ เคญी เคนो เคธเคेเคा।
***
เคช्เคฐเคाเคถ เคฎเคจु, 545 เคธेเค्เคเคฐ-29, เคซเคฐीเคฆाเคฌाเคฆ (เคนเคฐिเคฏाเคฃा), เคชिเคจ-121008,
เคเคฒเคญाเคท: +91-9810602327,
เคเคฎेเคฒ: prakashmanu333@gmail.com
No comments :
Post a Comment
We welcome your comments related to the article and the topic being discussed. We expect the comments to be courteous, and respectful of the author and other commenters. Setu reserves the right to moderate, remove or reject comments that contain foul language, insult, hatred, personal information or indicate bad intention. The views expressed in comments reflect those of the commenter, not the official views of the Setu editorial board. เคช्เคฐเคाเคถिเคค เคฐเคเคจा เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคถाเคฒीเคจ เคธเคฎ्เคตाเคฆ เคा เคธ्เคตाเคเคค เคนै।